Filtry
wszystkich: 3738
wybranych: 2705
-
Katalog
- Publikacje 2705 wyników po odfiltrowaniu
- Czasopisma 4 wyników po odfiltrowaniu
- Osoby 199 wyników po odfiltrowaniu
- Wynalazki 13 wyników po odfiltrowaniu
- Projekty 50 wyników po odfiltrowaniu
- Laboratoria 2 wyników po odfiltrowaniu
- Zespoły Badawcze 9 wyników po odfiltrowaniu
- Kursy Online 603 wyników po odfiltrowaniu
- Wydarzenia 13 wyników po odfiltrowaniu
- Dane Badawcze 140 wyników po odfiltrowaniu
Filtry wybranego katalogu
wyświetlamy 1000 najlepszych wyników Pomoc
Wyniki wyszukiwania dla: ALICJA MAJEWSKA
-
Efficient Method for the Synthesis of Functionalized Basic Maleimides
PublikacjaA three-step procedure involving Diels-Alder condensation of maleic anhydride with furane, formation of N-substituted imide upon reaction with appropriate diamine and a final retro Diels-Alder regeneration of the maleic carbon-carbon double bond is proposed for an unequivocal synthesis of N-substituted basic maleimides. The novel method is characterized by mild reaction conditions, easy work-up, high yields and no need for additional...
-
Alternative method for the synthesis of imidazo[5,1-f][1,2,4]triazin-4(3H)-one—a substrate for the preparation of phosphodiesterase (5) inhibitors
PublikacjaImidazo[5,1-f][1,2,4]triazin-4(3H)-ones, as isosteres of purine, are of interest for pharmaceutical research as potential substrates for the synthesis of cGMP-PDE5 inhibitors. We present a novel, alternative method for the synthesis of imidazotriazinones, that differs from the previously reported ones with respect to the method of construction of the triazinone ring in the molecule. The key step in our approach is condensation...
-
The Substantial Improvement of Amphotericin B Selective Toxicity Upon Modification of Mycosamine with Bulky Substituents
PublikacjaAbstract: Background: It is assumed that the unfavorable selective toxicity of an antifungal drug Amphotericin B (AmB) can be improved upon chemical modification of the antibiotic molecule. Objective: The aim of this study was verification of the hypothesis that introduction of bulky substituents at the amino sugar moiety of the antibiotic may result in diminishment of mammalian vitro toxicity of thus prepared AmB derivatives. Methods:...
-
Bezpieczeństwo poufności i integralności danych w Radiowym Systemie Monitorowania i Akwizycji Danych z Urządzeń Fotoradarowych (RSMAD)
PublikacjaW referacie przedstawiono koncepcję rozwiązań bezpieczeństwa kryptograficznego w Radiowym Systemie Monitorowania i Akwizycji Danych z Urządzeń Fotoradarowych (RSMAD). Opisano budowę wykorzystanego algorytmu kryptograficznego AES oraz trybu CBC, w jakim ma pracować ten algorytm w systemie RSMAD. Zaprezentowano również zastosowaną metodę uwierzytelnienia i kontroli integralności przesyłanych w systemie danych wykorzystującą funkcje...
-
Architecture of security and application layer structure of radio system for monitoring and acquisition of data from traffic enforcement cameras
PublikacjaThe study presents architecture of security and application layer structure of Radio System for Monitoring and Acquisition of Data from Traffic Enforcement Cameras. It also provides general assumptions concerning the range of the system as well as its modules and application components.
-
Secure access control and information protection mechanisms in radio system for monitoring and acquisition of data from traffic enforcement cameras
PublikacjaThe study presents the architecture of the Radio System for Monitoring and Acquisition of Data from Traffic Enforcement Cameras (in short: RSMAD), particularly concerning access control and protection of confidential data. RSMAD security structure will be discussed in relation to network security issues. Additionally, the paper presents the results of the work associated with the modelling of potential threats to system security.
-
Analiza wymagań jakościowych dla usług przesyłania danych w systemie RSMAD
PublikacjaW referacie przedstawiono analizę wymagań jakościowych (określonychpoprzez atrybuty QoS) dla usług transmisji danych obrazowych z wykorzystaniem Radiowego Systemu Monitorowania i Akwizycji Danych z Urządzeń Fotoradarowych (w skrócie RSMAD). Ponadto przedstawiono wyniki badań symulacyjnych przeprowadzonych w celu określenia przydatności różnych systemów radiokomunikacyjnych do transmisji danych w tym systemie z wymaganą jakością.
-
Radiokomunikacyjny system do szybkiej transmisji danych w morskiej strefie A1
PublikacjaW referacie przedstawiono ogólną koncepcję systemu radiokomunikacyjnego, przeznaczonego do szybkiej transmisji danych w morskiej strefie przybrzeżnej A1. Scharakteryzowano zastosowaną technologię transmisji sygnałów bazującą na technice OFDMA oraz warunki propagacji sygnałów w środowiskach typu brzeg-morze oraz brzeg-powietrze nad akwenem morskim. Ponadto opisano przyjętą metodykę projektowania interfejsu radiowego OFDMA oraz wyniki...
-
Systemy radiokomunikacyjne w zastosowaniach specjalnych - ocena przydatności i przegląd rozwiązań
PublikacjaW pracy opisano wybrane wyniki analizy i prac badawczych prowadzonych w Katedrze Systemów i Sieci Radiokomunikacyjnych Politechniki Gdańskiej. W tym też kontekście opisano m.in. zastosowania i charakterystyki wybranych systemów radiokomunikacyjnych, istotnych z punktu widzenia służb bezpieczeństwa publicznego, takich jak np.: TETRA, TEDS, LTE oraz cdma2000. W ramach artykułu omówiono także zagadnienia związane z rozwojem techniki...
-
Metoda adaptacyjnej kompresji statycznych obrazów rastrowych i jej zastosowanie w systemach ITS
PublikacjaW referacie przedstawiono koncepcję i przykład zastosowania adaptacyjnej metody kompresji obrazów rastrowych, która może znaleźć zastosowanie m.in. w systemach ITS. Opracowana metoda pozwala na poprawę efektywności działania systemów zaliczanych do klasy ITS, w których istnieje konieczność transmisji bardzo dużych wolumenów danych obrazowych, za pośrednictwem sieci telekomunikacyjnych. Koncepcja opisanej w pracy adaptacyjnej metody...
-
Innowacyjny system monitorowania i nadzoru ruchu kolejowego oraz informacji pasażerskiej InnoRAIL
PublikacjaW pracy omówiono koncepcję oraz podstawowe założenia funkcjonalne innowacyjnego Systemu Monitorowania i Nadzoru Ruchu Kolejowego oraz Informacji Pasażerskiej pod nazwą InnoRAIL. W referacie przedstawiono m.in.: podstawowe założenia systemu, jego architekturę oraz sposób przepływu danych za pośrednictwem dedykowanych kanałów komunikacyjnych do odbiorców systemu. Scharakteryzowano również innowacyjnecechy proponowanego systemu.
-
Mechanizmy ochrony informacji w radiowym systemie monitorowania i akwizycji danych z urządzeń fotoradarowych
PublikacjaW pracy omówiono architekturę Radiowego Systemu Monitorowania i Akwizycji Danych z Urządzeń Fotoradarowych, z uwzględnieniem mechanizmów protekcji poufnych danych, prze-chowywanych w systemie bazodanowym tego systemu. Dokonano ponadto identyfikacji zagrożeń oraz przedstawiono sposoby ochrony przed nimi, jakie zostaną zastosowane w tym systemie.
-
Badania wydajności serwera bazodanowego w systemie RSMAD
PublikacjaW pracy przedstawiono badania wydajności serwera bazodanowego - jednego z kluczowych elementów Radiowego Systemu Monitorowania i Akwizycji Danych z Urządzeń Fotoradarowych (w skrócie RSMAD). Badania zostały ukierunkowane na weryfikację wydajności i możliwości serwera bazodanowego w warunkach napływu dużej ilości danych obrazowych z wielu źródeł. Omówiono również model systemu, w celu ukazania w nim roli serwera bazodanowego.
-
Struktura warstwy aplikacji w systemie RSMAD
PublikacjaW pracy przedstawiono strukturę warstwy aplikacji Radiowego Systemu Monitorowania i Akwizycji Danych z Urządzeń Fotoradarowych (w skrócie: RSMAD). Opisano szczegółowo zadania postawione przed każdą z aplikacji składowych systemu, z uwzględnieniem zastosowanych rozwiązań.
-
Software modules and application layer's security structure of RSMAD
PublikacjaThe paper discusses the software modules of Radio System for Monitoring and Acquisition of Data from Traffic Enforcement Cameras (in short RSMAD). The structure of the application layer of the system has also been analysed in details, including: purpose, structure and principles of operation of software modules constituting this system. In addition, the paper presents and discusses the structure of security of application layer...
-
TETRA jako system sensorowy do monitorowania i raportowania pracy urządzeń zdalnych
PublikacjaW artykule przedstawiono możliwości zastosowania systemu trankingowego TETRA w roli systemu sensorowego do monitorowania i raportowania pracy urządzeń zdalnych. Omówiono zalety i wady systemu TETRA dla wymienionych zastosowań. Opisano także wybrane właściwości protokołów bezpołączeniowych (UDP), uzasadniające ich użycie. Propozycje zastosowań rozszerzono o badania przeprowadzone na działającym systemie TETRA. We wnioskach podsumowano...
-
LTE and NB-IoT Performance Estimation Based on Indicators Measured by the Radio Module
PublikacjaMonitoring the operating parameters of power grids is extremely important for their proper functioning as well as for ensuring the security of the entire infrastructure. As the idea of the Internet of Things becomes more ubiquitous, there are tools for monitoring the state of the complex electrical grid and means to control it. There are also developed new measuring devices and transmission technologies allowing for the transfer...
-
Wybrane zagadnienia badawcze w zakresie radiokomunikacji na potrzeby systemów ITS w Polsce
PublikacjaW artykule przedstawiono Wybrane zagadnienia badawcze w zakresie radiokomunikacji na potrzeby systemów ITS w Polsce.
-
CENTRUM GMINNE JAK ŻADNE INNE . Trąbki Wielkie
PublikacjaWystawa zaprezentowana w Gmachu Głównym Politechniki Gdańskiej oparta jest o prace studentów zrealizowane w ramach przedmiotu “Projektowanie architektoniczne 5” i zgłoszone do konkursu pt. NOWE CENTRUM GMINNE. Koncepcja rozwoju Trąbek Wielkich. prowadzący: mgr inż. arch. Alicja Karaś, dr inż. arch. Agnieszka Kurkowska dr inż. arch. Tomasz Szymański
-
XIII Festiwal Performance Koło Czasu - Toruń 2019
Publikacja28 listopada - 1 grudnia, XIII Festiwal Performance Koło Czasu w ramach wystawy "Konstelacje - Poza horyzont" Otwarcie Festiwalu Koło Czasu - 28 listopada, godz. 17:00, finisaż wystawy pt. "Z innej perspektywy" autorstwa Mariana Stępaka w Galerii ZPAP Nurt, następnie od godz 18:00 pokaz wybranych dokumentacji z minionych edycji Koła Czasu wraz z omówieniem kuratora Festiwalu. Działania w ramach Festiwalu Performance – 29 listopada...
-
Reversible electron charge transfer in single-wall carbon nanotubes
Publikacja -
Ekspertyza techniczna dotycząca możliwości zainstalowania zbiornika na wodę o pojemności 10 m3 na poziomie III piętra budynku rotundy Akwarium Gdyńskiego MIR-PIB, Gdynia Aleja Jana Pawła II 1
PublikacjaW opracowaniu wykonano analizę statyczno- wytrzymałościową istniejącej żelbetowej belki stropowej w celu określenia jej nośności.
-
Groundwater recharge assessment in dry years
Publikacja -
Zastosowanie nanocząstek magnetycznych do oczyszczania wody
PublikacjaCelem pracy było wytworzenie nanocząstek magnetycznych do usuwania zanieczyszczeń z wody. Wytworzono je dwoma sposobami. Pierwszym z nich była synteza niklowo-cynkowych ferrytowych (Ni0.5Zn0.5Fe2O4) nanocząstek metodą współstrącenia kationów metali wodorotlenkiem sodu w podwyższonej temperaturze [Majewski 2007]. Drugim sposobem była tzw. metoda sucha, przy pomocy której otrzymano maghemit [Lu i in. 2006]. Dokonano modyfikacji oraz...
-
Badania parametrów QoS dla usług transmisji danych w systemie RSMAD
PublikacjaW referacie przedstawiono analizę wymagań jakościowych, określonych poprzez atrybuty QoS, dla usług transmisji danych obrazowych zwykorzystaniem Radiowego Systemu Monitorowania i Akwizycji Danych z Urządzeń Fotoradarowych (RSMAD). Podano także wyniki pomiarów i badańprzeprowadzonych w celu określenia przydatności różnych systemów radiokomunikacyjnych do transmisji danych w tym systemie z wymaganą jakością.
-
Radiowy system monitorowania i akwizycji danych z urządzeń fotoradarowych - architektura i założenia funkcjonalne systemu
PublikacjaW pracy przedstawiono architekturę oraz podstawowe założenia funkcjonalne Radiowego Systemu Monitorowania i Akwizycji Danych z Urządzeń Fotoradarowych (w skrócie: RSMAD). Omówiono także najważniejsze aspekty bezpieczeństwa systemu RSMAD.
-
Badanie efektywności transmisji danych z wykorzystaniem protokołów TCP i UDP w systemie TETRA
PublikacjaW pracy przedstawiono wyniki badań i analiz związanych z efektywnością transmisji danych pakietowych w sieciach opartych na systemie TETRA. W oparciu o przeprowadzone badania symulacyjne, dokonano m.in. porównania efektywności transmisji danych pakietowych z wykorzystaniem protokołów FTP i TFTP, które bazują odpowiednio na protokołach warstwy transportowej: TCP i UDP. Protokoły TCP i UDP zostały porównane zarówno pod względem teoretycznym...
-
System Monitorowania i Nadzoru Ruchu Kolejowego
PublikacjaW pracy omówiono koncepcję oraz podstawowe założenia funkcjonalne Systemu Monitorowania i Nadzoru Ruchu Kolejowego pod nazwą InnoRAIL, który pozwoli na zniwelowanie bariery technologicznej w dostępie pasażerów do informacji o aktualnych położeniach i opóźnieniach pociągów. Kluczowym zadaniem systemu będzie dystrybucja informacji pochodzących z systemów SEPE oraz SITKol do podróżnych i załóg pociągów, za pośrednictwem różnych kanałów...
-
Research on Quality Requirements of Data Transmission Services in RSMAD
PublikacjaThe paper presents a results and analysis of research of the quality of service requirements (defined by the QoS attributes) for imaging data transmission services using Radio System for Monitoring and Acquisition of Data from Traffic Enforcement Cameras (in short RSMAD). The paper also presents and discusses results of test on the impact of the size of photos from traffic enforcement cameras on the average transmission time. These...
-
Impact of the depletion of high-abundance proteins in blood plasma/serum on the proteome of these media in growing farm animals
Publikacja -
Study of persistent luminescence and thermoluminescence in SrSi2N2O2:Eu2+,M3+(M = Ce, Dy, and Nd)
Publikacja -
Z cyklu: Cyrkulacje (1), akwarela
PublikacjaRada Miasta Krakowa oraz Prezydent Krakowa objęli honorowym patronatem XXIX Aukcję Wielkiego Serca (Internetową) na rzecz młodzieży niepełnosprawnej. Aukcja rozpoczęła się 16 listopada 2020 r.Czas pandemii spowodował, że aukcja po raz pierwszy w historii odbędzie się w formie internetowej na stronie artinfo.pl. Aukcja będzie trwała prawie dwa tygodnie. W tym roku organizatorom udało się nam pozyskać190 prac od znakomitych artystów....
-
Kara pieniężna na tle innych kar wymierzanych za naruszenie dyscypliny finansów publicznych
PublikacjaArtykuł poświęcony jest systemowi kar za naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Obejmuje on 4 rodzaje sankcji, trzecią w kolejności jest kara pieniężna. Celem artykułu jest analiza cech kary pieniężnej w porównaniu z pozostałymi sankcjami, a także omówienie okoliczności warunkujących jej wymierzanie. W części praktycznej scharakteryzowano 2 przypadki naruszeń dyscypliny finansów publicznych orzeczonych przez Regionalną Komisję...
-
Zero-knowledge convincing protocol on quantum bit is impossible
PublikacjaIt is one of fundamental features of quantum formalism that o n one hand it provides a new infor- mation processing resources and on the other hand puts funda mental constraints on the processing of quantum information implying “no-go” theorems for cloni ng [1–3], bit commitment [4, 5] and deleting [6] in quantum theory. Here we ask about possibilit y of “zero knowledge” scenario which, for its simplicity, can be considered as...
-
Radio system for monitoring and acquisition of data from traffic enforcement cameras - features and assumptions of the system
PublikacjaThe study presents the architecture and selected functional assumptions of Radio System for Monitoring and Acquisition of Data from Traffic Enforcement Cameras (RSMAD). Ultimately, the system will be used for transmission and archiving image data of traffic offenses, but can also perform other duties related to traffic safety. Implementation of the RSMAD system will facilitate, inter alia, issuing the fine process and supervision...
-
Estimation of transmission quality in cellular systems based on indicators measured by the radio module
PublikacjaThe article presents a measurement stand for testing transmission quality in cellular systems such as LTE, NB-IoT, UMTS and GSM. The results of BLER and throughput measurements for various propagation conditions as well as results of quality indicators appropriate for mentioned technologies measured by commercial radio module are presented. Those measurements were utilized to analyze the possibility of estimating the transmission...
-
Estymacja jakości transmisji w systemie LTE na podstawie wskaźników mierzonych przez moduł radiowy
PublikacjaW referacie zaprezentowano stanowisko pomiarowe do badania jakości transmisji w systemie LTE. Przedstawiono także wyniki pomiarów BLER oraz przepływności dla różnych warunków propagacyjnych oraz mierzone przez moduł parametry RSRP, RSRQ, RSSI, SINR i MCS. Wyniki pomiarów posłużyły do przeprowadzenia analizy możliwości estymacji jakości transmisji w systemie LTE jedynie na podstawie wyników pomiarów realizowanych przez komercyjny...
-
INFLUENCE OF THE DEGREE OF EJACULATE DILUTION ON THE RESULTS OF THE ASSESSMENT OF MOTILITY OF SPERM OF BREEDING BULLS OBTAINED BY TWO METHODS
Publikacja -
AKTYWNOŚĆ BIOLOGICZNA I SELEKTYWNA TOKSYCZNOŚĆ NOWEJ KLASY N–PODSTAWIONYCH POCHODNYCH ANTYBIOTYKU POLIENOWEGO NYSTATYNY A1
PublikacjaCelem badań, których wyniki zaprezentowano w niniejszej pracy było określenie aktywności biologicznej nowej klasy N–podstawionych pochodnych Nystatyny A1 w stosunku do komórek grzybowych z rodzaju i ssaczych oraz ustalenie wpływu modyfikacji chemicznej na selektywną toksyczność tych związków. W toku wieloletnich prac badawczych zaproponowano, że wprowadzenie podstawnika na grupie aminowej cząsteczki antybiotyku o charakterze objętościowym...
-
Aktywność biologiczna i selektywna toksyczność nowej klasy N-podstawionych pochodnych antybiotyku polienowego Nystatyny A1
PublikacjaCelem badań, których wyniki zaprezentowano w niniejszej pracy było określenie aktywności biologicznej nowej klasy N–podstawionych pochodnych Nystatyny A1 w stosunku do komórek grzybowych z rodzaju i ssaczych oraz ustalenie wpływu modyfikacji chemicznej na selektywną toksyczność tych związków. W toku wieloletnich prac badawczych zaproponowano, że wprowadzenie podstawnika na grupie aminowej cząsteczki antybiotyku o charakterze objętościowym...
-
The Role of the Natural Antioxidant Mechanism in Sperm Cells
Publikacja -
Ewolucja instytucji samorządu terytorialnego w Polsce po roku 1989
PublikacjaArtykuł opisuje zmiany w kształcie samorządu terytorialnego w Polsce na przełomie XX i XXI wieku. Na początku skrótowo przedstawiono koncepcję zarządzania przestrzenią po II wojnie światowej. Następnie opisano proces tworzenia (budowania) samorządu terytorialnego od transformacji systemowej po dzień dzisiejszy. Główne decyzje podjęte w tym okresie dotyczyły: liczby szczebli w podziale terytorialnym kraju, liczby i wielkości województw...
-
Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju - problemy i bariery
PublikacjaOpracowanie dotyczy problematyki wdrażania strategii rozwoju. Część teore-tyczną poświęcono przedstawieniu znaczenia strategii w kreowaniu rozwoju jednostek samorządu terytorialnego, ze szczególnym uwzględnieniem specyfiki gmin. Planowanie strategiczne - proces, w wyniku którego powstaje strategia - jest pierwszą fazą zarządzania strategicznego. Druga to wdrażanie postanowień ujętych w dokumencie. Stąd też część teoretyczna charakteryzuje...
-
Zmiany w poziomie dochodów gmin województwa pomorskiego w latach 1999-2004
PublikacjaW artykule analizie poddana została strona dochodowa budżetów gmin wchodzących w skład województwa pomorskiego. Ze względu na dużą niestałość przepisów prawnych dotyczących funkcjonowania samorządów terytorialnych, w szczególności ich gospodarki finansowej, okres badawczy zawężono do lat 1999-2004, charakteryzujących się względną stabilnością. Badanie nie ograniczyło się do przedstawienia podstawowych wskaźników, tj. dochodów ogółem...
-
Założenia Regionalnej Strategii Innowacji dla województwa pomorskiego
PublikacjaArtykuł przedstawia i omawia główne założenia i kierunki działań zawarte w strategii innowacji dla województwa pomorskiego. Rozważania poprzedzono analizami na temat interpretacji pojęcia i znaczenia innowacji we współczesnej gospodarce, szczególnie gospodarce regionalnej, a także miejsca i roli regionalnych strategii innowacji, stanowiących jeden z ważniejszych instrumentów kreowania innowacji, we wzroście wykorzystania i rozwoju...
-
Zadłużenie jednostek samorządu terytorialnego w perspektywie zmian ustawowych
PublikacjaCelem pracy była prezentacja zmian ustawowych związanych z ograniczeniami w zadłużaniu jednostek samorządu terytorialnego. Zmiany te ukazano na tle dotychczas obowiązujących rozwiązań. Następnie przedstawiono stan zadłużenia jednostek samorządu terytorialnego z podziałem na 4 grupy (do obliczeń wydzielono osobną grupę miast na prawach powiatu). Dla wybranych przedstawicieli grupy, której zadłużenie jest największe przeprowadzono...
-
Kształtowanie się dochodów majątkowych jednostek samorządu terytorialnego w latach 2007-2008
PublikacjaDochody majątkowe to nowa kategoria dochodów jednostek samorządu terytorialnego, wprowadzona poprzez zmianę ustawy o finansach publicznych pod koniec roku 2006, która zaczęła obowiązywać od roku 2007. Z założenia przekształcane powinny być w wydatki majątkowe. W części teoretycznej artykułu przeanalizowano dochody majątkowe z punktu widzenia ich własności i miejsca w strukturze dochodów ogółem. W części empirycznej przebadano wielkości...
-
Dług jednostek samorządu terytorialnego w świetle uregulowań prawnych
PublikacjaCelem pracy było przedstawienie roli i znaczenia kategorii długu w procesie realizacji zadań samorządowych oraz porównanie możliwości zadłużania się jednostek samorządu terytorialnego na tle rozwiązań prawnych przedstawionych w dwóch ustawach o finansach publicznych - z roku 2005 oraz 2009. Omawiając je w szczególności skupiono się na wymaganiach stawianych władzom samorządowym w konstruowaniu budżetu oraz zaletach i wadach każdego...
-
Pomiary parametrów i charakterystyk statycznych, dynamicznych, szumowych i termicznych przyrządów z SiC
PublikacjaW artykule przedstawiono podsumowanie wyników projektu pt. Pomiary parametrów i charakterystyk statycznych, dynamicznych, szumowych i termicznych przyrządów z SiC.
-
Budowa przewagi konkurencyjnej regionu na przykładzie Regionalnej Strategii Innowacji dla województwa pomorskiego - RIS-P
PublikacjaArtykuł przedstawia i omawia główne założenia i kierunki działań zawarte w strategii innowacji dla województwa pomorskiego z punktu widzenia budowy przewagi konkurencyjnej. Rozważania poprzedzono analizami na temat interpretacji i znaczenia we współczesnej gospodarce następujących pojęć: konkurencyjność, przewaga konkurencyjna, innowacje, a także miejsca i roli regionalnych strategii innowacji, stanowiących jeden z ważniejszych...