Search
Filters
total: 1236
filtered: 278
-
Catalog
Chosen catalog filters
Search results for: gorna wisla
-
Lipska willa w śródmieściu.
PublicationOd 10 lat Lipsk dotknięty jest zjawiskiem kurczenia struktur miejskich. Jest to proces społeczno-przestrzenny związany z nagłą utratą rynku pracy. Pociagnęła ona migracje daleką. Jednocześnie w zmienionych uwarunkowaniach polityczno-gospodarczych postepująca w dużym tempie suburbanizacja spowodowała odpływ ludności do strefy podmiejskiej. Utrata znaczącej części ludności wywołała zachwianie rynku nieruchomosci. Pustostany stały...
-
Dolna Wisła - rzeka niewykorzystanych możliwości
PublicationPraca jest próbą merytorycznej prezentacji problematyki dolnej Wisły na tle problemów gospodarki wodnej kraju w sposób możliwie przystępny i popularny, bez odwoływania się do niekiedy dość hermetycznej terminologii charakteryzującej zwykle dyskusje profesjonalistów. Konsekwencją przedstawionego wyżej założenia jest przyjęta formuła i układ pracy. Zamiarem autora jest przedstawienie podstawowych informacji na temat gospodarki wodnej,...
-
Wykorzystanie standardu WSLA w serwisach internetowych
PublicationW pracy omówiono kluczowe zasady projektowania usług semantycznych w Internecie. Usługi w sieci semantycznej mogą być realizowane w wypadku porozumienia między dostawcami usług a agentami lub odbiorcami usług. Dlatego też opisano standard uzgodnień WSLA. Opisano także wybrane realizację usług semantycznych, ze szczególnym uwzględnieniem usługi BioCatalogue. Koncepcja ta bazuje na reprezentacji wiedzy za pomocą metamodeli danych...
-
Analiza mostu kolejowego przez rzekę Martwa Wisła w Gdańsku
PublicationOpracowanie dotyczy konstrukcji nowoprojektowanego mostu kolejowego przez rzekę Martwa Wisła w Gdańsku budowanego w ramach zadania "Projekt poprawy dostępu kolejowego do Portu Gdańsk" (most + dwutorowa linia kolejowa). Celem opracowania jest przeprowadzenie analizy obliczeniowej mostu na podstawie jego charakterystyk dostarczonych przez Zleceniodawcę - Biuro Projektów Budownictwa Komunalnego w Gdańsku w formie projektu architektoniczno-budowlanego....
-
MANAGEMENT OF THE POST-MINING AREAS IN DEVELOPMENT POLICY OF ZIELONA GORA (POLAND)
Publication -
Complex Monitoring of the Coastal Cliffs on the Example of Cliff in Jastrzebia Gora, Poland
PublicationThe cliff coasts, which are in total about 100 km long, are especially vulnerable to abrasion. The mean regression of the studied object which is the seacliff in Jastrzebia Gora depends on time. For example, from 1875 to 1937 the cliff regress 90 m in mean pace of 1.4 meter a year. Besides of natural factors causing the degradation, there is also an anthropogenic activity, which speeds up the abrasion process. Based on these informations,...
-
Godna praca – koncepcja, pomiar i praktyka w wymiarze rynkowym i organizacyjnym
PublicationW opracowaniu przedstawiono koncepcję „godnej pracy”, podejmując próbę analizy definicyjnej tego złożonego pojęcia. Dokonano analizy istniejących podejść, wychodząc od prac Międzynarodowej Organizacji Pracy służących wzmacnianiu godnej pracy w wymiarze globalnym, a także działań podejmowanych na rzecz rozwoju koncepcji „jakości pracy” w wymiarze europejskim. Dokonano przeglądu metod pomiaru godnej pracy oraz pracy wysokiej jakości,...
-
Monitoring Salt Water Intrusion During Construction of a Road Tunnel under the Martwa Wisła River in Gdańsk
PublicationThe paper presents results of groundwater monitoring carried out during the construction of a road tunnel under the Martwa Wisła river in Gdańsk, Poland. Martwa Wisła is one of the branches of Wisła (Vistula) river, heavily influenced by storm surges and saline water inflow from the Bay of Gdańsk. Increased values of chloride concentration were observed on both sides of the river, in particular on the western side, which was caused...
-
100-lecie powstania Zrzeszenia Studentów Polaków Politechniki Gdańskiej. Bratnia Pomoc i Korporacji ZAG Wisła
PublicationW 2021 roku przypada 100-lecie utworzenia Korporacji ZAG Wisła, nawiązującej do tradycji pierwszej polskiej organizacji Związku Akademików Gdańskich, oraz utworzenia i zalegalizowania samopomocowej organizacji zrzeszającej...
-
Revitalization of Residential Buildings Dating Back to the Late19th and Early 20th Century on the Example of “Willa Halina” in Sopot (Poland)
PublicationResidential buildings dating back to the late 19th and early 20th century constitute an important element of the urban composition of many European cities, often determining their overall spatial expression. These buildings often require revitalization and sometimes also reconstruction or extension. Such activities make it possible to restore historical buildings to their former glory, but also to create new architecture, inscribed...
-
Studium wprowadzenia elektrycznych zespołów trakcyjnych z zasobnikami energii na częściowo zelektryfikowanej trasie Orunia Górna - Port Oksywie
PublicationW artykule rozważono innowacyjny układ przewozów pasażerskich Metropolii Trójmiejskiej. Dla układu z naprzemiennie występującymi odcinkami zelektryfikowanymi i niezelektryfikowanymi wyznaczono zapotrzebowanie energetyczne i dobrano hipotetyczny zasobnik, składający się z baterii akumulatorów oraz superkondesarorów. W wyniku przeprowadzonej analizy wykazano, że zastosowanie elektrycznych zespołów zasobnikowych w stosunku do zespołów...
-
Nowy wzorzec willi modernistycznej lat trzydziestych w Gdyni - willa z półokrągłą werandą. Powojenna kontynuacja idei
PublicationNa początku lat trzydziestych pokawił się w architekturze Gdyni nowy typ willi - willa z półokrągłą, parterową werandą Stanowiła ona wyrazisty element plastyczny kompozycji przestrzennej i zyskała dużą popularność w realizacjach do końca 1939 r. Motyw ten był także stosowany często w architekturze powojennejo,, a zaczął zanikać dopiero w latach 60. XX wieku.
-
Economic conditions for the development of energy efficient civil engineering using RES in the policy of cohesion of the European Union (2014–2020). Case study: The town of Zielona Gora
Publication -
Modelowanie rozkładu ruchu w sieciach transportowych z uwzględnieniem zmienności popytu na transport.IV Konferencja Naukowa Doktorantów Wydziałów Budownictwa. Gliwice - Wisła, 20-21 listopada 2003].
PublicationStosowane powszechnie w planowaniu rozwoju systemów transportowych modele rozkładu ruchu w sieci najczęściej nie uwzględniają wpływu zjawiska zatłoczenia na zmiany zachowań transportowych mieszkańców. Zmiany te przejawiają się w rezygnacji z podróży w godzinach szczytowych, ograniczeniu długości podróży lub wyborze alternatywnego środka transportu. W referacie przedstawiono charakterystykę metod rozkładu ruchu, które pozwalają...
-
Elektryczne zespoły zasobnikowe jako alternatywa dla elektryfikacji nowych linii w Trójmieście = Electric Multiple Units With Energy Storage – Alternative to Electrification of New Lines in Three City
PublicationRozważono zastosowanie nowoczesnych zespołów trakcyjnych na liniach pasażerskich Trójmiasta. Zaproponowano budowę linii Gdańsk Śródmieście - Orunia Górna oraz odtworzenie komunikacji do północnych dzielnic Gdyni. Przeanalizowano trójmiejski układ komunikacyjny dla ruchu pociągów z zasobnikami energii. Zaproponowano trasę Orunia Górna - Wrzeszcz - Osowa - Chylonia - Port Oksywie z naprzemiennie występującymi odcinkami zelektryfikowanymi...
-
Adaptive traffic optimization using Variable Speed Limits; Adaptacyjna optymalizacja ruchu drogowego przy pomocy zmiennych ograniczeń prędkości
PublicationVariable speed limits (VSL) is an intelligent transportation system (ITS) solution for traffic management. The speed limits can be changed dynamically in order to adapt to traffic, weather, or road surface conditions. This paper presents an approach for such an adaptive traffic control where the primary goal is to ensure traffic safety and efficiency of the traffic control system (fast response to dynamically changing traffic,...
-
O nadjeżdżającej rewolucji w transporcie
Publication1,3 miliona – tyle osób rocznie na świecie ginie w wypadkach drogowych. Ponad 20 milionów zostaje rannych! 4 miliardy złotych – prawie tyle rocznie tracą kierowcy w 7 największych miastach w Polsce z powodu korków (a są to jedynie szacowane koszty straconego czasu i paliwa, bez uwzględnienia np. negatywnego wpływu na środowisko). Czy możemy coś z tym zrobić?
-
The role of isolated farmsteads in the open landscape protection on the example of Kashubia
PublicationAs a result of the social and economic transformation of rural areas, open landscapes are disappearing. Former farmsteads are being devastated or beginning to lose their landscape context due to the spread of residential building development. At the same time, in many places, the farmstead form is clearly legible and remains an element with which the view is structured and enriched. The article was aimed at drawing attention to...
-
Assessment of Alterations in Settlement Patterns of Agricultural Landscape in the Example of Kashubia in Poland
PublicationTraditional agricultural landscapes are heavily exposed to change due to their relatively low agricultural productivity. However, they represent cultural values of great importance in maintaining the resilience of the environment and society. Although their cultural potential is important for sustainable development, it is still insufficiently recognized. The article fills this gap by examining old farmstead buildings as a distinguishing...
-
Wiejski krajobraz po turystyce
PublicationZwiększanie się ilości czasu wolnego można uważać za uboczny efekt rozwoju gospodarek krajów cywilizacji zachodniej. Turystyka wiejska, korzystająca z zasobów wiejskiej kultury, umożliwia zagospodarowanie tego czasu. Wnosi w krajobrazy obszarów wiejskich zmiany, które wymuszają przedefiniowanie wielu tradycyjnie związanych z krajobrazem zagadnień. Ujawnia istnienie ukrytych problemów. Rozwój turystyki włącza wiejską kulturę w nurt...
-
Landscape perception and the teaching of it in Poland
PublicationA preliminary assessment of the state of knowledge of landscape perception is contained in this article. A survey was carried out of students of architecture and urban planning during the rural design course in the academic year 2017/2018. The pilot project involved the initial establishment of categories of the countryside image. It was assumed that the results represented students’ knowledge of the landscape characteristics and...
-
Visual Capacity Assessment of the Open Landscape in Terms of Protection and Shaping: Case Study of a Village in Poland
PublicationThis article describes the methodology and results of research on landscape visual capacity. The aim of the project was to develop a tool that would support planning and design decisions at the level of communal management in rural areas in Poland through systematic application of visual criteria. Their importance in the protection, management and shaping of space is underlined by the document produced at the European Landscape...
-
Krajobraz wiejski jako projekt zbiorowy
PublicationW artykule podjęto rozważania nad znaczeniem sfery zbiorowych wyobrażeń dla zachowania ładu przestrzennego obszarów wiejskich. Celowość badania wynika z efektów przestrzennych transformacji ustrojowej w Polsce po 1989 roku. Rozwojowi pozarolniczego zagospodarowania i użytkowania obszarów wiejskich towarzyszy zjawisko dezintegracji przestrzennej, zanik lokalnych cech krajobrazu oraz wzrost zagrożeń ekologicznych i społecznych. Wynika...
-
Threats to Rural Landscape and Its Protection in Poland
PublicationThe article describes the premises and conditions for the implementation of a pro-landscape spatial policy in rural areas in Poland. It presents the erosion of spatial order in a large part of the country’s territory. Firstly, the state of protection of the rural landscape and the legal aspects of shaping the space of rural areas are described. Secondly, the location is depicted, and the main physiognomic and environmental threats...
-
Rural Landscape Planning for Sustainable Development. The Case of Poland
PublicationThis text results from theoretical study on the possibilities of rural landscape renovation in Poland. The introduction marks new spatial phenomena and the scope of their influence. It indicates social and cultural reasons of the changes, and states the need of their renewed interpretation. The second part of the article contains a description of the degrading cultural landscape of the country and presents its features. It then...
-
Zrównoważone formy funkcjonowania miasta i jego otoczenia
PublicationW artykule przedstawiony jest przegląd koncepcji równoważenia miasta i jego otoczenia. W szczególności omówiona jest idea miasta zwartego, miejskiej wioski, nowego urbanizmu, permaculture, jurydyki.
-
Wsparcie dla wiejskości. Znaczenie doświadczeń w kształtowaniu wiejskiego krajobrazu
PublicationKwestię wiejskości tradycyjnie badają nauki społeczne. Wobec przebudowy społeczno-gospodarczej obszarów wiejskich wiejskość, która wykazuje trwałe powinowactwo z krajobrazem, stanowi również wyzwanie dla planowania przestrzennego i turystyki: wyobrażenia związane z wiejskim krajobrazem są jednym z prawdopodobnych kryteriów wyboru wsi jako miejsca zamieszkania, a wizerunek tradycyjnej wsi stanowi koło napędowe gospodarki wiejskiej...
-
Zarządzanie krajobrazem w czasach konsumpcji
PublicationKonsumpcyjna rzeczywistość późnej nowoczesności przeformułowuje kształty krajobrazu kulturowego. W zarządzaniu krajobrazem kulturowym ujawniają się sprzeczności pomiędzy ciągłością kultury a jej epizodycznością, pomiędzy tym co publiczne a tym co prywatne, pomiędzy użytkownikiem a konsumentem krajobrazu, wreszcie pomiędzy wartością dziedzictwa a jego wystawionym na sprzedaż symbolem. Rozwiązanie rodzących się w warunkach konsumpcji...
-
Dynamiczne kształtowanie krajobrazu strefy podmiejskiej
PublicationPrzesłaniem koncepcji dynamicznego podejścia w kształtowaniu strefy podmiejskiej jest poszukiwanie działań zapewnijących ciągłość tradycji i harmonię w przestrzeni zagrożonej utratą tożsamości i dezintegracją. Idea ognisk społecznej aktywności w krajobrazie strefy podmiejskiej stanowi odpowiedź na tak postawiony problem. Skupia się na niedostatecznie realizowanej potrzebie odczytywania i kreowania treści w przestrzeniach publicznych...
-
Doświadczenie turysty : krajobraz wiejski w warunkach zmiany
PublicationPrzemysł turystyczny staje się ważnym źródłem dochodów mieszkańców wsi. Nowe sposoby organizowania i uprawiania turystyki wiejskiej prowadzą do zmian krajobrazu kulturowego wsi. Zwiększenie liczby turystów łączy się z racjonalizacją i instytucjonalizacją sposobów użytkowania przestrzeni. Rezultatem prywatnej kontroli nad krajobrazem jest zanikanie przestrzeni publicznych i ich komercjalizacja. Turystyczne przygotowanie krajobrazu...
-
Strefa podmiejska w warunkach zrównoważonego rozwoju.
PublicationNR DOKUM: D 73137
-
Przestrzeń publiczna osiedla wiejskiego
PublicationPrzestrzeń publiczna potrzebuje ludzi. Decydują oni o jej uniwersalnej wartości jako forum kontaktów międzyludzkich i jednocześnie o jej scenograficznej aranżacji, która służy zapamiętywaniu i przekazywaniu treści kulturowych zrodzonych w obrębie społeczności.Działalność planisty i projektanta ocenia się dziś także przez pryzmat umiejętności konstruowania przestrzennych ram tożsamości społecznej.Przestrzeń publiczna osiedla wiejskiego,...
-
Krajobraz kulturowy wsi jako nośnik mitu
PublicationFormy krajobrazu kulturowego przenoszą znaczenia. Krajobraz kulturowy jest rodzajem przestrzennej ramy dla pamięci zbiorowej. Estetyczna degradacja krajobrazu to m.in. wynik społecznej ''utraty pamięci''. Równocześnie obserwujemy narodziny wielu komercyjnych, inspirowanych przeszłością, funkcji obszarów wiejskich. Ważne aby objaśniać, jak tożsamość i przeszłość współistnieją w krajobrazie kulturowym wsi i jak go kształtują.
-
Zagroda. Zagadnienia planowania i projektowania ruralistycznego.
PublicationOpracowanie skierowane jest do studentów architektury i urbanistyki. Przedstawia zasady budowania i funkcjonowania zagrody dawniej i dziś, jej genezę i strukturę. Opisuje rolę zagrody w kształtowaniu wiejskiego krajobrazu oraz szanse jej współczesnego udziału w kreowaniu wizerunku wsi. Czytelnicy otrzymują przewodnik, który ułatwi im samodzielne rozpoznawanie w krajobrazie kulturowym wsi relacji przestrzennych współtworzonych przez...
-
Transformacje krajobrazów wiejskich i zasad ich kształtowania
PublicationNa skutek zmian relacji pomiędzy wsią i rolnictwem dochodzi dziś do transformacji krajobrazu wiejskiego, który jest agresywnie penetrowany przez nowe funkcje. W przyspieszonym tempie znika specyfika krajobrazu kulturowego wsi. Powinniśmy zatem zastanawiać się, w jaki sposób chronić i rozwijać kulturowe dziedzictwo i różnorodność regionalną krajobrazów.
-
Local Development Strategies in Shaping Rural Landscape
PublicationDlaczego krajobraz kulturowy wsi jako zintegrowana całość wymyka się procedurom planistycznym i zarządzaniu? Dlaczego praktyka życia społecznego w dziedzinie gospodarowania przestrzenią na terenach wiejskich przeciwstawia się i zaprzecza równie powszechnie deklarowanej intencji kształtowania harmonijnego krajobrazu?Profesjonalne diagnozy kryzysu krajobrazu kulturowego wsi koncentrują się zwyczajowo na nieskuteczności, często rzeczywiście...
-
Krajobraz wiejski i turystyka. Poszukiwanie równowagi pomiędzy widzeniem i wizerunkiem wsi
PublicationNajważniejszym składnikiem marki wsi jest krajobraz. Wizerunek wsi kreowany w turystyce i dostępny widok różnią się jednak coraz bardziej: przekaz reklamowy identyfikuje wieś z przyrodą oraz ciszą i spokojem; wieś realna stanowi, najczęściej dysharmonijną, mozaikę wiejsko-miejskiego zagospodarowania. Konfrontacja dostarczonego przez turystykę komunikatu z oglądanym krajobrazem podważa wiarygodność marki wsi, co stanowi zagrożenie...
-
Udział architekta w planowaniu zrównoważonej turystyki wiejskiej
PublicationCelem artykułu jest po pierwsze: poszukiwanie przyczyn degradacji wiejskiego krajobrazu kulturowego w relacjach nierównowagi pomiędzy tradycyjną wiejską gospodarką opartą na rolnictwie a turystyką jako częścią gospodarki konsumpcji, po drugie: wskazanie potencjału gospodarstwa rodzinnego w harmonizowaniu celów produkcji i konsumpcji, po trzecie: próba wzmocnienia doradczej roli architekta jako rzecznika wiejskiego krajobrazu kulturowego...
-
Przestrzeń turystczna w krajobrazie kulturowym wsi
PublicationCelem opracowania jest przedstawienie relacji pomiędzy wiejskim krajobrazem kulturowym a wzrastającą w jego obrębie przestrzenią turystyczną oraz określenie możliwości i konsekwencji ich integracji.
-
Powrót na wieś? Tradycja, nowoczesność, odnowiona tradycja = Back to the village? Tradition,modernity, renewed tradition.
PublicationW krajobrazie wiejskim obserwujemy gwałtowne zmiany. W globalnej rzeczywistości miasto atakuje wieś niszcząc jej kulturowy fenomen.Zachowanie piękna krajobrazu wiejskiego zależy dziś od wyjaśnienia społecznych i kulturowych uwarunkowań tego procesu. Należy podjąć temat erozji tradycji, zmiany społecznej i relacji pomiędzy wiedzą lokalną i specjalistyczną.
-
Neowioski-krajobrazy z przeszłości
PublicationArtykuł stanowi propozycję refleksji nad zależnością pomiędzy sposobami przedstawiania krajobrazu wsi a krajobrazem jako przedstawieniem - zależnością, w której zapamiętany obraz jest istotnym pośrednikiem.
-
O utracie walorów pejzażowych przez wiejskie krajobrazy i o warunkach ich odzyskania
PublicationWiejski krajobraz znajduje się dziś w stanie estetycznej katastrofy. Przestaje zarządzać nim rolnictwo, a rozwijające się mieszkalnictwo i turystyka nie kontynuują długookresowej perspektywy działania i środowiskowej odpowiedzialności charakterystycznej dla rodzinnych gospodarstw rolnych. Zabudowa mieszkaniowa przybyszów z miasta i nowa infrastruktura turystyczna niszczą wizualne walory wiejskiego krajobrazu: malowniczość i harmonię,...
-
O użytecznej wizji wsi
PublicationW artykule stawiam tezę, że przyczyną braku ładu przestrzennego na obszarach wiejskich jest wybiórczość polityki przestrzennej, skoncentrowanej na ekonomicznych aspektach rozwoju. Jedynie udział zbiorowej, aprobowanej wizji wsi w planowaniu zapewni skuteczną realizację założeń zrównoważonego rozwoju. Warunkiem wykreowania postulowanego wizerunku jest włączenie do systemu planowania narzędzi wizualizacji krajobrazu, które uwzględniają...
-
Edukacja krajobrazowa dla ruralistyki
PublicationArtykuł zwraca uwagę na negatywne konsekwencje utraty pospolitych i nieobjętych ochroną, wiejskich krajobrazów. Stawia tezę, że za regres specyfiki krajobrazu odpowiada także dysfunkcyjna wiedza zbiorowa. Celem badań było wskazanie sposobów i środków, które na etapie edukacji akademickiej pomogą przełamać ograniczenia społecznej świadomości krajobrazowej.
-
KRAJOBRAZOWY WYMIAR RURALISTYKI
PublicationTytuł Krajobrazowy wymiar ruralistyki w pełni oddaje treść pracy. Najogólniej mówiąc, rozprawa relacjonuje poszukiwania sposobów udziału krajobrazu w planowaniu przestrzennym obszarów wiejskich. Książka, wbrew swojemu układowi, nie powstawała według zwyczajowej ścieżki: od tezy, mieszczącej się w dziedzinie architektury i urbanistyki, do argumentów, które wywiedzione z tej dyscypliny, przemówiłyby za nią. Analiza stanu badań wskazywała...
-
Landscape Rurality: New Challenge for The Sustainable Development of Rural Areas in Poland
PublicationThe standard of country living was a matter of Polish elites’ concern from the eighteenth century. In different historical conditions different concepts of the rural renewal were formed. Today in rural areas of Poland some spatial processes that threaten the quality of life occur. The disadvantageous changes are the result of national or local governments spatial policy and they are an inhabitants’ response to it. The political...
-
Landscape as the tool of coherence in the land management of rural communes
PublicationEconomic and social transformation of rural areas in Poland after 1990 reveals itself through disintegration of previous spatial order. Building a new pattern requires a vision, which would counteract complex causes of disintegration. The latter belong to institutional domain of planning strategies and the area of common practices. Therefore, agreement on aims and means between spatial policy strategies and tactics of space users...
-
Thematic Areas in the Polish Countryside and Their Role in Local Development
PublicationThe article defines the phenomenon of space thematisation with regards to rural areas in Poland. The typology of thematic spaces and criteria of their comparative description have been proposed. Thematic villages, home gardens, amusement parks and housing estates have been distinguished. They have been compared in terms of spatial availability, the degree of user participation and the commercial vs. non-commercial creation purpose....
-
Szkoła letnia Wydziału Architektury - artykuł w Piśmie PG
PublicationArtykuł opisuje tematykę cyklu szkół letnich Wydziału Architektury pn. "Architektura dla miejsca" Wakacyjne warsztaty stanowią realizację ważnego celu w dydaktyce projektowania architektonicznego, jakim jest gotowość projektanta do gromadzenia doświadczeń bezpośrednio w terenie i poznawania wielowymiarowych – ekologicznych, społecznych, kulturowych – uwarunkowań kształtowania przestrzeni. Małomiasteczkowe lub wiejskie, studio projektowania...
-
Eko-regionalizm w architekturze wsi – idea czy realna szansa odbudowy wiejskości?
PublicationArtykuł jest refleksją nad możliwością odrodzenia lokalnych form budownictwa wiejskiego dzięki rozwojowi architektury proekologicznej: "Swoisty eko-regionalizm w architekturze i budownictwie może wzmocnić odbudowę lokalnej specyfiki i lokalnej gospodarki wielu miejscowości. Wyrazisty wizerunek miejsca, kreowany przez architekturę i inne elementy zagospodarowania, sprzyja formowaniu tożsamości społecznej, poczuciu wspólnoty i rozwojowi...