Wyszukiwarka
Katedra Elektrotechniki, Systemów Sterowania i Informatyki
Publikacje
Filtry
wszystkich: 334
Katalog Publikacji
Rok 2017
-
System bazodanowy wspomagający gospodarkę księgowo-finansową w firmie handlowej
PublikacjaKomputerowe systemy bazodanowe wykorzystywane są do wspomagania zarządzania w firmach, bez względu na rodzaj prowadzonej działalności gospodarczej. Są to podstawowe narzędzia komputerowe wspomagające bieżącą i przyszłą działalność firm. W artykule zaprojektowano i wdrożono relacyjną bazę danych dla hipotetycznej firmy, zajmującej się kupnem i sprzedażą łożysk. Bazę danych zaimplementowano w środowisku Microsoft Access.
-
Sieć sensorowa do rejestracji drgań górnej sieci trakcyjnej w celach diagnostyki eksploatacyjnej
PublikacjaWraz ze wzrostem prędkości kolejowych pojazdów elektrycznych zwiększają się wymagania utrzymania sieci trakcyjnej w odpowiednim stanie technicznym. Ciągły monitoring i diagnostyka pozwalają wykrywać pogarszającą się jakość odbioru prądu z sieci jezdnej. Jedną z metod jest umieszczenie czujników przyspieszenia na przewodzie jezdnym. Analiza przebiegu przyspieszenia pozwala określić jakość współpracy sieci jezdnej z pantografem....
-
Robust identification of quadrocopter model for control purposes
PublikacjaThe paper addresses a problem of quadrotor unmanned aerial vehicle (so-called X4-flyer or quadrocopter) utility model identification for control design purposes. To that goal the quadrotor model is assumed to be composed of two abstracted subsystems, namely a rigid body (plant) and four motors equipped with blades (actuators). The model of the former is acquired based on a well-established dynamic equations of motion while the...
-
RNS/TCS CONVERTER DESIGN USING HIGH-LEVEL SYNTHESIS IN FPGA
PublikacjaAn experimental high-level synthesis (HLS) of the residue number system (RNS) to two’s-complement system (TCS) converter in the Vivado Xilinx FPGA environment is shown. The assumed approach makes use of the Chinese Remainder Theorem I (CRT I). The HLS simplifies and accelerates the design and implementation process, moreover the HLS synthesized architecture requires less hardware by about 20% but the operational frequency is smaller...
Rok 2013
-
Symulator szybkich procesów dynamiki reaktora jądrowego wodno ciśnieniowego
PublikacjaArtykuł przedstawia symulator dynamiki reaktora jądrowego (RJ) zbudowany w oparciu o punktowe modele matematyczne procesów reaktora typu wodnego ciśnieniowego (ang. Pressurized Water Reactor – PWR) i zaimplementowany w środowisku MATLAB/Simulink. Symulator wykorzystywany jest obecnie jako narzędzie pomocne w dydaktyce i wstępnych badaniach w zakresie energetyki jądrowej na Politechnice Gdańskiej. W pierwszej części artykuł Autorzy...
-
Sterowanie procesem destylacji z wykorzystaniem regulatorów rozmytych
PublikacjaProces destylacji jest popularnym przemysłowym sposobem rozdziału ciekłych mieszanin wieloskładnikowych. W artykule rozważana jest mieszanina etanol-woda, będąca powszechnie destylowanym produktem. Celem artykułu jest zaprojektowanie i symulacyjna analiza działania trzech układów sterowania kolumną rektyfikacyjną z wykorzystaniem rozmytych regulatorów: P, PD i PI.
-
Stability of softly switched multiregional dynamic output controllers with a static antiwindup filter: A discrete-time case
PublikacjaThis paper addresses the problem of model-based global stability analysis of discrete-time Takagi–Sugeno multiregional dynamic output controllers with static antiwindup filters. The presented analyses are reduced to the problem of a feasibility study of the Linear Matrix Inequalities (LMIs), derived based on Lyapunov stability theory. Two sets of LMIs are considered candidate derived from the classical common quadratic Lyapunov...
-
Softly Switched Robustly Feasible Model Predictive Control for Nonlinear Network Systems
PublikacjaIt is common that an efficient constrained plant operation under full range of disturbance inputs require meeting different sets of control objectives. This calls for application of model predictive controllers each of them being best fit into specific operating conditions. It further requires that not only designing robustly feasible model predictive controllers is needed to satisfy the real plant state/output constraints, but...
-
Robust Parameter Estimation and Output Prediction for Reactive Carrier-Load Nonlinear Dynamic Networks
PublikacjaIn this paper an extension of on-line model simplification technique for a class of networked systems, namely reactive carrier-load nonlinear dynamic networked system (RCLNDNS), kept within point-parametric model (PPM) framework is addressed. The PPM is utilised to acquire a piece wise constant time-varying parameter linear structure for the RCLNDNS suitable for the on-line one step ahead prediction that may be applied to monitoring...
-
Robust Monitoring of Water Quality in Drinking Water Distribution System
PublikacjaThe paper develops a novel open loop set bounded observer for robust estimation of water quality in DWDS based on the advanced nonlinear quality dynamics model including disinfections by-products (DBPs). The observer utilises a cooperativeness of the quality dynamics model and is computationally efficient, hence applicable to on-line quality monitoring. The simulation results illustrate its good and sustainable performance.
-
Research Platform for Monitoring, Control and Security of Critical Infrastructure Systems
PublikacjaSustainable operation of Critical Infrastructure Systems (CISs) is of a major concern to modern societies. Monitoring, control and security of such systems plays a key role in guaranteeing continuous, reliable and above all secure access to the resources provided by these systems. Development of adequate software and hardware structures, as well as algorithms to perform such functions cannot be done apart from the operational conditions...
-
Relacyjne i obiektowe bazy danych w zarządzaniu przedsiębiorstwem – przegląd i analiza porównawcza
PublikacjaBazy danych są obecnie powszechnie wykorzystywanymi aplikacjami w życiu codziennym i zawodowym do gromadzenia, przetwarzania i zarządzania danymi. Stanowią one podstawowe narzędzie komputerowe wspomagające funkcjonowanie przedsiębiorstw bez względu na rodzaj prowadzonej działalności. Najpopularniejszymi rozwiązaniami oferowanymi przez firmy informatyczne są relacyjne i obiektowe bazy danych. W artykule dokonano przeglądu dostępnych...
Rok 2014
-
Symulator czasu rzeczywistego procesów reaktora jądrowego
PublikacjaSymulacja procesów zachodzących w reaktorze jądrowym (RJ) może być wykorzystywana do różnych użytecznych celów: edukacyjnych, popularyzatorskich, badawczych, weryfikacji układów sterowania. W artykule przedstawiono proces budowy symulatora czasu rzeczywistego wybranych procesów RJ z uwzględnieniem różnych skali czasu tych procesów. Zaprezentowano podejście scentralizowane (jednoagentowe) i wieloagentowe wraz z analizą czasu wykonania...
-
Sterowanie ciśnieniem w stabilizatorze ciśnienia z wykorzystaniem metody sprzężenia od stanu i działania całkującego
PublikacjaW elektrowni jądrowej z reaktorem wodno ciśnieniowym, ważną funkcję pełni stabilizator ciśnienia odpowiedzialny za utrzymanie właściwego ciśnienia oraz masy wody w obiegu pierwotnym. W artykule rozważany jest układ regulacji ciśnienia w stabilizatorze ciśnienia. Jego zadaniem jest utrzymanie stałej wartości ciśnienia chłodziwa obiegu pierwotnego gwarantującego, z jednej strony bezpieczeństwo pracy reaktora (zapobieganie wrzeniu...
-
Robot typu Micromouse – wykonanie, sterowanie i optymalizacja
PublikacjaW ostatnich latach obserwuje się intensywny rozwój robotyki. Roboty znajdują zastosowanie w różnych gałęziach przemysłu i życiu codziennym. Ich projektowanie wymaga interdyscyplinarnej wiedzy obejmującej obszary mechaniki, elektroniki, metrologii, automatyki i informatyki. W artykule przedstawiono poszczególne etapy wykonania robota typu Micromouse. Jest to specyficzne urządzenie, którego zadaniem jest zbadanie labiryntu, dotarcie...
Rok 2020
-
Supervisory fuzzy control system for biological processes in sequencing wastewater batch reactor
PublikacjaThe paper proposes the design of the supervisory heuristic fuzzy control system applied to a Sequencing Batch Reactor (SBR) in the Wastewater Treatment Plant (WWTP). Based on real data records and the biological process and aeration system models, a control system for biological processes has been designed. The supervisory control system performs management of the reactor work cycle, determines the phase length, controls the sludge...
-
Skuteczność nowoczesnych algorytmów optymalizacji czerpiących inspirację z procesów naturalnych
PublikacjaZe względu na nieistnienie uniwersalnego algorytmu optymalizacji rozwiązującego wszystkie problemy naukowo techniczne opracowywanie nowych i wydajniejszych obliczeniowo algorytmów optymalizacyjnych wciąż jest popularnym zadaniem. Przeglądając literaturę z dziedziny optymalizacji można zauważyć trend tworzenia „wymyślnych” algorytmów opartych na procesach naturalnych. W artykule sprawdzono skuteczność nowo powstałych algorytmów...
-
Self-Supervised Learning to Increase the Performance of Skin Lesion Classification
PublikacjaTo successfully train a deep neural network, a large amount of human-labeled data is required. Unfortunately, in many areas, collecting and labeling data is a difficult and tedious task. Several ways have been developed to mitigate the problem associated with the shortage of data, the most common of which is transfer learning. However, in many cases, the use of transfer learning as the only remedy is insufficient. In this study,...
Rok 2016
-
Supervisory Control System for Adaptive Phase and Work Cycle Management of Sequencing Wastewater Treatment Plant
PublikacjaThe paper presents the design of the integrated control system applied to Sequencing Batch Reactor (SBR) in a biological Wastewater Treatment Plant (WWTP) in Swarzewo, which operates under activated sludge technology. Based on the real data records, ASM2d biological processes model and aeration system model, hierarchical control system for dissolved oxygen tracking and cycle management is designed. Internal Model Controller (IMC)...
-
Supervised model predictive control of wastewater treatment plant
PublikacjaAn optimizing control of a wastewater treatment plant (WWTP), allowing for cost savings over long time period and fulfilling effluent discharge limits at the same time, requires application of advanced control techniques. Model Predictive Control (MPC) is a very suitable control technology for a synthesis of such a truly multivariable controller that can handle constraints and accommodate model-based knowledge combined with hard...
-
Simplified, multiregional fuzzy model of a nuclear power plant steam turbine
PublikacjaPower systems, including steam turbines and synchronous generators, are complex nonlinear systems with parameters varying over time. The paper presents the developed simplified, multiregional fuzzy model of the steam turbine of a nuclear power plant turbine generator set and compares the results with a full nonlinear model and commonly used linear input-output model of a steam turbine. The proposed model consist of series of linear...
-
Real-time simulation in non real-time environment
PublikacjaSimulation in real-time is a very useful tool because of didactical and practical benefits. Very important benefit of real-time simulation is a fact that operator’s decision can be taken into account in the same time scale as the real system would work. This enables construction of simulators, and opportunity to test control algorithms in Hardware in The Loop scheme using target industrial equipment. Professional real-time environments...
Rok 2019
-
Study of the effect of adiabatic heating on the operation of the electrodynamic actuator
PublikacjaElectrodynamic actuators are used in hybrid switching systems where a very quick contact separation as well as operation repeatability and long-term reliability are required. The article presents selected results of thermal studies in the electrodynamic drive system. Study was carried out on the basis of the 3D electromagneto-thermal model implemented in the Ansys_Maxwell environment. The present model allows to determine the critical...
-
Soft Real-Time Communication with WebSocket and WebRTC Protocols Performance Analysis for Web-based Control Loops
PublikacjaThe web browser has become an access window for content and services. The browser is available on almost any device connected to the network, regardless of its intended use: desktop, mobile device, computing server, e-book reader etc. Browsers are used by people to read news, contact the world, to check a bank account, register a visit at the doctor, watching video content, electronic purchases, using web versions of the office...
-
Ship’s de-perming process using coils lying on seabed
PublikacjaA ship built from ferromagnetic steel disturbs the uniformity of the Earth’s magnetic field. Changes of ship’s signature are due to the magneto-mechanical interaction of the hull with the Earth’s magnetic field. The ship’s magnetic field can be detected by a magnetic naval mine. For this reason, the vessel has to be demagnetized. There are several methods of ship’s de-perming. The results of experimental and computer simulations...
-
Selected Technical Issues of Deep Neural Networks for Image Classification Purposes
PublikacjaIn recent years, deep learning and especially Deep Neural Networks (DNN) have obtained amazing performance on a variety of problems, in particular in classification or pattern recognition. Among many kinds of DNNs, the Convolutional Neural Networks (CNN) are most commonly used. However, due to their complexity, there are many problems related but not limited to optimizing network parameters, avoiding overfitting and ensuring good...
Rok 2015
-
STEROWNIK MIKROSIECI ELEKTROENERGETYCZNEJ
PublikacjaW artykule rozpatruje się konstrukcję sterownika mikrosieci elektroenergetycznej. Sterownik zarządza zasobamienergii elektrycznej w celu pokrycia zapotrzebowania lokalnych gospodarstw domowych z uwzględnieniem kwestii ekonomicznych. Przedstawiono strukturę sterowania, zdefiniowano zadanie optymalizacji, dokonano badań symulacyjnych dla przykładowej mikrosieci o zróżnicowanych sposobach generowania i magazynowania. Zaproponowano...
-
Sterowanie temperaturą w drukarce 3D
PublikacjaArtykuł dotyczy zagadnień związanych z drukarką 3D. Opracowano dwa rodzaje modeli matematycznych, które zweryfikowano w oparciu o dane pomiarowe. Następnie zaprojektowano i symulacyjnie przetestowano dwa algorytmy sterowania temperaturą w drukarce 3D.
-
Static Model of Steam/Water Cycle for Thermal and Economic Analysis
PublikacjaThe thermodynamic efficiency of typical conventional and nuclear power plants is insufficient. A large amount of the generated heat is removed to the environment and regarded as a waste. A solution which is commonly used to increase the efficiency and profitability of the existing and planned power plants refers to cogeneration of heat and power. To prepare sophisticated thermodynamic and economic analyses, a precise static model...
-
Robust output prediction of differential – algebraic systems – application to drinking water distribution system
PublikacjaThe paper presents the recursive robust output variable prediction algorithm, applicable for systems described in the form of nonlinear algebraic-differential equations. The algorithm bases on the uncertainty interval description, the system model, and the measurements. To improve the algorithm efficiency, nonlinear system models are linearised along the nominal trajectory. The effectiveness of the algorithm is demonstrated on...
Rok 2018
-
Sterowanie z wykorzystaniem rachunku niecałkowitego rzędu reaktorem wodnym ciśnieniowym elektrowni jądrowej
PublikacjaCelem rozprawy doktorskiej było rozwiązanie problemu naukowego zdefiniowanego jako sterowanie szybkimi procesami reaktora wodnego ciśnieniowego elektrowni jądrowej typu PWR. Wielkością sterowaną była średnia moc cieplna reaktora przy szerokim zakresie zmian punktu pracy. Podstawowe nowe podejście do sterowania rozważane przy rozwiązywaniu problemu sterowania to połączenie nowoczesnych technik związanych z rachunkiem różniczkowo-całkowym...
-
Rozpoznawanie oraz lokalizacja w obrazie przewodów linii wysokiego napięcia
PublikacjaW pracy przedstawiono opracowany algorytm rozpoznawania oraz lokalizacji przewodów linii wysokiego napięcia na podstawie obrazu horyzontalnego. Procedura detekcji przewodu została podzielona na trzy etapy. Pierwszy etap zawiera algorytm wykrywania krawędzi wykazujący największą czułość na krawędzie poziome, a jednocześnie brak czułości na krawędzie pionowe. Efektem jest znaczna redukcja liczby wykrytych krawędzi w porównaniu do...
-
Rozpoznawanie obiektów przez głębokie sieci neuronowe
PublikacjaW referacie zaprezentowane zostaną wyniki badań nad rozpoznawaniem obiektów w różnych warunkach za pomocą głębokich sieci neuronowych. Przeanalizowano działanie dwóch struktur – ResNet50 oraz VGG19. Systemy rozpoznawania obrazu wytrenowano oraz przetestowano na reprezentatywnej, bazie zawierającej 25 tys. zdjęć psów oraz kotów, która znacznie upraszcza analizowanie działania systemów ze względu na łatwość interpretacji zdjęć przez...
-
Review and comparison of smoothing algorithms for one-dimensional data noise reduction
PublikacjaThe paper considers the choice of parameters of smoothing algorithms for data denoising. The impact of the window size on smoothing accuracy was analyzed. The parameters of denoising filters were selected with respect to the meansquare error between the computed linear regression and the noisy signal. Finally, we have compared mean, median, SavitzkyGolay, Kalman and Gaussian filter algorithms for the data from the digital sensor....
-
Research of leakage magnetic field in deenergized transformer
PublikacjaThe article deals with the issue of the numerical analysis of the magnetic field occurring around the transformer after it has been powered down. The main goal of this analysis was to examine if it is possible to identify the residual fluxes in the transformer legs based on this fields’ measurements. It was also intended to determine the type and the location of magnetic sensors. Numerical analysis of the magnetic field was performed....
-
Redesign of the Research Platform for Monitoring, Control and Security of Critical Infrastructure Systems
PublikacjaCritical Infrastructure Systems (CISs) play a key role in modern societies. Their sustainable operation depends heavily on the performance of dedicated structures and algorithms targeting monitoring, control and security aspects. In previous work a Research Platform (RP) for the design and simulation of such systems was presented. This works updates the information on the RP through the description of major hardware and software...
Rok 2003
-
Sterowanie wielosilnikowym napędem bezpośrednim pojazdu z silnikami synchronicznymi z magnesami trwałymi
PublikacjaDla pojazdu z elektrycznym, niezależnym, bezpośrednim napędem kół, przedstawiono koncepcję struktury sprzętowej i programowej rozproszonego układu sterowania. Zaproponowano algorytmy sterowania silnikiem synchronicznym z magnesami trwałymi. Przedstawiono wyniki badań laboratoryjnych pojedynczego napędu.
-
Simulation of compensator of magnetic interference caused by an aircraft .
PublikacjaW badaniach geologicznych Ziemi wykorzystuje się m.in. metodę magnetometryczną. Metoda ta polega na pomiarze indukcji magnetycznej na badanym obszarze. Na podstawie rozkładu pola magnetycznego można zlokalizować różnego rodzaje złoża mineralne. Poszukiwania geologiczne wykonywane są na dużych obszarach z wykorzystaniem samolotu. Samolot w swoim otoczeniu zniekształca pole magnetyczne, dlatego też system pomiarowy musi zawierać...
-
Review of Research and Development on the Technical Diagnostics in the Field of Electric Traction
PublikacjaPrzedstawiono funkcje i oprzyrządowanie stanowiska diagnostycznego do badania lokomotyw elektrycznych serii EU07. Zaproponowano nową metodę kontroli charakterystyki statycznej odbieraka prądu. Przedstawiono kompleksowy system diagnostyki sieci jezdnej DST.
-
Rejestracja okresu sygnałów impulsowych licznikami na kartach pomiarowych.Materiały XI Międzynarodowego Seminarium Metrologów ''Metody i technika przetwarzania sygnałów w pomiarach fizycznych''.
PublikacjaW referacie przedstawiono liczniki spotykanych na kartach akwizycji sygnałów pomiarowych: 8253/54, AM 9513, DaQ-STC i TIO-ASIC. Zaprezentowano przykładowe aplikacje przygotowane na bazie liczników układów akwizycji. Pierwsza aplikacja umożliwia ciągłą rejestrację prędkości obrotowej w celu analizy jej nierówności. W drugim przykładzie mierzone są długości okresów dwóch niezależnych sygnałów oraz czas między zboczami narastającymi...
Rok 2008
-
Sterowanie predykcyjne hydrauliką i jakością wody w SW
PublikacjaEfektywne sterowanie hydrauliką i jakością systemu wodociągowego (SW) wymaga zintegrowanej wiedzy o nim oraz zaawansowanych algorytmów sterowania. Ponieważ związek między hydrauliką a jakością wody jest jednostronny (hydraulika, poprzez rozpływ wody w sieci ma wpływ na jej jakość), to problem sterowania systemem wodociągowym należy rozpatrywać w odniesieniu do tych dwóch aspektów.
-
Stable indirect adaptive control based on discrete-time T-S fuzzy model
PublikacjaThis paper presents an indirect adaptive fuzzy control scheme for uncertain nonlinear asymptotically stable plants.A discrete-time T-S fuzzy input-output model is employed to approximate the unknown plant dynamics. The T-S fuzzy model is fed with its own states, which are indeed its past outputs, rather than the measurements from the plants. Entirely based on this model, a feedback linearization control law is designed by using...
-
Softly switched robustly feasible mpc for constrained linear systems under set bounded uncertainty- LQ-MPC with IC action
PublikacjaNie jest możliwe efektywne sterowanie procesem w szerokim zakresie zmian warunków operacyjnych przy użyciu jednego uniwersalnego regulatora. W pracy zaproponowano koncepcję sposobu regulacji polegającego na przełączaniu wielu regulatorów uzależnionego od stanu operacyjnego systemu. Często twarde przełączanie regulatorów nie jest pożądane lub wręcz możliwe, alternatywą jest ich miękkie przełączanie. W pracy rozważany jest problem...
-
Sieć SSWN w oczyszczalni ścieków
PublikacjaModelowanie złożonych, dynamicznych, nieliniowych systemów z wieloma skalami czasu, do jakich należą biologiczne oczyszczalnie ścieków, jest wcišż poważnym wyzwaniem. Problemy związane z pomiarem sporej części stanu obiektu oraz duże koszty urządzeń pomiarowych utrudniają a wręcz uniemożliwiają korzystanie z modeli fizykalnych rozważanych systemów. Jest to szczególnie trudne, gdy potrzebujemy modelu do celów sterowania.
-
Sekwencyjna estymacja zmiennych w systemach sieciowych z wykorzystaniem do systemów wodociągowych
PublikacjaEstymacja jest powszechnie stosowanym narzędziem pozyskiwania brakujących informacji o stanie w systemach sieciowych, które charakteryzują się niewielkim nasyceniem pomiarami. W systemach tych powszechnie akceptowanym modelem niepewności jest model przedziałowy. W ostatnich latach zaproponowano szereg metod rozwiązywania zagadnienia estymacji zmiennych a także zmiennych i parametrów dla systemów wodociągowych z przedziałowym opisem...
-
Scanning the special section on technologies of large scale and complex systems
PublikacjaArtykuł wprowadza do Specjalnej Sekcji pt. Technologies for large scale and complex systems, zamieszczonej w czasopiśmie Annual Reviews in Control, Vol. 32, Issue 1 wydanego w kwietniu 2008. Specjalna sekcja zawiera artykuły będące rozszerzeniem referatów plenarnych wygłoszonych podczas 11th IFAC Symposium on Large Scale Complex Systems, które odbyło się w Gdańsku, Lipiec 2007r.
-
Robustly feasible integral LQ-MPC controller for output tracking in constrained linear systems
PublikacjaW pracy rozważany jest regulator predykcyjny typu dual-mode MPC z liniowo kwadratowym wskaźnikiem jakości w aplikacji do krzepkiego śledzenia wyjść liniowego obiektu dyskretnego w obecności addytywnych zakłóceń. W celu zapewnienia dopuszczalności sterowań regulatora wykorzystano teorię zbiorów niezmienniczych. W celu polepszenia śledzenia wyjść i odrzucenia zakłóceń w regulatorze wykorzystano działanie całkujące (integral control)....
-
Respiration rate estimation for model predictive control of dissolved oxygen in wastewater treatment plant
PublikacjaRespiration rate is very important parameter for biological processes in wastewater treatment plant (WWTP). The sequential algorithm for estimate the respiration rate is proposed and investigated. The Kalman filter (KF) is used. Simulation tests for the benchmark WWTP are presented.Respiracja jest bardzo ważnym parametrem dla prawidłowego przebiegu procesów biologicznych w oczyszczalni ścieków. W artykule przedstawiono i zbadano...
Rok 2012
-
Sterowanie kolumną rektyfikacyjną z wykorzystaniem nieliniowego algorytmu predykcyjnego
PublikacjaPopularną metodą rozdziału ciekłych mieszanin wieloskładnikowych jest rektyfikacja, stosowana w różnych gałęziach przemysłu. W artykule rozważana jest mieszanina etanol-woda. Przedstawiono powszechnie stosowany nieliniowy model dwuskładnikowej kolumny rektyfikacyjnej, dokonano jego dyskretyzacji i zaimplementowano w środowisku MATLAB/Simulink. Następnie zaprojektowano układ sterowania wykorzystując nieliniowy algorytm predykcyjny....