Abstrakt

Celem badań, realizowanych w ramach pracy doktorskiej, było określenie poziomu stężeń szeregu toksycznych składników śladowych obecnych w próbkach osadów atmosferycznych zbieranych na terenie wytypowanych aglomeracji miejskich wyraźnie różniących się pod względem położenia geograficznego jak również poziomu antropopresji. Realizację tak zaplanowanego projektu badawczego umożliwiła ocena przydatności stosowanych już w praktyce metodyk analitycznych, służących do oznaczania wybranych zanieczyszczeń w próbkach o małej objętości i charakteryzujących się złożonym składem matrycy. W celu zapewnienia i kontroli jakości uzyskiwanych wyników, zakres wykonywanych prac obejmował przeprowadzenie procesu walidacji metodyki oznaczania wybranych jonów z wykorzystaniem techniki chromatografii jonowej. Przeprowadzone studia literaturowe stanowiły podstawę do wyboru odpowiednich urządzeń do zbierania próbek osadów atmosferycznych. Biorąc pod uwagę aspekty typowo chemiczne planowane badania obejmowały oznaczanie takich składników i parametrów fizykochemicznych jak: odczyn pH, przewodnictwo elektrolityczne, aniony i kationy, nadtlenek wodoru, metale, formaldehyd, suma zawartości fenoli, sumaryczne wskaźniki stopnia zanieczyszczenia środowiska (TC, TIC, TOC). Przeprowadzone badania umożliwiły:uzyskanie informacji jakościowych i ilościowych dotyczących zanieczyszczenia powietrza obszarów o różnym stopniu urbanizacji na podstawie analizy próbek rosy, szronu, sadzi i osadu ciekłego zebranych z różnych, oddalonych od siebie miejsc; zbadanie wpływu czynników meteorologicznych (tj. masy powietrza, charakter i kierunek cyrkulacji atmosferycznej, poziomy gradient ciśnienia) na chemizm poszczególnych form mokrej depozycji; przeprowadzenie porównania jakości osadów i opadów atmosferycznych dla poszczególnych obszarów naszego kraju z danymi literaturowymi;uzyskanie informacji o drogach transportu szerokiej grupy ksenobiotyków w środowisku i ich wpływie na biotę.Zintegrowane podejście, polegające na jednoczesnym wykorzystaniu danych pomiarowych oraz informacji meteorologicznych i klimatycznych, pozwoliło na pogłębioną analizę stanu środowiska. Zastosowanie technik chemometrycznych, na etapie obróbki wieloparametrowych zbiorów danych pomiarowych, pozwoliło na uzyskanie dodatkowych informacji o istniejących współzależnościach pomiędzy zawartością poszczególnych analitów i wartością parametrów fizykochemicznych a miejscem pobierania poszczególnych typów osadów atmosferycznych.

Autor (1)