Search
Filters
total: 9318
-
Catalog
- Publications 7128 available results
- Journals 38 available results
- Publishing Houses 4 available results
- People 667 available results
- Inventions 50 available results
- Projects 77 available results
- Laboratories 16 available results
- Research Teams 28 available results
- Research Equipment 7 available results
- e-Learning Courses 1166 available results
- Events 61 available results
- Open Research Data 76 available results
displaying 1000 best results Help
Search results for: TELEKOMUNIKACJA RADIOWA, SIECI 5G/6G, MODELE PROPAGACYJNE, ŚRODOWISKA PROPAGACJI FAL RADIOWYCH, WYZNACZANIE TŁUMIENIA SYGNAŁU RADIOWEGO, ANALIZY PROPAGACYJNE
-
Od parametrów akustycznych dla płynów do parametrów mikroskopowych. Interpretacja statystyczno-termodynamiczna.
PublicationRozważa się propagację płaskich fal ultraźwiękowych w materiale polikrystaklicznym np. stali zbudowanym z pojedynczych kryształów kubicznych o najwyższej symetrii. Rozkład orientacji poszczególnych kryształów jest nieizotropowy i opisany takimi charakterystykami statystycznymi (teksturą), które powodują , że własności mechaniczne i propagacyjne (akustyczne) makroskopowej próbki tego materiału posiadają symetrię ortorombową.
-
MODELE PŁAC TYPU MINCERA NA PRZYKŁADZIE PRACOWNIKÓW NAUKOWO-DYDAKTYCZNYCH POLSKICH WYŻSZYCH UCZELNI PUBLICZNYCH
PublicationArtykuł przedstawia wyniki badań, których celem było wyznaczenie oraz zestawienie modeli płac typu Mincera dla grupy pracowników naukowo-dydaktycznych polskich wyższych uczelni publicznych. Dane wykorzystane do analizy pochodziły z ankiety ogólnopolskiej przeprowadzonej na wiosnę 2012 roku. Porównywane modele dotyczyły wynagrodzenia faktycznie otrzymywanego na a także poza uczelnią macierzystą oraz wynagrodzenia progowego dla hipotetycznego...
-
Bartosz Czaplewski dr inż.
People -
Ochrona środowiska
PublicationRedaktor na temat unkcjonowania działu w 30-leciu czasopisma. Aktualne zagadnienia, problemy niskiej jakości procesu inwestycji na poziomie krajowym. Błędy przeszłości i obecne. Nowe możliwości, technologie i wyzwania. Normy, normalizacja, wytyczna. Błędy w wyniku mylenia pojęć.
-
Sekwencyjne algorytmy antypodalnego kolorowania radiowego grafów.
PublicationPraca zawiera charakterystykę suboptymalnych algorytmów antypodalnego kolorowania grafów, stanowiących adaptację algorytmów sekwencyjnych S, SL, LF stosowanych przy klasycznym kolorowaniu grafów. Dla tych algorytmów wskazano grafy dość trudne i trudne do pokolorowania (HC i SHC). Porównano ich funkcję dobroci i rozpiętości uzyskiwanych pokolorowań dla grafów o różnej gęstości krawędziowej.
-
Realizacja elementów składowych łącza radiowego z użyciem urządzeń USRP dla potrzeb szybkiej transmisji danych do zastosowań specjalnych
PublicationW artykule przedstawiono realizację cyfrowego łącza radiowego dla potrzeb szybkiej transmisji danych do zastosowań specjalnych. Opisano jego koncepcję oraz realizację praktyczną z użyciem urządzeń USRP firmy National Instruments. Przedstawiono elementy funkcjonalne opracowanego oprogramowania w zakresie generowania i odbierania sygnałów cyfrowych pasma podstawowego, wraz z opisem zastosowanych modulacji cyfrowych i metody synchronizacji...
-
Neuronowe modele z atencją w przetwarzaniu języka naturalnego
PublicationCelem niniejszego rozdziału jest wprowadzenie w tematykę sieci neuronowych z atencją oraz ich zastosowań w przetwarzaniu języka naturalnego. Rozdział skupia się w szczególności na dokładnym omówieniu architektury modelu Transformer, wykorzystującego atencję jako podstawowy mechanizm swojego działania.
-
Pojemność intefejsu radiowego WCDMA/FDD w łączu w górę w przypadku zastosowania miękkiego przełączania połączeń
PublicationPrzedstawiono wyniki badań symulacyjnych obrazujące uzyskaną zmianę pojemności interfejsu radiowego WCDMA/FDD, dla różnych usług, w przypadku zastosowania miękkiego przełączania połączeń realizowanego w oparciu o algorytm MRC, w stosunku do pojemności uzyskanej w przypadku stosowania wyłącznie twardego przełączania połączeń.
-
Modele i algorytmy dla grafowych struktur defensywnych
PublicationW niniejszej pracy przeprowadzono analizę złożoności istnienia struktur defensywnych oraz równowag strategicznych w grafach. W przypadku struktur defensywnych badano modele koalicji defensywnych, zbiorów defensywnych i koalicji krawędziowych - każdy z nich w wersji globalnej, tj. z wymogiem dominacji całego grafu. W przypadku modeli równowagi strategicznej badano równowagę strategiczną koalicji defensywnych, równowagę strategiczną...
-
Modele i algorytmy dla grafowych struktur defensywnych
PublicationW niniejszej pracy przeprowadzono analizę złożoności istnienia struktur defensywnych oraz równowag strategicznych w grafach. W przypadku struktur defensywnych badano modele koalicji defensywnych, zbiorów defensywnych i koalicji krawędziowych – każdy z nich w wersji globalnej, tj. z wymogiem dominacji całego grafu. W przypadku modeli równowagi strategicznej badano równowagę strategiczną koalicji defensywnych, równowagę strategiczną...
-
Ekotoksyczność jako parametr w ocenie stanu zanieczyszczenia środowiska
PublicationRóżnorodność chemiczna zanieczyszczeń i ich ilość sprawia, że monitoring chemiczny jest bardzo kosztowny i z konieczności ograniczony do oznaczania związków uznanych za wskaźniki chemicznego zanieczyszczenia środowiska. Biorąc pod uwagę względy finansowe, ograniczające ilość możliwych do przeprowadzenia oznaczeń zidentyfikowanych (znanych) zanieczyszczeń środowiskowych oraz względy analityczne należy stwierdzić, że pełna wiedza...
-
Damage detection in elements of strutures by the elastic wave propagation method.
PublicationW pracy przedstawiono wyniki badań dotyczace wykorzystania fal sprężystych do detekcji uszkodzeń i jedno i dwu wymiarowych elementach konstrukcyjnych.
-
Przestrzenne modelowanie i analiza elementów infrastruktur krytycznych w kontekście badania propagacji zagrożeń na terenie miasta Gdańska
PublicationArtykuł omawia wyniki badań nad metodami przestrzennych analiz zagrożeń terrorystycznych na terenie miasta Gdańska, przeprowadzonych w ramach współpracy pracowników Katedry Systemów Geoinformatycznych wydziału ETI PG z przedstawicielami Wydziału Zarządzania Kryzysowego i Ochrony Ludności Urzędu Miejskiego w Gdańsku. W artykule przedstawione zostały wyniki zastosowania istniejących algorytmów modelowania zagrożeń atakiem bombowym...
-
Model zachowania się miejskiej sieci ciepłowniczej dla potrzeb optymalnej eksploatacji elektrociepłowni.
PublicationW opracowaniu przedstawiono zagadnienia związane z modelowaniem zachowania się miejskiej sieci ciepłowniczej. Przedstawiono sposoby wyznaczania niektórych parametrów pracy MSC w oparciu o modele statyczne i sieci neuronowe.
-
PODSTAWY ANALIZY ALGORYTMÓW 2023
e-Learning Coursesnazwa: PODSTAWY ANALIZY ALGORYTMÓW kod: E:35519W0 kierunek: informatyka poziom kształcenia: I rok: 2
-
Toksyczność - parametr sumaryczny do oceny obciążenia danego elementu środowiska przez ksenobityki
PublicationWyemitowane zanieczyszczenia pochodzenia antropogenicznego przedostają się do poszczególnych elementów środowiska, gdzie mogą negatywnie oddziaływać na organizmy zwierzęce i roślinne. Systematyczny monitoring stopnia zanieczyszczenia środowiska powiązany z szybkim systemem reagowania wydaje się jednym z lepszych rozwiązań kwestii kontroli jakości środowiska. Jednak klasyczne metody instrumentalnej analizy próbek środowiskowych...
-
Biotesty - nowe podejście w analityce zanieczyszczeń środowiska.
PublicationZmiany zachodzące w środowisku np. wskutek pojawienia się zanieczyszczenia substancjami chemicznymi mogą wywoływać różnorakie niekorzystne efekty, zarówno bezpośrednio po ekspozycji, jak i w okresie późniejszym tzw. ''odległe skutki toksyczne''. Na podstawie zmian obserwowanych w różnych okresach czasu a jednocześnie na rzónych poziomach biologicznej organizacji można wnioskować o stanie zanieczyszczeń poszczególnych elementów...
-
Identyfikacja instrumentu muzycznego z nagrania fonicznego za pomocą sztucznych sieci neuronowych
PublicationCelem rozprawy jest zbadanie algorytmów do identyfikacji instrumentów występujących w sygnale polifonicznym z wykorzystaniem sztucznych sieci neuronowych. W części teoretycznej przywołano podstawy przetwarzania sygnałów fonicznych w kontekście ekstrakcji parametrów sygnałów wykorzystywanych w treningu sieci neuronowych. Dodatkowo dokonano analizy rozwoju metod uczenia maszynowego z uwzględnieniem podziału na sieci neuronowe pierwszej,...
-
Biotesty - narzędzia do oceny stopnia zanieczyszczenia środowiska
PublicationW dobie szybkiego postępu technologicznego oraz nierozerwalnie związanego z nim wzrostu antropopresji coraz więcej uwagi należy poświęcić monitoringowi stanu środowiska.
-
Cohousing. Próba wspólnotowego kształtowania środowiska mieszkaniowego
PublicationCohousing to jedna z koncepcji wspólnotowego kształtowania środowiska mieszkaniowego, praktykowana z powodzeniem od kilkudziesięciu lat w Danii, a z czasem w innych krajach Europy zachodniej i Ameryki. Z architektonicznego punktu widzenia oznacza to przede wszystkim partycypację przyszłych użytkowników w projektowaniu. Wydaje się, że w Polsce idea ta może i powinna zyskać swoich zwolenników.
-
Symulacja uderzenia hydraulicznego w sieci wodociągowej pierścieniowej.
PublicationZastosowano w pracy metodę charakterystyk do analizy zjawiska uderzenia hydraulicznego w sieci wodociągowej pierścieniowej. Model matematyczny przepływów nieustalonych w przewodach zamkniętych stanowi układ równań różniczkowych cząstkowych pierwszego rzędu typu hiperbolicznego.. Równania te zostały rozwiązane metodą charakterystyk z uwzględnieniem odpowiednich warunków brzegowych.. W końcowej części pracy zamieszczono przykład...
-
Modele przetwarzania aplikacji na klastrach obliczeniowych
PublicationW dzisiejszych czasach badania prowadzone w różnych dziedzinach nauki a także różnego rodzaju aplikacje i wdrożone systemy operują na coraz większych wolumenach danych przy jednocześnie rosnących wymaganiach dotyczących czasu wykonania. Z tego powodu coraz częściej do obliczeń wykorzystuje się klastry obliczeniowe, gdzie do dyspozycji użytkowników pozostaje ogromna moc obliczeniowa (liczona w tera a nawet peta flopach), terabajty...
-
Monitoring górnej sieci trakcyjnej z wykorzystaniem bezprzewodowej sieci sensorowej – węzeł pomiarowy
PublicationWraz ze wzrostem prędkości pojazdów trakcyjnych rośnie potrzeba utrzymania sieci trakcyjnej w odpowiednim stanie technicznym. Konieczny jest ciągły monitoring i diagnostyka pozwalające wykrywać zjawiska pogarszające jakość odbioru energii z sieci trakcyjnej. Jedną z metod jest umieszczenie czujników przyspieszenia na górnej sieci trakcyjnej. Analiza przebiegu tej wielkości fizycznej pozwoli określić stan układu sieć jezdna - odbierak...
-
Badania zmian jakości mikrobiologicznej wody w sieci wodociągowej aglomeracji trójmiejskiej
PublicationW pracy przedstawiono porównawcze badania jakości wód wodociągowych zasilanych z ujęcia powierzchniowego (A) oraz dwóch ujęć podziemnych (B1, B2). Ujmowane wody powierzchniowe poddawane są różnorodnym procesom fizykochemicznym t. j. ozonowaniu wstępnemu, koagulacji, filtracji na filtrach piaskowych, ozonowaniu pośredniemu oraz filtracji na filtrach węglowych. W pierwszym okresie badań uzdatnione wody przed podaniem do sieci były...
-
Modele budowy wartości dla klienta - charakterystyka i rozwinięcie
PublicationRozwój form realizacji biznesu umożliwił zbadanie nowych obiektów związanych z generowaniem wartości dla klienta i przedsiębiorstwa. W pracy scharakteryzowano logiki tworzenia wartości będące podstawą modeli łańcucha wartości, sklepu wartości, sieci wartości oraz chmury wartości. Zaproponowano także wprowadzenie nowego składnika do struktury tych modeli w postaci węzła wartości.
-
Robert Jankowski prof. dr hab. inż.
PeopleHe was born on December 26, 1968 in Gdynia. A graduate of the High School at the Consulate of Poland in Benghazi, Libya (1987), a student at the Gdańsk University of Technology (MSc studies, 1987-1991 and 1992-1993), University of Sheffield, England (BSc studies, 1991-1992), University of Roskilde, Denmark (MSc course, 1993) and University of Tokyo, Japan (PhD studies, 1994-1997). From the beginning of his professional career associated...
-
Odory z sieci
PublicationOgólne problemy powstawania odorów. Konsekwencje nieracjonalnego planowania sieci. Przeciwdziałanie. Ochrona ludności.
-
Wraki jako źródło zanieczyszczenia środowiska morskiego
PublicationPublikacja dotyczy problemu zanieczyszczeń środowiska morskiego, których źródłem są wraki. W artykule zawarte są zagadnienia dotyczące definicji pojęcia wraku oraz klasyfikacji wraków. Ponadto, publikacja zawiera omówienie regionalnych strategii i programów zapobiegania zanieczyszczeniom pochodzącym z wraków. Poruszony został również problem wraków pochodzących z II wojny światowej w polskich obszarach morskich na przykładzie...
-
Ziemowit Suligowski prof. dr hab. inż.
People -
Marek Blok dr hab. inż.
PeopleMarek Blok in 1994 graduated from the Faculty of Electronics at Gdansk University of Technology receiving his MSc in telecommunications. In 2003 received Ph.D. and in 2017 D.Sc. in telecommunications from the Faculty of Electronics, Telecommunications and Informatics of Gdańsk University of Technology. His research interests are focused on application of digital signal processing in telecommunications. He provides lectures, laboratory...
-
Ethernet - sieci, mechanizmy
PublicationMonografia poświęcona jest coraz bardziej dominujacym na rynku sieci LAN, MAN, WAN - sieciom Ethernet. Obejmuje ona, poza omówieniem podstaw działania sieci Ethernet, tak istotne zagadnienia jak: koncepcja Ethernet End-to-End, skalowalność rozwiązań, implementacje w sieciach lokalnych, miejskich, dostępowych, rozległych i przemysłowych, możliwość realizacji systemu czasu rzeczywistego, zasilanie przez instalacje ethernetowe czy...
-
Sieci cieplne_2022/2023 (lato)
e-Learning CoursesZapoznanie z teoretyczną i praktyczną wiedzą w zakresie sieci cieplnych/ciepłowniczych. Materiały instalacyjne i kryteria ich doboru, metody projektowania, metody i technologie wykonania sieci ciepłowniczych. Praktyczne zastosowanie metodyki obliczeń i zasad projektowania. Kurs jest przeznaczony dla studentów 8. semestru studiów niestacjonarnych I stopnia na kierunku Inżynieria Środowiska.
-
Sieci cieplne_2021/2022 (lato)
e-Learning CoursesZapoznanie z teoretyczną i praktyczną wiedzą w zakresie sieci cieplnych/ciepłowniczych. Materiały instalacyjne i kryteria ich doboru, metody projektowania, metody i technologie wykonania sieci ciepłowniczych. Praktyczne zastosowanie metodyki obliczeń i zasad projektowania. Kurs jest przeznaczony dla studentów 8. semestru studiów niestacjonarnych I stopnia na kierunku Inżynieria Środowiska.
-
Sieci cieplne_2023/2024 (lato)
e-Learning CoursesZapoznanie z teoretyczną i praktyczną wiedzą w zakresie sieci cieplnych/ciepłowniczych. Materiały instalacyjne i kryteria ich doboru, metody projektowania, metody i technologie wykonania sieci ciepłowniczych. Praktyczne zastosowanie metodyki obliczeń i zasad projektowania. Kurs jest przeznaczony dla studentów 8. semestru studiów niestacjonarnych I stopnia na kierunku Inżynieria Środowiska.
-
Wyznaczanie współczynnika dyspersji metodą kondultometryczną
PublicationW artykule przedstawiono konduktometryczną metodę wyznaczania współczynnika dyspersji w przypadku jednowymiarowym statystyczną metodą Fischera. Obliczenia wykonano na podstawie pomiarów przewodności nierozkładalnego trasera w postaci roztworu solanki (NaCl). Do tego celu wykonane zostało stanowisko pomiarowe złożone z prostego odcinka rurociągu wykonanego z polipropylenu o średnicy D=15 mm i długości L=44,05 m. Na wlocie i wylocie...
-
Wyznaczanie strefy ochronnej ujęcia wody
PublicationPotrzeba skutecznej ochrony ujęć wody ze szczególnym uwzględnieniem ujęć wody podziemnej. Braki w polskich regulacjach prawnych oraz praktyce. Potrzeba zmian i zasad postępowania. Propozycje rozwiązania problemu.
-
Analiza uderzenia hydraulicznego w sieci wodociągowej pierścieniowej
PublicationW pracy zastosowano metodę charakterystyk do analizy zjawiska uderzenia hydraulicznego w sieci wodociągowej pierścieniowej. Model matematyczny zjawiska w przewodach zamkniętych stanowi układ dwóch równań różniczkowych cząstkowych pierwszego rzędu typu hiperbolicznego. Równania te rozwiązano metodą charakterystyk z uwzględnieniem odpowiednich warunków brzegowych. W końcowej części pracy zamieszczono przykład obliczeniowy, który...
-
Technologie ochrony środowiska w przemyśle i energetyce
PublicationPublikacja prezentuje metody oczyszczania powietrza, wody i gleby skażonych podczas produkcji energii w zakładach energetycznych, przemysłowych oraz gospodarstwach domowych. Przedstawia technologie ochrony środowiska w ujęciu chemicznym, fizycznym, mechanicznym
-
Zastosowanie metody wyznaczania zakresu wymienności pojemności i zasięgu do planowania sieci UMTS
PublicationW referacie przedstawiono oryginalną metodę szacowania zakresu wymienności pojemności i zasięgu interfejsu radiowego WCDMA/FDD z wykorzystaniem uniwersalnych charakterystyk obciążeniowych oraz unormowanych krzywych zasięgu. Wskazano zastosowanie praktyczne podanych metod do planowania sieci komórkowej UMTS oraz sposoby ich wykorzystania w trakcie eksploatacji tego systemu.
-
Modelowanie wybranych miar ryzyka na sieci dróg w regionach
PublicationW rozprawie przedstawiono metodykę konstruowania użytecznych modeli szacowania wybranych miar ryzyka na sieci dróg w regionach administracyjnych z wykorzystaniem podejścia bazującego na zarządzaniu ryzykiem w inżynierii drogowej. W rozdziale 1 przedstawiono ogólną charakterystykę problemów bezpieczeństwa i zarządzania bezpieczeństwem ruchu drogowego w województwach oraz motywacje podjęcia pracy. Sformułowano cel główny, cele naukowe...
-
Charakterystyki pojemnościowe interfejsu radiowego WCDMA/FDD w miejskim środowisku propagacyjnym
PublicationW referacie przedstawiono oryginalną metodologię analizy pojemności interfejsu WCDMA/FDD w łączu w górę i w dół. Określono wpływ ortogonalności sygnałów odbieranych oraz interferencji zewnętrznych na pojemność w środowisku miejskim o różnych charakterystykach propagacyjnych.
-
Metody nieliniowej analizy danych
e-Learning CoursesNazwa przedmiotu: Metody nieliniowej analizy danych Prowadzący (odpowiedzialny za przedmiot): Justyna Signerska-Rynkowska Kierunek: Matematyka, Specjalność - Analityk danych (WFTiMS), II stopnia, stacjonarne
-
Kaskada - scenariusze analizy strumieni multimedialnych
PublicationZaprezentowano podstawowe mechanizmy działania platformy KASKADA ze względu na wykonywanie usług prostych związanych z realizacją algorytmów analizy strumieni multimedialnych, jak również usług złożonych dotyczących wykonywania bardziej skomplikowanych scenariuszy. Rozpatrzono problemy implementacyjne na przykładzie scenariusza analizy strumieni z kamer wideo.
-
Circularly Polarized Metalens Antenna Design for 5G NR Sub-6 GHz Communication Systems
Publication5G NR (new radio) FR1 range refers to as Sub-6GHz band (410MHz to 7125MHz and 3.4GHz to 6GHz). In this paper, the frequency range of interest is from 3.4 to 6GHz, as many cellular companies are focusing on this Sub-6GHz band. A wideband circularly polarized (CP) antenna radiator is designed with diamond shape patches, fed by a microstrip line at the bottom through a rectangular shape wide slot on a ground plane. The proposed CP...
-
Wpływ obciążenie interfejsu radiowego WCDMA/FDD na pojemność i zasięg w łączu w górę i w dół
PublicationW pracy przedstawiono analizę charakterystyk obciążeniowych interfejsu radiowego WCDMA/FDD systemu UMTS w łączu w górę i w dół. Przedstawiono dyskusję wpływu obciążenia na pojemność i zasięg.
-
Architektura zintegrowanego środowiska usług wspomagających funkcjonowanie uczelni
PublicationZaprezentowano koncepcję środowiska zintegrowanego e-uczelni. Przedstawiono architekturę zorientowaną na usługi dostępne dla poszczególnych kategorii użytkowników. Uzasadniono wybór takiego podejścia oraz przeanalizowano aspekty bezpieczeństwa. Omówiono również zasady integracji istniejących już systemów.
-
Wczesne modele opisujące uszkodzenia nici DNA pod wpływem działania czynników chemicznych oraz promieniowania
PublicationOd wielu lat kwantyfikacja uszkodzeń DNA, wywołanych przez różne rodzaje promieniowania korpuskularno-falowego, jak i związków chemicznych, jest przedmiotem szerokich badań teoretycznych i eksperymentalnych. Badania te, mając na celu szczegółowe i dogłębne poznanie mechanizmów powstawania uszkodzeń wspomagają jednocześnie rozwój nowoczesnych terapii nowotworowych. Wstępne pomiary wykazały, że wiele z tych czynników może prowadzić...
-
Modele probabilistyczne w teorii projektowania i eksploatacji spalinowych siłowni okrętowych.
PublicationW monografii zaprezentowano oryginalne modele i metody projektowania okrętowych siłowni spalinowych, wykorzystujące charakterystyki probabilistyczne określające rzeczywiste warunki eksploatacji statków. Omówiono tematyczne bazy danych, podstawy teoretyczne i metody projektowania okrętowych układów energetycznych, efekty utylizacji ciepła odpadowego, wybrane problemy projektowania instalacji i wybrane zagadnienia eksploatacyjne.
-
A Dual-Polarized 39 GHz 4x4 Microstrip Antenna Array for 5G MU-MIMO Airflight Cabin Connectivity
PublicationThis paper presents the design, fabrication, and experimental validation of a 39 GHz dual-polarized 4x4 microstrip antenna array. The array consists of 16 slot coupled circular microstrip patches, fed through SMPS connectors. The procedure requiring a reduced number of cables for measurement of the uniformly excited antenna array is also presented. The array exhibits 18 dBi peak gain and 2.9 GHz reflection bandwidth and is intended...
-
Wykorzystanie algorytmu kompresji sygnału mowy MP-LPC do modelowania przebiegu fonokardiograficznego
PublicationW artykule przedstawiono nową metodę modelowania dźwięków serca, która może znaleźć zastosowanie w systemach diagnostyki urządzeń medycznych oraz stanowić podstawę opracowania inteligentnego stetoskopu. Przedstawiona propozycja stanowi rozwinięcie algorytmu MP-LPC wykorzystywanego w kompresji sygnału mowy. Wykazano, że do dokładnego modelowania przebiegu fonokardiograficznego, który pozwala na odwzorowywanie różnorodnych stanów...