Filters
total: 303
filtered: 256
-
Catalog
- Publications 256 available results
- Journals 2 available results
- People 6 available results
- Inventions 12 available results
- Projects 2 available results
- Laboratories 1 available results
- Research Equipment 1 available results
- e-Learning Courses 13 available results
- Open Research Data 10 available results
Chosen catalog filters
Search results for: GRZEJNICTWO INDUKCYJNE
-
Szacowanie niepewności rozszerzonej pomiaru mocy chwilowej w układzie do diagnostyki łożysk
PublicationW artykule przedstawiono zagadnienie dotyczące szacowania niepewności rozszerzonej w układzie do diagnostyki łożysk tocznych przy wykorzystaniu metody badawczej, opartej na pomiarze i analizie sygnału mocy chwilowej pobieranej przez silnik indukcyjny. Zaprezentowano metodologię oceny niepewności pomiarowej i przedstawiono przykładowe wyniki wykonanych analiz. Na tej podstawie sformułowano wnioski dotyczące możliwości wykorzystania...
-
Zagrożenie migotaniem komór serca przy odkształconym prądzie rażeniowym
PublicationPrzedstawiono zasady wyznaczania równoważnej wartości skutecznej prądu sinusoidalnego, który ze względu na migotanie komór serca wywoła takie same skutki, jak prąd odkształcony. Przeanalizowano wybrane przebiegi wyprostowane, przebiegi o sterowaniu fazowym oraz przebieg prądu ziemnozwarciowego silnika indukcyjnego zasilanego z przemiennika częstotliwości.
-
Artificial Neural Network-Based Sensorless Nonlinear Control Of Induction Motors
PublicationW niniejszym artykule przedstawiono strukturę sztucznej sieci neuronowej służącej do korygowania działania układu estymacji prędkości kątowej wirnika. Odtworzona prędkość kątowa wirnika zostały wykorzystane w bezczujnikowym układzie sterowania silnikiem indukcyjnym pracującym w zamkniętej pętli sprzężenia prędkościowego.Przedstawiono wyniki badań eksperymentalnych z silnikiem o mocy 1,1kW.
-
A predictive estimation based control strategy for a quasi-resonant dc-link inverter
PublicationIn this paper the predictive estimation based control strategy for a quasi-resonant dc link inverter (PQRDCLI) is developed. Instead of direct measurement of dc link input inverter current – its estimation with one step prediction is applied. The PQRDCLI fed induction motor, controlled with a predictive current estimation stabilized inverter output voltage slopes independently of load. Moreover, reduction of overvoltage spikes...
-
Eksperymentalna analiza modalna stojanów silników indukcyjnych
PublicationW artykule zaprezentowano technikę pomiarów i wyniki obliczeń postaci drgań własnych badanego stojana silnika indukcyjnego klatkowego. Przedstawiono również teoretyczne podstawy zastosowanej techniki obliczeniowej. Jako narzędzie akwizycji danych wykorzystano pomiarowy system PULSE firmy Brüel&Kjær, a w celu przeprowadzenia koniecznych obliczeń oraz wizualizacji wyników wykorzystano środowisko Matlab.
-
Próg fibrylacji komór serca przy wybranych prądach odkształconych
PublicationPrzedstawiono pierwotne kryteria bezpieczeństwa przy rażeniu prądem sinusoidalnym, prądem stałym oraz wybranymi prądami odkształconymi. Przeanalizowano sposób wyznaczania równoważnej wartości skutecznej prądu sinusoidalnego, który ze względu na fibrylację komór serca wywoła takie same skutki, jak rozpatrywany prąd odkształcony. Szczegółowej analizie poddano przebieg prądu ziemnozwarciowego silnika indukcyjnego zasilanego z przemiennika...
-
Modelowanie i symulacja maszyn elektrycznych metodą grafów wiązań.
PublicationW artykule przedstawiono modelowanie maszyn elektrycznych metodą grafów wiązań dla potrzeb symulacji szeroko pojętych systemów energetycznych, w szczególności systemów o naturze hybrydowej. Opisano zarys podstaw modelowania metodą grafów wiązań. Omówiono ogólne założenia modelowania maszyn elektrycznych w ujęciu grafów wiązań, bazującego na modelach obwodowych wzorcowego sprzężenia transformatorowego i elektromechanicznego. Wykorzystując...
-
Robust flux observer system with sliding mode and fuzzy logic control of Induction Motors
PublicationW pracy przedstawiono implementację nowego obserwatora strumienia wirnika silnika indukcyjnego zastosowanego w układzie sterowania polowo zorientowanego ze sterowaniem ślizgowym. Proponowany system jest niewrażliwy na zmiany rezystancji stojana silnika w wyniku zastosowania korekcyjnego sprzężenia zwrotnego. Przedstawiono porównanie układów z oraz bez zastosowania sterowania ślizgowego. Zamieszczono wyniki badań symulacyjnych...
-
Badania bezczujnikowego układu napędowego z silnikiem pięciofazowym w normalnych i awaryjnych stanach pracy.
PublicationW artykule przedstawiono bezczujnikowe sterowanie polowo zorientowane dla pięciofazowego silnika indukcyjnego. Zaproponowany układ sterowania został przebadany pod kątem możliwej pracy w przypadku braku zasilania jednej oraz dwóch faz stojana silnika. Zaprezentowane wyniki badań eksperymentalnych przeprowadzono dla normalnego i awaryjnego trybu pracy napędu w zakresach prędkości ponad znamionowych oraz bardzo niskich.
-
Analysis of resistive and inductive heating of railway turnouts
PublicationElektryczne ogrzewanie rozjazdów kolejowych jest istotnym problemem technicznym i ekonomicznym. Z tych względów potrzebne są badania w celu optymalizacji systemu ogrzewania rozjazdów kolejowych. W artykule przedstawiono analizę porównawczą strat energii podczas ogrzewania rozjazdów kolejowych z wykorzystaniem dwóch różnych metod. Analiza ogrzewania rozjazdów przeprowadzono w programie ANSYS.(Analiza oporowego i indukcyjnego nagrzewania...
-
Automatyzacja sprawdzania dokładności elementów układu do pomiaru prądu. Zastosowanie Komputerów w Nauce i Technice.XII cykl seminariów zorganizowanych przez PTETiS, Oddział Gdańsk.
PublicationDla diagnostyki silnika indukcyjnego przy wykorzystaniu pomiarów prądu został stworzony układ pomiarowy, składający się z przetworników pomiarowych, filtrów, komputera z kartą aktywizacji danych. Ocena jakości uzyskiwanych informacji diagnostycznych wymaga m.in. wiedzy o dokładności użytego sprzętu. Dla oceny dokładności zastosowanych elementów zbudowano skomputeryzowany system pomiarowy. Przedstawiono strukturę systemu jak...
-
Detekcja uszkodzeń w bezczujnikowym napędzie elektrycznym z wykorzystaniem obserwatora momentu obciążenia
PublicationW artykule przedstawiono metodę monitorowania oraz detekcji uszkodzeń układu transmisji momentu w przekształtnikowym napędzi elektrycznym. Detekcję uszkodzeń oparto na analizie estymowanego momentu obciążenia silnika indukcyjnego pracującego w bezczujnikowym układzie sterowania. Moment obciążenia estymowany jest jako dodatkowa wielkość oprócz innych sygnałów wykorzystywanych przy sterowaniu, tj.: prędkości obrotowej i strumienia...
-
BADANIA SYMULACYJNE PROWADZONE W ŚRODOWISKU SYSTEMU EKSPERTOWEGO STOSOWANE DO WSPOMAGANIA PROJEKTOWANIA UKŁADÓW AUTOMATYKI STATKU
PublicationW referacie przedstawiono wykorzystanie badań symulacyjnych jako źródła wiedzy dla systemu ekspertowego. Omawiany system służy wspomaganiu doboru elementów steru strumieniowego. Elementami tego systemu są: biblioteka struktur, biblioteka modeli, baza elementów oraz baza wiedzy. Jako przykład przedstawiono badania symulacyjne struktury steru strumieniowego zawierającej silnik indukcyjny, wał śrubowy, śrubę o skoku nastawnym oraz...
-
Analiza mocy chwilowej do celów diagnostyki łożysk.
PublicationW artykule przedstawiono tematykę dotyczącą diagnostyki łożysk przy wykorzystaniu metody badawczej, opartej na pomiarze i analizie sygnału mocy chwilowej pobieranej przez silnik indukcyjny. Zaprezentowano przykładowe wyniki wykonanych pomiarów w oparciu o zaproponowaną metodę. Na podstawie przeprowadzonej analizy sformułowano wnioski dotyczące możliwości wykorzystania sygnału mocy chwilowej jako symptomu diagnostycznego, przeznaczonego...
-
Automatyzacja procesu pozyskiwania wiedzy dla systemów ekspertowych.**2003,187 s. 24 rys. 7 tab. bibliogr. 248 poz. Rozprawa doktorska (2003.12.02) PG, Wydz. Elektroniki, Telekomunikacji i Aytomatyki. Promotor: Prof. dr. hab. M. Białko
PublicationPodczs tworzenia systemow ekspertowych występuje problem pozyskania wiedzy zdanej dziedziny. Duże korzyści daje zastosowanie szkieletowych systemów eks-pertowych z wbudowanym modulem automatycznego pozyskiwania wiedzy z istnie-jacych baz danych. Zbudowano i opisano w pracy system CLIPS-XT posiadajacyoryginalne moduły: indukcyjnego wydobywania wiedzy z baz danych za pomocą generowania drzew decyzyjnych i ich konwersji na reguły...
-
Automatyzacja procesu modelowania geometrycznych obiektów 3Dz wykorzystaniem "Modellera" programu polowego Opera 3D
PublicationW zagadnieniach optymalizacyjnych, w których wykorzystuje się programy polowe istnieje konieczność wprowadzenia zmian w geometrii obiektu i wykonania ponownych obliczeń. Często zachodzi potrzeba budowy modelu 3D od podstaw. Rozwiązaniem jest automatyzacja tego procesu.W pracy omówiono sposób automatycznego załadowania instrukcji wykonywanych automatycznie przez "Modeller" programu Opera 3D. Pokazano sposób parametryzowania geometrii...
-
Speed sensorless induction motor drive with motor choke and predictive control
PublicationArtykuł przedstawia układ napędowy z silnikiem indukcyjnym, zasilanym z falownika napięcia przy zastosowaniu filtru silnikowego. System pracuje bez czujnika prędkości obrotowej. Głównym aspektem pracy jest zwrócenie uwagi na to, że zastosowanie dławika silnikowego wymaga odpowiednich zmian w strukturach sterowania i estymacji zmiennych. Zaproponowano odpowiednie rozwiązanie dla układu napędowego z regulatorem predykcyjnym prądu....
-
Wybrane problemy diagnostyki infrastruktury energetycznej
PublicationModernizacja systemów energetycznych wymusza w naturalny sposób racjonalizację użytkowania energii, zwiększanie niezawodności zasilania oraz obniżanie kosztów wytwarzania, przesyłania i dystrybucji ciepła. Jednym z mniej docenianych problemów jest kompleksowa ocena diagnostyczna rurociągów energetycznych i skuteczny monitoring infrastruktury energetycznej, pozwalający na znaczące obniżenie kosztów związanych z utrzymaniem w sprawności...
-
Wybrane problemy analizy kosztów awarii sieci ciepłowniczych
PublicationAwaryjność sieci ciepłowniczych w Polsce jest rzeczą znaną, jednakże próby usystematyzowania jej przyczyn nie dają zadowalających rezultatów, gdyż dostępna dokumentacja jest zwykle niespójna, niepełna i niezbyt wiarygodna. Dodatkowe utrudnienie stanowi konieczność ujęcia tego zagadnienia w kategoriach ekonomicznych. W niniejszym artykule podjęto próbę metodologicznego opisu, uwzględniającego wpływ kosztów awarii na jednostkowy...
-
Magazynowanie ciepła i chłodu uzyskanych dzięki wykorzystaniu ciepła odpadowego z silników jednostek morskich
PublicationPrzetworzenie ciepła odpadowego ze spalin silników diesla stwarza możliwości jego wykorzystania do ogrzewania, chłodzenia, a także wytwarzania energii elektrycznej. Dzięki temu możliwe jest obniżenie kosztów zapewnienia komfortu cieplnego w pomieszczeniach na statku. W dalszej części autorzy omówili możliwości magazynowania ciepła bądź chłodu w celu pokrycia późniejszego zapotrzebowania. Opisane zostały różne materiały wypełniające...
-
Źródła skojarzone zasilane paliwem gazowym
PublicationOmówiono znaczenie stosowania w energetyce i ciepłownictwie skojarzonej gospodarki cieplno-elektrycznej. Wskazano, że umożliwia ona stosowanie sprężarkowych pomp grzejnych do efektywnego zagospodarowania lokalnych niaskotemperaturowych zasobów energii odpadowej i ze źródeł odnawialnych. Przedstawiono pojęcie generacji rozproszonej oraz wskazano typowe przykłady technologii stosowanych w źródłach rozproszonych. Podano główne przyczyny...
-
Rozproszone, skojarzone układy gazowo-parowe w krajowej energetyce i ciepłownictwie
PublicationPrzedstawiono i scharakteryzowano ostatnio zrealizowane w krajowej energetyce wybrane przykłady układów gazowo-parowych realizujących skojarzoną gospodarkę cieplno-elektryczną.
-
Koncepcja wytwarzania chłodu, jako dodatkowej funkcji komunalnej źródeł ciepła, na przykładzie elektrociepłowni we Władysławowie.
PublicationPrzedstawiono nowo zrealizowaną lądową elektrociepłownię gazową, zasilaną gazem ziemnym, towarzyszącym wydobywanej z dna morskiego ropie naftowej. Wskazano na możliwość wykorzystania nadmiarowej mocy grzejnej do zasilania w gorącą wodę, jako nośnika napędowego dla absorpcyjnego urządzenia chłodniczego nieodległej chłodni rybnej
-
Badania doskonałości energetycznej obiegu termodynamicznego sprężarkowych pomp ciepła.
PublicationPrzedstawiono wyniki badań energetycznych dwu wybranych krajowej produkcji pomp ciepła.
-
Wykorzystanie energii słonecznej - konwersja fototermiczna i fotowoltaiczna- nowe perspektywy.
PublicationW pracy przedstawiono nowe perspektywy wykorzystania energii słonecznej.Wskazano na możliwości uzyskania zarówno energii cieplnej do ogrzewania domów i zaopatrywania ich w ciepłą wodę użytkową, jak i energii elektrycznej za pomocą kolektorów słonecznych i ogniw fotowoltaicznych w Polsce. Omówiono kierunki rozwoju technologii solarnych na świecie i obecny poziom wykorzystania ich w krajach Unii Europejskiej. Wskazano na...
-
Temperatura ekwiwalentna jako wskaźnik do oceny odczuć środowiska cieplnego
Publication -
Planowanie energetyczne na poziomie gminy w Polsce
PublicationPrzedstawiono uwarunkowania tworzenia planów energetycznych na poziomie gminy w świetle uwarunkowań prawnych.
-
Tworzenie planów rozwoju przedsiębiorstw ciepłowniczych
PublicationOmówiono podstawowe zasady sporządzania planów rozwoju przedsiębiorstw ciepłowniczych. Omówiono wzajemne relacje i podkreślono znaczenie wyników analiz oraz projekcji taryf dla ciepła w kilkuletnim horyzoncie czasowym.
-
Zasady badania hałasu turbiny wiatrowej
PublicationPrzedstawiono główne zasady pomiaru hałasu turbin wiatrowych. Omówiono zarys stosowanej metodyki oraz określono niezbędne przyrządy pomiarowe.
-
Energia geotermalna w kopalniach podziemnych.
PublicationOmówiono przebieg Międzynarodowej Konferencji Naukowej Energia Geotermalna w Kopalniach Podziemnych. Scharakteryzowano wszystkie wygłoszone referaty.
-
Odnawialne źródła energii u progu XXI wieku.
PublicationOmówiono przebieg i referaty sesji geotermalnej Międzynarodowej Konferencji "Odnawialne źródła energii u progu XXI w'', odbytej w Warszawie w grudniu 2001roku.
-
Zużycie energii w budynkach mieszkalnych w wybranych krajach europejskich
PublicationPrzedstawiono zużycie ciepła w sektorze budownictwa w wybranych krajach europejskich. Wskaźniki jednostkowego zużycia ciepła w budynkach mieszkalnych przedstawiono dla 5 wybranych krajów europejskich, tj. Danii, Francji, Grecji, Polski i Szwajcarii. Omówiono aktualnie stosowane grubości izolacji przegród zewnętrznych budynków mieszkalnych w wybranych krajach europejskich oraz przedstawiono straty ciepła przez te przegrody.
-
Analiza zapotrzebowania na energię pierwotną budynków użyteczności publicznej i zamieszkania zbiorowego
PublicationW artykule przedstawiono analizę wpływu wybranych parametrów na zapotrzebowanie na energię pierwotną (charakterystykę energetyczną) budynków użyteczności publicznej i zamieszkania zbiorowego. W poszczególnych wariantach obliczeń uwzględniono funkcję budynku, rodzaj źródła ciepła, sposób wentylacji budynku oraz elementy ochrony przed promieniowaniem słonecznym. Zidentyfikowano wielkości dominujące w strukturze wskaźnika rocznego...
-
Wybrane zagadnienia regulacji w ciepłownictwie
PublicationOmówiono przesłanki, które powinny być uwzględnione w procesie wyboru racjonalnego modelu regulacji polskiego ciepłownictwa.
-
Analiza psychrometryczna rozwiązań konstrukcyjnych nowoczesnych central klimatyzacyjnych
PublicationBadaniom psychrometrycznym porównawczym poddano centrale klimatyzacyjno-wentylacyjne jednoprzewodowego systemu otwartego. Analizowano trzy warianty: klasyczny central - bez odzysku ciepła, następnie central z regeneratorem obrotowym oraz central z regeneratorem obrotowym i modułem adsorpcyjnym. Do analiz wykorzystano komputerowe programy doborowe bloków funkcjonalnych komercyjnych central klimatyzacyjno-wentylacyjnych.
-
Miejsce ciepłownictwa w polityce energetycznej Polski
PublicationOkreślono miejsce ciepłownictwa w polityce energetycznej Polski. Podano oczekiwania środowiska ciepłowników wobec ustawodawcy dotyczace efektywnego wykorzystania zasobów i nośników energetycznych w ciepłownictwie.
-
Perspektywy rozwoju ciepłownictwa w Polsce z wykorzystaniem technologii kogeneracyjnych
PublicationPrzedstawiono ogólne problemy i opisano technologie kogeneracyjne, które mogą być wprowadzone w miejsce kotłów wodnych w trakcie nowych inwestycji lub modernizacji układów energetycznych.
-
Optymalizacja charakterystyki energetycznej budynków
PublicationCharakterystyka energetyczna budynków. Problemy optymalizacji z uwzględnieniem polskiej specyfiki. Założenia modelowe.
-
Ciepłownia geotermalna w Uniejowie na tle warunków hydrogeologicznych Polski
PublicationPrzedstawiono opis warunków hydrogeologicznych Polski, ze szczególnym wskazaniem regionu szczecińsko - łódzkiego, w którym leży Uniejów. Szczegółowo opisano układ technologiczny ciepłowni geotermalnej.
-
Czy czas miał początek?
PublicationPrzedstwiono aktualny, dominujący pogląd na temat ewolucji Wszechświata. Przyjęto, że Wielki Wybuch wcale nie musiał być początkiem czasu, zaś cykl narodzin i śmierci Wszechswiata mógł się już powtarzać wielokrotnie.
-
O możliwości zastosowania trigeneracji, jako nowoczesnego źródła energii dla dużego obiektu użyteczności publicznej;
PublicationOmówiono ideę roqwnoczesnego wytwarzania energii elektrycznej, ciepła i chłodu. Wskazano, ze do praktycznej realizacji tej idei szczególnie nadają się elektrociepłownie gazowe. Podano przykładową koncepcję układu technologicznego.
-
Energooszczędne urządzenia w instalacjach chłodniczych i klimatyzacyjnych
PublicationZmiany przepisów i obostrzenia wymagań w odniesieniu do ochrony środowiska wymagają radykalnych działań zarówno w stosunku do stosowanych czynników chłodniczych, jak i konstrukcji stosowanych urządzeń. Wiele z tych przepisów będzie prawdopodobnie podwyższać koszt budowy i zakupu nowych układów. Aby ograniczyć szkodliwe oddziaływanie na środowisko naturalne wprowadzane są nowe, alternatywne czynniki robocze. Jednak zmieniane są...
-
Analiza wpływu parametrów budynku i źródeł ciepła na zapotrzebowanie na energię pierwotną budynku mieszkalnego wielorodzinnego
PublicationW publikacji przedstawiono analizę parametrów, które mogą wpływać na charakterystykę energetyczną budynków mieszkalnych wielorodzinnych. Analizą objęto stopień ochrony cieplnej budynku, rodzaj źródła ciepła oraz wyposażenie lokali mieszkalnych określające wymagane strumienie powietrza wentylacyjnego. Wskazane zostały uwarunkowania uzyskania wartości wskaźnika EP budynku poniżej wartości granicznych, określonych w przepisach techniczno-budowlanych.
-
Wpływ właściwości czynników chłodniczych na straty egzergii w pompie ciepła (Influence of Refrigerants Properties for Exergy Losses in Heat Pump)
PublicationArtykuł poświęcony jest wpływowi występujących w pompie ciepła strat egzergii na jej efektywność energetyczną, a co za tym idzie koszty funkcjonowania instalacji. Autorzy prezentują tu metodologię obliczeniową, która może być zastosowana w procesach projektowania układów cieplno-przepływowych. Obliczenia zostały wykonane na podstawie typowego układu powietrznej pompy ciepła pracującej w klimacie środkowo-europejskim. Ponadto w...
-
Sposoby zagospodarowania ciepła odpadowego z silników jednostek pływających Cześć 2. Wykorzystanie ciepła do ogrzewania
PublicationW pierwszej części artykułu (COW 2/2017) omówiono możliwości wykorzystania nieużytkowej energii chemicznej paliwa do chłodzenia jednostek pływających. W drugiej części autorzy opisali systemy pozwalające wykorzystać tę energię do ogrzewania. Oprócz opisania budowy układów pozwalających na wykorzystanie ciepła odpadowego do ogrzewania, porównano je pod względem wydajności. Podjęto także próbę wskazania rozwiązania o najwyższej efektywności...
-
Sposoby zagospodarowania ciepła odpadowego z silników napędowych jednostek pływających Cześć 1. Wykorzystanie ciepła do napędu urządzeń chłodniczych
PublicationEnergia chemiczna paliwa jest w wielu przypadkach zaledwie w połowie wykorzystana jako energia napędowa silnika. Pozostała część jako ciepło odpadowe przekazywana jest do otoczenia. Dzięki odpowiednim układom przetwarzania ciepło ze spalin można wykorzystać do wytwarzania chłodu lub jako ciepło użytkowe, w systemach HVAC (ang. heating, ventilation, air conditioning – ogrzewanie, wentylacja, klimatyzacja). Tym samym koszty pracy...
-
Materiały zmiennofazowe używane w budownictwie dla zapewnienia komfortu cieplnego w pomieszczeniach
PublicationW artykule przedstawiono możliwość wykorzystania materiałów zmiennofazowych w budownictwie do zapewnienia komfortu cieplnego w pomieszczeniach. Przedstawiono wyniki badań własnych. Pomiarów dokonano w warunkach rzeczywistych na stanowisku badawczym, składającym się z modeli budynków wraz z opomiarowaniem, przy czym jeden z nich służył jako punkt odniesienia, a drugi został zmodyfikowany za pomocą odpowiednio dobranego materiału...
-
Strategia działania przedsiębiorstw ciepłowniczych w warunkach konkurencji
PublicationW pracy przedstawiono główne uwarunkowania rozwoju przedsiębiorstw ciepłowniczych w powiązaniu do aktualnej sytuacji, ale także i perspektyw rozwoju w warunkach gospodarki rynkowej.
-
Wybrane problemy zastosowań układów sterowania i nadzoru sieci ciepłowniczych
PublicationW artykule przedstawiono główne problemy zastosowania układów sterowania i nadzoru sieci ciepłowniczych. Scharakteryzowano najczęściej spotykane układy sterowania i nadzoru. Przedstawiono techniczne i ekonomiczne uwarunkowania wdrożenia układów sterowania i nadzoru w ciepłownictwie.
-
Efektywność przewodowego transportu paliw gazowych. Część 1
PublicationW pracy przeprowadzono badanie możliwości podwyższenia efektywności transportu rurociągowego gazu ziemnego. Przeanalizowano różnorodne aspekty z zakresu procedur projektowania. Zaproponowano modele określania kosztów kapitałowych (inwestycyjnych) i kosztów zmiennych. Określono równania jednostkowych kosztów całkowitych (rocznych), które poddano „quasi-optymalizacji”, w celu wyznaczenia średnic racjonalnych dla gazociągów.