Abstrakt
Na terenie zlewni zurbanizowanej nieodzownym elementem infrastruktury technicznej jest system kanalizacji sanitarnej i deszczowej. Podstawowym zadaniem kanalizacji deszczowej jest bezpieczne odprowadzenie wód opadowych i roztopowych z terenu zlewni do odbiornika. Z przepływem ścieków deszczowych bezpośrednio związane jest tworzenie się osadów w całym systemie kanalizacyjnym. Oprócz zawiesiny (w przeważającej części przypadków dla zlewni miejskiej –mineralnej) do osadów trafiają również zaadsorbowane zanieczyszczenia z terenów spływu. Osady tworzą się przede wszystkim w tych elementach systemu kanalizacji deszczowej, w których warunki przepływu ścieków umożliwiają sedymentację zawiesiny – wpusty deszczowe, osadniki, separatory oraz zbiorniki retencyjne. Gromadzenie się osadów może powodować spadek efektywności systemu kanalizacyjnego. Skład osadów zależy przede wszystkim od jakości dopływających ścieków, czyli jest bezpośrednio związany z charakterem i sposobem zagospodarowania zlewni, pośrednio z zanieczyszczeniem powietrza atmosferycznego oraz własnościami opadu jako nośnika zanieczyszczeń. Niestety w Polsce nie ma dotychczas regulacji prawnych dotyczących jakości osadów pochodzących z kanalizacji deszczowej oraz wytycznych ich oczyszczania oraz bezpiecznego zagospodarowania. Niemniej jednak podejmowane są wstępne badania oraz próby klasyfikacji środowiskowej tych osadów, które niewątpliwie zasługują na uwagę, ponieważ z punktu widzenia ochrony środowiska jest to istotny problem, który w niedalekiej przyszłości trzeba będzie rozwiązać. Niniejszy artykuł stanowić będzie przegląd literatury przedmiotu z zakresu charakterystyki osadów pochodzących z kanalizacji deszczowej systemu rozdzielczego, ze szczególnym uwzględnieniem metali ciężkich zdeponowanych w osadach na terenie zlewni zurbanizowanej (miejskiej i przemysłowej) oraz wybranych metod ich zagospodarowania. Zebrano powtarzalne spostrzeżenia dotyczące korelacji pomiędzy poszczególnymi wskaźnikami zanieczyszczeń, które pojawiają się w ściekach deszczowych, a następnie są deponowane w osadach. Opisano metody mogące służyć do rekultywacji osadów z wykorzystaniem roślin –metody fitoremediacji, wraz z wynikami analizy specjacyjnej poszczególnych metali ciężkich.
Autorzy (2)
Cytuj jako
Pełna treść
- Wersja publikacji
- Accepted albo Published Version
- Licencja
- Copyright (Politechnika Białostocka, Białystok 2017)
Słowa kluczowe
Informacje szczegółowe
- Kategoria:
- Publikacja monograficzna
- Typ:
- rozdział, artykuł w książce - dziele zbiorowym /podręczniku o zasięgu krajowym
- Tytuł wydania:
- Inżynieria Środowiska - Młodym Okiem": Ścieki i Osady Ściekowe strony 34 - 53
- Język:
- polski
- Rok wydania:
- 2017
- Opis bibliograficzny:
- Nawrot N., Wojciechowska E.: Osady powstające w systemie kanalizacji deszczowej zlewni zurbanizowanej -przegląd literatury// INŻYNIERIA ŚRODOWISKA – MŁODYM OKIEM :ŚCIEKI I OSADY ŚCIEKOWE/ ed. Iwona Skoczko, Janina Piekutin, Natalia Woroniecka, Paulina Mielniczuk Białystok : Politechnika Białostocka, 2017, s.34-53
- Bibliografia: test
-
- Królikowski A., Grabarczyk K., Gwoździej-Mazur J., Butarewicz A., Osady powstające w obiektach systemu kanalizacji deszczowej, Monografia PAN, nr 35, Lublin 2005
- Obarska-Pempkowiak H., Gajewska M., Wojciechowska E., Hydrofitowe oczyszczanie wód i ścieków, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2010 otwiera się w nowej karcie
- Obarska-Pempkowiak H., Oczyszczalnie hydrofitowe, Wydawnictwo Poli- techniki Gdańskiej, Gdańsk 2002 otwiera się w nowej karcie
- Kabata-Pendias A., Pendias H., Biogeochemia pierwiastków śladowych, Wy- dawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1993 otwiera się w nowej karcie
- Wojciechowska E., Gajewska M., Żurkowska N., Surówka M., Obarska- Pempkowiak H., Zrównoważone systemy gospodarowania wodą deszczową, Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej, Gdańsk 2015
- Suligowski Z., Tuszyńska A., Problemy zagospodarowania wód opadowych w Polsce. Kanalizacja ogólnospławna, [online], dostęp zdalny: http://retencja.pl
- Kalinowski R., Załęska-Radziwiłł M., Wyznaczanie standardów jakości osa- dów dennych na podstawie badań ekotoksykologicznych, Ochrona Środowi- ska i Zasobów Naturalnych, nr 40, 2009
- Bojakowska I., Sokołowska G., Geochemiczne klasy czystości osadów wod- nych, Przegląd Geologiczny, vol 46, nr 1, 1998
- Grabarczyk K., Wpływ ścieków deszczowych na zawartość zanieczyszczeń w osadach zatrzymywanych w urządzeniach kanalizacji deszczowej systemu rozdzielczego, rozprawa doktorska, Politechnika Białostocka, Białystok 1999
- Szyporowska E., Sawicka-Siarkiewicz H., Nechay A., Charakterystyka osa- dów powstających w procesie oczyszczania ścieków opadowych ze zlewni ulic miejskich aglomeracji warszawskiej, Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych, nr 54, 2012
- Szyprowska E., Nechay A., Charakterystyka osadów powstających w proce- sie oczyszczania ścieków opadowych ze zlewni stacji benzynowych aglomera- cji warszawskiej, Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych, nr 50, 2011
- Ptoszek B, Badania nad toksycznością osadów pochodzących ze ścieków deszczowych na terenie miasta Białystok, materiały I Międzynarodowej Kon- ferencji N-T pt. : "Problemy Gospodarki Osadowej w Oczyszczalniach Ście- ków", Częstochowa 1994
- Bąk Ł., Dąbek L., Ozimina E., Sałata A., Ocena jakości osadów pochodzą- cych ze zbiornika otwartego miejskiej kanalizacji deszczowej w kontekście zagrożenia dla środowiska oraz możliwości ich zagospodarowania, Mono- grafia PAN, nr 100, Lublin 2012
- Sałata A., Bąk Ł., Ocena ekotoksykologiczna osadów z kanalizacji deszczo- wej, Proceedings of ECOpole, 2015;9(1), 2015
- Bąk Ł., Górski J., Rabajczyk A., Szwed M., Zawartość związków metali cięż- kich w osadach dennych zbiornika Suchedniów, Proceedings of ECOpole, 2015
- Dąbrowska L., Specjacja metali ciężkich w osadach dennych zbiornika Kozłowa Góra, Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych, nr 49, 2011
- Dąbrowski W., Parametry fizyczne zawiesin wód deszczowych jako podstawa do projektowania systemów podczyszczania, Gaz, Woda i Technika Sanitar- na, nr 6, 2001
- Wojtkowska M., Niesiobędzka K., Krajewska E., Metale ciężkie w wodzie i osadach dennych Jeziora Czerniakowskiego. [W:] B.Gworek (red.), Obieg pierwiastków w przyrodzie, monografia IOŚ, Warszawa s.194-197 otwiera się w nowej karcie
- Pawłowski J., Rozental M., Drzewińska A., Neffe S., Analiza specjacyjna osadów dennych pobranych na terenie Kampinoskiego Parku Narodowego, Biuletyn WAT, vol. LXIII, nr 4, 2014 otwiera się w nowej karcie
- Kosiorek M., Znaczenie cynku, miedzi, molibdenu i manganu w uprawie ro- ślin, monografie Inżynieria Środowiska Młodym Okiem, tom 22, Białystok 2016
- Bezak-Mazur E., Specjacja w Ochronie i Inżynierii Środowiska, Komitet Inżynierii Środowiska PAN, Monografie, nr 20, Kielce 2004
- Hulanicki A., Współczesna chemia analityczna. Wybrane zagadnienia., Wy- dawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001
- Grobelak A., Kacprzak M., Fijałkowski K., Fitoremediacja -niedoceniony potencjał roślin w oczyszczaniu środowiska, JEcolHealth, vol.14, nr 6, 2010
- Ozimek T., Rola makrofitów w krążeniu metali ciężkich w ekosystemach wodnych, Wiadomości Ekologiczne, 35(1), 1988
- LAWA-Arbeitskreis "Zielvorgaben" in Zusammenarbeit mit LAWA- Arbeitskreis "Qualitative Hydrologie der Flieβgewässer", Beurteilung der Wasserbeschaffenheit von Flieβgewässern in der Bundesrepublik Deu- tschland -Chemische Gewässergűteklassifikation, Berlin 1998
- Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 18 listopada 2014r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz.U. 2014 poz. 1800) otwiera się w nowej karcie
- Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 grudnia 2014r. w sprawie kata- logu odpadów (Dz.U. 2014 poz. 1923). otwiera się w nowej karcie
- Long E.R., Macdonald D.D, Smith S.l., Calder F.D., Incidence of adverse biological effects within ranges of chemical concentrations in Marine and es- tuarine sediments, Environmental Management 19(1): 81-97, 1995 otwiera się w nowej karcie
- Macdonald D.D., Approach to the assessment of sediment quality in Gflorida coastal waters, vol.1 -Development and evaluation of the sediment quality assessment guidelines, Report prepared for the Florida Department of Environmental Protection, Tallahasse, FL : 1-140, 1994 otwiera się w nowej karcie
- Australian and New Zealand Environment and Conservation Council, ANZECC interim sediment quality guidelines, ANZECC Report for the Environmental Research Institute of the Supervising Scientist, Sydney, Australia 1997 otwiera się w nowej karcie
- Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 kwietnia 2002r. w sprawie rodzajów oraz substancji, które powodują, że urobek jest zanieczyszczony (Dz.U. 2002 nr 55 poz. 498) otwiera się w nowej karcie
- Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002r. w sprawie standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi (Dz.U. 2002 nr 165 poz. 1389) otwiera się w nowej karcie
- Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 1 września 2016r. w sprawie sposobu prowadzenia oceny zanieczyszczenia powierzchni ziemi (Dz.U. 2016 nr 0 poz.1395) otwiera się w nowej karcie
- Weryfikacja:
- Politechnika Gdańska
wyświetlono 375 razy