Search results for: DYWERSYFIKACJA ENERGII - Bridge of Knowledge

Search

Search results for: DYWERSYFIKACJA ENERGII

Filters

total: 5499
filtered: 4457

clear all filters


Chosen catalog filters

  • Category

  • Year

  • Options

clear Chosen catalog filters disabled

Search results for: DYWERSYFIKACJA ENERGII

  • Drgania materiałów elektrostrykcyjnych a możliwość odzyskiwania energii elektrycznej

    Publication

    - Year 2012

    Praca zawiera opis wstępnych badań dotyczących możliwości określenia poziomu energii, jaką można uzyskać z drgań płytki kompozytowej z przymocowanymi elementami aktywnymi z materiałów piezoelektrycznych. Jednym z materiałów był kryształ PMN-PT, drugim klasyczny kryształ PZT.

  • Energy optimisation in resilient self-stabilizing processes

    Publication

    - Year 2006

    W pracy rozważa się rozproszony model obliczeń, w którym struktura systemu jest reprezentowana przez graf bezpośrednich połączeń komunikacyjnych. W tym modelu podajemy nowy samostabilizujący algorytm kolorowania grafów oparty na konstrukcji drzewa spinającego. Zgodnie z naszą wiedzą jest to pierwszy algorytm z gwarantowaną wielomianową liczbą ruchów, który dokładnie koloruje grafy dwudzielne.

  • .Energia a rozwój gospodarki

    Publication

    - Year 2022

    Przedstawiono uwarunkowania rozwoju gospodarki krajowej vs rozwój sektora energii. Wskazano na koniecznosc transformacji energetycznej

    Full text to download in external service

  • Energia, praca, ciepło

    Publication

    - Instal - Year 2002

    Omówiono takie pojęcia, jak energia, praca i ciepło, ale i również energia wewnętrzna, entalpia i egzergia. Zwrócono uwagę, że ciepło i praca nie są formą energii, lecz sposobem jej przekazywania i jako takie występują tylko przy zmianie stanu układu.

  • Kurs na energię

    Jednym z nadrzędnych celów, jakie stawia przed sobą Unia Europejska, jest realizacja tzw. polityki zrównoważonego rozwoju. Ma ona polegać na implikacji sprzyjających warunków dla powstania konkurencyjnej gospodarki niskoemisyjnej.

  • Wodór czynnikiem stabilizującym odnawialne źródła energii

    Publication

    - Year 2023

    Zastosowanie wodoru do magazynowania i buforowania energii ze źródeł odnawialnych, o cyklicznie i losowo zmiennym natężeniu, pozwoli korzystać z niej w zaplanowany i przewidywalny sposób. Wymagać to będzie takiego opracowania systemu energetycznego kraju, aby po jego zbilansowaniu nadwyżka energii zmagazynowanej w wodorze wystarczyła do wyrównania jej wahań: dobowych (energia słoneczna), atmosferycznych (wiatrowa), sezonowych (biomasa,...

  • Ochrona odgromowa fotowoltaicznych źródeł energii elektrycznej

    Przedstawiono specyfikę ochrony paneli fotowoltaicznych zainstalowanych na dachu obiektu budowlanego lub wykorzystanych w elektrowniach słonecznych przed skutkami wyładowań atmosferycznych. Omówiono zasady ochrony tych urządzeń przed bezpośrednim uderzeniem pioruna i sposoby ograniczenia przepięć powstających w instalacjach elektroenergetycznych oraz sterujących i pomiarowych współpracujących z panelami. Wskazano konieczność indywidualnego...

    Full text available to download

  • Efektywność odzysku energii w komunikacji trolejbusowej

    W artykule przedstawiono analizę różnych sposobów ograniczenia zużycia energii w komunikacji miejskiej na przykładzie trolejbusów. Obliczenia wykonano metodą Monte Carlo.

  • Jakość energii elektrycznej w obiekcie przemysłowym

    Publication

    - Year 2006

    W referacie przedstawiono wyniki pomiarów parametrów napięcia zasilającego w instalacji elektrycznej zakładu przemysłowego wyposażonego w dużą liczbę odbiorników nieliniowych. W czasie pracy wymienionych urządzeń rejestrowano miernikiem parametrów sieci niewielkie zmiany napięcia zasilającego w zakresie -2,3%÷+3,1%Un o zawartości harmonicznych THD nie przekraczającej 7%. Rejestrowano krótkotrwałe wzrosty THD do 12%. Wysoki poziom...

  • Efektywność odzysku energii w komunikacji trolejbusowej

    Publication

    W artykule przedstawiono analizę możliwości zwiększenia stopnia wykorzystania hamowania odyskowego w trakcyji trolejbusowej.

  • Charakterystyka komfortu odbiorcy energii - metodyka szacowania.

    Publication

    - Year 2002

    W artykule przedstawiono metodykę szacowania opłacalności inwestowania w układy zaopatrzenia w energię z uwzględnieniem komfortu odbiorców. Zdefiniowano pojęcie komfortu odbiorcy, podano zależności funkcyjne oraz zaprezentowano ogólny schemat szacowania tego parametru.

  • Mechanizmy mocowe na rynkach energii elektrycznej

    Publication

    W artykule scharakteryzowano rozliczenia mocowe związane z dostawą energii elektrycznej. Opisano najważniejsze mechanizmy mocowe, skupiając się głównie na rozwiązaniach stosowanych w krajach europejskich. Na tym tle przedstawiono zasady funkcjonowania rynku mocy w Polsce. Omówiono wyniki pierwszych aukcji krajowych. Wskazano na możliwy wpływ funkcjonowania rynku mocy na rynek energii elektrycznej.

    Full text available to download

  • Produkcja energii elektrycznej w ujęciu ekonomicznym

    W pracy przedstawiono podstawowe zależności dotyczące przeprowadzania analizy techniczno - ekonomicznej związanych z projektami inwestycyjnymi. Ukazano układ kombinowany silnik o zapłonie samoczynnym – turbina parowa, którego zadaniem jest dzięki posadowieniu na platformie pływającej produkcja energii elektrycznej w tzw. systemie rozproszonym. Składa się on z silnika spalinowego tłokowego i skojarzonym z nim układem turbiny parowej,...

    Full text to download in external service

  • Magazynowanie energii elektrycznej i gospodarka wodorowa

    Publication
    • M. Bartosik
    • W. Kamrat
    • M. Każmierkowski
    • W. Lewandowski
    • P. Maciej
    • T. Peryt
    • T. Skoczkowski
    • A. Strupczewski
    • S. Adam

    - Przegląd Elektrotechniczny - Year 2016

    W artykule dokonano przegl ą du aktualnych technologii magazynowania energii elektrycznej oraz zestawiono uzyskiwane parametry w aspekcie zastosowa ń w zasobnikach systemowych. Przedstawiono studium mo ż liwo ś ci magazynowania energii z odnawialnych ź róde ł energii (O Ź E) w zasobnikach akumulatorowych i elektrowniach szczytowo-pompowych w Polsce. Omówiono tak ż e mo ż liwo ś ci wykorzystania...

    Full text available to download

  • Wytwarzanie energii elektrycznej - diagnoza i terapia

    Publication
    • M. Bartosik
    • W. Kamrat
    • M. Każmierkowski
    • W. Lewandowski
    • P. Maciej
    • T. Peryt
    • T. Skoczkowski
    • A. Strupczewski
    • A. Szeląg

    - Przegląd Elektrotechniczny - Year 2016

    W artykule przeanalizowano stan i dalszy rozwój krajowego sektora wytwarzania energii elektrycznej w świetle najnowszych raportów Międzynarodowej Agencji Energetycznej, wskazujących potencjalne trendy i perspektywy w światowej energetyce. Na tle przewidywanego wzrostu zapotrzebowania na energię elektryczną wskazano na możliwość istotnego ograniczenia emisji CO2 drogą zastąpienia przestarzałych, nieefektywnych...

    Full text available to download

  • Urządzenia do konwersji i magazynowania energii

    Efektywne akumulowanie energii elektrycznej stanowi rosnący problem, w szczególności ze względu na możliwość magazynowania energii otrzymanej przy pomocy systemów opartych na odnawialnych źródłach energii, a także ze względu na wzrastające zapotrzebowanie na przenośne urządzenia elektryczne o coraz większych wymaganiach energetycznych. W poniższej pracy zostały przedstawione dwa rodzaje urządzeń służące do konwersji i magazynowania...

    Full text available to download

  • Skojarzone wytwarzanie ciepła i energii elektrycznej

    Publication

    - Year 2005

    Przedstawiono problemy skojarzonego wytwarzania ciepła i energii elektrycznej w Polsce. Omówiono układy technologiczne i problemy sprawności wytwarzania skojarzonego. podano przykłady problemów, które powinny być rozwiązane w nowych warunkach ekonomicznych zarówno w dziedzinie optymalizacji ekonomicznej jak i technologicznej.

  • Technologie energetyczne wykorzystujące przyjazne żródła energii

    Publication

    - Year 2005

    Przestawiono współczesne technologie i układy wytwarzania energii wykorzystujące odpady komunalne i przemysłowe oraz odnawialne źródła energii. opisano podstawowe układy energetyczne wytwarzania na lokalnym rynku energii.

  • Wodór jako źródło energii - zalety i wady

    Publication

    - Year 2022

    W rozdziale przedstawiono wady i zalety zastosowania wodoru jako paliwa w transporcie, w elektroenergetyce i jako paliwa zasilającego kotły grzewcze. Omówiono metody otrzymywania wodoru, kwestie związane z jego przechowywaniem przed transportem, w jego trakcie i w miejscu użycia. Przedstawiono także możli- wość wykorzystania obecnie istniejącej infrastruktury przesyłowej i dystrybucyjnej gazu ziemnego do przesy- łania wodoru. W...

    Full text to download in external service

  • Skutki zanieczyszczenia środowiska związane z generowaniem energii

    Publication

    - Year 2023

    Na całym świecie (dane z 2020 roku) spalanie paliw kopalnych takich jak węgiel, ropa naftowa i gaz ziemny dostarczyło ok. 84% całej zużywanej energii pierwotnej. W przypadku Polski konwencjonalne źródła energii stanowiły ponad 93%. Gigantyczne zużycie konwencjonalnych paliw powoduje wielkie straty w środowisku, objawiające się m.in. skażeniem powietrza, które stanowi największe środowiskowe zagrożenie dla zdrowia ludzi na świecie...

  • Chłodzenie budynku oparte na odnawialnym źródle energii

    Analiza zagadnień chłodzenia budynków. Możliwe rozwiązania, energochłonność. Koncepcja oparta na odnawialnym źródle energii. Rekomendacje

    Full text available to download

  • Mechanizmy oszczędzania zużycia energii przez urzadzenia sieciowe

    Publication

    - Year 2007

    Omówiono zużycie energii elektrycznej przez urzšdzenia IT, w szczególnoci przez urzšdzenia sieciowe. Dokonano przeglšdu metod oszczędzania energii, w tym APM, ACPI, WOL, Power Management for ADSL. Przeanalizowano możliwoć wykorzystania mechanizmu autonegocjacji stosowanego w sieciach Ethernet do przełšczania szybkoci transmisji w celu oszczędzania zużycia energii.

  • Efektywność energetyczna urządzeń oświetleniowych a jakość energii elektrycznej

    Publication

    - Year 2012

    W artykule przedstawiono analizę odkształcenia prądu pobieranego przez wybrane lampy i oceniono je z punktu widzenia wymagań odnośnie do jakości energii elektrycznej.

  • Efektywność energetyczna urządzeń oświetleniowych a jakość energii elektrycznej

    W artykule przedstawiono analizę odkształcenia prądu pobieranego przez wybrane lampy i oceniono je z punktu widzenia wymagań odnośnie do jakości energii elektrycznej.

    Full text available to download

  • Racjonalizacja użytkowania energii elektrycznej w gospodarstwach domowych

    Publication

    - Year 2008

    Omówino sposób użytkowania energii elektrycznej w krajowych gospodarstwach domowych. Przedstawiono wskaźniki charakteryzujace to zużycie. Przedstawiono sposoby racjonalizacji zużycia energii w tym sektorze.

  • Uwarunkowania rozwoju lokalnego rynku energii - analiza przypadku

    Publication

    - Year 2006

    Omówiono przypadek lokalnego rynku energii na którym pojawił się nowy, duży odbiorca ciepła i energii elektrycznej. Przeanalizowano uwarunkowania funkcjonowania przedsiębiorstw energetycznych na takim rynku i ich uwarunkowania rozwojowe.

  • Uwarunkowania rozwoju lokalnego rynku energii - analiza przypadku

    Publication

    - Rynek Energii - Year 2006

    W artykule omówiono przypadek lokalnego rynku energii, na którym pojawił się nowy, duży odbiorca ciepła i energii elektrycznej. Znacząco zmieniło to uwarunkowania rozwojowe dla przedsiębiorstw energetycznych. Charakterystykę nowego odbiorcy przedstawiono we wcześniejszym artykule (Rynek energii nr 3/2006). Niniejsza publikacja przedstawia wyniki analiz uzupełniających opłacalności zastosowania układu skojarzonego do zasilania w...

  • Wpływ konkurencji na rynki paliw i energii

    W referacie zaprezentowano główne oczekiwania i prognozy dot. przyszłego rozwoju rynków paliw i energii w Polsce. Specjalny nacisk położono na omówienie sektora wytwarzania energii, w przypadku którego przedstawiono potencjał rozwoju technologii energetycznych, z problematyką konkurencji pomiędzy technologiami węglowymi i gazowymi. Komentarzem opatrzono również technologie energetyki odnawialnej i jądrowej.W odniesieniu do kwestii...

  • Przekształtniki dwukierunkowe ze zwrotem energii do sieci

    Publication

    - elektro.info - Year 2009

    W artykule przedstawiono stanowisko eksperymentalne oraz badania porównawcze napędu jednokierunkowego i dwukierunkowego z silnikami indukcyjnymi o mocy 22kW. Następnie przedstawiono wyniki wdrożenia napędu dwukierunkowego w Spółdzielni Mleczarskiej "Maćkowy" w Gdańsku, gdzie napęd dwukierunkowy wykorzystano przy modernizacji wirówki do produkcji twarogu DSC1 z silnikiem o mocy 18,5kW.

  • Przekształtniki dwukierunkowe ze zwrotem energii do sieci

    Publication

    - Napędy i Sterowanie - Year 2009

    W artykule przedstawiono stanowisko eksperymentalne oraz badania porównawcze napędu jednokierunkowego i dwukierunkowego z silnikami indukcyjnymi o mocy 22kW. Następnie przedstawiono wyniki wdrożenia napędu dwukierunkowego w Spółdzielni Mleczarskiej "Maćkowy" w Gdańsku, gdzie napęd dwukierunkowy wykorzystano przy modernizacji wirówki do produkcji twarogu DSC1 z silnikiem o mocy 18,5kW.

  • Superkondensatory elektrochemiczne jako urządzenia do magazynowania energii

    W artykule przedstawiono zasady działania superkondensatorów ich charakterystykę pracy oraz przykłady zastosowania w praktyce.

    Full text available to download

  • Zagospodarowanie niekonwencjonalnych zasobów energii w oczyszczalni ścieków

    Możliwości wykorzystania niekonwencjonalnych zasobów energetycznych do zaspokojenia potrzeb oczyszczalni komunalnych. Przykłady obiektów zagospodarowujących odnawialne zasoby energii biogazu oraz zasoby ciepła odpadowego ścieków. Małe zespoły kogeneracyjne i pompy ciepła.

  • Podstawy energetycznej oceny lokalnych zasobów energii geotermalnej

    Publication

    - Year 2003

    Na tle znanych dotychczas sposobów przedstawiono własną propozycję szacowania zasobu energii lokalnego zasobu energii geotermalnej poprzez przewidywaną oszczędność energii chemicznej paliwa, jaką można osiągnąć w sposób opłacalny przez zastosowanie odpowiednich urządzeń odzyskowych. Wykazano, że proponowano ocena zasobów zależy od przewidywanego sposobu ich wykorzystania. Dla kilku typowych sposobów zagospodarowania wskazano wskaźnikowo...

  • Problemy optymalizacji doboru energii defibrylacji komór serca

    Publication

    - Year 2003

    Praca dotyczy sformułowania tematyki badawczej z zakresu optymalizacji pobudzenia defibrylacyjnego serca. Dokonano przeglądu różnych sposobów defibrylacji elektrycznej, uwzględniając podstawy patofizjologiczne, ograniczenia i skutki uboczne. Przeprowadzona analiza prowadzi do zdefiniowania zakresu planowanych badań skoncentrowanych na optymalizacji zabiegu defibrylacji. Zdefiniowano kryteria optymalizacji, jakiej powinien podlegać...

  • Optymalizacja wykorzystania energii hamowania - pomiary i analiza

    Publication

    - Year 2003

    W prezentowanej pracy przedstawione są wyniki pomiarów przeprowadzonych w Metrze Warszawskim w pojeździe Metropolis wyposażonym w falownikowy układ napędowy, pozwalający na hamowanie odzyskowe w pełnym zakresie prędkości. Charakterystyczną cechą układu zasilania metra warszawskiego jest ograniczenie sekcji zasilania dwustronnego do dwóch odcinków międzystacyjnych. Wymiana energii może zatem odbywać się jedynie pomiędzy pociągami...

  • Zarządzanie użytkowaniem energii poprzez kontrolę wskaźników energetycznych

    Publication

    Kontrola wskaźników energetycznych jest jedną z podstawowych technik oceniania poprawności prowadzonej gospodarki energetycznej przy wdrażaniu procedur zarządzania energią. Przedstawiono podstawowe rodzaje wskaźników energetycznych, sposoby ich wyznaczania i procedury bieżącej analizy.

  • Wykorzystanie energii wod podziemnych do celów ciepłowniczych.

    Publication

    - Rynek Energii - Year 2002

    Przedstawiono wybrane przykłady zagospodarowania, do celów ciepłowniczych,zasobów energii wód podziemnych, charakteryzując bliżej zastosowany układ technologiczny źródła ciepła.

  • Odnawialne źródła energii u progu XXI wieku.

    Omówiono przebieg i referaty sesji geotermalnej Międzynarodowej Konferencji "Odnawialne źródła energii u progu XXI w'', odbytej w Warszawie w grudniu 2001roku.

  • Podstawy energetycznej oceny lokalnych zasobów energii geotermalnej.

    Publication

    - Year 2004

    Przedstawiono własną propozycję szacowania lokalnego zasobu energii geotermalnej poprzez przewidywaną oszczędność energii chemicznej paliwa, jaką można osiągnąć w sposób opłacalny przez zastosowanie odpowiednich urządzeń odzyskowych.

  • Węgiel podstawowym nośnikiem energii pierwotnej w świecie

    Publication

    - Year 2005

    Przedstawiono udokumentowane zasoby węgla, które szacuje sie na około 1000 mld ton. Omówiono światowe wydobycie węgla z uwzględnieniem ważniejszych producentów tego paliwa (w 2003 roku ponad 5 mld ton). Przedstawiono także światowe zużycie węgla, ktore od lat osiemdziesiątych XX wieku ma tendencję niewielkiego wzrostu. W dalszej części pracy omówiono przewidyeane zużycie węgla w różnych regionach świata w okresie perspektywicznym...

  • Rekuperacja energii hamowania w praskim systemie tramwajowym

    Zauważalny w ostatnim dziesięcioleciu wzrost liczby pojazdów elektrycznych komunikacji miejskiej, wyposażonych w zdolność hamowania odzyskowego stanowi szansę zmniejszenia energochłonności trakcji miejskiej. Istotna staje się ocena możliwości ograniczenia zużycia energii za pomocą zwiększenia stopnia rekuperacji. W artykule przedstawiono analizę efektywności hamowania odzyskowego w sieci tramwajowej stolicy Republiki Czeskiej –...

    Full text to download in external service

  • kogeneracja systemowa i rozproszona - bezpieczeństwo rynku energii

    Publication

    Przedstawiono syntezę rozwiązań kogeneracji systemowej i rozproszonej w aspekcie bezpieczeństwa rynku energii.

  • STEROWANIE MAŁĄ ELEKTOROWNIĄ WIATROWĄ Z MAGAZYNEM ENERGII

    W referacie przedstawiono układ sterowania małej, 12kW, elektrowni wiatrowej pracującej równolegle z 3 fazową siecią energetyczną, w której wykorzystano generator indukcyjny z przekształtnikiem energoelektronicznym i zasobnikiem energii w postaci superkondensatora i baterii akumulatorów. Przeprowadzono badania eksperymentalne współpracy elektrowni z zasobnikiem energii w Laboratorium Generacji Rozproszonej w Niestępowie koło Gdańska....

    Full text available to download

  • EFEKTYWNY POMIAR I ANALIZA JAKOŚCI ENERGII ELEKTRYCZNEJ

    W artykule przestawiono stan prawny oraz parametry określające jakość energii elektrycznej (JEE). Przedstawiono dwa rodzaje urządzeń do pomiaru JEE – stacjonarne analizatory i urządzenia przenośne. Wskazano konieczność ciągłego monitoringu wskaźników JEE. Artykuł przedstawia cztery przypadki pomiaru parametrów energii elektrycznej, gdzie doszło do awarii systemu zasilania lub baterii kondensatorów czego przyczyną było pogorszenia...

    Full text available to download

  • Przesył energii elektrycznej - potrzeby,progi i bariery

    Publication
    • M. Bartosik
    • W. Kamrat
    • M. Każmierkowski
    • W. Lewandowski
    • P. Maciej
    • T. Peryt
    • T. Skoczkowski
    • A. Strupczewski
    • A. Szeląg

    - Przegląd Elektrotechniczny - Year 2016

    W artykule przeanalizowano stan aktualny i kierunki rozwoju krajowego systemu przesy ł owego w kontek ś cie potrzeb gospodarki krajowej. Przedstawiono znaczenie sieci przesy ł owych oraz rol ę operatorów systemu przesy ł owego i systemów dystrybucyjnych w sektorze energetycznym. Oceniono mo ż liwo ś ci rozwoju przy uwzgl ę dnieniu aktualnych prognoz zapotrzebowania na energi ę , wytyczono potencjalne...

    Full text available to download

  • Proces zmiany sprzedawcy energii elektrycznej w Polsce

    Ostatnie kilkanaście lat w polskiej energetyce to okres dynamicznych zmian. Jednym z istotnych przykładów tych przemian jest liberalizacja rynku energii. Wprowadzone, w krajowej energetyce, mechanizmy rynku konkurencyjnego umożliwiają odbiorcom energii m.in. swobodny wybór sprzedawcy energii elektrycznej w formule TPA. W artykule przedstawiony został proces zmiany sprzedawcy bazujący na generalnej umowie dystrybucji (GUD). W trakcie...

    Full text available to download

  • Procedura zmiany sprzedawcy energii elektrycznej w Polsce

    Ostatnie kilkanaście lat w polskiej energetyce to okres dynamicznych zmian. Jednym z istotnych przykładów tych przemian jest liberalizacja rynku energii. Wprowadzone, w krajowej energetyce, mechanizmy rynku konkurencyjnego umożliwiają odbiorcom energii m.in. swobodny wybór sprzedawcy energii elektrycznej w formule TPA. W artykule przedstawiony został proces zmiany sprzedawcy bazujący na generalnej umowie dystrybucji (GUD). Odniesiono...

    Full text to download in external service

  • Ekonomika i zarządzanie energią

    Publication

    - Year 2022

    Przedstawiono problematykę kosztów w sektorze energii. Opisano metody oceny efektywności inwestowania.Przedstawiono problematykę audytingu energetycznego oraz pokazana współczesne narzędzia zarzadzania energią

    Full text to download in external service

  • Elektrochemiczne magazyny energii - baterie przepływowe typu "redox flow"

    Publication

    - Year 2022

    Rozwój i wzrost udziału energii odnawialnej, ze względu na kurczące się zasoby konwencjonalnych źródeł energii i ochronę środowiska, jest możliwy tylko dzięki współpracującym z nimi odpowiednim stacjonarnym magazynom energii. Technologia baterii przepływowych (ang. redox flow batteries, RFB) pozwala świetnie zaspokoić tego typu potrzeby ze względu na: (i) wyjątkowo dużą skalowalność układów; (ii) niezależny dobór mocy i pojemności...

    Full text to download in external service

  • Mikrosiłownia domowa jako źródło energii cieplnej i elektrycznej

    Publication

    - Nowa Energia - Year 2014

    Na Forum Energetyków zaprezentowano pierwsze w Polsce stanowisko parowej mikrosiłowni domowej ORC z kotłem gazowym jako samodzielnym źródłem ciepła. W przeprowadzonych badaniach eksperymentalnych wykazano możliwość kogeneracyjnej produkcji energii cieplnej i elektrycznej w aspekcie częściowego pokrycia potrzeb gospodarstwa domowego. Domowy kocioł gazowy doposażony w moduł parowy z alkoholem etylowym jako czynnikiem roboczym zasługuje...