Search
Filters
total: 2158
filtered: 813
-
Catalog
- Publications 813 available results
- Journals 61 available results
- Conferences 2 available results
- Publishing Houses 7 available results
- People 179 available results
- Projects 8 available results
- Laboratories 5 available results
- Research Teams 5 available results
- Research Equipment 2 available results
- e-Learning Courses 575 available results
- Events 66 available results
- Open Research Data 435 available results
Chosen catalog filters
Search results for: jezyki ontologii
-
Definicje ontologii w wieloagentowym systemie do oceny technologii informatycznych
PublicationCelem artykułu jest zdefiniowanie ontologii dla potrzeb systemu wieloagentowego do oceny technologii informatycznych. Definicje ontologii stanowią podstawę do przygotowania ich specyfikacji dla potrzeb JADE (Java Agent Development Framework). W założeniu ma to być rozwiązanie wieloagentowe korzystające z takich elementów jak bazy wiedzy oraz ontologie traktowane z punktu widzenia JADE jako dołączane biblioteki. W artykule zaprezentowano...
-
Tworzenie map konceptów dla ontologii opartych na logice opisowej
PublicationW poprzednich pracach przedstawiono nową metodę reprezentacji wiedzy nazwaną metodą kartograficzną. Metoda ta pozwala na uchwycenie zależności pomiędzy pojęciami wyznaczonymi w ramach terminologii, jak również na stopniowe (w miarę zwiększania się naszej wiedzy) przyporządkowywanie indywidualnych obiektów tym pojęciom. Zależności te reprezentowane są w postaci tzw. mapy konceptów. Efektywność budowy mapy konceptów stanowi zagadnienie...
-
Model szyny integracyjnej danych i ontologii procesów Smart Cities
PublicationW artykule przedstawiono propozycję modelu szyny integracyjnej wykorzystywanego w projektowaniu architektur systemów Smart Cities. Model takiej szyny staje się niezbędny przy projektowaniu architektur wysokopoziomowych (ang. high level architecture), w ramach których procesy silosowe organizacji powinny być widziane z pespektywy jej ontologii. Aby taka szyna mogła być wykorzystywana przez dowolne miasta zaproponowano rozwiązanie...
-
Developing an Ontology from Set of Experience KnowledgeStructure
PublicationWhen referring to knowledge forms,collecting for all decision eventsin a knowledge-explicit way becomes a significant ask for any company. Set of experience knowledge structure can assis in accomplishing this purpose.However,after collecting,distributing and sharing that knowledge as adecisional DNA is even a more important advance.Distributing and sharing companies' decisional DNA through an efficient development of Ontologies...
-
Wyszukiwanie informacji z wykorzystaniem algorytmu Ontology Clustering by Directions
PublicationArtykuł opisuje algorytm Ontology Clustering by Directions. Algorytm ten ma na celu wspieranie użytkowników w formułowaniu ontologicznych zapytań. Ontologiczne zapytania służą do wydobywania informacji sformułowanych za pomocą ontologii opisanych np. językiem OWL. Artykuł przedstawia rodzaje języków wykorzystywanych do formułowania ontologicznych zapytań. W szczególności opisuje języki, które mają być przyjazne użytkownikom. Na...
-
Metody opisu ontologii: Wnioskowanie w ontologiach opartych na logice opisowej
PublicationLogika opisowa jest aktualnie jednym z najsilniej rozwijanych formalizmów stosowanych w ontologicznych metodach reprezentacji wiedzy. Jednym z powodów jest to, że język OWL-DL, promowany prze W3C jako język do reprezentacji ontologii Semantycznego Internetu, oparty jest właśnie na logice opisowej. W tym artukule zaprezentowano logikę opisową jako sposób precyzyjnego formułowania i przetwarzania wiedzy. Podano definicję bazy wiedzy...
-
Wykorzystanie ontologii wzbogaconych o reguły logiczne w systemach integracji danych.
PublicationCelem systemów integracji danych jest dostarczenie jednolitego interfejsu do wielu, dostępnych w sieci heterogenicznychźródeł informacji. Wraz z rozwojem Internetu opracowanie metodologii zarządzania wiedzą poprzez systemy integracji danych stało się jednym z fundamentalnych problemów zarządzania informacją. W ramach inicjatywy semantic Web powstał język OWL (Web Ontology Language) umożliwiający opisywanie semantyki różnych danych....
-
Metody rozwiązywania problemu zapisu norm prawnych w postaci ontologii OWL
PublicationArtykuł dotyczy problemu zapisu norm prawnych w postaci umożliwiającej systemom komputerowym automatyczne przetwarzanie treści tych norm i ich interpretowanie. Artykuł przedstawia możliwości wykorzystania komputerów do podawania bieżącego stanu prawnego oraz pełnienia funkcji doradczej. W artykule opisana jest realizacja tego zagadnienia opierająca się na zapisie norm prawnych w postaci ontologii wyrażonych w języku OWL. Zapis...
-
Filozofia transcendentalna między Heglem a Heideggerem : Od teorii poznania do ontologii.
PublicationMonografia odsłania dzieje filozofii transcendentalnej od poheglowskiej zapaści w filozofii, kiedy to filozofia straciła swoją dawną dziedzinę przedmiotową - całośc bytu i musiała na nowo zaczynać swą pracę pod szyldem teorii poznania. Praca szeroko prezentuje wszelkie projekty filozofii transcendentalnej, które pojawiły się w obrębie neokantyzmu (szczególnie u Riehla,w szkole marburskiej i szkole badeńskiej) i fenomenologii (Husserl),...
-
Ontology-Aided Software Engineering
PublicationThis thesis is located between the fields of research on Artificial Intelligence (AI), Knowledge Representation and Reasoning (KRR), Computer-Aided Software Engineering (CASE) and Model Driven Engineering (MDE). The modern offspring of KRR - Description Logic (DL) [Baad03] is considered here as a formalization of the software engineering Methods & Tools. The bridge between the world of formal specification (governed by the mathematics)...
-
Security ontology construction and integration
PublicationThere are many different levels on which we can examine security. Each one is different from others, all of them are dependent on the context. Hence the need to bear additional knowledge enabling efficient utilization of the knowledge by the computers. Such information can be provided by ontologies. The paper presentsgathered requirements needed to be taken into account when creating an ontology. The method of ontology creation...
-
Application of Ontology In the ITIL Domain
PublicationBusiness standards tend to be less formal in description then strict technical norms. Authors of this chapter suggest applying ontological description (powered by the capabilities of the OWL language) to express Information Technology Infrastructure Library (ITIL). One of the goals of this initial study is to determine the usefulness of such semantic model in organizations that adopted or plan to adopt ITIL.
-
IT Business Standards as an Ontology Domain
PublicationThe aim of this paper is to report a selection of Semantic Web aspects pertaining to ontology development activities in the domain of the IT business standard (TOGAF 9) such as formulating competency questions, conceptualization of the domain, resolution of the source knowledge deficiency and applying common design patterns in the OWL formalization. Authors also try to determine target groups that may benefit from such ontology...
-
Extendable Safety and Security Ontology
PublicationSecurity plays an increasingly important role in our everyday life, and research and users of computer systems point out that the need arises for a common, formalised model capable of integrating different solutions. In this paper we show that an ontology can be designed and created in a way that will make it suitable for interoperability and integration. A security and safety ontology and the methodology for creating a common...
-
Contextual ontology for tonality assessment
Publicationclassification tasks. The discussion focuses on two important research hypotheses: (1) whether it is possible to construct such an ontology from a corpus of textual document, and (2) whether it is possible and beneficial to use inferencing from this ontology to support the process of sentiment classification. To support the first hypothesis we present a method of extraction of hierarchy of contexts from a set of textual documents...
-
Języki migowe w Finlandii [Sign languages in Finland]
Publication -
Measures for Evaluation of Structure and Semantics of Ontologies
PublicationArtykuł przedstawia zagadnienie miar jakości ontologii ze szczególnym uwzględnieniem ich podziału na syntaktyczne (strukturalne) i semantyczne. Na tym tle przedstawione jest nowe podejście do pomiaru właściwości semantycznych ontologii bazujące na kartografii wiedzy.
-
O języku reklamy
PublicationW artykule omówiono wybrane aspekty wykorzystania języka mówionego i pisanego w reklamie (głównie telewizyjnej).
-
Przetwarzanie języka naturalnego
PublicationRozdział opisuje przetwarzanie języka naturalnego z podziałem na warstwy przetwarzania. Omawia też zagadnienie jakości przetwarzania na przykładzie poprawiania błędów i optymalizacji reguł.
-
Narodowe Forum Muzyki
PublicationTekst o Narodowym Forum Muzyki we Wrocławiu
-
Ontologia jako narzędzie wspierania standardów zarządzania technologiami informatycznymi
PublicationW tekście omówiono wstępną koncepcję wykorzystania ontologii do modelowania wymagań standardów wykorzystywanych w zarządzaniu IT na przykładzie ram TOGAF dla architektury korporacyjnej. Wskazuje się na konieczność przejścia od modelu generycznego do dedykowanego konkretnej organizacji. W oparciu o opisany przypadek rozważana jest przydatność stosowania ontologii w szerszej gamie przedsięwzięć z zakresu inżynierii produkcji.
-
Makrogenerator translatorów MC²
PublicationArtykuł prezentuje stworzony przez autorów makrogenerator translatorów MC². Makrogenerator ten po otrzymaniu definicji języka staje się translatorem tego języka. Język definiuje się podając jego składnię (produkcje gramatyki zapisane w notacji BNF) oraz znaczenie poszczególnych konstrukcji składniowych tj. opis przekształceń tekstu odpowiadającego danej konstrukcji składniowej na tekst w pewnym języku bazowym (makrodefinicje)....
-
Historia Otologii – od starożytności do końca XIX wieku
Publication -
Algebra of ontology modules for semantic agents
PublicationW środowisku Sieci Semantycznej problem precyzyjnego manipulowania jednostkami wiedzy nabiera szczególnego znaczenia. W tej publikacji dyskutujemy możliwość zaadaptowania do tego celu elastycznego aparatu algebry relacyjnej. Na bazie dysksji szkicujemy pewną szczególną analogię pomiędzy bazami danych a bazami wiedzy i używamy tej analogii do wprowadzenia algebry modułów semantycznych.
-
Ontology oriented threat detection system
PublicationW niniejszym artykule przedstawiony jest projekt opartego o ntologię systemu wykrywania zagrożeń w różnego typu monitorowanych środowiskach (OOTDS). Zakłada się, że umieszczone w środowisku czujniki na bieżąco dostarczają systemowi zdarzeń odzwierciedlających zmiany zachodzące w środowisku. Korzystając z sieci asynchronicznych bloków rosnącej złożoności OOTDS dokonuje analizy otrzymanych zdarzeń. Bloki wstępnego przetwarzania konwertują...
-
Hybrid approach to ontology specification and development
PublicationIn this chapter a first draft of a hybrid ontology development approach is presented. The context of this method encompasses the multi-agent system equipped with knowledge bases and inferring engine. The process of ontology engineering appears as a complex issue, as it addresses different point-views of both, a client and a modeler with a requirements/system analyst. Regarding this, an approach based on the knowledge preprocessing...
-
Ontology as a Tool for the IT Management Standards Support
PublicationIn this paper the authors discuss the initial idea of using ontologies to model requirements of the standards that support IT management processes. The Open Group Architecture Framework (TOGAF) is set as an example. A need for transition from the generic model do the organization-specific one is indicated. The described example serves as a ground for considering the usefulness of such modeling approach in the wider spectrum of...
-
Towards Use of OntoClean for Ontology Contextualization
PublicationOntologies are formal systems of concepts used to describe numerous domains of interest. Ontologies are usually very expressive, but it comes at a price of computationally expensive reasoning over them. In our previous work we discussed the possible performance benefits that can be obtained by decomposing an ontology into contexts. While the benefits are appealing, we discovered that, in our case, the main obstacle against using...
-
Creating and application of maps of concepts for dl ontologies
PublicationW poprzednich pracach wprowadzono metodę reprezentacji wiedzy, zwaną Kartografią Wiedzy. Metoda ta pozwala na zapisanie, w formie tzw. map konceptów, zależności pomiędzy konceptami wyróżnionymi w terminologii, a następnie stopniowe (wraz ze wzrostem naszej wiedzy) przypisywanie indywidualnym obiektom tych konceptów. Efektywność budowy map konceptów jest kluczowym czynnikiem wpływającym na możliwość użycia metody. Niniejsza praca...
-
Potential applicability of ontologies for the evaluation of information technology
PublicationIn this article we present the possibilities of using ontologies as a part of a multi-agent system (MAS) designed for the evaluation of information technologies. This is a part of a broader idea devel-oped by the team of researchers at Gdańsk University of Technology. The article deals with defining ontologies, presenting main technologies for their design and implementation and proposes, initially, domains of the ontologies' interest...
-
Editorial: Knowledge management and ontologies. Part 2
PublicationPrzedstawiono najnowsze kierunki badań w zakresie obszaru zarządzania wiedzą i ontologicznej reprezentacji wiedzy.
-
Editorial: Knowledge management and ontologies. Part 1
PublicationPrzedstawiono najnowsze kierunki badań w zakresie obszaru zarządzania wiedzą i ontologicznej reprezentacji wiedzy.
-
Extended Reflexive Ontologies for the Generation of Clinical Recommendations
PublicationDecision recommendations are a set of alternative options for clinical decisions (e.g., diagnosis, prognosis, treatment selection, follow-up, and prevention) that are provided to decision makers by knowledge-based Clinical Decision Support Systems (k-CDSS) as aids. We propose to follow a ‘‘reasoning over domain’’ approach for the generation of decision recommendations by gathering and inferring conclusions from production rules....
-
Ontologia ekonomii jako podstawa koncepcji ''etycznej ekonomii'' P. Koslowskiego.
PublicationGłównym wątkiem pracy jest prześledzenie argumentacji P. Koslowskiego na rzecz odmienności i nowatorstwa jako koncepcji ''etycznej ekonomii'' w odniesieniu do tradycyjnych koncepcji etyki życia gospodarczego.
-
Ontologie ram projektowych jako narzędzie wspomagające decyzje komitetów sterujących
PublicationCelem artykułu jest wykazanie przydatności ontologii jako narzędzia wspomagającego decyzje prac komitetów sterujących. Budowa ontologii jako narzędzia wspomagającego decyzje była konsekwencją pojawienia się problemu oceny wniosków projektowych zgłaszanych do projektu Inteligentnych Specjalizacji Pomorza Smart Port & City. W artykule przedstawiono etapy budowy ontologii oraz jej zastosowanie do analizy zgodności dokumentów z przyjętymi...
-
Rozpoznanie ról użytkowników usługi e-mail z wykorzystaniem metody opartej na ontologii
PublicationSieci społeczne jako struktury ukazujące społeczne powiązania pomiędzy osobami lub całymi organizacjami poddawane są często analizie w celu rozpoznania ról, jakie pełnią poszczególni aktorzy w danej sieci. Taka klasyfikacja ról odgrywanych przez aktorów może dostarczać wielu cennych informacji o danej sieci, gdyż daje nam całościowy obraz danej sieci pozwalając na zrozumienie, w jaki sposób sieć jest zorganizowana, i w jaki sposób...
-
Problemy odwzorowywania ontologii opartych na logice opisowej w schemat relacyjnej bazy danych.
PublicationArtkuł prezentuje ogólną koncepcję odwzorowywania ontologii opartych na logice opisowej na schemat relacyjnej bazy danych i dane zapisane zgodnie z tym schematem. przedstawia również istniejące podejścia wykorzystujące metody powiązań słabych i powiązań silnych. Prezentuje zalety i wady opisywanych metod, jak również pojawiające się w nich problemy i ograniczenia.
-
Geneza homonimii języka etnicznego
Publication -
Cartometric: semantic ontology evaluation with cartographic methods
PublicationW ostatnich latach, głównie dzięki rozwojowi inicjatywy Sieci Semantycznej (ang. Semantic Web), staliśmy się świadkami powstawania coraz większej liczby gwałtownie ewoluujących ontologii. W takiej sytuacji zarówno użytkownicy Sieci, jak i komputerowe agenty potrzebują metody oceny właściwości ontologii, w szczególności takiej, która uwzględni jej cechy semantyczne, czyli kształt przestrzeni dozwolonych modeli. Niniejsza praca prezentuje...
-
Ontology management in the multi-agent system for the it evaluation
PublicationThe team of researchers at the Gdańsk University of Technology is currently developing a model of the multi-agent system (MAS_IT) that would aid the IT managers to find the most appropriate technology to the goals assumed. The knowledge is to be provided by experts and stored in the facts and rules bases. The responsibility of the verification process-on the input and query stages-is given to the ontology, making it to some extend...
-
Influence and selection of basic concepts on ontology design
PublicationOntologies as entities representing individual point of view on surrounding world introduce heterogeneity to knowledge representation. Common set of core concepts can introduce similarity big enough for further interoperability between ontologies. In this paper an experiment is presented proving that despite differences in detail ontologies stay similar in regard of core concepts. During the experiments NOIA methodology enhanced...
-
OSC - domain oriented ontology creation system
PublicationOntologies are, as part of semantic web, a basic component to enrich content available in the Internet with a meaning understandable for computers. In this publication an architecture and functionality of a domain oriented web portal for collaborative creation and storage of ontologies is presented. The system is being created by Gdańsk University of Technology Electronics, Telecommunications and Informatics faculty's Department...
-
Ontology Engineering Aspects in the Intelligent Systems Development
PublicationThe ontology engineering encompasses both, artificial intelligence methods and software engineering discipline. The paper tries to address a selection of aspects pertaining to development activities such as choice of the environmental framework, functionality description, specification methods and roles definition. Authors refer to the ontology development projects they were involved in.
-
Metody opisu ontologii: Opis wiedzy niepewnej przy pomocy sieci Bayesowskich i logiki MEBN
PublicationArtykuł wprowadza czytelnika w problematykę przedstawiania wiedzy niepewnej w systemach eksperckich. Na przykładzie diagnostyki problemów komunikacyjnych w prostej sieci osiedlowej przedstawiona jest w artykule metodologia wnioskowania w sieciach bayesowskich. W jego dalszej części podano przykład prezentujący logikę MEBN jako sposób na wyrażenie w zwięzły sposób wiedzy probabilistycznej o całej klasie problemów o podobnych właściwościach...
-
Aplikacje i środowiska kontekstowe: Ontologie w interaktywnych aplikacjach zorientowanych kontekstowo
PublicationPrzedstawiono model przetwarzania typu pervasive computing. Zanalizowano składowe aplikacji interaktywnej zorientowanej kontekstowo. Opisano architekturę takiej aplikacji, wykorzystującej usługi sieciowe, konteksty, scenariusze i ontologie. Scharakteryzowano metodę integracji tych elementów w wykorzystaniem adnotacji. zaproponowano motor wykonawczy dla kontenera usług sieciowych, bazujący na standardach: OSGi OWL-S
-
The cartographer algorithm for processing and querying description logics ontologies
PublicationLogika opisowa jest jednym z najbardziej popularnych formalizmów opisu wiedzy. Jej popularność jeszcze wzrosła kiedy pojawił się standard języka OWL. W artykule zaprezentowano nowy algorytm wnioskowania - algorytm kartograficzny - umożliwiający wnioskowanie niejawnie podanej wiedzy z terminologii (TBox) i opisu świata (ABox). Opisano sposób przetwarzania ontologii w terminach sygnatur binarnych i efektywny sposób odpytywania ontologii...
-
Syntactic modular decomposition of large ontologies with relational database
PublicationSupport for modularity allows complex ontologies to be separated into smaller pieces (modules) that are easier to maintain and compute. Instead of considering the entire complex ontology, users may benefit more by starting from a problem-specific set of concepts (signature of problem) from the ontology and exploring its surrounding logical modules. Additionally, an ontology modularization mechanism allows for the splitting up of...
-
Collaborative Editing of Ontologies Using Fluent Editor and Ontorion
PublicationIn this paper we present two tools that we are developing at Cognitum for managing large knowledge bases: Fluent Editor and the Ontorion Server. We have been able to build a collaborative knowledge management system using these two tools. We show how this system can be used for the concurrent modification of knowledge and how we can manage multiple modifications to the same knowledge.
-
Zrozumieć język fiński
Publication -
Salve. Ćwiczenia z języka łacińskiego.
Publication