Publications
Filters
total: 384
Catalog Publications
-
Teoria konserwatorska a dostępność zabytków /na przykładzie Zamku Wysokiego w Malborku/
PublicationObowiązująca Ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami zawiera wymagania dotyczące wszystkich budynków, bez odniesień do obiektów zabytkowych. Celem tekstu jest skonfrontowanie podstawowych, współczesnych zasad postępowania konserwatorskiego z możliwościami pełnego udostępniania zabytków architektury. Przyjęty w tekście, ogólny podział budynków zabytkowych w aspekcie ich podatności...
-
Architektura protestantów na Żuławach. Szkic problematyki
PublicationSzkic problematyki budowy kościołów na terenie Żuław od przełomu XV i XVI w., po wiek XIX.
-
Samorządowi konserwatorzy zabytków jako wykonawcy zadań wojewódzkich konserwatorów zabytków. Krótkie podsumowanie eksperymentu.
PublicationArtykuł dotyczy kwestii realizacji jednego z zadań z zakresu ochrony zabytków przez samorządy lokalne. Przedstawiono kwestię wykonywania zadań z zakresu administracji rządowej przez samorządowych konserwatorów zabytków na podstawie porozumień wojewodów z samorządami lokalnymi. Rozwiązanie to związane były ze znacznymi oczekiwaniami środowiska konserwatorskiego. Po ponad 20 latach funkcjonowania samorządowych konserwatorów zabytków,...
-
Budowa portu w Gdyni 1920-1939: "ksztatł rozwartych palców ręki, władczo wyciągniętej ku morzu"
Publication.
-
Ikony architektury portu w Gdyni-styl i struktura
Publication.
-
Interdisciplinary research as a form of monument protection and preparation for the investment process on the example of the former Gdańsk Shipyard complex
PublicationThe multi-layered heritage of many industrial plants operating until the end of the 20th century creates a particular challenge for conservators, designers and investors. In the process of protecting its values, displaying qualities and managing the property, it is necessary to recognize a wider transformation of technology of the entire plant and the individual functions of its buildings, as well as the context of intangible...
-
Płyty przedprożowe z elewacji dawnego budynku jatek mięsnych w Gdańsku?
PublicationPodczas badań archeologicznych prowadzonych w latach 2004-2005 na terenie historycznych jatek mięsnych głównomiejskiego cechu rzeźników w Gdańsku, kierujący badaniami Robert Krzywdziński postawił tezę, że fragmenty płaskorzeźbionej dekoracji ściany szczytowej od strony ulicy Mariackiej, zniszczonego w 1945 roku budynku jatek, zostały wykorzystane jako elementy dekoracyjnych płyt przedprożowych podczas powojennej odbudowy kamienicy...
-
The Novel Findings About the Hussite’s Warfares in the Gdansk/Danzig Surrounding in the Late Summer of 1433
PublicationOne of the most spectacular episodes during the Hussite Wars was the Czech raid through the lands of the Teutonic Order up to the Baltic Sea in 1433. Although historians and then-witnesses focused on the sacked Cistercian Abbey in Oliva and soldiers filling the bottles with seawater, the scale of damages in the main harbour of Prussia and its surroundings has not been the subject of research yet. Furthermore, most scholars treatthe...
-
Chapel at St. Joseph's Church in Gdańsk
PublicationThe subject of this article is the chapel located in the former Gdańsk Carmelite monastery complex. The results of the architectural research carried out in it in 2014–2015 are presented. As a result, the time and purpose of the building’s construction were established. The original appearance and traces of later alterations were also recognised. The recesses found on the longitudinal walls, of similar dimensions, not reaching...
-
Byłe porty lotnicze jako element dziedzictwa architektonicznego i urbanistycznego
PublicationTematyka niniejszej rozprawy dotyczy wpływu byłych, cywilnych portów lotniczych na kształtowanie nowej zabudowy na ich dawnym terenie. Przebadane zostają wartości kulturowe oraz społecznoekonomiczne pozostałej po nich infrastruktury. Rozwój i dzieje lotnictwa są przedmiotem zainteresowania historyków, a kwestie związane z budową nowych portów lotniczych - urbanistów, co czyni zagadnienia te przedmiotem licznych badań. Niemniej...
-
The role and scope of architectural and conservation research procedures in the process of restoring the splendour of an architectural monument created after 1945 on the example of the Suburban Railway Station in Gdynia
PublicationModern Movement buildings, despite their relatively recent construction, are sometimes affected by radical transformations of layout and form. The railway stations being one of the most important public buildings in the city are a special group of them. Due to long-term and intensive use they may bear the signs of exploitation of parts of its substance and have secondary transformations disharmony with the building. The subject...
-
Frontem do morza. Plan, budowa i architektura portu w Gdyni
PublicationGdynia to port, a port to Gdynia. Tak na początku istnienia II Rzeczpospolitej ukształtowała się jej morska stolica. Monografia Anny Orchowskiej to pierwsza publikacja poświęcona całokształtowi jednej z największych realizacji międzywojnia. Realizacji, która nie tylko pełniła istotne funkcje gospodarcze, ale też szybko stała się wizytówką kraju. Zwrócone niejako frontem do morza budynki były awangardowe i śmiałe w formie. Budowane...
-
Protection and conservation of modern movement heritage in Gdynia - some examples of local Government activities
Publicationartykuł dotyczy ochrony i konserwacji acrhitektury modernizmu na przykładzie miasta Gdyni
-
Историческая, культурная, и художственная общноть Гданска и Калининграда. Строительств общественного оздания культурной индивидуальности
PublicationArtykuł przedstawia wspólnotę przeszłości i analogie architektoniczne Gdańska i Kaliningradu (Koenigsberg/Królewiec)od średniowiecza do 1945 r. Przedstawia też stosunek Polaków i Rosjan do zastanego dziedzictwa i wynikające z niego różne sposoby odbudowy miast po zniszczeniach wojennych jako wynik odmienności kultur i ustrojów Polski i Związku Radzieckiego/Rosji.
-
Ochrona i konserwacja zabytków modernistycznych Gdyni - wybrane przykłady z działań samorządu
Publicationartykuł dotyczy praktycznej konserwacji zabytków okresu modernizmu w działanich samorządu lokalnego na przykładzie Gdyni
-
Budowa społecznej świadomości kulturowej. Wspólnota historyczna, kulturalna i artystyczna Gdańska i Kaliningradu
PublicationArtykuł przedstawia wspólnotę przeszłości i analogie architektoniczne Gdańska i Kaliningradu (Koenigsberg/Królewiec)od średniowiecza do 1945 r. Przedstawia też stosunek Polaków i Rosjan do zastanego dziedzictwa i wynikające z niego różne sposoby odbudowy miast po zniszczeniach wojennych jako wynik odmienności kultur i ustrojów Polski i Związku Radzieckiego/Rosji.
-
Jadwiga Habela ( 1924-2007)
PublicationŻyciorys Jadwigi Habeli z wykazem bibliograficznym prac.
-
Architektura kościoła i szpitala św. Jakuba w Gdańsku
PublicationW artykułe przedstawiono dzieje i historie zespółu kościelno-szpitalnego św. Jakuba w Gdańsku, położonego na terenie Starego Miasta w Gdańsku.
-
In Search of Naval Beauty. Historical Study of Ship Architecture
PublicationDesigning ships is no mean achievement. In the old days, constructors focused on making their ships visually appealing, while paying scant regard to the living conditions of the crew. Such an approach reflected the state of the art in ship building at the time as well as the social order prevalent in those days. A breakthrough came no earlier than at the turn of the 19th / 20th centuries. The industrial revolution brought along...
-
Fasady zabytkowe
PublicationKonserwacja zabytków nie jest zamkniętą księgą niezmiennych praw i zasad. Zmienia się wraz z kolejnymi epokami.I nie jest zbiorem sztywnych reguł, które dają się zastosować bez refleksji i wiedzy. W każdym przypadku prac prowadzonych na konkretnej fasadzie konieczne jest postawienie diagnozy właściwej dla rozpatrywanego przypadku i umiejętne znalezienie środków zaradczych w tej konkretnej jednostkowej sytuacji. Trzeba umieć ocenić...
-
Urbanistyka i architektura dawnego garnizonu w Gdańsku Strzyży
PublicationPrzedstawione zostały dzieje budowy i rozwoju urbanistycznego dawnych koszar w Gdańsku-Strzyży. Scharakteryzowano także architekturę poszczególnych obiektów z podaniem ich pierwotnych jak i późniejszych funkcji. Opisano szczegółowo d. koszary jednostki taborów, I. i 2. Regimentu Huzarów Przybocznych, późniejsze uzupełnienia zespołu koszar, zabudowę składu wozowni, także zabudowę wojskową pozostającą poza obrębem koszar.
-
Gdyńskie chłodnie portowe - studium przypadku przemysłowej architektury portowej okresu modernizmu
PublicationArtykuł podejmuje tematykę obiektów monumentalnej architektury przemysłowej portu gdyńskiego, o funkcji chłodni. Rozwój technologii chłodzenia spowodował, że od połowy XIX w. obiekty takie budowano w dużych, zazwyczaj międzynarodowych ośrodkach dla zapewnienia wysokiego poziomu obsługi handlu produktami łatwo psującymi się. Dynamiczny rozwój portowego zaplecza Gdyni w okresie międzywojennym zaowocował powstaniem aż trzech budowli...
-
DREWNO i DOM. Drewno w architekturze mieszkalnej dawnego Wejherowa
PublicationDrewno jest jednym z podstawowych materiałów budowlanych, który bardzo często był wykorzystywany w budownictwie minionych okresów historycznych. Drewno stosowano zarówno jako materiał konstrukcji budynków lub ich części, jak i tworzywo do kształtowania poszczególnych elementów i detalu architektonicznego. Wystawa przedstawia różne sposoby wykorzystania tego materiału budowlanego w architekturze mieszkaniowej Wejherowa w przeszłości....
-
Physical models in the education of architectural history
PublicationIn this article, the authors present the long tradition and common use of physical models in the process of teaching the history of architecture in higher education institutions. The research described in the article is focused on the use of physical models and mock-ups as stimulants during architectural history classes to support lectures and increase the learning capabilities of students. The authors also cover the general use...
-
Rewaloryzacja historycznego zajazdu Adlera w Gdyni Orłowie
PublicationTekst omawia kompleksowe prace konserwatorskie przy zabytkowym zajeździe położonym w Gdyni Orłowie. Budynek powstał w XIX w. w dwóch etapach. Przeprowadzone w latach 2011-2013 prace obejmowały m.in. wzmocnienie fundamentów, wybudowanie niezależnej konstrukcji stalowej, która odciążyła szkielet z belek drewnianych, termomodernizację oraz prace restauratorskie przy elewacjach.
-
Glossary [Intellectual Output 1] Glossary as a method for reflection on complex research questions
PublicationGlobalization and digitization are strongly influencing the process of shaping the built environment. The latter is causing the new design tools to emerge faster than ever before in history, while the former is speeding up not only the development, but also the broad roll-out of more agile and interdisciplinary methodologies and work approaches. The design process is also becoming more and more inter- and trans-disciplinary. This...
-
Powojenny rozdział w historii architektury i zagospodarowania portu gdyńskiego
PublicationThe port of Gdynia, considered one of the largest civil construction projects of the 20th century in Europe, was built at an express pace for only a dozen or so years from the mid-1920s to the end of the 1930s. Unusual solutions from the construction period in the port engineering category, as well as outstanding architectural works The industrial area quickly became architectural symbols of economic growth and the general rebirth...
-
Teaching architectural history through virtual reality
PublicationThe impact of implementing 3D models and virtual reality in teaching the theory of architecture and architectural history is the theme of this article. Virtual reality and easy-to-use 3D tools allow a whole historic object to be visualised. As a result, there is social and economic pressure to modernise present educational methods using this technology. Therefore, the authors have focused their research on an issue of significance...
-
Między klasyką a awangardą. Szpital Morski na Oksywiu projektu Mariana Lalewicza
PublicationCelem artykułu jest ukazanie architektonicznego dziedzictwa Szpitala Morskiego w Gdyni, będącego inwestycją wojskową z początku lat 30. XX weku, a powstałego w biurze ważnego i cenionego architekta – Mariana Lalewicza. Ten zasłużony projektant, reprezentant klasycyzmu akademickiego, miał w swym dorobku m.in. kilka gdyńskich obiektów istotnych dla Polskiej Marynarki Wojennej. W 1930 r. podjął się wyzwania szczególnego, jakim była...
-
Klasztor dominikanów przy kościele św. Piotra i Pawła w Chełmnie. Stan zachowania na początku XIX w. i zagospodarowanie terenu po jego rozbiórce
PublicationCelem artykułu jest przestrzenna rekonstrukcja zburzonego w latach 30. XIX w. klasztoru dominikanów w Chełmnie. Podstawą studiów są prowadzone przez autora badania architektoniczne oraz szeroka kwerenda archiwalna, która pozwoliła odnaleźć nowe źródła do dziejów obiektu (plany administracji pruskiej w związku z kasatą lat 30. XIX w. oraz akta budowlane gminy protestanckiej osadzonej w kościele po odebraniu go katolikom). W artykule...
-
Wystawa "Tadeusz Jędrzejewski - zaangażowany funkcjonalista/ architekt potrzeb"
PublicationJędrzejewski był absolwentem Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej, który od 1928 roku związał się zawodowo z Gdynią. W swojej praktyce zawodowej dostrzegał, analizował i odpowiadał na potrzeby budującej się Gdyni w zakresie teorii i krytyki architektury. Zaprezentowane na wystawie w liczbie ponad 40 inwestycje, stanowiły przekrój architektury nowoczesnej. Projekt wystawy "Tadeusz Jędrzejewski - zaangażowany funkcjonalista/...
-
Wystawa "Gdynia - Tel Awiw. Odsłona gdyńska"
PublicationArchitektoniczny wymiar wystawy ukształtowały będą przede wszystkim znakomite makiety ikonicznych budynków Gdyni i Tel Awiwu. Rytm ich rozstawienia, w sposób intuicyjny prowadzić miał zwiedzających przez prezentowane treści, odwołujące się do różnorodnych form i funkcji architektury modernizmu. Szczególna uwaga poświęcona została podobieństwom i różnicom między oboma miastami, w zakresach: układu urbanistycznego, charakteru zabudowy,...
-
Przemiany przestrzenne w obrębie średniowiecznego założenia klasztornego karmelitów przy kościele św. Józefa w Gdańsku w świetle wykopalisk archeologicznych
PublicationArtykuł dotyczy prac archeologicznych prowadzonych w latach 2017-2019 oraz opracowań architektonicznych wykonywanych w latach 2018-2019. Wprowadza nowe ustalenia na temat przekształceń zespołu karmelickiego w późnym średniowieczu tj. dla okresu po 1464 - ok. 1520. Ponadto wskazuje na możliwe usytuowanie zabudowań szpitala św. Jerzego (przed 1335 - przed 1464).
-
Wystawa MORZE \ MIASTO \ PORT - koncepcja merytoryczna i projekt aranżacji wystawy
PublicationZamysł ideowy wystawy opiera się na stworzeniu narracji o powstaniu i rozwoju portu w Gdyni za pomocą artystycznych wizerunków jego samego. W dwudziestoleciu międzywojennym przestrzeń ta elektryzowała rozmachem inwestycji, skalą przedsięwzięcia, nieznanymi technologiami, nowoczesnością architektury. Odwiedzenie polskiego wybrzeża i wizyta w porcie działały jak magnes na wielu Polaków. Narodowy sen o morskiej potędze dodatkowo podsycał...
-
NA STYKU LĄDU I WODY - GDAŃSK
PublicationNa wyjątkowość zasobu kulturowego dawnej Stoczni Gdańskiej składają się różne wartości i czynniki działające na siebie wzajemnie w sposób synergiczny. Obok treści historycznych, związanych z samym zakładem przemysłowym, znajdują się te dotyczące strajków robotniczych i przemian ustrojowych. Dodatkowo, specyfiką krajobrazu przemysłowego, w rozumieniu zabudowy i zagospodarowania, jest pewna „warstwowość”, a dla obserwatora z zewnątrz...
-
Adaptation of Architectural Heritage in the Era of Climate Change. Torpedo Platform in Babie Doły
PublicationThe paper provides original insight into the problem of adap¬tation of historical objects in the era of climate change. It conveys a message that in times of climate crisis, there is a need to go beyond an anthropocentric perspective, specifically, that architec¬ture should not only be designed for people, but should also provide a framework for nature. As well as shaping spaces for human beings, the architect is also responsible...
-
Structural analysis as a supporting method for the research of the medieval brick architecture
PublicationChronology of brick historical buildings might be established much more precisely than the chronology of stone ones due to the architectural and metrical analysis of bricks, mortars and brickworks. Comparison of historical sources allows to reconstruct the previous stages of constructing monuments. Causations between transformations and developments of monuments are usually interpreted as the results of artistic or ideological...
-
Ad hoc prayer spaces – a challenge of the architecture of the 21th century
PublicationThis article considers the problem of arranging places of prayer in the vicinity of universities and dormitories. A survey was conducted among students living in the dormitories of the Gdańsk University of Technology in order to determine if there was a real need to arrange such spaces. Subsequently, examples of temporary chapels designed in the last 20 years in Western European countries were presented. Analysis of the selected...
-
Badania architektoniczne Twierdzy Wisłoujście w Gdańsku. Etap III: wnętrza Wieńca
PublicationBadania architektoniczne dotyczyły Wieńca w Twierdzy Wisłoujście. Stanowiły uzupełnienie rozwarstwień Wieńca w zakresie planu budowli.
-
Virtual reality tools in teaching the conservation and history of Polish architecture
PublicationVirtual reality and its impact on teaching conservation and architectural history is the subject of this article. During the COVID-19 crisis in 2020, the education of students of architecture was transferred by Gdańsk University of Technology (GUT), Gdańsk, Poland, to distance learning. This method has provided academics an opportunity to examine the impact of virtual reality and remote education on architectural history and conservation....
-
Supporting study tours in the teaching of architectural heritage
PublicationStudy tours are a highly effective way to acquire knowledge. They improve students’ understanding of issues that otherwise may seem partly abstract to them. Presented in this article is the unique way in Poland in which support is given to the teaching of architectural heritage. It has been carried out continuously for almost 50 years in the Faculty of Architecture at Gdańsk University of Technology (FA-UT), Gdańsk, Poland, in...
-
Idea urbanistyczna Juliana Rummla i jej wpływ na międzywojenne plany Gdyni = The Urban Idea of Jukiab Rummel and Its Influence on the Interwar Plans of Gdynia
PublicationJulian Rummel nie był ani architektem ani urbanistą. Był inżynierem budowy okrętów, działaczem gospodarczym, jednym w wielkich orędowników budowy portu i miasta Gdyni oraz współtwórcą polskiej polityki morskiej II Rzeczypospolitej. W połowie 1924 roku, kiedy rozpoczęto w Gdyni przebudowę otwartego zaledwie rok wcześniej Portu Tymczasowego na wielki, uniwersalny port stały, Julian Rummel był pierwszym którzy zwracali uwagę na pilną...
-
Zespół mieszkaniowo-usługowy ZUS przy ul. Partyzantów w Gdyni, jako przykład nowoczesnego zintegrowania funkcji i formy = / ZUS residential and service complex in Partyzantów St. in Gdynia as an example of modern integration of form and function
PublicationArtykuł dotyczy zespołu zabudowy, który powstał w Gdyni pod koniec lat 30. XX w. Ukończenie założenia przerwał wybuch II wojny, ale pomimo tego zrealizowana część dowodzi, że zastosowane rozwiązania przestrzenne i funkcjonalne należały do najnowocześniejszych w ówczesnej Polsce.
-
Pół wieku ochrony architektury modernistycznej Gdyni = Gdynia – half a century of modernist architecture preservaton
PublicationArtykuł przedstawia kolejne etapy wprowadzania ochrony architektury modernistycznej Gdyni oraz realizacje związane z jej konserwacją
-
Non-compulsory practical education programme for modernist heritage
PublicationA non-compulsory programme for students of architecture that contains more specialised topics beyond the basic subjects is an important educational tool. The advantages include classes in smaller groups, the possibility of practical exercises in real field conditions and the benefits of meeting professional practitioners. This type of programme is particularly useful for teaching architectural heritage of the 20th Century, its...
-
Guest Editorial
PublicationArchitectural Education
-
Tytuły kościoła pocysterskiego w Oliwie
PublicationKościół pocysterski w Oliwie obecnie ma trzy tytuły: Trójcy Świętej, Najświętszej Panny Marii i św. Bernarda. Z dokonanych badań wynika, że zestaw ten nie jest pierwotny lecz powstał z biegiem czasu. Na najstarszego patrona, jeszcze małej kaplicy z pocz. XIII wieku, wybrano NPMarię. Kolejny, św. Bernard został dodany po zakończeniu prac w 3 ćw. XIII wieku. Powstał wtedy pierwszy w pełni ukończony oliwski kościół. Ostatniego patrona...
-
Gdyński modernizm lat międzywojennych. Oblicze stylowe epoki = Modernism of the Interwar Period of Gdynia. A Picture of the Style of the Epoch
PublicationLata dwudzieste i trzydzieste XX wieku, a więc czas w którym Gdynia powstawała, nie są w historii architektury okresem homogenicznym. Stylistyka modernizmu lat międzywojennych - wbrew swym uniwersalistycznym założeniom ideowym - nosiła w sobie dużą różnorodność. Widzimy to zarówno w odniesieniu do Gdyni, jak i w ogóle do architektury europejskiej tego okresu. Niniejszy rozdział prezentuje cztery główne oblicza architektury modernistycznej...
-
Opinia historyczno-konserwatorska o projekcie koncepcyjnym przebudowy wnętrz zabytkowego budynku centrali Banku Gospodarstwa Krajowego w Warszawie autorstwa przcowni JEMS Architekci z 2020 r. w świetle ochrony modernistycznego dziedzictwa kulturowego
PublicationOpinia o projekcie koncepcyjnym przebudowy wnętrz zabytkowego budynku centrali Banku Gospodarstwa Krajowego w Warszawie autorstwa pracowni JEMS Architekci z 2020 r została wykonana w świetle ochrony modernistycznego dziedzictwa kulturowego. Opinia zawiera 6 głównych rozdziałów: 1. Informacje wstępne; 2. Główne kierunki i idee modernizmu w architekturze okresu międzywojennego; 3. Historyczne wnętrza gmachu centrali BGK - wybitne...
-
The room above the porte cochere of the Kwidzyn castle in the times of Pomesanian chapter
PublicationArtykuł przedstawia historię budowlaną pomieszczenia nad przejazdem bramnym w skrzydle północnym zamku w Kwidzynie w czasach kapituły pomezańskiej. Prezentowane ustalenia uzyskano na podstawie wyników badań architektonicznych, stratygraficznych oraz analizy materiałów archiwalnych, które przeprowadzono w 2017 roku. Według nich pomieszczenie powstało w pierwszym etapie wznoszenia zamku. W kolejnych wiekach podlegało architektonicznym...