Search
Filters
total: 903
-
Catalog
- Publications 628 available results
- Journals 42 available results
- Conferences 2 available results
- People 142 available results
- Inventions 4 available results
- Projects 4 available results
- Laboratories 2 available results
- Research Teams 4 available results
- e-Learning Courses 39 available results
- Events 15 available results
- Open Research Data 21 available results
Search results for: ontologie dziedzinowe
-
Inżynieria ontologii dla potrzeb integracji systemów
PublicationInżynieria ontologii to gałąź inżynierii wiedzy, która zajmuje się metodami i metodologiami budowy ontologii. Zajmuje się m. in. procesem wytwarzania, cyklem życia oraz narzędziami wspomagającymi wytwarzanie ontologii. W publikacji przedstawiono różne metodologie wytwarzania ontologii oraz wspierające te metodologie narzędzia. Omówiono edytor ontologii OCS, opracowany przez Katedrę ASK Wydziału ETI PG, oraz wykorzystaną w nim,...
-
Extended Reflexive Ontologies for the Generation of Clinical Recommendations
PublicationDecision recommendations are a set of alternative options for clinical decisions (e.g., diagnosis, prognosis, treatment selection, follow-up, and prevention) that are provided to decision makers by knowledge-based Clinical Decision Support Systems (k-CDSS) as aids. We propose to follow a ‘‘reasoning over domain’’ approach for the generation of decision recommendations by gathering and inferring conclusions from production rules....
-
Ontologiczna inżynieria wiedzy
PublicationOntologiczna inżynieria wiedzy jest dobrą podstawą metodologiczną, a ontologie dziedzin przedmiotowych ważnym elementem konstrukcyjnym semantycznych systemów reprezentacji wiedzy. W artykule omówiono budowanie ontologii w oparciu o edytor ontologii FluentEditor i język CNL (Controlled Natural Language). Przykładową ontologię dotyczącą fragmentu procesu produkcji rolniczej wykorzystano do budowy semantycznej bazy wiedzy. W tym celu...
-
Ontologie ram projektowych jako narzędzie wspomagające decyzje komitetów sterujących
PublicationCelem artykułu jest wykazanie przydatności ontologii jako narzędzia wspomagającego decyzje prac komitetów sterujących. Budowa ontologii jako narzędzia wspomagającego decyzje była konsekwencją pojawienia się problemu oceny wniosków projektowych zgłaszanych do projektu Inteligentnych Specjalizacji Pomorza Smart Port & City. W artykule przedstawiono etapy budowy ontologii oraz jej zastosowanie do analizy zgodności dokumentów z przyjętymi...
-
Praktyczne rozwiązania w dziedzinie zarządzania talentami
PublicationZapewnienie odpowiedniego poziomu i właściwego przepływu talentów w ramach organizacji wymaga wprowadzenia zintegrowanych ze strategią przedsiębiorstwa narzędzi-programów zarządzania talentami. Celem niniejszego opracowania jest przybliżenie praktycznych rozwiązań z zakresu zarządzania talentami zaprezentowanych na przykładzie analizy, 37 przedsiębiorstw funkcjonujących na rynku polskim. Zaprezentowano narzędzia jakimi posługują...
-
Identyfikacja szumów wybuchowych w dziedzinie czasu
PublicationW referacie przedstawiony został system do pomiaru szumów własnych transoptorów. Badane transoptory typu CNY17 składają się z diody LED, fototranzystora i kanału optycznego. System pomiarowy zawiera 3 głowice pomiarowe i dlatego umożliwi pomiar szumów diod LED, fototranzystorów oraz całego elementu, czy transoptora.W referacie przedstawione zostały przykładowe wyniki pomiarów szumów własnych elementów składowych transoptora i transoptora...
-
współczesne trendy w dziedzinie zdalnego nauczania
PublicationZdalne nauczanie jest dziedziną starszą niż Internet i komputery. Pojęcie zdalnej edukacji oznacza nauczanie prowadzone w warunkach, gdy nauczyciel i uczeń są od siebie oddaleni w przestrzeni. W czasach, gdy podróżowanie było bardzo kosztowne, posługiwano się kursami korespondencyjnymi, które można uznać za pierwszą formę zdalnego nauczania. W miarę spadku kosztów podróży coraz częstsze stawały się wyjazdy do szkół, jednak nauczanie...
-
Pionierzy w dziedzinie mechaniki i okrętownictwa
Publication -
Syntactic modular decomposition of large ontologies with relational database
PublicationSupport for modularity allows complex ontologies to be separated into smaller pieces (modules) that are easier to maintain and compute. Instead of considering the entire complex ontology, users may benefit more by starting from a problem-specific set of concepts (signature of problem) from the ontology and exploring its surrounding logical modules. Additionally, an ontology modularization mechanism allows for the splitting up of...
-
Wykorzystanie ontologii przy ocenie złożoności projektu informatycznego
PublicationRozdział dotyczy systemu do oceny technologii informatycznych. System ten ma korzystać z narzędzi sztucznej inteligencji, takich jak systemy ekspertowe oraz sztuczne sieci neuronowe, a także z ontologii. Elementy te spinać ma architektura agentowa. Celem działania proponowanego systemu ma być z jednej strony gromadzenie wiedzy o technologiach informatycznych, zdobywanej głównie od ekspertów, a z drugiej - udostępnianie tej wiedzy...
-
System do prognozowania zanieczyszczeń środowiskiem weryfikacji ontologii
PublicationW rozdziale zaprezentowano stan badań prowadzonych nad zastosowaniem ontologii w modelu wieloagentowego systemu wspomagania decyzji. Przedstawiono model systemu, dobór środowiska weryfikacji ontologii oraz procesy weryfikacji z wykorzystaniem danych opisujących środowisko zanieczyszczeń powietrza w Gdańsku. Dobór środowiska weryfikacji wynikał z potrzeby wykorzystania powtarzalnych danych oraz ilościowej ich reprezentacji. Procesy...
-
Możliwości zastosowania ontologii do oceny technologii informatycznych
PublicationW artykule zaprezentowano możliwości zastosowania ontologii w wieloagentowym systemie przeznaczonym do oceny technologii informatycznych. Jest to fragment nowej koncepcji powstałej w Zakładzie Zarządzania Technologiami Informatycznymi na Wydziale Zarządzania i Ekonomii Politechniki Gdańskiej. Pokazano, czym są ontologie oraz technologie stosowane w ich projektowaniu i implementacji oraz zaproponowano wstępnie dziedziny, które powinny...
-
The cartographer algorithm for processing and querying description logics ontologies
PublicationLogika opisowa jest jednym z najbardziej popularnych formalizmów opisu wiedzy. Jej popularność jeszcze wzrosła kiedy pojawił się standard języka OWL. W artykule zaprezentowano nowy algorytm wnioskowania - algorytm kartograficzny - umożliwiający wnioskowanie niejawnie podanej wiedzy z terminologii (TBox) i opisu świata (ABox). Opisano sposób przetwarzania ontologii w terminach sygnatur binarnych i efektywny sposób odpytywania ontologii...
-
Collaborative Editing of Ontologies Using Fluent Editor and Ontorion
PublicationIn this paper we present two tools that we are developing at Cognitum for managing large knowledge bases: Fluent Editor and the Ontorion Server. We have been able to build a collaborative knowledge management system using these two tools. We show how this system can be used for the concurrent modification of knowledge and how we can manage multiple modifications to the same knowledge.
-
Schweizer Zeitschrift fur Onkologie
Journals -
Deutsche Zeitschrift fur Onkologie
Journals -
Hepato-Gastro and Oncologie Digestive
Journals -
Aplikacje i środowiska kontekstowe: Ontologie w interaktywnych aplikacjach zorientowanych kontekstowo
PublicationPrzedstawiono model przetwarzania typu pervasive computing. Zanalizowano składowe aplikacji interaktywnej zorientowanej kontekstowo. Opisano architekturę takiej aplikacji, wykorzystującej usługi sieciowe, konteksty, scenariusze i ontologie. Scharakteryzowano metodę integracji tych elementów w wykorzystaniem adnotacji. zaproponowano motor wykonawczy dla kontenera usług sieciowych, bazujący na standardach: OSGi OWL-S
-
Ontology-Aided Software Engineering
PublicationThis thesis is located between the fields of research on Artificial Intelligence (AI), Knowledge Representation and Reasoning (KRR), Computer-Aided Software Engineering (CASE) and Model Driven Engineering (MDE). The modern offspring of KRR - Description Logic (DL) [Baad03] is considered here as a formalization of the software engineering Methods & Tools. The bridge between the world of formal specification (governed by the mathematics)...
-
IT Business Standards as an Ontology Domain
PublicationThe aim of this paper is to report a selection of Semantic Web aspects pertaining to ontology development activities in the domain of the IT business standard (TOGAF 9) such as formulating competency questions, conceptualization of the domain, resolution of the source knowledge deficiency and applying common design patterns in the OWL formalization. Authors also try to determine target groups that may benefit from such ontology...
-
Security ontology construction and integration
PublicationThere are many different levels on which we can examine security. Each one is different from others, all of them are dependent on the context. Hence the need to bear additional knowledge enabling efficient utilization of the knowledge by the computers. Such information can be provided by ontologies. The paper presentsgathered requirements needed to be taken into account when creating an ontology. The method of ontology creation...
-
Application of Ontology In the ITIL Domain
PublicationBusiness standards tend to be less formal in description then strict technical norms. Authors of this chapter suggest applying ontological description (powered by the capabilities of the OWL language) to express Information Technology Infrastructure Library (ITIL). One of the goals of this initial study is to determine the usefulness of such semantic model in organizations that adopted or plan to adopt ITIL.
-
Extendable Safety and Security Ontology
PublicationSecurity plays an increasingly important role in our everyday life, and research and users of computer systems point out that the need arises for a common, formalised model capable of integrating different solutions. In this paper we show that an ontology can be designed and created in a way that will make it suitable for interoperability and integration. A security and safety ontology and the methodology for creating a common...
-
Contextual ontology for tonality assessment
Publicationclassification tasks. The discussion focuses on two important research hypotheses: (1) whether it is possible to construct such an ontology from a corpus of textual document, and (2) whether it is possible and beneficial to use inferencing from this ontology to support the process of sentiment classification. To support the first hypothesis we present a method of extraction of hierarchy of contexts from a set of textual documents...
-
Onkologia po Dyplomie
Journals -
Uspehi Molekularnoj Onkologii
Journals -
Problemy instytucjonalizacji etyki w dziedzinie słuzby zdrowia
PublicationW zwiazku z miejscem zdrowia i bezpieczeństwa zdrowotnego w hierarchi wartości społecznych i indywidualnych potrzeba wprowadzenia zinstytucjonalizowanych wysokich standartów etycznych staje się coraz powszechniej odczuwalne. W artykule zaprezentowano schemat ewolucji etyki w dziedzinie medycyny i ochrony zdrowia oraz omówiono podstawowe problemy związane z wdrażaniem infrastruktury etycznej.
-
Współczesne trendy w dziedzinie systemów zdalnego nauczania
PublicationArtykuł porusza tematykę zdalnego nauczania i przedstawia obszary zastosowań tej szerokiej dziedziny wiedzy. Wskazuje na różnorodność form zdalnego kształcenia. Wyróżnia nauczanie w modelu całkowicie przeniesionym do Internetu oraz nauczanie w modelu hybrydowym. Dla tych obszarów wymagania, jakie są stawiane stosowanym systemom informatycznym, są odmienne. Przedstawiono systematykę narzędzi wspomagających dla zdalnego nauczania....
-
Porównanie metod filtracji w dziedzinie widma DFT
PublicationW niniejszej pracy zaprezentowano porównanie metod filtracji w dziedzinie częstotliwości,czyli w dziedzinie widma DFT. Opisano i omówiono podstawowe metody filtracji: bez zeropaddingu, z zeropaddingiem oraz metodę Cheh Pana. Pokazane i porównane zostały wyniki eksperymentów dla typowych aplikacji, jakimi są filtr dolnoprzepustowy i filtr różniczkujący.
-
Nowe podręczniki w dziedzinie konstrukcji ze szkła
Publication.
-
Filtr ułamkowoopóźniający realizowany w dziedzinie transformaty DFT
PublicationW pracy przestawiono zagadnienie implementacji w dziedzinie częstotliwości dyskretnej filtrów o zadanym opóźnieniu ułamkowym.Dla zapewnienia wysokiej jakości implementowanych filtrów konieczne jest jawne określenie prążków charakterystyki częstotliwościowej takiego filtru w jego paśmie niespecyfikowanym. Pokazano, że zaproponowana implementacja w realizowana w dziedzinie transformaty DFT możne zostać powiązana w dziedzinie czasu...
-
Komputerowe wspomaganie procesu projektowania w dziedzinie architektury
PublicationGłówną zaletą zastąpienia deski kreślarskiej komputerem była możliwość szybkiej reprodukcji rysunków architektonicznych i ich ponownego wykorzystania. Wraz z rozwojem technik komputerowych powstawały nowe możliwości w projektowaniu. Możliwość wykonania trójwymiarowego modelu pozwoliła na sprawdzanie pewnych zależności bez konieczności tworzenia prototypów. Wykonany trójwymiarowy model mógł być także wykorzystany w różnego typu...
-
Metody strukturalnej analizy ontologii opartych na logice opisowej
PublicationW rozprawie przedstawiono opracowaną przez autora metodę wewnętrznej reprezentacji ontologii opartych na logice opisowej: kartografię wiedzy. Metoda ta służy przede wszystkim zwiększeniu efektywności wnioskowania dla baz wiedzy zawierających dużą liczbę asercji. W pracy przedstawiono formalizm opracowanej metody oraz towarzyszące jej algorytmy. Kartografię wiedzy wykorzystano w ramach projektu PIPS (6. Program Ramowy UE), a testy...
-
Portal ontologii: Metoda specyfikowania wymagań dla serwisów internetowych
PublicationZaproponowano nową metodologię specyfikowania wymagań aplikacji i zweryfikowano je na bazie praktycznych doświadczeń. W szczególności uwzględniono aplikacje internetowe z punktu widzenia efektywnego i skutecznego ich użytkowania. Dotychczasowa ocena jakościowa tej metodologii potwierdza jej praktyczną użyteczność.
-
Processing and querying description logic ontologies using cartographic approach
PublicationLogika opisowa jest formalizmem reprezentowania wiedzy, który ostatnio zyskuje na znaczeniu wśród inżynierów. Niniejszy rozdział, po krótkim wprowadzeniu do logiki opisowej, prezentuje silnik wnioskujący opracowany na Politechnice Gdańskiej. Silnik ten, o nazwie KaSeA, opiera się na oryginalnej idei kartografii wiedzy. Niniejszy rozdział pokazuje podstawy kartografii wiedzy, jej ograniczenia i potencjał rozwoju, a także porównuje...
-
Processing and Querying Description Logic Ontologies Using Cartographic Approach
Publication -
Technologie informatyczne wykorzystywane w projektowaniu i implementacji ontologii
PublicationW rozdziale tym zostały przedstawione podstawowe zagadnienia związane z tworzeniem ontologii rozumianych jako modele wiedzy o wybranej dziedzinie. Prezentowane są języki służące do opisu ontologii, aplikacje wspomagające tworzenie i implementację ontologii, a także przykładowe projekty, których celem jest rozwijanie ontologii dotyczących wiedzy ogólnej lub ograniczonych do określonych domen.
-
Decisional DNA, reflexive ontologies, and security: developing decisional trust
PublicationOmowiono model osiagania zaufania decyzjnego opartego na decyzyjnym DNA, refleksyjnych ontologiach oraz na bezpieczenstwie technologicznym.
-
Algebra konglomeratów jako narzędzie opisu problemów przetwarzania ontologii
PublicationW niniejszym artykule zaprezentowano nowe narzędzie przetwarzania modularnych baz wiedzy - algebrę konglomeratów. Przedstawioną propozycję wyróżnia fakt, że traktujemy moduły bazy wiedzy semantycznie. W artykule zaprezentowano doświadczenia związane z wykorzystaniem algebry (m.in. do dekompozycji bazy wiedzy oraz jako wsparcie procesu wnioskowania) oraz naszkicowano kierunki jej przyszłego rozwoju.
-
Ontologia jako narzędzie wspierania standardów zarządzania technologiami informatycznymi
PublicationW tekście omówiono wstępną koncepcję wykorzystania ontologii do modelowania wymagań standardów wykorzystywanych w zarządzaniu IT na przykładzie ram TOGAF dla architektury korporacyjnej. Wskazuje się na konieczność przejścia od modelu generycznego do dedykowanego konkretnej organizacji. W oparciu o opisany przypadek rozważana jest przydatność stosowania ontologii w szerszej gamie przedsięwzięć z zakresu inżynierii produkcji.
-
Processing and querying description logic ontologies using cartographic approach
PublicationLogika opisowa (ang. description logic) jest formalizem reprezentacji wiedzy, który w ostatnich latach uzyskał dużą popularność pomiędzy inżynierami wiedzy. Po krótkim wprowadzeniu do formalizmu logiki opisowej artykuł prezentuje system wnioskowania opracowany na Politechnice Gdańskiej w ramach projektu PIPS 6 Programu Ramowego UE. System wnioskujący jest oparty na nowatorskiej metodzie kartograficznej, której podstawy również...
-
Wykorzystanie ontologii do wyszukiwania usług w systemie BeesyCluster
PublicationNiniejszy rozdział przedstawia koncepcję wykorzystania ontologiido wyszukiwania usług na platformie BeesyCluster, która udostępniausługi różnych dostawców i pozwala na ich wywołanie. Ontologia dziedziny wykorzystana jest zarówno przez dostawców usług w procesie publikacji informacji o usłudze jak również przez inteligetny algorytm wyszukiwania i dopasowania usług do wymagań klienta systemu BeesyCluster. Przedstawiono architekturę...
-
Ontologia języka wzorców projektowych dla systemów Smart Cities
PublicationW artykule przedstawiono definicję języka wzorów projektowych Smart Cities w postaci ontologii. Jako, że wdrażanie rozwiązania Smart City jest trudne, drogie i ściśle związane z problematyką dotycząca danego miasta, wiedza nabywana podczas pojedynczego wdrożenia jest wiedzą niezwykle cenną. Zdefiniowany przez nas język wspiera zarządzanie ww. wiedzą jako, że pozwala on na ekspresję rozwiązania, które bazując na najlepszych praktykach...
-
Model of an Integration Bus of Data and Ontologies of Smart Cities Processes
PublicationThis paper presents a model of an integration bus used in the design of Smart Cities system architectures. The model of such a bus becomes necessary when designing high-level architectures, within which the silo processes of the organization should be seen from the perspective of its ontology. For such a bus to be used by any city, a generic solution was proposed which can be implemented as a whole or in part depending on the requirements...
-
Journal of Social Ontology
Journals -
Z dorobku polskiej leksykografii dziedzinowej: botanika [On the achievements of polish specialised lexicography: botany]
Publication -
Towards Use of OntoClean for Ontology Contextualization
PublicationOntologies are formal systems of concepts used to describe numerous domains of interest. Ontologies are usually very expressive, but it comes at a price of computationally expensive reasoning over them. In our previous work we discussed the possible performance benefits that can be obtained by decomposing an ontology into contexts. While the benefits are appealing, we discovered that, in our case, the main obstacle against using...
-
Ontology as a Tool for the IT Management Standards Support
PublicationIn this paper the authors discuss the initial idea of using ontologies to model requirements of the standards that support IT management processes. The Open Group Architecture Framework (TOGAF) is set as an example. A need for transition from the generic model do the organization-specific one is indicated. The described example serves as a ground for considering the usefulness of such modeling approach in the wider spectrum of...
-
Algebra of ontology modules for semantic agents
PublicationW środowisku Sieci Semantycznej problem precyzyjnego manipulowania jednostkami wiedzy nabiera szczególnego znaczenia. W tej publikacji dyskutujemy możliwość zaadaptowania do tego celu elastycznego aparatu algebry relacyjnej. Na bazie dysksji szkicujemy pewną szczególną analogię pomiędzy bazami danych a bazami wiedzy i używamy tej analogii do wprowadzenia algebry modułów semantycznych.
-
Hybrid approach to ontology specification and development
PublicationIn this chapter a first draft of a hybrid ontology development approach is presented. The context of this method encompasses the multi-agent system equipped with knowledge bases and inferring engine. The process of ontology engineering appears as a complex issue, as it addresses different point-views of both, a client and a modeler with a requirements/system analyst. Regarding this, an approach based on the knowledge preprocessing...