Search results for: STAŁY ELEKTROLIT POLIMEROWY
-
Reactivity of five- and six-coordinated solvates. A complex formation and crystallographic study of the nickel(II) bromide and iodide systems in di-methyl sulfoxide and N,N`-dimethylpropyleneurea
PublicationZbadano kalorymetrycznie i spektrofotometrycznie równowagi kompleksów koordynacyjnych jonu niklu(II) z jonami jodkowymi oraz z jonami bromkowymi w DMPU i w DMSO. Stwierdzono, że w dimetylopropylo-moczniku powstają dwa trwałe mono- i dibromkowe kompleksy niklu(II), zaś w dimetylosulfotlenku jonyniklu(II) istnieją w postaci kompleksu solwatacyjnego. W wyniku badań krystolograficznych stwierdzono, że stały NiBr2 istnieje w DMSO jako...
-
Electrocatalytic sensor based on Nasicon with auxiliary layer = Czujnik elektrokataliczny na bazie Nasiconu z warstwą dodatkową
PublicationW pracy zostały przedstawione wyniki pomiarów czujnika na bazie Nasiconu pracującego w trybie elektrokatalitycznym. Czujniki takie pobudzane są zmieniającym się napięciem przy jednoczesnym pomiarze odpowiedzi prądowej. Przygotowano czujniki ceramiczne o dwóch różnych typów. Pierwszy z nich to czujnik posiadający dwie identyczne elektrody złote, pomiędzy którymi znajduje się elektrolit stały. Drugi czujnik posiada złote elektrody...
-
Chemiczne Źródła Prądu
e-Learning CoursesPrzedmiot przeznaczony dla Studentów I stopnia FTiMS kierunek KE, Obejmuje wykład 15 h - obecność wskazana Laboratoria 15 h - obecność obowiązkowa Treści przedmiotu I. Podstawy elektrochemiiJonika- Transport ładunku w elektrolitach: elektrolity wodne,elektrolity aprotyczne, elektrolity polimerowe,elektrolity żelowe, elektrolity stałe.Elektrodyka - Granica faz metal /elektrolit, półprzewodnik /elektrolit, membrane elektrolit....
-
Chemiczne Źródła Prądu
e-Learning CoursesPrzedmiot przeznaczony dla Studentów I stopnia FTiMS kierunek KE, Obejmuje wykład 15 h - obecność wskazana Laboratoria 15 h - obecność obowiązkowa Treści przedmiotu I. Podstawy elektrochemiiJonika- Transport ładunku w elektrolitach: elektrolity wodne,elektrolity aprotyczne, elektrolity polimerowe,elektrolity żelowe, elektrolity stałe.Elektrodyka - Granica faz metal /elektrolit, półprzewodnik /elektrolit, membrane elektrolit....
-
Właściwości elastomerów poliuretanowych przewidzianych do zastosowania jako rdzeń polimerowy w elementach warstwowych typu SPS
PublicationPrzedstawiono wyniki badań właściwości wytrzymałościowych i termomechanicznych (DMTA)lanych elastomerów uretanowych przeznaczonych na rdzeń polimerowy w układach warstwowych stalowo-polimerowych znanych jako konstrukcje SPS (sandwich plate system). Poliuretany syntetyzowano metodą prepolimerową z diizocyjanianu MDI oraz oligoestroli o różnej budowie i ciężarze cząsteczkowym. Prepolimery przedłużano, za pomocą glikoli, amin lub...
-
Arcydzieło inzynierii budowlanej. Pierwszy stały most przez Wisłę
PublicationRys historyczny powstania mostu kolejowo-drogowego przez Wisłę w Tczewie, oddanego do użytku w październiku 1857 r. - z okazji 150-lecia istnienia. Omówiono źródła inspirujące twórców tego arcydzieła inżynierii mostowej oraz przyjęte przez nich rozwiązania konstrukcyjno-architektoniczne. Uzasadniono wartości historyczno-techniczne, dzięki którym most został uznany za Międzynarodowy Zabytek Inżynierii Budowlanej przez Amerykańskie...
-
Materialy polimerowe specjalnego przeznaczenia - Specjalność: Inżynieria materiałów polimerowy
e-Learning Courses -
Imigranci z państw poradzieckich na pobyt stały w Polsce w warunkach członkostwa w Unii Europejskiej
PublicationCelem pracy jest charakterystyka i określenie liczebności obywateli państw b. ZSRR przybywających do Polski na stałe w okresie w okresie przynależności do struktur europejskich.
-
Stały wzrost obciążeń ruchomych na drogach wyzwaniem w projektowaniu i utrzymaniu obiektów mostowych - przykład Niemiec
PublicationOpis zmian w obciążeniach ruchomych na drogach na przykładzie Niemiec. Analiza wzrastającego ruchu drogowego. Obliczenia normowe obciążeń mostów.
-
Metrological parameters of sulphur dioxide amperometric sensor containing addition of aprotic solvents
PublicationW publikacji zaprezentowano wyniki badań nad dodatku rozpuszczalnika aprotycznego do roztworu elektrolitu wewnętrznego czujnika na parametry metrologiczne prototypowego czujnika ditlenku siarki z membraną nafionową. Porównywano właściwości pięciu czujników różniących się składem elektrolitu. W każdym przypadku elektroda pracująca wykonana była ze złota, próżniowo napylonego na powierzchnię membrany. Roztwory elektrolitów zawierały...
-
Polymer humidity sensors deposited directly on PCB laminate substrate
PublicationW artykule przedstawiono wyniki badań stabilności polimerowych czujników wilgotności zbudowanych na podłożu z laminatu PCB
-
Influence of Analyte Flow Rate on Signal and Response Time of the Amperometric Gas Sensor with Nafion Membrane
PublicationW publikacji przedstawiono rezultaty badań nad wpływem zmian objętościowego natężenia przepływu gazu na sygnał i czas odpowiedzi prototypowego czujnika ditlenku siarki z membraną nafionową. Porównywano właściwości czujników różniących się materiałem elektrody pracującej oraz składem roztworu elektrolitu wewnętrznego. Zastosowano elektrody pracujące wykonane z napylonych próżniowo na powierzchnię membrany nafionowej złota i platyny....
-
Józef Kur prof. dr hab.
People -
Urządzenia elektrochemiczne wykorzystujące wysokotemperaturowe przewodniki protonowe
PublicationW artykule omówiono możliwe zastosowania wysokotemperaturowych przewodników protonowych. Omówiono zasadę działania różnych urządzeń elektrochemicznych opartych o elektrolit przewodzący protony.
-
Bożena Kostek prof. dr hab. inż.
People -
Łukasz Marcinkowski dr inż.
PeopleUrodził się 27 sierpnia 1986r. w Działdowie. W 2005 roku ukończył Liceum Ogólnokształcące im. Marii Dąbrowskiej w Żurominie. W tym samym roku rozpoczął studia na kierunku Technologia Chemiczna prowadzonym na Wydziale Chemicznym Politechniki Gdańskiej. W 2010 roku ukończył pierwszy stopień studiów uzyskując tytuł inżyniera, specjalność technologia organiczna, za pracę zatytułowaną „Weryfikacja empiryczna nowej metody wytwarzania...
-
Robert Hirsch dr hab. inż. arch.
People -
Reactions of solute species at an electrode modified with titanocene functionalized polypyrrole film: ferrocene and titanocene dichloride
PublicationPo raz pierwszy zbadano możliwość intermediacji ładunku poprzez centra tytanocenowe polimeru modyfikowanego chemicznie związanymi grupami dichloro tytanocenowymido polipirolu. Badano reakcje elektrodowe ferrocenu i dichlorotytanocenu. Wykazano aktywność elektrodową w zakresie potencjałów redoks pary Ti(IV/TiIII)w stosunku do reakcji redoks ferrocenu i reakcji dichlorotytanocenu. Wykazano, że centra TcCl2 polimeru są zadowalająco...
-
Influence of vacuum sublimation deposited metal layer thickness on metrological parameters of the amperometric gas sensor with Nafion membrane
PublicationThe paper presents the results of investigation on an influence of vacuum sublimation deposited platinum layer thickness on the signal, sensitivity and response time of a prototype of sulphur dioxide sensor with Nafion membrane. The working electrode was made by vacuum sublimation deposition of platinum on a surface of Nafion membrane. Pt layers deposited changed an initial structure of Nafion membrane and that phenomenon was utilized...
-
Influence of aprotic solvent on selectivity of an amperometric sensor with nafion membrane
PublicationW publikacji przedstawiono rezultaty badań dotyczące selektywności amperometrycznego czujnika ditlenku siarki z membraną nafionową wobec tlenku węgla i dwutlenku azotu jako interferentów. Zostały porównane współczynniki selektywności dla czujników wypełnionych roztworami elektrolitów zawierających wodne roztwory kwasu siarkowego i różne ilości rozpuszczalnika aprotycznego - dimetylosulfotlenku.
-
Impedance investigations of amperometric gas sensor containing aprotic solvent
PublicationSkonstruowany został amperometryczny czujnik gazowy w układzie trójelektrodowym ze złotą elektrodą roboczą bezpośrednio napyloną na membranę Nafionową. W publikacji przedstawiono wyniki badań charakterystyk czujnika do oznaczania ditlenku siarki wypełnionego elektrolitem zawierającym różne względne zawartości DMSO/H2O. Wyniki badań impedancyjnych zostały przeanalizowane w oparciu o zaproponowany elektryczny układ zastępczy.
-
Influence of aprotic solvent on a signal of an amperometric sensor with Nafion membrane
PublicationW pracy przedstawiono wyniki badań charakterystyk analitycznych amperometrycznego czujnika ditlenku siarki wyposażonego w mebranę nafionową i wypełnionego roztworami elektrolitów o różnej zawartości dimetylosulfotlenku. Ocenie poddany został wpływ zawartości DMSO w roztworze elektrolitu wewnętrznego czujnika oraz prędkości przepływu gazu na czułość czujnika i czas odpowiedzi na zmiany stężenia ditlenku siarki.
-
Influence of Humidity on Parameters of Amperometric Sensor with Nafion Membrane
PublicationPrzedstawiono wyniki badań wpływu umiarkowanych i wysokich wilgotności powietrza na sygnał, czułość i czas odpowiedzi prototypowego czujnika ditlenku siarki ze złotą elektrodą pracującą, próżniowo napyloną na powierzchnię membrany nafionowej. Zaprezentowano także wyniki badań impedancyjnych w zakresie potencjałów, w którym mechanizm utleniania ditlenku siarki jest kontrolowany aktywacyjnie i dyfuzyjnie. Parametry odpowiadające...
-
Performance of a Porous Electrolyte in Single-Chamber SOFCs
PublicationW pracy przedstawiono wyniki badań ogniwa paliwowego SOFC zbudowanego na bazie domieszkowanego tlenku cyrkonu, cermetu niklowego oraz perovskitu. Elektrolit został przygotowany jako warstwa porowata o grubości 18um. Ogniwo było badane w konfiguracji jednokomorowej.
-
Badanie efektywności zastosowania tłumików polimerowych do redukcji drgań tymczasowych trybun metalowych poddanych oddziaływaniom dynamicznym wywołanym zachowaniem widzów
PublicationNiegdyś trybuny metalowe wykorzystywane były tylko podczas wydarzeń sportowych. Dziś, wykorzystuje się je podczas koncertów muzycznych, festiwali oraz wydarzeń, w których uczestniczy duża liczba ludzi. Jednocześnie, użycie lekkich i smukłych elementów konstrukcyjnych prowadzi do redukcji wartości częstotliwości drgań własnych konstrukcji, przez co łatwiej wzbudzić ją do drgań. Konsekwencją tej sytuacji może być wystąpienie...
-
Badania stabilności chemicznej kompozytowego elektrolitu 3-YSZ-Al2O3 w stosunku do materiałów elektrodowych do zastosowania w średniotemperaturowych ogniwach paliwowych
PublicationJednym z podstawowych wymogów stawianych mate- riałom na elektrolity do średniotemperaturowych ogniw paliwowych IT-SOFC (ang. intermediate-temperature solid oxide fuel cells) jest ich kompatybilność chemiczna z elektrodami w temperaturach zarówno eksploatacji, jak i wytwarzania ogniw. W celu sprawdzenia, czy badany w pracy kompozytowy elektrolit o osnowie z częściowo stabilizowanego ditlenku cyrkonu i z wtrąceniami tlenku glinu...
-
Fabrication of solid oxide fuel cell supported on speciallyperformed ferrite-based perovskite cathode
PublicationW pracy przedstawiono warunki technologiczne niezbedne do wytworzenia tlenkowego ogniwa paliwowego na elencie nośnym z materiału perowskitowego LSF. Jako elektrolit stosowana była ceramika z tlenku ceru. Między innymi badany były właściwości elektryczne zarówno materiału katodowego jak i ogniwa.
-
Monika Arczyńska dr inż. arch.
PeopleArchitect and researcher with over 10 years of international experience in cultural projects. She has been working on the designs of Grand Egyptian Museum in Cairo, Palestinian Museum in East Bank, Giant’s Causeway Visitor Centre and National Centre for Contemporary Art in Moscow (with Heneghan Peng Architects). As a founder of A2P2 architecture & planning she runs architecture department of the company. In 2018 together with...
-
On electrochemical noise analysis for monitoring of uniform corrosion rate
PublicationSzybkość korozji jest określona przez rezystancję polaryzacyjną warstwy metal-elektrolit. Jej wartość może być wyznaczona za pomocą pomiarów szumów elektrochemicznych. Przedstawiono szczegółowo algorytm wyznaczania wartości rezystancji polaryzacyjnej na podstawie rejestrowanych sygnałów losowych dla przykładowych wyników badań eksperymentalnych. Oszacowano dokładność wyznaczanej wartości.
-
On stability of iodine doped TiO2 electrodes in pH varied aqueous electrolytes
PublicationW pracy przedstaiono charakterystykę elektrochemiczną warstwy domieszkowanego jodem TiO2 na podłożu platynowym. Wyniki badań prowadzone w elektrolitach o różnym pH pozowoliły na określenie właściwości na granicy faz elektroda - elektrolit. Wyznaczono zależność potencjału pasma płaskiego od pH elektrolitu, a charakter otrzymanej funkcji potwirdził stabilność proszku I-TiO2 w kontakcie s roztworem.
-
Właściwości elektrochemicznego czujnika NO2 wykorzystującego kinetykę reakcji na bazie Lisiconu.
PublicationW pracy przedstawiono badania elektrochemiznego czujnika gazów wykorzystującego kinetykę reakcji chemicznej. Czujnik wykonany został w technologii grubowarstwowej. Warstwę czynną stanowił elektrolit na bazie Lisiconu. Pomiary prowadzone były w mieszaninach syntetycznego powietrza i dwutlenku azotu o kontrolowanym składzie. Odpowiedź prądowo-napięciowa czujnika zależy od koncentracji NO2. Pokazano wpływ temperatury na właściwości...
-
Comparison of anode and electrolyte support configuration of single- chamber SOFC.
PublicationW pracy przedstawiono wyniki badań jednokomorowych ogniw paliwowych SOFC, wytworzonych na podłożu z anody i elektrolitu. Użyto typowych materiałów wykorzystywanych do budowy dwukomorowych ogniw paliwowych SOFC: elektrolit - domieszkowany tlenek cyrkonu, anoda - cermet niklowo cyrkonowy, katoda - lantanian strontowo manganowy. Ogniwa były przygotowane w technologii odlewania ceramicznego i sitodruku. Parametry syntezy katody były...
-
Single chamber solid oxide fuel cell - investigation of cathodes
PublicationSporo uwagi w ostatnim okresie przykuwają jednokomorowe ogniwa w związku z potencjalnym uroszczeniem konstrukcji w porównaniu z konwencjonalnymi ogniwami. W pracy zbadano wpływ warunków syntezy różnych materiałów katodowych na wydajność ogniw. Ogniwa zbudowane zostały z typowych materiałow stosowanych na ogniwa: stabilizowanego tleneku cyrkonu jako elektrolit, cermetu niklowego jako anody oraz samaru kobaltanu domieszkowanego strontem,...
-
Ciągły dostęp do informacji dla moblinych użytkowników, na przykładzie aplikacji dla lekarzy rodzinnych
PublicationW pracy przedstawiono stan wiedzy oraz możliwe rozwiązania, zapewniające stały dostęp do informacji dla moblinych klientów. Omówniono problemy z jakimi spotykamy się podczas projektowania oraz ogólny projekt aplikacji.
-
Zbigniew Korczewski prof. dr hab. inż.
PeopleProf. dr hab. inż. Zbigniew KORCZEWSKI, absolwent Wydziału Mechaniczno-Elektrycznego Wyższej Szkoły Marynarki Wojennej (obecnie Akademii Marynarki Wojennej) w Gdyni z 1983 r. z tytułem zawodowym magistra inżyniera mechanika w specjalności maszyny i siłownie okrętowe. Stopień naukowy doktora nauk technicznych w dyscyplinie „budowa i eksploatacja maszyn” uzyskany 11.03.1992 r., na podstawie rozprawy doktorskiej pt.: „Metoda diagnozowania...
-
Rekreowanie natury.
PublicationNiemieckie Łużyce, region leżący pomiędzy Berlinem a Dreznem, w 2000 roku stały się miejscem organizacji Międzynarodowej Wystawy Budowlanej - IBA Fürst-Pückler-Land, która okazała się jedną z ciekawszych inwestycji krajobrazowych w Europie.
-
Molar volumes and heat capacities of electrolytes and iIons in N,N-dimethylformamide
PublicationZmierzono gęstości i molowe pojemności elektrolitów typu 1:1 oraz o soli o wyższych liczbach ładunkowych jonów w roztworach w N,N-dimetyloformamidzie w temperaturze 25 stopni Celsjusza. W oparciu o te pomiary wyznaczono standardowe objętości molowe oraz standardowe wartości izobarycznych ciepeł molowych. Uzyskane wartości podzielono na udziały jonowe wykorzystując tetrafenyloboran tetrafenylofosfoniowy (TPTB) jako elektrolit odniesienia....
-
Core-Shell Nanoparticles with Hyperbranched Poly(arylene-oxindole) Interiors
PublicationCore-shell type star polymers composed of poly(tert-butyl acrylate) (poly(t-BuA)) arms and 100% hyperbranched poly(arylene-oxindole) interiors were synthesized via the "core-first" method. Atom transfer radical polymerization of t-BuA initiated by 2-bromopropionyl terminal groups of the hyperbranched core was applied for the synthesis of the stars. The resultant star structures were characterized by gel permeation chromatography...
-
The potential anti-tumor activity of neoteric solvents
PublicationCiecze jonowe stały się obiektem zainteresowania naukowców. Znajdują one coraz to szersze zastosowanie. Dlatego też ważne jest określenie ich właściwości Eko-toksycznych. Aktywność anty-nowotworowa i cytotoksyczna cieczy jonowych stała się zatem ważnym aspektem badań. Artykuł podsumowuje najnowsze wyniki badań nad cytotoksycznością tych rozpuszczalników
-
Aplication of impedance imaging to evaluation of organic coating degradation at a local scale
PublicationZaproponowano nowe podejście do oceny lokalnych właściwości elektrycznych powłok organicznych. Wykorzystuje ono mikroskop sił atomowych pracujący w trybie kontaktowym. Pomiędzy igłę mikroskopu i podłoże metalowe pokryte powłoką przykładany jest sinusoidalny napięciowy sygnał pobudzenia o zadanej częstotliwości i mierzony jest prądowy sygnał odpowiedzi. Zalety tego podejścia zostały zaprezentowane na przykładzie powłoki akrylowej...
-
Innowacyjność usług i metody jej pomiaru
PublicationKoncentrowanie rozważań teoretycznych i badawczych na innowacjach w przemyśle oraz niewystarczająca uwaga skierowana na innowacje w usługach stały się impulsem do podjęcia tematu innowacji w usługach. W artykule autorzy podjęli się zadania przedstawienia wybranych metod pomiaru innowacji z proponowanymi modyfikacjami na potrzeby polskiego sektora usługowego.
-
Metody elektrochemiczne w zastosowaniach biomedycznych 2022/2023
e-Learning CoursesPRZEDMIOT OBEJMUJE: WYKŁAD, LABORATORIUM, PROJEKT Treści wykładu Podstawy elektrochemii, elektryczna warstwa podwójna metal /elektrolit, półprzewodnik elektrolit. Kinetykaprocesów elektrodowych. Elektrokataliza. Podstawy metod pomiarowych: woltamperometria,chronoamperometria, elektrochemiczna spektroskopia impedancyjna. Wykorzystanie metodelektrochemicznych w projektowaniu sensorów w zastosowaniach biomedycznych. Biokompatybilnośćmateriałów...
-
Wykorzystanie interfejsów człowiek komputer w medycynie i rehabilitacji
PublicationRozwój technologii diametralnie zmienia niemal każdy aspekt ludzkiego życia. Maszyny, systemy informatyczne i komputery stały się codziennością, a interakcja między nimi jest możliwa dzięki staranie zaprojektowanym urządzeniom i programom, które stopniowo zacierają barierę w komunikacji pomiędzy człowiekiem i maszyną. Te urządzenia i programy nazywamy interfejsami człowiek-komputer.
-
Bezimienne nekropolie - udział gdańskich artystów w procesie organizowania założeń pomnikowych na terenach masowych eksterminacji z czasów II wojny światowej
PublicationArtykuł prezentuje wpływ twórczości artystów związanych z Gdańskiem na rozwój polskiej sztuki pomnikowej. Artystyczne koncepcje miejsc pamięci na terenach, gdzie podczas II wojny światowej miały miejsce masowe eksterminacje, wykreowane przez Franciszka Duszeńko, Adama Haupta, Wiktora Tołkina i Zdzisława Pidka stały się unikalnymi dziełami kommemoratywnymi na skalę międzynarodową.
-
Zrównoważony rozwój a gospodarka przestrzenna.
PublicationArtykuł dotyczy zagadnienia gospodarowania przestrzenią w warunkach rozwoju zrównoważonego. Omówiono w nim m.in. wnioski wypływające z dokumentów programowych opracowanych przez Unię Europejską a także z zasad równoważenia rozwoju przestrzennego. Uzupełnieniem tych treści stały się rozważania dotyczące szans równoważenia rozwoju przestrzennego w obecnych ramach prawa związanego z gospodarowaniem przestrzenią.
-
Zmiany wydajności wypływów wód podziemnych młodoglacjalnego obszaru morenowego na Pojezierzu Kaszubskim
PublicationW artykule zaprezentowano wyniki badań naturalnych wypływów wód podziemnych na obszarze Wzgórz Szymbarskich. Wyniki badań porównano w pomiarami prowadzonymi 40 lat wcześniej. Porównanie wydajności tych wypływów pokazuje ich niewielką zmienność. Trudno określić ogólną tendencję rozwoju czy zaniku źródeł. Wydaje się, że analizowane źródła maja stały charakter.
-
Elektrolity stosowane w tlenkowych ogniwach paliwowych
PublicationTlenkowe ogniwa paliwowe są jednym z obiecujących kandydatów na nowe źródło energii przyszłości. Dzięki wysokiej wydajności układów kogeneracji energii elektrycznej i cieplnej sięgającej 85% mają potencjał aby dużo efektywniej wykorzystywać paliwo obecnie stosowane w energetyce. Jednakże aby aplikacja na szerszą skalę była możliwa konieczne jest zoptymalizowanie parametrów pracy tych ogniw. Jednym z głównych elementów ogniwa SOFC...
-
E-LEARNING NA POLITECHNICE GDAŃSKIEJ - HISTORIA ROZWOJU W LATACH 1995-2020
PublicationInternet oraz kształcenie oparte na wykorzystaniu e-technologii stały się nieodłącznym elementem edukacji. Artykuł przedstawia zarys historii rozwoju e-learningu na Politechnice Gdańskiej, przykładowe rozwiązania technologiczne, elementy tworzenia struktur organizacyjnych oraz związanych z legislacją, a także wybrane projekty wykorzystujące szeroko pojęte e-technologie w edukacji akademickiej realizowanej na Uczelni
-
Aktualne trendy i rekomendacje w zakresie usuwania mikrozanieczyszczeń należących do farmaceutyków i pestycydów ze ścieków komunalnych
PublicationMikrozanieczyszczenia, przede wszystkim pestycydy oraz farmaceutyki, zyskują coraz większe zainteresowanie zarówno ze strony środowiska naukowego, administracji publicznej, jak również międzynarodowych organizacji rządowych i pozarządowych. W ostatnich latach jest obserwowany stały wzrost stężeń mikrozanieczyszczeń zarówno w glebie, jak i środowisku wodnym. Szczególne zagrożenie płynące ze strony pestycydów i farmaceutyków wynika...
-
Naziemne systemy radionawigacji morskiej i lotniczej
PublicationW artykule przedstawiono opis najbardziej znanych naziemnych systemów hiperbolicznych, które zostały zbudowane dla potrzeb radionawigacji morskiej i/lub lotniczej. Niektóre z nich obecnie już nie funkcjonują, np. GEE, OMEGA, DECCA, ale warto znać podstawy ich działania, gdyż w owym czasie stały się pierwowzorem dla systemów obecnie rozwijanych, tj. LORAN-C czy eLORAN.