Search
Filters
total: 651
-
Catalog
Search results for: UZIEMIENIA SŁUPÓW
-
Pomiar rezystancji uziemienia
PublicationOdpowiedź na list czytelnika objaśnia jak postępować w razie koniecznościpomiaru rezystancji uziemienia w terenie uzbrojonym.
-
Metody pomiaru rezystancji uziemienia
PublicationW referacie przestawiono stosowane w praktyce metody pomiaru rezystancji uziemienia. Omówiono klasyczne metody pomiarowe oraz metody, które nie wymagają rozłączania zacisków kontrolnych, a nawet rozmieszczania sond pomiarowych na czas pomiaru. Zaprezentowano zasady pomiaru rezystancji uziemienia złożonych systemów uziemiających w stacjach elektroenergetycznych najwyższych napięć. Przedstawiono możliwości pomiaru rezystancji uziemienia,...
-
Rezystancja uziemienia złącza kablowego SN
PublicationUdzielono odpowiedzi na pytanie czytelnika nadesłane do redakcji czasopisma INPE. Wyjaśniono zasady wyznaczania rezystancji uziemienia stacji elektroenergetycznej zawierającej transformator SN/nn. Wskazano prawidłowy tok postępowania w przypadku złącza SN zawierającego transformator SN/nn małej mocy zasilający urządzenia niskiego napięcia wyłącznie w obrębie tego złącza.
-
Sposób uziemienia punktu neutralnego sieci.
PublicationNotatka wyjaśniająca problemy terminologiczne związane ze sposobem uziemienia punktu neutralnego sieci.
-
Komputerowa symulacja pomiaru rezystancji uziemienia
PublicationPrzedstawiono program komputerowy do symulacji pomiaru rezystancji uziemienia. Program umożliwia wyznaczanie rozkładu napięcia uziomowego wokół uziomu badanego i pomocniczej sondy prądowej oraz lokalizację strefy potencjału zerowego w układach z różnorodnymi uziomami prostymi. Aplikacja jest szczególnie przydatna przy pomiarach rezystancji uziemienia w trudnych warunkach terenowych, jak np. ograniczony obszar do rozmieszczenia...
-
Uziemienia w zespołach elektrowni wiatrowych
PublicationW pracy jest omawiana problematyka budowy systemów uziemień na farmach elektrowni wiatrowych. Uziemienia poszczególnych elektrowni są wykorzystywane jako elementy systemu ochrony odgromowej oraz układu ochrony od porażeń otoczenia elektrowni wiatrowej. Farmy elektrowni są często umieszczane na gruntach o wysokiej rezystywności, co utrudnia realizację skutecznych systemów uziemień elektrowni. Trudność może napotykać zwłaszcza wykonanie...
-
Badania eksperymentalne słupów CFST
PublicationW pracy przedstawiono badania eksperymentalne słupów osiowo ściskanych. Rozważa się efektywność poprzecznego sprężenia betonowego rdzenia słupa przez stalową rurę lub uzwojenie dla następujących typów słupów: CFST, uzwojonych i zwykłych żelbetowych. Opisane w referacie parametry badań eksperymentalnych to: stopień zbrojenia, wytrzymałość betonu, sposób obciążania. Zaprezentowano wyniki dotyczące nośności i zachowania pokrytycznego...
-
UZIEMIENIA STANOWISK SŁUPOWYCH Z GŁOWICAMI KABLOWYMI
PublicationPraca zawiera szerokie omówienie oraz porównanie właściwości statycznych i udarowych uziemień stosowanych w systemie elektroenergetycznym do ochrony przeciwprzepięciowej. W końcowych rozdziałach dokonano analizy konstrukcji systemów uziemień z punktu widzenia skuteczności w systemie ochrony układu izolacyjnego od przepięć oraz podano szereg wskazówek dotyczących właściwego doboru uziemień stanowisk słupowych głowic kablowych
-
Pomiary uziemień słupów linii elektroenergetycznych
PublicationW odprowadzaniu do ziemi prądu zwarciowego lub piorunowego biorą udział elementy uziomu sztucznego słupa oraz jego fundamenty. Podczas pomiarów kontrolnych rezystancji lub impedancji takich uziemień powinny być uwzględniane oba elementy uziemienia. Ponadto procedura pomiarowa musi brać pod uwagę fakt, że uziemienia słupów linii są połączone równolegle poprzez przewody odgromowe. W artykule została omówiona problematyka pomiaru...
-
Błędy dynamiczne wyznaczania impedancji uziemienia metodą podharmonicznej
PublicationWyznaczanie rezystancji lub impedancji uziemienia metodą podharmonicznej umożliwia uzyskanie dobrej dokładności pomiaru nawet w obecności silnych zakłóceń pochodzących od prądów błądzących występujących w gruncie. Metoda podharmonicznej wykazuje znaczną odporność na zakłócenia o częstotliwości sieciowej jak i stałoprądowe. W artykule przedstawiono wyniki badań nad wpływem zmian dynamicznych zakłóceń o częstotliwości sieciowej jak...
-
Badania udarowe uziemień słupów linii elektroenergetycznych
PublicationOmówiono problem badania uziemień słupów linii elektroenergetycznych z uwzględnieniem wpływu słupów sąsiednich oraz fendamentu słupa badanego na wynik pomiaru. Określono procedury pomiarów uziemień słupów linii elektroenergetycznych przy pomocy metod udarowych.
-
Wymiarowanie prefabrykowanych fundamentów słupów trakcji elektrycznej
Publication -
O wczesnym przedeksploatacyjnym zarysowaniu słupów żelbetowych
PublicationW pracy przedstawiono przyczyny nietypowego spękania słupów stanowiących podporę dla stropu płaskiego w nowo budowanej hali widowiskowo - sportowej. Przedstawiono również koncepcję naprawy niniejszych spękań.
-
Numeryczne modelowanie słupów żelbetowych mimośrodowo ściskanych.
PublicationW artykule omówiono wyniki numerycznej analizy słupów żelbetowych poddanych mimośrodowemu ściskaniu. Obliczenia wykonano przy zastosowaniu MES i prawa materiałowego dla betonu i stali z programu Abaqus. Wyniki porównano z doświadczeniami.
-
Zastosowanie specjalnego uziemienia żył powrotnych w liniach kablowych SN
PublicationW artykule porównano metody uziemiania żył powrotnych kabli średniego napięcia. Głównym kryterium oceny poszczególnych rozwiązań było ograniczenie strat w przesyle energii elektrycznej oraz zapewnienie ochrony przeciwprzepięciowej osłon kabli. Na podstawie symulacji kabli zamodelowanych w programie CYMCAP i otrzymanych wyników obciążalności prądowej i strat w linii zaprezentowano metodę krzyżowania żył powrotnych (CB – cross-bonding...
-
Analiza wyników pomiaru rezystancji uziemienia dla wybranych metod pomiarowych.
PublicationWynik pomiaru rezystancji uziemienia jest podstawą oceny skuteczności ochrony przeciwporażeniowej i odgromowej. Należy ze szczególną ostrożnością podchodzić do interpretacji wyników pomiarów, gdyż dokonana niewłaściwie może spowodować brak skuteczności ochrony przeciwporażeniowej bądź odgromowej.W referacie zaprezentowano problematykę związaną z oceną wyniku pomiaru rezystancji uziemienia przy zastosowaniu statycznych i...
-
Badania eksperymentalne własności osiowo ściskanych słupów CFST
Publication.
-
Geodezyjny monitoring deformacji słupów w badaniach eksperymentalnych
PublicationW referacie przedstawiono opis procesu badań niszczących słupów żelbetowych, uzwojonych i zespolonych. Zaprezentowano metodykę geodezyjnego monitoringu ugięć słupów na tle metodyki teoretycznego wyznaczania zmiany linii ugięcia słupów pod wpływem przyrastającego obciążenia. Opisano geodezyjny monitoring deformacji obiektów inżynierskich realizowany w przestrzeni trójwymiarowej, zaaplikowany do pomiarów ugięć słupów. Dopełnieniem...
-
Dobór sposobu autokalibracji cęgów prądowych wykorzystywanych do pomiarów rezystancji uziemienia
PublicationCęgowe przetworniki prądu stosowane w miernikach rezystancji uziemienia wprowadzają dodatkowe błędy pomiarowe, które można wydatnie zmniejszyć poprzez zastosowanie algorytmów autokalibracji. Omówiono problemy związane z doborem sposobu autokalibracji oraz zasadniczych elementów układu pomiarowego.
-
Błędy w autokalibracyjnych pomiarach prądu uziemienia przy użyciu cęgów prądowych
PublicationWe współczesnych miernikach rezystancji uziemienia normą staje się możliwość kontroli wybranego uziemienia pracującego w systemie uziemień bez odłączania go od tego systemu. Prąd płynący przez uziemienie mierzy się przy użyciu przetwornika cęgowego. Znaczną poprawę dokładności pomiarów można uzyskać poprzez zastosowanie pomiaru autokalibracyjnego.
-
Dobór odmiany metody podharmonicznej do filtracji zakłóceń w pomiarach rezystancji uziemienia
PublicationIstotnym problemem występujacym podczas badania uziemień przeznaczonych do pracy przy częstotliwościach technicznych jest wpływ zakłóceń na wynik pomiaru. Bardzo dobre efekty w eliminacji tych zakłóceń mozna osiągnąć wykorzystując metodę szczególnego próbkowania (MSP)przy jednoczesnym zastosowaniu pradu pomiarowego o częstotliwości będacej podharmoniczną w odniesieniu do częstotliwości sygnałów zakłócających. W artykule przedstawiono...
-
Uziemienia i połączenia wyrównawcze w ochronie odgromowej i przepięciowej obiektów budowlanych.
PublicationWskazano ogólne zasady projektowania i wykonywania systemów bezpośrednich połączeń wyrównawczych i uziemień odgromowych w typowych obiektach budowlanych.
-
Wpływ komutacyjnych załamań napięcia na dokładność pomiaru impedancji uziemienia metodą podharmonicznej.
PublicationWyznaczanie impedancji uziemienia metodą podharmonicznej umożliwia uzyskanie dobrej dokładności pomiaru nawet w obecności silnych zakłóceń występujących w gruncie. Metoda ta charakteryzuje się znaczną odpornością na sygnały zakłócające o częstotliwości sieciowej jak również stałoprądowe. W artykule zaprezentowano wyniki badań nad wpływem zakłóceń wynikających z komutacyjnych załamań napięcia sieci na dokładność wyznaczania impedancji...
-
Wpływ odchyleń częstotliwości sieci na dokładność pomiaru rezystancji uziemienia metodą podharmonicznej
PublicationIstotnym czynnikiem wpływającym na dokładność pomiarów rezystancji lub impedancji uziemienia jest poziom zakłóceń wynikających z występowania w gruncie prądów błądzących o częstotliwości sieciowej. Dobrą dokładność pomiaru zapewnia wykorzystanie metody podharmonicznej, w której bardzo skutecznie usuwane są wpływy prądów błądzących pod warunkiem wytworzenie prądu pomiarowego o częstotliwości równej połowie częstotliwości zakłócającej....
-
KOMPUTEROWE WSPOMAGANIE BUDOWNICTWA PRZY PROJEKTOWANIU SŁUPÓW ŻELBETOWYCH WG EC
PublicationW artykule przedstawiony został autorski program komputerowy służący do projektowania i wymiarowania słupów w konstrukcjach żelbetowych z uwzględnieniem zjawisk wpływających na ich pracę oraz informacji dotyczących projektowania wg EC. Język który posłużył do napisania oprogramowania to środowisko C++. Program przeprowadza użytkownika przez poszczególne etapy wymiarowania: od wprowadzenia podstawowych danych takich jak wymiary,...
-
Badania eksperymentalne stanu wytężenia i zachowania podkrytycznego słupów CFST
PublicationW pracy przedstawiono wyniki badań eksperymentalnych słupów osiowo ściskanych. Rozważa się efektywność poprzecznego sprężenia betonowego rdzenia słupa przez stalową rurę lub uzwojenie dla następujących typów słupów: CFST, uzwojonych i zwykłych żelbetowych. Porównuje się zachowanie pokrytyczne tych trzech rodzajów słupów. Opisane w referacie parametry badań eksperymentalnych to: stopień zbrojenia, wytrzymałość betonu, sposób obciążania....
-
Badania eksperymentalne słupów CFST z betonem zwykłym i ekspansywnym
PublicationPraca przedstawia badania eksperymentalne ponad 40 słupów CFST. Analizie poddano wyniki siły niszczącej słupy w aspekcie grubości stalowego płaszcza, smukłości słupa, rodzaju betonu wypełniającego stalową rurę (zwykły i ekspansywny) i jego wytrzymałości a także sposobu obciążania słupa (przez rdzeń lub przez cały przekrój). Sprawdzono efektywność słupów CFST z użyciem betonu ekspansywnego i zwykłego rozumianą jako stosunek nośności...
-
Metody analizy nośności słupów żelbetowych z uwzględnieniem pełzania betonu
PublicationZgodnie z Eurokodem 2 nośność smukłych słupów żelbetowych można obliczać stosując uproszczone metody uwzględniania efektów II rzędu. W obliczeniach tych słupów istotną rolę odgrywa pełzanie, którego wpływ jest najmniej rozpoznany. W pracy zaproponowano dwa modele numeryczne uwzględniania wpływu pełzania. W pierwszym wpływ pełzania uwzględniono przez modyfikację charakterystyki materiałowej betonu, w drugim zastosowano prawo pełzania...
-
Marek Olesz dr hab. inż.
PeopleWydział Elektrotechniki i Automatyki, Prodziekan ds. rozwoju dr hab. inż. Marek Olesz, prof. PG data urodzenia 1966 wykształcenie Politechnika Gdańska, Wydział Elektryczny (1990) stopień / tytuł naukowy doktor habilitowany – Politechnika Gdańska, Wydział Elektrotechniki i Automatyki (2017), doktor – Politechnika Gdańska, Wydział Elektrotechniki i Automatyki (1998) zatrudnienie Politechnika Gdańska: asystent stażysta (1989 –...
-
Measurement accuracy evaluation of transmission line earthings by impulse tests
PublicationUziemienia słupów linii energetycznych powinny być sprawdzane okresowo. Pomiary rezystancji takich uziemień przy pomocy metody niskoczęstotliwościowej wymaga wyłaczania linii i odkręcania przewodów odprowadzających od konstrukcji słupa. Metoda udarowa jest znacznie łatwiejsza w tej aplikacji i nie wymaga wyłaczania linii na czas pomiarów. W pracy oszacowano wpływ uziemień sąsiednich słupów na dokładność pomiarów metodą udarową.
-
Badania nośności i odkształcalności mimośrodowo ściskanych słupów żelbetowych pod obciążeniem cyklicznym
PublicationProblematyką prowadzonych badań jest analiza zachowania się słupów żelbetowych obciążonych cyklicznie siłą działającą na znakozmiennym mimośrodzie. W aktualnych procedurach obliczeniowych fakt ten nie jest uwzględniany. Celem badań jest sprawdzenie, czy historia obciążenia ma wpływ na nośność i odkształcalność słupów żelbetowych oraz czy słup poddany obciążeniom cyklicznym może być analizowany w taki sam sposób jakby był obciążany...
-
Analiza możliwości wykorzystania trójosiowego stanu naprężenia w betonie ściskanych słupów żelbetowych.
PublicationW artykule przeprowadzono analizę możliwości wykorzystania trójosiowego stanu naprężeń ściskających w słupach uzwojonych i słupach CFST. Przeprowadzono także analizę możliwości zwiększenia efektywności uzwojenia i stalowego płaszcza przez zastosowanie betonu ekspansywnego. Przeprowadzone analizy opracowano na podstawie badań własnych autorów.
-
Uproszczone metody obliczania cylindrycznych silosów z blachy falistej i słupów cienkościennych
PublicationCelem artykułu jest wyznaczenie nośności wyboczeniowej trzech silosów wykonanych z falistej blachy ze sfałdowaniem w kierunku obwodowym, wzmocnionych słupami pionowymi stosując modele MES całych konstrukcji i ich segmentów oraz porównanie obliczonej nośności wyboczeniowej z Eurokodem 3, poprawkami do Eurokodu 3 i metodą zaproponowaną w literaturze. Nowym elementem analizowanym w pracy jest porównanie różnych metod analitycznych...
-
Post-peak behaviour of CFST columns
PublicationArtykuł dotyczy zachowania pokrytycznego słupów CFST. Parametrami zmiennymi w badaniach są: wysokość słupów, grubość stalowego płaszcza, wytrzymałość betonu i stali, przyczepność między stalowym płaszczem a betonowym rdzeniem oraz sposób przykładania obciążenia. W artykule dokonano analizy wpływu tych parametrów na zachowanie pokrytyczne badanych słupów.
-
OCENA UZIEMIEŃ SŁUPÓW LINII ELEKTROENERGETYCZNYCH ZWŁASZCZA POSADOWIONYCH NA GRUNTACH O WYSOKIEJ REZYSTYWNOŚCI
PublicationW artykule została omówiona problematyka pomiaru i oceny właściwości uziemień słupów linii elektroenergetycznych z wykorzystaniem przebiegów wolno-i szybkozmiennych. Uzyskanie odpowiednio niskiej wartości rezystancji uziemienia słupa posadowionego na gruncie o rezystywności powyżej 1000Ωm może być trudne. Praca zawiera analizę zmian właściwości statycznych i udarowych uziemień w funkcji rezystywności...
-
Wpływ wybranych błędów aparaturowych na dokładność pomiaru impedancji uziemienia w warunkach odkształcenia krzywej napięcia
PublicationW pracy omówiono wpływ wybranych błędów aparaturowych na dokładność pomiaru impedancji uziemień metodą techniczną oraz zaproponowaną nową metodą. Metoda ta pozwala ograniczyć wpływ odkształcenia napięcia sieci na błędy pomiaru impedancji. W badaniach skupiono się na błędzie wnoszonym przez przetwornik A/C, który może się znajdować w torach pomiarowych napięć i prądów obydwu metod. Badania i obliczenia błędów przeprowadzone zostały...
-
Modelowanie szumów RTS
PublicationPrzytoczono charakterystyczne parametry szumu wybuchowego (Random Telegraph Signal, RTS). Przedstawiono algorytm programowego generatora szumów RTS. Algorytm został wyposażony w możliwość dodawania do wygenerowanych impulsów RTS szumu białego oraz szumu typu 1/f. Przedstawiono przykładowe realizacje wygenerowanych przebiegów.
-
Modelowanie szumów RTS
PublicationPrzytoczono charakterystyczne parametry szumu wybuchowego (Random Telegraph Signal, RTS). Przedstawiono algorytm programowego generatora szumów RTS. Algorytm został wyposażony w możliwość dodawania do wygenerowanych impulsów RTS szumu białego oraz szumu typu 1/f. Przedstawiono przykładowe realizacje wygenerowanych przebiegów.
-
Doświadczalne badania smukłych słupów poddanych deformacji i obciążeniom uderzeniowym podczas trzęsień ziemi
PublicationCelem niniejszego artykułu jest przedstawienie wyników badań doświadczalnych dotyczących zachowania się modeli słupów smukłych pod wpływem pionowego obciążenia uderzeniowego przy wstępnej deformacji na skutek poziomego przemieszczenia podpór w czasie trzęsień ziemi. Podczas badań eksperymentalnych, na górną część zdeformowanych prętów stalowych zrzucano kule wykonane z plasteliny. Wyniki badań pokazują, iż wraz ze wzrostem relatywnego...
-
Metoda Hendersona w ocenie dokładności geodezyjnego pomiaru osiadania słupów wielonawowej hali przemysłowej
PublicationArtykuł opisuje geodezyjne pomiary przemieszczeń i wykorzystanie metody Hendersona do oceny dokładności tych pomiarów na przykładzie wielonawowej hali przemysłowej
-
Porównanie nośności na wyboczenie słupów modelowanych za pomocą elementów belkowych i powłokowych
PublicationW artykule przedstawiono porównanie analizy stateczności słupa podpierającego zadaszenie peronu kolejowego przy zastosowaniu modelu prętowego i powłokowego. Konstrukcja o rozpiętości 8 m wykonana ze stali S235 i profilu HEB320 została utwierdzona w podłożu. Obciążenie przyłożono do górnej części słupa. Do oceny stateczności konstrukcji wykorzystano liniowe i nieliniowe analizy statyczne i dynamiczne. Rozważono sprężysty oraz sprężysto-plastyczny...
-
Słupy uzwojone.
PublicationW pracy przedstawiono naukowe podstawy wprowadzonej do normy PN-B-03264:2002 metody obliczania nośności słupów uzwojonych.Omówiono procedurę wymiarowania tych słupów. Przedstawiono wyniki weryfikacji doświadczalnej wprowadzonej do normy metody obliczania nośności słupów uzwojonych.
-
Słupy uzwojone
PublicationW pracy przedstawiono naukowe podstawy wprowadzonej do normy PN-B-03264:2002 metody obliczania nośności słupów uzwojonych.Omówiono procedurę wymiarowania tych słupów. Przedstawiono wyniki weryfikacji doświadczalnej wprowadzonej do normy metody obliczania nośności słupów uzwojonych.
-
Słupy uzwojone.
PublicationW pracy przedstawiono teoretyczne podstawy wprowadzonej do zaktualizowanej normy żelbetowej nowej metody obliczenia nośności słupów uzwojonych. Przeanalizowano podstawowe czynniki wpływające na efektywność uzwojenia oraz wpływ tych czynników na nośność słupa uzwojonego wyznaczaną na podstawie metody normowej.
-
Nowa metoda wymiarowania żelbetowych słupów uzwojonych w ujęciu nowelizowanej normy PN-B-03264.
PublicationW artykule przedstawiono nową metodę wymiarowania słupów uzwojonych w ujęciu nowelizowanej normy PN-B-03264. Podano przyczyny wprowadzenia opisywanych w artykule zmian i przedstawiono wcześniejsze próby modyfikacji sposobu obliczania nośności słupów uzwojonych w ujęciu normowym. Przeprowadzono dyskusję wyników obliczeń uzyskiwanych za pomocą nowej metody na tle wyników uzyskiwanych za pomocą dotychczasowej metody normowej, oraz...
-
Pomiary szumów i zakłóceń
PublicationPraca zawiera uzasadnienie potrzeby doskonalenia techniki pomiarów szumów i zakłóceń, zwłaszcza sygnałów losowych - zarówno ergodycznych jak i niestacjonarnych, z wykorzystaniem sprzętu komputerowego. Przedstawione zostały uwarunkowania aparaturowe mające zasadniczy wpływ na algorytmiczne wyznaczanie wielkości charakteryzujących szumy i zakłócenia po procesie ich digitalizacji. Podane zostały także przykładowe zastosowania wspomaganych...
-
Przyrząd wirtualny do wykrywania szumów wybuchowych w przyrządach półprzewodnikowych metodą obrazowania szumów
PublicationW artykule scharakteryzowano właściwości szumów wybuchowych (RTS) w dziedzinie czasu i częstotliwości oraz omówiono stosowane metody identyfikacji szumów RTS. Przedstawiono konstrukcję systemu, do szybkiej identyfikacji szumów wybuchowych, zbudowanego w oparciu o metodę Noise Scattering Pattern (NSP). System składa się z głowicy pomiarowej, zawierającej spolaryzowany badany przyrząd półprzewodnikowy, filtru dolnoprzepustowego,...
-
Impulse Measurements of Tower Earthings of Overhead Transmission Lines
PublicationPrzepisy wymagają okresowego badania uziemień słupów elektroenergetycznych linii przesyłowych. pomiary takie metodami klasycznymi niskiej częstotliwości wymagają odłączania uziomów od konstrukcji słupa, co wiąże się z wyłączaniem linii. wykorzstanie metody udarowej do oceny uziemień nie wymaga odłączania uziomów i może byc przeprowadzane podczas pracy linii.
-
Impulse measurement accuracy of transmission line earthings
PublicationLinie przesyłowe elektroenergetyczne są wyposażone w przewody odgromowe łączące wierzchołki konstrukcji poszczególnych słupów. Zastosowana metoda pomiarów z użyciem udarów prądowych pozwala ocenić rezystancę uziemienia bez odłączania przewodów uziemiających od konstrukcji słupa. W pracy zamieszczono wyniki symulacji komputerowych i pomiarów rzeczywistych uziomów wskazujące, że wpływ równoległego połączenia uziemień całej linii...
-
Doraźna nośność słupów o przekroju kołowym z rur FRP wypełnionych betonem Badania, teoria, obliczanie
PublicationPraca ma charakter monografii opisującej aktualny stan wiedzy z zakresu badań, teorii i projektowania słupów CFFT (concrete-filled fiber-reinforced polymer tube). Celem prowadzonych przez autora prac studialnych i badań własnych, w tym eksperymentalnych, jest szczegółowa analiza doraźnej nośności i zachowania się słupów CFFT poddanych ściskaniu osiowemu i mimośrodowemu. W pierwszym rozdziale wyjaśniono motywację autora do podjęcia...