Filters
total: 4847
filtered: 3392
-
Catalog
- Publications 3392 available results
- Journals 238 available results
- Conferences 1 available results
- Publishing Houses 5 available results
- People 299 available results
- Inventions 5 available results
- Projects 43 available results
- Laboratories 2 available results
- Research Teams 7 available results
- e-Learning Courses 535 available results
- Events 33 available results
- Open Research Data 287 available results
Chosen catalog filters
displaying 1000 best results Help
Search results for: CHEMIA ŚNIEGU
-
Erratum to “Molecular simulation study of cooperativity in hydrophobic association: clusters of four hydrophobic particles” [Biophys. Chem. 105 (2003) 339–359]
Publication -
Stężenie formaldehydu w wodach spływnych z arterii komunikacyjnych, powierzchni dachów budynków i koron drzew, wodach gruntowych i rzecznych oraz w opadach i osadach atmosferycznych na terenie aglomeracji miejskich = Formaldehyde in road runoff, roof runoff, ground water, river, atmospheric precipitation and deposition from highly urbanized regions
PublicationOznaczono stężenie formaldehydu w próbkach wód opadowych, spływnych z arterii komunikacyjnych, powierzchni dachów budynków i koron drzew, wód gruntowych i cieków wodnych oraz w próbkach śniegu, szronu i sadzi. Próbki pobierano przez okres 7 miesięcy w trakcie wystąpienia opadu lub osadu atmosferycznego lub tuż po jego ustąpieniu. Pomiar zawartości formaldehydu wykonywano stosując metodę szybkich testów spektrofotometrycznych w...
-
Parametryzacja głosów śpiewaczych.
PublicationReferat przedstawia podział parametrów głosu śpiewaczego z punktu widzenia metod praktycznego ich wyznaczenia. W oparciu o zaprezentowany model narządu śpiewu omówione są zarówno parametry statyczne jak i dynamiczne ze szczególnym uwzględnieniem metod parametryzacji formantów, tonu krtaniowego i efektu wibrato. W referacie przedstawiono zaimplementowane w środowisku MATLAB narzędzia do analizy śpiewu umożliwiające wyznaczenie jego...
-
Sterowanie ciśnieniem w stabilizatorze ciśnienia z wykorzystaniem metody sprzężenia od stanu i działania całkującego
PublicationW elektrowni jądrowej z reaktorem wodno ciśnieniowym, ważną funkcję pełni stabilizator ciśnienia odpowiedzialny za utrzymanie właściwego ciśnienia oraz masy wody w obiegu pierwotnym. W artykule rozważany jest układ regulacji ciśnienia w stabilizatorze ciśnienia. Jego zadaniem jest utrzymanie stałej wartości ciśnienia chłodziwa obiegu pierwotnego gwarantującego, z jednej strony bezpieczeństwo pracy reaktora (zapobieganie wrzeniu...
-
Description and assessment of chemical properties of fruits of the chocolate vine (five-leaf Akebia) Akebia quinata (Houtt.) Decne and dead man's fingers Decaisnea insignis (Griff.) Hokk.f. & Thomson, grown in Szczecin and in the Arboretum in Glinna (northwestern Poland)
Publication -
Formaldehyd w różnych formach opadów i osadów atmosferycznych na terenach o wysokim stopniu zurbanizowania
PublicationNajwiększy udział w dostawie zanieczyszczeń z atmosfery do powierzchni ziemi w regionach położonych w znacznych odległościach od źródeł emisji ma depozycja mokra. Opady atmosferyczne będące produktem kondensacji pary wodnej zawartej w atmosferze, na skutek adiabatycznego ochładzania się powietrza, opadają na powierzchnię ziemi (deszcz, śnieg, mżawka, krup, grad), unoszą się w powietrzu (mgła) albo osiadają (rosa, szron, szadź)....
-
Comparative Analysis of Metabolic Variations, Antioxidant Profiles and Antimicrobial Activity of Salvia hispanica (Chia) Seed, Sprout, Leaf, Flower, Root and Herb Extracts
PublicationThe purpose of this study was to evaluate the phytochemical profiles of the seeds, sprouts, leaves, flowers, roots and herb of Salvia hispanica and to demonstrate their significant contribution to antioxidant and antimicrobial activities. Applied methods were: HPLC-DAD coupled with post-column derivatization with ABTS reagent, untargeted metabolomics performed by LC-Q-Orbitrap HRMS, and two-fold micro-dilution broth method, which...
-
Non-dimensional thermodynamic criterion for selection of dry working fluid for organic Rankine cycle
PublicationW pracy przedstawiono bezwymiarowe kryterium termodynamiczne do selekcji suchych czynników roboczych dla organicznego obiegu Rankina, które umożliwia wstępną selekcję potencjalnych czynników.
-
Wzrost sprawności turbiny gazowej przez zastosowanie idei Szewalskiego
PublicationW artykule przedstawiono wpływ zastosowania upustu na sprawność turbiny gazowej. Upust w turbinie zrealizowano według idei prof. Roberta Szewalskiego, która polega na zastosowaniu upustu międzystopniowego w turbinie gazowej do podgrzewu powietrza zasilającego komorę spalania. Dzięki przeprowadzonej modyfikacji osiąga się wzrost sprawności obiegu oraz spadek zużycia paliwa. Analiza numeryczna obiegu cieplnego przed i po modernizacji...
-
Badania analityczne pokrywy śnieżnej
PublicationBezpośredni monitoring stopnia zanieczyszczenia środowiska atmosferycznego jest procesem praco- i czasochłonnym. Często wymaga skomplikowanego oprzyrządowania oraz wykwalifikowanego personelu. Alternatywą do tego podejścia może być wykorzystanie odpowiednich (reprezentatywnych i właściwie przygotowanych) próbek śniegu i pokrywy śnieżnej jako źródła informacji o chemizmie obiektów materialnych, który odzwierciedla stan atmosfery...
-
Wzmocnienie przestrzennych dźwigarów kratowych z zastosowaniem dodatkowego podparcia i sprężenia
PublicationPodczas obowiązkowego przeglądu technicznego obiektu budowlanego stwierdzone zostały deformacje stalowych prętów wykratowania przestrzennych dźwigarów dachowych. Opinie techniczne dotyczące stanu technicznego potwierdziły wstępnie wykryte nieprawidłowości i nakazywały podjęcie kroków zaradczych w postaci opracowania koncepcji naprawy, a w jej ślad projektu budowlanego i wykonawczego. Do czasu naprawy obiekt został dopuszczony do...
-
Współpraca bloku gazowo-parowego z obiegiem ORC
PublicationW pracy opisano oryginalną koncepcję współpracy bloku gazowo-parowego istniejącej elektrociepłowni z niskotemperaturowym organicznym obiegiem Rankine’a (ORC). Celem zaproponowanego rozwiązania jest odzysk niskotemperaturowej energii odpadowej spalin i dalszego wykorzystania jej w obiegu ORC do wytworzenia energii elektrycznej. Energia odpadowa odzyskiwana jest ze spalin opuszczających komin zimny, a wykorzystywana jest do podgrzania...
-
Experimental Investigation of the ORC System Elements of a Home Cogenerative Micro Power Plant
PublicationW pracy przedstawiono wyniki badań obiegu ORC z prototypową pompą czerpakową czynnika roboczego HFE 7100 i elektrycznym przepływowym podgrzewaczem oleju termalnego w układzie ORC bez regeneracji. Z analizy wyników badań wynika, że w obiegu ORC bez regeneracji z zaworem rozprężnym (symulującym pracę mikroturbiny) osiągnięto przegrzanie par czynnika niskowrzącego HFE 7100. Uzyskano powtarzalność wyników badań wykonanych serii pomiarowych...
-
Front Cover: Chiral Molecular Cages Based on Cyclotriveratrylene and Sucrose Units Connected with p ‐Phenylene Linkers (Eur. J. Org. Chem. 6/2021)
Publication -
Comment on “Anti-cooperativity in hydrophobic interactions: A simulation study of spatial dependence of three-body effects and beyond” [J. Chem. Phys. 115, 1414 (2001)]
Publication -
Cover Feature: Anilate Tethered Neutral Tetrahedral Pd(II) Cages Exhibiting Selective Encapsulation of Xylenes and Mesitylene (Chem. Eur. J. 19/2020)
Publication -
Analiza projektowa siłowni jądrowej z reaktorem IV generacji typu SCWR (reaktor chłodzony wodą w stanie nadkrytycznym)
PublicationW referacie przedstawiono analizę projektową siłowni jądrowej z reaktorem IV generacji. Na początku przedstawiono cele badań Międzynarodowego Forum IV Generacji oraz listę najbardziej obiecujących technologii. Do analizy wybrany został reaktor chłodzony wodą w stanie nadkrytycznym. Przedstawiono schemat obiegu i jego parametry w charakterystycznych punktach. Zestawione w tabeli wielkości zadane użyto do obliczenia sprawności obiegu,...
-
On Accuracy Modeling of Gas Turbine Cycles by the In-house COM-GAS Code
PublicationIn this paper, a comparison of accuracy modeling of gas turbine cycles between the basic (classical) model and the in-house COM-GAS code has been presented. The basic model uses a semi-perfect gas and well known projecting assumption. On the other hand, the computational flow mechanics (CFM) basis on a real gas by using thermodynamic tables. The thermodynamic analysis of thermal cycles, simply gas cycle GT8C and gas turbine cycle...
-
Optimal boiling temperature for ORC installation
PublicationW pracy przedstawiono oryinalne kryterium wyznaczania optymalnej temperatury odparowania czynnika w obiegu ORC w postaci równań analitycznych. Pokazano przykład obliczeniowy na bazie R134a, wody i etanolu.
-
La 0.6 Sr 0.4 Co 0.2 Fe 0.8 O 3-δ oxygen electrodes for solid oxide cells prepared by polymer precursor and nitrates solution infiltration into gadolinium doped ceria backbone
PublicationInfiltration is a method, which can be applied for the electrode preparation. In this paper oxygen electrode is prepared solely by the infiltration of La0.6Sr0.4Co0.2Fe0.8O3‐δ (LSCF) into Ce0.8Gd0.2O2-δ (CGO) backbone. The use a polymer precursor as an infiltrating medium, instead of an aqueous nitrate salts solution is presented. It is shown that the polymer forms the single-phase perovskite at 600 °C, contrary to the nitrates...
-
Przemiany, stężenia i oznaczanie pozostałości środków farmaceutycznych w środowisku
PublicationOpisano drogi obiegu i przedostawania się farmaceutyków do środowiska orazzakres ich występowania w poszczególnych elementach biosfery. Przedstawionotakże znane metodyki przygotowania próbek i oznaczeń końcowych pozostałościfarmaceutyków w próbkach środowiskowych.
-
The trends in modern car wash
PublicationPrzedstawiono przegląd różnych technik mycia samochodów ze szczególnym uwzględnieniem zużycia wody. Podano także nowoczesne wykorzystanie odwróconej osmozy z polimerowymi membranami do oczyszczania wody w zamkniętym obiegu myjni samochodowych.
-
Praca na własny rachunek : szanse i bariery rozwoju samozatrudnienia : studium przypadku województwa mazowieckiego
PublicationCelem prezentowanego studium jest wskazanie na składniki pakietu działań na rzecz samozatrudnienia, ze specjalnym uwzględnieniem kwestii edukacji. Sukces samozatrudnionego i stworzonego przez niego małego przedsiębiorstwa zależy od cech przedsiębiorcy, a także od uwarunkowań zewnętrznych tworzonych wobec niego przez rynek oraz państwo. W szczególności studium to pokazuje, jak państwo może wzmocnić naturalne szanse rozwoju samozatrudnienia,...
-
Thermal-hydraulic issues of flow boiling and condensation in organic Rankine cycle heat exchangers
PublicationW pracy przedstawiono szereg zagadnień cieplno-przepływowych podczas wrzenia i kondensacji w przepływie w wymiennikach ciepła obiegu ORC. Uwzględniono przemiany fazowe. Analizowano zagadnienia stabilności pracy wymienników oraz ich dynamikę
-
The new concept of capillary forces driven evaporator with application to waste heat recovery
PublicationW pracy omówiono koncepcję zastosowania rurki ciepła w nowoczesnej konstrukcji parownika wspomagającego za pomocą sił kapilarnych pompę obiegu termodynamicznego czynnika. Rozwiązanie takie może znaleźć zastosowanie w domowej mikrosiłowni CHP
-
CONDITIONS OF THE GREEN TRANSFORMATION. THE CASE OF THE EUROPEAN UNION
PublicationThe main purpose of the paper is to identify the factors that determine the course of green transformation and to assess the current stage and possible directions of change in subsequent years in EU countries. The literature lacks comprehensive studies that show the impact of diverse types of factors on the course of green transformation. For this purpose, two perspectives of the research – economic and environmental – are usually...
-
Pomiarowo-kontrolny system zastosowany w procesie produkcji central do systemów alarmowych.
PublicationPrzedstawiono strukturę funkcjonalną systemu pomiarowo-kontrolnego zastosowanego w procesie produkcji central do systemów alarmowych. Opisano szerzej stanowisko pomiarowo-kontrolne które zostało zastosowane w systemie obiegu informacji w procesie wytwarzania urządzen alarmowych.
-
Wyznaczenie charakterystyk eksploatacyjnych przy użyciu programu numerycznego dla siłowni turbinowej z przegrzewem międzystopniowym z klasycznym reaktorem w zmiennych warunkach pracy dla parametrów 28 MPa/550/580 °C.
PublicationOpisano badania obiegu w zmiennych warunkach pracy. Przebieg charakterystyk o mocy projektowej 600 MW i ciśnieniu w skraplaczu 4 kPa w warunkach pozaprojektowych otrzymano poprzez zmianę wartości ciśnienia w skraplaczu i strumienia masy pary świeżej. Zaobserwowano, że zostały uzyskane niewielkie zmiany względne jednostkowego zużycia ciepła oraz mocy. Wystąpienie tych zmian spowodowane zostało zmiennymi warunkami pracy skraplacza...
-
Zagospodarowanie ciepła odpadowego z biogazowych agregatów kogeneracyjnych w oczyszczalni ścieków = Waste heat utilisation from cogeneration set in sewage plant
PublicationW pracy opisano koncepcję współpracy biogazowych modułów kogeneracyjnych z niskotemperaturowym obiegiem parowym. Proponowana modernizacja pozwoliłaby na wykorzystanie entalpii fizycznej spalin, tym samym zwiększając sprawność urządzeń wytwarzających ciepło i energię elektryczną. Tego typu rozwiązanie umożliwiłoby częściowe pokrycie zapotrzebowania własnego na energię elektryczną, generując oszczędności w przedsiębiorstwie. W artykule...
-
Zagospodarowanie ciepła odpadowego z biogazowych agregatów kogeneracyjnych w oczyszczalni ścieków
PublicationW pracy opisano koncepcję współpracy biogazowych modułów kogeneracyjnych z niskotemperaturowym obiegiem parowym. Proponowana modernizacja pozwoliłaby na wykorzystanie entalpii fizycznej spalin, tym samym zwiększając sprawność urządzeń wytwarzających ciepło i energię elektryczną. Tego typu rozwiązanie umożliwiłoby częściowe pokrycie zapotrzebowania własnego na energię elektryczną, generując oszczędności w przedsiębiorstwie. W artykule...
-
Jakie będą oczyszczalnie 'jutra"?
PublicationRola oczyszczalni ścieków zaczyna wykraczać poza zapewnienie wysokiej efektywności usuwania zanieczyszczeń przy niskim wskaźniku zużycia energii. Obiekty te rozszerzają swoją funkcję w kierunku odzysku zasobów i stają się istotnymi elementami gospodarki o obiegu zamkniętym.
-
Cover Feature: Electronic Circular Dichroism Imaging (ECD i ) Casts a New Light on the Origin of Solid‐State Chiroptical Properties (Chem. Eur. J. 4/2022)
Publication -
Dlaczego doświadczenia?
PublicationW artykule omawiane są kluczowe zagadnienia dydaktyki chemii związane z wprowadzeniem internetu, w szczególności z zastosowaniem tego medium jako źródła informacji w zakresie wykorzystania doświadczeń w nauczaniu chemii.
-
EKSPERTYZA TECHNICZNA DOTYCZĄCA USTALENIA: CZY ILOŚĆ KONDYGNACJI PRZEWIDZIANA W PROJEKCIE BUDOWLANYM BUDYNKU MIESZKALNO - USŁUGOWEGO W BYTOWIE, DZ. NR 23, U ZBIEGU ULICY KRÓTKIEJ Z ULICĄ JANA PAWŁA II, JEST ZGODNA Z ZAPISAMI MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ŚRÓDMIEŚCIA BYTOWA (UCHWAŁA RADY MIASTA BYTOWA NR XIII/116/99 Z DNIA 26. LISTOPADA 1999 ROKU, OPUBLIKOWANA W DZIENNIKU URZĘDOWYM WOJEWÓDZTWA POMORSKIEGO NR 13/2000 POZ. 49) CZY PROJEKT BUDOWLANY BUDYNKU MIESZKALNO - USŁUGOWEGO W BYTOWIE, DZ. NR 23, U ZBIEGU ULICY KRÓTKIEJ Z ULICĄ JANA PAWŁA II, ZAWIERA ANALIZĘ WYSOKOŚCI I ODLEGŁOŚCI KOMINÓW BUDYNKU PROJEKTOWANEGO W ODNIESIENIU DO BUDYNKÓW SĄSIEDNICH ORAZ CZY PRZEPISY TECHNICZNO - BUDOWLANE OBOWIĄZUJĄCE W DNIU ZATWIERDZENIA TEGOŻ PROJEKTU (24. CZERWCA 2003 R.) NAKŁADAŁY BEZWZGLĘDNY OBOWIĄZEK ZAMIESZCZANIA TAKIEJ ANALIZY W PROJEKTACH BUDOWLANYCH
Publication...
-
Dom Deschamps (1716-1774) i jego Prawdziwy system, czyli jak wyjść ze stanu prawnego, aby dojść do kresu ludzkich dziejów, stanu obyczajowości
PublicationLeger Marie Deschamps jest autorem jeden z najdziwniejszych i najbardziej radykalnych utopii powstałychy w XVIII w. Według niego ludzkość przeszła dotychczas dwa stadia ewolucji; stan dzikość i określany przez niego jako stan "rozłączenia i niezgody" w którym relacjami kierowała siła fizyczna oraz nie istniały żadne prawa stanowione; drugie stadium to tan prawny zapoczątkowany utworzeniem pierwszych społeczeństw - stan " rozłączenia...
-
A comprehensive review of biogeochemical distribution and fractionation of lead isotopes for source tracing in distinct interactive environmental compartments
Publication -
Raport z oględzin technicznych Chillera NECS/B 1314 celem określenia przyczyn wystąpienia jego częściowej awarii .
PublicationAutorzy niniejszego raportu dokonali dokładnych oględzin stanu faktycznego urządzenia NECS/B 1314. Nie stwierdzono nieprawidłowości pracy układu diagnostycznego urządzenia. Urządzenie jest zainstalowane na właściwym podłożu i we właściwym otoczeniu zgodnie z postanowieniami normy EN378-1 dotyczącymi bezpieczeństwa instalacji wykorzystujących czynniki chłodnicze. Należy podkreślić że wytwornica wody lodowej znajduje się na zewnątrz,...
-
Wyznaczenie charakterystyk eksploatacyjnych siłowni turbinowej z reaktorem wysokotemperaturowym w zmiennych warunkach pracy dla parametrów 28 MPa/550/580 °C.
PublicationW referacie przedstawiono obliczenia dotyczące charakterystyk siłowni turbinowej posiadającej reaktor wysokotemperaturowy. Oceniono je w zmiennych warunkach pracy, zmienność ta dotyczyła różnej masy i zmiany pracy skraplacza. Parametry pracy obiegu potrzebne do wyznaczenia charakterystyk były wyznaczone programem DIAGAR.
-
Experimental investigation of Organic Rankine Cycles for domestic micro CHP
PublicationW artykule przedstawiono wyniki badań eksperymentalnych obiegu ORC wyposażonego w ekspander typu scroll (I etap badań) oraz ekspander utworzony na bazie turbinki pneumatycznej (II etap badań). Raportowane badania przeprowadzono na laboratoryjnym stanowisku realizującym obieg ''domowej'' mikrosiłowni parowej.
-
Liapunov instability of the hypoplastic model for soils.
PublicationWskazanie na konieczność wprowadzenia do hipoplastycznego modelu konstytutywnego tzw. sprężystego jądra. Bez niego model okazuje się być niestabilny w sensie Liapunowa.
-
Barometr MEMS Freescale MPL115A1 SPI
PublicationW artykule przedstawiono sposób komunikacji z czujnikiem Freescale MPL115A1 (wersja SPI) wykonanym w technologii MEMS oraz konwersji otrzymywanych z niego danych.
-
Automated high-capacity sorption probe for extraction of organic compounds in aqueous samples followed by gas chromatographic analysis.
PublicationOpracowano zautomatyzowany zestaw wyposażony w próbnik o dużej pojemności sorpcyjnej do oznaczania związków śladowych z zastosowaniem chromatografii gazowej. Zestaw łączy prostotę SPME z wysoką wydajnością techniki ekstrakcji z zastosowaniem ruchomego elementu sorpcyjnego (SBSE). Procedura pobierania próbek była przeprowadzana z zastosowaniem podajnika automatycznego. Ze względu na pełną automatyzację zestawu, możliwa jest bezobsługowa...
-
Bond graph modeling of the new generation engine cooling systems = Zastosowanie metody grafów wiązań do modelowania nowej generacji układów chłodzenia silników spalinowych
PublicationW referacie szczegółowo opisano modele wymiany ciepła i przepływów w układzie chłodzenia. Metoda grafów wiązań okazała się szczególnie użyteczną dla modelowania skomplikowanych systemów energetycznych o różnych postaciach energii. Jako przykładu użyto obiegu chłodzenia silnika badawczego na hamowni silnikowej.
-
Sustainable Development and Innovations- How They Work Together?
Publication -
A simple model for automated negotiations over collaboration agreements in ebXML
PublicationPoważnym ograniczeniem w upowszechnianiu standardu ebXML(elektronicznego obiegu dokumentów)jest możliwość występowania konfliktu pomiędzy partnerami transakcji. W artykule zaproponowano prosty mechanizm umożliwiający rozstrzyganie takich konfliktów w drodze automatycznie realizowanych negocjacji, którego wdrożenie pozwoli znacznie rozszerzyć zakres stosowania standardu ebXML.
-
Modelowanie analogowe w analizie jakościowej rozchodzenia się drgań
PublicationProces rozprzestrzeniania się drgań zachowuje się analogicznie jak inne znane zjawiska podobne do niego, np. zjawisko drgań układów elektrycznych, mechanicznych, hydraulicznych, zjawisko dyfuzji, zjawisko rozchodzenia się ciepła, zjawisko falowe, czy zjawisko adwekcji. Do analizy problemu zostaną wykorzystane zjawiska podobne i uogólnione układy dynamiczne. Da to możliwość wyciągania wniosków co do zachowania się jednego procesu...
-
Zestaw STEVAL PCC009V1 i biblioteki Universal Dongle
PublicationW artykule przedstawiono zestaw STEVAL PCC009V1 i dołączone do niego biblioteki programistyczne Universal Dongle. Sposób ich wykorzystania pokazano na przykładzie komunikacji z akcelerometrem ST LIS35DE.
-
Symulator Sym-PS4 sterownika programowalnego PS4-201-MM1
PublicationW pracy przedstawiono opis opracowanego programowego symulatora Sym-PS4 sterownika programowalnego PS4-201-MM1. Symulator umożliwia tworzenie i testowanie programów sterowania napisanych dla samego sterownika, jak również programów napisanych dla sterownika z dołączonymi do niego modułami rozszerzenia lokalnego LE4. Symulator posiada możliwość dołączania do niego tworzonych modeli sterowanych obiektów i pozwala na symulację działania...
-
Wpływ ryzyka finansowego na aktywa gospodarstw domowych w Polsce
PublicationNiezależnie od uzyskiwanych dochodów każde gospodarstwo domowe jest uczestnikiem rynku finansowego. Z każdym wykorzystywanym przez niego instrumentem finansowym wiąże się określone ryzyko finansowe. Ryzyko to może wpłynąć na wzrost bądź spadek aktywów finansowych tych podmiotów, niezależnie od podejmowanych przez niego działań. Celem niniejszego opracowania jest określenie podstawowych rodzajów ryzyka związanego z obecnością gospodarstw...
-
Fault tolerant guarding of grids
PublicationW pracy rozważano problem strzeżenia krat dwuwymiarowych przez dwa niezależne zespoły straży. Wykazano, że zagadnienie minimalizacyjne jest NP-trudne i zaproponowano dla niego wielomianowy algorytm 6/5-przybliżony.