Search results for: APLIKACJA POMIARÓW GPS/GNSS
-
Ocena kształtu geometrycznego torów tramwajowych na podstawie pomiarów satelitarnych
PublicationW pracy przedstawiono ocenę możliwości wykorzystania dwusystemowych fazowych odbiorników GNSS (GPS/Glonass) dla realizacji pomiaru inwentaryzacyjnego linii tramwajowych. Opisano przebieg pomiarów przeprowadzonych na terenie Gdańska i uzyskane wyniki. Wykazano, że dla obszarów miejskich zastosowanie rozwiązań GNSS w oparciu o lokalną stację referencyjną może być alternatywnym podejściem względem pomiarów opartych o sieć ASG-EUPOS...
-
Ciągłe Pomiary Satelitarne układu linii tramwajowych w Gdańsku
PublicationW pracy przedstawiono ocenę możliwości wykorzystania dwusystemowych fazowych odbiorników GNSS (GPS/Glonass) dla realizacji pomiaru inwentaryzacyjnego linii tramwajowych. Opisano przebieg pomiarów przeprowadzonych na terenie Gdańska i uzyskane wyniki. Wykazano, że dla obszarów miejskich zastosowanie rozwiązań GNSS w oparciu o lokalną stację referencyjną może być alternatywnym podejściem względem pomiarów opartych o sieć ASG-EUPOS...
-
Ciągłe Pomiary Satelitarne układu linii tramwajowych w Gdańsku
PublicationW pracy przedstawiono ocenę możliwości wykorzystania dwusystemowych fazowych odbiorników GNSS (GPS/Glonass) dla realizacji pomiaru inwentaryzacyjnego linii tramwajowych. Opisano przebieg pomiarów przeprowadzonych na terenie Gdańska i uzyskane wyniki. Wykazano, że dla obszarów miejskich zastosowanie rozwiązań GNSS w oparciu o lokalną stację referencyjną może być alternatywnym podejściem względem pomiarów opartych o sieć ASG-EUPOS...
-
OCENA KSZTAŁTU GEOMETRYCZNEGO TORÓW TRAMWAJOWYCH NA PODSTAWIE POMIARÓW SATELITARNYCH
PublicationW pracy przedstawiono ocenę możliwości wykorzystania dwusystemowych fazowych odbiorników GNSS (GPS/GLONASS) dla realizacji pomiaru inwentaryzacyjnego linii tramwajowych. Opisano przebieg pomiarów przeprowadzonych na terenie Gdańska i uzyskane wyniki. Wykazano, że dla obszarów miejskich zastosowanie rozwiązań GNSS w oparciu o lokalną stację referencyjną może być alternatywnym podejściem względem pomiarów opartych o sieć ASG-EUPOS...
-
Geodezja i nawigacja satelitarna w transporcie 2023/2024
e-Learning CoursesPodstawowe pojęcia geodezji i nawigacji. Ziemia jako powierzchnia odniesienia dla pomiarów. Systemy odniesienia i współrzędnych stosowane w nawigacji i geodezji. Instrumenty geodezyjne przeznaczenie, funkcje i budowa. Geneza systemów geodezji i nawigacji satelitarnej. Ruch sztucznych satelitów Ziemi. Globalne Systemy Pozycyjne: GPS (Global Positioning System), GLONASS (GLObal NAvigation Satellite System), Galileo. Odbiorniki kodowe...
-
Możliwości wykorzystania odbiorników GNSS do określenia orientacji przestrzennej pojazdu UGV
PublicationW artykule przedstawiono rozważania teoretyczne i wyniki eksperymentu, dotyczące możliwości wykorzystania odbiorników GNSS do określenia orientacji przestrzennej autonomicznego pojazdu typu UGV. W drodze przeprowadzonych pomiarów oceniono dokładność metod wykorzystujących odbiorniki GPS, LADGPS oraz WADGPS. Wyniki pomiarów i ich analizę zaprezentowano w tekście publikacji.
-
Dostępność fazowych rozwiązań GPS/Glonass podczas geodezyjnej inwentaryzacji dróg szynowych - na przykładzie linii tramwajowej Gdańska
PublicationW kształtowaniu układu geometrycznego toru i jego późniejszym utrzymywaniu kluczową rolę odgrywały zawsze klasyczne techniki geodezyjne. Jednak jednym z najpoważniejszych problemów z tym związanych jest konieczność operowania w lokalnych układach odniesienia. Wiąże się to z występującymi na kolei długościami elementów geometrycznych - odcinków prostych i łuków kołowych, które obejmują często tak duże odległości, że wizualna ocena...
-
Pomiary satelitarne torów tramwajowych - cz. I
PublicationStosowanie metod pomiarowych geodezji tradycyjnej do określania przebiegu trasy kolejowej lub tramwajowej wymaga jej podziału na mniejsze części, które są rozpatrywane oddzielnie. Staje się to źródłem dodatkowych błędów, a całościowa ocena dokładności wykonania danego układu geometrycznego jest bardzo utrudniona. Alternatywą dla tego rozwiązania może być wykorzystanie precyzyjnych pomiarów satelitarnych opartych o systemy GPS i...
-
Testing the Positioning Accuracy of GNSS Solutions during the Tramway Track Mobile Satellite Measurements in Diverse Urban Signal Reception Conditions
PublicationMobile Global Navigation Satellite System (GNSS) measurements carried out on the railway consist of using satellite navigation systems to determine the track geometry of a moving railway vehicle on a given route. Their purposes include diagnostics, stocktaking, and design work in railways. The greatest advantage of this method is the ability to perform measurements in a unified and coherent spatial reference system, which...
-
Satelitarna stacja referencyjna GNSS Politechniki Gdańskiej - testy instalacyjne
PublicationW artykule zaprezentowano charakterystykę eksploatacyjną stacji referencyjnej satelitarnych systemów nawigacyjnych GPS/GLONASS, którą uruchomiono w Zakładzie Geodezji Politechniki Gdańskiej. Autorzy, jako uczestnicy przedsięwzięcia, prezentują doświadczenia ze zrealizowanych pomiarów i wskazują możliwości wykorzystania danych pozyskanych przez GNSS GDPG w systemie informacyjnym w ramach zadań wykorzystujących odniesienie przestrzenne...
-
Application of the Polish Active Geodetic Network for railway track determination
PublicationJednym z głównych problemów wyznaczania przebiegu trasy kolejowej jest konieczność realizacji pomiarów geodezyjnych w lokalnym układzie współrzędnych, który znacząco wpływa na dokładność wyznaczeń pozycji w przypadku pomiarów realizowanych na długich (kilku dziesięcio kilometrowych) odcinkach trasy. Z tego względu pomiary realizuje się sekcyjnie, co skutkuje istotnymi z punktu widzenia dokładności dodatkowymi błędami. W roku 2004...
-
Zastosowanie mobilnych pomiarów satelitarnych w projektowaniu i eksploatacji dróg szynowych
PublicationW artykule przedstawiono podsumowanie kilkuletnich badań nad zastosowaniem mobilnych pomiarów satelitarnych w projektowaniu i eksploatacji dróg szynowych. Mobilne pomiary satelitarne polegają na objeździe trasy pojazdem szynowym z doczepionymi wagonami-platformami lub wózkami dwuosiowymi, na których zostały zainstalowane odbiorniki GNSS (ang. Global Navigation Satellite System). Opisano przyjętą metodykę badawczą oraz przebieg...
-
Metodyka regulacji osi toru - stan obecny i perspektywy
PublicationW pracy przedstawiono przesłanki wskazujące na wagę problemu oceny skuteczności stosowanej powszechnie metodyki regulacji osi toru. Zwrócono uwagę na liczne stwierdzone nieprawidłowości ukształtowania geometrycznego torów i podjęto próbę wyjaśnienia przyczyn istniejącej sytuacji. W głównym stopniu skupiono się na ocenie tradycyjnych metod pomiarowych oraz metodyce projektowania dostosowanej do uzyskiwanych danych wyjściowych. Wskazano,...
-
Impact of Galileo Observations on the Position and Ambiguities Estimation of GNSS Reference Stations
PublicationDevelopment of Galileo navigation system has caused that it is increasingly used in various areas. One of the most important of them is precise positioning of the reference networks. In this paper we present the impact of Galileo observations on the differential precise positioning as well as ambiguities resolution of selected GNSS stations. We tested five different solutions: GPS-only, Galileo-only, GPS/Galileo, GPS/GLONASS and...
-
EGNOS-based GNSS receiver for precise positioning in restricted areas
PublicationPositioning accuracy is very important in many areas, whereas the typical GPS receiver accuracy is often not sufficient. The European Geostationary Navigation Overlay Service (EGNOS), Europe’s first venture into satellite navigation, improves the open public service offered by the Global Positioning System (GPS). As a satellite navigation augmentation system, EGNOS improves the accuracy of GPS by providing a positioning accuracy...
-
Research on GNSS satellite navigation systems
PublicationThis article contains results of research on two GNSS systems, i.e. GPS and GLONASS. Architectures, signal structures and navigation messages of both systems have been described. Some selected investigation results, concerning receiver performance in presence of interference, have been presented.
-
Comparative Analysis of Two Polish Hyperbolic Systems AEGIR and JEMIOLUSZKA
PublicationGlobal Navigation Satellite System (GNSS) is seen by terrorists or hostile countries as a high value target. Volpe Center report contains the following statement: “During the course of its development for military use and more recent extension to many civilian uses, vulnerabilities of Global Navigation Satellite Systems (GNSS) – in the United States the Global Positioning System (GPS) – have become apparent. The vulnerabilities...
-
Technika ochrony odbiorników GPS przed atakami typu spoofing
PublicationArtykuł został poświęcony problemowi tzw. spoofingu w systemach nawigacji satelitarnej GNSS. Mianem spoofingu GNSS określa się niepowołaną transmisję sygnałów GNSS, imitujących sygnały nadawcze z satelitów nawigacyjnych. Celem takiego działania jest doprowadzenie do wskazania przez odbiornik GNSS nieprawidłowych informacji o położeniu, prędkości i czasie. Przeprowadzenie takiego ataku jest możliwe wskutek braku odpowiedniej ochrony...
-
Wstępne wyniki badań dostępności sieci ASG-Eupos podczas inwentaryzacji trasy kolejowej Kościerzyna - Kartuzy = Preliminary research results of ASG-Eupos network availability during surveying of Kościerzyna-Kartuzyrailway route
PublicationW artykule przedstawiono wyniki pomiarów dostępności określonej wartości błędu współrzędnych, wyznaczonych przy wykorzystaniu sieci ASG-EUPOS, uzyskane podczas pomiarów inwentaryzacyjnych testowego odcinka linii kolejowej. Pomiary z wykorzystaniem4 odbiorników GNSS przeprowadzono w miesiącu lutym bieżącego roku na odcinku trasy kolejowej Kościerzyna - Kartuzy. Program badań zakładał montaż, na pokładzie platformy kolejowej napędzanej...
-
Performance Analysis and Quantification of BeiDou Navigation Satellite System (BDS-3)
PublicationPositioning, Navigation, and Timing (PNT) information play a vital role in everyday life of common persons. People greatly rely on Global Navigation Satellite System (GNSS)-enabled applications for navigation to reach their desired destination. However, GNSS navigation performance is highly degraded in urban environments due to the high probability of signal interruption, multipath (MP), and/or non-line-of-sight (NLOS) signal...
-
Testing of Software for the Planning of a Linear Object GNSS Measurement Campaign under Simulated Conditions
PublicationThe precision of a linear object measurement using satellite techniques is determined by the number and the relative position of the visible satellites by the receiver. The status of the visible constellation is described by DOP. The obtained geometric coefficient values are dependent on many variables. When determining these values, field obstacles at the receiver location and satellite positions changing with time must be taken...
-
Badania odporności na zakłócenia wybranych systemów GNSS
PublicationWstępnie scharakteryzowano wybrane systemy GNSS i omówiono rodzaje zagrożeń uniemożliwiających poprawne korzystanie z usługi lokalizacji oferowanej przez te systemy. Następnie opisano stanowiska laboratoryjne do badania wpływu zakłóceń na możliwość poprawnego odbioru sygnałów nawigacyjnych w systemach GPS oraz GLONASS. Omówiono i podsumowano wyniki przeprowadzonych badań pomiarowych.
-
Assessment of the Impact of GNSS Processing Strategies on the Long-Term Parameters of 20 Years IWV Time Series
PublicationAdvanced processing of collected global navigation satellite systems (GNSS) observations allows for the estimation of zenith tropospheric delay (ZTD), which in turn can be converted to the integrated water vapour (IWV). The proper estimation of GNSS IWV can be affected by the adopted GNSS processing strategy. To verify which of its elements cause deterioration and which improve the estimated GNSS IWV, we conducted eight reprocessings...
-
Analysis of GNSS sensed precipitable water vapour and tropospheric gradients during the derecho event in Poland of 11th August 2017
PublicationNowadays, one of the techniques that meets the increasing requirements of meteorologist in terms of monitoring of severe weather events is global navigation satellite systems (GNSS), which can provide information about the tropospheric state independently of the weather conditions and even in real time. In this paper we present the usage of GNSS sensed tropospheric data to monitor sudden and intense weather events. Our analyses...
-
Nowa metoda oceny dokładności wyznaczeń GNSS na potrzeby monitoringu pojazdów
PublicationZdolność systemu do ostrzegania użytkownika o tym, że błąd wyznaczonych współrzędnych przekroczył dozwoloną wartość, nazywa się wiarygodnością[4]. W chwili obecnej ani GPS, ani GLONASS nie zapewniają monitoringu wiarygodności, w związku z tym istnieje niepewność dotycząca rzeczywistego położenia obiektu. Sytuacja taka jest niedopuszczalna wszędzie tam, gdzie błąd gruby wyznaczeń współrzędnych może doprowadzić do poważnych konsekwencji...
-
Finding deformation of the straight rail track by GNSS measurements
PublicationW 2009 roku na Politechnice Gdańskiej i Akademii Marynarki Wojennej w Gdyni zostały przeprowadzone, po raz pierwszy, ciągłe pomiary satelitarne toru kolejowego z wykorzystaniem względnej metody fazowej na bazie polskiej Aktywnej Sieci Geodezyjnej ASG-EUPOS i serwisu czasu rzeczywistego RTK (GPRS) - NAVGEO. Przeprowadzona analiza wykazała silny związek między lokalizacją odbiornika GNSS i dokładnością wyznaczania pozycji, wpływ...
-
Surveillance camera tracking of GEO positioned objects
PublicationRozdział opisuje system sterowania kamerami ruchomymi PTZ realizujący śledzenie poruszającego się obiektu o znanej pozycji GPS. Przedstawione są idea systemu oraz możliwości jego wykorzystania. Opisane są: procedura kalibracji pola widzenia kamery i sposób powiązania z danymi o lokalizacji, procedura predykcji ruchu w celu kompensacji opóźnień czasowych. Omówiony jest zaimplementowany system modułowy, w którego skład wchodzą: terminale...
-
Towards Precise Visual Navigation and Direct Georeferencing for MAV Using ORB-SLAM2
PublicationA low accuracy of positioning using Global Navigation Satellite System (GNSS) are not meet geodetic requirements for direct images georeferencing for Unmanned Aerial Vehicle (UAV) photogrammetry. A majority of UAVs are equipped with a monocular or stereo non-metric cameras for either visual data gathering or live video feed for operator. A cheap positioning techniques used on board commercial UAVs are not that precise as geodetic...
-
Softwarowy symulator pomiarów GNSS
PublicationW artykule przedstawiono bieżącą fazę rozwoju softwarowego symulatora pomiarów GNSS. Obecny kształt oprogramowania jest wynikiem zakończenia pierwszego etapu prac. Opisano główne zaimplementowane funkcje symulatora oraz zaprezentowano przykładowe wynik symulacji. Artykuł kończą wnioski dotyczące kierunku dalszych prac nad oprogramowaniem.
-
Mariusz Figurski prof. dr hab. inż.
PeopleMariusz Józef Figurski (born 27 April 1964 in Łasinie, Poland) - Polish geodesist, professor of technical sciences, professor at the Gdańsk University of Technology. Early life and education He passed the matriculation examination in 1983 after he had finished Jan III Sobieski High school in Grudziądz. He graduated the Military University of Technology on an individual mode at the Faculty of Electromechanics and Civil Engineering...
-
Spatio-temporal filtering for determination of common mode error in regional GNSS networks
PublicationThe spatial correlation between different stations for individual components in the regional GNSS networks seems to be significant. The mismodelling in satellite orbits, the Earth orientation parameters (EOP), largescale atmospheric effects or satellite antenna phase centre corrections can all cause the regionally correlated errors. This kind of GPS time series errors are referred to as common mode errors (CMEs). They are usually...
-
Has EGNOS its own place in maritime navigation?
PublicationGNSS (in fact it usually means GPS) is at the moment the fundamental means of positioning for any variants of navigation. However some attributes of it can be not sufficient for every users or in some tasks, so there are any cases when this system needs support. From the mariner point of view pure GPS properties perfectly fulfils expectations of sailors at the open sea, however there are lot of cases, when accuracy of the system...
-
Error analysis for European IGS stations
PublicationEach of the GPS time series that describes the changes of topocentric components consists of a deterministic and a stochastic part, whose character influences the errors of the deterministic parameters. As to the uncertainties of reliable velocities of permanent satellite station systems, surveys that estimate and take into account any dependencies that may affect subsequent operational efficiency are very important. For this analysis,...
-
Investigation of environmental influences to the precise GNNS solutions
PublicationThe results presented in this paper concern investigation of environmental influences to GNNS coordinates on the example of ASG-EUPOS network. The problem of the impact of environmental effects is crucial for observing gravity. Satellite systems are not as susceptible to changes in local hydrology or atmospheric effects, although significant influences are clearly visible in the change of coordinates. The authors analyzed daily...
-
Degradation of Kinematic PPP of GNSS Stations in Central Europe Caused by Medium-Scale Traveling Ionospheric Disturbances During the St. Patrick’s Day 2015 Geomagnetic Storm
PublicationIn solar cycle 24, the strongest geomagnetic storm took place on March 17, 2015, when the geomagnetic activity index was as high as -223 nT. To verify the impact that the storm had on the Global Navigation Satellite System (GNSS)’s positioning accuracy and precision, we used 30-s observations from 15 reference stations located in Central Europe. For each of them, we applied kinematic precise point positioning (PPP) using gLAB software...
-
The possibility of estimating the height of the ionospheric inhomogeneities based on TEC variations maps obtained from dense GPS network
PublicationA state of the ionosphere can be effectively studied using electromagnetic signals received from global navigation satellite systems (GNSS). Utilization of the dual frequency observations allows estimating values of the total electron content (TEC). They can be used for a number of scientific studies such as detection and monitoring of traveling ionospheric disturbances or plasma bubbles. Moreover, maps of TEC variations allow...
-
AEGIR - asynchroniczny system lokalizacji naziemnej
PublicationSatelitarne systemy radionawigacyjne GNSS (Global Navigation Satellite System) są postrzegane przez terrorystów jako cel o wysokiej wartości. Systemy te mogą również stać się celem ataku dla bardziej pospolitych przestępców - hakerówkomputerowych i twórców wirusów. Zatem cały czas istnieje realne zagrożenie związane z zanikiem usługi GPS na danym obszarze bądź wadliwym jej funkcjonowaniem. W związku z tym istnieje potrzeba utrzymania...
-
THE APPLICATION EFFECTS OF CONTINUOUS SATELLITE MEASUREMENTS OF RAILWAY LINES
PublicationThe paper presents results of satel lite surveying of the railway's rout es, which have been conducted just after starting in Poland (in 2008) the Active Geodesy Network ASG-EU POS. Afterwards it was possible to effectively utilize the GNSS survey ing results for the inventory of the (exploring) railways in service. Already at the beginning of 2009, the research team from Gdansk University of Technology and Naval Academy in Gdynia,...
-
A concept of using static gps masurements for determination of vertical and horizontal land deformations in the main and old city of Gdańsk
PublicationArtykuł opisuje koncepcję wykorzystania statycznych pomiarów GPS (stacje GPS) przy analizie przemieszczeń gruntu na terenie Głównego i Starego Miasta w Gdańsku.
-
Możliwości oceny kształtu toru z wykorzystaniem mobilnych pomiarów GNSS
PublicationW artykule podjęto zagadnienie możliwości wykorzystania nowoczesnych technik GNSS do identyfikacji i oceny ukształtowania torów kolejowych i tramwajowych. Zagadnienie to jest kluczowe w kontekście zarządzania oraz modernizacji i budowy dróg szynowych.
-
Tworzenie poligonu kierunków głównych trasy kolejowej z wykorzystaniem pomiarów GPS
PublicationW pracy przedstawiono kolejny moduł opracowywanego w Politechnice Gdańskiej programu komputerowego SATTRACK do wizualizacji, oceny i projektowania trasy kolejowej, dostosowanego do techniki ciągłych pomiarów satelitarnych. Jest to moduł TRACK_POL, służący do tworzenia poligonu kierunków głównych trasy kolejowej. Zapisane w pliku tekstowym współrzędne prostych wykorzystuje się do wyznaczenia ich równań w państwowym układzie odniesień...
-
Porównanie wyników pomiarów mas ziemnych wykonanych metodą skaningu laserowego i GNSS w kontekście inwestycji komunikacyjnych
PublicationPomiary objętości mas ziemnych to jeden z etapów związanych z robotami ziemnymi wynikającymi z planowania i prowadzenia inwestycji na danym obszarze. W przypadku inwestycji drogowych i kolejowych są szczególnie istotne, gdyż dąży się do zbilansowania robót ziemnych. Ważny jest także aspekt logistyczny – taki jak masowe przewozy materiałów sypkich (np. żwir). Zarówno przed jak i po wykonaniu robót ziemnych, niezbędny jest pomiar...
-
Marcin Kulawiak dr hab. inż.
People -
Piotr Chrostowski dr hab. inż.
PeoplePiotr Chrostowski – specjalizuje się w zagadnieniach infrastruktury transportu kolejowego. Główne kierunki działalności naukowej dotyczą właściwości mechanicznych elementów nawierzchni torowej oraz problematyki identyfikacji i oceny układów geometrycznych dróg szynowych z wykorzystaniem technik GNSS. W roku 2004 Uzyskał stopień magistra inżyniera na kierunku Budownictwo w specjalności Inżynieria Kolejowa na Wydziale Inżynierii...
-
Paweł Szymon Dąbrowski dr inż.
PeopleDr. Eng. Paweł Szymon Dąbrowski studied geodesy and cartography at the University of Warmia and Mazury in Olsztyn from 2004-2009, where he obtained the title of Master of Science in Engineering. In the years 2009-2016, he worked as a land surveyor in Iława and Gdańsk. He gained professional experience during the construction of the Pomeranian Metropolitan Railway, which helped him obtain a national surveying license in 2015. In...
-
Geodezja Satelitarna z elementami Astronomii
e-Learning CoursesPrzedmiot Geodezja Satelitarna z elementami Astronomii daje praktyczną wiedzę na temat obecnych i przyszłych możliwości nawigacyjnych systemów satelitarnych (GNSS) oraz podstaw astronomii. W ramach przedmiotu zostanie omówione szereg zagadnień związanych z podstawami astronomii i astrometrii, które stanowią podstawę zrozumienia ruchów satelitarnych i pozwalają zrozumieć istotę pozycjonowania. Rozwinięcie zagadnień związanych z...
-
Tropospheric delays derived from GNSS observations during the derecho event in Poland of 11th August 2017
Open Research DataPropagation of global navigation satellite systems (GNSS) radio signals is disturbed by the current state of the Earth's atmosphere. For this reason, advances processing of GNSS signals can be used for investigation of the atmospheric condition. In case of troposphere, the GNSS signals allow for obtain information of tropospheric delay, which is mainly...
-
Krzysztof Bikonis dr inż.
People -
Analogowy regenerator sygnałów systemu nawigacji satelitarnej GPS
PublicationW niniejszym artykule poruszono problem braku możliwości odbioru sygnałów systemu GPS w pomieszczeniach zamkniętych. Opisano środki służące rozwiązaniu tego problemu, w postaci regeneratorów sygnałowych. Przedstawiono rodzaje oraz wybrane zastosowania takich regeneratorów. Zaprezentowano opracowaną realizację analogowego regeneratora sygnałów GPS. Następnie opisano stanowisko pomiarowe oraz metodykę pomiarów wybranych parametrów...
-
Geodezja satelitarna z elementami astronomii (2022/2023)
e-Learning CoursesPrzedmiot Geodezja Satelitarna z elementami Astronomii daje praktyczną wiedzę na temat obecnych i przyszłych możliwości nawigacyjnych systemów satelitarnych (GNSS) oraz podstaw astronomii. W ramach przedmiotu zostanie omówione szereg zagadnień związanych z podstawami astronomii i astrometrii, które stanowią podstawę zrozumienia ruchów satelitarnych i pozwalają zrozumieć istotę pozycjonowania. Rozwinięcie zagadnień związanych z...