Filtry
wszystkich: 1779
-
Katalog
- Publikacje 1322 wyników po odfiltrowaniu
- Czasopisma 4 wyników po odfiltrowaniu
- Osoby 40 wyników po odfiltrowaniu
- Wynalazki 16 wyników po odfiltrowaniu
- Projekty 12 wyników po odfiltrowaniu
- Laboratoria 3 wyników po odfiltrowaniu
- Zespoły Badawcze 4 wyników po odfiltrowaniu
- Aparatura Badawcza 1 wyników po odfiltrowaniu
- Kursy Online 195 wyników po odfiltrowaniu
- Wydarzenia 8 wyników po odfiltrowaniu
- Dane Badawcze 174 wyników po odfiltrowaniu
wyświetlamy 1000 najlepszych wyników Pomoc
Wyniki wyszukiwania dla: cieplo spalania
-
Strategy towards the use of ultrafiltration and reverse osmosis for industrial water recovery and reuse as part of the Green Deal Implementation
PublikacjaIn line with the European Parliament’s Resolution of February 10th, 2021 on the new action plan for a closed economy, most of the activities undertaken in the wastewater treatment process should focus on the search for new technologies that use wastewater as a source of water and nutrients. The paper reviews the concept of water reuse in industrial installations, with special emphasis on the use of membrane technologies for this...
-
Właściwości betonów asfaltowych z zastosowaniem asfaltów produkowanych według nowej normy PN-EN 12591:2002 w Grupie Lotos S.A.
PublikacjaReferat przedstawia wyniki badań betonów asfaltowych z zastosowaniem asfaltów zwykłych wyprodukowanych według nowej normy asfaltowej PN-EN 12591:2002. Do badań użyto dwóch rodzajów asfaltów: D35/50 i D50/70 produkowanych w Grupie Lotos S.A. oraz w celach porównawczych dwóch asfaltów D35/50 i D50/70 innego krajowego producenta. Oceniano wpływ zastosowanych asfaltów na odporność betonu asfaltowego na: deformacje trwałe nawierzchni,...
-
Badanie wpływu konstrukcji modelu wieloagentowego na jego zdolność predykcyjną.
PublikacjaArtykuł przedstawia metodykę i wyniki badań wpływu parametrów modelu wieloagentowego MAS na efektywność jego działania w zakresie symulacji rozwoju rynków IT, na przykładzie rozwoju rynku telefonii komórkowej tworzonego przez trzech konkurencyjnych operatorów. W symulatorze MAS zastosowano, dla określonego modelu popytowego, trzy odmienne mechanizmy aktywacji agentów, prowadzące do ustalania się różnego typu stanów dynamicznej...
-
The effect of temperature difference on heat transport in solar cells
PublikacjaW pracy omówiono wpływ wzrostu temperatury i mechanizm transportu ciepła na drodze przewodzenia w układach hybrydowych PV/T. Wyznaczono współczynniki przewodzenia krystalicznego krzemu typu n i p oraz gęstość strumienia ciepła w zakresie temperatur od 0 do 100 st. C.
-
Wymiana Ciepła,L,Energetyka,sem.04, letni 22/23
Kursy OnlineKurs elerningowy do Laboratorium z Wymiany Ciepła.
-
Elektroniczne papierosy – (nie)bezpieczne palenie? Cz. 1 Charakterystyka i aspekty zdrowotne
PublikacjaWedług danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) z 2015 roku, papierosy pali aż 1,1 miliarda osób, a palenie tytoniu powoduje rocznie śmierć aż 6 milionów ludzi. Uświadamia to skalę problemu i dowodzi, że pomimo licznych akcji społecznych przeciwko paleniu tytoniu, pozostaje on nadal nierozwiązany. W ostatnich latach ogromną popularność zyskały elektroniczne papierosy jako zdrowsza, tańsza i modniejsza alternatywa w stosunku do...
-
Kaposi sarcoma - Male, 40 - Tissue image [5240730013785661]
Dane BadawczeThis is the histopathological image of SKIN tissue sample obtained in Medical University Gdańsk and deposited in ZMDL-GUMED. The sample image was taken using: Pannoramic 250 3DHistech slide scanner (20x magnification) and saved to DICOM format.
-
Kaposi sarcoma - Male, 40 - Tissue image [5240730013782711]
Dane BadawczeThis is the histopathological image of SKIN tissue sample obtained in Medical University Gdańsk and deposited in ZMDL-GUMED. The sample image was taken using: Pannoramic 250 3DHistech slide scanner (20x magnification) and saved to DICOM format.
-
Kaposi sarcoma - Male, 40 - Tissue image [5240730013782391]
Dane BadawczeThis is the histopathological image of SKIN tissue sample obtained in Medical University Gdańsk and deposited in ZMDL-GUMED. The sample image was taken using: Pannoramic 250 3DHistech slide scanner (20x magnification) and saved to DICOM format.
-
Kaposi sarcoma - Male, 40 - Tissue image [5240730013782561]
Dane BadawczeThis is the histopathological image of SKIN tissue sample obtained in Medical University Gdańsk and deposited in ZMDL-GUMED. The sample image was taken using: Pannoramic 250 3DHistech slide scanner (20x magnification) and saved to DICOM format.
-
Kaposi sarcoma - Male, 40 - Tissue image [6170730026737151]
Dane BadawczeThis is the histopathological image of SKIN tissue sample obtained in Medical University Gdańsk and deposited in ZMDL-GUMED. The sample image was taken using: Pannoramic 250 3DHistech slide scanner (20x magnification) and saved to DICOM format.
-
Zastosowanie regresji liniowej do analizy obciążeń cieplnych elektrociepłowni
PublikacjaZaproponowana metoda analizy zapotrzebowania na ciepło wykorzystuje wyznaczone metodą regresji liniowej współczynniki i planowane stopniodni w okresie prognozy. Przedstawiono wyniki zastosowania metody do analizy obciążeń w przykładowym miejskim systemie ciepłowniczym. Wykorzystano dane o obciązeniach dobowych i przedstawiono prognozę wygasłą.
-
Konwencjonalne i niekonwencjonalne źródła ciepła-ST_2021/2022
Kursy OnlineZapoznanie z teoretyczną i praktyczną wiedzą w zakresie konwencjonalnych i niekonwencjonalnych źródeł ciepła. Przepisy prawne i normy, urządzenia i armatura, metodyka projektowania, technologie stosowane w źródłach ciepła. Praktyczne zastosowanie obliczeń i zasad projektowania, analiza i wybór rozwiązań. Kurs jest przeznaczony dla studentów 2. semestru studiów stacjonarnych II stopnia na kierunku Inżynieria Środowiska, specjalność:...
-
Obwodowy rozkład temperatury przy wrzeniu wody na rurkach ze zmodyfikowaną powierzchnią
PublikacjaPrzedstawiono wyniki badań eksperymentalnych przejmowania ciepła podczas wrzenia w dużej objętości na poziomych rurkach ogrzewanych elektrycznie. Badania przeprowadzono dla małych gęstości strumienia ciepła, a czynnikiem roboczym była woda destylowana w stanie nasycenia. Fragment powierzchni grzejnej badanych rurek został zmodyfikowany przez naniesienie metalicznej warstwy porowatej.
-
Influence of wall temperature on heat transfer coefficient during R 22 boiling in microfin tube
PublikacjaPrzedstawiono wyniki badań współczynnika przejmowania ciepła i spadku ciśnienia podczas wrzenia czynnika R 22 w rurze nisko żebrowanej. Opisano stanowisko i procedurę badawczą. Zaobserwowano spadek współczynnika przejmowania. Opisano stanowisko i procedurę badawczą. Zaobserwowano spadek współczynnika przejmowania ciepła wraz ze wzrostem temperatury ścianki rury.
-
Application of Ion Chromatography for the Determination of Inorganic Ions, Especially Thiocyanates, in Human Semen Samples as Biomarkers of Environmental Tobacco Smoke Exposure.
PublikacjaPalenie tytoniu stanowi istotne źródło zanieczyszczenia powietrza wewnętrznego. Szkodliwość palenia tytoniu potwierdzają zarówno badania doświadczalne, jak i opracowania epidemiologiczne. Celem przeprowadzonych prac badawczych było uzyskanie informacji o poziomie zawartości jonów nieorganicznych, a zwłaszcza jonów rodankowych (jako biomarkerów narażenia na szkodliwe składniki obecne w środowiskowym dymie tytoniowym) w próbkach...
-
Określanie rozkładu odkształceń i naprężeń w spoinach stalowych paneli typu sandwicz metodą MES
PublikacjaRozwój technologii spawania laserowego umożliwił masową produkcję konstrukcji cienkościennych, w tym również stalowych paneli sandwicz. Technologia wykonywania spoin łączących poszycia paneli z usztywnieniami daje możliwość uzyskania łączenia o szczególnej geometrii i właściwościach materiałowych. Złą-cza spawane laserowo, w porównaniu ze spoinami innego typu, charakteryzują się specyficznym sposobem zachowania pod obciążeniem...
-
Określanie rozkładu odkształceń i naprężeń w złączach spawanych stalowych paneli typu sandwich metodą MES
PublikacjaRozwój technologii spawania laserowego umożliwił masową produkcję konstrukcji cienkościennych, w tym również stalowych paneli typu "Sandwich". Technologia wykonywania spoin łączących poszycia paneli z usztywnieniami powoduje powstanie połączenia o szczególnej geometrii i własnościach materiałowych. Złącza spawane laserowo, w porównaniu ze spoinami innego typu, charakteryzują się specyficznym sposobem zachowania pod obciążeniem...
-
Stale odporne na korozję i ich spawalność
PublikacjaW monografii przedstawiono charakterystykę podstawowych grup stali odpornych na korozję, a zwłaszcza stali nierdzewnych, oraz szczegółowe analizy wpływu cykli cieplnych spawania na strukturę i właściwości złączy w aspekcie spawalności metalurgicznej, technologicznej i konstrukcyjnej stali. Poza analizą dostępnej literatury, w monografii zawarto opis doświadczeń Autora dotyczących badań spawalności stali austenitycznych oraz stali...
-
Diagnozowanie turbin parowych
PublikacjaDiagnozowanie turbin parowych jest to istotny proces mający na celu utrzymanie diagnozowanego obiektu w stanie zdatności zadaniowej z jak największą sprawnością. W procesie diagnozowania turbin wykorzystuje się diagnostykę cieplno-przepływową, należy do diagnostyki technicznej zajmującej się badaniem oraz oceną przemian energetycznych.
-
A novel DEM-based pore-scale thermal-hydro-mechanical model for fractured non-saturated porous materials
PublikacjaDo propagacji pęknięć wykorzystano nowy oparty na DEM, termiczno-hydromechaniczny model dwufazowego przepływu płynu w skali porów rozszerzony o wymianę ciepła w nienasyconych materiałach porowatych o małej porowatości. Wykonano obliczenia numeryczne dla kohezyjnych próbek ziarnistych przy użyciu DEM w pełni sprzężonego z CFD (opartego na sieci przepływu płynu) i wymianą ciepła, który zintegrował mechanikę dyskretną z mechaniką...
-
Wymiana i wymienniki ciepła,L,Nanotechnologia,sem.05,PG_00033008 { - Nowy
Kursy OnlineLaboratorium z przedmiotu Wymiana ciepła prowadzonym na WFTiMS.
-
Analiza obciążalności prądowej długotrwałej przewodów elektroenergetycznych z wykorzystaniem zaawansowanych metod numerycznych
PublikacjaNiniejsza rozprawa doktorska przedstawia analizę obciążalności prądowej długotrwałej przewodów elektroenergetycznych na przykładzie linii kablowej niskiego napięcia YKY 35 mm2. Analizę obciążalności przeprowadzono w programie ANSYS Fluent, wykorzystującym numeryczną mechanikę płynów (ang. Computional Fluid Dynamics, CFD). W analizach obciążalności prądowej długotrwałej przewodów (kabli) elektroenergetycznych uwzględniono następujące...
-
Kompleksowa modernizacja osiedlowego systemu grzewczego z wprowadzeniem gospodarki skojarzonej i przy wykorzytaniu energii słonecznej i geotermicznej
PublikacjaPrzerdstawiono przykład kompleksowej modernizacji osiedlowego systemu grzewczego. W jej ramach wprowadzono skojarzone źródło energii elektrycznej i ciepła, wymieniono system rurociągów, zaś budynki dwu osiedli poddano konwencjonalnej termomodernizacji. W budynkach jednego z osiedli dodatkowo wprowadzono układ grzejny oparty na gruntowych pompach ciepła oraz kolektorach słonecznych.
-
Zagospodarowanie energii odnawialnej podczas kompleksowej modernizacji osiedlowego systemu grzewczego.
PublikacjaOmówiono przykład kompleksowej modernizacji osiedlowego systemu grzewczego. W jej ramach wprowadzono nowe skojarzone źródło energii elektrycznej i ciepła, wymieniono system rurociągów, zaś budynki dwu osiedli poddano konwencjonalnej termomodernizacji. W budynkach jednego z osiedli zastosowano układ grzejny oparty na gruntowych pompach ciepła oraz kolektorach słonecznych.
-
Modernizaciâ sistemi mikrorajonnogo teplopostačaniâ. Modernization of system of district heat supply.
PublikacjaOmówiono przykład kompleksowej modernizacji osiedlowego systwmu grzewczego. W jego ramach wprowadzono nowe skojarzone źródło energii elektrycznej i ciepła, wymieniono system rurociagów, zaś budynki dwu osiedli poddano konwencjonalnej termomodernizacji. W budynku jednego z osidli zastosowano układ grzejny oparty na gruntowych pompach ciepła oraz kolektorach słonecznych.
-
Kompleksowa modernizacja lokalnego systemu grzewczego z wprowadzeniem gospodarki skojarzonej i z wykorzystaniem energii odnawialnej.
PublikacjaOomówiono przykład kompleksowej modernizacji lokalnego systemu grzewczego. W jej ramach wprowadzono nowe, skojarzone źródło energii elektrycznej i ciepła, wymieniono system rurociągów, zaś budynki dwu osiedli poddano konwencjonalnej termomodernizacji. W budynkach jednego z osiedli wprowadzono układ grzejny oparty na gruntowych pompach ciepła oraz kolektorach słonecznych.
-
Modelling of temperature field of flat boiling section with active single nucleation site
PublikacjaZaprezentowano główne założenia wybranych modeli wrzenia dla pojedynczego centrum nukleacji. Przedstawiony model numeryczny dotyczy zagadnienia dwuwymiarowego, osiowo-symetrycznego, nieizotropowego przewodzenia ciepła dla warunków brzegowych pierwszego, drugiego i trzeciego rodzaju. Warunek brzegowy drugiego rodzaju reprezentuje gęstość strumienia ciepła połączoną z generacją pęcherzy z pojedynczego centrum nukleacji.
-
Redukcja strat mocy w sieciowych systemach fotowoltaicznych za pomocą hybrydowych kolektorów PVT
PublikacjaEnergia promieniowania słonecznego, zaabsorbowana przez warstwy fotoaktywne systemów fotowoltaicznych (PV), podłączonych do sieci elektroenergetycznej, jest częściowo zamieniana na ciepło w skutek niepełnego procesu konwersji energii słonecznej na energię elektryczną. Na skutek znacznej pojemności cieplnej modułów PV, ciepło skumulowane jest w objętości materiału fotoabsorbera, co prowadzi do wzrostu temperatury roboczej systemu....
-
Znaczenie i wartość płynności finansowej dla przedsiębiorstw w Polsce - wyniki przeprowadzonych badań
PublikacjaCelem artykułu jest prezentacja wyników badań dotyczących znaczenia i wartości płynności finansowej dla przedsiębiorstw działających w Polsce. Badania wykazały wzrastającą świadomość znaczenia płynności jako czynnika zwiększającego bezpieczeństwo finansowe i pośrednio wartość przedsiębiorstwa. Potwierdzono zależność między czynnikami egzogenicznymi a wartością płynności i ryzykiem jej utraty. W okresie dekoniunktury przedsiębiorstwa...
-
Analiza obiegów kombinowanych gazowo-parowych na czynniki niskotemperaturowe
PublikacjaW pracy wykonano analizę obiegów kombinowanych parowo-gazowych z kotłem utylizacyjnym bez dopalania bazujących w układzie parowym na czynnikach niskotemperaturowych. Analizowano obiegi z czynnikami najczęściej stosowanymi w układach ORC (ang. Organic Rankine Cycle) oraz z czynnikami planowanymi do zastosowania w przyszłości. Wyniki porównano z klasycznym układem kombinowanym z kotłem utylizacyjnym gazowo-parowym, w którym czynnikiem...
-
Analiza wpływu generacji wiatrowej na cenę rozliczeniową odchylenia na rynku bilansującym w Polsce
PublikacjaTematem artykułu jest analiza wpływu generacji wiatrowej na ustalanie się Ceny Rozliczeniowej Odchylenia (CRO) na Rynku Bilansującym (RB) w Polsce. Autorzy we wstępie swej pracy przestawiają stan aktualny energetyki wiatrowej oraz wyjaśniają sposób ustalania się ceny na Rynku Bilansującym. Poruszają tematykę przesuwania się stosu jednostek wytwórczych, który ich zdaniem zależy bezpośrednio od aktualnych warunków pracy wiatrowych...
-
Marketing miedzynarodowy
Publikacja4.2. Cena - w podrozdziale przedstawiono podstawowe definicje, strategie cenowe, proces ustalania ceny i metody jej wyznaczania, określono ponadto taktyczną rolę ceny4.3. Dystrybucja - podrozdział obejmuje podstawowe pojęcia w zakresie dystrybucji, kryteria klasyfikacji oraz typy kanałów dystrybucji. W tej części pracy scharakteryzowano ponadto sprzedaż hurtową oraz detaliczną, rodzaje pośredników, formy i strategie dystrybucji,...
-
Wybrane układy ogniw paliwowych.
PublikacjaPrzedstawiono prototypowe układy ogniw paliwowych produkujące energię cieplną.
-
Ocena wpływu zastosowania techniki strugowej na wydajność energetyczną modułów BIPV/T chłodzonych powietrzem
PublikacjaPraca ma charakter analizy numerycznej i dotyczy problematyki chłodzenia hybrydowych modułów fotowoltaicznych dedykowanych układom Building-Integrated Photovlotaic/Thermal (BIPV/T). Uwagę skupiono na powietrznym systemie chłodzenia dachówki fotowoltaicznej, rozważając technikę strugową, w której intensyfikację wymiany ciepła zapewniają strugi płynu uderzające w przegrodę wymiany ciepła. Przeprowadzono szereg symulacji numerycznych...
-
Elektrownia morska kombinowana z silnikiem Diesla i układem turbiny parowej wykorzystującej energię spalin wylotowych
PublikacjaW opracowaniu przedstawiono koncepcję elektrowni morskiej kombinowanej z silnikiem Diesla oraz układem turbiny gazowej i parowej wykorzystującej energię spalin wylotowych. Zaproponowano warianty układów kombinowanych składających się z wolnoobrotowego silnika Diesla jako napędu głównego elektrowni oraz turbiny parowej wykorzystującej ciepło zawarte w spalinach wylotowych.
-
Thermal performance of Si and GaAs based solar cells and modules.
PublikacjaPraca przedstawia aktualny stan wiedzy na temat wpływu temperatury na parametry pracy ogniw i modułów fotowoltaicznych z amorficznego krzemu i GaAs. Przedstawiono ogólna analizę rezultatów zastosowania modułów fotowoltaicznych w budownictwie ze szczególnym uwzględnieniem systemów hybrydowych, przekształcających energie słoneczną w prąd elektryczny i ciepło.
-
Innowacyjne Rozwiązania w Zakresie Substancji i Materiałów Stosowane w Systemach OZE
PublikacjaArtykuł poświęcony jest zagadnieniu wykorzystania kompozytów nowoczesnych materiałów w układach chłodniczych i klimatyzacyjnych. W artykule poruszono temat wpływu właściwości powierzchni wymiany ciepła na pracę urządzeń chłodniczo-klimatyzacyjnych oraz na koszty ich eksploatacji. Dodatkowo w treści przedstawiono przegląd proponowanych konstrukcji wymienników ciepła mających potencjalne zastosowanie w systemach OZE.
-
Projektowanie drzwi przeciwpożarowych - propozycja metody
PublikacjaW artykule opisano propozycję projektowania jednoskrzydło- wych drzwi przeciwpożarowych w oparciu o normy PN-EN 1363 oraz PN-EN 1634. Wykorzystano podstawowe równania przenikania ciepła, wynikające z prawa Pecleta, dotyczącego tego rodzaju przenoszenia ciepła. Zaprezentowano wyniki badań statystycznych zebranych na podstawie przeprowadzonych badań ogniowych w certyfikowanych laboratoriach.
-
Elektrociepłownie gazowe w województwie pomorskim
PublikacjaPrzedstawiono ideę skojarzonego wytwarzanie energii elektrycznej i ciepła, jako tendencję rozwojową krajowego ciepłownictwa. Podano charakterystykę energetyki rozproszonej. Przedstawiono bliżej typowe układy skojarzone oparte na działaniu silnika spalinowego. Omówiono ideę równoczesnego wytwarzania energii elektrycznej, ciepła i chłodu. Scharakteryzowano szczegółowo ostatnio zrealizowane w województwie pomorskim elektrociepłownie...
-
Technologie spajania, PG-00055383, W,L, MiBM, sem.03, zimowy 23/24
Kursy Online -
Zaawansowane procesy spajania, W, P,ZIP sem. 1 Lato 2022 2023 , PG_00059492,
Kursy Online -
Wymiana Ciepła,W,Energetyka,sem.04, letni 22/23
Kursy OnlineKurs elerning do wykładu z Wymiany i Wymienników Ciepła.
-
Zaawansowane operacje i procesy wymiany ciepła i masy - laboratorium 2022/23
Kursy OnlineZaawansowane operacje i procesy wymiany ciepła i masy - laboratorium
-
Zaawansowane operacje i procesy wymiany ciepła i masy - laboratorium 2023/24
Kursy OnlineZaawansowane operacje i procesy wymiany ciepła i masy - laboratorium
-
Formaldehyde in Human Saliva as an Indication of Environmental Tobacco Smoke Exposure
PublikacjaSkład środowiskowego dymu tytoniowego zależy przede wszystkim od stosowanej odmiany tytoniu oraz różnorodnych dodatków wprowadzanych do tytoniu na etapie produkcji papierosów. Podczas palenia tytoniu węglowodany ulegają złożonym przemianom, w wyniku których powstają toksyczne składniki środowiskowego dymu tytoniowego, w szczególności aldehydy (formaldehyd). Celem badań było uzyskanie informacji o poziomie zawartości formaldehydu...
-
Nucleate pool boiling heat transfer from small horizontal smooth tube bundles
PublikacjaPrzedstawiono wyniki pomiarów współczynnika przejmowania ciepła podczas wrzenia wody destylowanej, metanolu i R141b na poziomym pęku rur gładkich, który składał się z 19 rurek, ogrzewanych elektrycznie, w układzie przestawionym i podziałce 1.7d oraz 2.0d. Wyznaczono również wartości współczynnika wpływu pęku. Podano równanie korelacyjne do obliczania średniego współczynnika przejmowania ciepła
-
Modelowanie osiągów niskoemisyjnych ogniw paliwowych za pomocą modeli matematycznych typu CFM.
PublikacjaW artykule przedstawiono matematyczny model rurkowego ogniwa paliwowego i jego implementację do własnego kodu typu CFM (Computational Flow Mechanics) o nazwie COM-GAS. Kody numeryczne CFM pozwalają przewidzieć podstawowe parametry ogniwa takie jak: prąd, napięcie, skład spalin etc. Napięcie generowane przez ogniwo paliwowe wyznaczono na podstawie rozszerzonego równania Nernsta. Skład spalin oszacowano opierając się o stałą równowagi...
-
Możliwość wykorzystania popiołów z osadów ściekowych w betonie
PublikacjaIlość popiołów lotnych ze spalania osadów ściekowych rośnie na całym świecie. Ich unieszkodliwianie jest poważnym problemem ekologicznym. W pracy przedstawiono ocenę możliwości wykorzystania popiołów lotnych z osadów ściekowych w betonie. Wykonano dwie serie badawcze dla dwóch współczynników (w/s) równych 0,49 oraz 0,55 z udziałem 10% i 20% popiołu lotnego (SSA), jako zamiennika cementu. Skład chemiczny wykazał, że popiół (SSA)...
-
Substancje groźne, niebezpieczne i pożyteczne.Tom 1: Pierwiastki i związki nieorganiczne
PublikacjaLudzie od początku swojego istnienia byli narażeni na działanie szkodliwych substancji chemicznych. Pierwotnie były to groźne dla życia opary wulkaniczne, toksyczne minerały – takie, jak arszenik, rudy ołowiu czy rtęci, szkodliwe metabolity wtórne (toksyny) wytwarzane przez mikroorganizmy, rośliny i zwierzęta, a także produkty spalania substancji organicznych, w tym dymy z palących się lasów czy stepów, zawierające czad, dioksyny,...