Search
Filters
total: 2030
filtered: 1688
-
Catalog
- Publications 1688 available results
- Journals 74 available results
- People 50 available results
- Inventions 35 available results
- Projects 7 available results
- Laboratories 4 available results
- Research Teams 9 available results
- Research Equipment 8 available results
- e-Learning Courses 85 available results
- Events 4 available results
- Open Research Data 66 available results
Chosen catalog filters
displaying 1000 best results Help
Search results for: halas silnika
-
Sterowanie systemu elektroenergetycznego zasilanego układem kombinowanym silnik spalinowy - turbina gazowa = Control of electric power system suplied with combined diesel engine and gas turbine
PublicationPoddano badaniom symulacyjnym układ sterowania automatyc znego elektroenergetycznego systemu wydzielonego, zasilanego prądnicami napędzanymi przez wysokoprężny silnik spalinowy oraz turbinę gazową. Przebieg procesów symulacyjnych zależy głównie od nastawień regulatora częstotliwości systemu elektroenergetycznego. Od ustawień regulatora silnika tłokowego zależy mniej niż w przypadku turbiny gazowej. Nie odgrywa istotnej roli sposób...
-
The time of the first transition of the semi-Markov process in the evaluation of diesel engine operation
PublicationW referacie przedstawiono rozwinięcie prezentowanej w literaturze metody ilościowej oceny działania na przykładzie okrętowego silnika głównego z zapłonem samoczynnym. Według tej interpretacji, działanie silnika może zostać przedstawione jako wielkość fizyczna. W tym aspekcie, na przykładzie okrętowego silnika napędu głównego dokonano oceny przydatności tej wielkości do opisu własności niezawodnościowych silnika. Precyzyjne określenie...
-
Concept for interpretation and assessment of slide bearings operation in Diesel enfines in probabilistic approach
PublicationW artykule zaproponowano interpretację wartościującą działania, które (podobnie jak przedstawione w mechanice klasycznej działania Hamiltona i Maupertiusa oraz działanie wynikające ze zmiany pędu ciała) jest rozpatrywane jako wielkość fizyczna o jednostce miary zwanej''dżulosekundą''. Przedstawiono propozycję ilościowej interpretacji działania dowolnego poprzecznego łożyska ślizgowego, w którym zachodzą oddziaływania energetyczne...
-
Model of speed-varing rotor for mechatronic systems analysis and design
PublicationW artykule przedstawiono sposób modelowania złożonych układów mechatronicznych w oparciu o metodę grafów wiązań. Celem zilustrowania metody posłużono się przykładem liczbowym, w którym rozważano wirnik obracający się ze zmienną prędkością kątową. Prezentowana metodyka doskonale nadaje się do modelowania układów o zróżnicowanej naturze fizycznej. Otrzymany model ma charakter obiektu o pewnej liczbie wejść i wyjść, który można w...
-
Power balance in hydraulic satellite motors supplied with oil and HFA-E emulsion
PublicationMineral oil and HFA-E emulsion are liquids which differ in viscosity, density and lubricant properties. Therefore, supplying hydraulic satellite motors with these liquids, differences between quantity of hydraulic, volumetric and mechanical losses are observed. These losses influence efficiency of conversion of hydraulic energy into mechanical energy and thereby power balance of motors.
-
The conception of uncertainty analysis of reliability assessment of the MC type diesel engine lubricating oil system
PublicationOmówiono elementy składające się na niepewność oszacowania niezawodności instalacji oleju smarowego dla silników typu MC. Przedstawiono, posługując się przykładem obliczeniowym, koncepcję analizy niepewności oceny rozpatrywanej instalacji. Ponadto zaproponowano sposób interpretacji otrzymanego wyniku, obarczonego dużą niepewnością, przy użyciu liczb rozmytych.
-
Operational loads of diesel engines on trailing suction hopper dredgers in their main service states
PublicationArtykuł przedstawia wyniki badań eksploatacyjnych ośmiu pogłębiarek ssących nasiębiernych. Badania eksploatacyjne obejmowały pomiary parametrów charakteryzujących warunki pracy dwóch podstawowych elementów układów energetycznych pogłębiarek: silników głównych i pomocniczych.
-
Problemy oszacowania trwałości i niezawodności silników o zapłonie samoczynnym z zastosowaniem teorii procesów semimarkowskich i diagnostyki
PublicationW artykule przestawiono znaczenie trwałości i niezawodności silników o zapłonie samoczynnym w eksploatacji systemów technicznych, w których są zastosowane. Wykazano, że do oszacowania trwałości i niezawodności wspomnianych silników bardziej przydatne są modele opracowane w formie semimarkowskiego procesu zmian stanów technicznych tego rodzaju silników w porównaniu do modeli proponowanych w klasycznej teorii niezawodności. Scharakteryzowano...
-
Analiza różnych konfiguracji siłowni w aspekcie ekonomicznym i ekologicznym oraz technicznym dla szybkiej jednostki patrolowej. Część I. Założenia projektowe oraz możliwe konfiguracje siłowni
PublicationPrzedstawiono analizę możliwych do zastosowania na jednostce patrolowo-inspekcyjnej konfiguracji napędu. Porównano napędy stosowane na tego typu jednostkach pod kątem parametrów technicznych, ekonomicznych i ekologicznych. Analizie tej poddano układy napędowe z silnikami Diesla, turbinami gazowymi oraz układy kombinowane (silnik Diesla i/lub turbina gazowa/silnik Diesla).
-
Współczynniki strat energetycznych w elementach napędu hydrostatycznego
PublicationW każdym układzie napędowym należy zastąpić obraz przepływu mocy opisany dotychczas powszechnie stosowanym wykresem Sankey’a spadku mocy zgodnego z kierunkiem przepływu mocy proponowanym przez autora wykresem wzrostu mocy w układzie przeciwnego do kierunku przepływu mocy. Należy więc opisywać straty i sprawność energetyczną a także pole pracy każdego silnika i układu napędowego jako zależne od wielkości fizycznych niezależnych...
-
Effect of some properties of hydrocarbon fuels on self-ignition delay Wpływ wybranych właściwości paliw węglowodorowych na opóźnienie ich samozapłonu w silniku o zapłonie samoczynnym
Publication -
Opracowanie opinii, zwanej dalej pracą, o zgłoszeniu patentowym nr 418605 z dnia 08.09.2016 zatytułowanym „Maszyna wyporowa obiegowo-krzywkowa zwłaszcza silnik hydrauliczny”.
PublicationOpracowano opinię o zgłoszeniu patentowym nr P.418605 z dnia 08.09.2016r. zatytułowanym „Maszyna wyporowa obiegowo-krzywkowa, zwłaszcza silnik hydrauliczny”.
-
Własności kwantowe przemian energetycznych zachodzących w silnikach o zapłonie samoczynnym = Quantum properties of energy transformation in diesel engines
PublicationW pracy uzasadniono, że w badaniach własności energetycznych silników spalinowych o zapłonie samoczynnym należy uwzględnić istniejącą w ich eksploatacji przypadkowość i nieprzewidywalność zdarzeń. Nawiązano do osiągnięć mechaniki kwantowej wskazując na wynikający z nich postulat, że wielkości nazywane komplementarnymi, mają istotną własność, która polega na tym, że niemożliwy jest jednoczesny i zarazem dokładny pomiar ich wartości....
-
Analysis of balancing of six-cylinder in-line two-stroke internal combustion engines = Analiza wyrównoważenia silników rzędowych dwusuwowych sześciocylindrowych
PublicationW pracy wyprowadzono proste zależności opisujące przebieg momentu od sił bezwładności pierwszego i drugiego rzędu dla wszystkich 60 wariantów wałów korbowych w silniku 6-cylindrowym 2-suwowym rzędowym. Dokonano analizy i porównania poszczególnych wariantów z punktu widzenia momentów wypadkowych od sił bezwładności pierwszego i drugiego rzędu. Porównania dokonano dla dwóch wartości parametru mechanizmu korbowego 0,3 i 0,5.
-
Uwagi o adekwatności warunków testów emisyjnych ISO 8178 w odniesieniu do rzeczywistych warunków eksploatacji silników okrętowych
PublicationW referacie przedstawiono ogólną charakterystykę testów badawczych NOx silników jednostek pływających, ocenę trudności realizacji cykli badawczych silników głównych napędzających śrubę o skoku ustalonym podczas morskich prób zdawczych a także uwagi i ocenę adekwatności obciążeń zalecanych poszczególnymi testami w stosunku do obciążeń występujących podczas eksploatacji statków różnych typów.
-
Komputerowa analiza odkształceń i naprężeń elementów hydraulicznych silników satelitowych typoszeregu sm przy wykorzystaniu metody elementów skończonych
Publicationopisano modelowanie i symulację komputerową nowego typu hydraulicznych silników satelitowych o małych objętościach roboczych. analizy mes ukierunkowane były na ocenę odkształceń i stanu naprężeń poszczególnych elementów silników. pozwoliły one na zwiększenie dopuszczalnego ciśnienia pracy oraz poprawę sprawności całkowitej.prace zostały wykonane w katedrze hydrauliki i pneumatyki politechniki gdańskiej w ramach projektu badawczo-rozwojowego...
-
PROBABILISTYCZNE ASPEKTY ZUŻYCIA SKOJARZEŃ CIERNYCH UKŁADÓW KORBOWO-TŁOKOWYCH NA PRZYKŁADZIE OKRĘTOWYCH SILNIKÓW SPALINOWYCH DWUSUWOWYCH NAPĘDU GŁÓWNEGO
PublicationW artykule przestawiono propozycję rozpatrywania zarówno obciążenia jak i zużywania ślizgowych skojarzeń ciernych (łożysk głównych i korbowych) układów korbowo-tłokowych silników spalinowych, zwłaszcza głównych, a także skojarzeń „tłok-tuleja” tych silników, jako procesów stochastycznych. Propozycję tę uzasadniono tym, że deterministyczne podejście do badania zarówno obciążenia jak i zużycia wspomnianych skojarzeń uniemożliwia...
-
Bioactive monolithic composites of silica/polydimethylsiloxane/calcium phosphate obtained at room temperature in sol–gel micromolding technique
Publication -
The thermoluminescence characteristics and the glow curves of Thulium doped silica fiber exposed to 10MV photon and 21MeV electron radiation
Publication -
Combination of fumed silica with carbon black for simultaneously improving the thermal stability, flame retardancy and mechanical properties of polyethylene
Publication -
Characterization of Optical and Electrical Properties of Transparent Conductive Boron-Doped Diamond thin Films Grown on Fused Silica
PublicationA conductive boron-doped diamond (BDD) grown on a fused silica/quartz has been investigated. Diamond thin films were deposited by the microwave plasma enhanced chemical vapor deposition (MW PECVD). The main parameters of the BDD synthesis, i.e. the methane admixture and the substrate temperature were investigated in detail. Preliminary studies of optical properties were performed to qualify an optimal CVD synthesis and film parameters...
-
Emission enhancement of Eu(III) and/or Tb(III) ions entrapped in silica xerogels with ZnO nanoparticles by energy transfer
PublicationW pracy przedstawiono rezultaty wpływu domieszkowania nanocząsteczkami ZnO kserożeli krzemianowych zawierających jony Eu(III)i/lub Tb(III). Wzmocnienie emisji w kserożelach zawierających Tb(III) następowało na skutek wymiany energii między jonami Tb i nanocząsteczkami ZnO. Wzmocnienia takiego nie zaobserwowano w przypadku jonów Eu. Zaobserwowano również kwantowy efekt rozmiaru w przerwie energetycznej ZnO.
-
Functional Bi2O3/Gd2O3 Silica-Coated Structures for Improvement of Early Age and Radiation Shielding Performance of Cement Pastes
PublicationThis study presents a new approach towards the production of sol-gel silica-coated Bi2O3/Gd2O3 cement additives towards the improvement of early mechanical performance and radiation attenuation. Two types of silica coatings, which varied in synthesis method and morphology, were used to coat Bi2O3/Gd2O3 structures and evaluated...
-
Chemically Bonded Silica Stationary Phases: Synthesis, Physicochemical Characterization, and Molecular Mechanism of Reversed-Phase HPLC Retention
Publication -
Optical and electrical properties of boron doped diamond thin conductive films deposited on fused silica glass substrates
PublicationThis paper presents boron-doped diamond (BDD) film as a conductive coating for optical and electronic purposes. Seeding and growth processes of thin diamond films on fused silica have been investigated. Growth processes of thin diamond films on fused silica were investigated at various boron doping level and methane admixture. Two step pre-treatment procedure of fused silica substrate was applied to achieve high seeding density....
-
Control of Sensorless Electric Drive with Inverter Output Filter
PublicationW artykule przedstawiono układ sterowanie silnikiem asynchronicznym pracyjący bez pomiaru prędkości obrotowej. Zastosowano nowy rodzaj obserwatora prędkości obrotowej będący połączeniem liniowego obserwatora oraz obserwatora zakłóceń. Jako zakłócenia potraktowano siłę elektromotoryczną indukowaną w silniku. Aby umożliwić poprawną pracę układu z filtrem wyjściowym falownika zastosowano symulator dynamiki filtru do wyznaczenia prądów...
-
Induction machine model for current diagnostics of bearings. W: [CD-ROM]Proceedings and our Portrait. 48 Internationales Wissenschaftliches Kollo- quium. Ilmenau, 22.-25.09.2003. Ilmenau: Tech. Univ. Ilmenau**2003 s. [1-9] 8 rys. Model maszyny indukcyjnej dla prądowej diagnostyki łożysk.
PublicationPojawienie się określonych typów uszkodzeń w silniku jest źródłem odkształ-cenia tego prądu. Poddając przebieg prądu analizie widmowej obserwuje sięszereg składowych, które związane są z określonymi typami uszkodzeń. Referatprezentuje rezultaty badań modelowych i eksperymentalnych. Badania przepro-wadzono na silniku 1,1 kW czterobiegunowym. Zaprezentowany model pozwala za-równo na wprowadzanie wibracji wirnika jak ekscentryczności...
-
A probabilistic concept of assessment of amount of noxious substances contained in exhaust gas emitted from self-ignition engines
PublicationPrzedstawiono probabilistyczną koncepcję oceny toksyczności spalin silników o zapłonie samoczynnym. Ocena taka jest istotna, ponieważ bez niej nie jest możliwe określenie walorów proekologicznych różnych środków transportowych z napędem spalinowym, w tym śródlądowych statków pasażerskich. W koncepcji tej uwzględniony został model procesu rozruchu silników o zapłonie samoczynnym. Model ten przedstawiono w formie procesu semimarkowskiego,...
-
Statistic and probabilistic measures of diagnosis likelohood on the state of self-ignition combustion engines
PublicationW artykule zaproponowano, aby wiarygodność diagnozy o stanie technicznym silników o zapłonie samoczynnym była rozpatrywana jako losowa cecha tej diagnozy. Wykazano możliwość oceny wiarygodności diagnozy za pomocą liczb rzeczywistych z przedziału [0, 1]. Uzasadniono potrzebę rozróżniania wiarygodności diagnozy i trafności diagnozy. Wyprowadzono wzór na prawdopodobieństwo sformułowania prawidłowej diagnozy jako miary wiarygodności...
-
Nonlinear control of induction motor in field weakning region with consideration of stator flux
PublicationMetody nieliniowgo sterowania mogą poprawić właściwości silnika indukcyjnego w stanach przejściowych wektora strumienia. Badano sterowanie oparte na modelu multiskalarnym silnika indukcyjnego w zakresie osłabiania pola. Dwie nowe zmienne wejściowe pojawiające się w modelu multiskalarnym są równe czynnej i biernej mocy silnika. Pokazano, że te wielkości mogą byc kompensowane, jeżeli rozważane są jako mierzone zakłócenia. Maksymalny...
-
The choice of parameters of induction motor model using a genetic algorithm.
PublicationRozważano problem doboru parametrów modeli matematycznych dużych 3 -fazowych silników indukcyjnych. Modele o prawidłowo dobranych parametrach mogą być pomocne podczas procedur projektowych. Podane silniki mogą być używane jako napędy sterów strumieniowych statków. Symulacje w środowisku Matlab, uwzględniają modele statyczne silników. Parametry silników dobierane są za pomocą przybornika Genetic Algorithm Toolbox. Skuteczność metody...
-
TECHNIKI CAD W INŻYNIERII ELEKTRYCZNEJ - WYBRANE ZAGADNIENIA
PublicationW pracy przedstawiono różne techniki CAD (ang. Computer Aided Design) wykorzystywane w inżynierii elektrycznej dla potrzeb komputerowego modelowania 3D przetworników elektromechanicznych. Wirtualne modele 3D różnych urządzeń są użyteczne nie tylko przy opracowywaniu dokumentacji technicznej ale są także wykorzystywane w obliczeniach inżynierskich:...
-
Decision control of the combustion engines operation.
PublicationW artykule przedstawiono propozycję decyzyjnego sterowania procesem eksploatacji silników spalinowych z zastosowaniem modelu tego procesu w formie decyzyjnego (sterowanego) procesu semimarkowskiego. Przedstawiono silnik spalinowy jako obiekt sterowania.Zwrócono uwagę na potrzebę jednoczesnego sterowania procesem zmian stanów technicznych i eksploatacyjnych silników. Zasygnalizowano także znaczenie diagnostyki technicznej w tego...
-
Markthal Rotterdam as a contemporary continuation of nineteenth-entury market-halls' architectural ideas in Europe, 3rd International Multidisciplinary Scientific Conference, Social Sciences and Arts, Conference proceedings, book 4, Arts, Performing Arts, Architecture and design, Volume II, Vienna, Austria; pp. 391-398
PublicationIn the nineteenth century the reorganization of the European city local trading model resulted in the network of a series of newly constructed covered market halls. The large-format objects superseded the trade forms of previous streets and squares. In the second half of the twentieth century the panoply of the public trade markets was dominated by food super- and hypermarkets. It seemed that the era of old-time market halls,...
-
Nowe materiały polimerowe otrzymane z prepolimerów uretanowych i żywic epo-ksydowych.**2003, 118 s. 62 rys. 23 tab. bibliogr. 62 poz. maszyn. Rozprawa doktorska /14.05.2003/, P. Gdań. Wydz. Chem. Promotor: prof. dr hab. inż. A. Balas.
Publication.
-
Model energetyczny łożysk ślizgowych silników spalinowych o zapłonie samoczynnym w aspekcie diagnostyki. XXIV Międzynarodowe Sympozjum Siłowni Okrętowych.
PublicationPrzedstawiono zagadnienie tworzenia modelu energetycznego łożysk ślizgowych silników o zapłonie samoczynnym z uwzględnieniem diagnostyki. Wykazano przydatność procesu semi-markowskiego jako modelu zmian stanów technicznych łożysk ślizgowych.
-
Model zmian stanu technicznego ślizgowych układów tribologicznych silników o zapłonie samoczynnym i jego zastosowanie przy podejmowaniu decyzji
PublicationW publikacji przedstawiono formalny opis procesu zmian stanu technicznego ślizgowych układów tribologicznych silników o zapłonie samoczynnym i uzasadniono, że modelem tego procesu może być proces semimarkowski o skończonym zbiorze stanów. Przydatność tego modelu została wykazana na przykładzie często spotykanej w praktyce eksploatacyjnej sytuacji decyzyjnej, w której należy podjąć najlepszą decyzję spośród możliwych do podjęcia....
-
Badania wpływu gęstości zawiesiny flotacyjnej oraz prędkości obrotowej wirnika na wzbogacalność urobku w KGHM Polska Miedź S.A.
PublicationW artykule przedstawiono wyniki testów laboratoryjnych nad flotowalnością nadawy o różnych gęstościach, jak i w funkcji różnych prędkości obrotowych wirnika. Eksperymentowi poddano nadawę na flotację wstępną II ciągu technologicznego Rejonu ZWR Polkowice. W czasie testu opróbowaniu podlegała jakość nadawy oraz wszystkich produktów pod względem zaw. Cu [%], składu ziarnowego wraz z zawartością Cu w klasach ziarnowych. Na podstawie...
-
Obliczenia wymuszeń drgań skrętnych dla czterosuwowych silników widlastych. Prace XX Ogólnopolskiej Konferencji Polioptymalizacja i Komputerowe Wspomaganie Projektowania.
PublicationW pracy przedstawiono dwie metody obliczeniowe wymuszeń dla czterosuwowych silników widlastych. Najczęściej dane są przez producentów silników oddzielnie wymuszenia gazowe oraz wymuszenia masowe pochodzące od sił bezwładności.Dane te podawane są dla jednego cylindra. Na ich podstawie oblicza się ciśnienie styczne, a następnie dokonuje się rozkładu tej funkcji w szereg Fouriera. Uzyskuje się w ten sposób amplitudy i fazy poszczególnych...
-
Eksploatacja napędów hydraulicznych w niskich temperaturach otoczenia Część II. Badania eksperymentalne rozruchu pomp i silników metodą termiczną
PublicationZasadniczym czynnikiem konstrukcyjnym, decydującym o dopuszczalnych parametrach zasilania oziębionych zespołów hydraulicznych w warunkach szoku termicznego, jest luz efektywny. Na jego zmianę wpływa wiele czynników: wartość luzu początkowego, temperatura początkowa zespołu, temperatura dopływającego oleju, natężenie przepływu, materiały z jakich są wykonane elementy zespołu, konstrukcja zespołu. Na podstawie uzyskanych przebiegów...
-
Sposoby zagospodarowania ciepła odpadowego z silników napędowych jednostek pływających Cześć 1. Wykorzystanie ciepła do napędu urządzeń chłodniczych
PublicationEnergia chemiczna paliwa jest w wielu przypadkach zaledwie w połowie wykorzystana jako energia napędowa silnika. Pozostała część jako ciepło odpadowe przekazywana jest do otoczenia. Dzięki odpowiednim układom przetwarzania ciepło ze spalin można wykorzystać do wytwarzania chłodu lub jako ciepło użytkowe, w systemach HVAC (ang. heating, ventilation, air conditioning – ogrzewanie, wentylacja, klimatyzacja). Tym samym koszty pracy...
-
The system combined of low-speed marine diesel engine and steam turbine in ship propulsion applications
PublicationPrzedstawiono koncepcje okrętowego układu kombinowanego silnik wolnoobrotowy tłokowy- turbina parowa, wykorzystującego ciepło zawarte w spalinach wylotowych.Porównano układ kombinowany dużej mocy dla dwóch silników tłokowych porównywalnych mocy z punktu widzenia termodynamicznego.
-
Amino-modified mesoporous silica SBA-15 as bifunctional drug delivery system for cefazolin: Release profile and mineralization potential
Publication -
Aminopropyl-functionalized mesoporous silica SBA-15 as drug carrier for cefazolin: adsorption profiles, release studies, and mineralization potential
Publication -
Monolithic polydimethylsiloxane-modified silica composites prepared by a low-temperature sol–gel micromolding technique for controlled drug release
Publication -
Preparation and Characterization of Nanomaterial Consisting of Silica Aerogel & Carbon Tested as an Electrode in Non-Aqueous Media Containing Lithium Salt.
PublicationSilica aerogel (SiO2ag) was combined with carbonaceous material in the pyrolysis process of hydrocarbons. The obtained nanocomposite SiO2ag/C was amorphous, partially preserving the porous structure of SiO2ag. The specific surface area changes from 445.6 m2/g for pure SiO2ag to 205.52 m2/g SiO2ag/C. The 29Si MAS-NMR shows a three-dimensional matrix with silicon atoms connected to other silicon atoms by four...
-
Core/shell structured silica spheres with controllable thickness of mesoporous shell and its adsorption, drug storage and release properties
Publication -
Tb3+ ions in presence of ZnS:Mn2+ nanocrystals immobilized on silica: Energy transfer ZnS→Tb3+ and coordination state of Mn2+ ions
Publication -
Enhanced interfacial and mechanical performance of styrene-butadiene rubber/silica composites compatibilized by soybean oil derived silanized plasticization
PublicationSilanized plasticizer (SP) was chemically derived and synthesized from soybean oil (SBO) co-vulcanized with bis-(3-(triethoxysilyl)-propyl) tetrasulfide (TESPT) by using the sulfur-accelerated curing system. SP extended styrene-butadiene rubber (SBR)/silica composites have been studied for their improved filler dispersion through coupling interaction at the SBR/silica interface. The effect of SP on cross-link density, thermal,...
-
Zastosowanie obserwatora ATO do filtracji wyników estymacji położenia w napędzie z silnikiem PMSM
Publicationreferacie zaproponowano zastosowanie obserwatora ATO (ang. Angle Tracking Observer) do poprawy dokładności odtwarzania położenia kątowego wirnika silnika PMSM (ang. Permanent Magnet Synchronous Motor) za pomocą estymatora fizykalnego. Opracowano dedykowaną, uproszczoną strukturę ATO. Zaproponowano procedurę doboru nastaw wzmocnień obserwatora w oparciu o model symulacyjny. Skuteczność działania ATO potwierdzono badaniami eksperymentalnymi.