Filters
total: 2864
filtered: 2332
-
Catalog
- Publications 2332 available results
- Journals 24 available results
- People 90 available results
- Inventions 12 available results
- Projects 24 available results
- Laboratories 2 available results
- Research Teams 9 available results
- Research Equipment 2 available results
- e-Learning Courses 276 available results
- Events 16 available results
- Open Research Data 77 available results
Chosen catalog filters
displaying 1000 best results Help
Search results for: protezy słuchu
-
Cloning, expression, and biochemical characterization of a coldactive GDSL-esterase of a Pseudomonas sp. S9 isolated from Spitsbergen island soil
PublicationAn estS9 gene, encoding an esterase of the psychrotolerant bacterium Pseudomonas sp. S9 was cloned and sequenced. The deduced sequence revealed a protein of 636 amino acid residues with a molecular mass of 69 kDa.Further amino acid sequence analysis revealed that the EstS9 enzyme contained a G-D-S-L motif centered at a catalytic serine, an N-terminal catalytic domain and a C-terminal autotransporter domain. Two recombinant E. coli...
-
Correlation between the number of Pro-Ala repeats in the EmrA homologue of Acinetobacter baumannii and resistance to netilmicin, tobramycin, imipenem and ceftazidime
PublicationAcinetobacter baumannii coccobacilli are dangerous to patients in intensive care units because of their multidrug resistance to antibiotics, developed mainly in the past decade. This study aimed to examine whether there is a significant correlation between the number of Pro-Ala repeats in the CAP01997 protein, the EmrA homologue of A. baumannii, and resistance to antibiotics. A total of 79 multidrug-resistant A. baumannii strains...
-
Interfacial water controls the process of adsorption of hyperactive antifreeze proteins onto the ice surface
PublicationA mechanism of interactions between the ice-binding surface of a hyperactive antifreeze protein molecule and the ice surface is proposed, involving the influence of water present between the two surfaces on the behavior of the approaching molecule. It is demonstrated that the interfacial water, even before its full solidification, can act as a factor that pushes away or pulls nearer the protein molecule to ensure its proper positioning....
-
Effect of conventional cooking on changes in the contents of basic composition and glucosinolates in kale
PublicationBrassica vegetables have been strongly recommended as part of human diet because of its high content of bioactive sulphur compounds, eg glucosinolates. The nutrient and health promoting compounds in kale are significantly affected by traditional cooking. The study investigated changes in the levels of dry mass, ash, fat, total protein, dietary fibre as well as total and individual glucosinolates in the kale due to the traditional...
-
On the mechanism of nitrobenzene liquid membrane oscillators containing hexadecyltrimethylammonium bromide
PublicationBadano oscylacje różnicy potencjałów elektrycznych między fazami wodnymi oscylatora z membraną ciekłą, zawierającego kwas pikrynowy rozpuszczony w nitrobezenie. Wodnej fazie donorowej znajdował się kationowy surfaktant, zaś faza akceptorowa składała się z wodnego roztworu sacharozy. Zaproponowano mechanizm oscylacji składajacy się z trzech etapów. Zaproponowano procesy zachodzące w każdym etapie. Stwierdzono, że procesy adsorpcji...
-
Zarządzanie wartością przedsiebiorstwa - ujęcie procesowe
PublicationOpracowanie to zostało poświęcone szczególnemu problemowi zarządzania wartością ekonomiczną przedsiebiorstwa,jakim jest wdrożenie procesowej struktury organizacyjnej i zwiazanych z nią mechanizmów optymalizacji procesów gospodarczych na podstawie pomiarów ich wartości ekonomicznej. Procesy realizują zadania dla klientów wewnetrznych i zewnetrznych.Rozpatrywanym problemem jest analiza cech, jakimi powinny się charakteryzować procesy...
-
Projekt aCiret odpowiedzią na wyzwania przemysłu 4.0
PublicationDruga dekada XXI w. jest początkiem nowej rewolucji przemysłowej, określanej jako przemysł 4.0. Coraz powszechniejsze systemy cyberfizyczne, internet rzeczy, obliczenia i procesy sterowane w chmurze wymagają wysoko wykwalifikowanych pracowników, uzbrojonych w ogólną i specjalistyczną wiedzę oraz doświadczenie, wykazujących się przedsiębiorczością i inicjatywą. Problem braku odpowiedniej kadry dotyka firmy z sektora przemysłowego,...
-
Interdyscyplinarne ujęcie problemu szumów usznych i wynikające z niego technologie elektronicznego wspomagania diagnostyki i terapii.
PublicationZaproponowano interpretację zjawiska powstawania szumów usznych w oparciu o teorię kwantowania sygnału fonicznego. Wskazano na realizowane aktualnie prace nad skonstruowaniem urządzenia opartego na generowaniu szumu maskującego typu dither, pracującego na częstotliwościach ponadsłyszalnych (ultradźwiękowych). Urządzenie tego typu jest aktualnie projektowane w Politechnice Gdańskiej we współpracy z Instytutem Fizjologii i Patologii...
-
Wybór miernika wzrostu a wyniki badań.
PublicationArtykuł opisuje probemy badawce występujące w trakcie badania wzrostu MSP. Ukazuje na przykładach, różnice w uzyskiwanych wynikach w zależności od wybranych parametrów badawczych
-
Data regarding a new, vector-enzymatic DNA fragment amplification-expression technology for the construction of artificial, concatemeric DNA, RNA and proteins, as well as biological effects of selected polypeptides obtained using this method
PublicationApplications of bioactive peptides and polypeptides are emerging in areas such as drug development and drug delivery systems. These compounds are bioactive, biocompatible and represent a wide range of chemical properties, enabling further adjustments of obtained biomaterials. However, delivering large quantities of peptide derivatives is still challenging. Several methods have been developed for the production of concatemers –...
-
Which casein in sodium caseinate is most resistant to in vitro digestion? Effect of emulsification and enzymatic structuring
PublicationWe investigated the resistance of individual constituent casein epitopes (αS1-, αS2-, β- and κ-CN) in food-grademilk protein sodium caseinate (NaCN) to simulated human gastro-duodenal digestion. The influence of NaCNadsorption to the surface of oil-in-water emulsion droplets and the effect of crosslinking of the protein withenzyme transglutaminase (TG) on the proteolysis were studied by indirect ELISA. TG crosslinking renderedfragments...
-
Fortyfikacje Gdańska i ujścia Wisły 1454-1793 : Studium z dziejów nowożytnej architektury militarnej
PublicationPraca przedstawia rozwój architektury obronnej Gdańskaw latach 1454-1793. Rekonstruuje procesy projektowania, budowy i przekształceń zespołów i budowli fortecznych oraz zawiera ich szczegółowe opisy.
-
Example of utilization of permeabilized microbial cells
PublicationThe benefits of using whole bacterial cells not only exclude expensive, laborious protein isolation and purification but also stabilize enzymes by cytosol components. Increase in activity of the cells can be achieved by cells permeabilization.
-
Investigation of interaction between xanthene dye rhodamine B and metagenomic-derivated methylthioadenosine phosphorylase RSFP
PublicationIn the previous study we found that the expression of the metagenomic - derived methylthioadenosine phosphorylase gene (rsfp) in E. coli cells and the presence of rhodamine B in the growth medium were crucial for the pink fluorescence of one E. coli colony from Antarctic soil metagenomic library (Cieśliński et al., 2009). In this study, rsfp gene expression was induced by an arabinose promoter in an LMG194 E. coli strain and the...
-
Fragmentaryzacja przestrzeni publicznej - próby rekompozycji
PublicationWspółczesne procesy restrukturyzacji przestrzeni miejskiej prowadzą do prywatyzacji i fragmentaryzacji dużych jej obszarów. Celem tekstu jest próba przybliżenia wybranych działań naprawczych: scalających i ożywiających miasto.
-
System do prognozowania zanieczyszczeń środowiskiem weryfikacji ontologii
PublicationW rozdziale zaprezentowano stan badań prowadzonych nad zastosowaniem ontologii w modelu wieloagentowego systemu wspomagania decyzji. Przedstawiono model systemu, dobór środowiska weryfikacji ontologii oraz procesy weryfikacji z wykorzystaniem danych opisujących środowisko zanieczyszczeń powietrza w Gdańsku. Dobór środowiska weryfikacji wynikał z potrzeby wykorzystania powtarzalnych danych oraz ilościowej ich reprezentacji. Procesy...
-
IT- enabled comparison of environmental noise levels and noise-evoked hearing impairments.
Publication[Abstrakt] Tematem pracy jest telemetryczny system monitorowania hałasu, opracowany w katedrze Systemów Multimedialnych Politechniki Gdańskiej, przeznaczony do zdalnego monitorowania poziomów hałasu środowiskowego. Oprócz ogólnej charakterystyki systemu zaprezentowano również szereg szczegółów implementacyjnych. Przedstawiono m.in. mobilne urządzenie pomiarowe, oprogramowanie do pomiarów hałasu, dźwiękowy interfejs USB wyposażony...
-
IT- Enabled Comparison of Environmental Noise Levels and Noise-Evoked Hearing Impairments.
PublicationTematem pracy jest telemetryczny system monitorowania hałasu, opracowany w katedrze Systemów Multimedialnych Politechniki Gdańskiej, przeznaczony do zdalnego monitorowania poziomów hałasu środowiskowego. Oprócz ogólnej charakterystyki systemu zaprezentowano również szereg szczegółów implementacyjnych. Przedstawiono m.in. mobilne urządzenie pomiarowe, oprogramowanie do pomiarów hałasu, dźwiękowy interfejs USB wyposażony w mikrofon...
-
Biochemical characteristic of biofilm of uropathogenic Escherichia coli Dr+ strains.
PublicationUrinary tract infections caused by Escherichia coli are very common health problem in the developed countries. The virulence of the uropathogenic E. coli Dr+ IH11128 is determined by Dr fimbriae, which are homopolymeric structures composed of DraE subunits with the DraD protein capping the fiber. In this study, we have analyzed the structural and biochemical properties of biofilms developed by E. coli strains expressing Dr fimbriae...
-
Properties of water in the region between a tubulin dimer and a single motor head of kinesin
PublicationA kinesin is a molecular motor that can perform movement on a microtubule track in a stepping-like manner. This motion is connected with processes of association and dissociation of kinesin and tubulin. Water is an important participant in these kinds of molecular interactions. This is why we have decided to investigate the dynamical and structural properties of water in the region between the kinesin catalytic domain and the tubulin...
-
UKŁADY KONSTRUKCYJNE LEKKIEJ OBUDOWY
PublicationW artykule przedstawiono rozwiązania konstrukcyjne przegród zewnętrznych lekkiej obudowy jednowarstwowych (nieizolowanych termicznie), wielowarstwowych (izolowanych termicznie) oraz szklano-metalowych. Omówiono procesy modyfikacji konstrukcji ścian. Podano przykładowe rozwiązania.
-
Ogólne sposoby przetwarzania i prezentacji informacji zgromadzonych w systemach informacji przestrzennej
PublicationReferat opisuje podstawowe procesy i sposoby prezentowania i przetwarzania danych zgromadzonych w systemach informacji przestrzennej. Zaprezentowano sposoby generowania informacji źródłowych w zależności od przyjętego modelu przestrzennego.
-
Wyznaczenie charakterystyk eksploatacyjnych przy użyciu programu numerycznego dla siłowni turbinowej z przegrzewem międzystopniowym z klasycznym reaktorem w zmiennych warunkach pracy dla parametrów 28 MPa/550/580 °C.
PublicationOpisano badania obiegu w zmiennych warunkach pracy. Przebieg charakterystyk o mocy projektowej 600 MW i ciśnieniu w skraplaczu 4 kPa w warunkach pozaprojektowych otrzymano poprzez zmianę wartości ciśnienia w skraplaczu i strumienia masy pary świeżej. Zaobserwowano, że zostały uzyskane niewielkie zmiany względne jednostkowego zużycia ciepła oraz mocy. Wystąpienie tych zmian spowodowane zostało zmiennymi warunkami pracy skraplacza...
-
Modelowanie neuronowe regeneracyjnego wymiennika ciepła siłowni turboparowej
PublicationArtykuł przedstawia możliwości wykorzystania sztucznych sieci neuronowych (SSN) w celu odtworzenia pracy wymienników regeneracyjnych elektrowni kondensacyjnej. Stworzony model pracy wymienników w zmiennych warunkach ruchu znajduje zastosowanie w badaniach diagnostycznych owych urządzeń jak i całego systemu elektrowni. Referat zawiera wprowadzenie do tematyki sztucznych sieci neuronowych, opis sztucznej sieci neuronowej (SSN) wykorzystanej...
-
O zastosowaniu algorytmów genetycznych do diagnostyki cieplno-przepływowej
PublicationW pracy zastosowano algorytmy genetyczne (AG) do cieplno-przepływowej (CP) diagnostyki bloków z turbinami parowymi. Wykorzystano funkcjonalność AG polegającą na genetycznej optymalizacji funkcji, opisującej zbieżność symulowanych sygnatur CP, z zadaną sygnaturą degradacji. W zastosowanym przykładzie uzyskano krótkie czasy dojścia do właściwej diagnozy. Wymagane są dalsze badania obejmujące bardziej złożone przypadki degradacji.
-
Rozdział 7. Przykłady pozyskiwania symptomów i sygnatur niesprawnej pracy nieustabilizowanych cieplnie bloków energetycznych
PublicationOpisano sposób budowania i oceny metod pozwalających na pozyskiwanie symptomów niesprawnej pracy bloków energetycznych w diagnostyce cieplno-przepływowej on-line. Przytoczono kilka przykładów opartych o rzeczywiste wyniki pomiarów bloków energetycznych. Stwierdzono, że w badanej strukturze, relacje takie, oparte o zastosowanie sztucznych sieci neuronowych SSN, nadają się do wykonania pierwszego zadania diagnostycznego, a więc zadania...
-
Modelowanie neuronowe regeneracyjnego wymiennika ciepła siłowni turbo parowej
PublicationWystąpienie ma na celu pokazać możliwości wykorzystania sztucznych sieci neuronowych do odtworzenia pracy wymienników regeneracyjnych elektrowni kondensacyjnej. Model pracy wymienników w zmiennych warunkach ruchu siłowi turbo parowej znajduje zastosowanie w badaniach diagnostycznych zarówno samych wymienników jak i całego systemu elektrowni.
-
Wzorzec poprawnej pracy wymienników regeneracyjnych oparty o sztuczne sieci neuronowe
PublicationArtykuł opisuje probę stworzenia wzorca poprawnej pracy wymiennikow regeneracyjnych silowni turbo parowej o mocy 20mw przy pomocy sztucnych sieci neurnowych (SSN). Stworzony model pracy wymienników w zmiennych warunkachruchu silowni może zostać wykorzystany do diagnostki tych wlasnie urządzeń jaki i również do diagnostyki calego systemu silowni turbo parowej. Model neuronowy ma zastapic skomplikowane i czasochlonne obliczenia bilansowe...
-
Diagnostyka cieplno-przepływowa turbin parowych
PublicationDiagnostyka cieplno-przepływowa należy do diagnostyki technicznej zajmuje się ona badaniem oraz oceną przemian energetycznych. Głównym zadaniem diagnostyki cieplno-przepływowej jest utrzymanie obiektu w stanie jak ja wyższej sprawności. W referacie tym omawianym obiektem jest turbina parowa występująca w elektrowniach.
-
Diagnozowanie turbin parowych
PublicationDiagnozowanie turbin parowych jest to istotny proces mający na celu utrzymanie diagnozowanego obiektu w stanie zdatności zadaniowej z jak największą sprawnością. W procesie diagnozowania turbin wykorzystuje się diagnostykę cieplno-przepływową, należy do diagnostyki technicznej zajmującej się badaniem oraz oceną przemian energetycznych.
-
Algorytmy genetyczne i ewolucyjne
PublicationAlgorytmy ewolucyjne istnieją dzięki wieloletnim obserwacją procesów zachodzących wśród żywych organizmów. Korzystają one z nazw i określeń występujących w genetyce np.: gen, chromosom. Algorytmy genetyczne oraz ewolucyjne używa się w procesach optymalizacyjnych w celu poszukiwania ekstremów.
-
Neuronowa symulacja temperatury i ciśnienia pary w upuście parowego bloku energetycznego = Neural simulation of pressure and temperature fluctuations at steam extraction of power units with steam turbine
PublicationW artykule przedstawiono metodę symulacji neuronowej dla zastosowań w diagnostyce on-line bloków energetycznych. Model neuronowy opiera się na statycznych jednokierunkowych sieciach neuronowych (SSN) oraz na danych z parowego bloku energetycznego o mocy 200 MW. SSN obliczają wartości referencyjne parametrów cieplno-przepływowych dla aktualnego obciążenia obiektu. Określono wpływ architektury sieci i danych uczących na jakość symulacji...
-
Neural Modelling of Steam Turbine Control Stage
PublicationThe paper describes possibility of steam turbine control stage neural model creation. It is of great importance because wider application of green energy causes severe conditions for control of energy generation systems operation Results of chosen steam turbine of 200 MW power measurements are applied as an example showing way of neural model creation. They serve as training and testing data of such neural model. Relatively simple...
-
Istotność procesu selekcji przy wykorzystaniu algorytmów genetycznych do diagnostyki cieplno-przepływowej
PublicationArtykuł ten ma za zadanie przedstawić istotność zastosowania procesu selekcji przy diagnozowaniu turbin parowych. Możliwość zastosowania algorytmów genetycznych w diagnostyce cieplno-przepływowej wiąże się z zastosowaniem selekcji występujących parametrów, proces selekcji jest najtrudniejszy ze względu na liczbę parametrów. Liczba degradujących się parametrów może być różna tzn. możemy mówić o degradacji jednokrotnej lub wielokrotnej....
-
Sulphate-reducing bacteria, their properties and methods of elimination from groundwater
PublicationRutynowa kontrola jakości bakteriologicznej wód podziemnych przeznaczonych do spożycia nie obejmuje badania pod względem obecności bakterii charakterystycznych dla tego środowiska tj. bakterii redukujących siarczany (BRS), które mogą mieć negatywny wpływ na jakość wody. Stwierdzono obecność tych bakterii w wodach podziemnych rejonu Gdańska. Wyizolowano konsorcja BRS, które wykazywały preferencję do wykorzystywania mleczanu sodu...
-
Occurrence and properties of sulphate reducing bacteria in groundwater in Gdańsk region; Selected methods of elimination.Bakterie redukujące siarczany na ujęciach wód podziemnych w regionie gdańskim.
PublicationGdańsk region is situated in the area with good hydrogeological conditions. The ground-water designed for drinking purposes is taken mainly from the Quaternary and addition-ally from Cretaceous aquifers. The urban development and intensive take off have caused the increase of water exploitation and as a consequence of the changes of hydrogeological conditions the deterioration of chemical and bacteriological quality of water has...
-
Wzrost bakterii redukujących siarczany, wyizolowanych z wód podziemnych rejonu Gdańska na różnych źródłach węgla organicznego
PublicationW regionie gdańskim większa część wód przeznaczonych do spożycia, rozprowadzanych w sieci wodociągowej, pochodzi z ujęć wód podziemnych. W surowych wodach podziemnych pochodzących z utworów kredowych oraz czwartorzędowych, eksploatowanych w tym rejonie, stwierdzono występowanie bakterii redukujących siarczany. W pracy zbadano właściwości BRS wyizolowanych z wód podziemnych piętra kredowego regionu gdańskiego. Z wód tych wyodrębniono...
-
Innowacje jako źródło ekspansji marketingu relacji
PublicationOmówiono istotę innowacji, proces ich tworzenia i rozwoju. Przedstawiono relacje innowacje - marketing. Wymieniono układy, w których przebiegają procesy rozwoju innowacji oraz wykorzystanie marketingu relacji w rozwoju innowacji.
-
Zastosowanie dyskretnych łańcuchów Markowa do modelowania udziału w sile roboczej.
PublicationW pracy przedstawiono możliwości zastosowania dyskretnych łańcuchów Markowa do opisu przepływu strumieni siły roboczej w województwie Pomorskim. Dokonano estymacji macierzy prawdopodobieństw przejścia pomiędzy wyróżnionym stanami. Na podstawie ocen prawdopodobieństw przejścia obliczono indeks mobilności Bartholomew'a. Z przeprowadzonych badań wynika, iż procesy Markowa z czasem dyskretnym są bardziej adekwatnym opisu przepływu...
-
Całkowanie nieliniowych dynamicznych równań ruchu w mechanice konstrukcji.Dynamika powłok sprężystych.**2002, 142 s. 56 rys. 4 tab. bibliogr. 102 poz. maszyn. Rozprawa doktorska /17.06.2002/. P. Gdań., Wydz. Inżynierii Lądowej. Promotor: dr hab. inż. J. Chróścielewski, prof. nadzw PG.
Publication.
-
Web Based Acoustic Noise Measurement System.
PublicationW referacie przedstawiono projekt multimedialnego systemu przeznaczonego do monitorowania zagrożeń hałasem środowiskowym. Nadrzędnym celem realizowanego projektu jest zwiększenie efektywności profilaktyki chorób słuchu. Opracowywany system umożliwia odbiór, przechowywanie danych, analizę i wizualizację wyników pomiarów hałasu pozyskanych od urządzeń pomiarowych za pośrednictwem Internetu. Przedstawiono również opracowanie miernika...
-
Oddziaływanie bezpośrednich inwestycji zagranicznych na wysokość stopy oszczędności i inwestycji w gospodarce polskiej.
PublicationW artykule przedstawiono kierunki wpływu bezpośrednich inwestycji zagranicznych na gospodarkę i najważniejsze procesy makroekonomiczne. Udokumentowano wpływ inwestycji zagranicznych na poziom inwestycji ogółem, poziom techniczny, innowacyjność i dynamikę eksportu.
-
Wpływ chropowatości powierzchni na wyniki badań korozyjnych żelaza ARMCO.
PublicationW artykule przedstawiono wyniki badań pozwalających na określenie wpływu chropowatości powierzchni próbek wykonanych z żelaza ARMCO na wartości charakteryzujące procesy korozyjne, przebiegające w 3% wodnym roztworze chlorku sodowego.
-
Fermentacje w przetwarzaniu mięsa i surowców roślinnych
PublicationW rozdziale przedstawiono charakterystykę fermentowanych produktów mięsnych i rybnych oraz omówiono czynniki wpływające na ich jakość. Przedstawiono procesy zachodzące podczas fermentacyjnego przetwarzania surowców roślinnych. Opisano produkcję kiszonek paszowych.
-
Why the Solvation Water around Proteins Is More Dense than Bulk Water
PublicationThe main aim of this work is to propose a rational explanation of the commonly observed phenomenon of increasing water density within solvation shell of proteins. We have observed that the geometry of the water–water hydrogen bond network within solvation layer differs from the one in bulk water, and it is the result of interactions of water molecules with protein surface. Altered geometry of the network reflects changes in the...
-
Why the solvation water around proteins is more dense than bulk water
PublicationThe main aim of this work is to propose a rational explanation of commonly observed phenomenon of increasing water density within solvation shell of proteins. We have observed that geometry of the water-water hydrogen bond network within solvation layer differs from the one in bulk water and it is the effect of interactions of water molecules with protein surface. Altered geometry of the network reflects changes in the structure...
-
Identification and properties of the psychrophilic bacterium Desulfolatea psychrophila single-stranded DNA binding proteins
PublicationTo study the biochemical properties of SSB from Desulfolatea psychrophila (DpsSSB), we have cloned the ssb genes obtained by PCR and have developed Escherichia coli overexpression systems. The gene consists of an open reading frame of 426 nucleotides encoding SSB protein of 142 amino acids with a calculated molecular mass of 15.6 kDa and it is the smallest known bacterial SSB protein indentified to date. The amino-acid sequence...
-
Interactions of telomeric proteins with nucleic acids: sequence recognition on intact and oxidatively damaged telomeres
PublicationTelomeres are complex nucleoprotein assemblies that play a vital role in the maintenance of functional ends of linear chromosomes. Telomeric DNA, composed of tandem repeats of the 5'-TTAGGG-3' motif, solves the so-called end replication problem: as chromosomes shorten with each cell division, no information is lost, and the telomere can be re-extended. In the cell, many protein factors regulate telomere length, nuclear positioning...
-
Biotechnologiczne przetwarzanie keratyny oraz jej wykorzystanie
PublicationW pracy przedstawiono metody przetwarzania pierza obejmujące procesy hydrolizy enzymatycznej. Uciążliwy produkt uboczny przemysłu drobiarskiego może być zastosowany do produkcji biokompozytów, biomateriałów, jako nawóz organiczny oraz pasza dla zwierząt.
-
Urban development and regeneration in Poland - contemporary issues
PublicationArtykuł obejmuje skrótowe omówienie współczesnych procesów rozwoju i rewitalizacji miast w Polsce. Zaprezentowano w nim zarówno procesy planowe jak i zachodzące spontanicznie, a także typologie obszarów poddawanym współczesnym procesom przekształceń