Filters
total: 2906
-
Catalog
- Publications 2087 available results
- Journals 3 available results
- Publishing Houses 1 available results
- People 100 available results
- Inventions 3 available results
- Projects 15 available results
- Laboratories 1 available results
- Research Teams 8 available results
- Research Equipment 22 available results
- e-Learning Courses 267 available results
- Events 39 available results
- Open Research Data 360 available results
displaying 1000 best results Help
Search results for: TERENY ZABUDOWANE
-
Siła w rozumie i mięśniach
PublicationAutor jest opiekunem Koła Naukowego Studentów ''KORAB'', działającego przy Wydziale Oceanotechniki i Okrętownictwa Politechniki Gdańskiej. W artykule zaprezentowano katamaran RW-4 napędzany siłą ludzkich mięśni, zaprojektowany i zbudowany z myślą o starcie w międzynarodowych regatach International Waterbike Regatta Bremen 2005.
-
Wybór kolejności zabiegów operacji wykonywanej na tokarce dwusuportowej.
PublicationPrzedstawiono zasady wyboru kolejności zabiegów na przykładzie operacji obróbki korpusu o małych rozmiarach na tokarce dwusuportowej. Porównano czasy zabiegów realizowanych na wrzecionie głównym i pomocniczym. Do określenia kolejności zabiegów wykorzystano program EdgeCAM oraz zaproponowano algorytm zbudowany w modelu Strategy Manager.
-
Multidisciplinary approach to the component design of a new axial hydraulic pump
PublicationArtykuł przedstawia rezultaty analizy przebiegów zmian ciśnienia w komorze cylindrowej pompy typu PWK o zmiennej wydajności. Ze względu na skomplikowane zjawiska i wzajemne interakcje między nimi zbudowano model pozwalający na połączenie analizy MES i CFD. Uzyskane wyniki porównano z wynikami eksperymentu.
-
Theoretical study of the finite amplitude waves interaction problem for multielement radiating array.
PublicationPrzedstawiono model matematyczny i wyniki badań teoretycznych zjawiska oddziaływań fal dla źródeł biharmonicznych. Rozpatrzono dwie konfiguracje źródła. Model matematyczny zbudowano w oparciu o równanie KZK dla źródeł bez osiowej symetrii. Analizowano zmiany ciśnienia fal różnych częstotliwości w obrębie wiązki akustycznej.
-
A new analyzer based on pellistor sensor with neural network data postprocessing for measurement of hydrocarbons in lower explosive limit range
PublicationW pracy przedstawiono rezultaty pierwszego etapu badań nad nowym typem analizatora do oznaczania stężenia wodoru i lotnych węglowodorów w zakresie dolnej granicy wybuchowości. Analizator ten zbudowano w oparciu o pojedynczy czujnik pelistorowy z układem przetwarzania danych wykorzystującym sztuczną sieć neuronową.
-
Traffic risk modelling using time-series
PublicationW referacie przedstawiono metodę prognozowania ryzyka w ruchu drogowym powstałą na bazie analizy szeregów czasowych. W jej oparciu dla danych o liczbie śmiertelnych ofiar wypadków drogowych w Polsce w latach 1989-2000 zbudowano model i wykonano prognozę rozwoju trendu w przyszłości.
-
Spam classification methods besed on users e-mail communication graphs
PublicationW artykule poddano analizie grafy zbudowane w oparciu o logi serwerów pocztowych. Węzły grafów reprezentują nadawców i odbiorców wiadomości e-mail natomiast krawędzie przedstawiają procesy wymiany wiadomości e-mail. Analiza grafów pozwala na znalezienie korelacji pomiędzy topologią grafów a relacjami pomiędzy użytkownikami serwisu pocztowego. W oparciu o te relacje zaproponowano algorytm klasyfikujący wymieniane wiadomości e-mail...
-
Single chamber solid oxide fuel cell - investigation of cathodes
PublicationSporo uwagi w ostatnim okresie przykuwają jednokomorowe ogniwa w związku z potencjalnym uroszczeniem konstrukcji w porównaniu z konwencjonalnymi ogniwami. W pracy zbadano wpływ warunków syntezy różnych materiałów katodowych na wydajność ogniw. Ogniwa zbudowane zostały z typowych materiałow stosowanych na ogniwa: stabilizowanego tleneku cyrkonu jako elektrolit, cermetu niklowego jako anody oraz samaru kobaltanu domieszkowanego strontem,...
-
50 lat strunobetonów w polskim mostownictwie.
PublicationOd połowy ubiegłego wieku nastąpił światowy rozwój prefabrykacji elementów betonowych w budownictwie. Trend prefabrykacji ogarnął również budownictwo komunikacyjne, owocując wieloma realizacjami obiektów z betonu sprężonego. W referacie przedstawiono genezę oraz rozwój systemu mostów drogowych wykonanych z zaprojektowanych i wdrożonych przez autora sprężonych, prefabrykowanych belek typu ''Kujan''. Przedstawiono szczegóły pierwszego...
-
Marcin Stienss dr inż.
PeopleMarcin Stienss (urodzony w 1982 r. w Malborku) specjalizuje się w tematyce infrastruktury drogowej. Jego główne obszary badawcze dotyczą mieszanek mineralno-asfaltowych, badań i diagnostyki nawierzchni oraz szeroko pojętego procesu projektowania dróg. W roku 2006 roku uzyskał na Wydziale Inżynierii Lądowej i Środowiska Politechniki Gdańskiej stopień magistra inżyniera na kierunku Budownictwo Lądowe w specjalności Inżynieria Transportowa,...
-
CSR a zarządzanie wiekiem w przedsiębiorstwie
PublicationW niniejszym artykule podjęto rozważania nas odpowiedzialnością społeczną biznesu, ze szczególnym uwzględnieniem kwestii zarządzania wiekiem. W przekonaniu autorki, działania CSR skoncentrowane na pracownikach firmy są jedną z możliwych dróg dochodzenia przez przedsiębiorstwa (w tym również MSP) do sukcesu, poprzez zbudowanie silnego, zmotywowanego i zaangażowanego w pracę zespołu.
-
Perspektywa wykorzystania napędu alternatywnego w lubelskiej komunikacji trolejbusowej (2)
PublicationTrolejbus stanowi pośrednie rozwiązanie między autobusem a tramwajem. System klasycznej komunikacji trolejbusowej nie wymaga tak znaczących nakładów inwestycyjnych jak w przypadku tramwaju, lecz nie jest porównywalnie elastyczny ruchowo. Komunikacja trolejbusowa uzależniona od zasilania trakcyjnego stała się uciążliwa w eksploatacji. Poszukiwano więc rozwiązań umożliwiających „uelastycznienie” trolejbusów. W wyniku rozwoju technologii...
-
Perspektywa wykorzystania napędu alternatywnego w lubelskiej komunikacji trolejbusowej (1)
PublicationTrolejbus stanowi pośrednie rozwiązanie między autobusem a tramwajem. System klasycznej komunikacji trolejbusowej nie wymaga tak znaczących nakładów inwestycyjnych jak w przypadku tramwaju, lecz nie jest porównywalnie elastyczny ruchowo. Komunikacja trolejbusowa uzależniona od zasilania trakcyjnego stała się uciążliwa w eksploatacji. Poszukiwano więc rozwiązań umożliwiających „uelastycznienie” trolejbusów. W wyniku rozwoju technologii...
-
Ekologiczne aspekty projektowania fundamentów palowych
PublicationProjektowanie i wykonawstwo fundamentów palowych realizowane jest obecnie w coraz trudniejszych warunkach gruntowych. Wszystkie rodzaje budownictwa wkraczają również na tereny ekologicznie cenne. W referacie przedstawiono technologie, np. pale Omega, Atlas, przemieszczeniowe wiercone, prefabrykowane, które w dużym stopniu eliminują niekorzystne oddziaływanie fundamentów palowych na środowisko.
-
Otwarcie miasta na wodę
PublicationProcesy otwierania się miast skandynawskich na wodę. Konsekwencje w postaci zmian dotychczasowych kierunków rozwoju. Zmiany lokalizacji przemysłu. Rozbudowa systemu połączeń. Ogólna tendencja (Oslo, Sztokholm, Goeteborg, Kopenhaga) do przekształcenia obszarów portowych na tereny związane z obsługą ludności w tym rekreacją oraz kulturą. Przykłady rozwiązań architektonicznych.
-
Zagrożenia starych budynków w sąsiedztwie nowej zabudowy = The threat of old buildings security in neighbourhood of new buildings
PublicationNa przykładzie jednego z budynków mieszkalnych, przedstawiono zagrożenia na jakie są narażone stare obiekty w zwartej zabudowie śródmiejskiej, podczas prowadzenia w ich sąsiedztwie prac budowlanych, którym często towarzyszą głębokie wykopy. Powoduje to powstawanie licznych uszkodzeń, uniemozliwiających ich prawidłową eksploatację lub stanowiących nawet zagrożenie bezpieczeństwa.
-
Modeling of the acoustic waves propagation in non-homogeneous medium
PublicationRozważano zagadnienie propagacji fal w ośrodku niejednorodnym. Przedstawiono model matematyczny i przykładowe wyniki badań numerycznych. Model matematyczny zbudowano w oparciu o równanie KZK. Do rozwiązania zagadnienia zastosowano metodę różnic skończonych. Badano zmiany ciśnienia i zmiany widma odpowiednio w ośrodku jednorodnym i niejednorodnym.
-
Wytwarzanie harmonicznych w zależności od rozkładu ciśnienia fali pierwotnej = Dependence of harmonic generation on primary wave pressure distribution
PublicationRozważano zagadnienie wytwarzania składowych harmonicznych podczas rozchodzenia się w wodzie fal promieniowanych przez źródła kołowe o różnych rozkładach ciśnienia. Model matematyczny zbudowano w oparciu o równanie KZK. Do rozwiązania problemu zastosowano metodę bilansu harmonicznych. Analizowano zmiany składowych harmonicznych ciśnienia w obrębie wiązki akustycznej.
-
Model matematyczny układu napędowego samochodu z silnikiem spalinowym i jego badania symulacyjne
PublicationUkład napędowy samochodu z silnikiem spalinowym jest złożonym obiektem fizycznym. W artykule zbudowano jego model matematyczny w oparciu o fizykę poruszania się pojazdu. Następnie dokonano identyfikacji parametrów modelu, opracowano model symulacyjny i przeprowadzono jego weryfikację z wykorzystaniem danych rzeczywistych. Przeanalizowano uzyskane wyniki.
-
Urządzenia do badania oporu toczenia nawierzchni drogowej
PublicationOmówiono metody badania oporu toczenia nawierzchni drogowych. Przedstawiono unikatową przyczepę doświadczalną zbudowaną w Katedrze Pojazdów i Maszyn Roboczych Politechniki Gdańskiej, umożliwiającą badanie oporu toczenia nawierzchni drogowej metodą przyczepową. Mając dobrane opony testowe (wzorcowe, referencyjne) można klasyfikować nawierzchnie drogowe pod względem ich oporu toczenia.
-
Spektrometr do badania rozproszenia elektronów pod dużymi kątami.
PublicationPrzedstawiono elektrostatyczny spektrometr elektronowy, służący do badań rozproszenia elektronów na atomach i cząsteczkach gazów w zakresie dużych kątów rozproszenia, zbudowany w laboratorium Spektroskopii Elektronowej. Umieszczono w nim źródło lokalnego pola magnetycznego, które umożliwia badanie wstecznego rozproszenia w zakresie dużych kątów (do 180 st.)
-
An interactive system for mobile robot navigation
PublicationW pracy przedstawiono interaktywny system do zdalnego sterowania robotem mobilnym zbudowany przy użyciu języka VRML. System jest wspomagany przez algorytm wyznaczania optymalnej trajektorii ruchu robota mobilnego poruszającego się w obecności przeszkód statycznych. Otoczenie reprezentowane jest przez graf nieskierowany. W metodzie wykorzystano algorytm Dijkstry.
-
Resistance is futile
PublicationOmówiono zasadę działania przyczepy dynamometrycznej służącej do pomiaru oporu toczenia opon do samochodów osobowych i dostawczych w warunkach drogowych. Przyczepa ta została zbudowana w Katedrze Pojazdów i Maszyn Roboczych Politechniki Gdańskiej. Zaprezentowano wyniki dadań oporu toczenia dwóch opon na nawierzchni SMA 0/12,8.
-
Pressure distribution for different types of the finite amplitude waves sources
PublicationPrzedstawiono model matematyczny i przykładowe wyniki badań numerycznych zjawiska oddziaływań fal o skończonej amplitudzie w wodzie. Model matematyczny zbudowano w oparciu o równanie KZK. Zagadnienie różniczkowe rozwiązano stosując metodę różnic skończonych. Rozważono różne rozkłady ciśnienia na źródle kołowym i bez osiowej symetrii.
-
Opinia dla Sądu Okręgowego VIII Wydział Gospodarczy w Szczecinie
PublicationOpinia dotyczy analizy jakości pomiarów i rzetelności obliczeń dla wyznaczenia objętości mas ziemnych (numeryczny model terenu).
-
Społeczne i ekologiczne aspekty zabudowy hydrotechnicznej rzek
PublicationZagrożenia powodzią i ochrona przed powodzią. Regulacja koryt rzecznych na wodę żeglugową, użytkową i powodziową. Zabudowa kaskadowa rzeki stopniami piętrzącymi. Zapory jako obiekt hydrotechniczny zapewniający prowadzenie kompleksowej gospodarki wodnej rzeki. Społeczne i ekologiczne konsekwencje tworzenia zbiornika retencyjnego.
-
Wykorzystanie Data Envelopment Analysis do porównania polityki wiekowej w krajach Unii Europejskiej
PublicationCelem artykułu jest zbudowanie modelu, bazującego na Data Envelopment Analysis (DEA), pozwalającego na porównanie działań związanych z polityką wiekową w krajach Unii Europejskiej. Zastosowano model z ograniczeniami na wagi, pozwalający na stworzenie rankingu i określenie kierunków kształtowania polityki wiekowej. Wykorzystano dane pochodzące z bazy danych Global AgeWatch Index 2013.
-
Projekt i budowa dwupłaszczowych zbiorników stalowych dużej pojemności
PublicationOmówiono problemy związane z wykonaniem projektu oraz wynikłe podczas budowy dwóch zbiorników o pojemności 75000 m3 każdy. Zbiorniki na ropę naftową zaprojektowane były przez Politechnikę Gdańską i wybudowane w Mozyrze na Białorusi. Zbiorniki mają podwójne dna i podwójne płaszcze aby chronić środowisko naturalne przed awaryjnymi wyciekami ropy naftowej.
-
Systemy Wbudowane i Mikroprocesory 2023
e-Learning CoursesKurs przeznaczony dla studentów 4 semestru studiów pierwszego stopnia dla kierunku Informatyka. Celem kursu jest zapoznanie studentów z podstawami cechami systemów wbudowanych opartych na mikrokontrolerach, omówienie budowy, organizacji i architektury współczesnych mikrokortrolerów, nabycie przez studentów umiejętności programowania mikrokontrolerów na przykładzie platformy Arduino.
-
Mikroelektroniczne systemy wbudowane - 2022/23
e-Learning CoursesZapoznanie z budową i możliwościami wbudowanych systemów mikroelektronicznych.
-
Systemy Wbudowane i Mikroprocesory 2024
e-Learning CoursesKurs przeznaczony dla studentów 4 semestru studiów pierwszego stopnia dla kierunku Informatyka. Celem kursu jest zapoznanie studentów z podstawami cechami systemów wbudowanych opartych na mikrokontrolerach, omówienie budowy, organizacji i architektury współczesnych mikrokortrolerów, nabycie przez studentów umiejętności programowania mikrokontrolerów na przykładzie platformy Arduino.
-
Mikroelektroniczne systemy wbudowane 2023/2024
e-Learning CoursesZapoznanie z budową i możliwościami wbudowanych systemów mikroelektronicznych.
-
Phytotechnology applied to municipal wastewater treatment on irrigated fields of Gdansk (Poland) (1872-1992)
PublicationPola nawadniane ściekami w Gdańsku zbudowane zostały w roku 1872 i pracowały do roku 1992. Obejmowały one 320 ha piasków nadmorskich w miejscowości Gdansk Sianki, między Wisloujściem a Stogami. Obciążenie hydrauliczne pól wynosiło początkowqo 3000 mm rocznie, ale stopniowo wzrastało aż do poziomu 8000 mm rocznie. Pola pokryte były monokulturą trawiasta złożoną głównie z perzu, a zagłębieniach terenowych występowała głównie pokrzywa....
-
Ionic chromatographic studies on intercorrelation between cooccuring ions in precipitation waters in the area of Tricity (Poland).
PublicationObszar Trójmiasta jest terenem bardzo zurbanizowanym. Duża koncentracja przemysłu na małej powierzchni stanowi poważne zagrożenie dla powietrza atmosferycznego. Analiza emisji zanieczyszczeń wskazuje na zróżnicowanie ich źródeł. Najważniejsze są substancje które tworzą się podczas energetycznego spalania paliw. 80% emisji ditlenku siarki, ditlenku azotu, pyłu, tlenku węgla i sadzy węglowej pochodzi z Gdańska i Gdyni, głównych centrów...
-
Low-cost handheld multiprobe reflectometer for the ism band
PublicationW artykule przedstawiona została procedura oraz działający model taniego miernika współczynnika odbicia na pasmo ISM. Koncepcja modelu oparta jest o reflektometr z multi próbkowaniem oraz wykorzystanie zintegrowanego detektora mocy firmy Analog Devices. Prototypowy miernik z interfejsem został zbudowany. Wyniki symulacji oraz eksperymentu zostały przedstawione.
-
Problemy geotechniczne w projektowaniu i realizacji wykopów obudowanych
PublicationCzęsta lokalizacja obiektów budowlanych z podziemnymi garażami w istniejącej zwartej zabudowie miejskiej powoduje znaczne ograniczenia w technologiach stosowanych przy realizacji oraz stawia wysokie wymagania projektowe i wykonawcze związane z ich wpływem na otoczenie. Na różnych przykładach przedstawiono czynniki i ich strefy oddziałania na obiekty sąsiednie.
-
Zastosowanie olfaktometrii w badaniach środowiskowych
PublicationNieprzyjemne zapachy związane z obecnością w środowisku substancji odorowych (złowonnych) są przyczyną licznych skarg ludności zamieszkującej dany teren. Badania poświęcone odorom występującym w środowisku można przeprowadzić z wykorzystaniem technik olfaktometrycznych. Omówiona w tej pracy technika olfaktometryczna jest jednym z narzędzi wykorzystywanych w ochronie środowiska. Jej zastosowanie umożliwia przeprowadzenie badań...
-
Stężenie formaldehydu w wodach spływnych z arterii komunikacyjnych, powierzchni dachów budynków i koron drzew, wodach gruntowych i rzecznych oraz w opadach i osadach atmosferycznych na terenie aglomeracji miejskich = Formaldehyde in road runoff, roof runoff, ground water, river, atmospheric precipitation and deposition from highly urbanized regions
PublicationOznaczono stężenie formaldehydu w próbkach wód opadowych, spływnych z arterii komunikacyjnych, powierzchni dachów budynków i koron drzew, wód gruntowych i cieków wodnych oraz w próbkach śniegu, szronu i sadzi. Próbki pobierano przez okres 7 miesięcy w trakcie wystąpienia opadu lub osadu atmosferycznego lub tuż po jego ustąpieniu. Pomiar zawartości formaldehydu wykonywano stosując metodę szybkich testów spektrofotometrycznych w...
-
Bearing testing machine with rotating load vector.
PublicationW pracy przedstawiono koncepcję konstrukcyjną i prototyp stanowiska badawczego z wirująca reakcją łożyskową przeznaczonego do testowania wytrzymałości zmęczeniowej warstw ślizgowych w łożyskach poprzecznych. Konstrukcja i przeznaczenie maszyny zbudowanej w laboratorium tribologicznym Politechniki Gdańskiej jest zgodna z zaleceniami normy ISO 7905. Przeanalizowano zalety i wady maszyny badawczej o takim wzorcu obciążenia testującego.
-
Sieciowy monitor obiektu wspierający pracę eksperta
PublicationPublikacja zawiera opis zbudowanego systemu służącego do monitorowania parametrów obiektów biurowych lub przemysłowych. System wyposażony został w inteligentne algorytmy wnioskowania i przewidywania sytuacji awaryjnych oparte na bazach wiedzy. Zaprojektowana i zbudowana aplikacja została wyposażona w bezprzewodowe moduły służące do transmisji w odpornym na zakłócenia standardzie ZigBee.
-
Characteristics of calcium carbonate microparticles fabricated by the emulsion-emulsion technique in a large scale
PublicationReaktor zbudowany z dwóch współosiowych kolumn z mieszaniem w kolumnie wewnętrznej zastosowano do strącania cząstek węglanu wapnia metodą mieszania dwóch emulsji woda w oleju zawierających chlorek wapnia oraz węglan sodu jako reagenty. Zbadano wpływ częstości obrotów mieszadła, stężenia reagentów oraz czasu starzenia na wielkość cząstek stałych.
-
Rozwiązania gospodarki ściekowej na obszarach niezurbanizowanych. Małe oczyszczalnie ścieków zgodne z zasadami zrównoważonego rozwoju
PublicationTematem artykułu jest oczyszczanie ścieków bytowych na terenach o rozproszonej zabudowie. Omówiono dostępne technologie oczyszczania stosowane dla małych jednostek osadniczych. Scharakteryzowano i porównano pod względem ekonomicznym możliwe do zastosowania na takich obszarach rozwiązania gospodarki ściekowej, w tym małe, lokalne oczyszczalnie ścieków pracujące w technologii złóż hydrofitowych.
-
LIDAR data from the measurement of a bridge structure along a S7 road in the vicinity of Ostróda.
Open Research DataThe measurement data was acquired during research aimed at utilizing LiDAR observations to assess the condition of bridge structures. The provided information originates from measurements of a road bridge located along a modernized national road near the town of Ostróda. The obtained point cloud constitutes a comprehensive set of information regarding...
-
Technika Rozbudowy Systemów Wbudowanych - 22/23
e-Learning CoursesPrzedmiot Technika Rozbudowy Systemów Wbudowanych jest realizowany w ramach specjalności uzupełniającej Systemy Wbudowane sem. 2. Prowadzący: dr inż. Andrzej Kwiatkowski
-
Technika Rozbudowy Systemów Wbudowanych
e-Learning CoursesPrzedmiot Technika Rozbudowy Systemów Wbudowanych jest realizowany w ramach specjalności uzupełniającej Systemy Wbudowane sem. 2. Prowadzący: dr inż. Andrzej Kwiatkowski
-
Technika Rozbudowy Systemów Wbudowanych - 23/24
e-Learning CoursesPrzedmiot Technika Rozbudowy Systemów Wbudowanych jest realizowany w ramach specjalności uzupełniającej Systemy Wbudowane sem. 2. Prowadzący: dr inż. Andrzej Kwiatkowski
-
Gdański student- to znaczy kto? Rzecz o tożsamości młodych w przestrzeni miejskiej
PublicationArtykuł opisuje poczucie tożsamości gdańskich studentów z przestrzenią miejską. Opisuje odczucia oraz postawy względem najbliższej im przestrzeni zamieszkiwanego terenu miejskiego.
-
Terenowe stanowisko pomiarowe do diagnostyki technicznej odbieraków prądu
PublicationDiagnostyka techniczna jest dynamicznie rozwijającą się dziedziną, której wykorzystanie w systemach transportowych prowadzi do zmniejszenia kosztów, podniesienia niezawodności i bezpieczeństwa eksploatacji. W trakcji elektrycznej zasadnicze znaczenie - z punktu widzenia niezawodności eksploatacyjnej - ma układ odbioru prądu z sieci jezdnej przez poruszające się pojazdy. Świadomość tego faktu doprowadziła do opracowania i wdrożenia...
-
Sukces mimo wszystko
PublicationAutor jest opiekunem Koła Naukowego Studentów ''KORAB'', działającego przy Wydziale Oceanotechniki i Okrętownictwa Politechniki Gdańskiej. W artykule zaprezentowano katamaran zasilany energią słoneczną, który został zaprojektowany i zbudowany z myślą o starcie w międzynarodowych regatach Frisian Nuon Solar Challenge.W artykule opisano start w regatach, które odbyły się latem 2006r.
-
Behaviour of Fascia-Implant Structure under the Impulse Pressure
PublicationW pracy przedstawiono badania eksperymentalne wykonane dla modeli zaoperowanych przepuklin brzusznych poddanych impulsowemu działaniu ciśnienia, analogicznego do kaszlu pooperacyjnego. Zbudowano 57 modeli zgodnie ze sztuką oparacji laparoskopowej, z użyciem powiezi świńskiej, pięciu typów implantów i pięciu rodzajów łączników. Opisano otrzymane wyniki wskazując na mocniejsze i słabsze rozwiązania operacyjne.