Search
Filters
total: 400
filtered: 293
-
Catalog
- Publications 293 available results
- Journals 4 available results
- Publishing Houses 3 available results
- People 29 available results
- Inventions 1 available results
- Projects 9 available results
- Laboratories 2 available results
- Research Teams 2 available results
- e-Learning Courses 55 available results
- Events 1 available results
- Open Research Data 1 available results
Chosen catalog filters
Search results for: halas lotniczy
-
Systemy radionawigacji lotniczej
PublicationW artykule przedstawiono rozwiązania systemowe estymacji położenia obiektów w naziemnych systemach radionawigacyjnych dla potrzeb lotniczych: ILS, MLS, VOR, ADF, GPS, DME, RA oraz WAM.
-
Nowa architektura szkła w Japonii. Terminale lotnicze
Publication.
-
Optymalizacja topologiczna części lotniczych
PublicationOstatnie 40 lat to ciągły rozwój przemysłu lotniczego, dzięki któremu możliwe jest wykonywanie bezpiecznych, szybkich oraz ekonomicznych lotów. Projektowanie i budowa nowoczesnych samolotów wymaga jednak wykorzystywania wysoko rozwiniętych metod oraz technologii, dzięki którym możliwe jest sprostanie stawianym przed nimi wymaganiom. EADS Innovation Works, jako organizacja badawczo-technologiczna, jest zaangażowana w rozwój oraz...
-
Ocena zagrożenia środowiska hałasem lotniczym - Uwagi do opinii biegłych w sprawie z powództwa Marzanny Platan-Bryńskiej i Jacka Bryńskiego przeciw PP „Porty Lotnicze” w Warszawie, sygn. akt IV C 1228/09
PublicationDokonano powtórnej analizy wyników pomiarów akustycznych, przedstawionej w opiniach biegłych. Zwrócono uwagę na rozróżnienie między przekroczeniem dopuszczalnego poziomu hałasu a uciążliwością związaną z subiektywną wrażliwością na zakłócenia, z uwzględnieniem specyfiki hałasu lotniczego. Przytoczono rozstrzygnięcia prawne, uwzględniające subiektywną wrażliwość na zakłócenia akustyczne.
-
Ocena zagrożenia środowiska hałasem lotniczym - Uwagi do opinii biegłych w sprawie z powództwa Magdaleny Karłowicz i Pawła Karłowicza przeciw PP „Porty Lotnicze” w Warszawie o zapłatę, sygn. akt IV C 1212/09
PublicationDokonano powtórnej analizy wyników pomiarów akustycznych, przedstawionej w opiniach biegłych. Zwrócono uwagę na rozróżnienie między przekroczeniem dopuszczalnego poziomu hałasu a uciążliwością związaną z subiektywną wrażliwością na zakłócenia, z uwzględnieniem specyfiki hałasu lotniczego. Przytoczono rozstrzygnięcia prawne, uwzględniające subiektywną wrażliwość na zakłócenia akustyczne.
-
Hala sportowa w Kwidzynie
PublicationNowoczesna hala sportowa w Kwidzynie została zrealizowana przez prywatnego inwestora i jako gotowy obiekt nieodpłatnie przekazana miastu. Jest ona bezpośrednio ze szkołą podstawową i została konsekwentnie zaprojektowana. Wyróżniającym się elementem nowego obiektu jest zewnętrzna ściana wspinaczkowa, która składa się z dwóch betonowych, monolitycznych ścian. Hala to prestiżowa inwestycja, zwracający na siebie uwagę obiekt współczesnej...
-
Stara Hala jak nowa
PublicationW artykule opisano historię Hali od momentu budowy w 1896 roku do 1945 roku.
-
Hala Targowa w Gdańsku
PublicationW artykule przedstawiono historię i problemy rekonstrukcji Hali.
-
Byłe porty lotnicze jako element dziedzictwa architektonicznego i urbanistycznego
PublicationTematyka niniejszej rozprawy dotyczy wpływu byłych, cywilnych portów lotniczych na kształtowanie nowej zabudowy na ich dawnym terenie. Przebadane zostają wartości kulturowe oraz społecznoekonomiczne pozostałej po nich infrastruktury. Rozwój i dzieje lotnictwa są przedmiotem zainteresowania historyków, a kwestie związane z budową nowych portów lotniczych - urbanistów, co czyni zagadnienia te przedmiotem licznych badań. Niemniej...
-
Naziemne systemy radionawigacji morskiej i lotniczej
PublicationW artykule przedstawiono opis najbardziej znanych naziemnych systemów hiperbolicznych, które zostały zbudowane dla potrzeb radionawigacji morskiej i/lub lotniczej. Niektóre z nich obecnie już nie funkcjonują, np. GEE, OMEGA, DECCA, ale warto znać podstawy ich działania, gdyż w owym czasie stały się pierwowzorem dla systemów obecnie rozwijanych, tj. LORAN-C czy eLORAN.
-
Wpływ prędkości na hałas opon samochodowych.
PublicationPrzedstawiono szczególną analizę wpływu prędkości na poziom i widmo hałasu opon emitowanego do środowiska jak również oddziaływującego na osoby podróżujące samochodem. Opisano eksperyment badawczy przeprowadzony w laboratorium Politechniki Gdańskiej w celu wyznaczenia dokładnej zależności poziomu hałasu opon i jego widma od prędkości toczenia.
-
Hala sportowo-widowiskowa w Gdyni
PublicationKrytyka architektoniczna hali widowiskowo-sportowej w Gdyni przy ul. Górskiego 8
-
Kierowca a hałas generowany przez poruszający się pojazd
PublicationOmówiono wpływ zachowań kierowcy na hałas generowany przez pojazd w ruchu drogowym. Można tu wyróżnić styl jazdy kierowcy oraz jego dbałość o pojazd. Przedstawiono przyrost poziomu hałasu w aspekcie gwałtownego hamowania, dynamicznego przyspieszania oraz szybkiej jazdy. Przeanalizowano także wpływ na hałas takich parametrów jak: ciśnienie w ogumieniu i obciążenie pionowe koła, zbieżnośc kół jezdnychsamochodu oraz zuzycie ogumienia.
-
Zagrożenia bezpieczeństwa protokołów komunikacji morskiej, lotniczej i lądowej
PublicationW artykule przedstawiono przykładowe zagrożenia wykorzystujące słabości wybranych protokołów komunikacji morskiej, lotniczej i lądowej. Wskazano, jakie czynności należy podjąć, żeby się przed nimi ustrzec (przynajmniej częściowo). Opisano również kierunek, w jakim powinny być rozwijane analizowane protokoły, aby zwiększyć bezpieczeństwo osób je używających.
-
Analityka próbek wód spływnych z terenu portów lotniczych
PublicationPomimo wielu pozytywnych aspektów płynących z intensywnego rozwoju sektoru transportu lotniczego trzeba zdać sobie sprawę z faktu, że wszystkie przejawy aktywności związane z eksploatacją portów lotniczych prowadzą do zanieczyszczenia środowiska. Szczególnie ważnym aspektem związanym z eksploatacją portów lotniczych jest problem zanieczyszczenia powstających wód spływnych. Wody spływne z terenu lotnisk mogą zawierać wysokie poziomy...
-
Wpływ nawierzchni jezdni na hałas drogowy. Część 1
PublicationW pracy przedstawiono rys historyczny walki z hałasm generowanym przez ruch drogowy. Problem ten był już istotny w Starożytnym Rzymie. W latach trzydziestych ubiegłego wieku wykonano w Polsce pierwsze pomiary hałasu związanego z ruchem drogowym. Podano zakresy prędkości powyżej których dominującym źródłem hałasu są toczące się opony. Przedstawiono czynniki związane z nawierzchnią i wpływające na hałas toczenia opon.
-
Wpływ nawierzchni jezdni na hałas drogowy - część 2
PublicationW pracy przedstawiono mechanizmy generowania hałasu opon związane z drganiami mechanicznymi oraz z przepływami powietrza. Omówiono wpływ rzeźby bieżnika opony oraz tekstury nawierzchni na generowany hałas podczas toczenia się opony po nawierzchni jezdni.
-
Hałas komunikacyjny autostrady A1 na odcinku Rusocin-Swarożyn
PublicationHałas drogowy jest jednym z najbardziej uciążliwych czynników środowiskowych, mający negatywny wpływ na zdrowie człowieka. Rozbudowa sieci autostrad wiąże się ze wzrotem jego emisji ze względu na odbywajacy się na niej wzmożony ruch pojazdów. Artykuł przedstawia wyniki pomiarów równoważnego poziomu hałasu emitowanego przez pojazdy samochodowe poruszające się odcinkiem autostrady A1 (Rusocin-Swarożyn) w dniach roboczych w godzinach...
-
Hałas w szkole - czy warto się nim przejmować?
PublicationSzkoła to nie tylko miejsce. w którym dzieci zdobywają wiedzę o otaczającym świecie, lecz także miejsce. w którym kształtuje się osobowość i charakter młodego człowieka. Nabyte umiejętności i utrwalone nawyki procentują później w dorosłym życiu, przesądzając niekiedy o życiowych wyborach. sukcesach lub porażkach.
-
JAKOŚĆ USŁUGI LOTNICZEJ W KONTEKŚCIE POCZUCIA BEZPIECZEŃSTWA POKOLENIA Y
Publication -
Posadowienie stadionu piłkarskiego na EURO w Gdańsku-Letnicy
PublicationCharakterystka ogólna stadionu. Koncepcja projektowa i wykonawcza fundamentów. Opis konstrukcji i wykonawstwa fundamentów w postaci stóp ław i płyt fundamentowych
-
Stadion piłkarski na EURO 2012 w Gdańsku Letnicy
PublicationW referacie przedstawiono główne założenia konstrukcyjne stadionu, fundamenty, modele obliczeniowe konstrukcji wsporczej trybun i stalowej konstrukcji zadaszenia (dźwigar stalowy). Zaprezentowano również poszzcególne etapy wykonania i montażu elementów konstrukcyjnych.
-
Stadion piłkarski na EURO 2012 w Gdańsku Letnicy
PublicationStadion został zaprojektowany na około 41 000 widzów podczas meczów EURO, z możliwością rozbudowy do około 44 000 miejsc na mecze ligowe. Konstrukcja stalowa stadionu składa się z 82 przestrzennych dźwigarów kratowych o kształcie sierpowym, posadowionych na okalającym budowlę pierścieniu żelbetowym. Wysokość od poziomu stopy do powierzchni dachu wynosi około 38 m. Długość wspornika nad trybuną, liczona od łożyska do krawędzi dachu...
-
Hałas emitowany przez samochody z napędem hybrydowym i elektrycznym
PublicationStale rosnąca ilość pojazdów samochodowych skutkuje zwiększeniem emisji hałasu, co wpływa negatywnie na środowisko naturalne jak i zdrowie człowieka. Jednym z możliwych sposobów zredukowania poziomu hałasu drogowego może być rozpropagowanie pojazdów z napędem elektrycznym oraz hybrydowym, a co za tym idzie wzrost ich udziału w ruchu drogowym. Artykuł ma celu przedstawienie porównania poziomu hałasu emitowanego przez pojazdy z napędem...
-
Visual Traffic Noise Monitoring in Urban Areas
PublicationThe paper presents an advanced system for railway and road traffic noise monitoring in metropolitan areas. This system is a functional part of a more complex solution designed for environmental monitoring in cities utilizing analyses of sound, vision and air pollution, based on a ubiquitous computing approach. The system consists of many autonomous, universal measuring units and a multimedia server, which gathers, processes and...
-
Tire/road noise - generation, measurement, and abatement
PublicationPodano określenia i definicje dotyczące hałasu opon samochodowych. Omówiono mechanizmy generowania tego hałasu oraz zasady modelowania. Przedstawiono metody pomiaru hałasu opon oraz stosowane systemy pomiarowe. Podano normy dotyczące hałasu opon. Omówiono wpływ opony i nawierzchni na hałas generowany przez toczące się koło ogumione. Zaprezentowano koła kompozytowe oraz opony z bieżnikiem poroelastycznym generujące niski poziom...
-
Hala widowiskowo-sportowa na granicy Gdańska i Sopotu
PublicationArtykuł zawiera opis oraz krytykę architektoniczną wielofunkcyjnej hali widowiskowo-sportowej Ergo Arena.
-
Hala ''Olivia'' w Gdańsku po 40 latach użytkowania
PublicationArtykuł zawiera opis, unikatowej w skali świata, sprężonej, stalowej konstrukcji zadaszenia hali Olivia w Gdańsku. Przedstawiono wyniki przeglądu technicznego obiektu oraz wyniki oceny nośności stalowych dźwigarów dachowych. Do oceny nośności wykorzystano obliczenia 3D konstrukcji dachu, wykonano z wykorzystaniem dwóch rożnych programów komercyjnych.
-
Porównanie detekcji obwiedni i detekcji synchronicznej w radioodbiornikach lotniczych VHF
PublicationArtykuł przedstawia porównanie detekcji obwiedniowej oraz detekcji koherentnej dla sygnałów audio zmodulowa-nych amplitudowo (A3E) w paśmie lotniczym VHF [118 MHz - 136 MHz]. Wykonane badania miały na celu porównanie metod detekcji oraz wskazanie, która z nich charakteryzuje się wyższą jakością estymacji czasów nadejścia sygnałów. Dokonano pomiarów opóźnień sygnałów wyjściowych dla dwóch radiostacji lotniczych stosując korelację...
-
Przekrycie stadionu piłkarskiego na EURO 2012 w Gdańsku Letnicy
PublicationW artykule omówiono budowę konstrukcji stalowej zadaszenia stadionu oraz używany do obliczeń model numeryczny. Przedstawiono wybrane problemy z jakimi zetknięto się w procesie projektowania, wytwarzania i budowy obietku.
-
Budynek komercji stadionu na Euro 2012 w Gdańsku Letnicy
PublicationKonstrukcję nośną stanowi monolityczny żelbetowy szkielet płytowo-żebrowy, oparty na słupach o przekroju kołowym. Układ rzutu fundamentów i belkowania podłużnego podciągów nawiązuje do krzywolinowej trasy obwodowego pierścienia fundamentu trybun stadionu PGE Arena na Euro 2012 w Gdańsku.
-
Ocena zagrożenia środowiska hałasem lotniczym - Uwagi do opinii biegłych w sprawie z powództwa Hermelindy Cornelis i Krzysztofa Bystram przeciw PP „Porty Lotnicze” w Warszawie o zapłatę z tytułu rewitalizacji i zmniejszenia wartości nieruchomości przy ul. Szafirowej 8 w Piasecznie, sygn. akt IV C 1189/09
PublicationDokonano powtórnej analizy wyników pomiarów akustycznych, przedstawionej w opiniach biegłych. Oszacowano wpływ ograniczenia ruchu lotniczego, związanego z remontem pasa startowego, na akustyczne zagrożenie przedmiotowego budynku. Zwrócono uwagę na rozróżnienie między przekroczeniem dopuszczalnego poziomu hałasu a uciążliwością związaną z subiektywną wrażliwością na zakłócenia, z uwzględnieniem specyfiki hałasu lotniczego. Przytoczono...
-
Smart Cities Concept - Readiness of City Halls as a Measure of Reaching a Smart City Perception
PublicationThe article presents a proposal for a new approach to the assessment of Smart Cities: testing the readiness of city halls to a Smart City. The approach is the result of two-year studies involving ten major city halls. Readiness is compared with the previously used Smart City assessment methods: rankings or ISO standards. The relationship between readiness and organization maturity was also presented. The key role of city halls...
-
Hałas pojazdów w trakcie manewrowania z małymi prędkościami - model CP2009 cz. 2
PublicationArtykuł ten omawia zagadnienia związane z manewrowaniem pojazdów naparkingach, stacjach paliw, terminalach promowych itp. Omówiono w nimmetodę prognozowania poziomu mocy akustycznej emitowanej z obiektu typu parking z uwzględnieniem charakterystyk pojazdów i nawierzchni. W metodzie tej uwzględniono charakterystykę współczesnego parku samochodowego w Polsce.
-
Hałas pojazdów w trakcie manewrowania z małymi prędkościami - model CP2009. Cz. 1
PublicationArtykuł ten omawia zagadnienia związane z manewrowaniem pojazdów naparkingach, stacjach paliw, terminalach promowych itp. Omówiono w nimmetodę prognozowania poziomu mocy akustycznej emitowanej z obiektu typu parking z uwzględnieniem charakterystyk pojazdów i nawierzchni. W metodzie tej uwzględniono charakterystykę współczesnego parku samochodowego w Polsce.
-
Hałas pojazdów w trakcie manewrowania z małymi prędkościami - model CP2009. Cz. 3
PublicationArtykuł ten omawia zagadnienia związane z manewrowaniem pojazdów naparkingach, stacjach paliw, terminalach promowych itp. Omówiono w nimmetodę prognozowania poziomu mocy akustycznej emitowanej z obiektu typu parking z uwzględnieniem charakterystyk pojazdów i nawierzchni. W metodzie tej uwzględniono charakterystykę współczesnego parku samochodowego w Polsce.
-
Integracja danych przestrzennych z satelitarnych i lotniczych sensorów obrazujących w systemach czasu rzeczywistego
PublicationRozprawa dotyczy multidyscyplinarnego problemu integracji danych przestrzennych z sensorów lotniczych i satelitarnych w nowoczesnych systemach informatycznych zapewniających działanie w czasie niemal rzeczywistym. Zagadnienia poruszone w pracy obejmują m.in. systemy GIS, teledetekcję, fotogrametrię, rozpoznawanie wzorców jak również usługi sieciowe. W rozprawie omówiono oryginalne rozwiązania autora obejmujące opracowanie oraz...
-
Mrówczan sodu z nowym pakietem inhibitorów korozji jako ekologiczny środek do odladzania infrastruktury lotniczej.
PublicationPrzedstawiono wyniki badań korozji kadmowej powłoki na stali oraz korozji po zanurzeniu stopów metali w mrówczanie sodu z nowym pakietem inhibitorów korozji, zawierającym synergiczną kompozycję poliasparaginianu sodu oraz imidazolu. Ponadto wyznaczono zdolność penetracji lodu przez badany układ. Właściwo- ści opracowanej kompozycji odladzającej porównano z właściwościami środków dostępnych na rynku. Uzyskane wyniki wskazują, że otrzymany...
-
Metody wgłębnej mody$ kacji gruntu słabonośnego do posadowienia nowych i zapasowych lotniczych dróg startowych.
PublicationPo analizie oddziaływań statków powietrznych na nawierzchnię lotniska (miejsca postojowe, pasy startowe, drogi startowe) uznano za celowe rozważenie problemu wgłębnego ulepszania lub wzmacniania podłoża gruntowego. Dotyczy to szczególnie gruntu sła- bonośnego. Przedstawiono szybką i skuteczną metodę wzmacniania podłoża gruntowego przeznaczonego do budowy obiektów inżynier- skich wykorzystywanych do wykonywania cywilnych lub wojskowych...
-
Implementacja i badanie interfejsu zapewniającego współpracę radiostacji lotniczej z cyfrową magistralą pokładową ARINC 429
PublicationW artykule przedstawiono budowę i działanie interfejsu umożliwiającego współpracę radiostacji lotniczej typu RS-6113-2-C2M firmy Unimor Radiocom z cyfrową magistralą pokładową ARINC 429. Dodatkowo zaprojektowano i wykonano własny symulator komputera pokładowego, którego budowa oparta jest na wspomnianym interfejsie. Zaproponowane innowacyjne rozwiązania są pierwszymi tego typu urządzeniami wykonanymi na potrzeby prowadzonych...
-
Hala namiotowa o konstrukcji stalowej - Ocena stanu wykonania stalowej konstrukcji hali namiotowej
PublicationPrzedmiotem oceny stanu technicznego jest konstrukcja stalowa nowopowstałej hali namiotowej zlokalizowanej na nabrzeżu portu w Władysławowie której wymiary wynoszą odpowiednio: 21 x 35 m - w planie, 22,7 m - wysokości obiektu w kalenicy. Hala zaprojektowana została z kształtowników złożonych o schemacie konstrukcyjnym ramy dwuprzegubowej, swobodnie podpartej na płycie fundamentowej. Cała rama konstrukcyjna wykonana została w...
-
Safety Case as a Necessary Aspect of the Aviation Implementation of the Gnss / Safety Case Jako Niezbędny Aspekt Lotniczej Implementacji Systemu Gnss
Publication -
Odbiór akustyczny hotelu „Hampton By Hilton” w Gdańsku – Rębiechowie. Zleceniodawca: Mostostal Warszawa S.A., ul. Konstruktorska 11A, 02-673 Warszawa
PublicationWykonano pomiary izolacyjności ścian, stropów i drzwi na dźwięki powietrzne oraz zmierzono poziom dźwięków uderzeniowych przenikających przez stropy. Zmierzono poziom zakłóceń zewnętrznych przenikających do pokoi hotelowych (hałas lotniczy) oraz zakłóceń instalacyjnych w budynku (wentylacja i klimatyzacja). Została dokonana regulacja instalacji wentylacyjnej, z uwzględnieniem wymagań Polskiej Normy w zakresie dopuszczalnego poziomu...
-
The effects of frost conditions on forest management based on the example of the July 1996 period at Hala Izerska in the Izera Mountains
Publication -
Co może się zdarzyć gdy w mieście pojawi się stadion? - przykład przemian w Gdańsku-Letnicy
PublicationW działaniach na rzecz kształtowania, rewitalizacji i aktywizacji przestrzeni znaczącą rolę pełnią obiekty sportowe w tym stadiony budowane z myślą o EURO 2012. Jednym z miejsc wartych uwagi jest Gdańsk - Letnica. Dzielnica przemysłowa z XIX - wiecznymi zabudowaniami mieszkalnymi o złej infrastrukturze technicznej. Budowa nowego obiektu sportowego wiąże się ze zmianami przestrzennymi, ale i społecznymi nie tylko dla najbliższego...
-
Hala namiotowa o konstrukcji stalowej - Statyczno - wytrzymałościowa weryfikacja nośności i bezpieczeństwa obiektu o konstrukcji stalowej
PublicationPrzedmiotem opracowania jest analiza statyczno – wytrzymałościowa konstrukcji hali namiotowej zlokalizowanej na nabrzeżu portu rybackiego, usytuowanego na brzegu Morza Bałtyckiego, na terenie administrowanym przez oddział stoczniowy spółki Szkuner. Celem niniejszego opracowania eksperckiego jest określenie: stopnia wykorzystania nośności istniejących elementów konstrukcyjnych obiektu na podstawie: pierwotnego opracowania projektowego...
-
The contribution of tire/road noise to the overal noise of cars and motocycles
PublicationOmówiono wływ hałasu opon i hałasu jednostki napędowej na całkowity hałas generowany przez pojazd. Zaprezentowano opracowany w Katedrze pojazdów i Maszyn Roboczych PG program VENOM do symulacji halasu pojazdów w ruchu drogowym. Przy pomocy tego programu określono wpływ zmiennych warunków ruchu drogowego na hałas generowany przez pojazd. Uwzględnioino przyspieszanie na poszczególnych biegach, hamowanie z różnymi prędkościami oraz...
-
Driver influence on tyre/road noise generated by vehicle in road traffic.Wpływ kierowcy na hałas generowany przez pojazd w ruchu drogowym.
PublicationW pracy omówiono wkływ stylu jazdy kierowcy oraz stanu technicznego wybranych zespołów pojazdu na jego hałas generowany w ruchu drogowym. Wpływ został przeanalizowany w aspekcie takich parametrów, jak: prędkość jazdy, obciążenie kół siłami wzdłużnumi i poprzecznymi, ciśnienie w ogumieniu, obciążenie pionowe kół, zbieżność i inne.
-
Hala namiotowa o konstrukcji stalowej: Statyczno - wytrzymałościowa weryfikacja nośności istniejącej płyty fundamentowej wykonanej pod halą namiotową
PublicationDla istniejącego, nowowykonanego obiektu produkcyjnego, zlokalizowanego nad brzegiem morza, na terenie stoczniowym, wykonano analizy statyczno - wytrzymałościowe w celu weryfikacji nośności istniejącej konstrukcji żelbetowej płyty fundamentowej, stanowiącej jednocześnie posadzkę techniczną obiektu. W celu pozyskania niezależnych danych o analizowanym obiekcie i warunkach naturalnych oraz zmienionych gruntu pod obiektem wykonano...
-
Obecność wybranych grup związków w wodach spływających z płyty lotniska
PublicationTransport lotniczy jest najnowocześniejszym i najszybciej rozwijającym się rodzajem transportu. W latach 1993-2000 liczba pasażerów w transporcie lotniczym w krajach Unii Europejskiej wzrastała o około 10% w skali roku. Prognozy na najbliższe 20 lat mówią o wzroście rzędu 5% rocznie w globalnej liczbie pasażerów. Ogromny rozwój transportu lotniczego obserwuje się również w Polsce. Jest on w dużej mierze efektem bardzo dynamicznego...