Filters
total: 1258
filtered: 1010
-
Catalog
- Publications 1010 available results
- Journals 15 available results
- Publishing Houses 4 available results
- People 124 available results
- Inventions 2 available results
- Projects 22 available results
- Laboratories 3 available results
- Research Teams 2 available results
- Research Equipment 1 available results
- e-Learning Courses 38 available results
- Events 36 available results
- Open Research Data 1 available results
Chosen catalog filters
displaying 1000 best results Help
Search results for: DYREKTYWY EUROPEJSKIE
-
Środowisko w polskim systemie zarządzania
PublicationKsiązka poświęcona ekonomicznym i prawnym aspektom integracji europejskiej w zakresie ochrony środowiska. Ukazuje proces zbliżania polskiego ustawodawstwa do praw Unii Europejskiej, wynegocjowane okresy przejściowe oraz zmiany wynikające z Traktatu Akcesyjnego i prawa polskiego. Pomaga zrozumieć jak chronić środowisko naturalne, jak ochrona ta funkcjonuje w unijnym zarządzaniu, także przestrzegania, jakie programy w tym zakresie...
-
Test równoważności metod pomiarowych stosowanych do oznaczania pyłu zawieszonego PM10
PublicationW pracy przedstawiono przyczyny wystepowania różnic wartości stężeń pyłu PM10 uzyskiwanych metodą referencyjną a metodami opartymi na pomiarze w trybie on-site. Przedyskutowano metodykę wyznaczania równania bądź współczynnika korekcyjnego dla ciągłych metod pomiarowych w oparciu o unijną dyrektywę. Przeprowadzono weryfikację tej metodyki korzystając z danych uzyskanych z testu terenowego. Wyznaczono równanie korekcyjne przy pomocy...
-
Sun shines also in Poland - PV's global market and its future in Poland
PublicationNiekorzystne zmiany klimatyczne stanowią wyzwanie do poszukiwania konkurencyjnych ekotechnologii. Fotowoltaika ma szansę stać się ważnym źródłem energii w 21 wieku na całym świecie. Systemy fotowoltaiczne (PV) dostarczają energii elektrycznej w wyniku konwersji energii promieniowania słonecznego i przewiduje się, że wniosą one znaczący wkład w systemy energetyczne dzięki stałemu postępowi technologicznemu w tej dziedzinie i znaczącej...
-
Estonia w procesie kształtowania polityki UE wobec Rosji
PublicationArtykuł stanowi próbę określenia roli Estonii w kształtowaniu polityki Unii Europejskiej wobec Rosji w świetle zmieniajacych się uwarunkowań geopolitycznych, zdolności Estonii do samodzielnego oddziaływania na stosunki wewnątrzunijne i z Rosją oraz metod wpływania na politykę Unii Europejskiej wobec Rosji.
-
Wybrane zagadnienia zagospodarowania wód opadowych.
Publicationwspółczesne problemy bezpiecznego rozwiązania zagospodarowania wód pochodzenia opadowego. Rezerwa objętości kanału jako element bezpieczeństwa użytkownika systemu. Aktualne regualacje europejskie.
-
Kształcenie przez całe życie podstawą wzrostu adaptacyjności pracowników i pracodawców na rynku pracy
PublicationKoncepcja uczenia się przez całe życie (Lifelong Learning) jest w centrum uwagi polityków odpowiedzialnych za funkcjonowanie rynku pracy jak również wszystkich interesariuszy procesów edukacyjnych. Europejskimi liderami w obszarach elastycznego i bezpiecznego rynku pracy jak również kształcenia przez całe życie są Dania i Finlandia. Polska w obu tych obszarach nie ma jeszcze zbyt dużych osiągnieć. Publikacja powstała w ramach projektu...
-
Polityka transportowa w miastach i aglomeracjach
PublicationTransport należy do najważniejszych sektorów gospodarki. Znacząco przyczynia się do wzrostu gospodarczego, a także zapewnia wiele miejsc pracy. Zmiany w funkcjonowaniu współczesnego świata wymuszają zmiany także w polityce transportowej. Autorzy pokazali więc: założenia współczesnej polityki transportowej, paradygmaty rozwoju transportu w Unii Europejskiej, miejsce transportu w koncepcji zrównoważonego rozwoju, korytarze transportowe...
-
Apokalipsa : Budownictwo : Z dnia powszechnego inżyniera budownictwa
PublicationRecenzja albumu statyrycznego - inżynier budownictwa w europejskim systemie prawnym.
-
Problemy otoczenia konkurencyjnego i globalnego sektora bioetanolu w Polsce. Cz. 2. Potencjał produkcyjny i perspektywy jego rozwoju
PublicationW artykule przedstawiono problematykę otoczenia konkurencyjnego i globalnego sektora bioetanolu w Polsce, w okresie ostatnich lat. Opisano wstępne przewidywania ekspertów - w myśl których Polska miała stać się potentatem w zakresie produkcji i eksportu bioetanolu oraz sytuację obecną - w której stosowanie bioetanolu (Dyrektywa 2003/30/EC i 2009/28/EC) bazuje głównie na biokomponentach zagranicznych. Opisano także sytuację w sektorze...
-
Systematyka narzędzi do zarządzania bezpieczeństwem infrastruktury drogowej
PublicationW ostatnich latach w zarządzaniu bezpieczeństwem ruchu drogowego pojawiło się kilka narzędzi takich jak audyt brd, ocena brd, kontrola brd. Dyskusja prowadzona podczas procedowania ustawy wdrażającej dyrektywę 2008/96/WE wskazała na nieznajomość wśród przedstawicieli stron biorących udział w dyskusji, narzędzi zarządzania bezpieczeństwem infrastruktury drogowej. W artykule przedstawiono koncepcję usystematyzowania tych narzędzi...
-
Wewnętrzne i zewnętrzne uwarunkowania powstania Europy politycznej
PublicationTreścia rozdziału w monografii jest ukazanie politycznego wymiaru integracji europejskiej.
-
Wpływ wydarzeń i inwestycji na potencjał rozwojowy metropolii nadmorskich in statu nascendi
PublicationArtykuł opisuje wydarzenia masowe i programy przekształceń przestrzennych w wybranych europejskich metropoliach nadmorskich in statu nascendi, jak również ich wpływ na potencjał rozwojowy tych metropolii. Nadmorskie obszary metropolitalne, z uwagi na szczególne uwarunkowania, są szczególnie predysponowane do organizacji sportowych i kulturalnych wydarzeń, zwłaszcza tych związanych z morską tożsamością. Jak pokazują analizy przeprowadzone...
-
Przebudowa falochronów w delcie Wisły
PublicationZadanie modernizacji ujścia Wisły realizowane w ramach Projektu „Kompleksowe zabezpieczenie przeciwpowodziowe Żuław – Etap I – Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Gdańsku” - projekt planowany do współfinansowania przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko ma na celu zapobieganie powstawaniu powodzi zatorowych o zasięgu regionalnym poprzez zapewnienie...
-
Trolleybus infrastructure characteristics
PublicationW publikacji przedstawiono nowoczesne rozwiązania infrastruktury trolejbusowej stosowane w krajach Unii Europejskiej
-
Program ochrony powietrza od wpływu transportu w Gdańsku.
PublicationWymagania krajowe w zakresie ochrony powietrza.Uwarunkowania europejskie w zakresie ochrony powietrza.Przykłady programów ochrony powietrza w miastach.Analiza stanu zanieczyszczeń powietrza w Gdańsku.Propozycja programu ochrony powietrza w Gdańsku.
-
Zagospodarowanie wód opadowych. Szczególne problemy.
PublicationOmówiono główne problemy zagospodarowania wód opadowych w Polsce. Wykazano brak jednoznacznych regulacji prawnych oraz określenia kompetencji. Wskazano problemy finansowania systemów. Uwzględniono regulacje europejskie w przedmiotowym zakresie.
-
Inwestycje modernizacyjne na kolejach polskich - próba oceny
PublicationOmówiono program inwestycji infrastrukturalnych na liniach kolejowych w Polsce od roku 1989. Przeanalizowano standardy techniczne linii kolejowych. Przedstawiono sposoby oceny efektywności inwestycji i dostępne fundusze europejskie.
-
Rozliczalność władzy politycznej jako element wzmocnienia demokracji i podwyższenia jej jakości: przykład Polski
PublicationCelem artykułu jest wskazanie odpowiednich niezbędnych do wdrożenia w polskiej sferze politycznej mechanizmów rozliczalności, które odpowiadają zmianom cywilizacyjnym. Problem badawczy dotyczył rozważenia zasadności wdrożenia mechanizmów i narzędzi pełnej rozliczalności sfery politycznej, opierających się na elementach e-demokracji. Podstawową metodą była krytyczna analiza i przegląd literatury....
-
Innowacyjność Polski oraz polskich małych i średnich przedsiębiorstw
PublicationW rozdziale poruszono zagadnienia związane z innowacyjnością Polski oraz polskich małych i średnich przedsiębiorstw. W tym celu przeanalizowano dostępne raporty i opracowania przygotowane przez polskie i europejskie instytucje.
-
Dobre praktyki w zarządzaniu jakością kształcenia na studiach doktoranckich uczelni technicznych - na przykładzie Politechniki Gdańskiej
PublicationW pierwszej części opracowania zaprezentowano europejskie standardy w zakresie zarządzania jakością kształcenia przyjęte przez europejskie gremia zajmujące się szkolnictwem wyższym oraz omówiono poziom zaawansowania ich implementacji w polskim systemie szkolnictwa wyższego. W części drugiej omówiono znaczenie zorientowanego procesowo systemu zarządzania dla organizacji i realizowania przez nią celów strategicznych. Rozdział trzeci...
-
Jakość i efekty kształcenia, a kolejne etapy procesu Bolońskiego
PublicationKraje uczestniczące w procesie bolońskim od lat poszukują fundamentalnych wartości i dobrych praktyk związanych z jakością kształcenia. Zapewnienie jakości w szkolnictwie wyższym nie jest problemem wyłącznie europejskim. Na całym świecie obserwuje się coraz większe zainteresowanie tą tematyką, co jest odzwierciedleniem zarówno gwałtownego rozwoju szkolnictwa wyższego, jak i związanych z nim kosztów jakimi obciążone jest z tego...
-
Zaopatrzenie w wodę. Wymagania dotyczące systemów zewnętrznych i ich części składowych. Norma PN-EN 805 jako charakterystyczny przykład uwzględnienia specyfiki współczesnych warunków projektowania rurociągu ciśnieniowego
PublicationCharakterystyczne problemy projektowania współczesnego rurociągu ciśnieniowego. Problemy bezpieczeństwa technicznego i sanitarnego. Zróżnicowania materiałowe, strategia normalizacji europejskiej.
-
Warunki planistyczne wykorzystania funduszy strukturalnych dla przebudowy miast
PublicationMiasta europejskie w tym polskie przechodzą gwałtowną transformację struktury i funkcji. Racjonalizacja tych procesów polega na akceptowaniu równoważenia rozwoju. Jest to podstawa planowania i programowania zintegrowanego. Artykuł zawiera rozwinięty opis przypadku Metropolii Trójmiasta.
-
Projekt CURE - wykorzystanie technik kształcenia na odległość
PublicationZaprezentowano projekt CURE, który został złożony do Komisji Europejskiej w ramach konkursu na Centra Doskonałości (NAS-2) w V Programie Ramowym Unii Europejskiej. Projekt został zaakceptowany i otrzymał dofinansowanie na trzy lata (2002-2005). W projekcie CURE zastosowane będą techniki kształcenia na odległość. Wybrane przedmioty na studiach doktoranckich i podyplomowych oferowane będą z wykorzystaniem systemów wspomagających...
-
Zagadnienia prawno-finansowe w procesie inwestycyjnym
PublicationSzczególne problemy procesu inwestycyjnego. Zagadnienia prawno-finansowe ze szczególnym uwzględnieniem istniejących zagrożeń. Efekty kontroli Komisji Europejskiej. Niska jakość polskich projektów.
-
Dylematy rozwoju sektora energii-wspólne cele z Europą/polska droga
PublicationPrzedstawiono dylematy rozwoju krajowego sektora energii na tle uwarunkowań Unii Europejskiej. Określono możliwą polską drogę do osiagnięcia celów klimatyczno-energetycznych
-
Funkcjonowanie publicznego transportu zbiorowego w Obszarze Metropolitalnym Gdańsk-Sopot-Gdynia
PublicationW zakresie systemów transportu celem nowoczesnych miast jest zbudowanie takich rozwiązań, które by pozwoliły swoim mieszkańcom i innym interesariuszom oszczędzać czas i pieniądze, zwiększyć możliwości wyboru oraz zapewnić poczucie bezpieczeństwa. Służyć temu powinna polityka transportowa przyjęta i wdrażana przez samorządy miast. Powinna być ona spójna nie tylko wewnętrznie ale także spójna i komplementarna z polityką transportową...
-
Młode Miasto
PublicationKrytyka Europejskiego Centrum Solidarności w Gdańsku
-
Zielone stolice Europy
PublicationPodsumowanie nowej inicjatywy Unii Europejskiej - ''Zielone Stolice Europy'' (European Green Capital), polegającej na wyróżnieniu miast -liderów we wdrażaniu kompleksowej polityki ochrony środowiska.
-
Wpływ fazy nagrzewania silnika samochodowego na zużycie paliwa
PublicationW referacie przedstawiono wybrane problemy wpływu parametrów rozgrzewania silnika na zużycie paliwa. Wymieniono przewidywane ograniczenia prawne Unii Europejskiej co do emisji CO2.
-
Rewitalizacja struktur metropolitalnych w procesie transformacji
PublicationRewitalizacja jako proces przestrzenny jest silnie uwarunkowana konkurencyjnością miast. Dobre praktyki europejskie będące efektem Inicjatywy URBAN opisano jako tło projektu badawczego ''Transformacje zdegradowanych struktur przestrzennych metropolii polskich''. W rozdziale opisano efekty badań w tym podstawy nowego paradygmatu.
-
ZMIANY W INSTALACJACH STACJONARNYCH A SPEŁNIENIE WYMAGAŃ EMISJI PRZEWODOWEJ
PublicationW pracy przedstawiono wyniki przeprowadzonych w zakładowym laboratorium EMC pomiarów emisji przewodowej obwodów zasilania instalacji alarmowych na zgodność z wymaganiami normy EN 55022 (dla urządzeń klasy B) w których nastąpiła zmiana zasilacza AC/AC względem zalecanej przez producenta konfiguracji. Uzyskane wyniki wskazują, że stosunkowo niewielkie odstępstwo od zalecanej konfiguracji instalacji skutkują przekroczeniem poziomów...
-
Zmiany w instalacjach stacjonarnych a spełnienie wymagań emisji przewodowej
PublicationW pracy przedstawiono wyniki pomiarów emisji przewodowej przeprowadzonych w zakładowym laboratorium EMC obwodów zasilania instalacji alarmowych na zgodność z wymaganiami normy EN 55022 (dla urządzeń klasy B) w których nastąpiła zmiana zasilacza AC/AC względem zalecanej przez producenta konfiguracji. Uzyskane wyniki wskazują, że stosunkowo niewielkie odstępstwo od zalecanej konfiguracji instalacji skutkują przekroczeniem poziomów...
-
Czynniki warunkujące wybór standardowej wysokości modernizowanych peronów osobowych na sieci PKP PLK S.A.
PublicationPrzedstawiono czynniki decydujące o doborze odpowiedniej wysokości peronów na modernizowanych liniach kolejowych w Polsce. Przedstawione czynniki uwzględniają najważniejsze - zdaniem Autorów - zagadnienia, jakimi są obowiązujące normatywy dotyczące infrastruktury i taboru, względy ergonomiczne i ekonomiczne oraz europejskie standardy budowy peronów osobowych.
-
Dylematy rozwoju rynków energii odnawialnej
PublicationW artykule przedstawiono mechanizmy wsparcia rozwoju źródeł energii wykorzystujących zasady energii odnawialnej. Przedstawiono stosowane w Unii Europejskiej zasady obrotu energią elektryczną ze źródeł odnawialnych.
-
Kształtowanie nowoczesnej oferty przewozowej w kolejowym ruchu regionalnym.Materiały Ogólnopolskiej Konferencji Naukowo-Technicznej Nowoczesne Technologie i Systemy Zarządzania w Kolejnictwie.
PublicationPodjęto próbę wyjaśnienia drastycznego spadku przewozów. Opisano standardy jakościowe obowiązujące w Unii Europejskiej. Wskazano na szereg możliwości podniesienia jakości oferty w kolejowym ruchu regionalnym.
-
Zarządzanie bezpieczeństwem istniejącej sieci drogowej
PublicationZarządzanie bezpieczeństwem infrastruktury drogowej jest to stosowanie w planowaniu, projektowaniu, budowie i użytkowaniu dróg procedur polegających na systematycznej identyfikacji zagrożeń na drodze, szacowaniu ich ewentualnych skutków dla uczestników ruchu drogowego oraz stosowaniu działań eliminujących zidentyfikowane zagrożenia lub zmniejszających skutki ich występowania mierzone liczbą wypadków, liczbą ofiar rannych i śmiertelnych...
-
Alternatywne do R134a czynniki proponowane jako płyny robocze w klimatyzacji samochodowej i innych instalacjach chłodniczych o małej wydajności. Część 2
PublicationKolejny etap ''ekologicznej polityki UE'' znalazł swój wyraz w dyrektywie2006/40/EU, na mocy której we wszystkich nowo produkowanych urządzeniach chłodniczych i klimatyzacyjnych zastosowanie mogą mieć tylko czynniki o GWP nie wyższym niż 150. Oznacza to, że również stosowany powszechnie w przemyśle motoryzacyjnym oraz niewielkich urządzeniach chłodniczych czynnik R134a odejdzie do historii. Proces ten trwa, bowiem wspomniana dyrektywa...
-
OPRACOWANIE DOKUMENTACJI PRZEDPROJEKTOWEJ DLA PROJEKTU „PRACE NA LINII KOLEJOWEJ NR 1 NA ODCINKU CZĘSTOCHOWA – ZAWIERCIE” w ramach projektu POIiŚ 7.1 – 103 „Prace na wybranych liniach kolejowych w perspektywie UE 2014-2020 – Prace przygotowawcze” umowa nr 60/039/0009/14/Z/I ETAP IV Analizy techniczne wariantów inwestycyjnych z oszacowaniem kosztów System zasilania trakcji.
PublicationW opracowaniu przedstawiono analizę układu zasilania elektrotrakcyjnego linii kolejowej nr 1 pomiędzy Częstochową a Zawierciem. Prace wykonano w ramach projektu Unii Europejskiej i Narodowej Strategii Spójności
-
OPRACOWANIE STUDIUM WYKONALNOŚCI DLA ZADANIA „Poprawa infrastruktury kolejowego dostępu do Portu Gdynia – PRACE PRZYGOTOWAWCZE” POIiŚ 7.1-98 ETAP IV Analizy techniczne wariantów inwestycyjnych z oszacowaniem kosztów w zakresie sieci trakcyjnej, systemu zasilania trakcji i linii potrzeb nietrakcyjnych (LPN)
PublicationW opracowaniu przedstawiono wyniki analizy trakcyjnego układu zasilania obszaru portu Gdynia i linii dowozowych. Praca wykonywana w ramach projektu Unii Europejskiej i Narodowej Strategii Spójności
-
Projekt badawczy KBN pt. Transformacja zdegradowanych struktur przestrzennych metropolii polskich
PublicationCelem projektu było empiryczne rozpoznanie,syntetyczne zdiagnozowanie i koncepcyjne rozwiązanie zasad i instrumentów działań transformatcyjnych polskich metropolii w ich rozwoju, mającym sprostać warunkom europejskiej konkurencyjności.
-
OPRACOWANIE STUDIUM WYKONALNOŚCI DLA ZADANIA „POPRAWA DOSTĘPU KOLEJOWEGO DO PORTU MORSKIEGO W GDYNI – PRACE PRZYGOTOWAWCZE” POIiŚ 7.1-98 ETAP II ANALIZA STANU ISTNIEJĄCEGO INFRASTRUKTURY KOLEJOWEJ I TABORU W ZAKRESIE SIECI TRAKCYJNEJ, ZASILANIA TRAKCYJNEGO I LINII POTRZEB NIETRAKCYJNYCH
PublicationW opracowaniu dokonano analizy stanu istniejącego układu zasilania elektrotrakcyjnego na obszarze stacji kolejowej Gdynia Port. Prace wykonano w ramach projektu Unii Europejskiej i Narodowej Strategii Spójności
-
Instrumenty operacyjne rewitalizacji małych i średnich miast w Polsce
PublicationProblemy środowiska miejskiego stają się kluczowymi wyzwaniami współczesności. W Polsce instrumentami operacyjnymi rewitalizacji miast są: strategie, plany zagospodarowania przestrzennego, regionalne programy operacyjne. Opisano europejskie standardy programowania. Przedstawiono przykłady dobrych praktyk w podejściu do rozwoju i rewitalizacji małych i średnich miast na Pomorzu
-
Zestawienie regulacji prawnych i norm
PublicationW artykule podaje się zestaw ośmiu najważniejszych rozporządzeń wydanych dotąd przez Ministerstwo Infrastruktury pomocnych przy sporządzaniu świadectw charakterystyki energetycznej budynków, jak również - na podstawie osiemnastu źródeł - aktualnie obowiązujące normy (polskie oraz europejskie), które również zwierają szereg istotnych (przy opracowywaniu charakterystyki energetycznej) zaleceń technicznych.
-
Specyfikacja Istotnych Warunków Zamówienia Publicznego (SIWZ) Dla przetargu nieograniczonego na opracowanie dokumentacji projektowej na roboty budowlane realizowane w ramach projektu "Poprawa dostępu kolejowego do Portu Morskiego w Gdyni" Rozdział 11.4.6 - Sieć trakcyjna i zasilanie sieci trakcyjnej.
PublicationW opracowaniu opisano wymagania SIWZ dotyczące sieci trakcyjnej i jej zasilania na obszarze stacji Gdynia Port. Prace realizowane w ramach projektu Unii Europejskiej i Narodowej Strategii Spójności
-
Projektowanie konstrukcji oporowych w świetle normy EN 1997-1
PublicationOmówienie zakresu i zasad projektowania konstrukcji oporowych według nowej normy europejskiej EN 1997-1. Analiza zmian i zakresu niezbędnych działań związanych z wdrożeniem normy do warunków polskich.
-
Elastyczny dwuczłonowy statek pasażerski w projekcie Eureka
PublicationOpisano dwuczłonowy, specjalistyczny, luksusowy statek sanatoryjno-pasażerski, zaprojektowany w ramach europejskiej grupy projektów EUREKA, projekt INCOWATRANS E!3065. Przedstawiono założenia, plany generalne, systemy napędu oraz system manewrowania członami.
-
SPECYFIKACJA ISTOTNYCH WARUNKÓW ZAMÓWIENIA PUBLICZNEGO (SIWZ) DLA PRZETARGU NIEOGRANICZONEGO NA OPRACOWANIE DOKUMENTACJI PROJEKTOWEJ NA ROBOTY BUDOWLANE REALIZOWANE W RAMACH PROJEKTU „POPRAWA INFRASTRUKTURY KOLEJOWEGO DOSTĘPU DO PORTU GDAŃSK” Rozdział 11.4.6 - Sieć trakcyjna i zasilanie sieci trakcyjnej.
PublicationW opracowaniu określono wymagania SIWZ związane z siecią trakcyjną i jej zasilaniem na terenie stacji Portu Gdańsk. Prace wykonano w ramach projektu Unii Europejskiej i Narodowej Strategii Spójności
-
W poszukiwaniu najlepszego modelu dydaktyki akademickiej
PublicationW związku z coraz słabszym przygotowaniem merytorycznym kandydatów na studia, od kilku lat poszukujemy w Polsce modelu dydaktyki akademickiej, który pozwoliłby nam w dalszym ciągu - mimo obniżenia poziomu wiedzy kandydatów przyjętych na studia - na kształcenie studentów na wysokim poziomie. Niestety, w tej chwili nie tylko kształcimy inżynierów, ale również uzupełniamy zaległości powstałe na niższych poziomach edukacji. Wprawdzie...
-
Partnerstwo wschodnie - osiągnięcia i wyzwania po czterech latach współpracy
PublicationPartnerstwo Wschodnie stanowi pierwszą koncepcję polityki Unii Europejskiej wobec regionu Europy Wschodniej i Kaukazu Południowego. Podjęta próba oceny dotyczyła postępów w realizacji celów Partnerstwa Wschodniego w kontekście efektywności unijnej polityki. Po czterech latach funkcjonowania inicjatywy nie może być ona ani pełna ani jednoznaczna ze względu na krótki okres, mnogość determinantów, w tym rozproszenie unijnego wpływu...