Search
Filters
total: 74
Search results for: CHROPOWATOŚĆ POWIERZCHNI
-
Wpływ dawkowania zawiesiny ściernej na chropowatość powierzchni docieranej.
PublicationPrzedstawiono wyniki badań wpływu dawkowania zawiesiny ściernej na efekty docierania powierzchni płaskich. Analizowano parametry chropowatości powierzchni elementów cermaicznych i miedzianych po docieraniu.
-
Wpływ parametrów technologicznych nagniatania tocznego na chropowatość powierzchni części klasy wałek
PublicationW artykule zamieszczono wyniki badań wpływu nagniatania tocznego na chropowatość powierzchni wałków ze stali C45. Badania przeprowadzono na serii próbek o średnicy 56 mm na tokarce CNC z użyciem nagniataka z tensometrycznym pomiarem siły nagniatanej podczas obróbki.
-
Wpływ parametrów szlifowania na chropowatość powierzchni stali 10562 w stanie zmiękczonym
PublicationW artykule przedstawiono wyniki badań procesu szlifo-wania elementów konstrukcyjnych wykonanych ze stali stopowej 1.0562 w stanie zmiękczonym. W badaniach analizowano wpływ głębokości szlifowania ae i prędkości posuwu wzdłużnego przedmiotu vft na chropowatość po-wierzchni. Przedstawiono wartości parametrów chropowatości Ra, Rz i Rt możliwe do uzyskania dla zastosowanych warunków badań.
-
Wpływ parametrów szlifowania na chropowatość powierzchni stali 1.0562 w stanie zmiękczonym
PublicationPrzedstawiono wyniki badań procesu szlifowania elementów konstrukcyjnych ze stali stopowej 1.0562 w stanie zmiękczonym. Przeanalizowano wpływ głębokości szlifowania ae i prędkości posuwu wzdłużnego przedmiotu vft na chropowatość powierzchni. Zaprezentowano wartości parametrów chropowatości Ra, Rz i Rt możliwe do uzyskania w przyjętych warunkach badań.
-
Wpływ parametrów szlifowania wgłębnego na nanotwardość i chropowatość powierzchni stali C45
PublicationW artykule przedstawiono wyniki badań wpływu głębo-kości współbieżnego szlifowania powierzchni płaskich na chropowatość i nanotwardość warstwy wierzchniej stali C45 o strukturze ferrytyczno-perlitycznej i średniej wielkości ziarna 20 µm. Dla wszystkich wartości głębo-kości szlifowania uzyskano znaczny wzrost twardości warstwy wierzchniej przedmiotu obrabianego
-
Wpływ posuwu nagniatania na chropowatość powierzchni przedmiotów ze stali w stanie utwardzonym
PublicationPrzedstawiono wyniki badań eksperymentalnych procesu nagniatania stali twardej (62 HRC) narzędziem ceramicznym (kulką) z dociskiem hydrostatycznym. Analizowano wpływ posuwu nagniatania oraz parametrów poprzedzającej obróbki toczeniem na twardo na stan powierzchni opisanej wybranymi parametrami chropowatości.
-
Surface roughness of ceramic parts after lapping by abrasive-metallic tools
PublicationPrzedstawiono konstrukcję narzędzi ścierno-metalowych do obróbki na docierarce jednotarczowej. Wykonano badania docierania elementów z ceramiki tlenowej. Analizowano podstawowe parametry chropowatości powierzchni elementów z Al2O3 po obróbce narzędziami na bazie węglika boru.
-
Wpływ nagniatania ślizgowego na chropowatość zewnętrznych powierzchni obrotowych w częściach maszyn
PublicationPodano wyniki badań technologicznych nagniatania ślizgowego wałków ze stali C45.Obróbkę przeprowadzono na tokarce CNC z użyciem nagniataka z tensometrycznym pomiarem siły docisku.Zamieszczono wytyczne dla doboru parametrów obróbki według kryterium wymaganej chropowatości powierzchni obrobianej.
-
Badania wybranych efektów docierania powierzchni płaskich elementów stalowych
PublicationPrzedstawiono wyniki badań stanu powierzchni elementów płaskich docieranych w układzie jednotarczowym. Analizowano chropowatość powierzchni oraz strefę wejścia mikroziaren w procesie zaokrąglenia krawędzi docieranych elementów i zużycie ścierniwa.
-
Tendencje rozwoju technologii docierania powierzchni płaskich.
PublicationPrzedstawiono tendencje rozwoju technologii docierania i wyniki badań jednotarczowej obróbki powierzchni płaskich elementów ceramicznych. Badano wpływ prędkości i czasu docierania na wydajność procesu oraz chropowatość powierzchni. W eksperymentach stosowano niekonwencjonalne narzędzia ścierno-metalowe.
-
Badania chropowatości powierzchni płaskich docieranych narzędziami ścierno-metalowymi.
PublicationPrzedstawiono wyniki badań jednotarczowego docierania powierzchni płaskich. Analizowano wpływ nacisku jednostkowego, prędkości i czasu docierania na wydajność i chropowatość powierzchni. W badaniach stosowano niekonwencjonalne narzędzia ścierno-metalowe.
-
Badania docierania powierzchni płasko-równoległych na docierarkach
PublicationPrzedstawiono wyniki badań powierzchni docieranych na docierarkach dwutarczowych o obiegowym układzie kinematycznym. Określono wpływ nacisku jednostkowego i czasu obróbki na ubytek liniowy obrabianych elementów i chropowatość powierzchni po docieraniu oraz zmniejszanie się w czasie docierania błędów płaskości, równoległości i tolerancji wysokości przedmiotów w kształcie kołowych pierścieni ze stali ŁH15.
-
Ocena jakości docieranych powierzchni porowatych powłok ceramicznych w oparciu o parametry krzywej udziału nośnego
PublicationW pracy przedstawiono wyniki badań technologicznego docierania powłok ceramicznych Cr2O3. Przeanalizowano wpływ parametrów obróbkowych na kształtowanie mikrogeometrii powierzchni powłoki porowatej. Chropowatość powierzchni określano za pomocą parametrów Ra, Rz i Rm oraz parametrów krzywej udziału nośnego Rpk, Rvk i Rk. Stwierdzono, że niektóre parametry hybrydowe mogą być przydatne do oceny powierzchni porowatych, ze względu na...
-
Modelowanie chropowatości powierzchni elementów wytwarzanych metodą Stereolitografii
PublicationPowierzchnia modeli wykonywanych metodą Stereolitografii cechuje struktura zwana ''efektem schodkowym''. Aby minimalizować proces dodatkowej obróbki należy tak ustawiać model w stosunku do warstw przyrostowych aby na najbardziej istotnych powierzchniach uzyskać minimalną chropowatość. W artykule przedstawiono istotne elementy procesu jak i modele struktury powierzchni oraz porównawcze wyniki zgodności z badaniami eksperymentalnymi.
-
Dimensional accuracy and roughness of lamellas when sawing frozen wood
PublicationPrzedstawiono wpływ obniżania temperatury drewna sosnowego (-5°C i -20°C) i prędkości posuwu na dokładność wymiarową deszczułek oraz chropowatość powierzchni po przecinaniu. Badania prowadzono na pilarce ramowej wielopiłowej PRW15M z użyciem cienkich pił z ostrzami stellitowanymi. Otrzymywane wyniki odnoszono do wyników przecinania drewna o temperaturze +18°C. Profil grubości określano metodą kontaktową z pomiarem ciągłym na długości...
-
Technological aspects of microgrinding with single-disc lapping kinematics
PublicationPrzedstawiono wyniki badań mikroszlifowania powierzchni płaskich na docierarce jednotarczowej. Badano stan powierzchni narzędzia wykonanego na bazie mikroziaren diamentowych D65/50 naniesionych galwanicznie na podłoże stalowe. Analizowano wydajność obróbki oraz chropowatość powierzchni elementów ze stali 18G2A.
-
Badania jakości docierania stali hartowanej docierakami aktywizowanymi w sposób swobodny = Study of hardened steel lapping quality where lapping tools are activized in a free way
PublicationPrzedstawiono badania jakości docierania stali hartowanej docierakami zbrojonymi w sposób swobodny. Analizowano wpływ podstawowych warunków obróbki na chropowatość powierzchni obrobionej. Wyznaczono zależność parametru Ra od prędkości i czasu docierania oraz nacisku jednostkowego. Analizowano również zanieczyszczenie powierzchni ścierniwem po docieraniu.
-
Obróbka wykańczająca powłok MMC w aspekcie umocnienia i zmniejszenia chropowatości powierzchni
PublicationPowłoki natryskiwane cieplnie nakładane są z uwzględnieniem naddatku na obróbkę wykańczającą. Obróbka wykańczająca powinna zapewnić nie tylko odpowiednią grubość powłok związaną z wymiarem nominalnym przedmiotu ale również uzyskanie wymaganej chropowatości i falistości powierzchni. Najczęściej w tym celu stosuje się obróbkę wiórową, rzadziej szlifowanie. Ze względu na dużą chropowatość powłok kompozytowych o osnowie metalowej...
-
Formation of wood surface roughness in burnishing process
PublicationW publikacji przedstawiono i omówiono rozwój bezwiórowych metod obróbki wykańczającej drewna przez nagniatanie. Przedstawiono wpływ nagniatania na chropowatość powierzchni drewna. Badania przeprowadzono na próbkach toczonych i nagniatanych. Wyniki odniesiono do głównych parametrów nagniatania jak: siła nagniatania oraz promień zaokrąglenia elementu nagniatającego.
-
Docieranie jednostronne płaskich elementów bimetalowych.
PublicationPrzedstawiono ogólne problemy technologiczne wytwarzania płaskich elementów bimetalowych. Omówiono wyniki eksperymentów docierania części brązowej na docierarce jednotarczowej o standardowym układzie kinematycznym. Określono ubytek wagowy oraz chropowatość i nośność powierzchni. Wskazano na niebezpieczeństwo występującego skażenia powierzchni brązu mikroziarnami ściernymi po docieraniu, co ma duże znaczenie eksploatacyjne.
-
Wpływ modyfikacji laserowej stopu Ti13Nb13Zr na mikrostrukturę powłok hydroksyapatytowych
PublicationDotychczasowe badania powierzchni wszczepów tytanowych dla chirurgii kostnej wykazały, że osteointegracja na powierzchniach rozwiniętych jest znacznie szybsza niż na powierzchniach gładkich, co za tym idzie chropowatość powierzchni implantu ma bardzo duży wpływ na adhezję składników środowiska biologicznego. W artykule przedstawiono wstępne wyniki badań dotyczące wpływu chropowatości powierzchni stopu Ti13Nb13Zr o bardzo małym...
-
Nagniatanie narzędziami ceramicznymi z dociskiem hydrostatycznym
PublicationW rozdziale przedstawiono ogólną charakterystykę odmiany nagniatania hydrostatycznego kulką ceramiczną. Ponadto zaprezentowano wyniki badań nagniatania wałków ze stali C45 o twardości w zakresie 23-56 HRC. Do nagniatania zastosowano tokarkę CNC oraz specjalne narzędzie z kulką ceramiczną fi 6 mm. Badano wpływ parametrów technologicznych obróbki nagniataniem na chropowatość powierzchni.
-
Simulation of wood structure geometry after machining
PublicationW niniejszym artykule została przedstawiona nowa metoda trójwymiarowych symulacji geometrii powierzchni drewna. Zaprezentowano wpływ parametrów obróbkowych oraz drgań podczas strugania obrotowego drewna. Chropowatość powierzchni była charakteryzowana poprzez parametry profilu chropowatości Ra oraz Rz. Posuw na ostrze oraz średnica narzędzia są najbardziej wpływającymi czynnikami na wielkość nierówności podczas maszynowej obróbki...
-
Technologia nagniatania stali hartowanych.
PublicationPrzedstawiono wyniki badań nagniatania wałków ze stali 45 o twardości 23-56 HRC. Do nagniatania zastosowano tokarkę CNC oraz specjalne narzędzie z kulką ceramiczną fi6 mm. Badano wpływ parametrów technologicznych obróbki nagniataniem na chropowatość powierzchni.
-
Nagniatanie stali o różnej twardości narzędziami ceramicznymi.
PublicationPrzedstawiono wyniki badań nagniatania wałków ze stali 45 o twardości w zakresie 23-56 HRC. Do nagniatania zastosowano tokarkę CNC oraz specjalne narzędzie z kulką ceramiczną fi6 mm. Badano wpływ parametrów technologicznych obróbki nagniataniem na chropowatość powierzchni.
-
New ceramic and composite tools for smoothing burnishing process
PublicationW pracy przedstawiono nowe konstrukcje narzędzi ceramicznych i z kompozytu karbonado do nagniatania twardych hartowanych stali. Zamieszczono wyniki badań wpływu parametrów technologicznych nagniatania walcowych próbek ze stali 45 o różnej twardości 23-56HRC na chropowatość powierzchni próbek.
-
Influence of parameters of deep grinding on nanohardness and surface roughness of C45 steel
PublicationPrzedstawiono wyniki badań wpływu głębokości współbieżnego szlifowania powierzchni płaskich na chropowatość i nanotwardość warstwy wierzchniej stali C45 o strukturze ferrytyczno-perlitycznej i średniej wielkości ziarna 20 μm. Dla wszystkich wartości głębokości szlifowania uzyskano znaczny wzrost twardości warstwy wierzchniej przedmiotu obrabianego.
-
Analiza efektywności docierania elementów płaskich na docierarkach jednotarczowych
PublicationPrzedstawiono szczegółowo trzy docierarki, których parametry i możliwości poddano analizie. Zaplanowano rodzaj tarczy docierającej oraz płyn obróbkowy, aby uzyskać wymaganą chropowatość i płaskość powierzchni. Parametry obróbki pozwoliły określić normę czasu docierania partii wyrobów dla każdej z obrabiarek, a następnie koszt obróbki bardzo dokładnej.
-
Analiza układów kinematycznych docierania powierzchni płaskich w aspekcie równomierności zużycia tarczy docierającej
PublicationPrzedmiotem rozprawy doktorskiej jest analiza układów kinematycznych docierania jednotarczowego w aspekcie równomierności zużycia tarczy docierającej. W pierwszej części pracy szczegółowo opisano mechanizm docierania powierzchni płaskich oraz określono wpływ poszczególnych parametrów procesu na dokładność obróbki. Przeanalizowano dotychczas opracowane modele zużycia docieraka oraz opisano istniejące rozwiązania konstrukcyjne układów...
-
Analiza procesu docierania porowatej powłoki ceramicznej.
PublicationPrzedstawiono wyniki badań docierania porowatej powłoki ceramicznej Cr2O3 naniesionej na podłoże stalowe. Analizowano wydajność obróbki i chropowatość powierzchni podłoża. Przeanalizowano jak zmieniała się średnia gęstość badanych powłok w zakresie zmiany ich grubości w czasie docierania. Zasygnalizowano jaki wpływ może mieć porowatość powłoki na zakłócenia związane z odczytem parametrów chropowatości.
-
Badania jakości docierania elementów z ceramiki technicznej i węglików spiekanych na docierarce jednotarczowej.
PublicationPrzedstawiono wyniki badań docierania elementów płaskich na docierarce jednotarczowej zawiesiną z węglika krzemu. Docierano elementy z tlenkowej ceramiki technicznej Al2O3 i Al2O3-ZrO2 oraz węgliki spiekane SM25, H15X i H20S. Badano wydajność obróbki oraz chropowatość powierzchni po docieraniu. Czynnikami zmiennymi badań była prędkość docierania, nacisk jednostkowy i czas docierania.
-
Smoothing of wood surface by burnishing
PublicationW artykule zaprezentowano rozwój bezwiórowych metod obróbki wykańczającej drewna. Przedstawiono wpływ nagniatania ślizgowego na chropowatość powierzchni drewna. Badania przeprowadzono na próbkach wykonanych z drzewa sosnowego toczonych i nagniatanych ślizgowo. Nagniatanie ślizgowe przeprowadzono z wykorzystaniem nagniataka elastycznego o elemencie ślizgowym wykonanym z Karbonado. Wyniki odniesiono do głównych parametrów nagniatania...
-
Zintegrowana obróbka tulei cylindrów hydraulicznych głowicami roztaczająco-nagniatającymi
PublicationOpisano zintegrową technologię tulei cylindrów hydraulicznych polegającą na obróbce skrawaniem i powierzchniowej obróbce plastycznej przez nagniatanie. Przedstawiono konstrukcję specjalnych głowic roztaczajaco-nagniatających, stanowisko obróbkowe i rezultaty obróbki tulei o średnicy otworu 100H7 i długości 1400 mm. Osiągnięto chropowatość powierzchni Ra = 0,6 do 0,32 mikrometra. Proponowana technologia cylindrów hydraulicznych...
-
Obróbka cylindrów siłowników hydraulicznych przez roztaczanie z jednoczesnym nagniataniem
PublicationPrzedstawiono problematykę obróbki otworów w cylindrach hydraulicznych z użyciem specjalnych głowic rotaczająco nagniatających. Podano wyniki badań technologicznych obróbki cylindrów ze stali R45 głowicą dwunożową stosowaną podczas obróbki na tokarce specjalizowanej.Osiągnięto chropowatość powierzchni otworu w zakresie Ra = 0,16÷0,32 µm i klasę dokładności wymiarowej IT8. Podano również sposób adaptacji tokarki uniwersalnej...
-
Docieranie porowatej powłoki ceramicznej z analizą wpływu wybranych parametrów obróbkowych
PublicationW pracy zamieszczono wyniki badań procesu docierania powłoki ceramicznej stosowanej miedzy innymi na współpracujące powierzchnie łożysk ślizgowych. Wyniki zawierają analizę wpływu parametrów obróbkowych takich jak: prędkość docierania v, nacisk jednostkowy p i czas docierania t, na chropowatość powierzchni i ubytek liniowy docieranej powłoki ceramicznej z trójtlenku chromu. Badania realizowano w celu wyznaczenia granicznej wartości...
-
Sawing of frozen wood with narrow-kerf saws.
PublicationPrzedstawiono wyniki badań eksperymantalnych skrawania drewna sosnowego mrożonego na pilarce ramowej PRW15M za pomocą cienkich pił. Badano opory skrawania, chropowatość powierzchni po przecinaniu, dokładność przecinania oraz przeprowadzono analize granulometryczna wiórów. Zaobserwowano wzrost oporów skrawania w raz ze spadkiem temperatury,któremu towarzyszyła również niższa dokładność przeciania w odniesieniu do drewna obrabianego...
-
DEM Analyses of Interface Behaviour Between Cohesionless Sand and Rigid Wall of Different Roughness
PublicationArtykuł dotyczy trójwymiarowych symulacji numerycznych quasi-statycznego ścinania między niespoistym piaskiem a sztywnymi ścianami w aparacie bezpośredniego ścinania ścian. Chropowatość ścian sztywnych wahała się od gładkiej do bardzo szorstkiej. Na górną ścianę działało stałe ciśnienie normalne. Symulacje numeryczne przeprowadzono metodą elementów dyskretnych (DEM). Ziarna piasku opisywano jako kulki z momentami kontaktowymi...
-
Wpływ stopowania laserowego z użyciem nanorurek węglowych stopu Ti13Nb13Zr do zastosowań biomedycznych na jego wybrane własności mechaniczne
PublicationDo eksperymentu użyto stopu tytanu Ti13Nb13Zr, który ze względu na swój skład chemiczny i właściwości mechaniczne stanowi materiał do zastosowań w inżynierii medycznej. Celem pracy była ocena wpływu stopowania laserowego stopu Ti13Nb13Zr z powłoką z wielościennych nanorurek węglowych na jego właściwości mechaniczne (chropowatość, nanotwardość, moduł Younga). Do wytworzenia powłoki węglowej wykorzystano metodę osadzania elektroforetycznego (EDP)....
-
Sawing frozen wood with narrow kerf saws: Energy and quality effects.
PublicationOpór skrawania zależy podczas przecinania nie tylko od wilgotności drewna lecz również od jego temperatury. W pracy przedstawiono wyniki badań eksperymentalnych przecinania drewna sosnowego zmrożonego na pilarce ramowej wielopiłowej. Dla porównania wykonano również testy dla drewna o temperaturze pokojowej. Czynnikami badanymi były: moc skrawania, dokładność przecinania w postaci grubości elementów, a także chropowatość powierzchni....
-
Mechanika kontaktu w charakteryzowaniu materiałów inżynierskich
PublicationW pierwszej części pracy przedstawiono teoretyczne podstawy mechaniki kontaktu. Omówiono model kontaktu Hertza opisujący zależność pomiędzy obciążeniem przyłożonym do kulistego wgłębnika i jego przemieszczeniem. W dalszej części scharakteryzowano modele niehertzowskie, w których pod uwagę bierze się siły adhezji. Przedstawiono dwa modele uwzględniające adhezyjne przyciąganie sferycznego wgłębnika i podłoża, tj. model Johnsona,...
-
Analiza produktywności procesów przecinania materiałów prętowych
PublicationW pracy porównano produktywność pilarki tarczowej i taśmowej w procesie przecinania prętów stalowych. Wykazano, iż pomimo większej wartości rzazu w przypadku pilarki tarczowej daje one większe oszczędności materiałowe dla zakładu, aniżeli pilarka taśmowa. Ten stan jest efektem uzyskiwanych większych dokładności po przecięciu (chropowatość, prostopadłość).
-
Wpływ specyficznych właściwości czynnych systemów wodociągowych w Polsce na metodykę pomiarów terenowych i interpretacje ich wyników
PublicationW opracowaniu scharakteryzowano trzy następujące cechy: 1) przewymiarowanie sieci wodociągowej, 2) pozorną chropowatość przewodów z odłożonymi osadami, 3) pulsację ciśnienia w układzie wodociągowym. Następnie wskazano na utrudnienia jakie one powodują w przygotowaniu pomiarów, ich przeprowadzeniu, a niekiedy interpretacji uzyskanych wyników. W efekcie dowiedziono, że normalne warunki eksploatacji nie pozwalają na bezpośrednie pomiary...
-
Conception of on-line lamella´s thickness monitoring system for resawing process on sash-gangs saw
PublicationPrzedstawiono układ do automatycznego pomiaru grubości lameli po cięciu na pilarkach ramowych. Pomiar odbywa się metodą bezstykową za pomocą ultra precyzyjnych laserowych sensorów przemieszczeń. Sygnały z sensorów po obrobieniu za pomocą specjalnego oprogramowania były podstawą do oceny jakości wykonania lameli. Próby cięcia wykonano na pilarce ramowej PRW15M na Politechnice Gdańskiej, a pomiary na Shimane University w Matsue (Japonia)....
-
Węglowe nanomateriały elektrodowe otrzymywane z chitozanu i łusek ryżowych
PublicationRozrost gospodarczy poszczególnych państw zwiększa zapotrzebowanie na energię elektryczną, która w większości pochodzi z paliw kopalnych. Rozwój niekonwencjonalnych źródeł energii elektrycznej, takich jak ogniwa paliwowe, oraz jej magazynowania stanowią ważny element zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego kraju. W tym kontekście kluczowe są węglowe materiały elektrodowe charakteryzujące się szczególnymi właściwościami strukturalnymi....
-
Przemysław Podulka dr inż.
People -
Dominika Ewa Zakrzewska dr inż.
People -
Wpływ chropowatości powierzchni na wyniki badań korozyjnych żelaza ARMCO.
PublicationW artykule przedstawiono wyniki badań pozwalających na określenie wpływu chropowatości powierzchni próbek wykonanych z żelaza ARMCO na wartości charakteryzujące procesy korozyjne, przebiegające w 3% wodnym roztworze chlorku sodowego.
-
Optyczny tester chropowatości powierzchni szyb samochodowych
PublicationSzyby samochodowe w okresie eksploatacji ulegają uszkodzeniom czego wynikiem są kratery i zarysowania. Obecnie, stan powierzchni szyb samochodowych oceniany jest subiektywnie przez pracowników stacji diagnostycznych. Nie istnieją normy określające sposób badania chropowatości powierzchni szyb ani też przepisy, na postawie których można by określać jakość powierzchni eksploatowanej szyby. Zaproponowano metodę oceny stanu powierzchni...
-
Badania wpływu parametrów technologicznych na wybrane właściwości warstwywierzchniej wyrobów z poliamidu PA6 formowanego metodą wtryskiwania.**2003, 139 s. 111 rys. 6 tab. bibliogr. 164 poz. + 6 zał. 90 s. maszyn. Rozprawa doktorska /16.04.2003/. P. Gdań., Wydz. Mechaniczny. Promotor: prof. dr inż. W. Przybylski.
Publication.
-
Die Perspektiven der weiteren Anwendung des Trennschleifens
PublicationW referacie przedstawiono wyniki prac doświadczalnych nad efektywnością technologiczną przecinania ściernicowego w głównych jej aspektach: chropowatości powierzchni, przypaleń, tolerancji długości ciecia.