Search results for: MEMORY AND COGNITION - Bridge of Knowledge

Search

Search results for: MEMORY AND COGNITION

Search results for: MEMORY AND COGNITION

  • The Phenotype of the Adipocytes Derived from Subcutaneous and Visceral ADMSCs Is Altered When They Originate from Morbidly Obese Women: Is There a Memory Effect?

    Publication
    • A. Mikłosz
    • B. Łukaszuk
    • E. Supruniuk
    • K. Grubczak
    • A. Starosz
    • M. Kusaczuk
    • M. Naumowicz
    • A. Chabowski

    - Cells - Year 2022

    Full text to download in external service

  • Preconditioners with Low Memory Requirements for Higher-Order Finite-Element Method Applied to Solving Maxwell’s Equations on Multicore CPUs and GPUs

    Publication

    - IEEE Access - Year 2018

    This paper discusses two fast implementations of the conjugate gradient iterative method using a hierarchical multilevel preconditioner to solve the complex-valued, sparse systems obtained using the higher order finite-element method applied to the solution of the time-harmonic Maxwell equations. In the first implementation, denoted PCG-V, a classical V-cycle is applied and the system of equations on the lowest level is solved...

    Full text available to download

  • An automated learning model for twitter sentiment analysis using Ranger AdaBelief optimizer based Bidirectional Long Short Term Memory

    Publication

    - EXPERT SYSTEMS - Year 2024

    Sentiment analysis is an automated approach which is utilized in process of analysing textual data to describe public opinion. The sentiment analysis has major role in creating impact in the day-to-day life of individuals. However, a precise interpretation of text still relies as a major concern in classifying sentiment. So, this research introduced Bidirectional Long Short Term Memory with Ranger AdaBelief Optimizer (Bi-LSTM RAO)...

    Full text to download in external service

  • Enhancing Seismic Performance of Semi-rigid Connection Using Shape Memory Alloy Bolts Considering Nonlinear Soil–Structure Interaction

    Publication

    - Year 2023

    Steel Moment-Resisting Frames (SMRFs) have their lateral resistance for their rigid connections, while real conditions have shown that the rigidity of a connection depends on the bolts and the end-plate thickness, which may not provide the assumed rigidity in design process. In this research, the main goal is to enhance the semi-rigid connections using shape memory alloy (SMA) bolts and explore their effects on the seismic limit-state...

    Full text to download in external service

  • Planning Advisory Service Memo

    Journals

    ISSN: 1040-7340

  • Szkolenie CNE: Sprawdzone metody pracy zespołowej

    Events

    26-02-2021 13:00 - 26-02-2021 14:30

    CNE PG zaprasza na kolejne cotygodniowe szkolenie w ramach programu „Dydaktyczne Piątki”: Jak zbudować system pracy zespołowej na wykładach, ćwiczeniach i laboratoriach (sprawdzone pomysły).

  • Kryteria określające metody montażu konstrukcji stalowych

    Publication

    - Year 2007

    Omówiono głowne kryteia decydujące o sposobie montażu konstrukcji stalowych. Kryteriami tymi są:1. Typ montowanej konstrukcji.2. Lokalizacja obiektu.3. Prefabrykacja konstrukcji w możliwie największym zakresie.4. Możzliwość zastoswania sprzętu montażowego.5. Ograniczenie prac na wysokości.Wskazano na kryterium dominujące w każdym z ośmiu załączonych przykładów.

  • Metody analizy szumu telegrafistów przyrządów półprzewodnikowych

    Scharakteryzowano szum telegrafistów (Random Telegraph Signal - RTS), który może występować w szumie własnym przyrządów półprze-wodnikowych, jako składowa niegaussowska. Podkreślono, że szum telegrafistów jest efektem defektów materiałów zastosowanych w produk-cji przyrządów półprzewodnikowych lub nieprawidłowości procesu pro-dukcyjnego. Przedstawiono metody identyfikacji wielopoziomowego szumu telegrafistów, na przykładzie przebiegów...

    Full text available to download

  • Nowe metody diagnostyki technicznej taboru kolejowego

    Publication

    Systemy sterowania pojazdów trakcyjnych można podzielić na następujące dwie główne generacje:- systemy stykowo-przekaźnikowe, w których realizacja programu sterowania wynika z uzależnień elektromechanicznych i sposobu połączenia elementów między sobą,- systemy mikrokomputerowe, w których wzajemne uzależnienia urządzeń wykonawczych i realizacja funkcji sterujących są przejmowane przez program mikrokomputera.Pojazdy obu generacji...

  • Metody wyznaczania rezystancji i impedancji uziemień

    Publication

    Podstawowym parametrem charakteryzującym skuteczność działania uziemienia jest jego rezystancja, a dla uziemień odgromowych rezystancja udarowa. W artykule przedstawiono metody statyczne, wysokoczęstotliwościowe oraz udarowe wyznaczania właściwości uziemień.

  • Innowacyjność usług i metody jej pomiaru

    Publication

    Koncentrowanie rozważań teoretycznych i badawczych na innowacjach w przemyśle oraz niewystarczająca uwaga skierowana na innowacje w usługach stały się impulsem do podjęcia tematu innowacji w usługach. W artykule autorzy podjęli się zadania przedstawienia wybranych metod pomiaru innowacji z proponowanymi modyfikacjami na potrzeby polskiego sektora usługowego.

  • Ontologia PIPSDrugs: praktyczne zastosowanie metody SIM

    Metoda SIM zmniejsza złożoność ontologii oraz upraszcza proces modelowania, jednak może też wywołać niekorzystne zjawiska, np. konieczność uproszczenia modelu lub utrudnienie wnioskowania. Na pytanie, jak duży jest zasięg szkodliwych zjawisk, może odpowiedzieć tylko praktyczne zastosowanie. Ontologia POPSDrugs jest pierwszą praktyczną realizacją opisu wiedzy na podstawie reguły metody SIM.

  • Metody predykcji produkcji mocy parku wiatrowego

    W związku z coraz to większą ilością zainstalowanych siłowni wiatrowych do Krajowej Sieci Elektroenergetycznej, brakiem stabilnej pracy generatorów wiatrowych zależnych od zmiennej prędkości wiatru, zakłady energetyczne wraz z Operatorem Sieci Przesyłowej PolskimiSieciami Elektroenergetycznymi S.A., nałożyły na właścicieli farmwiatrowych obowiązek prognozowania produkcji energii elektrycznej. Celem tego artykułu jest sprawdzenie...

    Full text available to download

  • Metody sztucznej inteligencji w przetwarzaniu wszechobecnym

    Publication
    • W. Jędruch

    - Year 2009

    Omówiono możliwe zastosowania metod sztucznej inteligencjiw zadaniach przetwarzania wszechobecnego, w szczególności metod szukania heurystycznego, metod reprezentacji wiedzy i wnioskowania, metod rozmytych i sieci Bayesowskich, klasyfkacji i uczenia oraz działań autonomicznych i zespołowych.

  • Skrzynki i komory drenażowe. Cz. I

    Publication

    - Year 2006

    Omówiono zagadnienia związane ze skutecznym zagospodarowaniem wód opadowych. Podstawowe rozwiązania techniczne urządzeń do rozsączania. Przedstawiono problem rozmieszczenia tych urządzeń

  • Skrzynki i komory drenażowe. Cz. II

    Publication

    - Year 2006

    Obliczenia urządzeń do infiltracji wód opadowych do gruntu na przykładzie komór. Ogólne podstawy obliczeń. Zagadnienia retencji wody w systemie. Analiza porównawcza. Standardy projektowe wg EN 752 i ATV A118 (1999).

  • Metody i modele wyceny kapitału intelektualnego

    Artykuł zawiera opis 4 metod wyceny kapitału intelektualnego. Obliczono wartość kapitału intelektualnego za pomocą dwóch wybranych metod dla 19 spółek notowanych na GPW w Warszawie.

  • Eksperymentalna weryfikacja metody wielopasmowego pomiaru emisyjności

    Publication

    - Year 2006

    W pracy zaproponowano i opisano wielopasmową pasywną metodę pomiaru emisyjności obiektu. W oparciu o zrealizowane stanowisko pomiarowe dokonano pomiarów emisyjności wybranych obiektów. Uzyskano dobrą zgodność wyników pomiarów z wynikami wcześniejszej komputerowej analizy systemu. Potwierdziło to przydatność wielopasmowej metody do pomiaru emisyjności w warunkach roboczych.

  • Metody analizy struktury materiałów symulowanych numerycznie

    Publication

    - Year 2007

  • Metody badań dobrobytu, nierówności i ubóstwa

    Publication

    - Year 2007

    W rozdziale przedstawiono wspólczesne metody pomiaru dobrobytu społecznego, ubóstwa ekonomicznego i nierówności ekoomicznych. Przedstawiono też koncepcję stochastycznych skal ekwiwalentności.

  • Inwestycje i metody badania ich efektywności

    Publication

    - Year 2014

    W czasach dynamicznego postępu technologicznego i ekonomicznego pojęcie "inwestycji" w obszarze funkcjonowania każdego z przedsiębiorstw nabrało szczególnego znaczenia. Aby firma mogła przetrwać i rozwijać się na rynku, poza sprawnością bieżącego działania powinna realizować czynności określone przedsięwzięciami inwestycyjnymi, które wykazywać powinny wysoką efektywnością. To właśnie one mogą prowadzić do zmian z nadwyżek w papiery...

  • Chromatograficzne metody rozdzielania związków optycznie czynnych.

    Publication

    - Year 2004

    Praca stanowi przegląd nowoczesnych metod i technik stosowanych w rozdzielaniu związków optycznie czynnych. Omówiono oraz porównano wszystkie typy chiralnych faz stacjonarnych dostępnych w handlu ze szczególnym uwzględnienniem mechanizmów ich działania.

  • Upadłość przedsiębiorstw - uwarunkowania i metody prognozowania.

    Publication

    - Year 2004

    Rozprawa doktorska składa się z czterech rozdziałów. W dwóch pierszych rozdziałach przedstawiono zagadnienia prawne i ekonomiczne upadłości przedsiębiorstw, w tym opisano prawo upadłościowe i naprawcze oraz przyczyny i symptomy upadku przedsiębiorstw. Dwa kolejne rozdziały dotyczą prognozowania upadłości przedsiębiorstw. Zaprezentowano w nich m.in. nowe modele oceny zagrożenia przedsiębiorstw upadłością, które zostały oszacowane...

  • Metody Admission Control oparte na pomiarach.

    Publication

    Sterowanie przyjęciem zgłoszenia jest kluczowym elementem sterowania domeną DiffServ warunkującym świadczenie przez operatora usług z IP QoS. Zasadniczym celem pracy jest dokonanie analizy związanej z metodami AC opartymi na pomiarach określanych skrótem MBAC. Scharakteryzowane zostało sześć metod realizacji MBAC o różnej złożoności obliczeniowej i pomiarowej. Przedstawiona została także realizacja procesu pomiaro-wego wielkości...

  • Metody sprzęgania modeli dynamiki rurociągów przemysłowych

    Artykuł opisuje dwie metody sprzęgania modeli dynamiki rurociągów przesyłowych. Stanowią one niezbędny element przy budowie efektywnych systemów symulacji rozległych i złożonych instalacji rurociągów stosowanych w przemyśle. Pierwsza z proponowanych metod (globalna metoda sprzęgania - GMS) wykorzystuje 'globalne' (w skali modelu) zależności (oraz fizyczne przybliżone zależności) pomiędzy ciśnieniem i przepływem masowym medium w...

    Full text available to download

  • Metody zarządzania ryzykiem na sieci dróg

    Publication

    - Year 2011

    Metoda zarządzania ryzykiem w inżynierii drogowej. Przykłady zarządzania ryzykiem w inżynierii drogowej. Koncepcja metody zarządzania ryzykiem na drogach krajowych w Polsce.

  • Koncepcja metody zarządzania ryzykiem w transporcie

    Publication
    • K. Chruzik
    • L. Gucma
    • K. Jamroz
    • A. Kadziński
    • J. Skorupski
    • A. Szymanek

    - Year 2010

    Założenia do integracji metod zarządzania ryzykiem. Koncepcja integracji terminologii. Koncepcja zintegrowanej metody zarządzania ryzykiem.

  • Metody inteligencji obliczeniowej w zarządzaniu produkcją

    Publication

    - Year 2010

    W rozdziale zaprezentowany został przegląd metod inteligencji obliczeniowej stosowanych w zarządzaniu produkcją. Rozdział rozpoczyna się definicją problemu harmonogramowania zadań wraz z wprowadzeniem standardowej nomenklatury stosowanej w literaturze poświęconej temu zagadnieniu. We wstępie zwrócono uwagę na złożoność problemów harmonogramowania zadań i potrzebę stosowania algorytmów generujących dopuszczalne rozwiązania przybliżone....

  • Wybrane zagrożenia środowiska i metody zapobiegania

    Zagrożenie środowiska ze strony ścieków komunalnych i odcieków środowiskowych. Zjawisko lekooporności bakterii występujących w środowisku wodnym. Dezynfekcja ścieków oczyszczonych biologicznie - promieniowanie UV, ultrafiltracja, ozonowanie. Współoczyszczanie ścieków komunalnych i odcieków składowiskowych.

  • Wybrane zagrożenia środowiska i metody zapobiegania

    Praca poświęcona jest problematyce zagrożeń fizykochemicznych i mikrobiologicznych wód i gruntów ze strony ścieków komunalnych i przemysłowych. Przedstawiono wyniki badań nad ograniczeniem wybranych zagrożeń, w tym związanych z zrzutem oczyszczonych ścieków do wód w rejonach wrażliwych lub wykorzystywanych rekreacyjnie oraz wyniki badań nad łącznym biologicznym oczyszczaniem ścieków i odcieków pochodzących ze składowisk stałych...

  • Nowoczesne metody prognozowania zagrożenia finansowego przedsiębiorstw

    Publication

    - Year 2005

    Monografia przedstawia w sposób szczegółowy metody oraz etapy budowy modeli oceny zagrożenia przedsiębiorstw upadłością. Autor opisał bardzo dokładnie trzy techniki wykorzystywane do budowy tego typu modeli, a mianowicie: liniową analizę dyskryminacyjną, analizę logitową oraz sztuczne sieci neuronowe. Ponadto publikacja ta ukazuje metody stosowane w analizie porównawczej modeli oceny zagrożenia przedsiębiorstw upadłością oraz zawiera...

  • Metody wyszukiwania informacji w bazach multimedialnych

    Publication

    - Year 2005

    W referacie przedstawiono przegląd zagadnień związanych z wyszukiwaniem informacji zawartych w bazach multimedialnych. Przegląd ten został oparty o zrealizowany projekt badawczy pt.: "Nowe metody wyszukiwania informacji multimedialnej w sieciach telekomunikacyjnych". Eksperymenty badawcze prowadzone w ramach projektu obejmowały wdrożenie wybranych metod sztucznej inteligencji do celów akwizycji i rozpoznawania obiektów muzycznych...

  • Metody wyszukiwania informacji w bazach multimedialnych.

    Publication

    - Year 2005

    W artykule przedstawiono przegląd zagadnień związanych z wyszukiwaniem informacji zawartych w bazach multimedialnych. Przegląd ten został oparty o zrealizowany projekt badawczy pt.: "Nowe metody wyszukiwania informacji multimedialnej w sieciach telekomunikacyjnych". Eksperymenty badawcze prowadzone w ramach projektu obejmowały wdrożenie wybranych metod sztucznej inteligencji do celów akwizycji i rozpoznawania obiektów muzycznych,...

  • Ewolucyjne metody wielokryterialnej optymalizacji układów detekcji.

    Publication

    W pracy omawiane są możliwości wykorzystania mechanizmów niszowania oraz rodzajnika genetycznego w ewolucyjnym poszukiwaniu rozwiązań wielokryterialnych zadań optymalizacyjnych. W omawianych typach algorytmów ewolucyjnych zastosowano metody rankingowe, które cechują się znaczną uniwersalnością i użytecznością w porównaniu do metod klasycznych. Jako przykład ilustrujący rozważane podejścia przedstawia się metodologię konstruowania...

  • Poszukiwanie metody odbudowy oficyn gdańskich kamienic

    Publication

    - Year 2005

    Na przykładzie wybranego kwartału zabudowy Głównego Miasta w Gdańsku, przedstawiona została metoda tworzenia nowej zabudowy w historycznym mieście. W dotychczasowych koncepcjach odbudowy Gdańska była ona pomijana, gdyż wchodziła w głąb kwartału. W artykule przedstawiono także główne założenia proponowanej metody.

  • Badania symulacyjne cyfrowej metody synchronizacji prądnic

    W związku z coraz powszechniejszym stosowaniem komputerów do sterowania pracą systemu elektroenergetycznego wskazano na potrzebę poszukiwania nowych rozwiązań w zakresie realizacji warunku fazowego w układzie automatycznej synchronizacji prądnic, przydatnych do aplikacji komputerowej. Przedstawiono oryginalną metodę polegającą na bezpośrednim przetwarzaniu napięć synchronizowanych obiektów elektroenergetycznych i wyznaczaniu chwili...

  • Magnetyczne metody diagnozowania stali napromieniowanych neutronami

    Publication

    Opisano magnetyczne metody diagnozowania stali napromieniowanych neutronami

    Full text available to download

  • Szumy czujników : Metody pomiarów i analizy

    Publication

    - Year 2014

    W pracy przedstawiono problematykę pomiarów i analizy szumów w wybranych rodzajach czujników. Przedstawiono mechanizmy powstawania szumów, metody ich pomiarów oraz analizy. W pracy występuje szereg przykładów w których szumy są źródłem informacji o zjawiskach zachodzących w otoczeniu czujnika. Praca będzie przydatna dla osób zajmujących się problematyką pomiarów i analizy sygnałow o niewielkiej intensywności.

  • Wartość marki jako wskaźnik. Metody pomiaru

    Celem artykułu jest przedstawienie znaczenia wskaźnika „wartość marki”1 dla celów optymalizacji strategii marketingowych w oparciu o przegląd metod pomiaru zarówno pod kątem zarządczym, jak i raportowania. Wartość marki stanowi najbardziej obiektywny wskaźnik oceny przyjętej strategii marketingowej oraz sprawności skonfigurowanej sieci wartości marki z powodu możliwości jednoznacznej oceny, czy przyjęty „marketing mix” zapewnił...

    Full text available to download

  • Wybrane metody wzmacniania ceglanych obiektów zabytkowych.

    Publication

    Wzmacnianie konstrukcji murowych stanowi jedno z najbardziej istotnych przedsięwzięć w dziedzinie utrwalania zabytków. Licznie prowadzone badania potwierdzają, że prawidłowo zaplanowane oraz wykonane wzmocnie nie uszkodzonej konstrukcji murowej obiektu zabytkowego pozwala na jego stabilizację i właściwe funkcjonowanie. W artykule zaprezentowano wybrane metody wzmacniania ceglanych konstrukcji obiektów zabytkowych. Przedstawiono...

    Full text to download in external service

  • Koncepcja metody zagrożeń w ruchu drogowym

    Sieć drogowa w Polsce, pomimo przekształceń, ciągle jeszcze w wielu przypadkach nie odpowiada standardom bezpieczeństwa, jednocześnie brak tych standardów rzadko jest podawany, jako przyczyna wypadków drogowych. Brak standardów bezpieczeństwa wiąże się z występowaniem mankamentów na sieci dróg, które bezpośrednio zagrażają uczestnikom ruchu drogowego lub sprzyjają popełnianym przez tych uczestników błędom. Konieczne jest zatem...

  • Zaawansowane metody sterowania kaskadowym układem zbiorników

    W artykule rozważane są trzy kaskadowo połączone zbiorniki z elementami wykonawczymi i pomiarowymi. Zadanie sterowania polega na takiej regulacji przepływem wodt przez pompę oraz stopniem otwarcia zaworów, aby jak najdokładniej i jak najszybciej osiągnąć zadaną wysokość słupa cieczy w każdym ze zbiorników. Zaprojektowano trzy układy regulacji poziomu wody w każdym ze zbiorników z wykorzystaniem układów: klasycznego PI, wieloobszarowego...

    Full text available to download

  • Metody i zastosowania modelowania tkanki ludzkiej

    Publication

    - Year 2012

    Artykuł opisuje możliwości, jakie daje medycynie modelowanie tkanki ludzkiej z wykorzystaniem rzeczywistości wirtualnej i rozszerzonej. Przedstawia on ponadto trzy propozycje zastosowania w praktyce lekarskiej modelowania gruczołu piersiowego. Propozycje te są wynikiem uzgodnień zespołu medyczno-informatycznego (autorów artykułu) i zostały zaplanowane jako realizowane oraz wdrażane w czasie następującym po publikacji artykułu....

  • Metody pomiaru drgań górnej sieci jezdnej

    Publication

    Opracowanie referencyjnego modelu sieci trakcyjnej wymaga określenia parametrów mechanicznych poszczególnych jej elementów. Parametry te wyznacza się poprzez wykonanie pomiarów przebiegów drgań wywołanych wymuszeniami zewnętrznymi. W artykule przedstawiono rozważania na temat możliwych do zastosowania metod pomiarowych. Omówiono wybrane metody pokazując ich zalety i wady oraz oceniając przydatność do realizacji pomiarów drgań sieci...

    Full text available to download

  • WSPÓŁCZESNE METODY WZMACNIANIA FUNDAMENTÓW OBIEKTÓW ZABYTKOWYCH

    Publication

    W pracy przedstawiono współczesne metody wzmacniania fundamentów stosowane w obiektach zabytkowych. Wraz z rozwojem wiedzy inżynieryjnej wprowadzone zostały nowoczesne technologie oraz materiały które w bardziej efektywny i ekonomiczny sposób pomagają zabezpieczyć konstrukcje fundamentu przed jego dalszym zniszczeniem. Dokładnie opisano metodę jet grouting oraz bardziej zaawansowane technologie iniekcyjne takie jak rozrywająca...

  • TRADYCYJNE METODY WZMACNIANIA FUNDAMENTÓW OBIEKTÓW ZABYTKOWYCH

    Publication

    W pracy przedstawiono tradycyjne metody wzmacniania fundamentów obiektów zabytkowych. Dokonano podziału metod zabezpieczania fundamentu na: wzmocnienie samego fundamentu, wzmocnienie podłoża gruntowego oraz przeniesienie obciążenia na niżej zalegające warstwy gruntu. W każdej z grup wyszczególniono oraz opisano stosowane metody poprawiające stan techniczny oraz pracę fundamentów. Wśród sposobów wzmacniających sam fundament znalazły...

  • Metody unieszkodliwiania i zagospodarowania osadów ściekowych

    Publication

    - Year 2017

    W monografii zamieszczono informacje, które mają w dużym stopniu odpowiedzieć na potrzeby lokalnych samorządów i stać się dla nich kompendium podstawowej wiedzy, niezbędnej w ich codziennej pracy, oraz użytecznym narzędziem dla edukacji ekologicznej mieszkańców wsi. Rozdział 8 przedstawia zagadnienia związane z unieszkodliwianiem i zagospodarowaniem osadów ściekowych, ze szczególnym uwzględnieniem metody trzcinowej.

    Full text available to download

  • Metody oznaczania pestycydów w pyle zawieszonym.

    Pył PM (particulate matter) jest jednym z potencjalnych zagrożeń zdrowia wywołanych zanieczyszczeniem powietrza. Zwłaszcza pył respirabilny, inaczej frakcja PM10 (frakcja pyłów o średnicy cząstek mniejszej niż 10 µm), jest uważana za specyficzny rodzaj zanieczyszczeń, ponieważ ten zbiór cząstek może penetrować do obszaru wymiany gazowej w płucach.

  • Metody stosowane w badaniach struktur sieciowych

    Publication
    • K. Santarek
    • A. Szerenos

    - Ekonomika i Organizacja Przedsiębiorstwa - Year 2007

    Autorzy artykułu przedstawili metody użyteczne w tworzeniu, doskonaleniu i ocenie efektywności organizacji sieciowych typu zintegrowane łańcuchy dostaw, organizacje wirtualne, zwinne, outsourcing, alianse strategiczne. Opisali modele referencyjne w zakresie zarządzania łańcuchem dostaw SCOR i VCOR, elementy metodyki gospodarki opartej na wiedzy oraz własną koncepcję metody oceny efektywności struktur sieciowych, programów wspierających...

    Full text to download in external service

  • Metody redukcji zakłóceń w układach mikroelektronicznych

    Publication

    - Year 2013

    W pracy zaprezentowano zagadnienia dotyczące redukcji zakłóceń w układach scalonych wykonywanych w technologii CMOS i BiCMOS. Przedstawiono mechanizmy generacji zakłóceń, ich propagacji i oddziaływania na komponenty składowe systemów mikroelektronicznych wykonywanych w formie jednego układu scalonego. Zwrócono uwagę, że głównymi dragami rozprzestrzeniania się zakłóceń w strukturze układu scalonego są globalne sieci zasilające oraz...