Search
Filters
total: 2507
-
Catalog
- Publications 1348 available results
- Journals 10 available results
- Publishing Houses 1 available results
- People 177 available results
- Inventions 5 available results
- Projects 18 available results
- Laboratories 8 available results
- Research Teams 23 available results
- Research Equipment 13 available results
- e-Learning Courses 879 available results
- Events 24 available results
- Open Research Data 1 available results
displaying 1000 best results Help
Search results for: SYSTEMY AUTOMATYKI OKRETOWEJ
-
Modelowanie układów automatyki zabezpieczeniowej w systemach elektroenergetycznych
PublicationW referacie przedstawiono modelowanie automatyki zabezpieczeniowej z wykorzystaniem programu PSLF. Opracowany model podzielony jest na dwie części - model automatyki zabezpieczeniowej, jeden dla całego analizowanego systemu elektroenergetycznego i bazę danych zawierającą lokalizację poszczególnych zabezpieczeń, ich typ oraz nastawy.Referat zawiera wyniki badań działania modelu zabezpieczeń impedancyjnych wykonane na wybranym fragmencie...
-
Początki i rozwój Katedry Automatyki na Wydziale Elektrycznym Politechniki Gdańskiej
PublicationNiniejszy artykuł obejmuje historię powstawania i rozwoju Katedry Automatyki na Wydziale Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej oraz związanego z tym powstawania i rozwoju na Wydziale kierunku studiów automatyka i robotyka. W kształceniu studentów tego kierunku studiów uczestniczyły także i inne katedry Wydziału. Zajęcia dydaktyczne z zastosowań automatyki prowadzili również pracownicy: Katedry Miernictwa Elektrycznego,...
-
Dyrektywa niskonapięciowa dla wybranych urządzeń automatyki
PublicationW artykule przedstawiono ogólne zalecenia normalizacyjne dotyczące łączników elektronicznych do instalacji elektrycznych. Zalecenia te dotyczą również układów automatyki - regulatorów prędkości obrotowej silników elektrycznych, sterowanych ściemniaczy światła, łączników elektronicznych z wbudowanym czujnikiem reagującym na temperaturę lub natężenie oświetlenia.
-
Współczesne systemy magnetometryczne
PublicationSystemy magnetometryczne znajdują zastosowanie szczególnie w geologii, w archeologii oraz w urządzeniach militarnych. Do pomiaru indukcji magnetycznej stosowane są precyzyjne magnetometry SQUID, pompowane optycznie, Overhauser'a, protonowe i transduktorowe. W pracy przedstawiono metodę magnetometryczną oraz opisano współczesne systemy magnetometryczne.
-
Nowoczesne systemy magnetometryczne
PublicationW pracy przedstawiono metodę magnetometryczną oraz opisano nowoczesne systemy magnetometryczne. Systemy magnetometryczne znajdują zastosowanie szczególnie w geologii, w archeologii oraz w urządzeniach militarnych. Do pomiaru indukcji magnetycznej stosowane są precyzyjne magnetometry typu SQUID, pompowane optycznie, Overhauser'a, protonowe oraz transduktorowe.
-
Rozproszone systemy kogeneracji
PublicationPrzedstawiono rozproszone systemy kogeneracji . pokazano układy kogeneracyjne opalane gazem.
-
Projekt iluminacji Gmachu Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej
PublicationW pracy przedstawiono wybrane komputerowe wizualizacje iluminacji elewacji północno-wschodniej Gmachu Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej. Opisano problemy projektowania komputerowego i wizualizacji iluminacji obiektów oraz zaprezentowano weryfikację eksperymentalną jednego z wariantów komputerowej iluminacji Gmachu.
-
Współdziałanie automatyki odciążającej z zabezpieczeniami technologicznymi bloku.
PublicationW referacie omówiono podstawowe problemy związane z algorytmem działania oraz nastawami zabezpieczeń podczęstotliwościowych bloku. Przedstawiono także nowy algorytm działania tych zabezpieczeń umożliwiający ich koordynację z układami automatyki odciążającej.
-
Pomiar częstotliwości napięcia w urządzeniach automatyki elektroenergetycznej
PublicationPrzedstawiono wybrane metody pomiaru częstotliwości napięcia w czasie rzeczywistym możliwe do zastosowania w urządzeniach automatyki elektroenergetycznej. Zbadano wpływ składowych harmonicznych wyższych rzędów na pomiar częstotliwości. Dokonano implementacji programowej wybranych metod i wykonano badania symulacyjne.
-
Zastosowanie magistrali USB w mikroprocesorowych urządzeniach automatyki.
PublicationW artykule przedstawiono właściwości magistrali USB oraz oceniono możliwość zastosowania jej w urządzeniach automatyki. Wnioski wyprowadzono w oparciu o doświadczenia związane z uruchomieniem prostego układu pomiarowego wykorzystującego popularny mikrokontroler z rodziny 8051 i scalony sterownik magistrali USB - FTU245AM.
-
Laboratorium Zarządzania i Integracji Systemów Automatyki Budynków - proces powstawania i możliwości badawcze
PublicationLaboratorium Zarządzania i Integracji Systemów Automatyki Budynków powstało na Wydziale Elektrotechniki Automatyki Politechniki Gdańskiej w ramach części projektu "Sieć certyfikowanych laboratoriów oceny efektywności energetycznej i automatyki budynków". Projekt realizowany przez konsorcjum AGH, Politechniki Poznańskiej i Politechniki Gdańskiej był współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna...
-
Roman Śmierzchalski prof. dr hab. inż.
PeopleRoman Śmierzchalski born in 1956 in Gdynia. He received the M.Sc. degree in 1979, the Ph.D. degree in 1989, both from the Gdańsk University of Technology, and the D.Sc. (‘habilitation’) degree in 1999 from the Warsaw University of Technology. From 1980 to 2009 he was an academic teacher and researcher with the Gdynia Maritime University, and since 2009 he has been with the Gdansk University of Technology, where he is currently...
-
Bioniczne systemy produkcyjne.
PublicationNinijeszy rodział przedstawia możliowości stosowania technologii bionicznych w elastycznej produkcji dla tworzenia inteligentnych systemów produkcyjnych. Na wstępie przedstawiono trzy rodzaje takich sytemów: bioniczne, fraktalne i holonowe. Obszerniejszej analizie poddano bioniczne systemy wytwórcze, pokazując ich związki z organizamami żywymi. W podsumowaniu porównano własności trzech grup w kontekście perspektyw rozwojowych.
-
Nowy algorytmy działania automatyki odciążającej w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym.
PublicationW referacie przedstawiono nowy algorytm automatyki odciążającej oparty na elementach logiki rozmytej. Zastosowanie układu Rozmytej Adaptacyjnej Automatyki Odciążającej (RAAO) umożliwia znaczną poprawę zarówno skuteczności jak i jakości procesu odciążania. W referacie zamieszczono przykładowe wyniki badań symu-lacyjnych weryfikujących skuteczność działania zaproponowanego algorytmu. Otrzy-mane wyniki porównano z wynikami uzyskanymi...
-
Z przeszłości gmachu Wydziału Elektrotechniki i Automatyki.
PublicationW wyniku badań konserwatorsko - architektonicznych przeprowadzonych w latach 2002-2003 uzyskano wiele wiadomości o architekturze i stanie wyposażenia gmachu Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej. Najwięcej danych zebrano odnośnie dużej sali audytoryjnej (E-41). Stwierdzono, że jej obecne wnetrze nie stanowi pierwotnego rozwiazamia. Zamieszczono rekonstrukcje stanu I fazy a także stopień zachowania wystroju...
-
Anna Witkowska dr hab.
PeopleAnnaWitkowska holds an M.Sc. in mathematics and computer science from the University of Gdańsk, Poland in 2001. She received her Ph.D. degree from the Technical University of Warsaw in 2011, and the D.Sc. (habilitation) degree in automation, electronic and electrical engineering from the Technical University of Gdańsk, in 2020. Currently she is a professor of the Gdańsk University of Technology, Faculty of Electrical and Control...
-
Komputerowy projekt oświetlenia elektrycznego klatki schodowej budynku Wydziału Elektrotechniki i Automatyki
PublicationW pracy przedstawiono projekt oświetlenia elektrycznego klatki schodowej budynku Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej. Projekt ten wykonano zgodnie z wymaganiami aktualnych przepisów i norm. Wykonane w ramach projektu wizualizacje pozawalają na wyobrażenie oświetlenia klatki schodowej po modernizacji.
-
Wspomaganie projektowania automatyki siłowni statku przy zastosowaniu metody CBR.
PublicationW referacie zaprezentowano metodologię CBR (wnioskowania na podstawie przypadków), zastosowano w systemie ekspertowym wspomagania projektowania automatyki okrętowej na podstawie informacji o statkach zbudowanych oraz modelu dziedzinowego.
-
Badania komunikacji pomiędzy urządzeniami automatyki zabezpieczeniowej zgodnie ze standardem IEC 61850
PublicationW artykule opisano badania modelu sieci SN wyposażonego w przekaźniki REF615 Serii Relion firmy ABB oraz tester zabezpieczeń CMC 256-6 firmy OMICRON. Na stanowisku badawczym na Wydziale Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej przeprowadzono badania czasu przesyłania komunikatów GOOSE oraz retransmisji danych za pomocą testera zabezpieczeń CMC 256-6. Wyniki potwierdziły niezawodność oraz powtarzalność czasów przesyłu...
-
Nowe algorytmy działania automatyki samoczynnego częstotliwościowego odciążania (SCO) w systemie elektroenergetycznym.
PublicationCelem pracy byłao opracowanie nowych algorytmów działania automatyki odciążającej pozbawionej wad stosowanego obecnie rozwiązania automatyki samoczynnego odciążania (SCO). Praca zawiera propozycje wymagających niewielkich zmian w stosowanym obecnie algorytmie przyczyniających się jednak do znacznej poprawy skuteczności odciążania oraz całkowicie nowatorskie rozwiązanie adaptacyjnego algorytmu automatyki odciążającej opartej na...
-
Analiza podobieństwa strukturalnego w hierarchicznym modelu bazy danych automatyki siłowni okrętowej
PublicationW referacie przedstawiono hierarchiczną strukturę automatyki siłowni okrętowej do projektowania automatyki na podstawie rozwiązań zastosowanych na statkach podobnych w oparciu o informacje zawarte w opisie technicznym i zestawieniu aparatury kontrolno-pomiarowej. Opracowany algorytm optymalizacji wielokryterialnej umożliwia wyszukiwanie statków podobnych o możliwie dużym nasyceniu automatyką przy stosunkowo niedużych jej kosztach.
-
Piotr Grudowski dr hab. inż.
PeopleProfessor Dr hab. Eng. Piotr Grudowski heads the Department of Quality and Commodity Management at the Faculty of Management and Economics of Gdansk University of Technology. In the years 1987-2009 he worked at the Faculty of Mechanical Engineering of the Gdansk University of Technology, where he obtained a doctoral degree in technical sciences in the discipline of construction and operation of machines and he headed the Department...
-
Wybrani, znani twórcy patentów, wynalazków oraz norm na Wydziale Elektrycznym, Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej
PublicationArtykuł przedstawia sylwetki znanych twórców patentów, wynalazków oraz norm na Wydziale Elektrycznym, Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej
-
Systemy polityczne w przestrzeni europejskiej
PublicationJedna z podstawowych kategorii politologicznych są systemy polityczne. Szczegóny ich wymiar uwidacznia się w przestrzeni europejskiej. Mimo występowania licznych różnic w organizacji życia politycznego zauważa się jednak pewne cechy wspólne wynikające ze wspólnego dziedzictwa kulturowegi i zbliżonych doświadczeń historycznych.
-
ZASTOSOWANIE OPTYMALIZACJI WIELOKRYTERIALNEJ DLA DOBORU AUTOMATYKI W SYSTEMIE WSPOMAGANIA PROJEKTOWANIA SIŁOWNI OKRĘTOWEJ
PublicationW pracy przedstawiono algorytm wyszukiwania statków podobnych o możliwie dużym nasyceniu automatyką przy stosunkowo niedużych jej kosztach. jako zadanie optymalizacji wielokryterialnej. Opracowany algorytm wykorzystuje metodę ważonych zysków na podstawie podobieństwa sumarycznego całego statku jako sumy ważonej podobieństw cząstkowych: ogólnego, napędu głównego, elektrowni oraz poszczególnych instalacji. W tym celu opracowano...
-
Systemy dawkowania zawiesiny ściernej w docierarkach.
PublicationPrzedstawiono systemy dawkowania zawiesiny ściernej w procesie docierania. Wskazano na konieczność racjonalnej gospodarki ścierniwem ze względów technologicznych i ekologicznych.
-
Struktura i wybrane procedury systemu z bazą wiedzy do projektowania automatyki podsystemów energetycznych statków
PublicationPrzedstawiono założenia inteligentnego systemu wspomagającego proces projektowania automatyki systemów energetycznych statków. W oparciu o modele hybrydowe o definiowalnej strukturze zaprezentowano organizację systemu z bazą wiedzy. Zamieszczono wybrane procedury wspomagające etapy procesu projektowania automatyki systemów energetycznych statków (automatyczna generacja modeli symulacyjnych, dokonywanie wyborów projektowych, dobór...
-
Generowanie modeli symulacyjnych na potrzeby systemu ekspertowego wspomagającego projektowanie układów automatyki statku
PublicationOmówiono automatyczne generowanie modeli symulacyjnych na potrzeby systemu ekspertowego wspomagającego projektowanie układów automatyki statków. Na podstawie przyjętych założeń projektowych system ekspertowy zleca badania wybranych struktur podsystemów elektroenergetycznych statków. Aplikacja symulacyjna pobiera z biblioteki modele matematyczne elementów składowych struktur, a następnie zestawia modele symulacyjne, wykonuje badania...
-
Zastosowanie badań symulacyjnych w projektowaniu układów automatyki podsystemów energetycznych statków
PublicationPrzedstawiono strukturę i funkcje systemu informatycznego wspomagania projektowania układów automatyki statku. Szczególną uwagę zwrócono na funkcję oceny rozwiązań projektowych na podstawie prowadzonych badań symulacyjnych. Omówiono reprezentację wiedzy o projektowanym podsystemie energetycznym statku, dobór struktur modeli elementów składowych podsystemów umożliwiający zastosowanie reguł do budowy modeli symulacyjnych i reguły...
-
Wizualizacja i sterowanie urządzeniami w Laboratorium Zarządzania i Integracji Systemów Automatyki Budynków Politechniki Gdańskiej
PublicationLaboratorium Zarządzania i Integracji Systemów Automatyki Budynków powstało na Wydziale Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej w ramach jednego z zadań projektu "Sieć certyfikowanych laboratoriów oceny efektywności energetycznej i automatyki budynków" (POIG.02.02.00-00-018/08) współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej. W artykule przedstawiono wizualizację i sposób sterowania urządzeniami wdrożone w tym laboratorium....
-
Systemy łączności bezprzewodowej dla potrzeb ochrony żeglugi
PublicationScharakteryzowano problem ochrony żeglugi przed działaniami przestępczymi oraz opisano systemy radiokomunikacyjne przeznaczone dla potrzeb tej ochrony.
-
Systemy zabezpieczeń podłoża gruntowego przed zanieczyszczeniem.
PublicationScharakteryzowano migrację zanieczyszczeń w nawodnionym podłożu gruntowym oraz stosowane rodzaje i rozwiązania konstrukcyjne uszczelnień składowisk odpadów. Omówiono systemy monitoringu migracji zanieczyszczeń oraz zasady analizy ryzyka w oparciu o model discovery-recovery. Przedstawiono przykłady praktyczne zabezpieczeń na dwóch składowiskach odpadów, wyniki ilościowe oraz analizę stateczności zastosowanych zabezpieczeń.
-
Podstawy Automatyki 2021_2022
e-Learning CoursesPrzedstawienie podstawowych zagadnień związanych z układami regulacji automatycznej. Poznanie budowy, struktury i elementów składowych typowego układu automatyki. Uzyskanie wiedzy ogólnej na temat metod projektowania, analizy i badania własności typowych układów automatyki.
-
ZAAWANSOWANE SYSTEMY ENERGETYCZNE I PROGNOZA ICH DIAGNOZOWANIA
PublicationRozwój współczesnych systemów energetycznych opiera się w wielu przypadkach o wykorzystanie nowych lub też zasadniczej modernizacji starych koncepcji zastosowania przemian energetycznych. Każda z tych koncepcji szuka swojego miejsca w instalacjach przemysłowych. Te zaś tylko w ograniczonym przedziale czasowym wykorzystują swoją pełną tzn. projektową moc/wydajność. Dodatkowo już od pierwszych godzin po uruchomieniu te nowoczesne...
-
Systemy hydrolokacyjne
PublicationOmówiono obszernie większość zagadnień występujących w trakcie analizy, projektowania i eksploatacji systemów hydrolokacyjnych. Na wstępie przedstawiono teorie i wyniki pomiarów dotyczących propagacji fal akustycznych w ośrodku idealnym i w morzu. W kolejnym rozdziale zaprezentowano sygnały analogowe, cyfrowe, deterministyczne i losowe wykorzystywane w hydrolokacji. W następnych dwóch rozdziałach omówiono źródła fali akustycznej...
-
Systemy pomiarowe stosowane na platformach powietrznych
PublicationPoszukiwanie na ogromnych obszarach złóż bogactw naturalnych Ziemi przeprowadza się z zastosowaniem platform powietrznych (samolot, helikopter). Jest to stosunkowo szybka i tania metoda poszukiwań. W badaniach geologicznych stosuje się metodę magnetometryczną, elektromagnetyczną i grawimetryczną. W pracy przedstawiono systemy pomiarowe na platformach powietrznych wykorzystujące metodę elektromagnetyczną i magnetometryczną. W pracy...
-
Non-standard binary weighted number systems
PublicationZdefiniowano szeroką klasę binarnych systemów wagowych. Wszystkie sa wzajemnie jednoznaczne ale mogą być zupełne lub niezupełne. Jeżeli wagi systemu są kolejnymi liczbami naturalnymi to system jest minimalny.Jesli wagi sa kolejnymi potęgami podstawy Z to system jest maksymalny. W przestrzeni między tymi systemami znajdują się inne systemy binarne. Kilka z nich przedstawiono w referacie.
-
Systemy Logistyczne Wojsk
Journals -
Modern Management Systems
Journals -
Sztuczne systemy immunologiczne w optymalizacji dyskretnej
PublicationSztuczne systemy immunologiczne to modele komputerowe oparte na niektórych właściwościach systemu odpornościowego kręgowców. Znajdują one szereg zastosowań m. in. w optymalizacji dyskretnej. Praca ta przedstawia informacje na temat trzech modeli obliczeniowych inspirowanych funkcjonowaniem układu immunologicznego, ich podstaw biologicznych i moŜliwych zastosowań. Artykuł zawiera opis algorytmu selekcji klonalnej w wersji optymalizacyjnej...
-
Systemy automatycznej detekcji bezdechu sennego
PublicationZgodnie z przyjętą klasyfikacją międzynarodową identyfikowanych jest ponad 60 różnych zaburzeń snu [58] z podziałem na 7 kategorii. Bezdech senny, zarówno centralny jak i obturacyjny zaliczany jest do kategorii drugiej. Systemy pomiarowe wykorzystywane w monitorowaniu i diagnozie snu, w tym wykorzystywane do detekcji bezdechu sennego, można sklasyfikować ze względu na wiele kryteriów, np. ze względu na to czy badania wykonywane...
-
Rola parametrów technicznych systemu ochrony odgromowej budynku w eksploatacji układów automatyki przemysłowej
PublicationW pracy dokonano analizy właściwości technicznych podstawowych elementów systemu ochrony odgromowej budynku, czyli zewnętrznego urządzenia piorunochronnego, uziemienia odgromowego i wewnętrznych połączeń wyrównawczych na podstawie aktualnych norm. Omówiono działania pozwalające na ograniczenie amplitudy zaburzeń napięciowych generowanych w układach zasilania elektroenergetycznego i minimalizacji ich wpływu na zakłócenia powstające...
-
Robert Piotrowski dr hab. inż.
PeopleRobert Piotrowski jest absolwentem Wydziału Elektrotechniki i Automatyki (2001r., kierunek: Automatyka i Robotyka) oraz Wydziału Zarządzania i Ekonomii (2002r., kierunek: Organizacja Systemów Produkcyjnych) Politechniki Gdańskiej. Od 2005 roku jest zatrudniony na Wydziale Elektrotechniki i Automatyki, aktualnie w Katedrze Inteligentnych Systemów Sterowania i Wspomagania Decyzji. W 2005 roku obronił rozprawę doktorską (Automatyka...
-
Inteligentne systemy agentowe w systemach zdalnego nauczania
PublicationW pracy omówiono inteligentne systemy agentowe w systemach zdalnego nauczania. Po krótkim przedstawieniu ewolucji systemów zdalnego nauczania i ich wybranych zastosowań, scharakteryzowano inteligentne agenty edukacyjne. Omówiono wykorzystanie programowania genetycznego oraz algorytmów neuro-ewolucyjnych do implementacji oprogramowania tej klasy. Ponadto, nawiązano do modelu Map-Reduce, który efektywnie wspiera architekturę nowoczesnego...
-
Systemy informacji przestrzennej i systemy ekspertowe w zarządzaniu hałasem
PublicationW referacie przedstawiono opis systemu ekspertowego, zintegrowanego z SIP, wspomagającego podejmowanie decyzji związanych z ochroną osiedli mieszkaniowych i centrów miast przed istniejącym hałasem transportowym. System nawiązuje do europejskiego i polskiego programu ochrony przed hałasem. Proponowany system opiera się częściowo na wynikach dostarczanych przez procedury programu ochrony, np. monitorowanie środowiska, sporządzanie...
-
Systemy informacji przestrzennej w rozwoju e-uczelni
PublicationArtykuł opisuje istotę systemów informacji przestrzennej, ich definicję, krótką genezę oraz przybliża zagadnienia funkcjonowania współczesnych systemów tego typu. Szczególną uwagę zwrócono na moźliwości ich wykorzystania w szeroko rozumianej informatyzacji. Przez przykłady zastosowań zwrócono uwagę na rolę, jaką mogą pełnić takie systemy we współczesnym społeczeństwie. Zostały określone podstawowe wymagania dotyczące oprogramowania,...
-
Inteligentne hybrydowe systemy wyszukiwania informacji
PublicationIstnieje wiele metod wyszukiwania informacji. Artykuł przedstawia możliwości połączenia tych metod i skonstruowania uniwersalnego, hybrydowego systemu wyszukiwania. W artykule zaproponowana została architektura personalnego agenta wyszukiwania (PAW). Posiada on cechy systemu ekspertowego, wyszukiwarki oraz agenta komputerowego. PAW pozwala na pozyskiwanie informacji personalnych tj. numery telefonów osób znajomych. Ponadto umożliwia...
-
Systemy łączności podwodnej.
PublicationW pracy omówiono kluczowe zagadnienia dotyczące systemów łączności z zanurzonymi okrętami podwodnymi, prxy użyciu fal radiowych, optycznych i akustycznych. Przeanalizowano mechanizm wnikania oraz propagacji tych fal w środowisku wodnym. Poruszono problem budowy urządzeń antenowych i odbiorczych. W podsumowaniu wskazano uwarunkowania i trendy rozwojowqe w omawianej dziedzinie.
-
Rozmyte systemy decyzyjne.
PublicationW pracy przedstawiono podstawowe pojęcia związane z przetwarzaniem i przepływem informacji w instytucjach oraz ich związkami z podejmowaniem decyzji. Omówiono też istotniejsze zagadnienia z zakresu zbiorów rozmytych i logiki rozmytej wyjaśniające sposoby działania rozmytych systemów decyzyjnych. Przytoczono kilka przykłądów zastosowań rozmytych systemów wspomagania podejmowania decyzji.
-
Komercyjne systemy radiolokalizacyjne
PublicationPrzedstawiono przegląd wybranych komercyjnych systemów radiolokalizacyjnych pracujących w środowisku wewnątrzbudynkowym oraz zewnątrzbudynkowym. Opisano podstawy i zasady działania usług lokalizacyjnych oraz mechanizmy przetwarzania informacji w systemach GIS.