Filters
total: 1370
-
Catalog
- Publications 851 available results
- Journals 6 available results
- Publishing Houses 2 available results
- People 75 available results
- Inventions 6 available results
- Projects 27 available results
- Laboratories 1 available results
- Research Teams 8 available results
- Research Equipment 1 available results
- e-Learning Courses 236 available results
- Events 6 available results
- Open Research Data 151 available results
displaying 1000 best results Help
Search results for: wegiel organiczny
-
Sposób modyfikowania grupami bisfosfonowymi i/lub fosfonowymi materiałów węglowych zwłaszcza nanomateriałów
InventionsModyfikacji grupami bisfosfonowymi i/lub fosfonowymi poddaje się nanomateriały węglowe np. nanorurki, tlenek grafenu, węgiel aktywny, tlenek grafitu, węgiel podobny do diamentu. Zastosowanie tego sposobu umożliwia jednoetapowe, proste i niedrogie otrzymywanie materiałów węglowych z grupami bisfosfonowymi. Z procesu technologicznego łatwo usuwa się nadmiar ciekłych reagentów, z możliwością zawrócenia...
-
ZT_Technologie ochrony powietrza - laboratorium - Nowy
e-Learning CoursesZajęcia terenowe Oczyszczanie spalin w Porcie Czystej Energii. Obliczanie przygruntowych stężeń zanieczyszczeń. Usuwanie zanieczyszczeń powietrza w procesach absorpcyjnych. Zapobieganie emisji SO2 za pomocą ZnO lub CaCO3. Oczyszczanie powietrza z lotnych związków organicznych. Powierzchnie samoczyszczące w technologiach ochrony powietrza. Biofiltracja powietrza zanieczyszczonego związkami odorowymi. Pomiary wybranych parametrów...
-
Roztwór srebra koloidalnego i sposób jego wytworzenia
InventionsSrebro znane jest z tego, że wykazuje właściwości bakteriobójcze. Mikroorganizmy, w odróżnieniu od ich reakcji na antybiotyki i inne środki, nie są w stanie nabyć odporności na metale. Obecnie istnieją dwie formy koloidów: zawiesiny koloidalne, koloidy emulsyjne. Przy uch wytworzeniu wydzielają się substancje trujące i potencjalnie niebezpieczne. Wiele z istniejących produktów...
-
Długookresowe zmiany specjacji metali ciężkich w osadach ściekowych utylizowanych w złożach trzcinowych
PublicationW ciągu ostatnich kilku lat podejmowane są próby wykorzystywania złóż trzcinowych do utylizacji osadów ściekowych. Osady utylizowane w złożach trzcinowych charakteryzują się składem chemicznym zbliżonym do substancji humusowej, a więc nadaje się do rolniczego wykorzystania. Pojawia się jednak problem obecności metali ciężkich. Metale ciężkie akumulowane w osadach ściekowych mogą być niebezpieczne dla środowiska przyrodniczego....
-
Preparation and characterization of gold nanoparticles prepared with aqueous extracts of Lamiaceae plants and the effect of follow-up treatment with atmospheric pressure glow microdischarge
Publication -
Determination of PAHs, PCBs, minerals, trace elements and fatty acids in Rapana thomasiana as an indication of pollution
PublicationW trakcie badań wykorzystano różne metodyki analityczne do oznaczania zawartości szerokiego spektrum składników (anality z grupy WWA i PCB), metali ciężkich i innych pierwiastków oraz kwasów tłuszczowych w próbkach tkanek miękkich mięczaków morskich pochodzących z miejsc o różnym poziomie antropopresji (obszary zanieczyszczone i niezanieczyszczone w bułgarskiej strefie przybrzeżnej Morza Czarnego).Analiza statystyczna uzyskanych...
-
PROJEKTOWANIE POSADOWIENIA MORSKICH ELEKTROWNI WIATROWYCH NA MORZU BAŁTYCKIM WEDŁUG PRZEPISÓW I ZALECEŃ EUROPEJSKICH
PublicationNiniejszy artykuł prezentuje zagadnienia związane z tematyką projektowania morskich elektrowni wiatrowych. Opisano politykę energetyczną Polski oraz Unii Europejskiej, a także istniejące wytyczne do projektowania turbin morskich. Scharakteryzowano ich konstrukcję, a także sposoby posadowienia. Przedstawiono model obliczeniowy przykładowej elektrowni o mocy 2MW posadowionej na fundamencie palowym - monopalu. W obliczeniach uwzględniono...
-
Ograniczanie ekspozycji na pola elektormagnetyczne - poziomy dopuszczalne, dozymetria
PublicationRównocześnie z poszukiwaniem zastosowań dla pól elektromagnetycznych prowadzone są badania wpływu pola na organizmy żywe. Jest to powodem wprowadzania ograniczeń ekspozycji. Dodatkowo prace nad technikami symulacyjnymi, modelami ciała ludzkiego oraz dostępność mocy obliczeniowe) sprawiają ze techniki komputerowe są wykorzystywane do oceny ekspozycji na pola elektromagnetyczne Przedstawiono wytyczne instytucji zajmujących się tematyką...
-
Sertoli cell tumor, NOS - Male, 66 - Tissue image [9160729581051131]
Open Research DataThis is the histopathological image of TESTIS tissue sample obtained in Medical University Gdańsk and deposited in ZMDL-GUMED. The sample image was taken using: Pannoramic 250 3DHistech slide scanner (20x magnification) and saved to DICOM format.
-
Odzysk energii ze ścieków na przykładzie wybranych oczyszczalni komunalnych
PublicationPrzedmiotem pracy jest analiza procesów związanych z pozyskiwaniem i wykorzystaniem zasobów energii pochodzących ze ścieków w oczyszczalniach komunalnych. Badaniom poddano zarówno substraty (ścieki surowe) jak i produkty oczyszczania (osady ściekowe, ścieki oczyszczone). Ścieki surowe i oczyszczone analizowano pod kątem przydatności jako zasobów ciepła odpadowego. Osady ściekowe traktowano jako wyodrębnioną ze ścieków organiczno-mineralną...
-
Materiały odniesienia – krótka charakterystyka oraz wymagania dotyczące ich produkcji w oparciu o projekt MODAS.
PublicationMonitoring poziomu zanieczyszczenia poszczególnych elementów środowiska przez związki organiczne jest przedmiotem coraz powszechniejszego zainteresowania. Wraz ze wzrostem poziomu świadomości prośrodowiskowej, kluczowego znaczenia nabiera zagadnienie rozwoju i wprowadzenia do praktyki laboratoryjnej odpowiednich systemów kontroli i oceny jakości wyników pomiarów analitycznych (QA/QC) [1]. Elementem składowym takich systemów są...
-
Zastosowanie produktów odpadowych z przemysłu spirytusowego do oczyszczania odcieków z gospodarki osadowej w komunalnych oczyszczalniach ścieków
PublicationZgodnie z polskimi i europejskimi standardami ochrony środowiska, duże i średnie komunalne oczyszczalnie ścieków muszą zagwarantować wysoką efektywność usuwania związków biogennych. Szczególnie istotne jest to w odniesieniu do azotu, którego usuwanie możliwe jest w praktyce tylko poprzez wykorzystanie przemian biochemicznych, realizowanych przez wyspecjalizowane grupy mikroorganizmów obecnych w osadzie czynnym. W ujęciu klasycznym...
-
Visible-light-induced photocatalysis through surface Plasmon excitation of gold on titania surfaces
PublicationPietnascie komercyjnych probek tlenku tytanu(IV) zostalo zmodyfikowanych zlotem za pomoca fotodepozycji oraz scharakteryzowanych. Fotoaktywnosci proszkow Au/TiO2 zostaly przebadane dla fotodegradacji kwasu octowego i 2-propanolu podczas naswietlania promieniowaniem widzialnym oraz ultrafioletowym. Wykazano, ze fotokatalityczne aktywnosci scisle zaleza od wlasciwosci nanoczastek zlota i tlenku tytanu. Analizy spektrum działania...
-
Life cycle assessment - a new approach to the question of environmental strain caused by analytical laboratories = Ocena cyklu życia - nowe podejście do zagadnienia uciążliwości środowiskowej laboratorów analitycznych
PublicationPraca przedstawia wyniki porównawczej oceny cyklu życia dla procesów pozyskiwania ekstraktów końcowych metodą ekstrakcji w układzie ciecz - ciecz i ekstrakcji do fazy stałej. Rozważano jedynie aspekt ekologiczny pozyskiwania wyników, nie bacząc na koszty ekologiczne i inne. Badania oparte są na informacjach uzyskanych w określonym laboratorium analitycznym oraz danych zawartych w bibliotece programu SimaPro. Techniką bardziej przyjazną...
-
Influence of oxygenation of constructed wetlands for effectiveness of contaminants removal
PublicationBadania prowadzono w trzech hybrydowych systemach hydrofitowych (HSH): Wiklinie, Wieszynie i Wiedersbergu. Obiekty charakteryzowały się różnym ładunkiem doprowadzanej SO. Określenie jakości SO w ściekach polegało na przeprowadzeniu analizy specjacji substancji organicznej zgodnie z metodyką podaną w niemieckich wytycznych ATV-131. Na podstawie analizy frakcji ChZT wykazano, że szybkość rozkładu SO (k) w złożach była determinowana...
-
Volatile organic compound separation from gas phase using ionic liquids
PublicationZanieczyszczenie powietrza lotnymi związkami organicznymi staje się światowym problemem ochrony środowiska w związku z ich toksycznymi właściwościami. W związku z tym poszukuje się nowych, efektywnych technologii oczyszczania strumieni gazowych. Powszechnie stosowaną metodą jest utlenianie termiczne. Wiąże się ono jednak z Wysokiem zużyciem energii i efektami ubocznymi w postaci emisji dwutlenku węgla i tlenków azotu. Alternatywą...
-
Electroabsorption in vacuum-evaporated films of bathocuproine
PublicationW pracy zmierzono widma elektroabsorpcji (EA) dla próżniowo naparowanych warstw batokuproiny (BCP), stosowanej jako transporter elektronów i bloker dziur w organicznych diodach elektroluminescencyjnych. Widma EA zinterpretowano na podstawie teorii efektu Starka przez bezpośrednie porównanie z widmami I-szej i II-giej pochodnej współczynnika absorpcji. Wyznaczono zmiany trwałego momentu dipolowego i zmiany polaryzowalności elektronowej...
-
EKSTRAKCJA ANALITÓW Z PRÓBKI ZMIESZANEJ Z OBOJĘTNYM WYPEŁNIACZEM (MSPD)
PublicationTechnika ekstrakcji analitów z próbki zmieszanej z obojętnym wypełniaczem (MSPD) znajduje coraz szersze zastosowanie jako technika jednoczesnego przygotowania, ekstrakcji, frakcjonowania i oczyszczania ekstraktów z próbek stałych, pół-stałych i lepkich. Najczęściej używana jest do przygotowania próbek środowiskowych, biologicznych oraz żywności zarówno w celu ekstrakcji naturalnie występujących związków, jak i zanieczyszczeń organicznych...
-
Rola architektury w energetyce budynku
Publicationcelem tego rozdziału jest wyodrębnienie i usystematyzowanie środków architektonicznych, których stosowanie może pozytywnie wpłynąć na procesy energetyczne zachodzące w budynkach. nazwano je energoaktywnymi rozwiązaniami architektonicznymi. Podzielono je na pięć grup, stosownie do zagadnień, w których się mieszczą, co odpowiada kolejnym etapom projektowania. zakres opracowania został ograniczony do decyzji pozostających w wyłącznych...
-
Interaction of Novel Ionic Liquids with Soils
PublicationWith the constant development of new ionic liquids, the understanding of the chemical fate of these compounds also needs to be updated. To this effect, in this contribution, the interaction of a number of novel ionic liquids with soils was determined. Therefore, three novel headgroups (ammonium, phosphonium or pyrrolidinium) with single or quaternary substitution were tested on a variety of soils with high to low organic matter...
-
Sertoli cell tumor, NOS - Male, 66 - Tissue image [9160729581058561]
Open Research DataThis is the histopathological image of TESTIS tissue sample obtained in Medical University Gdańsk and deposited in ZMDL-GUMED. The sample image was taken using: Pannoramic 250 3DHistech slide scanner (20x magnification) and saved to DICOM format.
-
Sertoli cell tumor, NOS - Male, 66 - Tissue image [9160729581051001]
Open Research DataThis is the histopathological image of TESTIS tissue sample obtained in Medical University Gdańsk and deposited in ZMDL-GUMED. The sample image was taken using: Pannoramic 250 3DHistech slide scanner (20x magnification) and saved to DICOM format.
-
Sertoli cell tumor, NOS - Male, 66 - Tissue image [9160729581056841]
Open Research DataThis is the histopathological image of TESTIS tissue sample obtained in Medical University Gdańsk and deposited in ZMDL-GUMED. The sample image was taken using: Pannoramic 250 3DHistech slide scanner (20x magnification) and saved to DICOM format.
-
Comparison of the Usefulness of SPE Cartridges for the Determination ofβ-Blockers andβ-Agonists (Basic Drugs) in Environmental Aqueous Samples
Publication -
NCN: Szkolenie dla osób obsługujących projekty
EventsSzkolenie on-line, platforma ClickMeeting
-
NCN: Szkolenie dot. obsługi administracyjnej projektów
EventsOmówienie zagadnień związanych z: - przygotowaniem wniosku od strony formalnej; - procesem realizacji projektu; - procesem kontroli realizacji projektu w jednostce. Kontakt z Działu Projektów PG, Joanna Baum.
-
Badanie przydatności biosurfaktantów w procesie oczyszczania zaolejonych gruntów metodą przemywania
PublicationUsuwanie z gruntu nierozpuszczalnych w wodzie, ciekłych zanieczyszczeń organicznych(NAPL - Non-Aqueous Phase Liquid) osiąga wyższe efektywności, gdy stosuje się zamiast wody roztwory związków powierzchniowo czynnych. Z uwagi na mniejszą toksyczność i lepszą biodegradowalność biosurfaktantów w porównaniu do surfaktantów syntetycznych przeprowadzono modelowe badania solubilizacji mieszanin węglowodorów (dekan, dodekan, tetradekan,...
-
Ekstrakcja z wykorzystaniem ruchomego elementu sorpcyjnego typu TwisterTM (SBSE)
PublicationW ostatnich latach coraz większy nacisk kładzie się na techniki ekstrakcyjne, których praktyczne wykorzystanie nie jest związane ze stosowaniem rozpuszczalników organicznych na etapie przygotowania próbek do analizy. Typowym przykładem takiej bezrozpuszczalnikowej techniki przygotowania próbek do analizy jest ekstrakcja z wykorzystaniem ruchomego elementu sorpcyjnego typu TwisterTM. W pracy przedstawiono podstawowe informacje na...
-
Application of sublation and two phase titration methods for analytical of surfactants in AFFF fire-fighting foams
PublicationCelem badań była próba opracowania odpowiedniej metody izolacji ze ścieków fluorowanych związków powierzchniowo czynnych FZPC do celów analitycznych, a także metody ich ilościowego oznaczania. W badaniach polegających na oznaczaniu stężenia FZPC w oparciu o miareczkowanie w układzie dwufazowym: woda/chloroform użyto Hyaminy 1622, jako titranta oraz błękitu metylenowego, jako wskaźnika. Kolejnym etapem badań była izolacja ZPC z...
-
Aplication of impedance imaging to evaluation of organic coating degradation at a local scale
PublicationZaproponowano nowe podejście do oceny lokalnych właściwości elektrycznych powłok organicznych. Wykorzystuje ono mikroskop sił atomowych pracujący w trybie kontaktowym. Pomiędzy igłę mikroskopu i podłoże metalowe pokryte powłoką przykładany jest sinusoidalny napięciowy sygnał pobudzenia o zadanej częstotliwości i mierzony jest prądowy sygnał odpowiedzi. Zalety tego podejścia zostały zaprezentowane na przykładzie powłoki akrylowej...
-
A comparative study of the performance of passive samplers
PublicationPodstawowym celem podjętych badań było porównanie pracy dozymetrów pasywnych wykorzystywanych na etapie izolacji i wzbogacania lotnych związków organicznych z powietrza atmosferycznego na terenie aglomeracji Trójmiejskiej. Jako próbniki do pobierania próbek analitów zastosowano komercyjne dozymetry pasywne typu dyfuzyjnego (Radiello i Orsa 5) oraz dozymetry typu permeacyjnego własnej konstrukcji wyposażone w półprzepuszczalną membranę...
-
Toxicity assessment of sediments associated with the wreck of s/s Stuttgart in the Gulf of Gdańsk (Poland)
PublicationPrzeprowadzono badania w pobliżu wraku s/s Stuttgart zalegającego przy Polskim wybrzeżu (Zatoka Gdańska) i stanowiącego źródło zanieczyszczenia w formie WWA i PCB. Przeprowadzono oznaczenia śladowych zanieczyszczeń organicznych oraz badania toksykologiczne aby oszacować ryzyko ze strony wraku i jego pozostałości. W wyniku badań można stwierdzić, że tylko siły grawitacyjne i kształt dna morskiego są czynnikami wpływającymi na transport...
-
Stosowanie zasad "zielonej chemii" w metodykach oznaczania pozostałości pestycydów w próbkach wody
PublicationNieustanny wzrost zużycia pestycydów powoduje, że w większych ilościach przedostają się do środowiska wodnego. Stanowi to źródło narażenia zdrowia i życia nie tylko ludzkiego, lecz wszystkich organizmów żywych. Do analizy próbek wody na zawartość pestycydów najczęściej wykorzystuje się duże ilości rozpuszczalników organicznych, które stanowią dodatkowe zagrożenie dla środowiska, dlatego też wzrasta zainteresowanie technikami, które...
-
Badanie właściwości adsorpcyjnych asfaltenów z wykorzystaniem techniki odwróconej chromatografii gazowej
PublicationW pracy przedstawiono wyniki badań nad możliwością wykorzystania asfaltenów w procesach adsorpcji z fazy gazowej. Wykorzystując technikę odwróconej chromatografii gazowej zbadano właściwości powierzchniowe asfaltenów, takie jak wartość składowej dyspersyjnej i specyficznej swobodnej energii powierzchniowej oraz właściwości elektronodonorowe i elektronoakceptorowe powierzchni asfaltenów. Dodatkowo wyznaczono izotermy adsorpcji dla wybranych...
-
Synthesis, physical properties and preliminary investigation of hemocompa-tibility of polyurethanes from aliphatic resources with castor oil participation
PublicationWykonano syntezy PUR z oligoeterodiolu, dioli małocząsteczkowych, oleju rycynowego i 4,4´diizocyjanianudicykloheksylometanu. Oznaczono właściwości mechaniczne PUR, kąty zwilżania i napięcie powierzchniowe. Opisano wstępne badania zgodności PUR z ludzką krwią oraz kalcyfikacji powierzchni PUR w warunkach statycznych in vitro. Napięcie powierzchniowe otrzymanych PUR jest zbliżone do napięcia powierzchniowego naturalnych powierzchni...
-
Wpływ technologii oczyszczania ściekóe na fazowe rozmieszczenie metali ciężkich.
PublicationCelem pracy było określenie wpływu procesów oczyszczania ścieków i przeróbki osadów w obiektach pracujących w układzie mechaniczno-chemicznym i stosujących wysoko efektywną technologię biologiczną MUCT na występowanie metali ciężkich. Określono również stopień zagrożenia środowiska wynikający z występowania metali ciężkich w powstających osadach.Obiekt badań stanowiła gdańska oczyszczalnia ścieków pracująca w latach 1996-98 w układzie...
-
Fish size distribution from acoustic data
Publication.
-
Actinidia (Mini Kiwi) Fruit Quality in Relation to Summer Cutting
Publication -
Actinidia (Mini Kiwi) Fruit Quality in Relation to Summer Cutting
Publication -
Organic Pollution in Surface Waters from the Fuglebekken Basin in Svalbard, Norwegian Arctic
PublicationThe Fuglebekken basin is situated in the southern part of the island of Spitsbergen (Norwegian Arctic), on the Hornsund fjord (Wedel Jarlsberg Land). Surface water was collected from 24 tributaries (B1-B24) and from the main stream water in the Fuglebekken basin (25) between 10 July 2009 and 30 July 2009. The present investigation reveals the results of the analysis of these samples for their PAH and PCB content. Twelve of 16 PAHs...
-
Badanie parametrów wewnętrznego reformingu biogazu w tlenkowych ogniwach paliwowych z anodowymi warstwami katalitycznymi Ce0,9Pr0,1O2-δ i Ce0,9Sm0,1O2-δ
PublicationOgniwa paliwowe są obiecującą alternatywą dla energetyki opartej na paliwach kopalnych. Tlenkowe ogniwo paliwowe to urządzenie elektrochemiczne, które pozwala na bezpośrednie przetwarzanie energii chemicznej paliwa na energię stałego prądu elektrycznego. Standardowo wykorzystywanym paliwem jest wodór, który podczas utleniania nie wytwarza zanieczyszczeń, a produktami reakcji są woda i ciepło. Jednakże składowanie i transport czystego...
-
Modyfikowane materiały węglowe do efektywnego usuwania jonów metali ciężkich z wody.
PublicationSpośród wielu zanieczyszczeń przedostających się do wód szczególnie niebezpieczną grupę stanowią metale ciężkie, takie jak: rtęć, ołów i inne. Problemem jest nie tylko ich toksyczność, ale także trwały charakter zanieczyszczeń oraz zdolność do akumulowania się w organizmach. Już niewielkie stężenia metali ciężkich mogą powodować nieodwracalne uszkodzenia organizmu, dlatego konieczne jest poszukiwanie skutecznych metod ich usuwania. Jednym...
-
Sertoli cell tumor, NOS - Male, 66 - Tissue image [9160729581054641]
Open Research DataThis is the histopathological image of TESTIS tissue sample obtained in Medical University Gdańsk and deposited in ZMDL-GUMED. The sample image was taken using: Pannoramic 250 3DHistech slide scanner (20x magnification) and saved to DICOM format.
-
Tubular adenocarcinoma - Female, 53 - Tissue image [7270729584627781]
Open Research DataThis is the histopathological image of COLON tissue sample obtained in Medical University Gdańsk and deposited in ZMDL-GUMED. The sample image was taken using: Pannoramic 250 3DHistech slide scanner (20x magnification) and saved to DICOM format.
-
Tubular adenocarcinoma - Female, 53 - Tissue image [7270729584624491]
Open Research DataThis is the histopathological image of COLON tissue sample obtained in Medical University Gdańsk and deposited in ZMDL-GUMED. The sample image was taken using: Pannoramic 250 3DHistech slide scanner (20x magnification) and saved to DICOM format.
-
Tubular adenocarcinoma - Female, 53 - Tissue image [7270729584629261]
Open Research DataThis is the histopathological image of COLON tissue sample obtained in Medical University Gdańsk and deposited in ZMDL-GUMED. The sample image was taken using: Pannoramic 250 3DHistech slide scanner (20x magnification) and saved to DICOM format.
-
Tubular adenocarcinoma - Female, 53 - Tissue image [7270729584628161]
Open Research DataThis is the histopathological image of COLON tissue sample obtained in Medical University Gdańsk and deposited in ZMDL-GUMED. The sample image was taken using: Pannoramic 250 3DHistech slide scanner (20x magnification) and saved to DICOM format.
-
Tubular adenocarcinoma - Female, 53 - Tissue image [7270729584629601]
Open Research DataThis is the histopathological image of COLON tissue sample obtained in Medical University Gdańsk and deposited in ZMDL-GUMED. The sample image was taken using: Pannoramic 250 3DHistech slide scanner (20x magnification) and saved to DICOM format.
-
Porównanie tradycyjnych i alternatywnych źródeł węgla zewnętrznego dla poprawy efektywności procesu denitryfikacji
PublicationW opracowaniu przedstawiono wyniki doświadczeń laboratoryjnych nad zastosowaniem wybranych ścieków przemysłowych jako zewnętrzne źródło węgla organicznego w procesie denitryfikacji w komorach osadu czynnego. Uzyskane wyniki potwierdziły, że badane ścieki przemysłowe z gorzelni, browaru i zakładu przetwórstwa rybnego mogą służyć jako alternatywne źródło węgla dla poprawy efektywności procesu denitryfikacji w komunalnych oczyszczalniach...
-
Application of linear discriminant analysis to the study of dew chemistry on the basis of samples collected in Poland (2004-2005)
PublicationTechnikę analizy dyskryminacyjnej wykorzystano do klasyfikacji próbek rosy (zebranych w okresie sierpień 2004 - październik 2005 na terenie Gdyni, Gdańska, Mławy, Sopotu, Krakowa, w których oznaczono stężenia wybranych związków nieorganicznych i organicznych) na naturalnie wyłaniające się grupy oraz by zidentyfikować parametry fizykochemiczne odpowiedzialne za podobieństwa i różnice pomiędzy poszczególnymi miejscami pobierania...