Search results for: LOTNE ZWIĄZKI CHLOROWCOORGANICZNE
-
Związki wpływające na smak żywności
PublicationRozdział opisuje klasyfikację i potencjatory smaków, a także wpływ obróbki surowców na właściwości sensoryczne produktów spożywczych.
-
Substancje groźne, niebezpieczne i pożyteczne. Tom 2. Związki organiczne
PublicationStreszczenie W drugim tomie prezentowanej książki przedstawione zostały informacje nt. związków organicznych, ich występowania, otrzymywania, właściwości oraz zagrożeń jakie one stwarzają, a także korzyści, jakich dostarczają. Do związków organicznych zaliczane są te substancje, które zawierają atom lub atomy węgla, z pewnymi wyjątkami (szczegóły w książce). Szacunkowo, liczba znanych związków organicznych sięga kilkudziesięciu...
-
Szkodliwe związki powstające wskutek przemian sacharydów
PublicationW rozdziale opisano zagadnienia związane ze zdrowotnymi aspektami spożywania sacharydów, scharakteryzowano alternatywne substancje słodzące oraz przedstawiono interakcje sacharydów z innymi składnikami żywności.
-
Związki makrocykliczne zawierające ugrupowanie azowe. Azorezorcareny
Publication -
Organotin compounds in marine sediments
PublicationZwiązki cynoorganiczne są szeroko wykorzystywane w różnych sektorach gospodarki. Farby zawierające czynniki przeciwporostowe (biocydy), były wykorzystywane w ochronie przeciwkorozyjnej kadłubów statków i okrętów, są głównym źródłem emisji trójbutylo- i trójfenylocyny do środowiska morskiego.Międzynarodowa Organizacja Morska (IMO) wprowadziła w roku 2001 powszechny zakaz stosowania tych związków jako biocydów w powłokach malarskich....
-
Związki biologicznie aktywne w żywności i napojach
PublicationJuż od dłuższego czasu daje się zauważyć wzrost zainteresownia związkami biologicznie aktywnymi w żywności (szczególnie pochodzenia roślinnego) oraz napojach i sokach. W wielu ośrodkach naukowych trwają badania ukierunkowane na określenie aktywności przeciwutleniającej badanych próbek oraz oznaczenie zawartości polifenoli i innych związków o właściwościach przeciwutleniających (m.in. witaminy C oraz tokoferoli). W pracy przedstawiono...
-
Pochodne oleju makowego jako związki biologicznie czynne
PublicationW pracy przebadano skład kwasów tłuszczowych oleju makowego z nasion maku niskomorfinowego (Michałko, Agat, Mieszko, Zambo, Rubin i Przemko) i wysokomorfinowego (Lazur). Do dalszych badań wybrano olej makowy odmiany Michałko ze względu na wysoką zawartość kwasu linolowego (72,8%), niską zawartość kwasu oleinowego (12,6%) i kwasu linolenowego (0,8%). Kwasy nasycone głównie palmitynowy (11,3%) mogą być usunięte w odrębnym postępowaniu....
-
Nowe potrójne związki w układzie RE2TGe3 (RE – ziemia rzadka, T – metal przejściowy)
PublicationCelem niniejszej pracy była synteza nowych związków międzymetalicznych z rodziny RE2TGe3, gdzie RE to metale ziem rzadkich, a T to metal przejściowy (Pd, Pt). Dokonano tego stosując metodę topienia w łuku elektrycznym. Za pomocą proszkowej dyfrakcji rentgenowskiej ustalono, że udało się otrzymać następujące materiały: Pr2Pd1.15Ge2.85, Sm2PdGe3, Tb2Pd1.25Ge2.85, Dy2Pd1.25Ge2.85, Ho2Pd1.3Ge2.7, Ce2Pt0.9Ge3.1, Pr2Pt1.15Ge2.85, Nd2PtGe3,...
-
Genotoxic food components
PublicationW rozdziale omówiono szczegółowo występowanie, mechanizm powstawania, działanie oraz ryzyko chorób nowotworowych związane ze związkami rakotwórczymi występującymi w żywności.
-
Związki pomiędzy cechami demograficznymi kobiet a zmiennymi dotyczącymi personalizacji produktu
PublicationW artykule skupiono uwagę na temacie dotyczącym personalizacji produktu. Celem pracy jest zbadanie zależności pomiędzy cechami demograficznymi a zmiennymi dotyczącymi personalizacji. Cechy demograficzne obejmują: wiek, wykształcenie, osiągany dochód netto, miejsce zamieszkania, a zmienne dotyczące personalizacji zawierają: znajomość personalizacji, chęć dopasowywania produktów do indywidualnych potrzeb, chęć zakupu spersonalizowanych...
-
Średnio - i trudnolotne związki organiczne w powietrzu wewnętrznym. Analityka i monitoring = Semivolatile organic compounds in indoor air. Analytics and monitoring
PublicationZwiązki organiczne występujące w powietrzu wewnętrznym na różnych poziomach stężeń mogą stanowić poważną przyczynę problemów zdrowotnych mieszkańców i użytkowników pomieszczeń. Bardzo ważnym staje się zagadnienie monitoringu obecności związków organicznych, należących do grupy trwałych zanieczyszczeń organicznych (POP).
-
Substancje groźne, niebezpieczne i pożyteczne.Tom 1: Pierwiastki i związki nieorganiczne
PublicationLudzie od początku swojego istnienia byli narażeni na działanie szkodliwych substancji chemicznych. Pierwotnie były to groźne dla życia opary wulkaniczne, toksyczne minerały – takie, jak arszenik, rudy ołowiu czy rtęci, szkodliwe metabolity wtórne (toksyny) wytwarzane przez mikroorganizmy, rośliny i zwierzęta, a także produkty spalania substancji organicznych, w tym dymy z palących się lasów czy stepów, zawierające czad, dioksyny,...
-
Związki organiczne, ich źródła emisji i wpływ na jakość powietrza wewnętrznego
PublicationCałkowite wyeliminowanie związków organicznych z powietrza wewnętrznego jest niemożliwe. Z tego powodu oprócz prognozowana poziomu stężeń analitów z grupy lotnych związków organicznych na podstawie znajomości parametrów kształtujących jakość powietrza wewnętrznego konieczna jest również kontrola poziomu stężeń tych związków w powietrzu wewnętrznym. Scharakteryzowanie składu chemicznego zanieczyszczeń powietrza wewnętrznego oraz...
-
Skład moczu jako źródło informacji o narażeniu zawodowym na związki organiczne = Urine as a source of information on accupational exposure to organic compounds - A review
PublicationW publikacja przedstawiono przegląd informacji na temat wykorzystania próbek moczu ludzkiego do badań analitycznych, prowadzonych w celu uzyskania informacji o ekspozycji zawodowej na związki organiczne. Toksyczne działanie większości z tych związków stwarza nadal duże zagrożenie wystąpienia chorób zawodowych. Stąd też bardzo ważne jest wykorzystanie monitoringu biologicznego do ocena ryzyka zawodowego. W pracy przedstawiono również...
-
Organic compounds in indoor environments
PublicationPraca jest przeglądem literaturowym dotyczącym obecności lotnych związków organicznych w powietrzu wewnętrznym. Zaprezentowano główne źródła zanieczyszczeń powietrza wewnętrznego, poruszono tematykę sumarycznej zawartości LZO oraz wpływu zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego na jakość powietrza wewnętrznego.
-
Związki endokrynne w środowisku. Problemy i wyzwania cz. II Wykrywanie i oznaczanie związków endokrynnych i/lub endokrynności próbek
PublicationOdkrycie istnienia w środowisku mikrozanieczyszczeń, do których należą między innymi związki z grupy EDC, spowodowało konieczność opracowania i wdrożenia nowych metod do praktyki analitycznej. Jedną z nich są nabierające coraz większego znaczenia techniki immunoanalizy. Mimo, iż nie są one rozwiązaniem nowym, ponieważ od dawna z powodzeniem stosuje się je w analizie klinicznej, mają wiele zalet pozwalających na wykorzystanie...
-
ZWIĄZKI MIĘDZY GROMADZENIEM, UDOSTĘPNIANIEM I STOSOWANIEM INFORMACJI RYNKOWYCH PRZY KSZTAŁTOWANIU NOWYCH PRODUKTÓW
PublicationCelem artykułu jest określenie związków występujących między gromadzeniem, udo-stępnianiem i stosowaniem informacji rynkowych w kształtowaniu nowych produktów. Do osiągnięcia tego celu wykorzystano dane dotyczące 145 projektów wdrożenia nowych pro-duktów, które pochodziły z próby losowo dobranych krajowych przedsiębiorstw wysokiej techniki, zatrudniających powyżej 49 osób. Analizę danych oparto na modelach równań strukturalnych,...
-
Wykorzystanie techniki odcisku palca w badaniach zanieczyszczeń środowiska przez ropę i związki ropopochodne
PublicationChoć wyniki uzyskiwane w wyniku zastosowania techniki odcisku palca maja jedynie charakter jakosciowy, to poprzez porownanie chromatogramów można uzyskać cenne informacje na temat źródła pochodzenia i wskazać na sprawcę zanieczyszczenia.
-
Związki endokrynne w środowisku. Problemy i wyzwania cz. I Emisja i los środowiskowy
PublicationWzrost świadomości dotyczącej niekorzystnego wpływu działalności człowieka na stan środowiska oraz dynamiczny rozwój technik analitycznych spowodował, że w ostatnich latach wzrosło zainteresowanie problematyką związków zakłócających prawidłowe funkcjonowanie układu endokrynnego. W opracowaniu zamieszczono informacje o niektórych związkach z grupy estrogenów, ich losie środowiskowym oraz oddziaływaniu na organizmy żywe.
-
Geneza Komitetu Historii Nauki i Techniki PAN i jego związki z ówczesnym Zakładem Historii Nauki
Publication -
Związki kompleksowe o rdzeniu bogatym w siarkę zawierające dwa różne ligandy S-donorowe - potencjalne prekursory siarczków metali
Publication -
DETERMINATION OF SURFACTANTS IN ENVIRONMENTAL SAMPLES - PART I. CATIONIC COMPOUNDS = Oznaczanie Surfaktantów W Próbkach Środowiskowych. Część I. Związki Kationowe
PublicationCompounds from the group of cationic surfactants are widely applied in household, industrial, cleaning, disinfectant, cosmetic and pharmaceutical products as their specific properties (antimicrobial, emulsifying, anticorrosion, softening). After use, cationic surfactants are disposed to wastewater-treatment plants and finally with effluent water to surface waters due to their incomplete degradation. Moreover, they can freely circulate...
-
Oligopeptide antifungals are exceptionally active against multidrug-resistant yeast
PublicationPermeazy peptydowe w komórkach drożdżowych są zdolne do transportu do wnętrza komórek oligopeptydów, zawierających w swojej strukturze niebiałkowe aminokwasy o właściwościach przeciwgrzybowych. Wśród szerokiego wachlarza tego rodzaju związków przebadanych pod względem aktywności biologicznej na wielolekoopornych komórkach drożdżowych, zaobserwowano liczna grupę, wykazującą zwiększoną aktywność względem komórek eksprymujących transportery...
-
Związki metaloorganiczne w glebach i osadach dennych - występowanie, przemiany i oznaczanie = Metallorganic compounds in soils and sediments - occurence, transformations and determination
PublicationW oparciu o literaturę poświęconą występowaniu i sposobom oznaczania wybranych związków metaloorganicznych rtęci, cyny, ołowiu, selenu i arsenu, przedstawiono źródła ich występowania, zastosowanie oraz mechanizm toksycznego działania. Przedstawiono podstawowe zagadnienia związane z analityką specjacyjną oraz scharakteryzowano podstawowe etapy procedury analitycznej, stosowanej do oznaczania związków metaloorganicznych (Hg, Sn,...
-
Monitorowanie i mapowanie zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego przez związki z grupy BTEX (benzen, toluen, etylobenzen, ksylen) z wykorzystaniem techniki dozymetrii pasywnej do pobierania próbek analitów = Monitoring and mapping of atmospheric pollutans with the use of passive technique of sampling of BTEX (benzene, ethylbenzene, toluene, xylenes) analytes
PublicationWskutek działalności człowieka do atmosfery dostaje się coraz większa liczba substancji szkodliwych, uznanych za potencjalnie niebezpieczne dla organizmów żywych, głównie z uwagi na ich toksyczność. Do takich substancji zalicza się między innymi związki z grupy BTEX. Chcąc ocenić stopień narażenia populacji na obecność w powietrzu atmosferycznym analitów z grupy BTEX, niezbędne jest monitorowanie poziomu stężeń tych zanieczyszczeń...
-
DNA modification by 1-nitroacridine derivatives. Comparison of 32P-Postlabeling and restriction enzyme analysis method for the detection of DNA adducts formed by 1-nitroacridines C-1748 and C-857
Publication4-podstawione 1-nitroakrydyny reprezentują nową grupę pochodnych akrydyny, zsyntetyzowanych na Politechnice Gdańskiej. Metoda 32P-postlabellingu wykazała, że pochodne C-1748 i C-857 tworzą od 4-6 adduktów DNA w systemie komórkowym i bezkomórkowym o innym rozkładzie plam chromatograficznych, jednakże niezależnym od zastosowanego systemu aktywacyjnego. Metoda enzymatycznej analizy restrykcyjnej pozwoliła natomiast śledzić kinetykę...
-
Urinary mercury in adults in Poland living near a chloralkali plant
PublicationW pracy przedstawiono wyniki badań prowadzonych w ramach projektu Unii Europejskiej nt European Mercury Emission from Chloralkali Informacja o zawartości rtęci w moczu została opracowana i przedyskutowana na podstawie chemicznej analizy próbek świeżego moczu pobranych od 75 osób zamieszkałych w rejonie zakładu i 100 osób z rejonu referencyjnego oraz odpowiedzi na pytania w specjalnie przygotowanym kwestionariuszu. Stwierdzono,...
-
The synthesis, x-ray structure and metal cation complexation properties of colored crown with two heterocyclic residues as a part of macrocycle
PublicationZsyntezowano nowy eter koronowy zawierający ugrupowanie azowe, resztę pirolu i pirydyny w pierścieniu makrocyklicznym. Badano zdolność kompleksowania kationów metali w acetonitrylu oraz mieszaninę acetonitryl-woda. Do pomiarów wykorzystano spektrofotometrię UV-Vis. Ustalono strukturę krystalograficzną otrzymanego związku.
-
Jacek Namieśnik prof. dr hab. inż.
PeopleScientific discipline: chemistryRector in 2016-2019 He was born on 10 December, 1949 in Mogilno. He graduated in 1972 at the Faculty of Chemistry at Gdańsk University of Technology, obtaining a master's degree in chemical engineering. In 1972 he started working at Gdańsk University of Technology, where in 1978 he defended his doctoral thesis and in 1985 he completed his habilitation. He was appointed an associate professor in 1991...
-
Nowe związki typu Heuslera New Heusler-type compounds based on alkaline earth metals
ProjectsProject realized in Faculty of Applied Physics and Mathematics according to UMO-2017/27/B/ST5/03044 agreement from 2018-07-19
-
Wykorzystanie bezrozpuszczalnikowych technik przygotowania próbek w procedurach oznaczania lotnych związków chlorowcoorganicznych w próbkach płynów biologicznych
PublicationDążność do oznaczania możliwie szerokiego spektrum analitów w próbkach charakteryzujących się złożonym, a często i zmiennym składem matrycy, stanowi siłę napędową do działań analityków w zakresie poszukiwania zarówno nowych rozwiązań metodycznych jak i aparaturowych. Szczególnie w przypadku ciekłych próbek środowiskowych i biologicznych konieczne są specjalne operacje i czynności (na etapie ich przygotowania) przed etapem oznaczeń...
-
Homo- i heteroleptyczne związki koordynacyjne metali przejściowych z pochodnymi imidazolu, ze szczególnym uwzględnieniem 4(5)-(β-hydroksyetylo)imidazolu – badania strukturalne i spektroskopowe w ciele stałym i roztworze
PublicationRozprawa doktorska porusza zagadnienia związane z syntezą oraz właściwościami związków koordynacyjnych metali przejściowych z pochodnymi imidazolu. Główna uwaga poświęcona jest 4(5)-(β-hydroksyetylo)imidazolowi — występującemu naturalnie ligandowi, będącemu hydroksylowym analogiem histaminy, o zwyczajowej nazwie histaminol. Praca skupia się na ligandach zbliżonych strukturalnie do 4(5)-(β-hydroksyetylo)imidazolu oraz wykazującymi...
-
Monitorowanie i mapowanie zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego przez związki z grupy BTEX na obszarze aglomeracji Trójmiejskiej (próba zastosowania technik sztucznej inteligencji do prognozowania poziomów stężeń związków z grupy BTEX).
PublicationW efekcie przeprowadzonych badań potwierdzono przydatności techniki dozymetrii pasywnej wykorzystywanej na etapie izolacji i wzbogacania analitów do uzyskania długoterminowej (długofalowej) informacji o poziomie stężeń zanieczyszczeń z grupy BTEX w powietrzu atmosferycznym na terenie aglomeracji Trójmiejskiej.Stwierdzono iż stężenia monitorowanych związków uzyskane z wykorzystaniem techniki dozymetrii pasywnej na etapie pobierania...
-
Bożena Zabiegała prof. dr hab. inż.
PeopleGłówne zainteresowania badawcze prof. Bożeny Zabiegały obejmują problemy analityki zanieczyszczeń środowiska ze szczególnym uwzględnieniem środowiska wewnętrznego (powietrza wewnętrznego), wykorzystania technik pasywnych pobierania próbek w analityce środowiskowej, chemia środowiskowa, badania oraz projektowania nowoczesnych narzędzi do oceny emisji związków z grupy VOC i SVOC, badania składu olejków eterycznych i ocena ich...
-
Andrzej Okuniewski dr inż.
PeopleEducation 2010-2014: Department of Inorganic Chemistry, Faculty of Chemistry, Gdańsk University of TechnologyPhD in chemical sciences (chemical sciences - chemistry, inorganic chemistry) 2009-2010: Faculty of Chemistry, Gdańsk University of TechnologyMaster of Chemistry (applied chemistry) 2005-2009: Faculty of Chemistry, Gdańsk University of Technologychemical engineer (applied chemistry) 2002-2005: II High School Władysław Pniewski...
-
Maria Jolanta Milewska prof. dr hab. inż.
PeopleMaria Jolanta Milewska, po ukończeniu Technikum Chemiczno-Mechanicznego w Wąbrzeźnie (specjalizacja: przetwórstwo tworzyw sztucznych) kontynuowała naukę na Wydziale Chemicznym Politechniki Gdańskiej. W 1979 r. zdobywa tytuł mgr inżyniera na kierunku Chemia, o specjalizacji Lekka Synteza Organiczna. Studium Doktoranckie PG ukończyła w 1984 r. W 1983 r została zatrudniona na macierzystym wydziale w Katedrze Chemii Organicznej, początkowo...
-
Poziomy stężeń lotnych związków chlorowcoorganicznych w wodach opadowych na terenie dużej aglomeracji miejskiej = Measurement of volatile chloroorganic compounds in urban rainwater (Gdańsk, Sopot, Gdynia)
PublicationW 105 próbkach opadów atmosferycznych (deszcz, deszcz ze śniegiem) zebranych z terenu Trójmiasta w okresie od listopada 2000 r. do maja 2001 r. oznaczano chloro - i bromopochodne metanu, etanu i etenu (7 różnych związków). Najczęściej wykrywanymi i oznaczanymi były: chloroform i czterochlorek węgla, (bardzo popularne rozpuszczalniki stosowane jako środki chłodzące i czyszczące). Najwyższe stężenia obserwowano w przypadku chloroformu,...
-
Effect of alcohol consumption on the levels of volatile organohalogen compounds in blood and urine = Wpływ spożywania alkoholu na poziom lotnych związków chlorowcoorganicznych w krwi i moczu ludzkim
PublicationW pracy przedstawiono wyniki oznaczania lotnych związków chlorowcoorganicznych w próbkach moczu i krwi pochodzących od dawców w różny sposób narażonych na ekspozycje lotnych związków chlorowcoorgnicznych (styl życia: palenie papierosów, picie alkoholu, przyjmowanie lekarstw czy rodzaj wykonywanej pracy). Do izolacji i wzbogacania analitów z próbek moczu i krwi, wykorzystano technikę analizy fazy nadpowierzchniowej nad cienką warstwą...
-
Optimization of a novel procedure for determination of VOCs in water and human urine samples based on SBSE coupled with TD-GC-HRMS.
PublicationPodczas ozanczania lotnych związków chlorowcoorganicznych (t.j. bromodichlorometanu, dibromochlorometanu, bromoformu I tetrachloroetylenu) z próbek wody I moczu ludzkiego wykorzystano technikę ekstrakcji za pomocą ruchomego elementu sorpcyjnego typu Twister połączonego z desorpcją termiczną analitów do kolumny chromatografu gazowego wyposażonego w wysokosprawny spektrometr mas. Przeprowadzono optymalizację czasu (30 min) i prędkości...
-
Surface water quality assessment by the use of combination of multivariate statistical classification and expert information
PublicationThe present study deals with the assessment of surface water quality from an industrial-urban region located in northern Poland near to the city of Gdansk. Concentrations of thirteen chemicals includingtotal polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs), halogenated volatile organic compounds (HVOCs) and major ions in the samples collected at five sampling points during six campaigns were used as variablesthroughout the study. The originality...
-
Distribution of volatile organohalogen compounds in petrochemical plant water streams
PublicationThe study assesses halogenated volatile organic compound concentrations in the water and wastewaterstreams of a petrochemical plant. Water samples were collected at 11 sampling points during 5 samplingcampaigns. The samples were collected from the oil dewaxing unit and in the wastewater treatmentplant. Dichloromethane and 1,2-dichloroethane were the most frequently determined compounds. Tetrachloroethenewas also detected at the...
-
Oznaczanie lotnych związków chlorowcoorganicznych w celu oszacowania narażenia zawodowego pracowników pralni chemicznych
Publication -
Monitoring of occupational exposure to volatile organohalogen solvents (VOXs) in human urine samples of dry-cleaner workers by TLHS-DAI-GC-ECD procedure
PublicationChlorinated hydrocarbon solvents are often used for dry-cleaning clothes in the laundry industry. The object of this study was to monitor the occupational exposure of dry-clean employees coming into contact with VOXs. 25 workers collected their urine samples before the work shift, after 4 hours of work and after the work shift. The analyses of urine samples and solvents used in dry-cleaning were performed using TLHS-DAI-GC-ECD....
-
Determination of chlorinated solvents in industrial water and wastewater by DAI- GC-ECD
PublicationA very simple and quick analytical method, basedon direct aqueous injection, for determination of halogenatedsolvents in refinery water and wastewater, is described.There is a need to determine halogenated solvents in refinerywater streams, because they may originate from severalprocesses. There is also a need to develop methods enablingVOX to be determined in samples containing oil fractions.The method described enables simultaneous...
-
The effect of chlorinated drinking water consumption on levels of volatile organohalogen compounds in urine.
PublicationW przedstawionej pracy podjęto próbę oznaczenia niezmienionych form lotnych rozpuszczalników chlorowcoorganicznych w próbkach materiału biologicznego jakim jest mocz dawców, używających w gospodarstwie domowym a także w pracy wody uzdatnianej między innymi w procesie chlorowania. Do wykonania oznaczeń zastosowano zmodyfikowaną technikę analizy fazy nadpowierzchniowej nad cienką warstwą cieczy z samoczynną generacją ciekłego sorbentu...
-
Anna Dołęga prof. dr hab. inż.
People -
Dariusz Witt prof. dr hab. inż.
People -
Substancje zapachowe. Rozdział 7
PublicationOmówiono lotne substancje zapachowe naturalnie występujące w żywności, np. ryb oraz warzyw i grzybów, scharakteryzowano substancje uczestniczące w kształtowaniu się aromatu mięsa oraz substancje zapachowe powstające wskutek fermentacji, ogrzewania i przechowywania żywności.
-
Wytrzymałościowe modelowanie konstrukcji laminatowych, PG_00056269
e-Learning CoursesWprowadzenie do MES, podstawowe informacje o materiałach kompozytowych, związki fizyczne opisującemechanikę pojedynczej laminy, związki fizyczne opisujące mechanikę pojedynczej laminatu, naprężenie idokształcenie laminatu, sprzężenia obciążenie/odkształcenie, wytrzymałość laminatów kompozytowych.
-
Badanie toksyczności termicznie stabilizowanych i cementowanych osadów ściekowych
PublicationW dzisiejszych czasach, w związku ze wzrostem liczby ludności oraz coraz szybciej rozwijającymi się technologiami i przemysłem, wzrasta zapotrzebowanie na energię i czystą wodę. Wytwarzanie energii najczęściej wiąże się z emisją szerokiej gamy zanieczyszczeń środowiska. Są to w głównej mierze lotne pyły oraz żużle