Search
Search results for: MIESZANIE GRUNTU NA SUCHO
-
Wzmacnianie gruntu in situ metodą wgłębnego mieszania i wykorzystanie cemento gruntu
PublicationOpisano zasady wykonywania mieszania wgłębnego gruntu przy zastosowaniu suchych spoiw oraz zaczynu cementowego. Pierwszy sposób, określany jako metoda mieszania na sucho, zastosowano w Polsce m.in. do posadowienia nasypów drogowych w ramach budowy przeprawy mostowej przez Regalicę. Drugi sposób, określany jako mieszanie na mokro, zastosowano m.in. do wzmocnienia gruntów pod Trasą Zieloną w Lublinie oraz do wykonania uszczelnień...
-
Einsatz der Tiefreichenden Bodenstabilisierung im Verkehrswegebau fuer Baugrundverbesserung und Gruendungen
PublicationCharakterystyka technologii wgłębnego mieszania. Mieszanie na sucho i na mokro. Maszyny i urządzenia mieszające oraz ich klasyfikacja. Przykłady zastosowania. Podstawy projektowania i właściwości cementogruntu.
-
In situ soil mixing.
PublicationOpracowanie stanowi 9-ty rozdział w książce ''Ground Improvement'' (Wzmacnianie gruntu).W podrozdziałach 9.1 i 9.2 przedstawiono rys historyczny oraz aktualny stan zaawansowania technologii mieszania gruntu na sucho i na mokro. Wprowadzono także klasyfikację metod wdrożonych na świecie przez firmy specjalistyczne. W podrozdziale 9.3 opisano sprzęt i technologię i przebieg mieszania, z podziałem na urządzenia do mieszania głębokiego...
-
Nowoczesne technologie uszczelniania wałów przeciwpowodziowych.
PublicationOpisano zastosowanie wąskoszczelinowych przesłon przeciwfiltracyjnych wykonywanych w technologii WIPS wibracyjnie iniektowana przesłona szczelinowa oraz DSM ( ang. deep soil mixing - mieszanie wgłębne gruntu). Przedstawiono przykłady zastosowania w Polsce.
-
Ground improvement with in situ Soil Mixing
PublicationOmówiono metodę wzmacniania słabego gruntu za pomocą technologii wgłębnego mieszania na sucho i mokro. W metodzie mokrej stosuje się składniki wiążące (głownie cementy) wymieszane z wodą, podawane w formie zaczynu. W metodzie suchej materiały wiążące podawane są w postaci sproszkowanej z udziałem sprężonego powietrza. Przedstawiono główne obszary zastosowania w geotechnice oraz podano przykłady kilku realizacji.
-
Tiefreichende Bodenstabilisierung. Einsatz im Verkehrswegebau fuer Baugrundverbesserung und Gruendungen
PublicationPrzedstawiono ogólną klasyfikację metod wgłębnego mieszania gruntu na mokro oraz stosowane maszyny i głowice nieszające, uwzględniając systemy jedno i wielożerdziowe. Scharakteryzowano układy kolumn oraz obszary zastosowania tej technologii w inzynierii komunikacyjnej. Podano przykłady zastosowania przy budowie nasypu drogowego oraz posadowieniu podpór wiaduktu na słabym podłożu.
-
Wzmacnianie gruntu in situ metodą wgłębnego mieszania.
PublicationOpisano technologie mieszania wgłębnego na sucho i mokro. Przedstawiono przykłady zastosowania przy budowie dróg w Polsce na słabym podłożu.
-
Identyfikacja parametrów wytrzymałościowych gruntu
PublicationPrzedstawiono nową metodę wyznaczania parametrów wytrzymałościowych gruntu, opartą na technice obliczeń neuronowych. Metodę tę zastosowano do poszukiwania wzajemnych powiązań miedzy wynikami otrzymanymi z różnych rodzajów badań geotechnicznych.
-
Wszystko o badaniach zagęszczenia gruntu
PublicationObjętościomierz piaskowy, wodny, cylinder wciskany czy płyta VSS to tylko kilka rodzajów urządzeń do określania stopnia zagęszczania gruntu
-
Modelowanie dynamiki warstwy gruntu na stole sejsmicznym
PublicationPodsumowano wyniki badań warstwy gruntu sypkiego na stole sejsmicznym. Pierwsza grupa badań dotyczyła analizy osiadań warstwy gruntu suchego, poddanego poziomym drganiom o zadanej częstości i amplitudzie przyspieszenia, głównie harmonicznego. Druga grupa badań dotyczyła dynamiki warstwy nawodnionego gruntu, przy ustalonej amplitudzie poziomego przyspieszenia oraz różnych częstościach. Opisano same doświadczenia, podsumowano najważniejsze...
-
Przyczółki mostowe wspomagane konstrukcjami z gruntu zbrojonego
PublicationW referacie przedstawiono syntezę prac związanych z oceną projektów przyczółków wykorzystujących odciążenie w postaci konstrukcji z gruntu zbrojonego geosyntetykami, realizowanych na drogach ekspresowych S3 i S7. W ramach przeprowadzonych audytów dokonano oceny zastosowanych rozwiązań szczegółowych i materiałów jak również obliczeń zamieszczonych w projektach. Zwrócono szczególną uwagę na przestrzenną prace bloków z gruntu zbrojonego...
-
Projektowanie geotechniczne przyczółków z gruntu zbrojonego geosyntetykami
PublicationOgólne zasady projektowania konstrukcji oporowych z gruntu zbrojonego. Specyfika projektowania przyczółków. Wymiarowanie zbrojenia geosyntetycznego według EBGEO 2010. Zalecenia BS 8006 dotyczące doboru zbrojenia geosyntetycznego. Podsumowanie.
-
Mieszanie w klasie niejednorodnych łańcuchów Markowa i kwadratowych operatorów stochastycznych
PublicationRozprawa doktorska poświęcona jest zagadnieniu asymptotycznych własności w klasie nieskończenie wymiarowych niejednorodnych łańcuchów Markowa z czasem dyskretnym oraz w klasie kwadratowych operatorów stochastycznych. W pierwszej kolejności definiowane są różne rodzaje asymptotycznego zachowania (mieszania) niejednorodnych łańcuchów Markowa odpowiadające zbieżności w normowej i mocnej topologii operatorowej oraz omówione są relacje...
-
Boczne obciążenia pali warstwą gruntu o małej wytrzymałości.
PublicationPrzedstawiono problem bocznego obciążenia pali, wywołanego warstwą gruntu o małej wytrzymałości. Zaprezentowano ilościowo - jakościowe wyniki obserwacji uzyskane w badaniach modelowych w gruncie naturalnym, analogowym i cieczach odwzorowujące przemieszczenia gruntu w otoczeniu pali. Analizowano boczne obciążenie wywołane gruntami niespoistymi i mało spoistymi w stanie luźnym oraz gruntym spoistym w stanie plastycznym i skonsolidowanym....
-
Wzmacnianie i uszczelnianie gruntu metodą mieszania in situ (Soil Mixing).
PublicationAktualny stan rozwoju różnych metod mieszania gruntu, łącznie z charakterystyką używanych maszyn i stosowanego wykonawstwa oraz podsumowaniem doświadczeń. Główne obszary zastosowania oraz podejście projektowe. Aplikacje związane z posadowieniem obiektów drogowych i budowlanych oraz uszczelnianiem gruntu Wybrane przykłady realizacji.
-
Odprowadzenie wód opadowych z terenu zabudowanego do gruntu
PublicationW artykule przedstawiono zakres zamierzonego korzystania z wód opadowych pochodzących z terenu CH Szperk, obejmującego odprowadzenie do gruntu oczyszczonych wód opadowych, za pomocą zespołu urządzeń chłonnych.
-
Infiltracja do gruntu - alternatywa dla tradycyjnej kanalizacji wód opadowych
PublicationAlternatywne rozwiązanie zagospodarowania wód pochodzenia opadowego poprzez ich wprowadzanie do gruntu.
-
Konstrukcje z gruntu zbrojonego geosyntetykami odciążające przyczółki - Analiza temperatur
PublicationW artykule podjęto, bardzo istotny z punktu widzenia bezpieczeństwa i trwałości konstrukcji, temat zachowania się w czasie przyczółków mostowych, które zaprojektowano z wykorzystaniem konstrukcji odciążających z gruntu zbrojonego geosyntetykami. Na dwóch przykładach przeanalizowano zmienność temperatur wewnątrz bloku z gruntu zbrojonego. Temperatura w otoczeniu geozbrojenia syntetycznego może mieć istotny wpływ na jego trwałość.
-
Kryteria wytrzymałości gruntu na ścinanie w zagadnieniach geotechniki
PublicationPrzedstawiono wpływ zastosowania różnych kryteriów wytrzymałości gruntu na ścinanie w symulacjach numerycznych prostych praktycznych zagadnień geotechnicznych. Obliczenia wykonano metodą elementów skończonych w płaskim oraz osiowosymetrycznym stanie odkształcenia. Wyniki obliczeń porównano oraz poddano krytycznej dyskusji.
-
Sprawozdanie z badań laboratoryjnych gruntu w aparacie trójosiowego ściskania
PublicationOpis badania gruntu niespoistego w aparacie trójosiowego ściskania metodą CID. Przedstawienie wyników badań wraz z analizą.
-
Dodatkowe oddziaływania boczne na pale od gruntu o małej nośności.
PublicationPosadowienie obiektu mostowego jest zwykle analizowane z punktu widzenia przekazania obciążeń poprzez pale na głębsze nośne warstwy gruntu. Oddziaływania uwzględniane przez projektantów to: obciążenia pionowe, boczne od parcia gruntu, siły hamowania i tarcie w łożyskach.
-
Współpraca georusztu i gruntu w badaniu na wyciąganie.
PublicationMonografia stanowi skróconą wersję rozprawy doktorskiej Angeliki Duszyńskiej wykonanej pod kierunkiem Adama Bolta, w ramach Studium Doktoranckiego "Geotechnika w Budownictwie i Ochronie Środowiska" WBWIŚ PG. W monografii przedstawiono przegląd rodzajów geosyntetyków, ich funkcje i zastosowania w budowlach ziemnych. Omówiono mechanizm współpracy zbrojenia odkształcalnego z gruntem oraz przedstawiono badania układu grunt-geosytetyk...
-
Zastosowanie metody PEM do oceny osiadania warstwy gruntu obciążonej cyklicznie
PublicationRozpatrzono warstwę niespoistego gruntu poddaną obciążeniu cyklicznemu. Osiadania warstwy wyznaczono modelem zagęszczania Sawickiego, który został uzupełniony opisem probabilistycznym uwzględniającym losowe parametry materiałowe oraz losowy charakter cyklicznego obciążenia. Efektywne rozwiązanie uzyskano wykorzystując metodę estymacji rozkładem dyskretnym (PEM). Rozpatrując różne kombinacje zmiennych losowych, w każdym z analizowanych...
-
Zastosowanie nowatorskich materiałów geosyntetycznych w konstrukcjach oporowych z gruntu zbrojonego
PublicationArtykuł prezentuje metodę projektowania stromych skarp wznoszonych z gruntów słabo przepuszczalnych, zbrojonych geosiatkami drenującymi. Z analiz przeprowadzonych dla różnej wodoprzepuszczalności gruntu i różnej geometrii skarpy wynika, że pionowy rozstaw i długość zbrojenia mają istotne znaczenie dla stateczności skarpy. Dla gruntów słabo przepuszczalnych, o typowych wartościach współczynników ściśliwości objętościowej oraz konsolidacji,...
-
Przyczółki mostowe z konstrukcją odciążającą z gruntu zbrojonego geosyntetykami
PublicationPrzegląd najważniejszych cech geotekstyliów i wyrobów pokrewnych, zastosowanych do budowy bloków odciążających ze szczególnym uwzględnieniem ich wytrzymałości długo i krótkookresowej oraz reologii. Określenie obciążeń działających na konstrukcję gruntową współpracującą z przyczółkiem; obciążenia normowe i rzeczywiste. Obliczenia konstrukcji z gruntu zbrojonego współpracującej z przyczółkiem
-
Mury oporowe z gruntu zbrojonego z przekładkami z keramzytu
PublicationW czerwcu 2019 r. nastąpiło otwarcie nowo budowanego wiaduktu na ulicy Drwęckiej w Ostródzie, który zastąpił jeden z trzech przejazdów kolejowo-drogowych znajdujących się w centrum miasta. Zakończenie budowy bezkolizyjnego przejazdu nad torami kolejowymi pozwoliło na bezpieczne oraz szybkie połączenie północnej i południowej części Ostródy. Zastosowanie materacy z keramzytu w konstrukcji z gruntu zbrojonego.
-
Stateczność fundamentów bezpośrednich posadowionych na zboczu z gruntu zbrojonego.
PublicationW monografii przedstawiono i przeanalizowano aktualny stan wiedzy oraz zaproponowano własną metodykę opartą na koncepcji ESE (Experimental Soil Engineering) dotyczącą obliczeń nośności i osiadania - a więc kompleksowego sprawdzenia stateczności - fundamentów bezpośrednich posadowionych na koronie zbocza z gruntu bez zbrojenia i z gruntu zbrojonego. Studia bibliograficzne (rozdział 2) objęły przeanalizowanie jakościowych i ilościowych...
-
Zastosowanie nowatorskich materiałów geosyntetycznych w konstrukcjach oporowych z gruntu zbrojonego
PublicationW artykule przedstawiono metodę projektowania stromych skarp wznoszonych z gruntów słabo przepuszczalnych, zbrojonych geosiatkami drenującymi. Z analiz przeprowadzonych dla gruntów o różnej wodoprzepuszczalności oraz dla różnej geometrii skarpy wynika, że pionowy rozstaw i długość zbrojenia mają istotne znaczenie dla stateczności skarpy. Dla gruntów słabo przepuszczalnych, o typowych wartościach współczynników ściśliwości objętościowej...
-
Influence of initial density of cohesionless soil on evolution of passive earth pressure
PublicationArtykuł porusza problem odporu bezkohezyjnego gruntu. Obliczenia wykonano wykorzystując metodę elementów skończonych na bazie mikropolarnego prawa hipolastycznego. W obliczeniach przyjęto różne początkowe zagęszczenia oraz średnice cząstek gruntu.
-
Identyfikacja parametrów wytrzymałościowych gruntu.
PublicationW pracy przedstawiono wyniki badań deformacji objętościowych gruntów antropogenicznych (kompozytów iłowo - popiołowych) w wyniku wzrostu wilgotności. Zastosowano metodę obciążania po nasyceniu oraz metodę obciążenie - nasycenie - obciążenie, Stwierdzono wyraźną zależność rodzaju i wartości deformacji od składu kompozytów oraz wskazano na istotny wpływ metody badania.
-
Badania modelowe nośności i osiadania fundamentów bezpośrednich posadowionych na zboczu z gruntu zbrojonego.
PublicationFUNDAMENTY BEZPOŚREDNIE. ZBOCZA Z GRUNTU ZBROJONEGO. NOŚNOŚĆ. OSIADANIE. Scharakteryzowano stanowiska badawcze, zastosowane rodzaje gruntów i zbrojenia oraz metodykę badań modelowych fundamentów bezpośrednich posadowionych na koronie zboczy z gruntu zbrojonego. Przeanalizowano jakościowe i ilościowe wyniki badań modelowych. Przedstawiono zalecenia praktyczne dotyczące ilości i rozmieszczenia zbrojenia w zboczu. Określono współczynniki...
-
Stateczność fundamentów bezpośrednich posadowionych na koronie zbocza z gruntu zbrojonego
PublicationOgólna charakterystyka zakresu i metodyki własnych badań modelowych fundamentów bezpośrednich posadowionych na zboczu z gruntu naturalnego i zbrojonego. Analiza wpływu odległości fundamentu od krawędzi zbocza na jego nośność i osiadanie. Prezentacja wyników jakościowych (uzyskanych techniką PIV) i wyników ilościowych w postaci szeregu współczynników empirycznych z podaniem zakresu ich stosowalności.
-
Stan graniczny użytkowalności konstrukcji oporowych z gruntu zbrojonego geosyntetykami – analiza wytycznych projektowych
PublicationSprawdzenie stanu granicznego użytkowalności konstrukcji oporowej z gruntu zbrojonego. Możliwości wyznaczenia przemieszczeń konstrukcji. Porównanie podejść projektowych według zaleceń Eurokodu 7, instrukcji ITB 429/2007, BS 8006, EBGEO i FHWA.
-
Pomiary terenowe i analiza techniczna stopnia agresywności korozyjnej gruntu w Bazie PERN S.A. Adamowo.
PublicationW ramach realizacji pracy pobrano próbki gruntu na terenie bazy paliw i wykonano na nich analizy fizyko-chemiczne, na podstawie których określono agresywność korozyjną gruntu na terenie bazy. Uzyskane wyniki będą wykorzystane przy projektowaniu zabezpieczeń przeciwkorozyjnych obiektów na terenie bazy paliw.
-
Pomiary terenowe i analiza techniczna stopnia agresywności korozyjnej gruntu w Bazie PERN S.A. Gdańsk
PublicationW ramach realizacji pracy pobrano próbki gruntu na terenie bazy paliw i wykonano na nich analizy fizyko-chemiczne, na podstawie których określono agresywność korozyjną gruntu na terenie bazy. Uzyskane wyniki będą wykorzystane przy projektowaniu zabezpieczeń przeciwkorozyjnych obiektów na terenie bazy paliw.
-
Badania oporu geosyntetyków na wyciąganie z gruntu w wielkowymiarowym stanowisku pullout
PublicationW artykule opisano budowę wielkowymiarowego aparatu do badań oporu geosyntetyków na wyciąganie skonstruowanego w Laboratorium Geotechniki Politechniki Gdańskiej. Omówiono badania wykonane dla różnych rodzajów geosyntetyków: georusztów, geokompozytu i materiału geotekstylnego. Stwierdzono, że głównymi czynnikami wpływającymi na na wartość oporu geosyntetyku na wyciąganie są parametry gruntu i właściwości geomateriału.
-
Heterogeneous soil behavior. Mechanical study of mixtures
PublicationW pracy opisano właściwości gruntu niejednorodnego w postaci mieszaniny budowanej ze żwiru i piasku w różnych proporcjach. Mieszanina ma właściwości typowe ośrodków ziarnistych. Badania przeprowadzono w aparacie trójosiowego ściskania. Jako wynik uzyskano, że wraz ze wzrostem procentowej zawartości żwiru rośnie kąt tarcia wewnętrznego mieszaniny i jej zagęszczenie oraz wartość jej wytrzymałości na ścinanie.
-
Nietypowa podziemna konstrukcja oporowa w technologii DSM jako zabezpieczenie głębokiej wymiany gruntu
PublicationW artykule przedstawiono nietypowe rozwiązanie podparcia i zabezpieczenia głębokiej wymiany gruntu z zastosowaniem przestrzennej konstrukcji oporowej w technologii DSM, ze względu na ograniczenie miejsca oraz zapewnienie stateczności nasypu drogowego. Opisano również realizację rozwiązania oraz prowadzony monitoring geotechniczny.
-
Nietypowa podziemna konstrukcja oporowa w technologii DSM jako zabezpieczenie głębokiej wymiany gruntu
PublicationW artykule przedstawiono nietypowe rozwiązanie podparcia i zabezpieczenia głębokiej wymiany gruntu z zastosowaniem przestrzennej konstrukcji oporowej w technologii DSM, ze względu na ograniczenie miejsca oraz zapewnienie stateczności nasypu drogowego. Opisano również realizację rozwiązania oraz prowadzony monitoring geotechniczny.
-
Pomiary terenowe i analiza techniczna stopnia agresywności korozyjnej gruntu w Bazie PERN S.A. Miszewko Strzałkowskie
PublicationW ramach realizacji pracy pobrano próbki gruntu na terenie bazy paliw i wykonano na nich analizy fizyko-chemiczne, na podstawie których określono agresywność korozyjną gruntu na terenie bazy. Uzyskane wyniki będą wykorzystane przy projektowaniu zabezpieczeń przeciwkorozyjnych obiektów na terenie bazy paliw.
-
Stateczność fundamentów bezpośrednich posadowionych na zboczu z gruntu zbrojonego. Część I. Obliczenia numeryczne
PublicationMetodyka obliczeń numerycznych nośności i osiadania: założenia wyjściowe, stosowane modele gruntów, przykłady obliczeń dla podłoża z gruntu naturalnego bez zbrojenia i ze zbrojeniem. Warunki początkowo-brzegowe, porównania wyników ilościowych i jakościowych obliczeń i badań modelowych.
-
Innowacyjna metoda wzmocnienia gruntu za przyczółkiem przy użyciu iniekcji geopolimerowych
PublicationW obecnych czasach szybki rozwój infrastruktury i nowoczesnych technologii niejednokrotnie narzuca projektantom oraz wykonawcom takie rozwiązania, aby prowadzone roboty budowalne, były jak najmniej uciążliwe dla uczestników ruchu i jak najmniej ingerowały w system komunikacyjny. Dotyczy to zarówno budowy nowych obiektów, jaki i remontu obiektów już istniejących. W niniejszej pracy przedstawiono nowatorską koncepcję remontu wiaduktu...
-
Stateczność fundamentów bezpośrednich posadowionych na zboczu z gruntu zbrojonego. Część II. Obliczenia analityczne
PublicationMetodyka obliczeń analitycznych nośności i osiadania: założenia wyjściowe dla obu stanów granicznych, parametry gruntu i zbrojenia. Przykłady obliczeń nośności i osiadania dla podłoża niespoistego bez zbrojenia i ze zbrojeniem. Porównanie wyników obliczeń analitycznych i numerycznych z wynikami własnych badań modelowych.
-
Dobór wyrobów geosyntetycznych do zbrojenia gruntu
PublicationGrunt zbrojony geosyntetykami: strome skarpy i konstrukcje oporowe, nasypy na słabym podłożu, nasypy na palach z geosyntetycznym zbrojeniem nadpalowym. Geotekstylia i wyroby pokrewne stosowane do wzmacniania budowli ziemnych. Projektowanie zbrojenia geosyntetycznego zgodnie z normą brytyjską BS 8006:2010 i niemieckimi wytycznymi EBGEO 2010.
-
Zastosowanie analizy wstecznej do wyznaczenia parametrów gruntu niespoistego na podstawie wyników badań modelowych
PublicationPrzedstawiono wyniki obliczeń numerycznych, będących symulacjami badań modelowych nośności jednorodnego, niespoistego podłoża gruntowego, ograniczonego warstwą sztywną przeprowadzonych w płaskim stanie odkształcenia ośrodka gruntowego. Opisano zastosowaną w obliczeniach procedurę poszukiwania wartości parametrów wytrzymałościowych gruntu na podstawie analizy krzywej obciążenie-osiadanie, uzyskanej z badań modelowych. W obliczeniach...
-
DEM-FEM model of highly saturated soil motion due to seepage force
PublicationArtykuł poświęcono nowej propozycji rozwiązania problemu modelowania zjawiska transportu, które występuje wewnątrz wysoko-nawodnionego gruntu ziarnistego na skutek ciśnienia spływowego. Teoria oparta została na połączeniu metody elementów skończonych (FEM - Finite Element Method) - rozwiązania równań poro-elastycznych oraz metody poszczególnych elementów (DEM - Distinct Element Method), które dały podwójny model numeryczny. FEM...
-
Badanie wpływu parametrów gruntu na obciążalność prądową długotrwałą kabli elektroenergetycznych
PublicationJednym z najważniejszych czynników wpływających na obciążalność prądową długotrwałą linii kablowych, poza przekrojem żyły roboczej, są parametry gruntu, w którym kable zostały ułożone. W celu poprawy odprowadzania ciepła z kabli, ziemię rodzimą zastępuje się najczęściej betonitem, czyli mieszaniną piaskowo-cementową, która ma mniejszą rezystywność cieplną w warunkach mniejszej wilgotności masowej od większości gruntów. W niniejszej...
-
Interpretacja wyników badań wyciągania georusztu z gruntu.
PublicationPrzedstawiono procedurę interpretacji wyników badań typu ''pull-out'' umożliwiająca ocenę sprężysto - plastycznej współpracy układu grunt - georuszt, opracowaną w oparciu o własne badania laboratoryjne.
-
Przyczółki mostowe wspomagane konstrukcjami z gruntu zbrojonego
Publication.
-
Metody wgłębnej mody$ kacji gruntu słabonośnego do posadowienia nowych i zapasowych lotniczych dróg startowych.
PublicationPo analizie oddziaływań statków powietrznych na nawierzchnię lotniska (miejsca postojowe, pasy startowe, drogi startowe) uznano za celowe rozważenie problemu wgłębnego ulepszania lub wzmacniania podłoża gruntowego. Dotyczy to szczególnie gruntu sła- bonośnego. Przedstawiono szybką i skuteczną metodę wzmacniania podłoża gruntowego przeznaczonego do budowy obiektów inżynier- skich wykorzystywanych do wykonywania cywilnych lub wojskowych...