Publications
Filters
total: 265
Catalog Publications
-
Drukowanie trwałych elementów z żywic utwardzanych światłem lasera w technologii SLA
PublicationŻywice stanowią ważny materiał służących do wytarzania określonych elementów technicznych w wielu obszarach współczesnego i nowoczesnego przemysłu. Niniejsze opracowanie poświęcono charakterystyce najstarszej z metod druku 3D na świecie – technologii stereolitografii. Omówiono zasadę działania i budowy modelu fizycznego, a także dokonano charakterystyki jej kluczowych czynników związanych z parametrami drukarki wraz z porównaniem...
-
Simplified Method of Modelling Behaviour of Ship in Waves with Partially Flooded Compartments
PublicationThis paper contains a description of a numerical model for calculating behaviour of ships in waves. There are many models available, but the one described here can be characterised with a set of parameters that have a decisive impact on the final values of roll motion amplitude and frequency. In this paper, it is shown how a fitting of a standard-shape hull characterised by certain readily available parameters affects...
-
Modelowanie procesów energetycznych w obrotowym układzie mechanicznym dla potrzeb diagnozowania zmęczenia okrętowych wałów napędowych
PublicationW rozprawie podjęto problematykę energetycznych skutków pękania zmęczeniowego okrętowych wałów napędowych w kontekście ich diagnozowania. Dokonano parametrycznej i konstrukcyjnej klasyfikacji okrętowych układów napędowych z zawężeniem obszaru typów okrętów najbardziej podatnych na pęknięcia zmęczeniowe wałów okrętowych. Przeprowadzono badania modelowe na stanowisku wytrzymałościowym odzwierciedlającym pracę okrętowej linii napędowej...
-
Marine Fuel Sulphur Limit Impact on Air Pollution
PublicationThe article presents calculation of Sulphur oxides percentage drop rate in marine industry recorded after 01.01.2020 when new limits, provided by International Maritime Organizations legislation, became effective. Ships’ SOx global emission was estimated and compared between 4th quarter 2019 and 1st quarter 2020. For more accurate estimation 3 seaside cities with big harbors were selected for statistical analysis. Noticeable...
-
POTRZEBY I MOŻLIWOŚCI UDOSKONALENIA SYSTEMÓW DIAGNOZUJĄCYCH OKRĘTOWYCH SILNIKÓW SPALINOWYCH O ZAPŁONIE SAMOCZYNNYM
PublicationW artykule przedstawiono ogólnie własności współczesnych systemów diagnozujących (SDG) okrętowych siników głównych o zapłonie samoczynnym, potrzeby zastosowania SDG do sterowania procesem eksploatacji tych silników i propozycje udoskonalenia SDG dla potrzeb realizacji racjonalnej eksploatacji tego rodzaju silników. Zwrócono uwagę na potrzebę uwzględnienia we wnioskowaniu diagnostycznych wiarygodności diagnozy. Przedstawiono też...
-
PROBABILISTYCZNY MODEL PROCESU OBCIĄŻEŃ MOCĄ OKRĘTOWEGO TŁOKOWEGO SILNIKA GŁÓWNEGO I JEGO PRAKTYCZNA PRZYDATNOŚĆ
PublicationW artykule przedstawiono propozycję modelu widma obciążeń mocą okrętowego silnika głównego w formie czterostanowego procesu semi-Markoawa {D(t): t ≥0} ciągłego w stanach i czasie o zbiorze stanów C = {c1, c2, c3, c4} i następującej interpretacji elementów tego zbioru: c1 – obciążenie silnika mocą częściową, c2 – obciążenie silnika mocą trwałą, c3 – obciążenie silnika mocą znamionową, c4 – obciążenie silnika mocą maksymalną. Określono...
-
Some aspects of vibration control. Part II: An optimal active controller.
PublicationPrzedstawiono teoretyczną metodę optymalnego, z punktu widzenia przyjętego wskaźnika jakości, oddziaływania na drgania liniowego układu mechanicznego. Metoda ta może być stosowana do zmniejszenia drgań układów wirujących, np. drgań okrętowych układów napędowych z silnikami tłokowymi czy drgań wirników turbinowych wywołanych biciem filmu olejowego lub siłami aerodynamicznymi.
-
A multi-level risk-based method for safety assessment of ships in critical conditions.
PublicationW pracy przedstawiono podstawowe informacje na temat badań dla bezpieczeństwa statków w warunkach krytycznych. Opisano nowoczesne podejście do oceny bezpieczeństwa statków. Przedstawiono podstawowe elementy metody oceny bezpieczenstwa statków w warunkach krytycznych oraz elementy modelu obliczeniowego. Przedstawiono także elementy metody bezpośredniej oceny stateczności i stateczności awaryjnej statków. Podano kilka przykładów...
-
Optimal control of multivariable ship propulsion system.
PublicationCelem pracy jest analiza i synteza algorytmu oraz struktury optymalnego regulatora wielowymiarowego układu napędowego statku na podstawie teorii sterowania optymalnego. W tym celu sformułowano oryginalny nieliniowy zero-wymiarowy ciągły w czasie i oparty na chwilowej wartości zmiennej stanu (w odróżnieniu od wartości średnich modelu matematycznego całego układu napędowego statku). Ten model zweryfikowano na podstawie wyników doświadczalnych...
-
Steam turbine as the main ship propulsion. More than a hundred years at sea.
PublicationPrzedstawiono rys historyczny rozwoju okrętowych turbin parowych. Omówiono główne rozwiązania konstrukcyjne podstawowych elementów parowych siłowni turbinowych i współczesne tendencje i perspektywy rozwoju tego napędu.
-
Stożkowe łożyska magnetyczne.
PublicationW artykule przedstawiono konstrukcję stożkowych łożysk magnetycznych. Ten typ łożyska znakomicie nadaje się do łożyskowania krótkich wirników o znacznych średnicach. Autorzy zastosowali łożyska magnetyczne do łożyskowania wirnika pędnika wodnego. W grupie łożysk magnetycznych, podobnie jak w klasycznych łożyskach, można wyróżnić łożyska: promieniowe, osiowe i stożkowe. Przedstawiona klasyfikacja związana jest z kierunkiem przenoszonych...
-
Hydrodynamics of tank partially filled with liquid.
PublicationW artykule podano podstawowe równania dynamiki zbiornika wypełnionego częściowo cieczą. Na modelu tego zbiornika przeprowadzono badania eksperymentalne i wyniki tych badań przedstawiono jako efekt końcowy.
-
On application of some artificial intelligence methods in ship design
PublicationWprowadzenie odrębnego etapu badań własności strukturalnych do analizy i syntezy układów sterowania o złożonej strukturze, umożliwia wyznaczenie i analizę nieprzesuwnych biegunów układów. Te bieguny charakteryzują się zerową wrażliwością na zmianę szeregu parametrów modelu układu.
-
Badania sprawności energetycznej układów hydraulicznych z siłownikiem sterowanym proporcjonalnie.
Publication.
-
O wyszukiwaniu niepoprawnych pomiarów w systemach DCS obiektów energetycznych = On search for incorrect measurement results in distributed control systems (DCS) of power objects
PublicationPrzedyskutowano problem rozpoznawania degradacji mierników pomiarowych w systemach DCS dużych obiektów energetycznych, przy równoczesnym występowaniu degradacji eksploatacyjnej urządzeń składowych tych obiektów. Zastosowano sieć neuronową (SNN) o skokowych funkcjach przejścia. Zastosowana SNN wykazała wysoką jakość. Sprawdzono możliwości rozpoznawania obu typów degradacji występującej w zastosowaniu do tzw. degradacji dwukrotnych.
-
Wpływ regulacji naporu pędników śrubowych w dyszy na proces automatycznego sterowania ruchem statku głębinowego.
PublicationCelem pracy było określenie i zbadanie jaki wpływ mają własności dynamiczne zespołu napędowego (i związane z tym zmiany siły naporu, generowane przez pędnik) na proces automatycznego sterowania ruchem statku głębinowego w kierunku pionowym. Celem pośrednim było również dokonanie oceny czy niezbędne jest stosowanie w zespole napędowym silnika o możliwie najwyższej dynamice i zbadanie czy dopuszczalne jest stosowanie zespołów napędowych...
-
The ring propeller with conical electromagnetic bearings and magneto fluid sealing system.
PublicationW przedstawionej koncepcji nowego zespołu napędowego najbardziej znamiennym rozwiązaniem jest zastosowanie nowoczesnych łożysk elektromagnetycznych dla pędnika śrubowego w prototypowej wersji silnika pierścieniowego synchronicznego z magnesami z ziem rzadkich. W artykule przedstawiono konstrukcję stożkowych łożysk magnetycznych. Technika uszczelniania cieczami magnetycznymi jest nową koncepcją pozwalającą na rozwiązywanie wielu...
-
Sterowanie systemu elektroenergetycznego zasilanego układem kombinowanym silnik spalinowy - turbina gazowa = Control of electric power system suplied with combined diesel engine and gas turbine
PublicationPoddano badaniom symulacyjnym układ sterowania automatyc znego elektroenergetycznego systemu wydzielonego, zasilanego prądnicami napędzanymi przez wysokoprężny silnik spalinowy oraz turbinę gazową. Przebieg procesów symulacyjnych zależy głównie od nastawień regulatora częstotliwości systemu elektroenergetycznego. Od ustawień regulatora silnika tłokowego zależy mniej niż w przypadku turbiny gazowej. Nie odgrywa istotnej roli sposób...
-
Application of neural networks for description of pressure distribution in slide bearing.
PublicationBadano rozkład ciśnienia hydrodynamicznego w łożysku ślizgowym dla wybranych wariantów łożyska. Wykazano, że zastosowanie sieci neuronowych umożliwia opis rozkładu ciśnienia hydrodynamicznego z uwzględnieniem zmian geometrycznych (bezwymiarowa długość - L) i mechanicznych (mimośrodowość względem H) łożyska.
-
A concept of the predicting of technical state of devices.
PublicationPrzedstawiono możliwości i ograniczenia dotyczące prognozowaia stanu technicznego urządzeń oraz wykazano potrzebę doskonalenia metod planowania ich obsług profilaktycznych. Wskazano możliwość przekształcenia rozkładów szybkości zużywania urządzeń na rozkłady czasu ich poprawnego działania do osiągnięcia stanu granicznego.
-
Identification of slide bearing main parameters using neural networks.
PublicationWykazano, że sieci neuronowe jak najbardziej nadają się do identyfikacji głównych parametrów geometrycznych i ruchowych hydrodynamicznych łożysk ślizgowych.
-
On delamination threshold loads in low velocity impact on glass-carbon/epoxy composites.
PublicationZbadano możliwości zastąpienia badań udarowych o niskiej energii ze spadającą masą badaniami quasi-statycznymi przy analogicznym obciążeniu próbki dla laminatów epoksydowych wzmocnionych włóknami węglowymi i szklanymi oraz węglowymi. Uzyskano dobrą zgodność wyników obu typów badań , co znajduje potwierdzenie w wynikach innych badaczy.
-
Napęd strugowodny statku - Prolegomena = Waterjet propulsion system
PublicationW pracy zaprezentowano wstępne obliczenia sprawności wewnętrznej pędnika strugowodnego, obejmującego dyfuzor wlotowy, pompę wirową oraz dyszę wylotową (konfuzor). Wykresy sprawności ηU wyznaczono - posługując się wzorami A. Fliegnera, jako funkcje wskaźnika prędkości Ū=U/W2 oraz sumarycznego współczynnika strat Σζsi. Ponadto określono główne wymiary pędnika w funkcji mocy napędowej statku Ns i prędkości U. We wnioskach podsumowujących...
-
Safely problems of partially filled liquid tanks.
PublicationPrzedstawiono równania ruchu zbiorników wypełnionych cieczą. Przeprowadzono obliczenia numeryczne tychże zbiorników w przypadkach niebezpiecznych ze względów ekologicznych.
-
Subdivision and damage stability of ships.
PublicationPierwszy kompleksowy podręcznik na świecie na poziomie akademickim dotyczący niezatapialności statku w ujęciu probabilistycznym, w którym za miarę bezpieczeństwa statku przyjmuje się prawdopodobieństwo przetrwania kolizji przez statek, zwane wskaźnikiem niezatapialności, względnie wskaźnikiem podziału grodziowego statku. Obejmuje zarówno zagadnienia teoretyczne jak i praktyczne, dając projektantom wykładnię stosowania obowiązujących...
-
A probabilistic model of envirinmental safety of ship power plant.
PublicationPrzedstawiono probabilistyczne podejście do oceny bezpieczeństwa środowiskowego siłowni statku. Wyznaczono miarę ryzyka oraz kryterium ryzyka środowiskowego siłowni statku.
-
Analysis of causes of crude oil tankers' disasters
PublicationW referacie przedstawiono dane statystyczne dotyczące rozlewów ropy surowej oraz opis katastrof tankowców w latach 1999-2003. Zlekceważenie problemów poprawnej eksploatacji wielokrotnie kończy się tragicznie. Z tych powodów wypełniony ropą grecki tankowiec ''Amaragos'' czy też maltańska ''Erika'' złamały się na pół i poszły na dno. Przykładów takich jest więcej. W referacie przedstawiono analizę przyczyn rozlewów olejowych według...
-
Miara ryzyka kolizji statków oparta na koncepcji domeny statku
PublicationW referacie zaprezentowano nową miarę ryzyka kolizji dwóch statków wywiedzioną z koncepcji domeny statku. Jej prostota oraz fakt, że uwzględnia ona kursy obydwu statków czynią ją dobrą alternatywą dla często stosowanego pojęcia odległości największego zbliżenia. Miara ta jest elastyczna, tzn. można korzystać z niej w powiązaniu z dowolnie zadaną domeną statku. Szczegółowo przedstawiono wyprowadzenia wszystkich niezbędnych wzorów...
-
Portable computer measurement system of machine tools in wood industry
PublicationW pracy przedstawiono przenośny system diagnostyczny przeznaczony do oceny pracy obrabiarek skrawających i urządzeń przemysłu drzewnego. Ocena procesu obróbczego odbywa się na podstawie pomiaru wielkości mechanicznych, takich jak: prędkość obrotowa , przemieszczenia oraz przyspieszenia. Korzystanie z programów komputerowych, w które system jest wyposażony, pozwala użytkownikowi maszyn na przeprowadzanie szczegółowych analiz, dzięki...
-
Wykorzystanie techniki emisji akustycznej w ocenie procesów korozyjnych poszycia zbiorników na produkty ropopochodne na statkach morskich
PublicationW pracy przedstawiono zostaną podstawowe informacje związane z zastosowaniem metody Emisji Akustycznej (EA) do oceny procesów korozyjnych zachodzących w zbiornikach ładunkowych statków przeznaczonych do transportu ropy naftowej. Opisana zostanie metoda EA jako narzędzie do lokalizacji źródeł korozji, podstawowe procesy korozyjne zachodzące w zbiornikach ładunkowych tankowców, wybrane wyniki pomiarów EA na jednostkach pływających...
-
A new method for searching optimal path on a raster plane including cost of direction changes
PublicationArtykuł przedstawia nowy algorytm znajdowania optymalnych tras na siatkach rastrowych. Szczegółowo opisano zastosowane struktury danych, dzięki który algorytm ma liniową złoŻoność obliczeniową. Zamieszczono również propozycje możliwych zastosowań.
-
The present state of requirements of international association of classification societies (IACS) for wrought aluminium alloys
PublicationW referacie przedstawiono aktualną sytuację w zakresie stopów aluminium z serii 5xxx i 6xxx do przeróbki plastycznej, ze szczególnym uwzględnieniem zmian w tym zakresie zapoczątkowanych przez unifikację wymagań w dokumentach nr 25 i 26 opublikowanychostatnio przez International Association of Classification Societies (IACS). Jednym z najważniejszych punktów w tych dokumentach jest wymaganie odnośnie przeprowadzania próby odporności...
-
Spectral criterion for high-cycle fatigue of anisotropic metals under multiaxial random loads
PublicationPraca dotyczy oceny ograniczonej trwałości zmęczeniowej metali ciągliwych, poddanych wieloosiowym obciążeniom statycznym i dynamicznym. Zakłada się, że kartezjańskie składowe tensora naprężenia są sumą losowych wartości średnich o znanych drugich momentach statystycznych i stacjonarnych procesów stochastycznych o znanych gęstościach widmowych mocy. Przyjmując, że procesy te są stacjonarnie skorelowane, różniczkowalne w sensie średnio-kwadratowym...
-
Zachowanie energetyczne układów hydraulicznych o sterowaniu proporcjonalnym liniowego silnika hydraulicznego
PublicationCelem opracowania jest podanie informacji na temat zamiaru badania sprawności energetycznej układów hydraulicznych z siłownikiem jako elementem wykonawczym. Zastosowanie w nich rozdzielaczy proporcjonalnych podyktowane jest potrzebą realizowania przez układ precyzyjnego sterowania liniowego silnika hydraulicznego.
-
Badania laboratoryjne strat ciśnieniowych w pompie A7V58DR firmy Rexroth
PublicationW referacie poruszono tematykę badania strat ciśnieniowych w pompie wyporowej. Przedstawiono dwie metody, w tym nowatorską metodę oceny oporów przepływu w pompie na przykładzie pompy firmy Rexroth. Na podstawie wyników badań przeprowadzono wnikliwą analizę wykonanych dotąd eksperymentów, potwierdzającą słuszność koncepcji.
-
Badania laboratoryjne zachowania energetycznego wybranych elementów układu hydraulicznego o sterowaniu proporcjonalnym siłownika zasilanego pompą o stałej wydajności
PublicationCelem referatu są wybrane badania związane z określaniem sprawności energetycznej układu hydrostatycznego o sterowaniu proporcjonalnym, zasilanego pompą o stałej wydajności. Referat zawiera opis badań laboratoryjnych prowadzonych na stanowisku badawczym. W pracy przedstawiono zasadę działania stanowiska oraz problematykę badań strat ciśnieniowych w pompie oraz strat mechanicznych w siłowniku.
-
Właściwości mechaniczne odlewniczych brązów niklowo-aluminiowych w zależności od grubości skrzydła śruby okrętowej
PublicationPodczas eksploatacji statku może zaistnieć konieczność naprawy śruby napędowej. W przypadku braku atestu skład chemiczny materiału nie jest znany. Sytuacja taka może być problemem znaczącym, gdyż technologia naprawy jest związana z materiałem śruby, ze względu na różne temperatury podgrzewania wstępnego dla różnych kategorii stopów miedzi. W takim wypadku istotne jest określenie właściwości mechanicznych na podstawie składu chemicznego...
-
Laboratoryjne stanowisko badawcze układów hydraulicznych z siłownikiem sterowanym proporcjonalnie
PublicationReferat zawiera założenia wstępne laboratoryjnego stanowiska badawczego hydraulicznych układów z siłownikiem sterowanym proporcjonalnie. Obejmuje problem celowości prowadzenia badań, metodę i zakres pomiaru strat i sprawności energetycznej układów z hydraulicznym silnikiem liniowym. W pracy przedstawiono dwie struktury sterowania układów z siłownikiem: typową - stałociśnieniową i drugą - zmiennociśnieniową, korzystną z...
-
Badania laboratoryjne strat ciśnieniowych w pompie wyporowej
PublicationW artykule przedstawiono nowatorską metodę badania strat ciśnieniowych w pompie - metodę uchwycenia początku kawitacji. Metoda opiera się na zjawisku kawitacji, która powstaje w komorze roboczej pompy w trakcie jej połączenia z przewodem dopływowym.
-
High-cycle fatique criterion for anisotropic metals under multiaxial constant and periodic loads
PublicationPrzedmiotem rozważań jest okresowe naprężenie, którego kartezjańskie składowe są dane w postaci szeregów Fouriera. Dla uwzględnienia wpływu składowych stałych zastosowano zmodyfikowaną formułę Soderberga. Zdefiniowano naprężenie równoważne o synchronicznych składowych i sformułowano kryterium ograniczonej trwałości zmęczeniowej. Kryterium to obejmuje warunki wytrzymałości statycznej i bezpieczeństwa zmęczeniowego z zakresie wysokocyklowym...
-
Podejście adaptacyjne do problemu unikania kolizji na morzu
PublicationW referacie przedstawiono koncepcję podejścia adaptacyjnego do problemu unikania kolizji na morzu. Omawiany problem został zidentyfikowany jako należący do klasy problemów uczenia się ze wzmocnieniem. Zamieszczono opis podstawowych technik uczenia się ze wzmocnieniem, ich ograniczeń w omawianym zastosowaniu i sposobu w jaki można zapewnić efektywne uczenie się mimo wspomnianych ograniczeń. Zaprezentowana metoda została zilustrowana...
-
Komputerowe stanowisko pomiarowe do analizy dokładności wykonania krawędzi ostrzy narzędzi z wykorzystaniem obrazów z kamer.
PublicationW referacie przedstawiono zaprojektowane, wykonane i wdrożone komputerowe stanowisko pomiarowe do analizy dokładności wykonania krawędzi ostrzy narzędzi. Analiza dokładności zrealizowana została na podstawie zarejestrowanych obrazów z kamer. Przedstawiono opisy konstrukcji części mechanicznej stanowiska, układu sterowania, a także ogólną charakterystykę algorytmów sterowania.
-
Analytical model of torsional vibrations of typical sawing machine main drive system
PublicationPrzedstawiono model fizyczny i matematyczny drgań skrętnych napędu głównego typowej pilarki tarczowej. Model tworzą elementy sztywne SES połączone między sobą za pośrednictwem elementów sprężysto - tłumiących EST w układzie szeregowym. W modelu matematycznym uwzględniono: właściwości dynamiczne silnika napędowego, wymiary piły tarczowej, cechy materiału obrabianego (wymiary, rodzaj drewna, wilgotność drewna) oraz właściwości dynamiczne...
-
The formal safety assessment and influence of human factor in application to chosen ship's type
PublicationTragedia jednego ze statków typu ro-ro pokazała podatność tego typu statków na utratę stateczności, przewrócenie się, a w ostateczności zatonięcie. Wszystkie ro-rowce charakteryzują się małym zanurzeniem, a wynurzona część kadłuba podatna jest na działanie wiatru. Jeżeli dodatkowo w takich warunkach dochodzi element nieprawidłowego rozmieszczenia pojazdów i ich słabego zamocowania to groźba przesunięcia ładunku staje się realna....
-
Analiza różnych konfiguracji siłowni w aspekcie ekonomicznym i ekologicznym oraz technicznym dla szybkiej jednostki patrolowej. Część II. Analiza techniczno ekonomiczna siłowni typu CODAD i CODAG (CODOG)
PublicationPrzedstawiono analizę możliwych do zastosowania na jednostce patrolowo-inspekcyjnej konfiguracji napędu. Porównanie parametrów technicznych, ekonomicznych i ekologicznych wybranych układów kombinowanych przeznaczonych do zastosowania na jednostce patrolowej.
-
Hull strength assessment of the designed ships
PublicationPrzedstawiono metody i wyniki analizy wytrzymałości konstrukcji kadłubów czterech statków zaprojektowanych w ramach EUREKA Project E!2772: zbiornikowca, kontenerowca, Ro-Ro i statku rzeka-morze. Obliczenia wykonano według zaleceń i wymagań przepisów Det Norske Veritas.
-
Application of artificial neural networks (ANN) as multiple degradation classifiers in thermal and flow diagnostics
PublicationPrzedyskutowano problem zwiększenia dokładności rozpoznawania wielokrotnych degradacji eksploatacyjnych urządzeń składowych dużych obiektów energetycznych. Zastosowani sieć neuronową (SSN) o skokowych funkcjach przejścia. Sprawdzono możliwości przyspieszenia treningu sieci neuronowych. Zastosowano modułową metodę budowy SSN, polegającą na dedykowaniu pojedynczej sieci do rozpoznawania tylko jednego typu degradacji.
-
Strength tests of steel sandwich panel
PublicationPrzedstawiono wyniki badań laboratoryjnych elementarnego, teowego złącza spawanego laserowo, których celem było określenie pola odkształceń i naprężeń w strefie przyspoinowej. Uzyskane wyniki wskazują na potrzebę bardzo starannego modelowania konstrukcji spawanych laserowo przy obliczeniach MES. W pracy zaprezentowano wyniki badań konstrukcji rzeczywistej pod statycznym obciążeniem ściskającym, które porównano z rezultatami analizy...
-
Kształcenie w zakresie transportu lądowo-wodnego w Politechnice Gdańskiej
PublicationW artykule przedstawiono przesłanki dla uruchomienia międzywydziałowego kierunku kształcenia: transport w Politechnice Gdańskiej. Wskazano na uwarunkowania związane z wdrażaniem Deklaracji Bolońskiej oraz omówiono zasady opracowywania standardów nauczania. Sformułowano założenia do uruchomienia kierunku trasport opracowane przez komisję powołaną przez dziekanów wydziałów: Inżynierii Lądowej i Środowiska, Mechanicznego oraz Oceanotechniki...
-
Współczesne rozwiązania konstrukcyjne wybranych elementów napędów spalinowo-elektrycznych statków morskich
PublicationW referacie przedstawiono zalety stosowania układów spalinowo-elektrycznych oraz jego szybki rozwój w ostatnim czasie. Zaprezentowana została charakterystyka rozwiązań spalinowo-elektrycznego napędu jednostek pływających oraz analiza pędników stosowanych w napędach spalinowo-elektrycznych, jak również omówiono prądnice i silniki do ich napędu.
-
Model optymalizacyjny doboru głównych parametrów układu napędowego okrętu z kompromisową śrubą o stałym skoku
PublicationPraca zawiera sformułowania modeli matematycznych przydatnych do budowy algorytmu obliczeniowego, służącego do wstępnego wyznaczania parametrów układu napędowego okrętu ze śrubami o skoku stałym, w przypadku zadania niestandardowego - gdy charakterystyki oporu kadłuba są zmienne. Argumentami modeli są te parametry okrętu które identyfikowane są na etapie projektowania wstępnego. Struktura prezentowanych modeli spełnia formalizm...
-
Neural reliability model of diesel engines
PublicationW artykule przedstawiono wyniki weryfikacji hipotezy zakładającej celowość zastosowania modelu niezawodnościowego silnika tłokowego z zapłonem samoczynnym w postaci sztucznej sieci neuronowej. Weryfikację przeprowadzono w oparciu o wyniki badań eksploatacyjnych.
-
A performance-oriented risk-based method for safety assessment of ships
PublicationW pracy przedstawiono wybrane informacje na temat metody oceny bezpieczeństwa statków w warunkach krytycznych. Metoda łączy podejście oparte na ocenie osiągów statku z podejściem opartym o ocenę ryzyka wypadku. Analiza ryzyka w metodzie oparta jest na zastosowaniu elementów Formalnej Oceny Bezpieczeństwa FSA. Analiza ryzyka w metodzie dotyczy: identyfikacji zagrożeń, oceny zagrożeń, identyfikacji scenariuszy wypadku, oceny ryzyka,...
-
Verification of the theoretical methods for the prediction of resistance of sailing yachts based on model test results of a yacht V.O.60
PublicationWeryfikacja opiera się głównie na serii systematycznych badań modelowych wykonanych w roku 2001 w Laboratorium Hydromechaniki Okrętu WOIO PG. Zademonstrowano prognozy oporu jachtu wykonane trzema metodami z oszacowaniem i dyskusją rozbieżności wyników. Przeprowadzone badania są zorientowane na opracowanie wiarygodnego programu komputerowego dla prognozowania prędkości i innych parametrów ruchu żaglowych, regatowych jachtów oceanicznych...
-
Parametric method of preliminary prediction of the ship building costs
PublicationPrzedstawiono założenia koncepcyjne i teoretyczne metody, opracowano wzory aproksymacyjne służące odpowiednio do wyznaczania jednostkowych kosztów budowy: kadłuba, wyposażenia okrętowego oraz siłowni z układem napędowym. Utylitarny charakter metody zilustrowano przykadami prognoz kosztów budowy czterech różnych typów statków zaprojektowanych w ramach projektu EUREKA BALTECOLOGICALSHIP E!3065.
-
Methodology of assessing the production capacity of selected shipyards
PublicationW ramach projektu EUREKAΣ!2772 powstały projekty wstępne czterech statków dowozowych (Short Shiping). Dla jednego z nich należało zdefiniować optymalne warunki wykonania, wskazać wstępnie stocznie spełniające kryterium minimum zdolności wykonawczych. Do tego celu opracowano metodykę wskaźnikową, bazującą na wskaźnikach technologicznych i konstrukcyjnych. W oparciu o nie przeprowadzono analizę możliwości produkcyjnych wybranych...
-
A new integrated curriculum for computational methods in mechanics and design
PublicationPrzedstawiono program nowej specjalności na studiach inżynierskich: metody numeryczne w mechanice i projektowaniu, prowadzonej w języku angielskim.
-
Environment friendly ships for Baltic area
PublicationPrzedstawiono końcowy efekt projektu europejskiego grupy Eureka E!2772. Scharakteryzowano zagrożenia stwarzane przez żeglugę oraz ekologiczne wymagania stawiane statkom. Przedstawiono plany generalne jednostek.
-
Metodyka obliczeń przepływu pary przez układy łopatkowe turbin dla celów diagnostycznych
PublicationPrzedstawiono ogólne metody wyznaczania natężenia przepływu strat energii w turbinach parowych w zmiennych warunkach ruchu. Zaproponowano metodę wyznaczania tych parametrów dla potrzeb diagnostyki turbozespołu.
-
Wpływ stoczni na środowisko naturalne
PublicationW referacie, w sposób przeglądowy, opisano podstawowe problemy związane z wpływem stoczni na środowisko naturalne. Podpunkty 1 i 2 odnoszą się do sytuacji przeszłej i obecnej. Podpunkty 3 i 4 odnoszą się do sytuacji nowej, która wynika ze wstąpienia Polski do UE. Pociąga to za sobą konieczność wprowadzenia zmian dostosowawczych przez każdą ze stoczni.
-
Stability criteria as constraints in a fleet of ships optimisation problem
PublicationRozwiązano problem dotyczący matematycznej optymalizacji floty statków wielozadaniowych typu rzeka-morze, przeznaczonych dla europejskiej żeglugi przybrzeżnej i eksploatowanych w obszarze Mórz Północnego i Bałtyckiego, na poziomie zadania transportowego za pomocą metod programowania nieliniowego z ograniczeniami. Zaproponowano metodę włączenia istniejących kryteriów skuteczności statków jako ograniczeń w ogólnym modelu optymalizacji...
-
An adaptive approach to the problem of collision avoiding at sea
PublicationW referacie przedstawiono koncepcję podejścia adaptacyjnego do unikania kolizji na morzu. Omawiany problem został sklasyfikowany jako problem uczenia się ze wzmocnieniem. Zamieszczono opis podstawowych technik uczenia się ze wzmocnieniem, ich ograniczeń i sposobu w jaki można zapewnić efektywne uczenie się, mimo wspomnianych ograniczeń. Zaprezentowana metoda została zilustrowana przykładowym procesem konstrukcji modelu i algorytmami...
-
A proposal of ship gas-turbine driven waterjet propulsion - preliminary considerations
PublicationPodstawową rolę w napędzie strugowodnym spełnia pompa. Jest ona napędzana, za pośrednictwem wału przez wysokoprężny silnik spalinowy lub turbinę gazową. Napęd strugowodny może być nawet sprawniejszy energetycznie, niż napęd konwencjonalny (śrubą okrętową), wszakże pod warunkiem właściwego doboru dyszy, pompy i silnika napędowego
-
Problemy przebudowy jachtu ''Gedania''
PublicationPrzedstawiono problemy technologiczne zaistniałe w trakcie procesu rewitalizacji stalowego jachtu Gedania. Pokazano założenia przebudowy, przyjęte rozwiązania realizacyjne a wreszczie metody jej wykonywania. Omówiono wybrane elementy procesu technologicznego.
-
Strength tests of steel sandwich panel
PublicationPrzedstawiono wyniki badań laboratoryjnych elementarnych złączy spawanych laserowo i paneli SANDWICH, prowadzonych w Katedrze Technologii Okrętów i Obiektów Oceanotechnicznych WOiO, na konstrukcjach w skali rzeczywistej. Dokonano analizy zachowania połączenia podczas procesu obciążenia. Przedstawiono wyniki numerycznego zamodelowania własności złącza. Dokonano porównania uzyskanych rezultatów analizy numerycznej z wynikami z badań...
-
Uwarunkowania i cele rozwojowe problematyki europejskiego projektu INCOWATRANS E!3065
PublicationJednym z naczelnych priorytetów UE jest zrównoważony rozwój transportu, który uznano za jeden z zasadniczych czynników warunkujących planowane ożywienie gospodarcze pomiędzy krajami Wspólnoty, jak i integrujących europejską społeczność poprzez wszelkie formy transportu osobowego. Zarówno w kolejnych edycjach różnorodnych centralnych i lokalnych programów europejskich oraz międzynarodowych inicjatywach organów samorządowych, problemy...
-
Siły aerodynamiczne powstające w uszczelnieniu nadbandażowym stopni turbinowych
PublicationOmówiono zagadnienia powstawania wymuszeń aerodynamicznych w uszczelnieniu nadbandażowym stopni turbinowych, prowadzących do drgań samowzbudnych układów wirnikowych. Przedstawiono rezultaty badań eksperymentalnych i obliczeń numerycznych
-
Analiza różnych konfiguracji siłowni w aspekcie ekonomicznym i ekologicznym oraz technicznym dla szybkiej jednostki patrolowej. Część I. Założenia projektowe oraz możliwe konfiguracje siłowni
PublicationPrzedstawiono analizę możliwych do zastosowania na jednostce patrolowo-inspekcyjnej konfiguracji napędu. Porównano napędy stosowane na tego typu jednostkach pod kątem parametrów technicznych, ekonomicznych i ekologicznych. Analizie tej poddano układy napędowe z silnikami Diesla, turbinami gazowymi oraz układy kombinowane (silnik Diesla i/lub turbina gazowa/silnik Diesla).
-
A parametric method for preliminary determining of mass characteristics of inland navigation ships
PublicationPrzedstawiono metodę którą opracowano, wykorzystując algorytmy realizujące zalecenia zawarte w Przepisach Klasyfikacji i Budowy Statków Śródlądowych PRS-u, oraz zastosowano uproszczoną metodę wyznaczania mas usztywnień poszycia kadłuba. Metoda wymiarowania oparta na tym algorytmie dotyczy klasycznych statków służących do przewozu drobnicy, ładunków masowych i płynnych - określających zakres stosowania metody. Metoda nie obejmuje...
-
Zastosowanie algorytmu ewolucyjnego do uczenia neuronowego regulatora napięcia generatora synchronicznego. Evolutionary algorithm for training a neural network of synchronous generator voltage controller
PublicationNajpopularniejsza metoda uczenia wielowarstwowych sieci neuronowych -metoda wstecznej propagacji błędu - charakteryzuje się słabą efektywnością. Z tego względu podejmowane są próby stosowania innych metod do uczenia sieci. W pracy przedstawiono wyniki uczenia sieci realizującej regulator neuronowy, za pomocą algorytmu ewolucyjnego. Obliczenia symulacyjne potwierdziły dobrą zbieżność algorytmu ewolucyjnego w tym zastosowaniu.
-
Diesel electric a new trend on the ship propulsion
PublicationW artykule przedstawiono rozwój napędu "diesel elektrycznego" oraz argumentację zastosowania tego napędu na różnych typach statków. Referat zawiera również rozwiązania układu transmisji mocy oraz sprawność, jaka cechuje napęd elektryczny. W artykule zawarto również zalety tego napędu, oraz zwrócono uwagę na nowe koncepcje i rozwiązania korzystne dla wytwarzania i transmisji mocy w napędzie elektrycznym.This article presents development...
-
Risk characterisation of the required index R in the new probabilistic rules for damage stability
PublicationWymagany wskaźnik podziału grodziowego R jest miarą bezpieczeństwa statku w wypadku kolizji. Zwykle wyznacza się go w oparciu o wskaźniki dla wybranych, istniejących statków. W pracy podano jak ustalić ten wskaźnik w oparciu o dane dotyczące kolizji (wypadkowości) statków.
-
Probabilistic concept of defining the situations possible to occur during operation of floating docks
PublicationW artykule zasygnalizowana została możliwość oszacowania bezpieczeństwa doków pływajacych, w wyniku zastosowania teorii procesów semimarkowskich, zarówno w fazie projektowania jak też eksploatacji. Przedstawiono opis formalny sytuacji, jakie mogą zaistnieć podczas funkcjonowania (działania) doków pływających, zarówno budowlanych jak również remontowych. Wyróżniono takie sytuacje jak: normalna, skomplikowana, niebezpieczna, awaryjna...
-
Preliminary analysis of proposed ship docking systems for a designed floating dock
PublicationW artykule przedstawiono alternatywne koncepcje, wraz z ich analizą porównawczą, urządzeń dokujących statek na doku pływającym. Dok ten projektowany był na Wydziale Oceanotechniki i Okrętownictwa Politechniki Gdańskiej w ramach projektu ECOLOGICAL DOCK E!2968. Zaprezentowane rozwiązania różnią się głównie rodzajem zastosowanych w nich urządzeń: w pierwszym przypadku są to przewijarki i wózki dokujące, zaś w drugim - wciągarki...
-
Environmental reliability model of a bilge water purifying installation
PublicationW referacie przedstawiono probabilistyczny model, służący do wyznaczania niezawodności środowiskowej instalacji oczyszczania wód zęzowych z zanieczyszczeń olejowych. Jest to model przyczynowo - skutkowy. Struktura modelu ma formę drzewa zdarzeń i odpowiednich drzew niezdatności. Niezawodność środowiskowa instalacji zdefiniowana została jako prawdopodobieństwo, że w wyniku jej eksploatacji nie nastąpi zagrożenie dla środowiska morskiego....
-
Technical diagnostics as a tool in decision control of combustion engines operation process
PublicationW referacie scharakteryzowano stochastyczną sytuację decyzyjną wynikającą z funkcjonowania silników spalinowych w dowolnym systemie eksploatacyjnym i na tym tle przedstawiono propozycje zastosowania diagnostyki technicznej do sterowania procesem eksploatacji tych silników. Podano także interpretacje modelu diagnostycznego w ujęciu semantycznym z uwzględnieniem metod diagnostycznych: klasycznej i uproszczonej, w których dany model...
-
Possibilities of detection and identification objects located on the sea bottom by means of a simple sidescan sonar
PublicationPraca zawiera omówienie zagadnień związanych z wykrywaniem i identyfikacją obiektów leżących na dnie przy pomocy sonaru bocznego, umieszczonego na zdalnie sterowanym pojeździe głębinowym.
-
A general concept of design procedure for floating docks regarding their reliability, safety and ecological aspects
PublicationW artykule przedstawiono koncepcję i wynikające z niej problemy projektowania doków pływających w aspekcie niezawodności i bezpieczeństwa ich funkcjonowania. Zwrócono uwagę, że projektowanie takie jest niezbędne do uzyskania przez tego rodzaju doki odpowiednich własności proekologicznych. Wykazano konieczność stosowania projektowania wieloetapowego. Zaproponowano uwzględnienie w projektowaniu takich etapów jak: akwizycyjnego, kontraktowego,...
-
Biotribology of bioreactors in electrorheology aspects = Biotribologia bioreaktorów w aspektach reologicznych
PublicationPrzedstawiony został mechanizm zmian lepkości w cieczach elektroreologicznych stosowanych w bioreaktorach przy wykorzystaniu nano-skali. Praca przedstawia również nowe kierunki badawcze w zakresie problemów biotribologii, występujących w bioreaktorach.
-
Impulsive lubrication of hip joint for hypo-elastic cartilage model
PublicationPraca rozwiązuje problem smarowania stawu biodrowego człowieka w warunkach niestacjonarnych z uwzględnieniem hypo-sprężystych (pod-sprężystych) właściwości odkształcalnej szkieletu chrząstki stawowej. Prezentowane są rozkłady wartości ciśnienia hydrodynamicznego oraz zmienne w czasie rozkłady wartości sił nośnych.
-
Model of process of wear sidle bearings of self ignition combustion engine
PublicationW artykule została podjęta próba przeanalizowania praktycznej przydatności modelu procesu zużycia głównych łożysk ślizgowych silnika spalinowego o ZS, opisującego zmienną szybkość ich zużycia. Analizie został poddany problem częstych zatrzymań i rozruchów silnika, gdyż z badań statystycznych wynika, że w tym czasie występuje największe zużycie łożysk ślizgowych.
-
Tragfähigkeiten für nichtstationäre Schmierung von menschlichen Hüftgelenken
PublicationPraca przedstawia numeryczne rozkłady wartości ciśnienia oraz sił nośnych występujących w stawie biodrowym człowieka w przypadku uwzględnienia niestacjonarnych warunków smarowania, nie newtonowskich właściwości cieczy synowialnej oraz przy uwzględnieniu wpływu modułu Younga chrząstki stawowej na lepkość cieczy synowialnej, która ponadto zależy od prędkości deformacji.
-
Stability of free floating ship. Part II
PublicationJest to część II artykułu, którego I część ukazała się w PMR 2/2005. Ramiona prostujące są niejednoznaczne dla statku swobodnego, bowiem zależą od sposobu działania momentu przechylającego. Omówiono dwa przypadki, gdy moment przechylający jest równoległy do płaszczyzny symetrii statku oraz gdy wykonuje najmniejszą pracę, czyli gdy jest równoległy do głównej osi bezwładności wodnicy pływania. Pokazano, że przemieszczenia kątowe...
-
Random height of thin layer of rheological liquids
PublicationPraca prezentuje nowe modele funkcji gęstości w rozkładach Gaussa, opisujących losowo zmieniającą się wysokość szczeliny w stawie biodrowym człowieka przy uwzględnieniu właściwości reologicznych synowialnej cieczy smarującej.
-
An azimuthing diesel-hydraulic propulsion system for an inland vessel
PublicationW pracy przedstawiono założenia i uwarunkowania techniczne oraz projekt koncepcyjny diesel-hydraulicznego systemu napędowego statku śródlądowego z pędnikami azymutalnymi. Projekt zawiera schemat systemu napędowego oraz wizualizację rozmieszczenia podstawowych elementów tego systemu w kadłubie statku.
-
Comparative analysis of trailing suction hopper dredger's various types of power plants
PublicationArtykuł przedstawia analizę porównawczą różnych typów układu energetycznego pogłębiarki ssącej nasiębiernej przeznaczonej na Bałtyk południowy. Jako kryterium oceny analizowanych wariantów układu energetycznego pogłębiarki przyjęto koszty inwestycyjne oraz koszty paliwa. Wykorzystano wskaźniki ekonomiczne: AAC oraz NPV.
-
Stochastyczne nieizotermiczne smarowanie stawu biodrowego z odkształcalną chrząstką = Stochastic nonisothermic lubrication of hip joint with deformable cartilage
PublicationW niniejszej pracy przedstawiono metodę rozwiązywania problemu nieizotermicznego smarowania naturalnych stawów biodrowych człowieka oraz endoprotez z uwzględnieniem deformacji powierzchni stawowych oraz związanych z tym faktem efektów losowych. Przedstawiono również wyniki pomiarów powierzchni głów kostnych na Aparacie Rank-Taylor Hopson Talyscan 150. Uzyskane wyniki zostały opracowane z użyciem programu komputerowegoTalymap-Expert.
-
Bio and slide biobearings, their lubrication by non-newtonian fluids and application in non-conventional systems. Vol. 1, Principles of human joint lubrication with non-newtonian liquids for deformable bone and cartilage in magnetic field
PublicationW monografii przedstawiono zasady smarowania stawów człowieka o odkształcalnych chrząstkach i powierzchniach kostnych w polach indukcji magnetycznej. Uwzględnione zostały nienewtonowskie, lepkosprężyste właściwości cieczy synowialnych jako czynnika smarującego. Monografia prezentuje rozkłady wartości ciśnienia i nośności stawów człowieka w warunkach niestacjonarnego smarowania dla drgań o różnych amplitudach i częstotliwościach...
-
Badania niezawodności środowiskowej okrętowej instalacji sanitarnej
PublicationPrzedstawiono wyniki badań, które wykonano w oparciu o opracowany przez autora probabilistyczny model do oceny niezawodności środowiskowej okrętowej instalacji sanitarnej. Badano jaki jest wpływ poziomu niezawodności poszczególnych elementów technicznych, wchodzących w skład instalacji, na roczną niezawodność środowiskową całej instalacji. Roczna niezawodność środowiskowa oznacza prawdopodobieństwo, że w ciągu roku nie zostaną...
-
A design concept of fire protection system for an ecological floating dock
PublicationW artykule przedstawiono możliwe do wystąpienia na doku pływającym zagrożenie pożarowe oraz projekt koncepcyjny systemu zabezpieczenia przeciwpożarowego. Projekt ten obejmuje: istalację gaśniczą wodno-hydrantową i pianową do ochrony pokładu głównego oraz instalację CO2 do ochrony siłowni, rozdzielni elektrycznej i tunelu kablowego, a także instalację wykrywania i sygnalizacji pożaru.
-
Model zmian stanu technicznego ślizgowych układów tribologicznych silników o zapłonie samoczynnym i jego zastosowanie przy podejmowaniu decyzji
PublicationW publikacji przedstawiono formalny opis procesu zmian stanu technicznego ślizgowych układów tribologicznych silników o zapłonie samoczynnym i uzasadniono, że modelem tego procesu może być proces semimarkowski o skończonym zbiorze stanów. Przydatność tego modelu została wykazana na przykładzie często spotykanej w praktyce eksploatacyjnej sytuacji decyzyjnej, w której należy podjąć najlepszą decyzję spośród możliwych do podjęcia....
-
Koncepcje decyzyjnego sterowania procesem eksploatacji urządzeń technicznych z uwzględnieniem diagnostyki.
PublicationW artykule przedstawiono propozycję decyzyjnego sterowania procesem eksploatacji dowolnych urządzeń technicznych, np. silników spalinowych (tłokowych lub turbinowych) z zastosowaniem modelu tego procesu w formie decyzyjnego (sterowanego) procesu semi-markowskiego. Przedstawiono dowolne urządzenie techniczne jako obiekt sterowania. Zwrócono uwagę na potrzebę jednoczesnego sterowania procesem zmian stanów technicznych i procesem...
-
Modelowanie bezpieczeństwa środowiskowego siłowni statku
PublicationCelem naukowym rozprawy doktorskiej było opracowanie probabilistycznych modeli niezawodności i ryzyka środowiskowego siłowni podstawowego statku towarowego o nępedzie realizowanym przez silnik lub silniki spalinowe tłokowe. Modele te służą do analiz projektowych odpowiednich systemów, określania wymagań natury niezawodnościowej względem tych systemów z uwzględnieniem czynnika ludzkiego oraz umożliwiają holistyczną ocenę bezpieczeństwa...
-
Measurements of surface roughness of heads of human hip joints in lubrication aspects
PublicationW niniejszej pracy przedstawiono wyniki pomiarów chropowatości chrząstki stawowej na powierzchniach głów kostnych stawu biodrowego człowieka. Pomiarów dokonano przy pomocy czujników mechanicznych i laserowych. Praca zawiera wyniki analizy statystycznej.
-
Model zużycia łożysk ślizgowych silnika o zapłonie samoczynnym
PublicationW artykule przedstawiona została możliwość zdobycia i wykorzystania informacji określających podstawowe własności fizyko-chemiczne oleju smarowego dla kształtowania zużycia łożysk ślizgowych.
-
Theoretical and numerical analysis of free vibration of liquid-filled tanks
PublicationW pracy rozpatrywano drgania giętne belki o stałym przekroju prostokątnym wypełnionej cieczą idealną. Częstości drgań własnych i formy drgań belki wyznacza się z nieskończonych układów równań algebraicznych (30) i (54). Rozwiązania przedstawiono na wykresach.
-
Semimarkowski model procesu spalania w silnikach spalinowych i jego przydatność praktyczna
PublicationW referacie zaproponowano czterostanowy model procesu spalania w formie procesu semimarkowskiego dyskretnego w stanach i ciągłego w czasie. Przyjęto następującą interpretację stanów tego procesu: stan spalania całkowitego i zupełnego, stan spalania niezupełnego, stan spalania niecałkowitego i stan spalania niecałkowitego i niezupełnego. Praktyczną przydatność tego modelu wykazano na przykładzie dotyczącego podejmowania jednej z...
-
Model pojawiania się sytuacji odmiennych od normalnej podczas pobytu statku na morzu
PublicationW referacie przedstawiono model zmian sytuacji, które mogą pojawiać sie w czasie ruchu statku. Model ten został opracowany w formie procesu semimarkowskiego. W modelu tym wyróżniono takie sytuacje, jak normalną, skomplikowaną, niebezpieczną, awaryjną i katastroficzną. Przedstawiono wzory określające prawdopodobieństwa pojawienia się wymienionych sytuacji. Zasygnalizowano, że w sytuacjach tych, jest możliwe podejmowanie racjonalnych...
-
Comparisson between impulsive and periodic non-newtonian lubrication of human hip joint
PublicationOpis smarowania powierzchni sferycznych stawu biodrowego człowieka przedstawiono w aspektach hydromechaniki, przy pomocy równań zachowania pędu i ciągłości strugi dla osiowo niesymetrycznego przepływu cieczy lepkosprężystej z wykorzystaniem związków konstytutywnych Rivlina Ericksena we współrzędnych sferycznych.
-
Demand determination for electrical energy for trailing suction hopper dredgers
PublicationPrzedstawiono metodę określania obciążeń elektrowni w typowych stanach eksploatacji pogłębiarki ssącej nasiębiernej. Przedstawiono sposób określania średniego zapotrzebowania energii elektrycznej i jego odchylenia standardowego. Wykorzystano dane dokumentacji projektowych 10 pogłębiarek ssących nasiębiernych oraz wyniki badań eksploatacyjnych pogłębiarek zawarte w bazie danych DRAGA.