Search
Filters
total: 19272
filtered: 12792
-
Catalog
- Publications 12792 available results
- Journals 568 available results
- Conferences 258 available results
- Publishing Houses 1 available results
- People 550 available results
- Inventions 33 available results
- Projects 127 available results
- Laboratories 14 available results
- Research Teams 41 available results
- Research Equipment 15 available results
- e-Learning Courses 1589 available results
- Events 65 available results
- Open Research Data 3219 available results
Chosen catalog filters
displaying 1000 best results Help
Search results for: system wieloagentowy
-
Rozproszony system wieloagentowy wspomagający projektowanie wybranych układów Sterowania.
PublicationW artykule przedstawiono system wieloagentowy wspomagający projektowanie wybranych układów sterowania sterami strumieniowymi. Zaimplementowany system składa się z czterech niezależnych programów komputerowych (agentów), które poprzez realizację unikalnych algorytmów oraz wzajemną komunikację dobierają odpowiednią strukturę i elementy układu sterowania oraz po przeprowadzeniu badań symulacyjnych dokonują oceny jakości otrzymanego...
-
Systemy wieloagentowe w prognozowaniu inwestycyjnym telekomunikacji.
PublicationArtykuł przedstawia przykład zastosowania ekonomii obliczeniowej opartej na systemach wieloagentowych w prognozowaniu rozwoju rynku telekomunikacyjnego.Inteligentne agenty programowe reprezentujące wszystkich uczestników rynku telekomunikacyjnego, a więc klientów, operatorów i dostawców sprzętu, działając na bazie rozproszonej sztucznej inteligencji, wchodzą w równoległe lokalne interakcje, podejmując decyzje wypracowane w...
-
Systemy wieloagentowe w prognozowaniu inwestycyjnym w telekomunikacji
PublicationArtykuł przedstawia przykład zastosowania ekonomii obliczeniowej opartej na systemach wieloagentowych w prognozowaniu rozwoju rynku telekomunikacyjnego. Inteligentne agenty programowe reprezentujące wszystkich uczestników rynku telekomunikacyjnego, a więc klientów, operatorów i dostawców sprzętu, działając na bazie rozproszonej sztucznej inteligencji, wchodzą w równoległe lokalne interakcje, podejmując decyzje wypracowane w oparciu...
-
System wieloagentowy wspomagający projektowanie wybranych układów sterowania okrętowych podsystemów elektroenergetycznych
PublicationW rozprawie doktorskiej zaproponowano system wieloagentowy do wspomagania projektowana okrętowych podsystemów elektroenergetycznych. Utworzony system składa się z agentów interfejsu, agenta nadrzędnego, agentów symulacyjnych agentów decyzyjnych, które poprzez realizację wewnętrznych algorytmów oraz wzajemną komunikację rozwiązują wybrane zadania projektowe w zakresie doboru odpowiedniej struktury i elementów składowych podsystemów...
-
Dynamika miar zaufania w teleinformatycznym systemie wieloagentowym
PublicationSformułowano model interakcji agentów (elementów systemu teleinformatycznego) oraz dynamiki ich miar zaufania w sytuacji wirtualnej anonimowości agentów, przypadkowego wyboru partnerów oraz typowego algorytmu agregacji danych reputacyjnych. Determini-styczne przybliżenie dynamiki markowowskiej pozwala obserwować istotne charakterystyki stanu ustalonego.
-
Definicje ontologii w wieloagentowym systemie do oceny technologii informatycznych
PublicationCelem artykułu jest zdefiniowanie ontologii dla potrzeb systemu wieloagentowego do oceny technologii informatycznych. Definicje ontologii stanowią podstawę do przygotowania ich specyfikacji dla potrzeb JADE (Java Agent Development Framework). W założeniu ma to być rozwiązanie wieloagentowe korzystające z takich elementów jak bazy wiedzy oraz ontologie traktowane z punktu widzenia JADE jako dołączane biblioteki. W artykule zaprezentowano...
-
Mechanizm szeregowania procesów w systemie wieloagentowym wspomagającym projektowanie układów sterowania
PublicationW artykule przedstawiono mechanizm szeregowania procesów (symulacji) w systemie wieloagentowym wspomagającym projektowanie układów sterowania. Zaimplementowany algorytm ma za zadanie przydzielanie poszczególnych procesów do jednostek obliczeniowych, tak aby minimalizować czas przetwarzania zapytań przez system. Szeregowanie procesów pozwoliło na zwiększenie wydajności systemu wieloagentowego na poziomie 245%.
-
Bazy wiedzy w wieloagentowym systemie do oceny technologii informatycznych - podział wiedzy i baz wiedzy
PublicationArtykuł prezentuje bazy wiedzy systemu agentowego do oceny technologii informatycznych. W części pierwszej przedstawiono podział wiedzy i baz wiedzy uwzględniający wiedzę dotyczącą samych technologii jak i kryteriów ich ocen oraz środowisk zastosowania technologii informatycznych. W części drugiej omówiono struktury poszczególnych baz wskazując jednocześnie na zachodzące (w nich i między nimi) relacje. Artykuł uwzględnia także...
-
A system automating repairs of IT systems
PublicationThis paper presents two problems that are important nowadays: the problem of IT systems monitoring and the problem of repairing them. It shows the developed solution, aimed to automate the existing industrial repair process and to integrate it with the existing monitoring solutions and mechanisms. Described solution is a part of a bigger whole, called the Repair Management Framework (RMF). This paper presents also briefly a case...
-
System translacji danych taryfikacyjnych z systemów VoIP do systemu taryfikacyjnego DGT
PublicationCoraz większy udział w rynku usług telekomunikacyjnych technologii VoIP wymusza rozwiązywanie nowych problemów. Jednym z nich jest proces taryfikacji, a następnie przetwarzanie danych z tym związanych. W niniejszej pracy przedstawiono rozwiązanie, w którym dane taryfikacyjne wygenerowane w systemie VoIP można przenieś do profesjonalnego systemu, który jest wykorzystywany w klasycznej telefonii. Następnie wykorzystując ten system...
-
Rozwój medycznego systemu komputerowego Endoscopy Recommender System
PublicationPrzedstawiono rozwój medycznego systemu komputerowego do badań endoskopowych Endoscopy Recommender System ze szczególnym zwróceniem uwagi na rozwój architektury systemu i bazy danych. Opisano wpływ ewolucji technologii i wymagań systemowych na podejście do magazynowania i zarządzania danymi pacjentów. Omówiono architekturę nowego systemu oraz metodologię wprowadzania zmian w systemie.
-
Systemy dyspozytorskie nowej generacji - system trankingowy LTE
PublicationReferat dotyczy rozwiązań systemów trankingowych-dyspozytorskich opartych na infrastrukturze LTE. W pierwszej części omówiono rozwiązanie w postaci odrębnego systemu trankingowego LTE, natomiast w drugiej opisano propozycję rozwiązania systemu trankingowego w ramach ogólnie dostępnej sieci LTE. Scharakteryzowano również problem integracji takiego systemu z systemem TETRA lub DMR.
-
System ekspertowy do planowania sieci komórkowej systemu UMTS.
PublicationW referacie przedstawiono system ekspertowy przeznaczony do wieloaspektowego planowania sieci komórkowej systemu UMTS z interfejsem radiowym WCDMA/FDD. Scharakteryzowano algorytm pracy oraz przytoczono przykłady zastosowań omawianego systemu.
-
An application of multi-agent system for ship’s power systems design
PublicationDesign process of transport ship power system consists of structure (topology) and component elements selection. Compliance with the requirements for static components does not guarantee optimal dynamic characteristics of entire power system. Design steps are difficult to formalize and as a consequence to this reason expert and multi-agent systems are used for solving selected design issues. In the paper distributed multi-agent...
-
Przegląd możliwości zastosowania systemu wieloagentowego w transporcie
PublicationInteligentne systemy rozproszone są coraz szerzej stosowane w różnorodnych dziedzinach nauki. Przykładem najprostszego systemu rozproszonego jest organizacja ludzka, która poprzez szereg cech takich jak kooperacja, negocjacja oraz koordynacja jest w stanie wspólnie rozwiązywać rozmaite problemy. System złożony z komunikujących się oraz współpracujących ze sobą agentów jest w stanie osiągnąć zadany im wcześniej cel. Sytuacje, które...
-
Implementation of integrated control In drinking water distribution systems - IT system proposal
PublicationImplementation of integrated control algorithms requires suitable hardware and software platforms. Proposed solution must allow realizing control and monitoring tasks, while ensuring high reliability and security of processed data. Additionally, the software and hardware solutions must be immune to outside influence. This paper presents an approach to implementation of control systems in drinking water distribution system. Presented...
-
An interactive system for remote modeling and design validation of hybrid photovoltaic systems
PublicationAbstract: A multi-functional demonstrator of the interactive system is presented. The demostrator enables modeling, monitoring and design validation of hybrid photovoltaic systems assisted by fuel cells and thermoelectric generators, as well as experimentation and scientific research. A block diagram of the system is presented and the selection of its components is discussed. Availability of the system via Ethernet or GSM...
-
An interactive system for remote modeling and design validation of hybrid photovoltaic systems
PublicationIn the paper a multi-functional demonstrator of the interactive system designed to modeling, monitoring and validation of hybrid photovoltaic systems assisted by fuel cells and thermoelectric generators is presented. The purpose of this paper is to report the system solution expressed in the form of a block diagram. Technical parameters of demonstrator components such as: silicon photovoltaic modules, fuel cells, thermoelectric...
-
The Influence of Camera and Optical System Parameters on the Uncertainty of Object Location Measurement in Vision Systems
PublicationThe article presents the influence of the camera and its optical system on the uncertainty of object position measurement in vision systems. The aim of the article is to present the methodology for estimating the combined standard uncertainty of measuring the object position with a vision camera treated as a measuring device. The identification of factors affecting the location measurement uncertainty and the determination of their...
-
Propagation Loss and Interference Analysis for 5G Systems in the Context of C-ITS System Implementation
PublicationThe article presents the concept of implementing subsequent phases of services for the C-ITS system (the Cooperative Intelligent Transport Systems), based on the European Parliament resolution of March 2018. Next, the 5G systems, in the context of their possible cooperation with C-ITS systems, were discussed. Numerical propagation analysis was performed for V2V and V2I type communication based on two different propagation models....
-
Robust output prediction of differential – algebraic systems – application to drinking water distribution system
PublicationThe paper presents the recursive robust output variable prediction algorithm, applicable for systems described in the form of nonlinear algebraic-differential equations. The algorithm bases on the uncertainty interval description, the system model, and the measurements. To improve the algorithm efficiency, nonlinear system models are linearised along the nominal trajectory. The effectiveness of the algorithm is demonstrated on...
-
The structure of the data flow in integrated urban traffic management systems – the case of TRISTAR system
PublicationThe purpose of the article is to offer some insight into the data flow architecture in the Tri-City’s integrated traffic management system called TRISTAR. To that end selected elements of TRISTAR are identified and described as well as the structure for collecting and exchanging data within different sub-systems. Finally, the article highlights how the TRISTAR system can be extended by adding new elements and modules.
-
Ekonomična efektivnist` teplovoï pompi v sistemi opalennâ = Economical efficiency of heat pump system in heating system
PublicationW artykule opisano wynik porównawczych obliczeń kosztów ogrzewania budynku jednorodzinnego. Porównano koszty konwencjonalnego ogrzewania z kotłem olejowym jako źródłem ciepła z kosztami ogrzewania układem hybrydowym, w którym współpracują ze sobą dwa żródła ciepła: konwencjonalny kocioł olejowy i sprężarkowa pompa ciepła. Wykonano studium parametryczne kosztów ogrzewania z wykorzystaniem metody kosztów narastających.
-
Container monitoring system
PublicationW pracy przedstawiono koncepcję systemu monitorowania kontenerów przewożonych drogą morską. Scharakteryzowano główne cechy oraz przedstawiono modułowo-warstwowy schemat funkcjonalny. Ponadto opisano założenia funkcjonalno-użytkowe dotyczące Inteligentnego Modułu Kontenerowego (SCM), będącego podstawowym elementem składowym systemu. Przedstawiono również główne zadania projektowe związane z realizacją projektu
-
Modernizaciâ sistemi mikrorajonnogo teplopostačaniâ. Modernization of system of district heat supply.
PublicationOmówiono przykład kompleksowej modernizacji osiedlowego systwmu grzewczego. W jego ramach wprowadzono nowe skojarzone źródło energii elektrycznej i ciepła, wymieniono system rurociagów, zaś budynki dwu osiedli poddano konwencjonalnej termomodernizacji. W budynku jednego z osidli zastosowano układ grzejny oparty na gruntowych pompach ciepła oraz kolektorach słonecznych.
-
System Informacji Parkingowej w zintegrowanym systemie zarządzania ruchem TRISTAR
PublicationTechnologie korzystające z telematyki transportu oferują narzędzia służące wzmocnieniu systemów transportowych w miastach poprzez racjonalizację wykorzystania istniejącej infrastruktury, zwiększenie jej niezawodności oraz oddziaływanie na zmiany zachowań transportowych mieszkańców przy jednoczesnej redukcji kosztów funkcjonowania transportu. Główną przyczyną stosowania inteligentnych systemów zarządzania transportem jest konieczność...
-
Preferred Benchmarking Criteria for Systematic Taxonomy of Embedded Platforms (STEP) in Human System Interaction Systems
PublicationThe rate of progress in the field of Artificial Intelligence (AI) and Machine Learning (ML) has significantly increased over the past ten years and continues to accelerate. Since then, AI has made the leap from research case studies to real production ready applications. The significance of this growth cannot be undermined as it catalyzed the very nature of computing. Conventional platforms struggle to achieve greater performance...
-
The application of an expert system for simulation investigations in yhe aided design of ship power systems automation.
PublicationPrzedstawiono strukturę i funkcje systemu wspomagającego projektowanie automatyki systemów enegretycznych statków. Dane opisujące projektowany podsystem energetyczny są wprowadzane w trybie interaktywnym do systemu ekspertowego. Reguły określaja poprawność formalną i merytoryczną wprowadzonych danych. W przypadku braku błędów system automatycznie tworzy model symulacyjny projektowanego podsystemu enegretycznego i wywołuje program...
-
Impact of Innovative Financial Products on Financial Systems: Exchange Traded Products and the Polish Financial System
PublicationExchange Traded Products (ETPs) are one of the most recent and most rapidly developing financial products. As their assets grow they have an increasing impact on financial systems in many countries, including USA, UK or Japan. Development of ETPs is linked with many opportunities and threats for the local financial systems. Their correct assessment is becoming more difficult due to the growing complexity of the available products,...
-
Reaktywny system oddziaływania ze środowiskiem oparty na inteligentnym systemie decyzyjnym
PublicationProcesy poznawcze zachodzące w umyśle człowieka, po matematycznym zamodelowaniu i algorytmizacji, mogą by wykorzystane do konstruowania inteligentnych systemów decyzyjnych. Systemy takie mają wielorakie zastosowania. Znaleźć można je między innymi w rozmaitych autonomicznych systemach informatyki, automatyki i robotyki: począwszy od 'inteligentnego' strażnika, kamerdynera, itp., a skończywszy na opiekunie - wirtualnym towarzyszu...
-
System animacji szkieletów o dowolnej topologii oparty na systemie cząstek
PublicationTworzenie animacji postaci opartych na szkielecie jest jednym z kluczowych problemów w grafice komputerowej. W niniejszym artykule proponowany jest system tworzenia proceduralnych animacji szkieletów o dowolnej topologii wymagający na wejściu określenia ruchu jedynie niewielkiego zbioru punktów kontrolnych. Wykorzystanie algorytmu Verleta zapewnia wysoką wydajność, a odpowiedni automatyczny dobór dodatkowego zestawu warunków pozwala...
-
Integrated system of transport safety
PublicationW styczniu 2007 Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego, na podstawie konkursu na projekt badawczy zamawiany PBZ 2/2006, podjął decyzję o przyznaniu prawa realizacji trzyletniego projektu pt. ''Zintegrowany system bezpieczeństwa transportu'' konsorcjum naukowemu w składzie: Politechnika Gdańska, Politechnika Śląska, Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych w Warszawie oraz Akademia Morska w Szczecinie. Przedmiotem niniejszego referatu...
-
Multimedia noise monitoring system
PublicationW artykule przedstawiono Multimedialny System Monitorowania Hałasu. Projekt jest sieciocentrycznym systemem dedykowanym monitorowaniu zagrożeń hałasem. Jego nadrzędnym celem jest zwiększenie skuteczności w zakresie profilaktyki chorób słuchu. Umożliwia pobieranie, gromadzenie, analizę i wizualizację danych dotyczących hałasu, pobieranych ze zdalnych urządzeń pomiarowych oraz elektronicznych ankiet dostępnych przez Internet. Ponadto...
-
Implementacja zintegrowanego systemu kursowego w systemie nawigacji inercyjnej
PublicationW niniejszym artykule przedstawiono implementację zintegrowanego systemu kursowego opartego na czujnikach inercyjnych jakimi są żyroskopy oraz magnetometry. Opisano metody wyznaczania kursu poruszającej się osoby, a następnie przedstawiono integrację otrzymanych wyników w oparciu o filtr Kalmana. Zaprezentowane wyniki badań uzyskano na podstawie testów przeprowadzonych w rzeczywistych warunkach przy wykorzystaniu jednostki pomiarowej.
-
Zintegrowany System Bezpieczeństwa Transportu : Koncepcja Zintegrowanego Systemu Bezpieczeństwa Transportu w Polsce. Tom III
PublicationKsiążka jest obszerną monografią o bezpieczeństwie transportu powstałą w ramach projektu badawczego pt. ''Zintegrowany system bezpieczeństwa transportu'', zamówionego przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w 2007 roku.
-
Groundwater flow modelling of multi-aquifer systems for regional resources evaluation: the Gdansk hydogeological system, Poland
PublicationW celu oceny regionalnych zasobów gdańskiego systemu hydrogeologicznego zbudowano matematyczny model przepływu wód. Obszar badań objął około 2800 km2. Dane pozyskano z ponad 1700 otworów badawczych. Na podstawie modelu oszacowano zasoby dla wszystkich pieter wodonośnych: plejstoceńskiego, neogeńsko-paleogeńskiego i kredowego. Na podstawie analizy równania Bredehoef'a ustalono, że aktualna eksploatacja jest zbliżona do poziomu ''zrównoważonego...
-
Assessing the Operation System of Fire Alarm Systems for Detection Line and Circuit Devices with Various Damage Intensities
Publication -
HARDWARE AND SOFTWARE OF DIAGNOSTIC SYSTEM OF WHEELED TRACTORS = Hardwer i softwer systemu diagnostycznego ciągników kołowych
PublicationPodstawowym elementem systemu diagnostycznego jest komputer pokładowy Fujitsu FUTURO S100 z chłodzeniem pasywnym w wykonaniu odpornym na drgania i wstrząsy, z pamięcią Compact Flesh 16Gb. Do komputera dołączony jest monitor dotykowy NVOX LCD 10" VGA/FVAT. Oprogramowanie komputera obejmujesystem operacyjny Windows XP-2000, driver konwertera USB/DeviceNet oraz opracowany program diagnostyczny. Komputer połączony jest łączem USB z...
-
Wieloobszarowa regulacja systemu turbogeneratora elektrowni jądrowej =Multiregional control of nuclear power plant turbogenerator system
PublicationW artykule przedstawiono propozycję zaawansowanej struktury sterowania układem turbogeneratora w szerokim zakresie zmian zapotrzebowania na moc czynną. Dla potrzeb syntezy tej struktury wykorzystano nieliniowe, dynamiczne modele turbiny parowej i generatora synchronicznego współpracującego z systemem elektroenergetycznym. Zaproponowane algorytmy sterowania oparte są odpowiednio o wieloobszarowe regulatory rozmyte, z lokalnymi regulatorami...
-
Eksprtna sistema proektirovani sudovyh sistem avtomatiki. Izv. SPGETU** 2002 ser. ''Informatika, upravlenie i komp´ternye tehnologii'' vyp. 1 c. 1-8 1 rys. bibliog. 4 poz. System ekspertowy projektowania okrętowych systemów automatyki.
PublicationSystem ekspertowy opracowany w wyniku analizy procesów projektowych systemówautomatyki. System zawiera bazę danych oraz metody i procedury projektowaniawspółpracujących z pakietem programów MATLAB Simulink i bazą wiedzy. Wyko-rzystano system ekspertowy Exsys Developer, a bazę danych w oparciu o systemMS Access 7.
-
GSM Cordless Telephony System - perspektywa rozwoju transmisji danych w systemie GSM.
PublicationW artykule opisano nowy standard systemu telefonii bezprzewodowej, znanego pod nazwą GSM -CTS (ang. GSM - Cordless Telephony System), w pełni zintegrowanego z systemem GSM. Przedstawiono podstawowe charakterystyki omawianego systemu, tzn. jego architekturę, zasadę działania, właściwości interfejsu radiowego oraz rodzaje oferowanych usług. W referacie zostały omówione perspektywy rozwoju systemu, ze szczególnym uwzględnieniem możliwości...
-
Pomiarowo-kontrolny system zastosowany w procesie produkcji central do systemów alarmowych.
PublicationPrzedstawiono strukturę funkcjonalną systemu pomiarowo-kontrolnego zastosowanego w procesie produkcji central do systemów alarmowych. Opisano szerzej stanowisko pomiarowo-kontrolne które zostało zastosowane w systemie obiegu informacji w procesie wytwarzania urządzen alarmowych.
-
Totalitarianisms as systems of lawlessness (Miłosz’s remarks) [Totalitaryzmy jako systemy samowoli (uwagi Miłosza)]
Publication -
Badania systemu radiowego dostępu abonenckiego eMGW firmy Innowaneli Wireless Systems Ltd.
PublicationPrzeanalizowano i przeprowadzono badania systemu radiowego dostępu abonenckiego EMGW. Zakres analizy obejmował: opis systemu i jego budowę; architekturę systemu, ich funkcje oraz typowych aplikacji; system zarządzania.Przedstawiono konfigurację badanej instalacji systemu, omówiono metodologię i przedstawiono wyniki badań, wraz z testami jakości usług. Zaprezentowano opracowane wnioski.
-
Mechanizmy obsługi mobilności węzłów systemu netBaltic wykorzystujące heterogeniczne systemy transmisji bezprzewodowej
PublicationWykorzystanie sieci heterogenicznych integrujących różne techniki transmisji niesie za sobą istotne korzyści. Jedną z nich jest możliwość lepszego zaprojektowania sieci bezprzewodowej, ukierunkowanego na zróżnicowane potrzeby potencjalnych odbiorców. Heterogeniczność wprowadza jednakże nowe wymagania dotyczące mechanizmów obsługi mobilności i realizacji przełączania w warstwie sieciowej. W artykule zaprezentowano scenariusze zastosowania...
-
System to system migration for improving interoperability
Publicationprzeanalizowano różne aspekty migracji pomiędzy systemaami. Zaprezentowane zostały mozliwe problemy, które mogą wystąpić w czasie tego procesu, ze szczególnym uwzględnieniem migracji danych. dalsza część artykułu wskazuje na związek migracji między systemami (S2S migration) z problelem interoperacyjnosci. Przedstawione obserwacje i wnioski bazują na doświadczeniach uzyskanych w czasie rozwoju e-uczelni na Politechnice Gdańskiej.
-
Guido: a musical score recognition system
PublicationThis paper presents an optical music recognition system Guido that can automatically recognize the main musical symbols of music scores that were scanned or taken by a digital camera. The application is based on object model of musical notation and uses linguistic approach for symbol interpretation and error correction. The system offers musical editor with a partially automatic error correction.
-
Restructuring of CHP utilities as a way of power system capacity increase as well as economic and ecological characteristics improvement systems.
PublicationPrywatyzacja polskiego rynku energii elektrycznej i cieplnej spowoduje zmiany w elektrociepłowniach i elektrowniach przemysłowych. Rezultatem modernizacji są zmiany ekonomiczne i ekologiczne. Przedstawiono możliwość zmniejszenia emisji związków siarki i zwiększenie sprawności elektrowni poprzez dobudowanie do układu konwencjonalnego zespołu turbin gazowych opalanych gazem naturalnym.
-
Radiowy system monitorowania i akwizycji danych z urządzeń fotoradarowych - architektura i założenia funkcjonalne systemu
PublicationW pracy przedstawiono architekturę oraz podstawowe założenia funkcjonalne Radiowego Systemu Monitorowania i Akwizycji Danych z Urządzeń Fotoradarowych (w skrócie: RSMAD). Omówiono także najważniejsze aspekty bezpieczeństwa systemu RSMAD.
-
Wdrażanie systemów ERPp - organizacja szkoleń - na przykładzie systemu HR.
PublicationW artykule opisano metodyki wdrażania systemów informatycznych klasy ERP stoso-wanych w polskich przedsiębiorstwach. Artykuł stanowi próbę naświetlenia problematyki związanej z przeprowadzaniem szkoleń podczas wdrażania systemów. Podkreślono rów-nież możliwość obniżania kosztów implementacji systemów poprzez optymalizację organi-zacji szkoleń.