Filters
total: 1704
-
Catalog
- Publications 1278 available results
- Journals 2 available results
- Publishing Houses 1 available results
- People 61 available results
- Inventions 1 available results
- Projects 26 available results
- Laboratories 2 available results
- Research Teams 10 available results
- e-Learning Courses 267 available results
- Events 51 available results
- Open Research Data 5 available results
displaying 1000 best results Help
Search results for: ORGANIZACJE OPARTE NA WIEDZY
-
Modelowanie, monitorowanie i sterowanie
PublicationArtykuł przedstawia przegląd najnowszych wyników prac prowadzonych w obszarach modelowania, monitorowania i sterowania systemami wodociągowymi i ściekowymi.Ze względu na palące potrzeby kompleksowej ochrony środowiska naturalnego systemy wodociągowe i ściekowe sa przedmiotem intensywnych prac badawczych oraz wdrożeniowych. Spełnienie wysokich wymagań jakości oczyszczanych ścieków oraz wody pitnej, przy jednoczesnej minimalizacji...
-
Doskonalenie relacji uniwersytetu z otoczeniem na przykładzie wybranych uczelni technicznych
PublicationAutor stawia tezę, że implementacja modelu potrójnej spirali (triple helix), budowania ścisłych, wzajemnych relacji uczelni z otoczeniem będzie sprzyjać doskonaleniu zarządzania wiedzą w uniwersytecie i jego ewolucji w kierunku organizacji opartej na wiedzy i realizacji trzeciej misji uczelni. Autor przedstawia opinie rektorów wybranych uczelni technicznych o roli konwentów, których jednš z ról jest urzeczywistnianie trzeciej misji...
-
Co architekt umieć powinien
PublicationCelem kształcenia arcchitekta powinno być wyrobienie i utrwalenie ogólnych umiejętności i uwrażliwień nieodzownych w praktycznym i skutecznym stosowaniu wiedzy i umiejętności twórczych, które po studiach muszą ulec rozwinięciu, jeśli architekt chce pracować w projektowaniu. Polegają one nie na byciu wyuczonym, lecz na przyswojeniu stałych zasad rządzących sztuką projektowania i umiejętności właściwego reagowania na nowe i zmieniające...
-
Metody numeryczne. Podstawy teoretyczne
Publicationpodręcznik jest pomocą w nauczaniu przedmiotów ''metody numeryczne'' i ''technika obliczeniowa i symulacyjna''. poszczególne rozdziały powiazane są z tematami wykładów i ćwiczeń z tych przedmiotów, a ich treść służy pogłębieniu i rozszerzeiu wiedzy z tej dziedziny. treśc podręcznika uzgodniono tak, aby wiązała się z tematami zadań obliczeniowych i zadań z dziedziny modelowania z którymi zapoznawani sa studenci uczelni technicznych....
-
System nawigacji bezkolizyjnej autonomicznego robota mobilnego SCORPION.
PublicationW artykule przedstawiono opracowany i wykonany system nawigacji autonomicznego robota mobilnego ERSP Scorpion umożliwiający realizację zadania unikania kolizji z przeszkodami statycznymi znajdującymi się w otoczeniu, w którym robota się porusza. Do akwizycji wiedzy o otoczeniu wykorzystano czujniki odometryczne oraz podczerwieni aktywnej. Przedstawiono również wyniki badań systemu nawigacji w różnych warunkach pracy, począwszy...
-
A document-centric processing paradigm for collaborative computing
PublicationKlasyczne modele przetwarzania rozproszonego zakładają, że dokumenty są biernymi obiektami, które rozsyła się w formie komunikatów lub pobiera z serwerów do przetwarzania jako pliki.W artykule przedstawiono koncepcję dokumentu jako aktywnego obiektu, zdolnego do samodzielnej migracji miedzy węzłami sieci i interakcji z użytkownikami w ich lokalnym środowisku. Takie podejście jest szczególnie przydatne do realizacji procesów biznesowych...
-
Wykorzystanie serwerów UDDI dla systemów zdalnej edukacji.
PublicationW artykule przedstawiono możliwości wykorzystania usług sieciowych opartych na serwerach UDDI (Universal Description, Discovery and Integration) do przechowywania obiektów edukacyjnych. Opisane rozwiązanie wykorzystujące język XML, protokół SOAP (Simple Object Access Protocol) i standard WSDL (Web Services Description Language) pozwala na tworzenie baz wiedzy przeznaczonych zarówno dla uczniów jak również dla nauczycieli....
-
Planning and simulation studies of cellular-type manufacturing processes
PublicationZaproponowano metodę i algorytmy projektowania struktur organizacyjnych systemów wytwarzania typu gniazdowego, z wykorzystaniem zdefiniowanych modeli zapisu wiedzy technologicznej i zasad grupowej obróbki przedmiotów. Wyznaczono wskaźniki efektywności procesu grupowego przebiegającego w systemach gniazdowych z rozmieszczeniem komórkowym oraz funkcjonalnym stanowisk wg przyjętych formuł analitycznych. Zawarto wyniki zrealizowanych...
-
Metody numeryczne. Podstawy teoretyczne.
PublicationNiniejszy podręcznik jest pomocą w nauczaniu przedmiotu ''Metody numeryczne''. Poszczególne rozdziały wiążą się z tematami wykładów i ćwiczeń z tego przedmiotu, a ich treść służy lepszemu opanowaniu i pogłębieniu wiedzy. Treść podręcznika ustalono tak, aby wiązała się z tematami zadań obliczeniowych i zadań z dziedziny modelowania, z którymi zapoznawani są studenci uczelni technicznych. Tematyka podręcznika obejmuje...
-
Zagadnienie kształtowania się gdańskiego obszaru metropolitalnego w planach i opracowaniach urbanistycznych
PublicationW pracy dokonano przeglądu opracowań planistycznych dotyczących procesów kształtowania się aglomeracji gdańskiej, która przechodzi obecnie w fazę tworzenia - wraz z sąsiednimi gminami - zespołu metropolitalnego. Prezentowane materiały planistyczne ukazują etapy rozwoju aglomeracji gdańskiej od lat 20. XX wieku. do czasów współczesnych, wskazują zależności funkcjonalno-przestrzenne między poszczególnymi jednostkami tego układu osadniczego,...
-
Programowanie Obiektowe z Użyciem Adnotacji Semantycznych
PublicationW tym artykule przedstawiono jak przy udziale standardowych mechanizmów nowoczesnych języków obiektowych, osiągnięć z zakresu formalnej reprezentacji wiedzy oraz lingwistyki komputerowej wytworzyć zbiór narzędzi wzbogacających warsztat programisty o narzędzia semantyczne. Przedstawione tu Programowanie Obiektowe z Użyciem Adnotacji Semantycznych jest częścią rozwijanej przez autora referatu metodologii wytwarzania oprogramowania...
-
Zarządzanie kreatywnością w projekcie
PublicationW kontekście innowacyjności oraz badań w obszarze nauk technicznych pojawia się problem efektywnego zastosowania metod kreatywności w konkretnej sytuacji projektowej oraz weryfikacji wyników podejmowanych działań kreatywnych. Celem referatu jest zaproponowanie podejścia do zarządzania kreatywnością w projekcie w oparciu o wiedzę pochodzącą z psychologii kreatywności. Zaprezentowano ramy zarządzania kreatywnością z zastosowaniem...
-
Strategie rozwoju obszarów funkcjonalnych miast na obszarach peryferyjnych polskich regionów
PublicationArtykuł dotyczy strategii 12 miejskich obszarów funkcjonalnych (MOF) na polskich ob-szarach peryferyjnych, tj. zlokalizowanych poza MOF stolic województw. Celami badania były: (1) znalezienie czynników, które były podstawą do opracowania planowanych strategii, (2) rozpoznanie i ocena strategii (3) wzbogacenie wiedzy na temat planowania strategicznego: stosowanych metod, a także najbardziej powszechnych wad. Metoda badań obejmowała...
-
Rola i techniki eksploracji w uczeniu przez wzmacnianie
PublicationW rozdziale podjęto rozważania na temat roli eksploracji w uczeniu się agentów sztucznej inteligencji przez wzmacnianie. Prezentuje przegląd współczesnych technik eksploracji i rozróżnia dwie główne rodziny technik: eksplorację nieukierunkowaną i eksplorację ukierunkowaną. Praca ta powinna pomóc zrozumieć dylemat pomiędzy eksploatacją wiedzy a eksploracją środowiska, któremu poddany jest agent w każdym kroku interakcji ze środowiskiem....
-
Rozwój bioaktywnych implantów porowatych na osnowie stopów tytanu
PublicationGłównym przedmiotem pracy są złożone zagadnienia materiałowe wynikajace ze specyfiki zastosowań implantów wytworzonych z tytanu i jego stopów, szczególnie w zakresie bioaktywności i stabilności długoczasowej implantów tkanki kostnej w obszarach przenoszących znaczne obciążenia. Dokonano krytycznej analizy obecnego stanu wiedzy w tym zakresie i przedstawiono wyniki prac własnych prowadzonych prowadzonych na Politechnice Gdańskiej,...
-
ZARZĄDZANIE ADAPTACYJNE NA PRZYKŁADZIE PROGRAMU „POMORSKA KOLEJ METROPOLITALNA”
PublicationW opracowaniu poruszono zagadnienia związane z zarządzaniem adaptacyjnym projektu infrastrukturalnego. Celem opracowania jest zaprezentowanie związków adaptacji, jako zasady zarządzania, oraz wiedzy o sytuacji, która jest krytycznym czynnikiem sukcesu złożonych projektów realizowanych w warunkach niepewności. Stosowane razem, konsekwentnie i systematycznie mogą przesądzać o powodzeniu programów i projektów infrastrukturalnych....
-
METROLOGIA I [2021/22]
e-Learning CoursesCelem kursu jest opanowanie podstawowej wiedzy z teorii pomiarów oraz metod i układów pomiarowych stosowanych w automatyce.
-
METROLOGIA I [2022/23]
e-Learning CoursesCelem kursu jest opanowanie podstawowej wiedzy z teorii pomiarów oraz metod i układów pomiarowych stosowanych w automatyce.
-
Modelowanie matematyczne i numeryczne, P, MiBM II, sem.01 letni 21/22, (PG_00057370)
e-Learning CoursesOpanowanie wiedzy i umiejętności dotyczących tworzenia oraz rozwiązywania modeli obliczeniowychwybranych układów mechanicznych.
-
Modelowanie matematyczne i numeryczne, P, MiBM II, sem.01 letni 21/22, (PG_00057440)
e-Learning CoursesOpanowanie wiedzy i umiejętności dotyczących tworzenia oraz rozwiązywania modeli obliczeniowychwybranych układów mechanicznych.
-
METROLOGIA I [2020/21]
e-Learning CoursesCelem kursu jest opanowanie podstawowej wiedzy z teorii pomiarów oraz metod i układów pomiarowych stosowanych w automatyce.
-
Justyna Łuczak dr hab. inż.
People -
Maria Kamińska mgr
People2008 - 2009Studia Podyplomowe - Broker InformacjiWydział Zarządzania i Komunikacji Społecznejna Uniwersytecie Jagiellońskim1978 - 1982Wydział Filologiczny na Uniwersytecie Łódzkim,Bibliotekoznawstwo i Informacja Naukowa _ Autorka publikacji z zakresu infobrokerstwa, twóczyni serwisu dziedzinowego o kontrolowanej jakości ©Wikidot EKOLOGICZNY (polecany m.in. przez BazTOL). Trener/Wykładowca - projekt szkoleniowy „Bibliotekarz...
-
Anna Sobala mgr
PeopleAnna Sobala is working as a librarian in User Services Division in Library of Gdańsk University of Technology. She graduated classical philology in Gdańsk University. From 2018 she is involved in project ‘Bridge of Data. Multidisciplinary Open Knowledge Transfer System - stage II: Open Research Data’.
-
URBAN MENTORING JAKO NOWA TECHNIKA WPRÓŁPRACY W PROCESIE PLANOWANIA PARTCYPACYJNEGO
PublicationW 25 lat od powrotu demokracji opierającej się o neoliberalny paradygmat rozwoju kraju, Polska przyjęła Krajową Politykę Miejską 2030. Wraz z ustawą o rewitalizacji w nowoczesny sposób określa ona pole współpracy władz samorządowych i administracji z mieszkańcami, przejście do drugiej fazy rozwoju społeczeństwa demokratycznego – mieszkańców współgospodarzy przestrzeni miast. Powolna ewolucja tej relacji, silnie obarczonej dziedzictwem...
-
Komputerowe wspomaganie projektowania (CAD), W/P, ZiIP, sem. 04 lato 2023/2024 [PG_00061990]
e-Learning CoursesNabycie wiedzy i umiejętności projektowania z użyciem systemów CAD. (Acquiring knowledge and skills in designing using CAD systems.)
-
MAGENTA Magnetic nanoparticle based liquid energy materials for thermoelectric device applications
ProjectsProject realized in Department of Solid State Physics according to 356046/PnH/2017 agreement from 2017-12-05
-
Theory vs. practice. Searching for a path of practical education
PublicationThe introduction of a three-tier model of higher education (the Bologna model) has led to considerable changes in the 1st- and 2nd-tier technical courses at universities. At present, a student with a bachelor’s degree can be employed in his / her profession after completing only 7 semesters of study. A search is under way for methods of combining theoretical knowledge taught at universities with practical knowledge gained afterwards....
-
Algorytmy klasyfikacji i uczenia w rozpoznawaniu treści
PublicationZadanie klasyfikacji treści może zostać podzielone na dwa etapy: ekstrakcji cech istotnych dla podziału na klasy oraz etapu klasyfikacji na podstawie cech wyznaczonych w poprzednim etapie. Dzięki takiemu podziałowi, możliwe jest użycie w drugim etapie standardowych algorytmów budowy (uczenia) klasyfikatorów, takich klasyfikator bayesowski, drzewa decyzyjne, sztuczne sieci neuronowe czy metoda wektorów wspierających (SVM). Przy...
-
Katalizatory reakcji elektrochemicznych w tlenkowych ogniwach paliwowych zasilanych biogazem
PublicationJednym z potencjalnych obszarów zastosowań tlenkowych ogniw paliwowych jest energetyka rozproszona, gdzie paliwem mógłby biogaz pochodzący z oczyszczalni ścieków, wysypisk, gospodarstw rolnych. Obecnie stosowane na skalę komercyjną rozwiązania technologiczne uniemożliwiają wykorzystanie paliwa w postaci biogazu m.in. ze względu na niską odporność anody na osadzanie węgla oraz niewystarczającą aktywność katalityczną dla elektrochemicznego...
-
Komputerowe monitorowanie procesu dydaktycznego w laboratorium podstaw miernictwa.
PublicationPrzedmiotem artykułu jest nowa metoda wspomagania kształcenia, oparta na komputerowym monitorowaniu pracy studenta, sprawdzaniu jego wiedzy i aktywności w trakcie zajęć laboratoryjnych. Komputer wspomaga nauczyciela w procesie dydaktycznym, kierując działaniami studenta, przydzielając konkretne zadania i kontrolując sposób ich wykonania. Koncepcja komputerowego wspomagania procesu dydaktycznego została pomyślnie wdrożona...
-
Automatyzacja sprawdzania poprawności wnioskowania podczas rozwiązywania zadań obliczeniowych.
PublicationW artykule omówiono założenia projektowe i architekturę edukacyjnego systemu informatycznego nadzorującego proces wnioskowania użytkownika podczas rozwiązywania zadań obliczeniowych. Opisywany jest system z bazą wiedzy, w których wiedza o zadaniach z elementarnej matematyki, fizyki lub chemii jest reprezentowana w postaci modeli obliczeniowych, stanowiących szczególny przypadek sieci semantycznych. Scharakteryzowano prototypowy...
-
Computer aided failure modes and effect analysis of safety related controlsystem
PublicationW artykule przedstawiamy problem związany z podniesieniem bezpieczeństwa funkcjonalnego elementów wykonawczych na przykładzie zaworu regulacyjnego. Jest to istotne z punktu widzenia pracy całego układu, ponieważ elementy wykonawcze decydują o wypełnieniu misji związanej z produkcją lub bezpieczeństwem. Stosowanie analizy FMECA na etapie projektowania umożliwia wyznaczenie krytycznych uszkodzeń z całego ich zbioru oraz określenie...
-
Ocena Studium Podyplomowego z perspektywy roku. W: Informatyczne przygoto-wanie nauczucieli. Kształcenie zdalne, uwarunkowania, bariery, prognozy. Red. J. Migdałek, B. Kędzierska. Kraków: Rabid**2003 s. 473-479, 4 rys.
PublicationW referacie przedstawiono problematykę kształcenia nauczycieli w zakresieinformatyki i technologii informacyjnej na studiach podyplomowych. Omówionowyniki ankiety przeprowadzonej wśród absolwentów Studium Podyplomowego ''Zin-tegrowana Edukacja Informatyczna w Szkole Podstawowej i Gimnazjum: realizo-wanego w latach 2000/2001 w ramach III edycji grantów MEN, której celem byłozebranie opinii na temat zawartości merytorycznej oraz...
-
Optimal input design using sensitivity criterion for parametric identification of pharmacokinetic models
PublicationPrzedstawiono identyfikację parametryczną kompartmentowych modeli SISO zmiennych stanu systemów farmakokinetycznych. Struktura modelu formułowana jest na podstawie wiedzy a priori. Początkowe estymaty parametrów obliczane są w oparciu o pomiary zgromadzone w eksperymencie intuicyjnym. Na ich podstawie projektowane jest pobudzenie optymalne, które zapewnia najlepszą dokładność estymat parametrów. Przedstawiono optymalizację czułościową...
-
Topologiczna analiza ontologii opartych na logiceopisowej
PublicationRozwój Internetu i technologii internetowych powoduje rosnące zapotrzebowanie na zaawansowane metody zarządzania informacją. Niniejszy rozdział opisuje nową metodę reprezentacji wiedzy oraz zestaw algorytmów wykorzystujących tę reprezentację, nazwane wspólnie podejściem kartograficznym. Podejście to bazuje na logice opisowej, zdobywającej ostatnio coraz większą popularność, dzięki zastosowaniu w ramach inicjatywy Semantic Web....
-
Stateczność prętów giętych na zimno w badaniach eksperymentalnych i numerycznych
PublicationW pracy zaprezentowano stan wiedzy oraz zakres badań eksperymentalnych i numerycznych w zakresie stateczności prętów giętych na zimno. Dokonano przeglądu najnowszej literatury z uwzględnieniem zagadnień dotyczących wpływu imperfekcji na stateczność, interakcji form niestateczności oraz niestateczności przy ścinaniu kształtowników giętych na zimno o przekrojach poprzecznych otwartych. Przeprowadzony przegląd literatury w wyżej przedstawionym...
-
Techniki transmisji i komutacji - laboratorium 2023
e-Learning CoursesPrzekazanie praktycznej wiedzy dotyczącej wybranych metod realizacji komutacji przestrzennej i czasowej oraz technik wykorzystywanych przy przesyłaniu sygnałów cyfrowych.
-
Analiza ekonomiczna w TSL (PG_00056223), W, Specjalność: Zarządzanie logistyczne w transporcie, sem. 06, letni 2023/24
e-Learning CoursesPrzybliżenie wiedzy na temat metod analizy ekonomicznej i uświadomienie jej znaczenia w procesach decyzyjnych współczesnych przedsiębiorstw TSL.
-
Techniki transmisji i komutacji - laboratorium 2024
e-Learning CoursesPrzekazanie praktycznej wiedzy dotyczącej wybranych metod realizacji komutacji przestrzennej i czasowej oraz technik wykorzystywanych przy przesyłaniu sygnałów cyfrowych.
-
Biomechanika,Wykład,IMM,letni 2023-2024 (PG_00055757)
e-Learning CoursesCelem przedmiotu jest uzyskanie wiedzy z biomechaniki ciała człowieka.The aim of this subject is to acquire knowledge about the human body biomechanics.
-
Przegląd technologii baz danych - architektura systemu baz danych
PublicationRozdział jest zwięzłym przeglądem rozwoju architektury systemów z bazą danych. Opisano w nim relacyjne, obiektowe i obiektowo-relacyjne bazy danych. Ponadto przedstawiono zarys architektury dwu i trojwarstwowej. Wybór architektury systemu bazy danych i architektury współpracujących z nią aplikacji niejednokrotnie jest wypadkową możliwości realizacyjnych i zasobów (personel, oprogramowanie narzędziowe, sprzęt) jakie ma do dyspozycji...
-
Interface circuit for impedance sensors using two specialized single-chip microsystems
PublicationW artykule przedstawiono obwód interfejsu przeznaczony do pomiaru parametrów impedancyjnych czujników lub celek pomiarowych instalowanych na obiektach technicznych. Umożliwia on pomiar modułu i argumentu impedancji w zakresie 10ohm
-
Nowe podejście do gwarancji QoS w sieciach IP - Flow Aware Networking (FAN)
PublicationArtykuł przedstawia nowy sposób gwarantowania jakości w sieciach IP zaproponowany przez dział R&D France Telecom. W oparciu o istotne cechy ruchu internetowego opisane zostały problemy napotykane przez dotychczasowe architektury QoS. Przybliżono założenia FAN oraz przykład praktycznej implementacji - ruter Cross-protect. FAN realizuje gwarancje QoS poprzez sterowanie przyjęciem do obsługi oparte o przepływy i pomiary ruchu na...
-
A prediction of the fault-induced instability of circuit under test as a new approach in categorisation of faults.
PublicationW artykule przedstawiono nowy sposób kategoryzacji uszkodzeń w analogowych układach elektronicznych. Zaproponowano kryterium oparte na predykcji niestabilności indukowanej przez uszkodzenie w testowanym układzie. Przyjeto, że granicą pomiędzy uszkodzeniem miękkim i katastroficznym jest najmniejsza odchyłka parametru elementu, która sprowadza układ testowany do granicy stabilności. Wzrost wartości odchyłki poza wyznaczony margines...
-
Determinanty opłacalności produkcji rolnej na przykładzie uprawy pszenicy
PublicationProblem dochodowości gospodarstw rolnych produkujących pszenicę jest istotny nie tylko dla samych zainteresowanych, ale także dla całego sektora rolnego. Rozliczenie oparte o koszty działalności gospodarczej pozwala stworzyć wzorzec transakcji uwzględniający wszystkie przepływy pieniężne w gospodarstwie producenta pszenicy. Transakcje pszenicą stanowią dla producentów pszenicy najważniejszy, bo finalny etap działalności gospodarczej....
-
Analiza wymagań sprzętowych dla bezkontaktowego system pomiaru położenia przewodu jezdnego sieci trakcyjnej do celów diagnostycznych
PublicationZwiększanie mocy pojazdów trakcyjnych oraz podnoszenie ich prędkości sprawia, że rosną wymagania techniczne jakie musi spełniać sieć trakcyjna jezdna. Można tutaj wymienić zarówno te związane z koniecznością dostarczenia odpowiedniej mocy do pojazdu, jak i wymagania związane z parametrami geometrycznymi samej sieci. Zapewnienie właściwej geometrii sieci jezdnej jest ściśle powiązane z pojęciem jej diagnostyki technicznej. Wśród...
-
Technika ochrony odbiorników GPS przed atakami typu spoofing
PublicationArtykuł został poświęcony problemowi tzw. spoofingu w systemach nawigacji satelitarnej GNSS. Mianem spoofingu GNSS określa się niepowołaną transmisję sygnałów GNSS, imitujących sygnały nadawcze z satelitów nawigacyjnych. Celem takiego działania jest doprowadzenie do wskazania przez odbiornik GNSS nieprawidłowych informacji o położeniu, prędkości i czasie. Przeprowadzenie takiego ataku jest możliwe wskutek braku odpowiedniej ochrony...
-
Early prediction of macrocrack location in concrete and other granular composite materials
PublicationHeterogeniczne kruche kompozyty, takie jak beton, ceramika i skały składają się z ziaren połączonych wiązaniami. Pytanie, czy ścieżka pęknięcia, która prowadzi do zniszczenia może być przewidziania na podstawie znanych cech mikrostrukturalnych, a mianowicie łączności wiązań, rozmiaru, energii pękania, wytrzymałości pozostają otwarte. Istnieje wiele kryteriów pęknięć. Najczęściej używane są oparte na postulowanym ekstremum naprężenia...
-
Złoża hydrofitowe z pionowym przepływem ścieków charakterystyka procesów i zastosowań
PublicationCelem pracy jest przedstawienie obszernego przeglądu istniejącego stanu wiedzy na temat działania, procesów usuwania zanieczyszczań oraz zastosowań złóż hydrofitowych z pionowym przepływem. W monografii zawarto propozycje dotyczące nazewnictwa i klasyfikacji złóż hydrofitowych, propozycję rozwiązania problemu stężenia tła (C*) w równaniu kinetyki reakcji I rzędu stosowanym do wymiarowania tych złóż. Zaproponowano nomogramy pomocne...