Filters
total: 1863
filtered: 894
-
Catalog
- Publications 894 available results
- Journals 8 available results
- People 40 available results
- Inventions 8 available results
- Projects 10 available results
- Laboratories 1 available results
- Research Teams 1 available results
- e-Learning Courses 68 available results
- Events 8 available results
- Open Research Data 825 available results
Chosen catalog filters
Search results for: SPALANIE BIOMASY
-
Popioły z osadów ściekowych jako potencjalne surowce
PublicationOmówiono wybrane właściwości osadów z oczyszczalni ścieków komunalnych i popiołu powstającego ze spalania tych osadów w piecu fluidalnym.
-
RAPESEED PELLET - A BYPRODUCT OF BIODIESEL PRODUCTION - AS AN EXCELLENT RENEWABLE ENERGY SOURCE
PublicationVegetable oils are renewable feedstock currently being used for production of biofuels from sustainable biomass resources. The existing technology for producing diesel fuel from plant oils, such as rapeseed, soybean, canola and palm oil are largely centered on transesterification of oils with methanol to produce fatty acid methyl esters (FAME) or biodiesel. Rapeseed pellet - crushed seed residue from oil extraction is a byproduct...
-
Metan jako paliwo w zrównoważonym transporcie
PublicationAlternatywą dla ropy naftowej jest sprężony gaz ziemny (CNG). Jest on mieszaniną lekkich węglowodorów, głównie metanu (do 98% objętości), propanu i butanu, związków siarki i azotu oraz wody. Wysoka zawartość metanu gwarantuje dużą liczbę oktanową (120-130) i czyste spalanie gazu ziemnego
-
Optimised expression cassettes of hpt marker gene for biolistic transformation of Miscanthus sacchariflorus
Publication -
Effective and simple in vitro regeneration system of Miscanthus sinensis , M . × giganteus and M . sacchariflorus for planting and biotechnology purposes
Publication -
Influence of alkaline and oxidative pre-treatment of waste corn cobs on biohydrogen generation efficiency via dark fermentation
PublicationStages of waste corn cobs processing leading to the production of biohydrogen via dark fermentation are presented and discussed in this paper. Firstly, the effects of pretreatment conditions i.e. alkaline, alkaline-oxidizing and Fenton oxidizing pre-treatment of lignocellulosic biomass on the removal of lignin were examined. The solid residue obtained in the first stage was subjected to saccharification by means of enzymatic hydrolysis....
-
Valorization of paper-mill sludge laden with 2-chlorotoluene using hydroxyapatite@biochar nanocomposite to enrich methanogenic community: A techno-economic approach
PublicationWhile several studies have investigated the anaerobic digestion of paper-mill sludge (PMS), this technology suffers from nutrient insufficiency, inhibition by aromatic compounds, and low bio-CH4 yield. Hence, PMS was anaerobically co-digested with chicken manure (CM) and supplemented by hydroxyapatite@biochar (HAP@BC) nanocomposite for enhancing 2-chlorotoluene degradation and enriching the methanogenic archaea. Multiple continuous...
-
Annual variations in the solar energy conversion efficiency in will coppice stand.
PublicationMonitorowano produkcyjność plantacji wiklinowych w Uppsali w Szwecji w latach 1985-1994. Okazało się, że największa sprawność przetwarzania energii słonecznej w biomasę ma miejsce w drugim i trzecim roku uprawy wiklinowej (około 1%), natomiast w pierwszym i w czwartym roku sprawność ta jest 2 razy niższa i wynosi około 0,5%. Dyskutuje się przyczyny takiej sytuacji.
-
Application of the Mathar method to identify internal stress variation in steel as a welding process result
PublicationThe paper deals with the method to identify internal stresses in two-dimensional steel members. Steel members were investigated in the delivery stage and after assembly, by means of electric-arc welding. In order to perform the member assessment two methods to identify the stress variation were applied. The first is a non-destructive measurement method employing local external magnetic field and to detecting the induced voltage,...
-
Current and future emissions of selected heavy metals to the atmosphere from anthropogenic cources in Europe
PublicationPrzedstawiono wyniki obliczeń emisji As, Cd, Cr, Ni i Pb do powietrza ze źródeł antropogennych w Europie. Obecnie spalanie paliw jest głównym źródłem emisji As, Cd, Cr i Ni (powyżej 50 % ogólnej emisji tych metali), natomiast spalanie benzyny jest głównym źródłem emisji Pb. Zaobserwowano ciągłą redukcje emisji tych metali w Europie w ciagu ostatnich 40 lat. Powiększający się stan wiedzy nt. źródeł, emisji oraz transportu i zachowania...
-
Influence of Different Biofuels on the Efficiency of Gas Turbine Cycles for Prosumer and Distributed Energy Power Plants
PublicationThe efficiency of a gas turbine can be affected by the use of different biofuels usually with a relatively Lower Heating Value (LHV). The paper evaluates the impact of calorific value of fuel on turbine performance and analyzes the possibilities of optimizing turbine construction from the point of view of maximum efficiency for a particular fuel. The several variants of design of small power microturbines dedicated to various biofuels...
-
The metabolic activity of denitrifying microorganisms accumulating polyphosphate in response to addition of fusel oil
PublicationThe effect of distillery waste product (fusel oil) as an alternative external organic carbon source (EOCS) was investigated in terms of the metabolic properties of denitrifying polyphosphate accumulating organisms (DPAOs). Samples of the non-acclimated biomass were collected from a local full-scale wastewater treatment plant employing A2/O type bioreactors. The acclimated biomass was obtained after cultivation (with fusel oil added)...
-
Analiza elementarna osadów ściekowych z wybranych oczyszczalni ścieków woj. pomorskiego
PublicationMożliwości wykorzystania analiz elementarnych do szacunkowej kalkulacji potencjału energetycznego osadów ściekowych na przykładzie wzoru empirycznego Vondracka.Ciepło spalania i wartość opałowa osadów ściekowych
-
Dezodoryzacja ciekłych produktów, pochodzących z pirolizy opon samochodowych
PublicationPrzeprowadzono badania nad pozbawieniem zapachu oleju, pochodzącego z pirolizy opon samochodowych. Sprawdzono, czy efektywność dezodoryzacji nie wpływa na obniżenie wartość ciepła spalania badanego oleju
-
Increase of the effective energy from the radiant tube equipped with regenerative system in comparison with conventional recuperative system
PublicationPrzedstawiono wyniki badań eksperymentalnych spalania HiTAC (High Temperature Air Combustion) z użyciem rury promieniującej w celu porównania systemu palników regeneracyjnych z konwencjonalnym systemem rekuperacyjnym.
-
Możliwości energetycznego wykorzystania osadów ściekowych jako paliwa
PublicationObecnie szeroko dyskutowana jest efektywność energetyczna oczyszczalni, stąd istotnym zagadnieniem staje się prawidłowe wykorzystanie potencjału energetycznego osadów ściekowych (CHP i ITPO). Realizacja termicznej przeróbki osadów ściekowych wymaga znajomości właściwości energetycznych (ciepło spalania, wartość opałowa, zawartość wody) oraz składu pierwiastkowego, wskazującego na zawartość substancji lotnych i mineralnych osadów...
-
A model of fuel combustion process in the marine reciprocating engine work space taking into account load and wear of crankshaft-piston assembly and the theory of semi-Markov processes
PublicationThe ar ticle analyses the operation of reciprocal internal combu stion engines, with mar ine engines u sed a s an example. The analysis takes into account types of energy conversion in the work spaces (cylinders) of these engines, loads of their crankshaft-piston assemblies, and types of fuel combustion which can take place in these spaces during engine operation. It is highlighted that the analysed time-dependent loads of marine...
-
Utilization of rapeseed pellet from fatty acid methyl esters production as an energy source
PublicationRapeseed pellet – crushed seed residue from oil extraction is a by-product of fatty acid methyl esters production process. As other types of biomass, it can either be burned directly in furnaces or processed to increase its energetic value. Biomass is renewable, abundant and has domestic usage; the sources of biomass can help the world reduce its dependence on petroleum products, fossil coal and natural gas. Energetically effective...
-
Modeling and optimization of chemical-treated torrefaction of wheat straw to improve energy density by response surface methodology
PublicationToday, torrefaction is important technique for extending the potential of biomass for improvement of energy density. The independent variables investigated for torrefaction study were temperature, retention time, acid concentration, and particle size. The experiment was designed by central composite design (CCD) method using design expert (version 11). The three dependent variables were higher heating value (HHV), energy enhancement...
-
Current Status, Barriers and Development Perspectives for Circular Bioeconomy in Polish South Baltic Area
PublicationThe following article presents the current legal situation in Poland as well as in the European Union. Data on biomass production in the Polish South Baltic area were analyzed, along with an indication of the key sectors for the development of bioeconomy. Presentation of the current state of biomass management was made and areas necessary for development were indicated to facilitate the sustainable management of biomass and waste...
-
Właściwości i spawalność dwufazowych stali odpornych na korozję typu duplex = Mechanical properties and weldability of duplex stainless steels
PublicationW artykule scharakteryzowano nowoczesne stale odporne na korozję o strukturze ferrytyczno- austenitycznej typu duplex podając ich skład chemiczny, strukturę, właściwości mechaniczne i odporność korozyjną. Przedstawiono podstawowe problemy, które mogą wystąpić podczas spawania tego typu stali. Omówiono przemiany fazowe w strukturze stali zachodzące pod wpływem obróbki cieplnej i cieplnych cykli spawania oraz ich wpływ na właściwości...
-
Wpływ techniki ściegu odpuszczającego na spawalność stali S355G10+N pod wodą
PublicationW artykule scharakteryzowano idee spawania mokrego oraz stosowanie techniki ściegów odpuszczających. Przedstawiono wpływ zastosowania techniki ściegu odpuszczającego na skłonność stali podwyższonej wytrzymałości S355G10+N do pękania zimnego wyrażoną twardością strefy wpływu ciepła w warunkach spawania podwodnego. Badania przeprowadzono na próbkach spawanych techniką mokrą elektrodami otulonymi (MMA). W wyniku zrealizowanych badań...
-
"Numeryczna symulacja pracy gazowego kotła wodnego raz ocena jego wpływu na środowisko"
PublicationIlość dostarczanego powietrza oraz rozkład jego koncentracji w komorze paleniskowej mają istotny wpływ na prawidłowość przebiegu procesu spalania. Uzyskanie jednorodnego rozkładu jest praktycznie niemożliwe, dlatego powietrze dostarczane jest w nadmiarze. Konieczne jest jednak dobranie takiej wartości współczynnika nadmiaru powietrza, która pozwoli ograniczyć stratę wylotową, utrzymując przy tym wartości emisji na możliwie niskim...
-
"Numeryczna symulacja pracy gazowego kotła wodnego oraz ocena jego wpływu na środowisko"
PublicationIlość dostarczanego powietrza oraz rozkład jego koncentracji w komorze paleniskowej mają istotny wpływ na prawidłowość przebiegu procesu spalania. Uzyskanie jednorodnego rozkładu jest praktycznie niemożliwe, dlatego powietrze dostarczane jest w nadmiarze. Konieczne jest jednak dobranie takiej wartości współczynnika nadmiaru powietrza, która pozwoli ograniczyć stratę wylotową, utrzymując przy tym wartości emisji na możliwie niskim...
-
Numeryczna symulacja pracy gazowego kotła wodnego oraz ocena jego wpływu na środowisko
PublicationIlość dostarczanego powietrza oraz rozkład jego koncentracji w komorze paleniskowej mają istotny wpływ na prawidłowość przebiegu procesu spalania. Uzyskanie jednorodnego rozkładu jest praktycznie niemożliwe, dlatego powietrze dostarczane jest w nadmiarze. Konieczne jest jednak dobranie takiej wartości współczynnika nadmiaru powietrza, która pozwoli ograniczyć stratę wylotową, utrzymując przy tym wartości emisji na możliwie niskim...
-
Investigations of dissimilar stainless steels welded joints for chemical tankers construction
PublicationArtykuł przedstawia właściwości mechaniczne złączy różnoimiennych stali typu duplex oraz austenitycznej typu 316L otrzymanych za pomocą spawania automatycznego łukiem krytym. Wykazano możliwość wykorzystania wysokowydajnej metody SAW w miejsce dotychczas stosowanych metod GTAW i GMAW do spawania blach zbiorników statków do przewozu chemikaliów.
-
Substance Flow Analysis of Mercury Affecting Water Quality in the European Union
PublicationW pracy zastosowano metodę SFA (Substance Flow Analysis) do oceny źródeł transportu i składowania rtęci w wodzie na terenie UE. W wyniku analizy stopnia zanieczyszczenia środowiska w przeszłości jak i scenariuszy zmian tego zanieczyszczenia w przyszłości stwierdzono, że spalanie paliw zawierających rtęć, takich jak węgiel i olej stanowi główne źródło zanieczyszczenia wody rtęcią.
-
Charakterystyka porównawcza zgazowania drewna bukowego i RDF w reaktorze przeciwprądowym
PublicationRozproszone małe układy produkcji ciepła to coraz popularniejszy trend w energetyce. Praca opisuje możliwości zgazowania biomasy i odpadów w reaktorze przeciwprądowym małej mocy. Zgazowanie odpadów jest obiecującą metodą ich utylizacji. W pracy porównano rozkład temperatur uzyskany podczas zgazowania biomasy i WPS dla całej wysokości reaktora. Porównane zostały składy gazu generatorowego oraz jego kaloryczność. Podczas prób badano...
-
Gas Turbine Cycle with External Combustion Chamber for Prosumer and Distributed Energy Systems
PublicationThe use of various biofuels, usually of relatively small Lower Heating Value (LHV), affects the gas turbine efficiency. The present paper shows that applying the proposed air by-pass system of the combustor at the turbine exit causes tan increase of efficiency of the turbine cycle increased by a few points. This solution appears very promising also in combined gas/steam turbine power plants. The comparison of a turbine set operating...
-
Nowego typu analizator z czujnikiem pelistorowym, przeznaczony do monitorowania czystości wodoru.
PublicationPrzedstawiono wyniki i wnioski wynikające ze wstępnych badań eksploatacyjnych nowego typu analizatora z czujnikiem katalitycznego spalania. Urządzenie zostało zainstalowane w EC Gdańsk jako dodatkowy analizator a jego wskazania zostały porównane ze standardowym przyrządem.
-
Wstępne badania spawalności stali dupleks typu 2205 w środowisku wodnym metodą mokrą
PublicationW pracy przedstawiono wstępne wyniki badań spawalności stali ferrytyczno-austenitycznej odpornej na korozję typu dupleks 2205 w środowisku wodnym, metodą mokrą, elektrodami otulonymi. Omówiono wpływ cyklu cieplnego spawania na strukturę i właściwości napoin wykonanych pod wodą. Zrealizowane wstępne badania wykazały przydatność stali dupleks do spawania w środowisku wodnym.
-
Właściwości mechaniczne złączy różnoimiennych stali odpornych na korozję
PublicationArtykuł przedstawia właściwości mechaniczne złączy różnoimiennych stali typu duplex oraz austenitycznej typu 316L otrzymanych za pomocą spawania automatycznego łukiem krytym (SAW). Wykazano możliwość wykorzystania wysokowydajnej metody spawania automatycznego łukiem krytym do łączenia blach zbiorników statków do przewozu chemikaliów. Uzyskano złącza o zadawalających właściwościach mechanicznych spełniających wymagania towarzystwa...
-
Obliczanie czasów chłodzenia spawanych łukowo złączy stali odpornych na korozję = Cooling times calculation for stainless steels arc welded joints.
PublicationPrzedstawiono wpływ właściwości cieplnych i parametrów spawania stali odpornych na korozję na czas chłodzenia złącza w zakresie temperatur 800-500oC. Przedstawiono analityczne obliczenia tego czasu. W oparciu o wyniki badań rzeczywistych cykli cieplnych spawania stali typu duplex 2205 opracowano wzór do obliczania czasów chłodzenia złącza 800-500 C.
-
Modelling of high temperature air/steam gasification of biomassand solid wastes in view of hydrogen-rich gas production
PublicationPrzedstawiono zaawansowane technologie produkcji gazu bogatego w wodór z biomasy i odpadów komunalnych. Przeprowadzono badania eksperymentalne na stanowisku pomiarowym wykonanym w skali półprzemysłowej. Otrzymano obiecujące rezultaty podczas zgazowania palet drewnianych gazem o różnej zawartości pary wodnej.
-
Wpływ wybranych produktów pirolizy na zanieczyszczenie powietrza atmosferycznego
PublicationOd czasu wejścia Polski do Unii europejskiej dostosowano polskie prawo do unijnych dyrektyw, które narzucają na przedsiębiorców obowiązek zagospodarowania 75% powstającego odpadu, jakim są zużyte opony samochodowe. Obecnie w Polsce najczęściej stosowaną metodą utylizacji tego odpadu jest spalanie w cementowniach. Niemniej jednak podejmowane są próby wprowadzenia na skalę przemysłową pirolizy opon samochodowych jako alternatywnej...
-
ACTIVATED BIOCHAR AS AN ADSORBENT OF ORGANIC POLLUTANTS FOR WATER AND WASTEWATER TREATMENT
PublicationThe use of biomass, especially waste biomass, as an alternative energy source is a very important issue today. Pyrolysis is a process of thermal degradation of raw material and one of its products is biochar. This product is mainly distinguished by its high carbon content, and by improving its quality through activation, it can be more widely used. Activated biocarbon has a strongly developed surface and porous structure, and as...
-
Adaptive response of microbial communities to soluble microbial products.
PublicationBadano wpływ obecności ubocznych produktów mikroorganizmów na stężenie biomasy osadu czynnego oraz na efektywność obniżenia ładunku BZT5 i ChZT w ściekach syntetycznych. Doświadczenia prowadzono w obecności ubocznych produktów mikroorganizmów (Soluble Microbial Products) oraz w warunkach pozbawionych tych produktów.
-
Wpływ mikrostruktury stali niskostopowych o wysokiej wytrzymałości na ich spawalność
PublicationMikrostruktura stali niskostopowych o wysokiej wytrzymałości wpływa na skłonność do pęknięć zimnych, ponieważ ma wpływ na hartowność i twardość maksymalną SWC. Dwa gatunki stali o wysokiej wytrzymałości 18G2AV i 14HNMBCu, w różnych stanach obróbki cieplnej, zostały poddane symulowanym cyklom cieplnym spawania. Maksymlana twardość SWC zależna jest od struktury przed cyklem cieplnym spawania.
-
Analiza porównawcza metod zwiększania nośności i sztywności stalowych, doczołowych węzłów śrubowych.
PublicationInnowacyjna, w porównaniu z dotychczas stosowanym sposobem, metoda obliczania nośności stalowych węzłów została wdrożona wraz z normami europejskimi. Pozwala ona dokładniej odwzo-rować rzeczywistą pracę poszczególnych części węzła, gdyż wynik obliczeń uzależniony jest od znacznie większej liczby zmiennych. Dzięki postępowi technologicznemu w zakresie metalurgii oraz badaniom naukowym obecnie możliwe jest wzmacnianie połączeń...
-
Investigation of the flow, heat and mass transfer and emissions in pulverized fuel fired boiler using physical and numerical modeling.
PublicationPraca przedstawia wykorzystanie techniki modelowania fizycznego trójwymiarowego oraz obliczeń numerycznych umożliwiających symulację rzeczywistych procesów spalania paliw stałych i gazowych w urządzeniach energetycznych. Dodatkowo wyniki obliczeń porównano z wynikami modelowania fizycznego oraz pomiarów na obiekcie rzeczywistym.
-
Hydroliza materiału lignocelulozowego w warunkach podwyższonego ciśnienia i temperatury połączona z gwałtownym rozprężaniem wody
PublicationWykorzystanie biomasy na cele energetyczne jako alternatywy dla paliw kopalnych jest atrakcyjne zarówno z powodów ekonomicznych jak i ekologicznych. Jedną z metod umożliwiających przygotowanie materiału lignocelulozowego do produkcji paliw takich jak etanol bądź metan, w procesie fermentacji, jest hydroliza.
-
Modeling of a rock fall using the discrete element method and study of the seismic signal
PublicationMechanizm dużego spadającego bloku skalnego lub lawiny pozostaje nadal słabo rozpoznany zarówno w zakresie pęknięć jak i procesów propagacji. Jedynie ilościowe dane, które aktualnie są mierzone i uchwytne podczas spadania skały, zarejestrowane są jako sejsmiczne sygnały przez szereg sejsmografów. Właściwości sygnału (amplituda, trwanie, częstotliwość) są wyraźnie powiązane z cechami spadania (masa, wysokość spadania, odległość...
-
Logos i etos w myśli antropologicznej Anny- Teresy Tymienieckiej (aspekt porządku)
PublicationW artykule przedstawiłem związek logosu i etosu w aspekcie początku w myśli antropologicznej filozofki. Próbowałem pokazać, że indywiduum ludzkie rozwija samo siebie poprzez stawanie się w procesie życia, w jedności wszystkiego, co żyje. W ramach takiej perspektywy homo creator uzyskuje dostęp do novum sensu uniwersum, Ponadto usiłowałem pokazać, że na przykładzie filozofii życia Tymienieckiej zachodzi realne "spotkanie się" Logosu...
-
Challenges and recent advances in bio-based isocyanate production.
PublicationPolyurethanes (PUs) are key players in the plastics industry. According to the Global Polyurethane Market (2019–2023), their value in the global market reached $95.13 billion in 2019 and is expected to grow at a compound annual growth rate of 12%. This is in line with the increase in the number of research papers and patents on the synthesis and application of petroleum-based PUs (P-PUs) and biomass or green PUs (G-PUs) (from 67 657...
-
Proekologiczne odnawialne źródła energii
PublicationKsiążka poświęcona proekologicznym odnawialnym źródłom energii w kontekście tradycyjnych, nieodnawialnych nośników energii i ich wpływu na degradację środowiska. Scharakteryzowano, podano przykłady wykorzystania, koszty inwestycji i eksploatacji energii ze źródeł odnawialnych, w tym energii słonecznej, wiatrowej, wody, biomasy, geotermalnej i innych.
-
Spawalność tytanu Grade 2 na przykładzie płaszczowo-rurowego wymiennika ciepła
PublicationW artykule scharakteryzowano właściwości, obszary zastosowania i problemy związane ze spawalnością tytanu i jego stopów. Opracowano technologię spawania metodą TIG płaszczowo-rurowego wymiennika ciepła typu JAD B z tytanu Grade 2, zaprezentowano wyniki badań nieniszczących i niszczących złączy spawanych. Szczególną uwagę zwrócono na trudności związane z przygotowaniem krawędzi elementów do spawania i wynikające z nich niezgodności...
-
OTRZYMYWANIE BIOWODORU Z ODPADÓW LIGNOCELULOZOWYCh
Publicationnergia elektrycznaobecnie jest przede wszystkimwytwarzana na drodze spalania węgla,ciężkiego oleju opałowego z ropy naftowejlubgazu ziemnego, które sąnieodnawialnymi źródłamienergii. Globalne zapotrzebowanie oraz zużycie energiiwzrasta wtempie 2-3% rocznie. Dlatego poszukujesię alternatywnych odnawialnych surowcówoszczególnym znaczeniu w wytwarzaniu biopaliw.
-
Kontrola procesowa za pomocą technik czujnikowych nowych metod selektywnego oczyszczania biogazu ze związków uciążliwych zapachowo
PublicationW obecnym czasie dużą uwagę zwraca się na opracowanie efektywnej technologii oczyszczania biogazu do gazu wysokometanowego. Głównym celem rozprawy doktorskiej było opracowanie ekonomicznie opłacalnych absorbentów do efektywnego oczyszczania strumieni biogazu z substancji uciążliwych zapachowo. Procesy absorpcji fizycznej prowadzono z wykorzystaniem zaprojektowanych i otrzymanych dotąd jeszcze nie publikowanych sorbentów na bazie...
-
Macrophytobenthos in the Puck Bay in 2010–2018 Dataset
PublicationThe dataset titled Biomass of macrophytobenthos in the Puck Bay in 2010-2018 con-tains data on the qualitative composition and biomass of macrophytobenthos (flow-er plants and macroalgae) in samples collected in the Puck Bay area (Gulf of Gdańsk, southern Baltic Sea) at 20 stations between 2010–2018. The data was supplemented with additional information: values of measured parameters of water and sediment, e.g. tem-perature...
-
Możliwości sterowania ilością wodoru dyfundującego w złączach spawanych
PublicationW pracy omówiono metalurgiczne i technologiczne czynniki wpływające na obecność wodoru dyfundującego w stopiwie uzyskanym w środowisku powietrznym i pod wodą oraz podano metody obniżania jego ilości. Przedstawiono wyniki badań ukierunkowanych na określenie wpływu warunków i parametrów spawania na nawodorowanie stopiwa. Opracowano i podano zależności umożliwiające prognozowanie zawartości wodoru w złączach wykonanych pod wodą...