Search
Filters
total: 366
filtered: 90
Search results for: Catalogus lectionum
-
Assurance Case Patterns On-line Catalogue
PublicationAssurance case is an evidence-based argument demonstrating that a given property of a system (e.g. safety, security) is assured. Assurance cases are developed for high integrity systems, as in many industry domains such argu-ment is explicitly required by regulations. Despite the fact that each assurance case is unique, several reusable argument patterns have been identified and pub-lished. This paper reports work on development...
-
Phase Centre Corrections of GNSS Antennas and Their Consistency with ATX Catalogues
Publication -
New polish catalogue of typical flexible and semi-rigid pavements
PublicationThe paper covers the following topics important for the development of the new Polish Catalogue of typical flexible and semi-rigid pavements: reasons for preparing the new issue of the Catalogue of typical flexible and semi-rigid pavements, items introduced in the new issue, organise the terminology related to pavements, design traffic calculations and new equivalent axle load factors,...
-
Determination of Vehicles Load Equivalency Factors for Polish Catalogue of Typical Flexible and Semi-rigid Pavement Structures
PublicationThe new Polish Catalog of Typical Flexible and Semi-rigid Pavement Structures was introduced to use in practice in 2014. Much of works were focused on actualization of vehicles load equivalency factors. For this purpose data delivered from weigh-inmotion were analyzed. Four methods of determination of load equivalency factors for pavement structure design were compared. The analysis showed that fourth power equation, AASHTO 1993...
-
Opracowanie nowego "Katalogu typowych konstrukcji nawierzchni podatnych i półsztywnych"
PublicationReferat zawiera opis prac badawczych i projektowych przeprowadzonych na Politechnice Gdańskiej w celu opracowania nowego katalogu. Prace te obejmowały normalizację terminologii, studia istniejących katalogów i metod projektowych w innych krajach, analizy kryteriów zmęczeniowych do projektowania konstrukcji nawierzchni, analizy ruchu projektowego na podstawie danych ze stacji ważenia w ruchu, metody wzmacniania podłoża gruntowego,...
-
Przyczyny i kierunki weryfikacji "Katalogu typowych konstrukcji nawierzchni podatnych i półsztywnych"
PublicationW artykule przedstawiono przegląd przyczyn i kierunków weryfikacji obecnego "Katalogu typowych konstrukcji nawierzchni podatnych i półsztywnych" z 1997 roku, której celem jest wyeliminowanie niedostatków obecnego Katalogu. Główne kierunki weryfikacji Katalogu, którą realizuję zespół Politechniki Gdańskiej to dostosowanie Katalogu do: (1) obecnych technologii i materiałów, (2) obecnych sposobów wzmacniania podłoży drogowych, (3)...
-
Analiza kryteriów zmęczeniowych do opracowania nowego katalogu konstrukcji nawierzchni podatnych i półsztywnych
PublicationAnalityczne opracowanie wyjaśniające zasady weryfikacji i aktualizacji obliczeń zawartych w nowym katalogu typowych konstrukcji nawierzchni podatnych i półsztywnych z 2013 roku dostosowanym do współczesnych technologii i materiałów, zwiększonego obciążenia dróg przez ruch drogowy, zmienionych sposobów wzmacniania podłoża, recyklingu materiałów drogowych, ujednoliconego nazewnictwa warstw konstrukcji nawierzchni oraz nowych metod...
-
Weryfikacja i aktualizacja "Katalogu typowych konstrukcji nawierzchni podatnych i półsztywnych" z 1997 roku - Etap III
Publication...
-
Propozycja zmian terminologii drogowych konstrukcji nawierzchni podatnych i półsztywnych i jej zastosowanie w nowym katalogu
PublicationW artykule przedstawiono propozycję zmian terminologii konstrukcji nawierzchni podatnych i półsztywnych. W dotychczasowej terminologii występuje nieład i brak spójności, który utrudnia normalizację, projektowanie, budowę i zarządzanie nawierzchniami. Zmiany opracowano podczas weryfikacji Katalogu z 1997r. i zaproponowano do stosowania w praktyce w nowej wersji Katalogu.
-
Extension of selected ADFA construction algorithms to the case of cyclic automata.
PublicationW niedawnym artykule Rafael Carrasco i Mikel Forcada przedstawiają przyrostowy algorytm dodawania słów do minimalnego, acyklicznego automatu skończonego. Ten algorytm jest uogólnieniem przyrostowego algorytmu tworzenia acyklicznych deterministycznych automatów skończonych (ADFAs). Przedstawiamy podobne uogólnienia dwóch innych algorytmów tworzenia ADFAs. Chociaż te ougólnienia zostały już opublikowane w maju i czerwcu 2004 r.,...
-
Comments on ''Incremental construction and maintenance of minimal finite-state automata'' by Rafael C. Carrasco and Mikel L. Forcada.
PublicationW opublikowanym niedawno artykule (czerwiec 2002) Rafael Carrasco i Mikel Forcada przedstawili dwa algorytmy: jeden dotyczący przyrostowego dodawania łańcuchów znaków do języka minimalnego, deterministycznego, cyklicznego automatu skończonego, drugi dotyczący przyrostowego usuwania łańcuchów znaków z automatu. Pierwszy algorytm jest uogólnieniem ,,algorytmu dla danych nieuporządkowanych'' - drugiego z dwóch przyrostowych algorytmów...
-
Eksperymentalna analiza współczynników oporów lokalnych dla wybranych kształtek i złączek w systemach rur wielowarstwowych
PublicationArtykuł poświęcony jest analizie wartości współczynników oporów lokalnych dla wybranych kształtek i złączek pracujących w instalacjach z rur wielowarstwowych z tworzyw sztucznych. Badaniom poddano elementy o średnicach DN16, DN20, DN25, powszechnie wykorzystywane we współczesnych instalacjach sanitarnych. W pracy przedstawiono wybrane wyniki badań laboratoryjnych (dla rozszerzeń, kolanek i trójników) oraz ich porównanie z wartościami...
-
Application and evaluation of M-EPDG for performance analysis of Polish typical flexible and rigid pavements
PublicationThe main goal of the paper is to implement and evaluate the M-EPDG and the software AASHTOware to analyse the performance of new flexible and rigid pavements designed according to the Polish catalogues, which are comparable with analogous catalogues used in other European countries. For this purpose the site-specific inputs for Poland were determined and described in the paper as well as compared to the default input data used...
-
Katalog Inżyniera : głębia techniki czy płycizna
PublicationAnaliza katalogu na bazie wydawnictwa Polskiej Izby Inżynierów Budownictwa. Problem różnicy pomiędzy wydawnictwem reklamowym a katalogiem inżynierskim. Niska jakość opracowania a konsekwencje praktyczne.
-
Współpraca bibliotek w ramach Trójmiejskiego Zespołu Bibliotecznego
PublicationArtykuł omawia złączenie się bibliotek lokalnych w prace zespołów bibliotecznych na przykładzie TZB oraz wskazuje na różne aspekty współpracy w ramach zespołu katalogowania w Narodowym ''Uniwersalnym Katalogu Centralnym NUKAT.
-
Level and trend uncertainties of Kyoto relevant greenhouse gases in Poland.W: IIASA Home page. Mid-Summer Workshop of Young Scientists Summer Program. 18-19 July 2002, Laxenburg, Austria. Laxenburg: Int. Inst. Applied Syst.** 2002. Dostępny z Internetu: http://www.iiasa.ac.at IIASA - Publications Catalog [s. 1-38, 1 rys. 13 tab. bibliogr. 27 poz.] Poziom i trend niepewności oszacowania emisji gazów cieplarnianych w Polsce
PublicationScharakteryzowano metody określania niepewności szacowania emisji gazów cie-plarnianych z różnych źródeł. Wykonano badania i skomentowano wyniki.
-
Nowy polski katalog typowych konstrukcji nawierzchni podatnych i półsztywnych
PublicationPrzyczyny opracowania i nowowprowadzone elementy katalogu. Uporządkowanie terminologii. Obliczenia ruchu projektowego i nowe współczynniki przeliczeniowe. Nowe materiały i technologie oraz klasyfikacja warunków gruntowo-wodnych. Projektowanie warstw wzmacniających podłoże gruntowe i górnych warstw nawierzchni.
-
Katalog typowych konstrukcji nawierzchni jezdni przeznaczonych do ruchu bardzo lekkiego oraz innych elementów dróg
PublicationW lipcu bieżącego roku zostało rekomendowane do stosowania przez Ministra Infrastruktury opracowanie WR-D-63, w którym zostały zawarte typowe konstrukcje nawierzchni dla dróg obciążonych bardzo lekkim ruchem oraz konstrukcje nawierzchni dla innych elementów dróg, obejmujących zatoki przystankowe, stanowiska postojowe, drogi manewrowe, drogi dla pieszych oraz drogi dla rowerów. W artykule przedstawiono zakres stosowania i ogólne...
-
Cyanobacterial and Algal Strains in the Culture Collection of Baltic Algae (CCBA)
PublicationThe dataset titled Microalgal strains from “Culture Collection of Baltic Algae (CCBA)” is a representation of cyanobacterial and microalgal cultures isolated from the Baltic Sea. It is a unique catalogue of strains of the dominant and rare species found in the Baltic phytoplankton and microphytobenthos assemblages. The main purpose of the collection is to extend the knowledge on the Baltic microbial communities by providing...
-
Od Safony do Sibylli : o twórczości kobiet, które miały odwagę zmieniać świat
Publication"From Sappho to Sibylla. About the women’s research and literary output preserved in the PAS Gdańsk Library early printed books collection (15th-18th c.)" The main purpose of this study was to present women’s research and literary output preserved in the early printed books collection (15th-18th c.) of the PAS Gdańsk Library (PAN Biblioteka Gdańska). The author mentions the phenomenon of women writing and participation in the...
-
Bildhauerwettbewerb Rheda - Wiedenbrück
PublicationSympozjum rzeźbiarskie, które miało miejsce w 2012 roku w Rheda - Wiedenbrück w Niemczech. Katalog towarzyszący liczy 8 stron, zawiera krótkie teksty krytyczne i noty biograficzne w języku niemieckim oraz 22 reprodukcji kolorowych. Wydawcą katalogu jest Flora Westfalica GmbH.
-
Załącznik. Katalog wybranych urządzeń ochrony pieszych (przykłady dobrej praktyki)
PublicationW katalogu przedstawiono zestaw wybranych urządzeń ochrony pieszych. Wyspecyfikowano 24 urządzenia dla pieszych, które scharakteryzowano i opisano w syntetyczny sposób, przedstawiając następujące charakterystyki: schemat rysunkowy urządzenia, warunki stosowania, przykłady zastosowania, poziom kosztów realizacji oraz aspekty pozytywne i negatywne stosowania.
-
Wykroczenie, Galeria-pl; 26 maja-30 czerwca 2011
PublicationKatalog wystawy malarstwa, która miała miejsce w czerwcu 2011 roku w galerii-pl w Gdyni. Katalog liczy 4 strony i zawiera tekst krytyczny i notę biograficzną w języku polskim oraz trzy kolorowe reprodukcje prac. Wydawcą katalogu jest galeria-pl z gdyni.
-
THE INFLUENCE OF HOUSING ARRANGEMENT AND INTERFERENCE ON PRELOAD AND THEORETICAL LIFETIME OF A SYSTEM OF TAPER ROLLER BEARINGS OF A HIGH SPEED SHAFT OF A WIND TURBINE GEARBOX
PublicationA system of two taper roller bearings can carry loads with a high ratio of axial load to radial load. Such a system was proposed for a wind turbine gearbox following the poor durability of original bearing design with the aim of increasing durability. Because of size limits, a proposed system is composed of two different taper roller bearings. Standard manufacturers’ catalogues do not provide information on recommended preload...
-
Method of sum of power losses as a way for determining the ki coefficients of energy losses in hydraulic motor
PublicationThis paper shows application of the method of sum of power losses to determining energy losses which occur in hydraulic rotary motor in situation when not all laboratory data are at one’s disposal or when no use is made of data contained in catalogue charts. The method makes it possible to determine the coefficients ,ki , of energy losses occurring in the motor. The method of sum of power losses is based on the approach proposed...
-
Pomnik poety na Białorusi
PublicationInternetowy katalog aukcji charytatywnej http://www.wyspa.art.pl/library/File/katalog_maly1.pdf, która miała miejsce w Instytucie Sztuki Wyspa, we wrześniu 2011 roku. Katalog zawiera tekst krytyczny w języku polskim, noty biograficzne autorów, oraz 58 kolorowych reprodukcji prac. Wydawcą katalogu jest Instytut Sztuki Wyspa.
-
bez tytułu
PublicationInternetowy katalog aukcji charytatywnej http://www.wyspa.art.pl/library/File/katalog_maly1.pdf, która miała miejsce w Instytucie Sztuki Wyspa, we wrześniu 2011 roku. Katalog zawiera tekst krytyczny w języku polskim, noty biograficzne autorów, oraz 58 kolorowych reprodukcji prac. Wydawcą katalogu jest Instytut Sztuki Wyspa.
-
Labirynt, Galeria BWA Lublin.
PublicationKatalog towarzyszący wystawom, które miały miejsce w galeriach BWA Lublin w 2009/2010 roku. Publikacja liczy 112 stron i zawiera teksty krytyczne w języku polskim i angielskim oraz 199 kolorowych reprodukcji (praca autora s.76). Wydawcą katalogu jest bwa lublin. ISBN 978-84-88458-13-2.
-
Kilka spotkań z Andrzejem Staszewskim
PublicationKatalog poświęcony twórczości Andrzeja Staszewskiego. Katalog liczy 108 stron i zawiera teksty krytyczne i 86 reprodukcji. Tekst autora na stronach 17 - 20. Reprodukcja pracy malarskiej autora na str. 19. Wydawcą katalogu jest urząd gminy w krzynowłodze małej oraz towarzystwo przyjaciół ziemi przasnyskiej. ISBN: 978-83933044-0-0.
-
2012 Gdańskie Biennale Sztuki
PublicationWystawa sztuki, która miała miejsce w Gdańskiej Galerii Miejskiej w terminie 21.04 - 17.06.2012. Katalog towarzyszacy wystawie liczy 40 stron i zawiera tekst krytyczny oraz noty biograficzne autorów w języku polskim oraz 35 kolorowych reprodukcji prac (prace autorów s.15, 27). Wydawcą katalogu jest Gdańska Galeria Güntera Grassa.
-
VI Międzynarodowe Biennale Malarstwa i Tkaniny Unikatowej. Barwy i Faktury - Gdynia 2011, Muzeum Miasta Gdyni
PublicationKatalog wystawy sztuki, która miała miejsce w Muzeum miasta Gdyni. Organizatorem wystawy było stowarzyszenie promocji artystów wybrzeża Era Art w Gdyni. Katalog liczy 120 stron i zawiera tekst krytyczn w języku polskim i angielskim oraz 138 kolorowych reprodukcji prac (prace autora s.38). Wydawcą katalogu jest Muzeum miasta Gdyni.
-
VII Triennale Polskiego Rysunku Współczesnego Lubaczów 2011, Muzeum Kresów w Lubaczowie
PublicationKatalog towarzyszący wystawie rysunku, która odbyła się w muzeum kresów w lubaczowie. Katalog liczy 182 strony i zawiera teksty krytyczne i notę biograficzną w języku polskim oraz 117 kolorowych reprodukcji prac (praca autora s.139,140). Wydawcą katalogu jest Muzeum Kresów w Lubaczowie. ISBN 978-83-929590-7-6.
-
Jan Buczkowski, widok z okna, view from the window
PublicationKatalog wystawy indywidualnej sztuki, która miała miejsce w Gdańskiej Galerii Güntera Grassa w terminie 2.03 – 14.04.2013. Katalog liczy 32 strony i zawiera tekst krytyczny oraz notę biograficzną autora w języku polskim i angielskim, oraz 17 kolorowych reprodukcji prac. Wydawcą katalogu jest Gdańska Galeria Güntera Grassa. ISBN 978-83-935408-3-9.
-
Dominika Krechowicz - Alias znaków, Toruń Galeria Sztuki Wozownia, październik-listopad 2011
PublicationKatalog wystawy malarstwa, która miała miejsce w październiku 2011 roku w Galerii Sztuki Wozownia w Toruniu. Katalog liczy 8 stron i zawiera tekst krytyczny w języku polskim i angielskim, notę biograficzną po polsku oraz 10 kolorowych reprodukcji prac. Wydawcą katalogu jest Galeria Sztuki Wozownia z Torunia. ISBN 83-89657-97-x.
-
Cienie, cykl 'Odcinki' (1998)
PublicationKatalog aukcji polskiej sztuki współczesnej, która odbyła się w Domu Aukcyjnym Desa Unicum w Warszawie w dniu 15 grudnia 2011 roku. Katalog liczy 62 strony i zawiera noty biograficzne artystów wraz z charakterystyką twórczości w jezyku polskim, i zawiera 59 kolorowych reprodukcji (rep. autora s. 12). Wydawcą katalogu jest Desa Unicum.
-
The importance and availability of marine certified reference materials
PublicationTraceability and reliable results are the two pillars of analytical methods; certified reference materials (CRMs) meet this requirement. ISO 17034:2016 credentials provide brief information on general requirements for the competence of Reference Material Producers (RMPs). The different types of CRMs have been produced in recent years for chemical analysis in food, water, soil, and sediment matrices in recent years. This review...
-
Zmiany w systemach jakości BRC dedykowanych producentom żywności
PublicationW artykule przedstawiono zmiany wprowadzone w najnowszych wersjach standardu BRC Food wersja 7 i BRC/IoP wersja 5. Na podstawie danych zamieszczonych w ogólnodostępnym katalogu „BRC Global Standards Directory” dokonano oceny stopnia certyfikacji polskich przedsiębiorstw wg standardu BRC Food. Przeprowadzono analizę liczby akredytowanych jednostek certyfikujących w Polsce z uwzględnieniem stopnia ich wydajności.
-
Bionic relations as features of the author’s original concept of biomorphic plastic forms that belong to a place
PublicationThe article concerns the search for an architectural formula for living organically in the area of Pojezierze Kaszubskie [the Kashubian Lake Dis- trict]. The original project consisted in creating a series of biomorphic plastic forms that belong to the place. In this way, a set of alternative solutions was created in the form of small clay sculptures that account for bionic relationships between the newly created cultural elements...
-
Walory, zagrożenia i propozycje ochrony zasobów krajobrazowych województwa pomorskiego [Cz. 2]
PublicationPraca zawiera szczegółowe rozpoznanie zasobu i waloryzację makrokompozycji krajobrazowej Województwa Pomorskiego ze szczególnym uzwzględnieniem Trójmiejskiego Obszaru Metropolitalnego. Przedstawiono także propozycje działań w zakresie ochrony obszarów wartościowych pod względem krajobrazowego zasobu przyrodniczego oraz wizualnej ekspozycji kompozycji krajobrazowej. Zamieszczono szczegółowy opis zasobów krajobrazowych oraz proponowanych...
-
Accuracy of marine gravimetric measurements in terms of geodetic coordinates of land reference benchmark
PublicationThe article presents how the values of (3D) coordinates of land reference points affect the results of gravimetric measurements made from the ship in sea areas. These measurements are the basis for 3D maritime inertial navigation, improving ships' operational safety. The campaign verifying the network absolute point coordinates used as a reference point for relative marine gravity measurements was described. The obtained values...
-
Wystawa z okazji stulecia związku polskich artystów plastyków, Państwowa Galeria sztuki w Sopocie
PublicationKatalog wystawy sztuki, która miała miejsce w styczniu 2011 roku w państwowej galerii sztuki w sopocie z okazji stulecia zpap. katalog liczy 224 strony, zawiera teksty krytyczne i noty biograficzne w języku polskim oraz ok. 100 reprodukcji kolorowych prac artystów (prace autorów s.49,117,211). wydawcą katalogu jest związek polskich artystów plastyków okręg gdański. ISBN 978-83-928978-9-7.
-
Perspektywy edukacyjne dla społeczeństwa zjednoczonej Europy
PublicationPublikacja zawiera opis różnorodnych koncepcji edukacyjnych stanowiących podstawę rozwoju współczesnych systemów edukacyjnych w państwach zjednoczonej Europy. W publikacji zwrócono szczególną uwagę na charakterystykę katalogu kompetencji kluczowych w kontekście problemów i wyzwań jakie przed edukacją dla europejskiego społeczeństwa wiedzy stawia rzeczywistość i przyszłość oraz politykę UE w dziedzinie kształcenia opierającej się...
-
Współczynnik wymiarowy Kv w doborze elementów pneumatycznych
PublicationZnanych jest wiele sposobów opisu właściwości przepływowych elementów pneumatycznych. Jednym z nich jest podanie wartości współczynnika wymiarowego Kv zdefiniowanego w normie PN-83/M-74201 (1983). W niniejszej pracy przedstawiono możliwe różnice między wartością przewidywaną a wartością uzyskaną strumienia powietrza przepływającego przez element pneumatyczny w sytuacji, gdy podstawą doboru tego elementu z katalogu była znana dla...
-
Towards the value-based design of on-line services
PublicationThe paper identifies economic factors shaping customer bahaviour in on-line services in two interrelated dimensions; (1) economic needs and requirements, relevant to expected benefits and values perceived by customers; (2) technical components, allowing technical realization of on-line services. Technical components were cathegorized into four groups, creating so-called VIPR model: Visual, Interactive, Process and Relationship-relevant...
-
Metody zapobiegania powstawaniu spękań odbitych
PublicationAnalityczne opracowanie wyjaśniające zasady weryfikacji i aktualizacji obliczeń zawartych w nowym katalogu typowych konstrukcji nawierzchni podatnych i półsztywnych z 2013 roku dostosowanym do współczesnych technologii i materiałów, zwiększonego obciążenia dróg przez ruch drogowy, zmienionych sposobów wzmacniania podłoża, recyklingu materiałów drogowych, ujednoliconego nazewnictwa warstw konstrukcji nawierzchni oraz nowych metod...
-
Schemat i terminologia warstw konstrukcji nawierzchni podatnych i półsztywnych oraz ulepszonego podłoża
PublicationAnalityczne opracowanie wyjaśniające zasady weryfikacji i aktualizacji obliczeń zawartych w nowym katalogu typowych konstrukcji nawierzchni podatnych i półsztywnych z 2013 roku dostosowanym do współczesnych technologii i materiałów, zwiększonego obciążenia dróg przez ruch drogowy, zmienionych sposobów wzmacniania podłoża, recyklingu materiałów drogowych, ujednoliconego nazewnictwa warstw konstrukcji nawierzchni oraz nowych metod...
-
Porównanie wybranych europejskich katalogów typowych nawierzchni podatnych i półsztywnych
PublicationAnalityczne opracowanie wyjaśniające zasady weryfikacji i aktualizacji obliczeń zawartych w nowym katalogu typowych konstrukcji nawierzchni podatnych i półsztywnych z 2013 roku dostosowanym do współczesnych technologii i materiałów, zwiększonego obciążenia dróg przez ruch drogowy, zmienionych sposobów wzmacniania podłoża, recyklingu materiałów drogowych, ujednoliconego nazewnictwa warstw konstrukcji nawierzchni oraz nowych metod...
-
Materiały stosowane w Polsce w konstrukcjach nawierzchni podatnych i półsztywnych
PublicationAnalityczne opracowanie wyjaśniające zasady weryfikacji i aktualizacji obliczeń zawartych w nowym katalogu typowych konstrukcji nawierzchni podatnych i półsztywnych z 2013 roku dostosowanym do współczesnych technologii i materiałów, zwiększonego obciążenia dróg przez ruch drogowy, zmienionych sposobów wzmacniania podłoża, recyklingu materiałów drogowych, ujednoliconego nazewnictwa warstw konstrukcji nawierzchni oraz nowych metod...
-
Wprowadzenie
PublicationAnalityczne opracowanie wyjaśniające zasady weryfikacji i aktualizacji obliczeń zawartych w nowym katalogu typowych konstrukcji nawierzchni podatnych i półsztywnych z 2013 roku dostosowanym do współczesnych technologii i materiałów, zwiększonego obciążenia dróg przez ruch drogowy, zmienionych sposobów wzmacniania podłoża, recyklingu materiałów drogowych, ujednoliconego nazewnictwa warstw konstrukcji nawierzchni oraz nowych metod...
-
Określenie temperatury ekwiwalentnej do projektowania konstrukcji nawierzchni w Polsce
PublicationAnalityczne opracowanie wyjaśniające zasady weryfikacji i aktualizacji obliczeń zawartych w nowym katalogu typowych konstrukcji nawierzchni podatnych i półsztywnych z 2013 roku dostosowanym do współczesnych technologii i materiałów, zwiększonego obciążenia dróg przez ruch drogowy, zmienionych sposobów wzmacniania podłoża, recyklingu materiałów drogowych, ujednoliconego nazewnictwa warstw konstrukcji nawierzchni oraz nowych metod...