Search
Filters
total: 1303
displaying 1000 best results Help
Search results for: PROJEKTOWANIE WSTEPNE STATKÓW
-
ANALIZA I PROJEKTOWANIE UKŁADÓW STEROWANIA STERAMI STRUMIENIOWYMI STATKÓW Z ZASTOSOWANIEM SYSTEMU Z BAZĄ WIEDZY
PublicationŚwiatowa literatura dostarcza przykładów wskazujących na aktualność tematyki związanej z wykorzystaniem elementów sztucznej inteligencji w zastosowaniach morskich. Komisja Europejska finansuje projekty mające na celu poprawę konkurencyjności przemysłu okrętowego. W rozprawie podjęto tematykę związaną ze wspomaganiem projektowania podsystemów elektroenergetycznych statków. W rozprawie udowodniono przyjętą na wstępie tezę pracy:...
-
Zastosowanie modeli matematycznych przy projektowaniu podsystemów energetycznych statków
PublicationW artykule przedstawiono koncepcję wykorzystania modeli matematycznych oraz badań symulacyjnych przy projektowaniu podsystemów energetycznych statku. Przedstawione procedury oraz modele matematyczne zostaną włączone do systemu ekspertowego wspomagającego projektowanie statków.
-
PODEJŚCIE WARIANTOWE WE WSTĘPNYM PROJEKTOWANIU STATKÓW Variant methods approach to the preliminary ship design.
PublicationKlasyczna metoda projektowania okrętów jest metodą iteracyjną, bazującą na zgromadzonym doświadczeniu ze statków już zbu-dowanych. Natomiast w przypadku statku całkowicie nowego typu, bez „posagu wcześniejszych doświadczeń”, projektowanie polega na opracowaniu szeregu równoległych, wariantowych rozwiązań z wykorzystaniem optymalizacji. Artykuł wskazuje wybrane metody projektowe wykorzystujące optymalizacje, używane we wstępnym...
-
Generowanie modeli symulacyjnych na potrzeby systemu ekspertowego wspomagającego projektowanie układów automatyki statku
PublicationOmówiono automatyczne generowanie modeli symulacyjnych na potrzeby systemu ekspertowego wspomagającego projektowanie układów automatyki statków. Na podstawie przyjętych założeń projektowych system ekspertowy zleca badania wybranych struktur podsystemów elektroenergetycznych statków. Aplikacja symulacyjna pobiera z biblioteki modele matematyczne elementów składowych struktur, a następnie zestawia modele symulacyjne, wykonuje badania...
-
Badania symulacyjne rozruchu silnika indukcyjnego steru strumieniowego statku
PublicationW artykule przedstawiono możliwości zastosowania modeli matematycznych elementów składowych steru strumieniowego statku oraz wykorzystania badań symulacyjnych przy doborze algorytmów sterowania. Przedstawione procedury oraz modele matematyczne zostaną włączone do systemu ekspertowego wspomagającego projektowanie statków.
-
Analiza możliwości zastosowania środowiska SCILAB do wspomagania projektowania podsystemów energetycznych statków = Analysis of capability of using SCILAB for adding design of power ship subsystems
PublicationW artykule przedstawiono koncepcję wykorzystania środowiska symulacyjnego Scilab, modeli matematycznych oraz badań symulacyjnych przy projektowaniu podsystemów energetycznych statku. Zredagowano przykładową strukturę zawierającą model wysokoprężnego silnika oraz model śruby okrętowej. Przedstawione procedury oraz modele matematyczne zostaną włączone do systemu ekspertowego wspomagającego projektowanie statków. This paper deals...
-
In Search of Naval Beauty. Historical Study of Ship Architecture
PublicationDesigning ships is no mean achievement. In the old days, constructors focused on making their ships visually appealing, while paying scant regard to the living conditions of the crew. Such an approach reflected the state of the art in ship building at the time as well as the social order prevalent in those days. A breakthrough came no earlier than at the turn of the 19th / 20th centuries. The industrial revolution brought along...
-
The application of an expert system for simulation investigations in yhe aided design of ship power systems automation.
PublicationPrzedstawiono strukturę i funkcje systemu wspomagającego projektowanie automatyki systemów enegretycznych statków. Dane opisujące projektowany podsystem energetyczny są wprowadzane w trybie interaktywnym do systemu ekspertowego. Reguły określaja poprawność formalną i merytoryczną wprowadzonych danych. W przypadku braku błędów system automatycznie tworzy model symulacyjny projektowanego podsystemu enegretycznego i wywołuje program...
-
Projektowanie środowiskowe
PublicationProjektowanie środowiskowe, nazywane też zrównoważonym projektowaniem architektonicznym (sustainable design), można najkrócej zdefiniować jako ‘projektowanie architektoniczne przyjazne środowisku i społecznie odpowiedzialne’. W Polsce zastosowanie zasad rozwoju zrównoważonego do projektowania architektonicznego jest w fazie początkowej, zarówno w sferze teoretycznej jak i praktycznej. W publikacji omówiono podstawowe zagadnienia...
-
Architektura statków pasażerskich XX wieku.
PublicationArchitektura okrętów jako dyscyplina naukowa zajmuje się projektowaniem wnętrz oraz sylwet, jak również systematyką przestrzenną statków. Referat przedstawia rozwój architektury statków pasażerskich, które powstały w XX w. od momentu pojawienia się nowej dyscypliny naukowej – architektury okrętów, której prekursorami byli pracownicy Wydziału Architektury PG, aż do przełomu wieków XX i XXI. Statki pasażerskie ulegały przemianom,...
-
Zastosowania sztucznej inteligencji w projektowaniu statków
PublicationZaprezentowano metodologię zastosowania sztucznej inteligencji w postaci sieci neuronowej oraz wnioskowania na podstawie przypadków w systemach wspomagania do projektowania statków. Prezentowane metody zostały zrealizowane w systemie ekspertowym wspomagania projektowania statków. Prezentowane metody zostały zrealizowane w systemie ekspertowym wspomagania projektowania automatyki okrętowej.
-
Projektowanie i Konstrukcje Inżynierskie
Journals -
Prędkość podchodzenia statków do morskich konstrukcji hydrotechnicznych.
PublicationArtykuł zawiera propozycje zmian istniejących zaleceń w zakresie określenia prędkości podchodzenia statków do nabrzeży, pomostów, pirsów, dalb. itp. Stwierdza się, ze istniejące zalecenia zakładają zbyt duże prędkości statków w zależności od warunków środowiskowych i wyporności statków co prowadzi do przewymiarowywania urządzeń odbojowych. W przedstawionych propozycjach prędkości te są znacznie mniejsze.
-
Efektywna metoda wyznaczania trasy statków żaglowych
PublicationZaproponowano metodę wyznaczania suboptymalnej trasy statków żaglowych poruszających się w ograniczonym akwenie morskim. Uwzględniono przy tym dynamikę tego środowiska w tym warunki pogodowe oraz charakterystyki prędkościowe statków żaglowych. Jako kryterium optymalizacji przyjęto czas żeglugi T oraz liczbę wykonanych manewrów ω. Zaprojektowano heurystyczny algorytm oraz odpowiednią aplikację wyznaczania trasy dla ustalonych punktów...
-
Zastosowanie redundancji w siłowniach okrętowych statków oceanotechnicznych
PublicationSystemy wytwarzania energii i napędu statków oceanotechnicznych muszą mieć bardzo wysoki poziom niezawodności. Utrata zdolności do wykonywania funkcji przez ich elementy strukturalne z reguły powoduje bardzo wysokie straty ekonomiczne. Straty te mogą być zwiększone przez niemożność wykorzystania tzw. okna pogodowego, skutkującego odłożeniem w czasie zaplanowanych operacji oceanotechnicznych. W celu zapewnienia niezawodnej realizacji...
-
Hydromechaniczne aspekty projektowania statków z napędem azymutalnym
PublicationW monografii przedstawiono ocenę stanu dotychczasowej wiedzy dotyczącej hydromechanicznych aspektów projektowania statków z pędnikami azymutalnymi, dostępnej w światowym otwartym obiegu wiedzy. Praca prezentuje proces projektowania, w tym optymalizacji kształtu kadłuba statku z napędem azymutalnym. Omówiono wpływ zmian kształtu kadłuba na właściwości manewrowe statków z takim typem napędu, ze szczególnym uwzględnieniem stateczności...
-
Konstrukcja małych statków – prow.WP
e-Learning Courses -
Architektura statków na tle rozwoju transportu morskiego.
PublicationWspółczesny statek morski oprócz funkcji transportowej spełnia funkcję zakładu pracy oraz miejsca zamieszkania i wypoczynku dla załogi oraz hotelu dla pasażerów. Na statkach towarowych coraz większy nacisk kładziony jest na racjonalne wykorzystanie przestrzeni tak, aby uzyskać optymalne proporcje pomiędzy przestrzenią ładunkową (zarobkową) a przestrzenią dla załogi i pasażerów.Celem pracy była analiza dotychczasowych osiągnięć...
-
Projektowanie ideału, czyli wizja uniwersytetu przyszłości
PublicationW artykule zaprezentowano cechy uniwersytetu przyszłości, wykorzystując projektowanie ideału Ackoffa oraz projektowanie holograficzne Morgana.
-
Układy napędowe statków rybołówstwa przybrzeżnego oraz ich niezawodność.
PublicationPrzedstawiono układy napędowe statków rybołówstwa przybrzeżnego. Oceniono niezawodność układu ze śrubą stałą i o skoku nastawnym.
-
Platforma inercyjna dla bezzałogowych statków latających
PublicationArtykuł przedstawia projekt platformy inercyjnej dla bezzałogowych Statków Powietrznych zrealizowany w ramach działalności Studenckiego Koła Naukowego "CHIP", działającego przy Katedrze Systemów Mikroelektronicznych na Wydziale ETI PG. Opisano cel pracy urządzenia, podawane przez niego wartości, zastosowane sensory oraz ich własności. Omówiono także wykorzystywany algorytm integracji odczytów,...
-
Metody przydatne do wspomaganego komputerem projektowania wstępnego statków śródlądowych
PublicationMonografia zawiera zbiór metod przydatnych do projektowania wstępnego statków śródlądowych. Metody opracowano w wyniku badań inspirowanych potrzebą rozwiązywania konkretnych zagadnień projektowych, jakie pojawiały się przy realizacji projektowych prac studialnych prowadzonych w ramach tematu: "Nowa generacja przyjaznych środowiskowo statków śródlądowych i przybrzeżnych dla polskiego systemu dróg wodnych relacji Wschód-Zachód" -...
-
Miara ryzyka kolizji statków oparta na koncepcji domeny statku
PublicationW referacie zaprezentowano nową miarę ryzyka kolizji dwóch statków wywiedzioną z koncepcji domeny statku. Jej prostota oraz fakt, że uwzględnia ona kursy obydwu statków czynią ją dobrą alternatywą dla często stosowanego pojęcia odległości największego zbliżenia. Miara ta jest elastyczna, tzn. można korzystać z niej w powiązaniu z dowolnie zadaną domeną statku. Szczegółowo przedstawiono wyprowadzenia wszystkich niezbędnych wzorów...
-
Możliwości zastosowania elementów logiki rozmytej do oceny ryzyka środowiskowego statków
PublicationW referacie przedstawiono możliwości adaptacji miękkich metod analizy systemowej do oceny ryzyka środowiskowego statków; zarówno na etapie ustalania danych niezawodnościowych, wyznaczania prawdopodobieństw zdarzeń niebezpiecznych dla środowiska oraz oceny skutków uwolnienia zanieczyszczeń ze statków.
-
Projektowanie technologii remontów nawierzchni ulic
PublicationProjektowanie technologii remontów ulic nie jest łatwe. Utrudnia je m.in. duża liczba zmiennych czynników, które należy w tym przypadku uwzględnić. Ponadto zbieranie niezbędnych danych o ruchu, stanie nawierzchni oraz konstrukcji to procesy, które wymagają dużego doświadczenia.
-
Urządzenia ratunkowe i ratownicze statków - prace projektowo badawcze
PublicationW referacie przedstawiono dotychczasowe prace projektowo-badawcze, dotyczące okrętowych urządzeń ratunkowych i ratowniczych, prowadzone na Wydziale Oceanotechniki i Okrętownictwa PG oraz aktualnie realizowany zakres prac prowadzonych w ramach 6 Europejskiego Programu Ramowego pod nazwą ''Safecrafts - bezpieczna ewakuacja ludzi ze statków''.
-
Projektowanie platform roboczych z zastosowaniem geosyntetyków
PublicationMechanizm pracy platformy roboczej. Przegląd metod projektowania platform roboczych. Projektowanie platform roboczych obciążonych ciężkim sprzętem budowlanym według zaleceń poradnika BRE 470.
-
Projektowanie platform roboczych z zastosowaniem geosyntetyków
PublicationMechanizm pracy platformy roboczej. Przegląd metod projektowania platform roboczych. Projektowanie platform roboczych obciążonych ciężkim sprzętem budowlanym według zaleceń poradnika BRE 470.
-
Program edukacyjny ''Projektowanie Przestrzeni Wspólnej''
PublicationArtykuł poświęcony realizowanemu na Wydziale Architektury Politechniki Gdańskiej programowi edukacyjnemu ''Projektowanie Przestrzeni Wspólnej''. Program realizowany jest wspólnie z samorządami lokalnymi województwa pomorskiego. W programie uczestniczą studenci Wydziału Architektury i osoby niepełnosprawne. W artykule opisano zrealizowane warsztaty ''Miasta bez Barier'', które odbyły się w Gdyni i Kwidzynie.
-
Logistyka składowania odpadów w procesie produkcyjnym statków typu offshore
PublicationW niniejszym artykule autor przedstawił najistotniejsze problemy dotyczące logistyki odpadów, z którymi na co dzień boryka się jedna z polskich stoczni, podczas produkcji statków typu offshore - wraz z możliwymi rozwiązaniami
-
Projektowanie interfejsu użytkownika dla programów dedykowanych
PublicationW referacie omawia się projektowanie interfejsu dla specjalistycznych programów. Przedstawiono koncepcję inteligentnego interfejsu i zasady, które powinien realizować. Zwrócono uwagę na sposób wykorzystywania ekranu i prezentacji informacji.
-
Nowoczesne układy przekształtników wielopoziomowych do zasilania statków z lądu
PublicationW artykule poruszono tematykę zasilania statków zacumowanych w porcie z lądowej sieci elektroenergetycznej poprzez wykorzystanie nowoczesnych konstrukcji przekształtników energoelektronicznych. W treści pracy zaprezentowano porównanie dwóch topologii wysokonapięciowych przekształtników wielopoziomowych. Porównano konstrukcje przekształtników z klasycznym transformatorem wielouzwojeniowym oraz z transformatorami wysokoczęstotliwościowymi.
-
Racjonalne projektowanie podpór wiaduktu drogowego
PublicationPosadowienie obiektów mostowych i dróg realizowane jest bardzo często w trudnych warunkach geotechnicznych. Trasy autostrad, dróg ekspresowych i obwodnic miast prowadzi się przez obszary gdzie występują grunty uwarstwione o bardzo zróżnicowanej wytrzymałości i odkształcalności. Projektowanie obiektów inżynierskich i dróg w takich warunkach wymaga zastosowania specjalistycznych technologii i nowoczesnych metod obliczeniowych. Takie...
-
Wybrane zagadnienia eksploatacji statków morskich w aspekcie bezpieczeństwa żeglugi.
PublicationPrzedstawiono teoretyczne podstawy podejmowania bezpiecznych decyzji eksploatacyjnych. Opisano wpływ podstawowych urządzeń statku na jego bezpieczeństwo oraz rodzaje wypadków morskich i ich przyczyny.Zasygnalizowano możliwości zapobiegania wypadkom morskim, sprecyzowano zasady bezpiecznej eksploatacji statków i ich urządzeń. Przedstawiono także zagadnienie bezpieczeństwa statku w świetle ważniejszych uregulowań prawnych tak krajowych...
-
Analiza możliwości ograniczenia emisji gazów cieplarnianych ze statków dalekomorskich
PublicationW artykule przedstawiono możliwości ograniczania emisji gazów cieplarnianych ze statków dalekomorskich. Przedstawiono również analizę tych rozwiązań. W ogólnym zarysie metody ograniczania emisji gazów cieplarnianych sprowadzają się do zwiększenia efektywności energetycznej statków poprzez zwiększenie efektywności działania źródeł energii w tym silników okrętowych, zwiększenie efektywności napędu statku, minimalizowanie zużycia...
-
Azymutalny pędnik podowy z napędem hydraulicznym do małych statków
PublicationW artykule przedstawiono opis konstrukcji wraz z rysunkiem złożeniowym oraz rysunkami trójwymiarowymi oryginalnego podowego pędnika azymutalnego dla małego statku rybackiego. Pędnik ten z napędem hydraulicznym zaprojektowany na Politechnice Gdańskiej został wykonany i częściowo przebadany. Wystawiony na 16th International Maritime Exhibition BALTEXPO-2011, spotkał się z dużym zainteresowaniem zwłaszcza armatorów małych statków...
-
Wykorzystanie środowiska ekspertowego do projektowania wybranych podsystemów energetycznych statków
PublicationW artykule przedstawiono koncepcję wykorzystania badań symulacyjnych oraz systemu ekspertowego z bazą wiedzy do wspomagania projektowania podsystemów energetycznych statków. Opisano przykładową strukturą steru strumieniowego oraz poszczególne jej elementy składowe.This paper presents a concept of application of simulation investigations and an expert system with a knowledge-base and data-base to improve design procedures of a ship...
-
Alternatywna metoda oceny bezpieczeństwa statków w stanie uszkodzonym. Metody niepewności w analizie ryzyka
PublicationPrzedstawiono wybrane problemy związane z opracowaniem alternatywnej metody oceny bezpieczeństwa statków w stanie uszkodzonym. Opisano krótko problematykę związaną z bezpieczeństwem statków w stanie uszkodzonym. Omówiono aktualną metodę oceny bezpieczeństwa statków w stanie uszkodzonym. Opisano proponowaną metodę alternatywną. Opisano zagadnienia związane z analizą zagrożeń i oceną ryzyka wypadku. Podano wnioski.
-
Projektowanie filtrów pasywnych wyższych harmonicznych
PublicationW artykule przedstawiono metodę projektowania grupy filtrów prostych, których charakterystyka częstotliwościowa jest dobrana w sposób optymalny, z uwzględnieniem wpływu pozostałych filtrów. Sumaryczna moc bierna pojemnościowa filtrów dla pierwszej harmonicznej ma wynosić 10kVAr. Celem grupy filtrów jest:• eliminacja wyższych harmonicznych z sieci zasilającej, których źródłem jest układ TCR, • kompensacja mocy biernej generowanej...
-
Ewolucyjne planowanie bezpiecznych trajektorii statków oparte na zmodyfikowanym diagramie Cockcrofta.
PublicationArtykuł przedstawia kontynuację badań autora nad planowaniem bezpiecznych trajektorii statków za pomocą algorytmów ewolucyjnych. Prezentowana metoda poszukuje optymalnego zbioru bezpiecznych trajektorii wszystkich statków biorących udział w spotkaniu. Bieżąca wersja metody zakłada ograniczoną widoczność i obowiązywanie Prawidła 19 Międzynarodowych Przepisów o Zapobieganiu Zderzeniom na Morzu (MPZZM) zamiast Prawideł 11 – 18. Artykuł...
-
Zastosowanie ilościowej oceny ryzyka przy ocenie bezpieczeństwa statków w czasie zatapiania
PublicationArtykuł ten jest poświęcony w całości bezpieczeństwu statków w stanie awaryjnym lub uszkodzonym. Obecnie stosowane są różne metody oceny bezpieczeństwa statków. Metody o najbardziej szerokim zakresie zastosowania to metody o charakterze preskrypcyjnym i ograniczające pewne parametry fizyczne obiektu morskiego pod opisanymi kryteriami. Metodą o najbardziej rozbudowanym zakresie zastosowania jest metoda opisana w wymaganiach konwencji...
-
PLANOWANIE I WIZUALIZACJA BEZPIECZNYCH MANEWRÓW STATKÓW OPARTE NA ZMODYFIKOWANYM DIAGRAMIE COCKCROFTA
PublicationArtykuł przedstawia kontynuację badań autora nad planowaniem bezpiecznych trajektorii statków za pomocą algorytmów ewolucyjnych. Prezentowana metoda poszukuje optymalnego zbioru bezpiecznych trajektorii wszystkich statków biorących udział w spotkaniu. Bieżąca wersja metody zakłada ograniczoną widzialność i obowiązywanie Prawidła 19 Międzynarodowych Przepisów o Zapobieganiu Zderzeniom na Morzu (MPZZM) zamiast Prawideł 11 – 18. Uzupełnieniem...
-
Wspomagane komputerowo projektowanie uziomów kratowych stacji elektroenergetycznych
PublicationW pracy przedstawiono program komputerowy wspomagający projektowanie uziomów kratowych z punktu widzenia zagrożenia porażeniowego na terenie stacji elektroenergetycznych. Program ten pozwala wyznaczyć rezystancję uziemienia uziomu kratowego oraz napięcie uziomowe, napięcia dotykowe i napięcia krokowe na terenie objętym przez uziom. Może też służyć do weryfikacji skuteczności istniejącego uziemienia
-
O możliwości upraszczania obliczeń na wstępnych etapach projektowania elektrowni statków towarowych
PublicationW referacie przedstawiono uproszczoną metodę określania zapotrzebowania na energię elektryczną w określonych stanach eksploatacji statków towarowych, celem doboru wiel-kości i ilości `źródeł energii elektrycznej. Metoda może być stosowana na wstępnych eta-pach projektowania siłowni okrętowych.
-
Projektowanie filtrów kształtujących i odbiorczych metodą DMF
PublicationW pracy rozpatrzono projektowanie filtrów kształtujących typu podniesiony kosinus i spierwiastkowany podniesiony kosinus metodą rozproszonej maksymalnej płaskości (Distributed Maximal Flatness - DMF). Dla tej metody przedstawiono obserwacje wpływu parametrów projektowanych filtrów na właściwości projektowanych filtrów. Przykładowe filtry zastosowano do generacji i demodulacji sygnałów z modulacją QPSK transmitowanych w obecności...
-
Koncepcja projektowania siłowni statków morskich i śródlądowych z uwzględnieniem ich niezawodności i bezpieczeństwa funkcjonowania.
PublicationPrzedstawiono potrzebę i możliwość projektowania siłowni okrętowych z zastosowaniem teorii niezawodności i bezpieczeństwa systemów technicznych. Przedstawiono także główne zasady wykonywania badań empirycznych, niezbędnych w poszczególnych etapach takiego projektowania siłowni statków. Przedstawiono możliwości formułowania oraz znaczenie hipotez w badaniach naukowych dotyczących siłowni różnych statków morskich i śródlądowych,...
-
Environmental risk measure of ships
PublicationW artykule wyszczególniono najistotniejsze zanieczyszczenia uwalniane podczas eksploatacji statków. Przedyskutowano norweską propozycję indeksacji środowiskowej statków. Zaproponowano probabilistyczny model do oceny ryzyka stwarzanego przez statki względem środowiska morskiego oraz miarę tego ryzyka. Przedstawiono także wyniki badań wpływu niezawodnośći elementów technicznych i poziomu wyszkolenia załogi na roczne ryzyko środowiskowe...
-
Projektowanie zbiornika sieciowego zgodnie z normą PN-EN1508
PublicationProjektowanie zbiornika sieciowego zgodnie z wymaganiami normy zharmonizowanej. Konsekwencje zwiększenia pojemności zbiornika. Ocena wpływu wielkości zbiornika i jego lokalizacji na zagrożenia sanitarne. Problem stagnacji wody w zbiorniku, przeciwdziałanie. Konieczność zmian w stosunku do tradycyjnych rozwiązań.
-
Projektowanie filtru DFT-VFD metodą Hooke-Jeevesa
PublicationZaletą filtrów ułamkowo opóźniających typu DFT-VFD określanych przez współczynniki ich dyskretnej charakterystyki częstotliwościowej z pasma przejściowego jest ich powiązanie z metodą okien przesuwanych. Czyni je to szczególnie przydatnymi w zastosowaniach do zmiany szybkości próbkowania. Problem stanowi jednak projektowanie tych filtrów. Dotychczas dostępna metoda POCS co prawda gwarantuje zbieżność, ale jest ona bardzo powolna....
-
Struktura i wybrane procedury systemu z bazą wiedzy do projektowania automatyki podsystemów energetycznych statków
PublicationPrzedstawiono założenia inteligentnego systemu wspomagającego proces projektowania automatyki systemów energetycznych statków. W oparciu o modele hybrydowe o definiowalnej strukturze zaprezentowano organizację systemu z bazą wiedzy. Zamieszczono wybrane procedury wspomagające etapy procesu projektowania automatyki systemów energetycznych statków (automatyczna generacja modeli symulacyjnych, dokonywanie wyborów projektowych, dobór...