Filters
total: 2637
filtered: 1637
-
Catalog
- Publications 1637 available results
- Journals 7 available results
- People 88 available results
- Inventions 13 available results
- Projects 18 available results
- Laboratories 4 available results
- Research Teams 26 available results
- Research Equipment 4 available results
- e-Learning Courses 825 available results
- Events 14 available results
- Offers 1 available results
Chosen catalog filters
displaying 1000 best results Help
Search results for: przemyslowe systemy sterowania
-
Zintegrowane sterowanie systemami wodociągowymi - struktury i algorytmy'' - cz. I.
PublicationOperacyjne sterowanie systemami wodociągowymi (SW) posiada dwa zasadnicze aspekty: sterowanie hydrauliką i sterowanie jakością wody. Pomiędzy procesami hydrauliki i jakości wody występują interakcje, co stanowi przesłankę, by procesy te przy rozważaniu problemu sterowania SW traktować łącznie. Łączne traktowanie procesów sterowania hydrauliką i jakością wody jest bardzo trudnym zadaniem. Skuteczne jego rozwiązanie powinno integrować...
-
Czynniki ludzkie w analizie bezpieczeństwa funkcjonalnego
PublicationW rozdziale podkreśla się znaczenie czynników ludzkich w ocenie bezpieczeństwa instalacji przemysłowych, co wymaga odpowiedniego kształtowania tych czynników w cyklu życia. Dotyczy to zwłaszcza bezpieczeństwa funkcjonalnego systemów sterowania i zabezpieczeń. W normie PN-EN 61508 w wielu miejscach podkreśla się konieczność analizy czynników ludzkich w ramach całościowej oceny bezpieczeństwa funkcjonalnego, podano jednak tylko ogólne...
-
Sterowanie przekształtnikiem sieciowym z predykcją siły elektromotorycznej
PublicationPraca zawiera propozycję układu sterowania przkształtnikiem sieciowym z funkcją filtru aktywnego bez pomiaru napięcia sieci. W układzie sterowania zaproponowano precyzyjny algorytm estymacji i predykcji zastępczej siły elektromotorycznej oraz zastosowano predykcyjny regulator prądu oparty na modelu obiektu. W pracy przedstawiono analizę obszaru pracy przekształtnika, analizę strategii sterowania przkształtnikiem oraz algorytm i...
-
Telekomunikacyjne wsparcie narzędziowe działań zapobiegawczych w zakresie akwizycji, dystrybucji i wymiany informacji w procesie koordynacji i współpracy służb
PublicationPotrzeba prowadzenia efektywnego procesu współpracy służb i organów odpowiedzialnych za bezpieczeństwo narodowe i międzynarodowe wymaga wsparcia ze strony nowoczesnych systemów telekomunikacyjnych, uwarunkowanych ich specjalnym przeznaczeniem. Z uwagi na charakter działań, rozwiązania dla potrzeb koordynacji i współpracy muszą być realizowane jako systemy rozproszone umożliwiające przenoszenie i przetwarzanie informacji multimedialnych,...
-
Sensorless Startup of Super High Speed Permanent Magnet Motor
PublicationCelem artykułu jest przedstawienie metody bezczujnikowego rozruchu wysokoobrotowego silnika z magnesami trwałymi. Zastosowano dwa typy metod sterowania. W pierwszej fazie rozruchu zastosowano metodę sterowania prądem, następnie przełączono do trybu sterowania wektorowego. Przy sterowaniu wektorowym zostały użyte: rozszerzony filtr Kalmana (EKF) oraz alternatywny Bezśladowy Filtr Kalmana (UKF) jako obserwatory prędkości obrotowej....
-
Music information analysis and retrieval techniques
PublicationCelem artykułu jest przedstawienie kluczowych zagadnień gwałtownie rozwijającej się gałęzi multimediów, reprezentowanej przez systemy automatycznego wyszukiwania informacji muzycznej MIR - Music Information Retrieval, która urasta do samodzielnej dziedziny zastosowań w obrębie informatyki muzycznej. W artykule przedstawiono wybrane systemy wyszukiwania informacji muzycznej oraz przedstawiono przykład takiego systemu, zrealizowanego...
-
Sterowanie systemami ściekowymi.
PublicationArtykuł przedstawia opracowaną strukturę sterowania oraz podstawową informację dotycząca rozwiązań algorytmicznych jednostek monitorowania i sterowania tej struktury.
-
Non-regular, incomplete and singular dynamical systems: impasse points indynamical systems
PublicationRozważono nieregularne, niezupełne i osobliwe różniczkowe systemy dynamicznez zastosowaniem metod geometrii różniczkowej.
-
Smuga cienia. Odory z sieci, czyli jak zjeść tę żabę…
PublicationFermentacja w sieciach kanalizacyjnych. Emisja gazów. Powstawanie odorów. Przeciwdziałanie, hermetyzacja sieci, systemy filtrów
-
Automation of ship and control
PublicationSummaryThe article presents the problem of automation of ship and control. This paper will discuss the basic tasks of the track ship control, collision avoidance and automatic dynamic positioning. The following subjects will be presented: the general structure of the ship's control, methods and control algorithms for the above mentioned tasks..StreszczenieArtykuł przedstawia zagadnienia automatyzacji i sterowania statkiem. W pracy...
-
Integracja systemu zarządzania jakością wg standardu ISO 9001 i systemu zarządzania środowiskowego wg standardu ISO 14001
PublicationWiele organizacji wdraża różne systemy zarządzania, np. zarządzanie jakością, zarządzanie środowiskowe, zarządzanie bezpieczeństwem i higieną pracy, zarządzanie bezpieczeństwem informacji itd. Większość organizacji wprowadzając parę systemów, boryka się z problemem paru rodzajów dokumentacji, stąd też często pojawiają się systemy zintegrowane. Przykłady możliwości zintegrowania wymagań i dokumentacji systemów zarządzania jakością...
-
Softly switched model predictive control for control of integratedwastewater treatment system at medium time scale.
PublicationW przypadku gdy system jest sterowany za pomocą jednej, uniwersalnej strategii sterowania w pełnym zakresie jego obciążeń, powstają poważne trudności w znalezieniu optymalnego sterowania. W celu jak najlepszego dopasowania strategii sterowania do panujący warunków, zdefiniowano trzy stany operacyjne: normalny, zakłóceniowy oraz awaryjny. Dla tych stanów zaprojektowano odpowiednie strategie sterowania. W związku z tym pojawia się...
-
Wdrażanie systemów ITS na przykładzie miasta Łodzi i Bydgoszczy
PublicationW niniejszym artykule opisano zalety funkcjonowania, przyczyny wdrażania i wskazano ścieżkę rozwoju Inteligentnych Systemów Transportowych w miastach. Przedstawiono krótką analizę podstaw prawnych wdrażania systemów ITS. Opisano dwa praktyczne przykłady wdrażania systemów ITS w Polsce, na przykładzie wdrożenia zintegrowanego systemu zarządzania ruchem w mieście Łodzi i mieście Bydgoszczy. Cechą charakterystyczną obu projektów był...
-
Ryzyko bankowe i metody jego ograniczenia
PublicationW pracy przedstawiono bank jako podmiot systemy. Takie ujęcie wymagało zdefiniowania pojęcia ''system'' oraz oznaczenia jego cech. Zgodnie z przyjętą koncepcją, założono, że bank funkcjonuje w warunkach permanentnego ryzyka. Ponieważ jest on instytucją zaufania publicznego, rozważono konieczność podjęcia działań zmierzających do minimalizowania zagrożeń tkwiących w jego działalności. W monografii określono sposoby ograniczania...
-
Feedback control of water quality
PublicationSformułowano problem sterowania jakością wody w sieciach wodociągowych i następnie zaproponowano podejście do projektowania sterowania stężeniem chloru w takich sieciach, bazujący na estymacji parametrów oraz sterowaniu adaptacyjnym. Podejście wykorzystuje założenie, że w sieci wodociągowej istnieją punkty wstrzykiwania chloru. Zależność typu wejście-wyjście pomiędzy stężeniem chloru w węźle dozowania i monitorowania jest modelowana...
-
Intelligent control structure for control of integrated wastewater systems.
PublicationArtykuł przedstawia podejście do tworzenia struktury sterowania zintegrowanym systemem oczyszczania ścieków (sieć kanalizacyjna- oczyszczalnia ścieków), w pełnym zakresie jego obciążeń hydraulicznych. System sterowania jest hierarchicznie zdekomponowany, tworząc wielopoziomową-wielowarstwową. Główną technologią sterowania wykorzystaną na poziomie optymalizacyjnym jest krzepkie sterowanie predykcyjne (RMPC) przy obecności niepewności...
-
Napęd elektryczny z silnikiem klatkowym pracujący bez pomiaru prędkości obrotowej.
PublicationW artykule przedstawiono układ bezczujnikowego sterowania silnikiem asynchronicznym klatkowym. Koncepcja układu sterowania wykorzystuje metodę nieliniowego sterowania silnikiem asynchronicznym, która zapewnia odsprzężenie torów regulacji momentu i strumienia silnika. Do wyznaczania zmiennych układu regulacji takich jak strumień wirnika i prędkość kątowa zastosowano obserwatory wykorzystujące zależności modelu silnika asynchronicznego.
-
Hierarchiczne sterowanie predykcyjne stężeniem tlenu w reaktorze biologicznej oczyszczalni ścieków
PublicationOczyszczalnia ścieków jest złożonym systemem sterowania z powodu nieliniowej dynamiki, niepewności i braku wystarczającej liczby pomiarów, wielu skal czasu i wielowymiarowości. Napowietrzanie spełnia bardzo ważną rolę w oczyszczalni ścieków. Powietrze dostarczane do reaktorów biologicznych z jednej strony służy jako pokarm dla bakterii "pracujących" przy oczyszczaniu ścieków, z drugiej strony pomaga w procesach mieszania ścieków....
-
Control strategy for the multilevel cascaded H-bridge converter
PublicationThe paper presents the control strategy for Cascaded H-bridge (CHB) converter . The converter output voltage using Space-Vector Pulse Width Modulation (SV-PWM) strategy is controlled. The DC-link voltages are controlled by appropriate choice of H-Bridges and appropriate choice of active and passive vectors.
-
Sterowanie pojazdem z niezależnym napędem kół wykorzystującym silniki z magnesami trwałymi
PublicationPrzedstawiono wybrane zagadnienia sterowania ruchem autonomicznego pojazdu z niezależnym napędem kół, wykorzystującym silniki synchroniczne z magnesami trwałymi. Omówiono strukturę i realizowane funkcje układu sterowania. Opisano algorytmy sterowania nadrzędnego pojazdu, zwiększające poziom bezpieczeństwa aktywnego, i ich implementację programową. Przedstawiono konstrukcję stacjonarnego stanowiska laboratoryjnego do badania układu...
-
Satelitarna telekomunikacja osobista
PublicationOmówiono stan obecny i perspektywy rozwojowe satelitarnych systemów telekomunikacji osobistej. Scharakteryzowano takie systemy pod względem rodzaju orbity i budowy konstelacji satelitarnej, z czego wynikają właściwości użytkowe określonego rozwiązania. W szczególności porównano systemy nisko i wysokoorbitowe, w tym także uruchomione ostatnio systemy satelitarnej telefonii komórkowej. Następnie opisano europejski program badawczy...
-
Zastosowanie sztucznych sieci neuronowych w sterowaniu robotem do prac pod-wodnych. Visnik Nacional´ Univ. L´viv**2002 nr 467 s. 19-24, 6 rys. bib- liogr. 5 poz. Wisnik Nacionalnogo Uniwiersitetu Lwiwska Politechnika
PublicationPrzedstawiono zagadnienie lokalizacji i sterowania podwodnego robota przeznaczonego do zadań przy kadłubie statku, zwłaszcza do czyszczenia z rdzy i biologicznych porostów. Zbadano możliwość zastosowania sztucznych sieci neuronowych do sterowania podwodną głowicą roboczą. W wyniku przeprowadzonej analizy został zaproponowany układ sterowania adaptacyjnego przy założeniu, że znane są wszystkie parametry rozpatrywanego obiektu...
-
Predykcyjne sterowanie zintegrowanym systemem ściekowym
PublicationOczyszczalnie ścieków muszą spełniać wiele wymogów dotyczących jakości oczyszczonych ścieków. Prowadzi to do znacznej liczby celów, jakie należy osiągnąć, aby właściwie przebiegał proces oczyszczania. Realizacja tych celów może opierać się na zastosowaniu sterowania optymalizującego w technologii krzepkiego sterowania predykcyjnego (ang. Robust Model Predictive Control - RMPC). Zostało ono zaimplementowane w hierarchicznej strukturze...
-
Sensorless control of high speed permanent-magnet synchronous motor
PublicationW artykule przedstawiono metodę bezczujnikowego sterowania szybkoobrotowym silnikiem z magnesami trwałymi. Pokazano działanie układu sterowania opartego na filtrze kalmana (EKF) jako obserwatora prędkości obrotowej.
-
Współczesna telekomunikacja satelitarna
PublicationScharakteryzowano różne rodzaje systemów telekomunikacji satelitarnej. Omówiono przykłady rozwiązań użytkowych, uwzględniając szczególnie systemy satelitarnej telefonii komórkowej.
-
Zagospodarowanie wód opadowych. Wodniste finansowanie
PublicationOmówiono praktyczne zagadnienia finansowania zagosodarowania wód opadowych. przedstawiono systemy taryfowe. Wskazano potrzeby w zakresie norm prawnych.
-
Metodyczne aspekty projektowania systemów zarządzania zmianą. Procesy planistyczno-sterujące produkcją w zarządzaniu operacyjnym
PublicationNiniejsza monografia dotyczy problematyki zaawansowanych systemów produkcyjnych, a w szczególności zagadnień zarządzania zmianą w obszarze procesów planistyczno-sterujących. Przez zaawansowane systemy produkcyjne w niniejszej monografii rozumiane są elastyczne systemy produkcyjne FMS (Flexible Manufacturing System) oraz dalsze systemy wynikające z ich doskonalenia i rozwoju (warunkowanego przede wszysztkim technologiami informacyjnymi...
-
Wody opadowe - ciąg dalszy problemów
PublicationWody opadowe. Systemy, elementy, zagospodarowanie. Podstawy prawne, niekonstytucyjność. Poszukiwanie rozwiązań ekonomicznych. Specyfika lokalna, konsekwencje ''uśredniania''. Nowe wyroby.
-
Programowanie dynamiczne w rozwiązywaniu problemów szeregowania zadań w systemach o acyklicznej strukturze
PublicationRozważono rozrzedzone systemy niepodzielnych zadań dwuprocesorowych o jednostkowych długościach operacji oraz systemy maszyn dedykowanych (open shop,flow shop, mixed shop) o operacjach zero-jedynkowych. Przedstawiono rodzinę wielomianowych algorytmów opartych na programowaniu dynamicznym, pozwalających na znalezienie optymalnego uszeregowania względem szerokiej rodziny funkcji kryterialnych. Stopień rozrzedzenia systemu zdefiniowano...
-
Evaluation of change in planning and control process
PublicationSpecyfikacja kryteriów i obszarów system pomiaru i oceny zmiany procesu planowania i sterowania oraz przypisanie kluczowych wskaźników poszczególnym obszarom stanowi podstawowy cel rozdziału. Wybrane wskaźniki umożliwiają ocenę cząstkowych efektów zmian w procesie planowania i sterowania. Dokonanie kompleksowej oceny wymaga budowy modelu oceny efektywności zmian w procesie planowania i sterowania. Jego ogólne założenia zostały...
-
Sterowanie kolumną rektyfikacyjną z wykorzystaniem nieliniowego algorytmu predykcyjnego
PublicationPopularną metodą rozdziału ciekłych mieszanin wieloskładnikowych jest rektyfikacja, stosowana w różnych gałęziach przemysłu. W artykule rozważana jest mieszanina etanol-woda. Przedstawiono powszechnie stosowany nieliniowy model dwuskładnikowej kolumny rektyfikacyjnej, dokonano jego dyskretyzacji i zaimplementowano w środowisku MATLAB/Simulink. Następnie zaprojektowano układ sterowania wykorzystując nieliniowy algorytm predykcyjny....
-
Modernizacja eksperymentalnego pojazdu hybrydowego PH-MAK. Pojazd a Środowisko. Jedlnia-Letnisko, 12-13 czerwca 2003 r.
PublicationPrzedstawiono opis eksperymentalnego pojazdu z szeregowym napędem hybrydowym, który został zbudowany w Politechnice Gdańskiej w celu prowadzenia badań różnych sposobów sterowania. Krótko opisano możliwe do zastosowania strategie sterowania. Podano przykład wyników badań sterowania hybrydowym układem napędowym. Uzasadniono konieczność modernizacji pojazdu, opisano jej zakres i scharakteryzowano nowy silnik spalinowy oraz dodatkowy...
-
Organisatorische Probleme des Niederschlagwasser – Management in Polen
PublicationIn Polen dominiert in der Kanalisation das Trennsystem. Nur im Zentrum größerer Städte herrscht hauptsächlich das Mischsystem vor. Bezüglich Niederschlagswasser gibt es in Polen keine Festlegungen. Es gibt keine Definition der Verantwortlichkeiten für die Niederschlagswasserentsorgung sowie deren Finanzierung. Trotz Änderungen im Gesetz über die öffentliche Wasserver-und Abwasserentsorgung wurde dieses Problem bislang nicht...
-
Knowledge management embedded in software engineering processes
PublicationW pracy omówiono systemy i narzędzia wspomagające wykrywanie wiedzy ukrytej w procesach związanych z wytwarzaniem skomplikowanych systemów oprogramowania
-
System informacyjny o bezpieczeństwie ruchu drogowego
PublicationModelowe systemy informacji o brd, stan istniejący w woj. kujawsko - pomorskim, wymagania stawiane efektywnemu systemowi informacji o brd.
-
Implementacja algorytmu regulacji predykcyjnej MPC w sterownikach programowalnych
PublicationSterowniki programowalne PLC (ang. Programmable Logic Controllers) są główną przemysłową platformą implementacji algorytmów sterowania bezpośredniego. Standardowo producenci PLC udostępniają programistom jedynie podstawowe algorytmy sterowania. W niniejszym artykule rozważana jest implementacja w PLC zaawansowanej metody sterowania – algorytmu MAC/MPC (ang. Model Algorithmic Control/Model Predictive Control) ze względu na jego...
-
Sterowanie zapasami oparte na koncepcji ''push''
PublicationW niniejszej publikacji autor dokonał charakterystyki podstawowych założeń sterowania zapasami opartych na koncepcji typu push. Zaprezentowano podstawowe cechy oraz kroki postępowania przy tworzeniu systemu sterowania zapasami według tej koncepcji
-
Wykorzystanie wnioskowania logicznego w planowaniu i sterowaniu produkcją
PublicationEfektywną realizację zmain, również w procesie planowania i sterowania produkcją, wspomagają odpowiednie metody i narzędzia. W artykule przedstawiono etapy realizacji pełnej zmiany według Logicznego Wnioskowania, zgodnej z teoria Ograniczeń. Scharakteryzowano też cel i zakres stosowania poszczególnych narzędzi Logicznego Wnioskowania w realizacji zmainy procesu planowania i sterowania produkcją. Artykuł prezentuje ponadto powiązania...
-
Wieloobszarowa rozmyta regulacja PIλDµ mocy reaktora jądrowego
PublicationWartykule przedstawiono wieloobszarowy regulator rozmyty z lokalnymi regulatorami PIλDµ niecałkowitego rzędu. Regulator ten ostał zaprojektowany do sterowania mocą reaktora jądrowego typu PWR (Pressurized Water Reactor). Do syntezy wieloobszarowego regulatora PIλDµ wykorzystano model matematyczny reaktora PWR o parametrach skupionych obejmujący procesy generacji i wymiany ciepła oraz efektów reaktywnościowych. Nastawy lokalnych...
-
Wieloobszarowa rozmyta regulacja PIλDμ mocy reaktora jądrowego
PublicationW artykule przedstawiono wieloobszarowy regulator rozmyty z lokalnymi regulatorami PIλDμ niecałkowitego rzedu. Regulator ten został zaprojektowany do sterowania mocą reaktora jądrowego typu PWR (Pressurized Water Reactor). Do syntezy wieloobszarowego regulatora PIDμ wykorzystano model matematyczny reaktora PWR o parametrach skupionych obejmujący procesy generacji i wymiany ciepła oraz efektów reaktywnościowych. Nastawy lokalnych...
-
Rozwój systemu bezpieczeństwa ruchu drogowego.
PublicationProgramowanie systemu zarządzania bezpieczeństwem ruchu drogowego.System bezpieczeństwa ruchu drogowego w Polsce.Regionalne i lokalne systemy brd.Działania w programie GAMBIT 2005.
-
Finansowanie bezpieczeństwa ruchu drogowego
PublicationPotrzeby finansowania brd, koszty wypadków drogowych, potencjalne źródła finansowania, istniejące i możliwe systemy finansowania brd w owj. kujawsko - pomorskim.
-
Uniwersalne stanowisko do badania elementów siłowni wiatrowych - rozważania koncepcyjne
PublicationW artykule przedstawiono koncepcje rozwiązań konstrukcyjnych stanowiska służącego do badania elementów i systemów mechanicznych wykorzystywanych w siłowniach wiatrowych. Autorzy postawili sobie zadanie uzyskania uniwersalności stanowiska pod względem możliwości konfigurowania układów pomiarowych przy jednoczesnym zachowaniu wystarczającej sztywności całego zestawu w zakresie badanych parametrów. Dwuelementowa rama nośna stanowiska...
-
Uniwersalne stanowisko do badania elementów siłowni wiatrowych - rozważania koncepcyjne
PublicationW artykule przedstawiono koncepcje rozwiązań konstrukcyjnych stanowiska służącego do badania elementów i systemów mechanicznych wykorzystywanych w siłowniach wiatrowych. Autorzy postawili sobie zadanie uzyskania uniwersalności stanowiska pod względem możliwości konfigurowania układów pomiarowych przy jednoczesnym zachowaniu wystarczającej sztywności całego zestawu w zakresie badanych parametrów. Dwuelementowa rama nośna stanowiska...
-
Właściwości dynamiczne maszyny indukcyjnej dwustronnie zasilanej
PublicationW referacie przedstawiono wyniki badań symulacyjnych układu z maszyną dwustronnie zasilaną pracującą jako prądnica w systemie energetycznym. Syntezę układu regulacji przeprowadzono bazując na modelu multiskalarnym, przyjmując kaskadowe połączenie regulatorów typu PI. Zastosowanie nieliniowego sprzężenia zwrotnego, umożliwiło dekompozycję układu sterowania na dwa niezależne podukłady sterowania mocą czynną i bierną. Prezentowana...
-
Krótkoterminowe prognozowanie
PublicationNowoczesne algorytmy i techniki sterowania, zwłaszcza te oparte na sterowaniu predykcyjnym, pracują na modelu obiektu bądź procesu, który podlega sterowaniu. W przypadku zintegrowanego, inteligentnego sterowania systemem ściekowym korzystamy z modelu oczyszczalni ścieków. Przydatność takiego modelu do celów sterowania predykcyjnego niezależnie od tego, czy mówimy o modelu typu white-box, grey-box czy black-box, jest uwarunkowana...
-
Forty-five years of the Rigid Finite Element Method
PublicationIn the paper there are described developments of the method in the past 45 year years in dynamical analysis of system with constant and changing in time configuration, including also control of the systems.
-
Sterowanie wielosilnikowym napędem bezpośrednim pojazdu z silnikami synchronicznymi z magnesami trwałymi
PublicationDla pojazdu z elektrycznym, niezależnym, bezpośrednim napędem kół, przedstawiono koncepcję struktury sprzętowej i programowej rozproszonego układu sterowania. Zaproponowano algorytmy sterowania silnikiem synchronicznym z magnesami trwałymi. Przedstawiono wyniki badań laboratoryjnych pojedynczego napędu.
-
Sterowanie z wykorzystaniem rachunku niecałkowitego rzędu reaktorem wodnym ciśnieniowym elektrowni jądrowej
PublicationCelem rozprawy doktorskiej było rozwiązanie problemu naukowego zdefiniowanego jako sterowanie szybkimi procesami reaktora wodnego ciśnieniowego elektrowni jądrowej typu PWR. Wielkością sterowaną była średnia moc cieplna reaktora przy szerokim zakresie zmian punktu pracy. Podstawowe nowe podejście do sterowania rozważane przy rozwiązywaniu problemu sterowania to połączenie nowoczesnych technik związanych z rachunkiem różniczkowo-całkowym...
-
Sposób zmniejszania hałasu okrętowych systemów napędowych z przemiennikami częstotliwości
PublicationRozważono problem nadmiernego hałasu powodowanego przez okrętowe systemy napędowe z przemiennikami częstotliwości. Przedstawiono wyniki badań laboratoryjnych modelu okrętowego systemu napędowego.