Wyniki wyszukiwania dla: RÓWNOWAGA PŁATNICZA
-
Hydraulika w sieciach i instalacjach przemysłowych 23/24
Kursy OnlineHydrostatyka równania podstawowe. Parcie na ściankę płaską i zakrzywioną. Wypór. Prawo Archimedesa. Równowaga ciał zanurzonych. Równowaga ciał pływających. Hydrodynamika. Wielkości hydrodynamiczne. Równanie ciągłości dla strumienia cieczy. Równanie Bernoulliego. Podstawowe prawa hydrodynamiki. Równanie zachowania masy, zachowania ilości ruchu, równanie Bernoulliego dla strumienia cieczy rzeczywistej. Reakcja hydrodynamiczna i parcie...
-
Hydraulika w sieciach i instalacjach przemysłowych 22/23
Kursy OnlineHydrostatyka równania podstawowe. Parcie na ściankę płaską i zakrzywioną. Wypór. Prawo Archimedesa. Równowaga ciał zanurzonych. Równowaga ciał pływających. Hydrodynamika. Wielkości hydrodynamiczne. Równanie ciągłości dla strumienia cieczy. Równanie Bernoulliego. Podstawowe prawa hydrodynamiki. Równanie zachowania masy, zachowania ilości ruchu, równanie Bernoulliego dla strumienia cieczy rzeczywistej. Reakcja hydrodynamiczna i parcie...
-
Mechanika płynów, W/C, MiBM niest., sem. 04, letni 21/22 (M:31920W0)
Kursy OnlineWYKŁAD Wprowadzenie i podstawowe definicje. Właściwości płynów. Modele płynów. Stan równowagi płynu. Wyznaczanie naporu hydrostatycznego. Prawo Archimedesa. Sposoby opisu ruchu płynu. Ruch ogólny płynu. Deformacja elemetu płynu. Ruch wirowy płynu. Zasady zachowania masy, pędu i energii. Bilans entropii. Równanie Naviera-Stokesa. Równanie Bernoulliego. ĆWICZENIA PRAKTYCZNE Kinematyka przepływów. Przepływy laminarne i turbulentne...
-
Thermal Imaging in Wound Healing Diagnostics
PublikacjaOpisano wyniki projektu badawczego poświęconego opracowaniu metody obiektywnej diagnostyki ran pooperacyjnych w kardiochirurgii. Sprawdzono możliwość połączenia oceny obrazów RGB z obrazami termograficznymi oraz nową w medycynie metodą aktywnej termografii dynamicznej ADT. W projekcie zastosowano chłodzenie obszaru zainteresowania wykorzystując kriostat na dwutlenku węgla. W okresie powrotu do stanu równowagi termodynamicznej rejestrowane...
-
DETERMINANTY WZROSTU POLSKIEGO EKSPORTU PRZEMYSŁU PRZETWÓRCZEGO – ANALIZA DŁUGOOKRESOWA
PublikacjaGłównym celem artykułu było określenie determinant eksportu polskiego przemysłu przetwórczego na podstawie danych pochodzących z 13 podsekcji przetwórstwa przemysłowego wyodrębnionych zgodnie z NACE 1.1. Analiza z wykorzystaniem modelu ECM objęła lata 1995–2011 i została przeprowadzona dwutorowo – dla całej sekcji przemysłu przetwórczego oraz dla poszczególnych jego podsekcji. Autorki zbadały, jak popyt zagraniczny, popyt krajowy,...
-
Identyfikacja konkurencyjności sektorów przemysłu przetwórczego i ich wpływ na międzynarodową konkurencyjność gospodarki polskiej – analiza panelowa w modelu ECM. - [Materiały i Studia, ISSN: 2084-6258]
PublikacjaGłównym celem opracowania było, na bazie danych sektorowych i z wykorzystaniem modelu ECM, określenie determinant międzynarodowej konkurencyjności sektorów przemysłu przetwórczego gospodarki polskiej. Autorki zbadały, jak wielkość popytu zagranicznego, wielkość popytu krajowego, poziom relatywnych jednostkowych kosztów pracy, poziom nasycenia innowacjami w sektorze, stopień otwartości sektora na rynki zagraniczne oraz produktywność...
-
Finanse publiczne (2023)
Kursy OnlineCel przedmiotu Poznanie zasad funkcjonowania finansów publicznych i ich instrumentów. Po ukończeniu przedmiotu student powinien umieć dokonać oceny sytuacji finansowej podmiotów sektora publicznego oraz identyfikować funkcjonowanie fiskalnych instrumentów kształtowania polityki społecznej i gospodarczej. Treść przedmiotu Istota i funkcje finansów publicznych Publiczna gospodarka finansowa Polityka fiskalna System finansów...
-
Chemia budowlana [W] 24/25
Kursy OnlineStruktura materiałów, budowa cząsteczek i atomów Rodzaje wiązań chemicznych i ich charakterystyka; Rodzaje reakcji chemicznych zachodzących w budownictwie Rola wody w budownictwie (Równowaga chemiczna. Pojęcie pH. Dysocjacja. Hydroliza soli) Elektrochemia. Procesy redoks, korozja metali Nieorganiczne spoiwa budowlane. Gips i wapno Nieorganiczne spoiwa budowlane. Cement Nieorganiczne spoiwa budowlane. Czynniki wpływające...
-
Mechanika (PG_00055048), Ć, Gr. 2, I st., sem 02, letni, 2023/24, ZIP
Kursy OnlineĆwiczenia tablicowe: 1) Statyka: moment siły względem punktu i względem osi; przypadki redukcji układu sił; warunki równowagi układu sił; środki ciężkości; tarcie posuwiste, tarcie cięgien i opory toczenia; statyka kratownic. 2) Kinematyka: opisy ruchu punktu we współrzędnych wektorowych, kartezjańskich, biegunowych oraz naturalnych; kinematyka bryły: ruch postępowy, obrotowy i płaski; chwilowy środek prędkości i przyspieszenia;...
-
Problemy stochastycznej mechaniki gruntów : ocena niezawodności
PublikacjaW książce omówiono szereg zagadnień, zmierzających zarówno do uwzględnienia czynników losowych, w tym przestrzennej zmienności właściwości mechanicznych ośrodka gruntowego w analizie wybranych problemów, jak i udoskonalenia metod takiej analizy. Oprócz rozważań dotyczących losowości i opisu różnych parametrów uwzględnianych w metodach teorii niezawodności czy probabilistycznych, są to problemy oceny stanu naprężenia i przemieszczenia...
-
Próba uzgodnienia aspektu racjonalnego i aspektu irracjonalnego w myśli antropologicznej Maxa Schelera
PublikacjaW eseju przedstawiłem próbę uzgodnienia aspektu racjonalnego i aspektu irracjonalnego w Schelerowskiej myśli antropologicznej. Podkreśliłem to, że niemiecki filozof poszukiwał jedności bytu ludzkiego, osoby ludzkiej, jak tez jedności cogitare i ducha w niej samej. Zwróciłem uwagę na to, że "początek" myśli pierwotwórcy dwudziestowiecznej antropologii filozoficznej wiązał się z dynamiczną zmianą "obrazu" "człowiek" - "świat" - "Bóg",...
-
Chemia a zdrowa żywność : Dodatki i zanieczyszczenia żywności : problemy i wyzwania
PublikacjaPodstawowe składniki pożywienia to: tłuszcze, węglowodany, białka, składniki mineralne, w tym makroelementy i mikroelementy, witaminy oraz składniki bioaktywne. Niebezpiecznymi składnikami żywności mogą być: dodatki do żywności w trakcie procesu produkcji, substancje powstające w trakcie obróbki, organiczne i nieorganiczne zanieczyszczenia oraz substancje występujące w sposób naturalny, np. alkaloidy grzybowe. Stosowanie dodatków...
-
Dyfuzyjne spalanie turbulentne metanu w strudze: analiza numeryczna płomienia Sandia D
PublikacjaDyfuzyjne spalanie turbulentne jest najpowszechniej występującym w zastosowa-niach przemysłowych rodzajem tego procesu. Jednak jego dokładny opis wciąż sprawia trudności i obserwuje się rozwój konkurujących modeli implementowanych w podejściu RANS (Reynolds Averaged Navier Stokes), a współcześnie coraz częściej także w metodzie dużych wirów (LES) o czym świadczą liczne publikacje [13, 16, 18, 21]. W niniejszej pracy przedstawiono...
-
Koncepcje zarządzania współczesnym uniwersytetem
PublikacjaRozprawa koncentruje się na poszukiwaniu nowych koncepcji zarządzania współczesnym uniwersytetem. Problematykę podjęto ze względu na to, że masowość kształcenia i chroniczne niedofinansowanie nauki i szkolnictwa wyższego z jednej strony, a turbulencja otoczenia oraz związane z niąrosnące oczekiwania społeczne z drugiej powodują, że uczelnie są zmuszone do poszukiwań nowych rozwiązań w zakresie organizacji i zarządzania. Celem rozprawy...
-
Analiza i projektowanie wielościeżkowych protokołów wyboru tras dla niskoorbitowych szerokopasmowych systemów satelitarnych
PublikacjaW pracy przedstawiono charakterystykę i budowę niskoorbitowych sieci satelitarnych. Pokazano też szeroki wachlarz możliwych sposobów kierowania ruchem w takich sieciach. Przedstawiono metody optymalizujące przepustowość sieci oraz czasy opóźnień wprowadzanych przez sieć. Dla konkretnych sieci satelitarnych przeprowadzono analizę obciążeń łączy międzysatelitarnych i pokazano, że zastosowanie protokołów routingu wielościeżkowego...
-
Wpływ osmolitów na stabilność białek w oparciu o metodę dynamiki molekularnej
PublikacjaCelem niniejszej pracy było zbadanie molekularnego mechanizmu wpływu biologicznie znaczących związków, tzw. osmolitów na stabilność białek. Aby zweryfikować istniejące hipotezy i dostarczyć spójnego obrazu działania osmolitów na poziomie molekularnym, wykorzystano metodę dynamiki molekularnej do zasymulowania mechanicznej denaturacji modelowych białek – lizozymu i ubikwityny. W tym podejściu odtworzony został efekt stabilizujący...
-
RYNEK PRACY w dobie pandemii COVID-19 na przykładzie Azerbejdżanu i Polski
PublikacjaNieoczekiwane pojawienie się pandemii COVID-19 spowodowało prawdziwą rewolucję w wielu sektorach gospodarek na całym świecie. Jedne z nich dotknięte zostały bardziej niż inne, a z kolei niektóre, jak na przykład branża e-commerce, kurierska, EdTech – edukacja online, przeżywały wręcz prawdziwy rozkwit. W zasadzie można powiedzieć, że każde państwo odczuwa skutki pandemii, zwłaszcza te negatywne, choć oczywiście uwarunkowane jest...
-
Bioakumulacja rtęci w łańcuchu troficznym organizmów morskich
PublikacjaJednym spośród wielu zagrożeń dla środowiska, nieustannie przybierającym na znaczeniu oraz mającym ogromny wpływ na zdrowie organizmów żywych, jest niewątpliwie niebezpieczeństwo związane z rozprzestrzenianiem się metali ciężkich, a zwłaszcza rtęci. Pierwiastek ten i jego związki wykazują dużą toksyczność oraz zdolność do akumulacji w tkankach i organach zwierzęcych i roślinnych. Problem związany ze wzrostem stężeń niebezpiecznych...
-
Projektowanie fundamentów konstrukcji wsporczych
PublikacjaWspółpraca fundamentu z otaczającym ośrodkiem gruntowym w warunkach przestrzennego stanu odkształcenia w praktyce inżynierskiej jest przypadkiem bardzo częstym. Fundamenty te są stosowane do posadowienia podpór rurociągów i napowietrznych sieci przesyłowych energetyki cieplnej, instalacji przemysłowych, barier przeciw hałasowych, podpór reklam i znaków drogowych, słupów oświetleniowych. Jako prototypy fundamentów konstrukcji wsporczych...
-
Możliwości energetycznego wykorzystania osadów ściekowych jako paliwa
PublikacjaObecnie szeroko dyskutowana jest efektywność energetyczna oczyszczalni, stąd istotnym zagadnieniem staje się prawidłowe wykorzystanie potencjału energetycznego osadów ściekowych (CHP i ITPO). Realizacja termicznej przeróbki osadów ściekowych wymaga znajomości właściwości energetycznych (ciepło spalania, wartość opałowa, zawartość wody) oraz składu pierwiastkowego, wskazującego na zawartość substancji lotnych i mineralnych osadów...
-
Podstawy Statyki i Dynamiki Konstrukcji
Kursy OnlinePojęcia podstawowe, algebra wektorów, główne zasady statyki, redukcja i równowaga ogólnego układu sił. Układ sił zbieżnych, układ sił równoległych, środki ciężkości, płaski układ sił. Statyka układów materialnych: stopnie swobody i siły wewnętrzne, klasyczne założenia mechaniki budowli, klasyfikacja układów konstrukcyjnych, rodzaje oddziaływań, statyczna wyznaczalność i budowa kinematyczna płaskich układów prętowych. Reakcje i...
-
Bifurkacje z łamaniem symetrii w zagadnieniu różniczkowo-funkcyjnym opisującym nieliniowe deformacje biologicznego klastra: metody wariacyjne
PublikacjaW pracy doktorskiej badane są matematyczne własności obiektu o elastycznym, wolnym brzegu, który został nazwany biologicznym klastrem. Brzeg klastra umocniony jest przy pomocy elastycznych połączeń z jądrem i jest wypełniony sprężonym gazem. Praca składa się z trzech rozdziałów. Pierwszy z nich ma charakter wprowadzający. Przypomniane są w nim pojęcia i fakty z zakresu analizy funkcjonalnej. Wprowadzone są definicje, twierdzenia...
-
Ocena badań kinetycznych procesu denitryfikacji w komorach osadu czynnego z dozowaniem zewnętrznego źródła węgla
PublikacjaZwiązki azotu odprowadzane do środowiska mogą powodować poważne problemy, takie jak pogorszenia jakości źródeł wody, eutrofizację rzek, zagrożenia dla zdrowia ludzkiego. Azot azotanowy może również tworzyć związki potencjalnie rakotwórcze [Yang i wsp., 2012; Kajak, 2001]. W rzekach i jeziorach zachodzą skutecznie naturalne procesy samooczyszczania, jednak nadmierne wprowadzanie do nich ładunków zanieczyszczeń powoduje zaburzenia,...
-
Mechanika Wykład PG_00055738 IMM sem. letni 2022/23
Kursy OnlineModelowanie w mechanice: układ rzeczywisty, model fizyczny, model matematyczny, algorytm, a także: ciało idealnie sztywne, punkt materialny, siła skupiona. Prawa Newtona. Pojęcia pierwotne i aksjomaty. Równoważne układy sił. Wypadkowa zbieżnego układu sił. Moment siły względem punktu i względem osi. Wypadkowa dwóch sił równoległych. Para sił i jej moment. Moment wypadkowej zbieżnego i równoległego układu sił. Siła główna i moment...
-
Mechaniczny efekt Barkhausena, właściwości oraz wykorzystanie do wyznaczania funkcji rozkładu naprężeń wewnętrznych
PublikacjaDysertacja dotyczy zjawiska mechanicznego efektu Barkhausena (MeBN) i jego wykorzystania do wyznaczania funkcji rozkładu naprężeń wewnętrznych, N(σ), w stalach ferromagnetycznych. MeBN jest to zjawisko indukowania impulsów napięciowych w cewce stykającej się z lub nawiniętej na ferromagnetyk poddany działaniu zmiennego naprężenia. Jest to efekt reorganizacji struktury magnetycznej pod wpływem naprężenia, podczas którego granice...
-
CHARAKTERYSTYKA JAKOŚCI ODCIEKÓW Z OSADÓW ŚCIEKOWYCH ODWADNIANYCH I STABILIZOWANYCH W ZŁOŻACH TRZCINOWYCH
PublikacjaW dużych oczyszczalniach ścieków osady ściekowe są często zagospodarowywane energetycznie, zarówno przez monospalarnie (gdzie termicznie przekształcane są jedynie osady ściekowe), jak i w biogazowniach. Inną metodą jest tzw. recykling organiczny, połączony z odzyskiem pierwiastków nawozowych (azot i fosfor). Jest on realizowany m.in. przy rolniczym wykorzystaniu osadów, rekultywacji terenów zdegradowanych czy kompostowaniu. Podane...
-
Mechanika kontaktu w charakteryzowaniu materiałów inżynierskich
PublikacjaW pierwszej części pracy przedstawiono teoretyczne podstawy mechaniki kontaktu. Omówiono model kontaktu Hertza opisujący zależność pomiędzy obciążeniem przyłożonym do kulistego wgłębnika i jego przemieszczeniem. W dalszej części scharakteryzowano modele niehertzowskie, w których pod uwagę bierze się siły adhezji. Przedstawiono dwa modele uwzględniające adhezyjne przyciąganie sferycznego wgłębnika i podłoża, tj. model Johnsona,...
-
Mechanika Wykład PG_00055374 MiBM sem.letni 2022/23
Kursy OnlineModelowanie w mechanice: układ rzeczywisty, model fizyczny, model matematyczny, algorytm, a także: ciało idealnie sztywne, punkt materialny, siła skupiona. Prawa Newtona. Pojęcia pierwotne i aksjomaty. Równoważne układy sił. Wypadkowa zbieżnego układu sił. Moment siły względem punktu i względem osi. Wypadkowa dwóch sił równoległych. Para sił i jej moment. Moment wypadkowej zbieżnego i równoległego układu sił. Siła główna i moment...
-
Mechanika Wykład PG_00055738 M sem.letni 2023/24
Kursy OnlineModelowanie w mechanice: układ rzeczywisty, model fizyczny, model matematyczny, algorytm, a także: ciało idealnie sztywne, punkt materialny, siła skupiona. Prawa Newtona. Pojęcia pierwotne i aksjomaty. Równoważne układy sił. Wypadkowa zbieżnego układu sił. Moment siły względem punktu i względem osi. Wypadkowa dwóch sił równoległych. Para sił i jej moment. Moment wypadkowej zbieżnego i równoległego układu sił. Siła główna i moment...
-
Aktywna Termografia Dynamiczna - przetwarzanie serii obrazów w diagnostyce medycznej
PublikacjaAktywna termografia dynamiczna (ATD) jest metodą obrazowania zmian temperatury na powierzchni badanego obiektu w czasie jako odpowiedź na zastosowane pobudzenie zewnętrzne (ogrzewanie lub chłodzenie). Celem badania jest określenie właściwości obiektu w czasie trwania termicznych procesów przejściowych, takich jak grzanie lub chłodzenie. Obiekt badany jest pobudzany sygnałem cieplnym (zewnętrznie) lub farmakologicznie (wewnętrznie)....
-
Zmiany w poziomie, strukturze i formach zatrudnienia w gospodarce polskiej w latach 2000-2009
PublikacjaFunkcjonowanie rynku pracy oraz praktyka gospodarowania specyficznym zasobem jakim jest praca wciąż wzbudza ogromne zainteresowanie wielu badaczy. Prowadzonym teoretycznym rozważaniom towarzyszą często spory związane między innymi z określeniem efektywności gospodarowania pracą, kształtowaniem się wielkości i struktury zatrudnienia, czynników oddziaływujących na wydajność pracy.Zmiany w poziomie, strukturze i formach zatrudnienia...
-
Pracownia Plastyczna l 2024/25
Kursy OnlineSem I Rysunek Zajęcia z zakresu rysunku dla studentów I roku Wydziału Architektury mają na celu kształtowanie podstawowych umiejętności rysunkowych (nauka kompozycji, badanie proporcji, kierunków i kontrastów, wzajemnych relacji przedmiotów i problemów światłocienia) na podstawie tematów: szkice martwej natury, studium martwej natury, szkice postaci w ruchu, studium postaci. Zajęcia są realizowane na podstawie obserwacji natury,...
-
Największe osiedle mieszkaniowe międzywojennego Gdańska - stan obecny i perspektywy zachowania
PublikacjaZaprezentowane przykłady budynków modernistycznych pochodzą z największego gdańskiego osiedla mieszkaniowego z okresu dwudziestolecia międzywojennego – Osiedla Kościuszki. W analizowanym zespole zabudowy przeważa architektura mieszkaniowa wielorodzinna w zabudowie ciągłej. Chociaż charakteryzuje ją prostota i zharmonizowanie form, to poszczególne grupy budynków tworzące samodzielne podjednostki osiedla różnią się sposobem opracowania...
-
Największe osiedle mieszkaniowe międzywojennego Gdańska - stan obecny i perspektywy zachowania
PublikacjaZaprezentowane przykłady budynków modernistycznych pochodzą z największego gdańskiego osiedla mieszkaniowego z okresu dwudziestolecia międzywojennego – Osiedla Kościuszki. W analizowanym zespole zabudowy przeważa architektura mieszkaniowa wielorodzinna w zabudowie ciągłej. Chociaż charakteryzuje ją prostota i zharmonizowanie form, to poszczególne grupy budynków tworzące samodzielne podjednostki osiedla różnią się sposobem opracowania...
-
Wytrzymałość materialów, W, MTR, Ist, sem. 03, zima, 2024/25, (PG_00055417)
Kursy OnlinePodstawowe pojęcia wytrzymałości materiałów: Modelowanie. Współczynnik bezpieczeństwa. Momenty bezwładności figur płaskich. Ściskanie i rozciąganie prętów: Warunki równowagi i warunki geometryczne. Próba rozciągania i ściskania. Prawo Hookea. Moduł Younga. Liczba Poissona. Zagadnienia statycznie niewyznaczalne. Skręcanie prętów. Zginanie belek: Momenty gnące i siły poprzeczne. Czyste zginanie. Odkształcenia i naprężenia...
-
Wytrzymałość materialów, W, MTR, Ist, sem. 03, zima, 2023/24, (PG_00055417)
Kursy OnlinePodstawowe pojęcia wytrzymałości materiałów: Modelowanie. Współczynnik bezpieczeństwa. Momenty bezwładności figur płaskich. Ściskanie i rozciąganie prętów: Warunki równowagi i warunki geometryczne. Próba rozciągania i ściskania. Prawo Hookea. Moduł Younga. Liczba Poissona. Zagadnienia statycznie niewyznaczalne. Skręcanie prętów. Zginanie belek: Momenty gnące i siły poprzeczne. Czyste zginanie. Odkształcenia i naprężenia w belkach....
-
Synteza sformułowania nieliniowej mechaniki powłok podlegających skończonym obrotom w ujęciu MES. - W. Witkowski.
PublikacjaW pracy podsumowano doświadczenia Autora dotyczące wybranych aspektów nieliniowej analizy numerycznej powłok, ze szczególnym uwzględnieniem powłok warstwowych. Studium rozwinięto w ramach nieliniowej sześcio-parametrowej teorii powłok, w której szóstym parametrem jest obrót prostopadły do powierzchni odniesienia powłoki. Zapisano zasady zachowania dla ciała typu powłoka i omówiono przejście do lokalnych równań równowagi. Przedstawiono,...
-
Ocena nośności betonowych dźwigarów wzmocnionych płaskownikiem stalowym na podstawie badań modelowych i numerycznych
PublikacjaKoniec wieku XIX oraz początek XX wieku były okresem, który w budownictwie przyniósł postęp metod obliczeń oraz zaowocował szeregiem nowatorskich rozwiązań konstrukcyjnych. Szczególny wkład w tych dziedzinach wnieśli inżynierowie zajmujący się budową mostów. Pozostawili szereg nowatorskich rozwiązań technicznych i technologicznych. Jednym z nich są ustroje systemu Möllera.Na ziemiach polskich znajduje się jeszcze kilka obiektów...
-
Rozprawa doktorska: Nośność stalowych słupów złożonych z kształtowników giętych na zimno o przekroju poprzecznym otwartym z dodatkowymi gałęziami przylgowymi
PublikacjaW niniejszej pracy opisano zagadnienie wzajemnej współpracy gałęzi przylgowo złożonego słupa wykonanego z kształtowników wykonanych w technologii gięcia na zimno. Przedstawiono proces przygotowania eksperymentu laboratoryjnego wykonanego w skali naturalnej, przebieg badań oraz sposób wykonania modelu numerycznego w programie Abaqus. Wyniki analizy numerycznej porównano z wynikami eksperymentu. Na tej podstawie dokonano walidacji...
-
Kurs przygotowawczy do matury
Kursy OnlineProgram kursu z fizyki: Wielkości fizyczne, wektory i skalary, pomiary wielkości fizycznych, metodologia sporządzania tabel i wykresów, niepewności pomiarowe, planowanie prostych eksperymentów. Podstawowe pojęcia kinematyki punktu materialnego, układ odniesienia, wektor wodzący, tor ruchu, równanie ruchu, ruch prostoliniowy, ruch krzywoliniowy, droga, przemieszczenie, prędkość średnia, prędkość chwilowa, szybkość, przyspieszenie...