prof. dr hab. inż. Józef Pacyna
Zatrudnienie
Publikacje
Filtry
wszystkich: 41
Katalog Publikacji
Rok 2023
-
Mercury in the Polish part of the Baltic Sea: A response to decreased atmospheric deposition and changing environment
PublikacjaOur review of the literature showed that since the beginning of the socio-economic transformation in Poland in the 1990s, the downward trend in Hg emissions and its deposition in the southern Baltic Sea was followed by a simultaneous decrease in Hg levels in water and marine plants and animals. Hg concentrations in the biota lowered to values that pose no or low risk to wildlife and seafood consumers. However, in the first decade...
Rok 2021
-
Status and trends of mercury pollution of the atmosphere and terrestrial ecosystems in Poland
PublikacjaThe goal of this paper is to assess the current status and trends of total mercury (THg) contamination of the atmosphere and terrestrial ecosystems in Poland. The study shows that the reduced domestic and worldwide atmospheric emission of Hg resulted in decreased THg level in the terrestrial biotope and biosphere. Considering that Poland is one of the main Hg emitters in Europe, the THg concentrations in its abiotic environment...
Rok 2016
-
Modeling the global atmospheric transport and deposition of mercury to the Great Lakes
PublikacjaMercury contamination in the Great Lakes continues to have important public health and wildlife ecotoxicology impacts, and atmospheric deposition is a significant ongoing loading pathway. The objective of this study was to estimate the amount and source-attribution for atmospheric mercury deposition to each lake, information needed to prioritize amelioration efforts. A new global, Eulerian version of the HYSPLIT-Hg model was used...
-
Przegląd praktyk zarządzania jakością powietrza w wybranych miastach europejskich
PublikacjaPonad 80% Europejczyków zamieszkujących tereny zurbanizowane oddycha powietrzem wykraczającym pod względem zanieczyszczeń ponad normy ustanowione przez WHO. O tym jak ważny jest to problem świadczy także wpisanie go jako jeden z kluczowych elementów strategii UE dot. ochrony środowiska. Poza wymiarem ekologicznym jest to również problem stanowiący realne zagrożenie dla życia ludzi. Z powodu złej jakości powietrza corocznie na świecie...
Rok 2015
-
Climate Change Impacts on Environmental and Human Exposure to Mercury in the Arctic
PublikacjaThis paper reviews information from the literature and the EU ArcRisk project to assess whether climate change results in an increase or decrease in exposure to mercury (Hg) in the Arctic, and if this in turn will impact the risks related to its harmful effects. It presents the state-of-the art of knowledge on atmospheric mercury emissions from anthropogenic sources worldwide, the long-range transport to the Arctic, and it discusses...
-
Impacts on human health in the Arctic owing to climate-induced changes in contaminant cycling – The EU ArcRisk project policy outcome
PublikacjaResults of the EU ArcRisk project on human health impacts in the Arctic owing to climate-induced changes in contaminant cycling are summarized in the context of their policy application. The question on how will climate change affect the transport of selected persistent organic pollutants (POPs) and mercury, both to and within the Arctic has been addressed, as well as the issue of human health impacts of these pollutants in the...
-
Metals in the environment as risk factors for infectious diseases: gaps and opportunities
PublikacjaThis chapter aims to provide insights into current knowledge and gaps in our understanding of the influence that trace metals in the environment have on the pathogenesis of infectious diseases. By reducing immune function, trace metal deficiencies may substantially contribute to the global burden of diarhea, pneumonia, and malaria. Improved methods and biomarkers for assessing the risk of trace metals deficiencies and toxicities...
-
New technologies using Trace Metals of Concern
PublikacjaThis chapter discusses the occurrence, material flows, technical applications of and pollution by platinum, palladium, thallium, rare earth elements, gold , silver, and antimony, all of which are essential for global economic growth. Modern technology relies on theses chemicals for the production of various industrial goods. however, their use releases pollutants into the environment, thus posing a threat to human health.
Rok 2013
-
Toward the next generation of air quality monitoring: Mercury
PublikacjaMercury is a global pollutant that is ubiquitous in the environment. Enrichment of mercury in the biosphere as the result of human activities and subsequent production of methylmercury (MeHg) has resulted in elevated concentrations in fish, wildlife and marine mammals globally. Elemental mercury (Hg0) is the most common form of mercury in the atmosphere, and the form that is most readily transported long distances from its emission...
Rok 2012
-
Scenarios of mercury emission to air, water and soil in Poland to year 2020
Publikacja -
Scenariusze emisji rtęci do powietrza, wód i gleby w Polsce do roku 2020
Publikacja -
Substance Flow Analysis of Mercury Affecting Water Quality in the European Union
PublikacjaW pracy zastosowano metodę SFA (Substance Flow Analysis) do oceny źródeł transportu i składowania rtęci w wodzie na terenie UE. W wyniku analizy stopnia zanieczyszczenia środowiska w przeszłości jak i scenariuszy zmian tego zanieczyszczenia w przyszłości stwierdzono, że spalanie paliw zawierających rtęć, takich jak węgiel i olej stanowi główne źródło zanieczyszczenia wody rtęcią.
Rok 2010
-
Emisja rtęci z polskiej energetyki = Mercury emission from polish energy sector
PublikacjaEnergetyka jest głównym źródłem emisji rtęci- według krajowej inwentaryzacji emisji metali ciężkich. Jednak podawana emisja z elektrowni i elektrociepłowni spalających węgiel kamienny wydaje się być zawyżona. Najnowsze badania wykazują niższą zawartość rtęci w węglu kamiennym (50-150 ppb) niż w węglu brunatnym (120-370ppb). Istnieje zatem potrzeba weryfikacji stosowanych wskaźników emisji dla procesów spalania węgla, które służą...
-
Emisja rtęci z polskiej energetyki = Mercury emission from polish energy sector
Publikacja
Rok 2009
-
Economic benefits from decreased mercury emissions: Projections for 2020
PublikacjaRozne procesy antropogenne zwiększyły ekspozycję ludzi i zwierząt na toksyczna metylortęć. Oszacowano, że emisje rtęci wzrosna o około 25% miedzy latami 2005 i 2020. Jeśli utrzyma się ich dzisiejszy trend. Stwierdzono, że straty społeczne w skali globalnej, związane ze spożywaniem metylortęci i mierzone w obniżaniu się IQ ludzi, moga wynieść około 3.7 biliona USD rocznie. Ten koszt zwiazany z wdychaniem par rtęci jest znacznie...
-
Mercury emission from coal-fired power plants in Poland
PublikacjaPrzedstawiono główne źródła emisji rtęci w Polsce. W zwiazku z dużą ilością spalanego węgla, jak również planami na przyszłość węgiel kamienny i brunatny jest i będzie podstawowym źródłem produkcji energii w Polsce. Ponieważ węgiel zawiera rtęć, to podczas spalania węgla rtęć uwalniania jest do atmosfery. Spalanie węgla w elektrowniach jest i będzie w najbliższym czasie głównym źródłem emisji rtęci w Polsce. W pracy opisano metody...
Rok 2008
-
Changes of emissions and atmospheric deposition of mercury, lead and cadmium
PublikacjaPrzedstawiono informacje o zmianach emisji rtęci, ołowiu i kadmu w przeszłości, jak również przedyskutowano poziom aktualnych emisji tych zanieczyszczeń oraz ich scenariusze zmian w przyszłości. Przeanalizowano wpływ różnych parametrów na zmiany emisji w tym stopień implementacji różnych strategii kontroli emisji w Europie. Scenariusze zmian emisji w przyszłości oparte są na scenariuszach rozwoju gospodarczego w poszczególnych...
-
Modeling of behavior of organic pollutants in aquatic and related ecosystems
PublikacjaW pracy omówiono możliwości wykorzystania różnych modeli do opisu zjawisk migracji oraz przemian w środowisku wodnym ksenobiotyków z grupy trwałych zanieczyszczeń organicznych (TZO). Przedstawiono charakterystykę zarówno modeli otwartych, jak i zamkniętych w warunkach ustalonych, jak i w warunkach nierównowagowych.
-
[Rozdział] 1. Metale ciężkie w środowisku jako problem ogólnoeuropejski
PublikacjaMetale ciężkie stanowią poważne zagrożenie środowiska ze względu na ich toksyczne oddziaływanie na poszczególne elementy środowiska i bioakumulację w łańcuchu pokarmowym zwierząt i ludzi. Celem pracy jest przedstawienie zanieczyszczenia środowiska rtęcią, ołowiem i kadmem jako problemu o znaczeniu ogólnoeuropejskim, a nie ważnym tylko w skali lokalnej. Metale ciężkie emitowane do atmosfery w jednej części Europy są transportowane...
-
[Rozdział] 2. Prognoza emisji metali ciężkich do atmosfery z obszaru Europy w perspektywie roku 2020
PublikacjaWiedza na temat przyszłych, spodziewanych lub wymaganych, poziomów emisji zanieczyszczeń powietrza w Europie jest jedną z podstawowych informacji wykorzystywanych przy sporządzaniu różnego rodzaju długoterminowych strategii wspomagających politykę środowiskową Unii Europejskiej, programów zajmujących się zarządzaniem jakością powietrza atmosferycznego, czy też ocen narażenia zdrowotnego ludności. Przedstawiona prognoza emisji,...
Rok 2007
-
Current and future emissions of selected heavy metals to the atmosphere from anthropogenic cources in Europe
Publikacja -
Current and future emissions of selected heavy metals to the atmosphere from anthropogenic cources in Europe
PublikacjaPrzedstawiono wyniki obliczeń emisji As, Cd, Cr, Ni i Pb do powietrza ze źródeł antropogennych w Europie. Obecnie spalanie paliw jest głównym źródłem emisji As, Cd, Cr i Ni (powyżej 50 % ogólnej emisji tych metali), natomiast spalanie benzyny jest głównym źródłem emisji Pb. Zaobserwowano ciągłą redukcje emisji tych metali w Europie w ciagu ostatnich 40 lat. Powiększający się stan wiedzy nt. źródeł, emisji oraz transportu i zachowania...
-
Modelowanie procesów migracji zanieczyszczeń organicznych w środowisku wodnym = Modelling of migration of organic xenobiotics in aquatic environment
PublikacjaPrzedstawiono zagadnienia związane z modelowaniem migracji związków chemicznych w środowisku. Zamieszczono także sposób konstruowania modeli i przegląd najważniejszych typów modeli migracji wraz z przykładami oraz wyniki, jakie można uzyskać za pomocą poszczególnych grup modeli. W pracy zawarto również podział modeli migracji ze względu na sposób przedstawienia transportu zanieczyszczeń, poziom kompilacji i zakres obszaru modelowania....
-
Możliwości redukcji emisji rtęci ze spalania węgla
PublikacjaW pracy przeanalizowano ogólny stan wiedzy dotyczący emisji rtęci z procesów spalania paliw stałych oraz form emisji rtęci z elektrowni węglowych. Omówiono problem specjacji emitowanej rtęci ze spalania różnych typów węgla. Przeanalizowano wpływ obecności w paliwie Cl, S, Ca oraz składu mineralnego paliwa na formę występowania rtęci.
-
Scenariusze emisji metali ciężkich, dioksyn i PCB w Europie do 2020 roku
Publikacja -
Scenariusze emisji metali ciężkich, dioksyn i PCB w Europie do 2020 roku
Publikacja -
Socioeconomic consequences of mercury use and pollution
PublikacjaW przeszłości działalność ludzka powodowała emisje rtęci do biosfery bez większego zainteresowania się skutkami tej emisji dla zdrowia ludzi i środowiska. W pracy przedstawiono różne drogi narażenia na rtęć ludzi i środowiska. Konsumpcja ryb jest główną drogą narażenia na działanie metylowych związków rtęci. Ludzie narażeni są również na wdychanie dużych ilości gazowej rtęci w formie elementarnej. Proponuje się aby analizować kompletny...
-
Towards a global historical emission inventory for selected PCB congeners - a mass balance approach. 3. An update
PublikacjaPoprzednie prace autorów zawierały bardzo istotne informacje do oceny stężeń związków polychlorobifenylowych (PCB) w rejonach oddalonych od dużych źródeł emisji tych związków jak i w środowisku globalnym. Okazało się, że niezbędna jest modyfikacja emisji PCB po roku 2000. Przedstawiono nowe dane o produkcji PCB w Polsce oraz nowe dane nt. składu chemicznego różnych produktów technicznych opartych na PCB. Ulepszono też metody oceny...
Rok 2006
-
Atmospheric emissions of POPs in Europe - a discussion of existing data and data need
PublikacjaZaproponowano, aby schematy inwentaryzacji i raportowania emisji w przyszłości były tak dobrane, aby zaspokajały potrzeby zarówno administracji odpowiedzialnej za strategię redukcji emisji jak i naukowców wykorzystujących inwentaryzację emisji na potrzeby dalszych badań naukowych. Stan obecny inwentaryzacji emisji POP oszacowany został jako niezadowalający a dalsze usprawnienia są konieczne dla poprawienia wiarygodności wyników...
-
Global anthropogenic mercury emission inventory for 2000
PublikacjaW pracy przedstawiono aktualny stan wiedzy na temat globalnej emisji rtęci oraz wyniki inwentaryzacji tej emisji do atmosfery ze źrodeł antropogennych w roku 2000. Największy udział w tej emisji ma spalanie paliw, głównie węgla w energetyce, przemyśle i w paleniskach domowych. Obliczono, że dwie trzecie całkowitej emisji wynoszącej około 2190 ton zostało wyemitowane do atmosfery w roku 2000 z tych własnie źrodeł. Emisja rtęci ze...
-
Mapping the spatial distribution of global anthropogenic mercury atmospheric emission inventories
PublikacjaW pracy przedstawiono procedury zastosowane do przygotowania map emisji rtęci ze źrodeł antropogennych na skale globalna i przedyskutowano wyniki obliczeń przedstawione na tych mapach. Dane o emisji użyte do przygotowania map zostały obliczone i opublikowane przez Pacyna et al. (2006). W niniejszej pracy przedstawiono mapy emsji dla roku 2000 oraz zmodyfikowane mapy emisji dla roku 1995.Mapy z rozkladem emisji w układzie gridów:...
-
Mercury emission to the atmosphere from anthropogenic sources in Europe in 2000 and their scenarios until 2020
Publikacja -
Mercury emission to the atmosphere from anthropogenic sources in Europe in 2000 and their scenarios until 2020
PublikacjaPrzedstawiono obecny stan wiedzy na temat emisji rtęci ze źródeł antropogenicznych na terenie Europy w roku 2000. Zebrane dane stanowiły bazę wyjściową do opracowania scenariuszy emisji do roku 2020. Ponad połowa całkowitej emisji, szacowanej na 239 tony, pochodzi z energetyki przemysłowej oraz gospodarstw domowych i jest związana ze spalaniem stałych nośnikow energii. Istotnym źródłem emisji jest również produkcja cementu (ok....
-
Prognozowana wielkość emisji rtęci do powietrza z obszaru Europy do roku 2020
Publikacja -
Urinary mercury in adults in Poland living near a chloralkali plant
PublikacjaW pracy przedstawiono wyniki badań prowadzonych w ramach projektu Unii Europejskiej nt European Mercury Emission from Chloralkali Informacja o zawartości rtęci w moczu została opracowana i przedyskutowana na podstawie chemicznej analizy próbek świeżego moczu pobranych od 75 osób zamieszkałych w rejonie zakładu i 100 osób z rejonu referencyjnego oraz odpowiedzi na pytania w specjalnie przygotowanym kwestionariuszu. Stwierdzono,...
Rok 2005
-
Modelling of migration and fate of selected persistent organic pollutans in the Gulf of Gdańsk and the Vistula catchment (Poland): selected results from the EU ELOISE EuroCat project
PublikacjaW publikacji przedstawiono wyniki pomiarów poziomu stężeń wybranych trwałych zanieczyszczeń organicznych w próbkach wody pobranych z Zatoki Gdańskiej i Wisły. Zamieszczono także opis modelu migracji zanieczyszczeń Co Z Mo - POP. Pokazano także migrację wybranych heksachlorobenzenów i polichlorowanych bifenyli w ekosystemie Zatoki Gdańskiej i Wisły.
-
The EU European contribution to global coastal zone research: an ELOISE (European Land-Ocean Interaction Studies) project
PublikacjaW artykule omówiono strukturę oraz cele i zadania programu ELOISE, finansowanego przez Wspólnotę Europejską. W ramach projektu realizowane są 4 główne zadania badawcze:1. cykle biochemiczne i strumienie zanieczyszczeń,2. struktura i funkcjonowanie ekosystemów,3. modelowanie i zarządzanie informacjami o środowisku,4. integracja nauk przyrodniczych i socjoekonomicznych.
-
The present condition of the Vistula river catchment area and its impact on the Baltic Sea coastal zone
PublikacjaPraca przeglądowa - opisuje stan zlewiska rzeki Wisły i morza Bałtyckiego, pod względem geograficznym, środowiskowym i socjo-ekonomicznym.
Rok 2003
-
Physical, Chemical and Biological Changes in the Gulf of Gdańsk Ecosystem (Southern Baltic Sea).
PublikacjaPrzedstawiono fizyczne, chemiczne i biologiczne zmiany zachodzące w ekosystemie Zatoki Gdańskiej (Południowy Bałtyk. Opisano klimat (temp. wody, opady poziom morza, zasolenie), fluktuację stężeń związków biogennych (azotany,fosforany, krzemiany), poziom organicznych zanieczyszczeń (POP´s, PcB´, pestycydy, WWA) oraz zmiany w biologicznym życiu morza.
Rok 2002
-
Interactions between river catchments and the coastal zone: the EuroCat-VisCat Project
PublikacjaW pracy przedstawiono: założenia oraz schemat organizacyjny projektu finansowanego przez Wspólnotę Europejską (EuroCat); program badań projektu VisCat realizowanego przez zespoły z UMK oraz PG. Omówiono również prace związane z tworzeniem bazy danych nt. stanu rzeki Wisły i Zatoki Gdańskiej.
-
Sea to air transport of trace gases in the coastal zone: a literature review
PublikacjaW pracy przedstawiono informacje i dane liczbowe dotyczące zjawiska wymiany składników śladowych (CO2, N2O, CH4, DMS, COS, NH3, metyloaminy, lotne związki halogenoorganiczne, CO) pomiędzy powierzchnią morza i powietrzem atmosferycznym w strefie przybrzeżnej. Dokonano oceny ogólnej emisji tych związków oraz podano informacje o stężeniach i o strumieniach (w skali rocznej).
wyświetlono 1714 razy