Search
Filters
total: 179
filtered: 161
Chosen catalog filters
Search results for: ONTOLOGIES
-
Technologie informatyczne wykorzystywane w projektowaniu i implementacji ontologii
PublicationW rozdziale tym zostały przedstawione podstawowe zagadnienia związane z tworzeniem ontologii rozumianych jako modele wiedzy o wybranej dziedzinie. Prezentowane są języki służące do opisu ontologii, aplikacje wspomagające tworzenie i implementację ontologii, a także przykładowe projekty, których celem jest rozwijanie ontologii dotyczących wiedzy ogólnej lub ograniczonych do określonych domen.
-
Metody strukturalnej analizy ontologii opartych na logice opisowej
PublicationW rozprawie przedstawiono opracowaną przez autora metodę wewnętrznej reprezentacji ontologii opartych na logice opisowej: kartografię wiedzy. Metoda ta służy przede wszystkim zwiększeniu efektywności wnioskowania dla baz wiedzy zawierających dużą liczbę asercji. W pracy przedstawiono formalizm opracowanej metody oraz towarzyszące jej algorytmy. Kartografię wiedzy wykorzystano w ramach projektu PIPS (6. Program Ramowy UE), a testy...
-
Ontologia języka wzorców projektowych dla systemów Smart Cities
PublicationW artykule przedstawiono definicję języka wzorów projektowych Smart Cities w postaci ontologii. Jako, że wdrażanie rozwiązania Smart City jest trudne, drogie i ściśle związane z problematyką dotycząca danego miasta, wiedza nabywana podczas pojedynczego wdrożenia jest wiedzą niezwykle cenną. Zdefiniowany przez nas język wspiera zarządzanie ww. wiedzą jako, że pozwala on na ekspresję rozwiązania, które bazując na najlepszych praktykach...
-
Ontologia ekonomii jako podstawa koncepcji ''etycznej ekonomii'' P. Koslowskiego.
PublicationGłównym wątkiem pracy jest prześledzenie argumentacji P. Koslowskiego na rzecz odmienności i nowatorstwa jako koncepcji ''etycznej ekonomii'' w odniesieniu do tradycyjnych koncepcji etyki życia gospodarczego.
-
Metoda ELPAR Łączenia ontologii oparta na ich kartograficznej reprezentacji
PublicationJednym z głównych problemów związanych z integracją wiedzy z różnych źródeł jest opracowanie metody integracji ontologii. Źródła wiedzy są opisane różnymi ontologiami, zazwyczaj tworzonymi niezależnie od siebie. Integracja wiedzy z tych źródeł wymaga zdefiniowania jednej ontologii nadrzędnej "rozumiejącej" wszystkie terminy pojawiające się w ontologiach opisujących źródła. W artykule zostały przedstawione podstawy metody ELPAR...
-
CartoMetric: Ocena semantycznych właściwości ontologii za pomocą metody kartograficznej
PublicationW ostatnich latach, głównie dzięki rozwojowi inicjatywy Sieci Semantycznej (ang. Semantic Web), staliśmy się świadkami powstawania coraz większej liczby gwałtownie ewoluujących ontologii. W takiej sytuacji zarówno użytkownicy Sieci, jak i komputerowe agenty potrzebują metody oceny właściwości ontologii, w szczególności takiej, która uwzględni jej cechy semantyczne, czyli kształt przestrzeni dozwolonych modeli. Niniejsza praca prezentuje...
-
Portal ontologii: Portal do kooperacyjnej pracy nad ontologiami dziedzinowymi
PublicationPrzedstawiono metodę reprezentacji wiedzy użytą do składowania ontologii w relacyjnej bazie danych. Opracowany na jej podstawie system umozliwia kooperacyjną pracę nad ontologiami dziedzinowymi w środowisku rozproszonym. Uzyte struktury danych pozwalają na zamianę reprezentacji wiedzy w zalżności od potrzeb przetwarzania danych oraz śledzenie dynamiki procesu uzgadniania wspólnej warstwy konceptualnej między specjalistami. Zawarto...
-
Definicje ontologii w wieloagentowym systemie do oceny technologii informatycznych
PublicationCelem artykułu jest zdefiniowanie ontologii dla potrzeb systemu wieloagentowego do oceny technologii informatycznych. Definicje ontologii stanowią podstawę do przygotowania ich specyfikacji dla potrzeb JADE (Java Agent Development Framework). W założeniu ma to być rozwiązanie wieloagentowe korzystające z takich elementów jak bazy wiedzy oraz ontologie traktowane z punktu widzenia JADE jako dołączane biblioteki. W artykule zaprezentowano...
-
Tworzenie map konceptów dla ontologii opartych na logice opisowej
PublicationW poprzednich pracach przedstawiono nową metodę reprezentacji wiedzy nazwaną metodą kartograficzną. Metoda ta pozwala na uchwycenie zależności pomiędzy pojęciami wyznaczonymi w ramach terminologii, jak również na stopniowe (w miarę zwiększania się naszej wiedzy) przyporządkowywanie indywidualnych obiektów tym pojęciom. Zależności te reprezentowane są w postaci tzw. mapy konceptów. Efektywność budowy mapy konceptów stanowi zagadnienie...
-
Analiza problemu zaufania do ontologii dla różnych modeli wnioskowania
PublicationW rzeczywistych systemach zarządzania wiedzą, a przede wszystkim w systemach rozproszonych gromadzących wiedzę z różnych źródeł, problem niepewności i zaufania do ontologii, jak również odpowiedzi udzielanych przez bazy wiedzy nabiera szczególnego znaczenia. Sformalizowanie problemu i przyjęcie właściwego modelu wnioskowaniaw różnych zastosowaniach wymaga szczegółowej analizy. Niniejsza praca podejmuje próbę usystematyzowania tej...
-
Model szyny integracyjnej danych i ontologii procesów Smart Cities
PublicationW artykule przedstawiono propozycję modelu szyny integracyjnej wykorzystywanego w projektowaniu architektur systemów Smart Cities. Model takiej szyny staje się niezbędny przy projektowaniu architektur wysokopoziomowych (ang. high level architecture), w ramach których procesy silosowe organizacji powinny być widziane z pespektywy jej ontologii. Aby taka szyna mogła być wykorzystywana przez dowolne miasta zaproponowano rozwiązanie...
-
Ontologie vs. reguły — porównanie metod reprezentacji wiedzy na przykładzie dziedziny zarządzania usługami informatycznymi
PublicationTekst stanowi krótki przegląd wybranych konstrukcji służących reprezentacji wiedzy w postaci ontologii opartych na logice opisowej i porównanie ich z odpowiednikami opartymi na zapisie regułowym. Z powodu ograniczonej liczby stron pokazano tylko elementy związane z reprezentacją konceptów, bez uwzględniania ról. Do zapisu ontologii wykorzystano formalizmy języka OWL, zaś reguły wyrażono w Prologu. Dla lepszego zilustrowania tych...
-
Wykorzystanie ontologii wzbogaconych o reguły logiczne w systemach integracji danych.
PublicationCelem systemów integracji danych jest dostarczenie jednolitego interfejsu do wielu, dostępnych w sieci heterogenicznychźródeł informacji. Wraz z rozwojem Internetu opracowanie metodologii zarządzania wiedzą poprzez systemy integracji danych stało się jednym z fundamentalnych problemów zarządzania informacją. W ramach inicjatywy semantic Web powstał język OWL (Web Ontology Language) umożliwiający opisywanie semantyki różnych danych....
-
Metody opisu ontologii: Wnioskowanie w ontologiach opartych na logice opisowej
PublicationLogika opisowa jest aktualnie jednym z najsilniej rozwijanych formalizmów stosowanych w ontologicznych metodach reprezentacji wiedzy. Jednym z powodów jest to, że język OWL-DL, promowany prze W3C jako język do reprezentacji ontologii Semantycznego Internetu, oparty jest właśnie na logice opisowej. W tym artukule zaprezentowano logikę opisową jako sposób precyzyjnego formułowania i przetwarzania wiedzy. Podano definicję bazy wiedzy...
-
Zastosowania ontologii: Tworzenie scenariuszy negocjacyjnych z wykorzystaniem języka WS-CDL
PublicationIstnieje mozliwość formalnego zapisu przebiegu różnego rodzaju przedsięwzięć. Jedną z mozliwości zapisu scenariusza przedsięwzięcia jest wykorzystanie języka WS-CDL. Zaprezentowano metodę tworzenia konkretnej choreografii przedsięwzięcia w tym języku. Zwrócono uwagę na taniec negocjacyjny, w tym definicje ról, związków oraz typów kanałów komunikacyjnych. Dodatkowo zaproponoano środowisko wykonania scenariuszy zapisanych w tym języku.
-
Metody rozwiązywania problemu zapisu norm prawnych w postaci ontologii OWL
PublicationArtykuł dotyczy problemu zapisu norm prawnych w postaci umożliwiającej systemom komputerowym automatyczne przetwarzanie treści tych norm i ich interpretowanie. Artykuł przedstawia możliwości wykorzystania komputerów do podawania bieżącego stanu prawnego oraz pełnienia funkcji doradczej. W artykule opisana jest realizacja tego zagadnienia opierająca się na zapisie norm prawnych w postaci ontologii wyrażonych w języku OWL. Zapis...
-
Zależności między ontologiami i ich wpływ na problem integracji ontologii
PublicationZarządzanie wiedzą w środowisku rozproszonym wymaga opracowania efektywnej metody integracji ontologii. W tym celu w ramach różnych prac zaproponowano wykorzystanie różnorodnych algorytmów. Między innymi zaproponowano pewne algorytmy wspomagające proces integracji ontologii oparty na metodzie kartograficznej, której główną cechą jest wykorzystanie sygnaturowej reprezentacji terminów zdefiniowanych w ontologii. Dobór odpowiednich...
-
Zespołowa budowa ontologii z wykorzystaniem systemu OCS oraz edytora Protégé
PublicationKonstruowanie ontologii wymaga współpracy wielu osób. W idealnej sytuacji nad pojedynczą ontologią pracować będzie duża, rozproszona społeczność tworząca tym samym wspólną reprezentację wiedzy z danej dziedziny. W publikacji zaprezentowano propozycję modelu pracy grupowej nad ontologią. Zdefiniowano model zarządzania wersjami ontologii. Przedstawiono system Ontology Creation System (OCS) oraz architekturę i implementację rozszerzenia...
-
Filozofia transcendentalna między Heglem a Heideggerem : Od teorii poznania do ontologii.
PublicationMonografia odsłania dzieje filozofii transcendentalnej od poheglowskiej zapaści w filozofii, kiedy to filozofia straciła swoją dawną dziedzinę przedmiotową - całośc bytu i musiała na nowo zaczynać swą pracę pod szyldem teorii poznania. Praca szeroko prezentuje wszelkie projekty filozofii transcendentalnej, które pojawiły się w obrębie neokantyzmu (szczególnie u Riehla,w szkole marburskiej i szkole badeńskiej) i fenomenologii (Husserl),...
-
Developing an Ontology from Set of Experience KnowledgeStructure
PublicationWhen referring to knowledge forms,collecting for all decision eventsin a knowledge-explicit way becomes a significant ask for any company. Set of experience knowledge structure can assis in accomplishing this purpose.However,after collecting,distributing and sharing that knowledge as adecisional DNA is even a more important advance.Distributing and sharing companies' decisional DNA through an efficient development of Ontologies...
-
Ontology Visualization
PublicationOntologie bardzo często są reprezentowane w postaci grafu, którego wierzchołkami są obiekty występujące w prezentowanej ontologii a krawędziami relacje i powiązania pomiędzy tymi obiektami. Grafy reprezentujące ontologie mogą być złożone już dla średniego rozmiaru ontologii. Stąd niezbędna jest pełna i czytelna reprezentacja elementów takiego grafu. Dostępne rozwiązania zazwyczaj nie oferują reprezentacji pełnego zbioru elementów...
-
Problemy odwzorowywania ontologii opartych na logice opisowej w schemat relacyjnej bazy danych.
PublicationArtkuł prezentuje ogólną koncepcję odwzorowywania ontologii opartych na logice opisowej na schemat relacyjnej bazy danych i dane zapisane zgodnie z tym schematem. przedstawia również istniejące podejścia wykorzystujące metody powiązań słabych i powiązań silnych. Prezentuje zalety i wady opisywanych metod, jak również pojawiające się w nich problemy i ograniczenia.
-
Rozpoznanie ról użytkowników usługi e-mail z wykorzystaniem metody opartej na ontologii
PublicationSieci społeczne jako struktury ukazujące społeczne powiązania pomiędzy osobami lub całymi organizacjami poddawane są często analizie w celu rozpoznania ról, jakie pełnią poszczególni aktorzy w danej sieci. Taka klasyfikacja ról odgrywanych przez aktorów może dostarczać wielu cennych informacji o danej sieci, gdyż daje nam całościowy obraz danej sieci pozwalając na zrozumienie, w jaki sposób sieć jest zorganizowana, i w jaki sposób...
-
Przetwarzanie zapytań do terminologii ontologiiniepewnych opartych na logice opisowej
PublicationSystemy informatyczne oparte na bazach wiedzy stają się coraz bardziej popularne. Znacząca ilość istniejących systemów do opisu wiedzy wykorzystuje ontologie. Budując ontologie, bardzo często zakłada się, że informacje w nich przechowywane są pewne. W niektórych jednak zastosowaniach takie założenie może nie być do końca prawdziwe. Niniejszy Rozdział wprowadza w tematykę ontologii niepewnych oraz prezentuje propozycje rozszerzenia...
-
Metody opisu ontologii: Opis wiedzy niepewnej przy pomocy sieci Bayesowskich i logiki MEBN
PublicationArtykuł wprowadza czytelnika w problematykę przedstawiania wiedzy niepewnej w systemach eksperckich. Na przykładzie diagnostyki problemów komunikacyjnych w prostej sieci osiedlowej przedstawiona jest w artykule metodologia wnioskowania w sieciach bayesowskich. W jego dalszej części podano przykład prezentujący logikę MEBN jako sposób na wyrażenie w zwięzły sposób wiedzy probabilistycznej o całej klasie problemów o podobnych właściwościach...
-
Cartometric: semantic ontology evaluation with cartographic methods
PublicationW ostatnich latach, głównie dzięki rozwojowi inicjatywy Sieci Semantycznej (ang. Semantic Web), staliśmy się świadkami powstawania coraz większej liczby gwałtownie ewoluujących ontologii. W takiej sytuacji zarówno użytkownicy Sieci, jak i komputerowe agenty potrzebują metody oceny właściwości ontologii, w szczególności takiej, która uwzględni jej cechy semantyczne, czyli kształt przestrzeni dozwolonych modeli. Niniejsza praca prezentuje...
-
Response to abiotic and organic substances stimulation belongs to ontologic groups significantly up-regulated in porcine immature oocytes
Publication -
Wydobywanie wiedzy z Wikipedii
PublicationWikipedia jest olbrzymim źródłem wiedzy encyklopedycznej gromadzonej przez ludzi i przeznaczonej dla ludzi. W systemach informatycznych odpowiednikiem takiego źródła wiedzy są ontologie. Ten rozdział pokazuje, w jaki sposób Wikipedia jest transformowana w ontologię i jak wydobywać z niej pojęcia, ich właściwości i relacje między nimi.
-
Defining trustworthiness in Semantic Web by ontological assertions
PublicationW artykule opisano model systemu zarządzania wiedzą z uwzględnieniem aspektów wiarygodności. Zaproponowano również metodę definiowania wiarygodności w Sieci Semantycznej i wnioskowania z wiedzy wzbogaconej o opis jej wiarygodności. Opisana metoda dostarcza sposobu wzbogacenia ontologii o opis wiarygodności asercji zdefiniowanych w tej ontologii. Definiowanie wiarygodności jest rozumiane jako przypisanie zbioru cech do asercji binarnych...
-
Model zarządzania ontologiami w środowisku oceny technologii informatycznych
PublicationW tekście zaprezentowano wczesny prototyp ontologii zbudowanej z myślą o wykorzystaniu w wieloagentowym systemie służącym ocenie technologii informatycznych (MAS_IT). Jako przykład wybrano aplikacje służące zarządzaniu projektami, w szczególności informatycznymi. Główny problem tu podniesiony dotyczy zarządzania procesem tworzenia i rozbudowy ontologii. Jako że nie ma jednej słusznej metody działania, inżynier wiedzy staje przed...
-
Koncepcja zastosowania systemów agentowych do oceny technologii informatycznych
PublicationW pracy przedstawiono koncepcję wykorzystania systemów agentowych do oceny technologii informatycznych. Praca zawiera opis koncepcji oraz przedstawia możliwości wykorzystania narzędzi informatycznych mogących znaleźć zastosowanie do implementacji i weryfikacji proponowanego rozwiązania. Praca jest częścią wspólnych badań nad tworzeniem rozwiązań do oceny technologii informatycznych, które obejmują wykorzystanie ocen eksperckich...
-
Influence and selection of basic concepts on ontology design
PublicationOntologies as entities representing individual point of view on surrounding world introduce heterogeneity to knowledge representation. Common set of core concepts can introduce similarity big enough for further interoperability between ontologies. In this paper an experiment is presented proving that despite differences in detail ontologies stay similar in regard of core concepts. During the experiments NOIA methodology enhanced...
-
The Use of an Ontotrigger for Designing the Ontology of a Model Maturity Capsule
PublicationThe aim of this work is to give the definition and present the possibility of applying (introduced and defined here) ontotriggers to design the ontology of a maturity capsule used in the assessment of IT projects. The complexity of designing ontology processes raises the question of whether there is a need for designing ontologies in a situation where it is possible to map them. The work is divided into four main parts. The first...
-
Towards Use of OntoClean for Ontology Contextualization
PublicationOntologies are formal systems of concepts used to describe numerous domains of interest. Ontologies are usually very expressive, but it comes at a price of computationally expensive reasoning over them. In our previous work we discussed the possible performance benefits that can be obtained by decomposing an ontology into contexts. While the benefits are appealing, we discovered that, in our case, the main obstacle against using...
-
Dynamic OWL Ontology matching Using Lexical Wordnet-based Measures
PublicationOntologies are often used as a means of describing knowledge and the domain of operation of modern applications. S need arises for the ability to quickly match those ontologies to enable interoperability of such systems. This paper presents an extension to Noy and McGuiness ontology construction methodology which should improve ontology interoperability and a lexicon-based algorithm for merging and aligning of such ontologies stored...
-
Logika opisowa jako język modelowania oprogramowania
PublicationW referacie pokazano zastosowanie logiki opisowej do opisu wybranych ontologii pojawiajcych si w inynierii oprogramowania, wymagajcych wsparcia ze strony inynierii wiedzy. Omówione zagadnienia to: inynieria wymaga, opis architektury oprogramowania wysokiego poziomu, opis projektu systemu i ontologia kodu programu. Wskazano zastosowanie systemów wnioskujcych (ang. knowledge reasoner) do automatycznego odkrywania wiedzy w systemach...
-
An optimized system for sensor ontology meta-matching using swarm intelligent algorithm
PublicationIt is beneficial to annotate sensor data with distinct sensor ontologies in order to facilitate interoperability among different sensor systems. However, for this interoperability to be possible, comparable sensor ontologies are required since it is essential to make meaningful links between relevant sensor data. Swarm Intelligent Algorithms (SIAs), namely the Beetle Swarm Optimisation Algorithm (BSO), present a possible answer...
-
Lexicon Based Algorithm for Domain Ontology Merging and Alignment
PublicationMore and more systems contain some kind of knowledge describing their field of operation. Such knowledge in many cases is stored as an ontology. A need arises for ability to quickly match those ontologies to enable interoperability of such systems. The paper presents a lexicon based algorithm for merging and aligning of OWL ontologies. The proposed similarity levels are being presented and the proposed algorithm is being described....
-
Ontology clustering by directions algorithm to expand ontology queries
PublicationThis paper concerns formulating ontology queries. It describes existing languages in which ontologies can be queried. It focuses on languages which are intended to be easily understood by users who are willing to retrieve information from ontologies. Such a language can be, for example, a type of controlled natural language (CNL). In this paper a novel algorithm called Ontology Clustering by Directions is presented. The algorithm...
-
Metody reprezentacji i przetwarzania wiedzy w warunkach niepewności w ontologiach opartych na logice opisowej
PublicationW rozprawie przeanalizowano różne istniejące podejścia do problemu zaufania do ontologii, a zwłaszcza te dotyczące wiarygodności źródeł i informacji w nich zawartych. Omówione rozwiązania stosują podejście numeryczne do problemu zaufania, które przysparza jednak mnóstwa problemów związanych z modelowaniem procesu przetwarzania zapytań, jak również z samą interpretacją uzyskanych wyników.W pracy zaprezentowano model systemu zarządzania...
-
OSC - domain oriented ontology creation system
PublicationOntologies are, as part of semantic web, a basic component to enrich content available in the Internet with a meaning understandable for computers. In this publication an architecture and functionality of a domain oriented web portal for collaborative creation and storage of ontologies is presented. The system is being created by Gdańsk University of Technology Electronics, Telecommunications and Informatics faculty's Department...
-
The Principles of Model Building Concepts Which Are Applied to the Design Patterns for Smart Cities
PublicationThe involvement of citizens into decision-making processes is one of the main features of smart cities. Such commitment is reflected in the form of requirements towards the city, and the benefits which are expected from the city. Requirements and benefits are thus the primary language of communication between decision-makers and urban residents. To develop such a language, it becomes necessary to develop design patterns for Smart...
-
Ontology-Driven Rule-Based Model for an Extension of Information Technology Infrastructure Library Processes
PublicationThe aim of this study is to present the stages for building a development model to create information technology (IT) systems for IT service providers. In order to ensure the consistency of the model, a novel solution is proposed where the stages of the model's construction are controlled using ontologies dedicated to the ITIL standard. In this article, a description of models used to assess the provider organization, with particular...
-
Extending Expressiveness of Knowledge Description with Contextual Approach
PublicationIn the paper we show how imposing the contextual structure of a knowledge base can lead to extending its expressiveness without changing the underlying language. We show this using the example of Description Logics, which constitutes a base for a range of dialects for expressing knowledge in ontologies (including state-of-the-art OWL). While the contextual frameworks have been used in knowledge bases, they have been perceived as...
-
Semantic OLAP with FluentEditor and Ontorion Semantic Excel Toolchain
PublicationSemantic technologies appear as a step on the way to creating systems capable of representing the physical world as real time computational processes. In this context, the paper presents a toolchain for an ontology based knowledge management system. It consists of the ontology editor, FluentEditor and the distributed knowledge representation system, Ontorion. FluentEditor is a comprehensive tool for editing and manipulating complex...
-
Theoretical and Architectural Framework for Contextual Knowledge Bases
PublicationThe paper presents the approach aimed at building modularized knowledge bases in a systematic, context-aware way. The paper focuses on logical modeling of such knowledge bases, including an underlying SIM metamodel. The architecture of a comprehensive set of tools for knowledge-base systems engineering is presented. The tools enable an engineer to design, create and edit a knowledge base schema according to a novel context approach...
-
Interakcyjna baza danych - Internetowa Biblioteka Etyki Informatycznej
PublicationArtykuł przedstawia opis zrealizowanej internetowo dostępnej biblioteki etyki komputerowej. Omówiono rodzaje przechowywanych danych, ontologie, funkcje dostępu i wyszukiwania oraz przyjęte rozwiązania technologiczne konstrukcji.
-
Implementing decisional trust: a first approach for smart reliable systems
PublicationIn this article, we introduce the necessary elements that must be integrated in order to achieve a decisional technology that is trustworthy. Thus, we refer to such technology as decisional trust. For us, decisional trust can be achieved through the use of elements such as the decisional DNA, reflexive ontologies, and security models; and therefore, we present in this article a framework that was used for the implementation of...
-
Ontology as a Tool for the IT Management Standards Support
PublicationIn this paper the authors discuss the initial idea of using ontologies to model requirements of the standards that support IT management processes. The Open Group Architecture Framework (TOGAF) is set as an example. A need for transition from the generic model do the organization-specific one is indicated. The described example serves as a ground for considering the usefulness of such modeling approach in the wider spectrum of...
-
Semantic memory architecture for knowledge acquisition and management
PublicationRozumienie informacji zawartej w tekście przez komputer wymaga wiedzy stojacej za systemem informatycznym. Wiedza ta nie jest implicite zapisanej w analizowanym tekscie. Zapisana może być ona w postaci ontologii badanej dziedziny. Zasadniczym zagadnieniem jest konstrukcja takiej ontologii. Artykuł przedstawia podeście oparte na grze 20 pytań do budowy przestrzeni semantycznej dla wybranej dziedziny.