Filtry
wszystkich: 1942
wybranych: 1415
-
Katalog
- Publikacje 1415 wyników po odfiltrowaniu
- Czasopisma 2 wyników po odfiltrowaniu
- Wydawnictwa 2 wyników po odfiltrowaniu
- Osoby 112 wyników po odfiltrowaniu
- Wynalazki 12 wyników po odfiltrowaniu
- Projekty 30 wyników po odfiltrowaniu
- Laboratoria 3 wyników po odfiltrowaniu
- Zespoły Badawcze 15 wyników po odfiltrowaniu
- Aparatura Badawcza 8 wyników po odfiltrowaniu
- Kursy Online 292 wyników po odfiltrowaniu
- Wydarzenia 19 wyników po odfiltrowaniu
- Dane Badawcze 32 wyników po odfiltrowaniu
Filtry wybranego katalogu
wyświetlamy 1000 najlepszych wyników Pomoc
Wyniki wyszukiwania dla: PROFIL POBORU ENERGII
-
Wytwarzanie energii elektrycznej - diagnoza i terapia
PublikacjaW artykule przeanalizowano stan i dalszy rozwój krajowego sektora wytwarzania energii elektrycznej w świetle najnowszych raportów Międzynarodowej Agencji Energetycznej, wskazujących potencjalne trendy i perspektywy w światowej energetyce. Na tle przewidywanego wzrostu zapotrzebowania na energię elektryczną wskazano na możliwość istotnego ograniczenia emisji CO2 drogą zastąpienia przestarzałych, nieefektywnych...
-
Mechanizmy mocowe na rynkach energii elektrycznej
PublikacjaW artykule scharakteryzowano rozliczenia mocowe związane z dostawą energii elektrycznej. Opisano najważniejsze mechanizmy mocowe, skupiając się głównie na rozwiązaniach stosowanych w krajach europejskich. Na tym tle przedstawiono zasady funkcjonowania rynku mocy w Polsce. Omówiono wyniki pierwszych aukcji krajowych. Wskazano na możliwy wpływ funkcjonowania rynku mocy na rynek energii elektrycznej.
-
Multicentre, Prospective Observational Study of Pegfilgrastim Primary Prophylaxis in Patients at High Risk of Febrile Neutropenia in Poland: PROFIL Study
Publikacja -
Proekologiczne odnawialne źródła energii. Kompendium
PublikacjaW książce omówiono podstawy teoretyczne i praktyczne aspekty wykorzystania proekologicznych źródeł energii, odnosząc sie jednocześnie do źródeł konwencjonalnych. Tematem nadrzędnym książki jest szeroko rozumiana ochrona środowiska niszczonego głównie przez przemysł, którego siłą napędową, podobnie jak i całej naszej cywilizacji, jest energetyka konwencjonalna oparta na paliwach naturalnych: węglu, ropie i gazie. Produkty spalania...
-
Mechanizmy oszczędzania zużycia energii przez urzadzenia sieciowe
PublikacjaOmówiono zużycie energii elektrycznej przez urzšdzenia IT, w szczególnoci przez urzšdzenia sieciowe. Dokonano przeglšdu metod oszczędzania energii, w tym APM, ACPI, WOL, Power Management for ADSL. Przeanalizowano możliwoć wykorzystania mechanizmu autonegocjacji stosowanego w sieciach Ethernet do przełšczania szybkoci transmisji w celu oszczędzania zużycia energii.
-
Racjonalizacja użytkowania energii elektrycznej w gospodarstwach domowych
PublikacjaOmówino sposób użytkowania energii elektrycznej w krajowych gospodarstwach domowych. Przedstawiono wskaźniki charakteryzujace to zużycie. Przedstawiono sposoby racjonalizacji zużycia energii w tym sektorze.
-
Produkcja energii elektrycznej w ujęciu ekonomicznym
PublikacjaW pracy przedstawiono podstawowe zależności dotyczące przeprowadzania analizy techniczno - ekonomicznej związanych z projektami inwestycyjnymi. Ukazano układ kombinowany silnik o zapłonie samoczynnym – turbina parowa, którego zadaniem jest dzięki posadowieniu na platformie pływającej produkcja energii elektrycznej w tzw. systemie rozproszonym. Składa się on z silnika spalinowego tłokowego i skojarzonym z nim układem turbiny parowej,...
-
Podstawy energetycznej oceny lokalnych zasobów energii geotermalnej.
PublikacjaPrzedstawiono własną propozycję szacowania lokalnego zasobu energii geotermalnej poprzez przewidywaną oszczędność energii chemicznej paliwa, jaką można osiągnąć w sposób opłacalny przez zastosowanie odpowiednich urządzeń odzyskowych.
-
Efektywność odzysku energii w komunikacji trolejbusowej
PublikacjaW artykule przedstawiono analizę różnych sposobów ograniczenia zużycia energii w komunikacji miejskiej na przykładzie trolejbusów. Obliczenia wykonano metodą Monte Carlo.
-
Wysładzanie się wód podziemnych w piętrze czwartorzędowym Gdańska jako rezultat zmniejszonego poboru = The groundwater desalinization in the quaternary aquifer in gdansk as a result of decreasing exploitation
PublikacjaW wyniku intensywnej eksploatacji w latach 80. wody piętra czwartorzędowego w Gdańsku zostały zasolone przez intruzje słonych wód Martwej Wisły i Zatoki Gdańskiej. Zasolenie to doprowadziło do degradacji zasobów na obszarze Starego Miasta. Po ograniczeniu poboru, obserwuje się od lat 90. zmniejszenie koncentracji jonu chlorkowego. Prowadzi to do wyraźnego wysładzania wód i odnowy ich zasobów. Śledzenie tego procesu utwierdza w...
-
Uwarunkowania rozwoju lokalnego rynku energii - analiza przypadku
PublikacjaOmówiono przypadek lokalnego rynku energii na którym pojawił się nowy, duży odbiorca ciepła i energii elektrycznej. Przeanalizowano uwarunkowania funkcjonowania przedsiębiorstw energetycznych na takim rynku i ich uwarunkowania rozwojowe.
-
The influence of a cone-in-cone insert on flow pattern and wall pressure in a full-scale silo
PublikacjaArtykuł opisuje przeprowadzone badania przepływów silosowych i naporu materiałów sypkich podczas napełniania i opróżniania silosu o średnicy 2.5 m wyposażonego we wkładkę "stożek w stożku''. Badania przeprowadzane były w Instytucie Badawczym Tel-Tek w Norwegii. Materiałem użytym był suchy piasek. Napór na ścianę mierzony był bezpośrednio za pomocą 10 czujników wbudowanych w ścianę. Badania eksperymentalne pokazały duży wpływ wkładki...
-
CP2015 – zmodyfikowana metodyka przewidywania hałasu powstającego na parkingach, stacjach paliw, MOP-ach i punktach poboru opłat
PublikacjaW przypadku przedsięwzięć „mogących zawsze lub potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko” pierwszą decyzją, którą należy uzyskać w ramach procedury inwestycyjnej, jest decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach (w skrócie: decyzja środowiskowa, DŚU). Procedura związana z uzyskaniem DŚU została opisana w Ustawie z 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie...
-
Wodór czynnikiem stabilizującym odnawialne źródła energii
PublikacjaZastosowanie wodoru do magazynowania i buforowania energii ze źródeł odnawialnych, o cyklicznie i losowo zmiennym natężeniu, pozwoli korzystać z niej w zaplanowany i przewidywalny sposób. Wymagać to będzie takiego opracowania systemu energetycznego kraju, aby po jego zbilansowaniu nadwyżka energii zmagazynowanej w wodorze wystarczyła do wyrównania jej wahań: dobowych (energia słoneczna), atmosferycznych (wiatrowa), sezonowych (biomasa,...
-
Procedura zmiany sprzedawcy energii elektrycznej w Polsce
PublikacjaOstatnie kilkanaście lat w polskiej energetyce to okres dynamicznych zmian. Jednym z istotnych przykładów tych przemian jest liberalizacja rynku energii. Wprowadzone, w krajowej energetyce, mechanizmy rynku konkurencyjnego umożliwiają odbiorcom energii m.in. swobodny wybór sprzedawcy energii elektrycznej w formule TPA. W artykule przedstawiony został proces zmiany sprzedawcy bazujący na generalnej umowie dystrybucji (GUD). Odniesiono...
-
Proces zmiany sprzedawcy energii elektrycznej w Polsce
PublikacjaOstatnie kilkanaście lat w polskiej energetyce to okres dynamicznych zmian. Jednym z istotnych przykładów tych przemian jest liberalizacja rynku energii. Wprowadzone, w krajowej energetyce, mechanizmy rynku konkurencyjnego umożliwiają odbiorcom energii m.in. swobodny wybór sprzedawcy energii elektrycznej w formule TPA. W artykule przedstawiony został proces zmiany sprzedawcy bazujący na generalnej umowie dystrybucji (GUD). W trakcie...
-
Skojarzone wytwarzanie ciepła i energii elektrycznej
PublikacjaPrzedstawiono problemy skojarzonego wytwarzania ciepła i energii elektrycznej w Polsce. Omówiono układy technologiczne i problemy sprawności wytwarzania skojarzonego. podano przykłady problemów, które powinny być rozwiązane w nowych warunkach ekonomicznych zarówno w dziedzinie optymalizacji ekonomicznej jak i technologicznej.
-
Metody wykorzystania energii z rekuperacji w transporcie szynowym
PublikacjaW artykule przedstawiony został przegląd metod wykorzystania energii pochodzącej z hamowania odzyskowego. Wśród znanych i stosowanych w praktyce metod wymieniono wykorzystanie odzyskanej energii na nietrakcyjne potrzeby własne pojazdu, magazynowanie odzyskanej energii w zasobnikach (pokładowych lub stacjonarnych) i wykorzystywanie jej w razie potrzeby, transformację i zwrot odzyskanej energii do krajowej sieci zasilania, a także...
-
kogeneracja systemowa i rozproszona - bezpieczeństwo rynku energii
PublikacjaPrzedstawiono syntezę rozwiązań kogeneracji systemowej i rozproszonej w aspekcie bezpieczeństwa rynku energii.
-
Chłodzenie budynku oparte na odnawialnym źródle energii
PublikacjaAnaliza zagadnień chłodzenia budynków. Możliwe rozwiązania, energochłonność. Koncepcja oparta na odnawialnym źródle energii. Rekomendacje
-
STEROWANIE MAŁĄ ELEKTOROWNIĄ WIATROWĄ Z MAGAZYNEM ENERGII
PublikacjaW referacie przedstawiono układ sterowania małej, 12kW, elektrowni wiatrowej pracującej równolegle z 3 fazową siecią energetyczną, w której wykorzystano generator indukcyjny z przekształtnikiem energoelektronicznym i zasobnikiem energii w postaci superkondensatora i baterii akumulatorów. Przeprowadzono badania eksperymentalne współpracy elektrowni z zasobnikiem energii w Laboratorium Generacji Rozproszonej w Niestępowie koło Gdańska....
-
EFEKTYWNY POMIAR I ANALIZA JAKOŚCI ENERGII ELEKTRYCZNEJ
PublikacjaW artykule przestawiono stan prawny oraz parametry określające jakość energii elektrycznej (JEE). Przedstawiono dwa rodzaje urządzeń do pomiaru JEE – stacjonarne analizatory i urządzenia przenośne. Wskazano konieczność ciągłego monitoringu wskaźników JEE. Artykuł przedstawia cztery przypadki pomiaru parametrów energii elektrycznej, gdzie doszło do awarii systemu zasilania lub baterii kondensatorów czego przyczyną było pogorszenia...
-
Magazynowanie energii cieplnej w gaczu parafinowym. Cz.1
PublikacjaPrzedsatwiono sposoby magazynowania energii z położeniem nacisku na energię cieplną. Scharakteryzowano materiały do magazynowania energii cieplnej i przedstawiono kryteria ich doboru. Następnie skupiono się na gaczu parafinowym, jednym z produktów w przemyśle rafineryjnym. Przeprowadzono badania fizykochemiczne gaczu lekkiego z zawartością 4% oleju, który zastosowano do magazynowania energii cieplnej z kolektora słonecznego. Przedstawiono...
-
Kompensacja wahań generacji wiatrowej z wykorzystaniem zasobników energii
PublikacjaPrzedstawiono możliwości zastosowania szybkich zasobników energii w celu minimalizacji wahań mocy czynnej na wyjściu farmy wiatrowej oraz wolnych zasobników energii dla potrzeb minimalizacji wahań mocy na styku systemu przesyłowego i dystrybucyjnego.
-
Odnawialne źródła energii u progu XXI wieku.
PublikacjaOmówiono przebieg i referaty sesji geotermalnej Międzynarodowej Konferencji "Odnawialne źródła energii u progu XXI w'', odbytej w Warszawie w grudniu 2001roku.
-
Efektywność energetyczna urządzeń oświetleniowych a jakość energii elektrycznej
PublikacjaW artykule przedstawiono analizę odkształcenia prądu pobieranego przez wybrane lampy i oceniono je z punktu widzenia wymagań odnośnie do jakości energii elektrycznej.
-
Efektywność energetyczna urządzeń oświetleniowych a jakość energii elektrycznej
PublikacjaW artykule przedstawiono analizę odkształcenia prądu pobieranego przez wybrane lampy i oceniono je z punktu widzenia wymagań odnośnie do jakości energii elektrycznej.
-
Przegląd metod wytwarzania energii elektrycznej z wodoru i ocena potencjału ich zastosowania w krajowym systemie elektroenergetycznym
PublikacjaW artykule dokonano przeglądu dostępnych metod wytwarzania energii elektrycznej z udziałem technologii wodorowych i podjęto próbę oceny potencjału ich zastosowania w polskim systemie elektroenergetycznym. Szczególną uwagę poświęcono ogniwom paliwowym, omawiając dostępne na rynku typy ogniw oraz ich podstawowe parametry techniczne. W zakresie technologii wodorowych, rozważono możliwość samodzielnej pracy ogniw paliwowych, turbin...
-
Opłacalność inwestowania na lokalnym rynku energii z uwzględnieniem komfortu odbiorców
PublikacjaPrzedstawiono metodykę szacowania efektywności inwestowania w układy zaopatrzenia w energię z uwzględnieniem komfortu odbiorców. Zdefiniowano pojęcie komfortu odbiorców, podano zależności funkcyjne oraz zaproponowano sposób szacowania tego parametru.
-
Analiza kosztów wytwarzania energii elektrycznej w elektrowni jądrowej
PublikacjaW niniejszym referacie omówiono problematykę obliczania kosztów wytwarzania energii elektrycznej w elektrowni jądrowej. Posłużono się, znaną metodyką kalkulacji kosztów rocznych w elektroenergetyce oraz metodą uśrednionego jednostkowego kosztu energii elektrycznej (LCOGE). Podstawowymi czynnikami wpływającymi na poziom kosztów rocznych w elektrowni jądrowej są nakłady inwestycyjne, stopa dyskontowa oraz koszty eksploatacyjne stałe....
-
Zmiany cen na hurtowym rynku energii elektrycznej w Polsce
PublikacjaW artykule omówiono zmiany cen na hurtowym rynku energii elektrycznej w Polsce. Przedstawiono poziomy cen na terminowych rynkach energii elektrycznej oraz na rynku transakcji spotowych. Odniesiono się do wpływu opłat emisyjnych w ramach systemu EU ETS na cenę energii elektrycznej na rynku krajowym. Przedstawiono zasadnicze uwarunkowania struktury wytwórczej w Polsce, mające wpływ na poziom cen energii. Omówiono także zmienność...
-
Zagospodarowanie niekonwencjonalnych zasobów energii w oczyszczalni ścieków
PublikacjaMożliwości wykorzystania niekonwencjonalnych zasobów energetycznych do zaspokojenia potrzeb oczyszczalni komunalnych. Przykłady obiektów zagospodarowujących odnawialne zasoby energii biogazu oraz zasoby ciepła odpadowego ścieków. Małe zespoły kogeneracyjne i pompy ciepła.
-
Storing energy from renewable sources
PublikacjaOmówiono metody, urządzenia i sposoby magazynowania energii mechanicznej, elektrycznej, cieplnej i chemicznej z uwzględnieniem energii ze źródeł odnawialnych.
-
Bariery stosowania technologii odzysku energii w transporcie szynowym
PublikacjaNa wstępie artykułu został przedstawiony przegląd istniejących technologii odzysku energii w procesie hamowania oraz możliwości jej wykorzystania. Omówiono możliwości akumulowania rekuperowanej energii w zasobnikach stacjonarnych oraz tych zainstalowanych w pojazdach, możliwość przesyłu energii do krajowej sieci energetycznej jak również jej bezpośredniego wykorzystania przez inne pojazdy znajdujące się na sieci. W części zasadniczej...
-
Technologia ORC sposobem zagospodarowania energii odpadowej w ciepłowni
PublikacjaArtykuł podejmujący tematykę skojarzonej produkcji energii cieplnej i elektrycznej, pozyskiwanych w oparciu o siłownię ORC. Przedstawiono w nim koncepcję zagospodarowania energii odpadowej w ciepłowni w postaci odzysku ciepła spalin z kotła wodnego do wytwarzania energii elektrycznej za pomocą kogeneracji w technologii ORC. Analizę termodynamiczną proponowanego rozwiązania wykonano dla dwóch płynów roboczych: etanolu i czynnika...
-
Ogniwa i moduły fotowoltaiczne oraz inne niekonwencjonalne źródła energii
PublikacjaW książce omówiono zagadnienia, związane z wykorzystaniem ogniw fotowoltaicznych, zarys technologii ich wytwarzania, parametry eksploatacyjne, sprawność konwersji i koszt uzyskania jednostki energii w systemie fotowoltaicznym. Przedstawiono wybrane alternatywne źródła energii i zasady działania urządzeń do przetwarzania energii ze źródeł odnawialnych w energię elektryczną z uwzględnieniem sprawności konwersji, zużycia materiałowego...
-
Nowe wymagania jakości energii wytwarzanej przez elektrownie wiatrowe
PublikacjaZapewnienie odpowiedniego poziomu jakości energii w systemie elektroenergetycznym dla wszystkich odbiorców jest jednym z ważniejszych współczesnych problemów technicznych. Elektrownie wiatrowe coraz częściej instalowane w wielu miejscach wpływają w istotnym stopniu na stan jakości energii w rozległych obszarach sieci elektroenergetycznej w rejonie ich zainstalowania. W artykule przedstawiono najważniejsze negatywne oddziaływania...
-
Wpływ regulacji na konkurencję w obszarze paliw i energii
PublikacjaW referacie przedstawiono przykłady rozwoju konkurencji w obszarze paliw i energii, stymulowane mechanizmami regulacyjnymi, a dotyczący przede wszystkim odnawialnych i skojarzonych źródeł energii.
-
Nakłady inwestycyjne i koszty wytwarzania energii w układach kogeneracyjnych.
PublikacjaPrzedstawiono główne problemy szacowania nakładów inwestycyjnych i kosztów wytwarzania energii w układach skojarzonych. Podano zakresy kosztów zewnętrznych i wewnętrznych wytwarzania energii w kogeneracji.
-
Elektrochemiczne magazyny energii - baterie przepływowe typu "redox flow"
PublikacjaRozwój i wzrost udziału energii odnawialnej, ze względu na kurczące się zasoby konwencjonalnych źródeł energii i ochronę środowiska, jest możliwy tylko dzięki współpracującym z nimi odpowiednim stacjonarnym magazynom energii. Technologia baterii przepływowych (ang. redox flow batteries, RFB) pozwala świetnie zaspokoić tego typu potrzeby ze względu na: (i) wyjątkowo dużą skalowalność układów; (ii) niezależny dobór mocy i pojemności...
-
Skutki zanieczyszczenia środowiska związane z generowaniem energii
PublikacjaNa całym świecie (dane z 2020 roku) spalanie paliw kopalnych takich jak węgiel, ropa naftowa i gaz ziemny dostarczyło ok. 84% całej zużywanej energii pierwotnej. W przypadku Polski konwencjonalne źródła energii stanowiły ponad 93%. Gigantyczne zużycie konwencjonalnych paliw powoduje wielkie straty w środowisku, objawiające się m.in. skażeniem powietrza, które stanowi największe środowiskowe zagrożenie dla zdrowia ludzi na świecie...
-
Wpływ konkurencji na rynki paliw i energii
PublikacjaW referacie zaprezentowano główne oczekiwania i prognozy dot. przyszłego rozwoju rynków paliw i energii w Polsce. Specjalny nacisk położono na omówienie sektora wytwarzania energii, w przypadku którego przedstawiono potencjał rozwoju technologii energetycznych, z problematyką konkurencji pomiędzy technologiami węglowymi i gazowymi. Komentarzem opatrzono również technologie energetyki odnawialnej i jądrowej.W odniesieniu do kwestii...
-
Wpływ odbiorników energii elektrycznej pojazduna parametry silnika spalinowego
PublikacjaW artykule przedstawiono model systemu energetycznego pojazdu napędzanego silnikiem spalinowym w postaci grafów wiązań (GW). W modelu tym uwzględniono szczególnie część elektryczną systemu składającą się z generatora, akumulatora elektrochemicznego i odbiorników energii elektrycznej. Podano zależności na podstawowe parametry systemu energetycznego w konwencji GW. W oparciu o przedstawioną w pracy [11] wielowymiarową charakterystykę...
-
Współczesne technologie skojarzonego wytwarzania energii elektrycznej i ciepła
PublikacjaW pracy przedstawiono współczesne technologie i uklady skojarzonego wytwarzania energii elektrycznej ciepła. Uwzględniono ekonomiczne i techniczne uwarunkowania rozwoju gospodarki skojarzonej.
-
Rekuperacja energii hamowania w praskim systemie tramwajowym
PublikacjaZauważalny w ostatnim dziesięcioleciu wzrost liczby pojazdów elektrycznych komunikacji miejskiej, wyposażonych w zdolność hamowania odzyskowego stanowi szansę zmniejszenia energochłonności trakcji miejskiej. Istotna staje się ocena możliwości ograniczenia zużycia energii za pomocą zwiększenia stopnia rekuperacji. W artykule przedstawiono analizę efektywności hamowania odzyskowego w sieci tramwajowej stolicy Republiki Czeskiej –...
-
Wykorzystanie energii słonecznej - konwersja fototermiczna i fotowoltaiczna- nowe perspektywy.
PublikacjaW pracy przedstawiono nowe perspektywy wykorzystania energii słonecznej.Wskazano na możliwości uzyskania zarówno energii cieplnej do ogrzewania domów i zaopatrywania ich w ciepłą wodę użytkową, jak i energii elektrycznej za pomocą kolektorów słonecznych i ogniw fotowoltaicznych w Polsce. Omówiono kierunki rozwoju technologii solarnych na świecie i obecny poziom wykorzystania ich w krajach Unii Europejskiej. Wskazano na...
-
Ocena zmian jakości wód podziemnych piętra czwartorzędowego Gdańska w świetle ich poboru.
Publikacja...
-
Optymalizacja wykorzystania energii hamowania - pomiary i analiza
PublikacjaW prezentowanej pracy przedstawione są wyniki pomiarów przeprowadzonych w Metrze Warszawskim w pojeździe Metropolis wyposażonym w falownikowy układ napędowy, pozwalający na hamowanie odzyskowe w pełnym zakresie prędkości. Charakterystyczną cechą układu zasilania metra warszawskiego jest ograniczenie sekcji zasilania dwustronnego do dwóch odcinków międzystacyjnych. Wymiana energii może zatem odbywać się jedynie pomiędzy pociągami...
-
Nowoczesne metody planowania rozwoju systemu dystrybucji energii elektrycznej.
PublikacjaW referacie omówiono dwie metody planowania rozwoju systemu dystrybucji energii elektrycznej: programowanie całkowito-liczbowe i programowanie ewolucyjne. Wskazano na szereg innych metod, które w szczególnych sytuacjach także prowadzą do właściwego rozwiązania problemu planowania. Zwrócono uwagę na szczególną efektywność programowania ewolucyjnego. Przedstawiono czynniki sprawiające, że problem planowania rozwoju poprzez planowanie...
-
WYMAGANIA PRAWNE DOTYCZĄCE JAKOŚCI ENERGII W INSTALACJACH ELEKTROENERGETYCZNYCH
PublikacjaW referacie przedstawiono podstawowe parametry jakości energii elektrycznej, które podano w wymaganiach rozporządzenia w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego [2] oraz normy PN – EN 50160 [1] zawierającej podstawowe wytyczne dla sieci elektroenergetycznych do 132 kV włącznie. Wymagania dla sieci wysokich napięć rozszerzono w oparciu o inne dokumenty mające zastosowanie w przypadkach szczególnych,...