Filters
total: 15460
filtered: 8441
-
Catalog
- Publications 8441 available results
- Journals 37 available results
- Publishing Houses 3 available results
- People 512 available results
- Inventions 67 available results
- Projects 97 available results
- Laboratories 10 available results
- Research Teams 20 available results
- Research Equipment 12 available results
- e-Learning Courses 505 available results
- Events 382 available results
- Open Research Data 5374 available results
Chosen catalog filters
displaying 1000 best results Help
Search results for: umowa o dzieło
-
O strumieniu mocy w silniku lub w układzie napędowym
PublicationW silniku lub w układzie napędowym wielkość strumienia mocy rośnie w kierunku przeciwnym do kierunku przepływu mocy. Straty energetyczne i sprawność energetyczna silnika lub układu napędowego powinny być przedstawiane jako funkcje wielkości fizycznych niezależnych od strat. Takimi wielkościami są prędkość i obciążenie silnika. Jednakże obraz strumienia mocy w silniku lub w układzie napędowym jest przedstawiany w literaturze w formie...
-
Indywidualizm czy zespołowość - w jakich kategoriach myślimy o przedsiębiorczości
PublicationPrzedsiębiorczość to pojęcie, które zwykle rozpatruje się w kategoriach działań indywidualnych, realizowanych indywidulanie procesów czy przedsięwzięć. Jednocześnie podkreśla się rolę przedsiębiorcy, jako osoby zarządzającej zespołem i przy jego udziale uzyskującym założone cele. W literaturze pojawiają się zagadnienia związane z przedsiębiorczością zespołową i zespołami przedsiębiorczymi, których miejsce w tworzeniu firm i osiąganiu...
-
Wykorzystanie miejskich obszarów nadbrzeżnych pod zabudowę o przeznaczeniu wielofunkcyjnym
PublicationW artykule przedstawiono analizę wykorzystania terenów aglomeracji miejskich położonych na styku lądu z wodą pod zabudowę o charakterze wielofunkcyjnym. Zaprezentowano aktualne podejście w projektowaniu przedmiotowych terenów oraz możliwości związane z rozwojem aglomeracji miejskich zlokalizowanych przy nabrzeżach akwenów. Zrównoważony rozwój gospodarczy tych terenów ściśle jest uzależniony od sposobu zagospodarowania przestrzeni....
-
O wpływie imperfekcji geometrycznych na naprężenia w powłokach walcowych.
PublicationW artykule przedstawiono wyniki analizy wpływu imperfekcji geometrycznych w płaszczach zbiorników stalowych na ciecze. Analiza dotyczy w szczególności zbiorników magazynowych o osi pionowej, z dachem pływającym, o pojemności nominalnej 50.000 m3, wykorzystywanych do przechowywania produktów naftowych
-
O możliwości wykorzystania zjawisk magnetosprężystych do diagnozowania procesu degradacji.
PublicationPrzedstawiono wyniki badań właściwości magnetycznych (pętla histerezy magnetycznej, efekt Barkhuausena, emisja magnetoakustyczna) stali P92 poddanej obróbce termicznej. Wykazano, iż uzyskane zmiany w mikrostrukurze mogą być jednoznacznie śledzone na podstawie analizy wyników badań właściwości magnetycznych.
-
Ewolucyjne projektowanie filtrów cyfrowych IIR o nietypowych charakterystykach amplitudowych.
PublicationW artykule przedstawiono zastosowanie algorytmów ewolucyjnych do projektowania filtrów cyfrowych IIR o nietypowych charakterystykach amplitudowych. Wprowadzono dwuwarstwowe chromosomy, które w bardziej naturalny sposób reprezentują opisywany problem (górna warstwa - licznik, dolna warstwa - mianownik funkcji transmitancji). Przy pomocy opisanej metody zaprojektowano filtr o niestandardowej charakterystyce amplitudowej.
-
Układ bezpośredniej syntezy częstotliwości DDFS o obniżonym poborze mocy
PublicationW artykule zaprezentowano koncepcje układu bezpośredniej syntezy częstotliwości DDFS (ang. Direct Digital Frequency Synthesizer) opartego o aproksymację wielomianową. Układ zamiany fazy na sinus wykorzystuje jedynie analogowe funktory, tj. mnożniki oraz wzmacniacze operacyjne. Skutkuje to znaczącym obniżeniem poboru mocy oraz zmniejszeniem powierzchni układu w stosunku do rozwiązań wykorzystujących jedynie komponenty cyfrowe. Zastosowanie...
-
O jakości transmisji i pojemności interfejsu radiowego WCDMA/FDD
PublicationW referacie przedstawiono dyskusję o pojemności interfejsu radiowego WCDMA/FDD w łączu w górę iw dół. Wskazano różnice w mechanizmach przesyłania sygnałów rzutujące na jakość transmisji oraz pojemność interfejsu radiowego.
-
O tczewskim ''rekordziście'' wśród polskich mostów kratowych dużych rozpiętości
PublicationNa tle kilku wyróżniających się znaczniejszą rozpiętością mostów kratowych w Polsce przywołano zbudowaną po II wojnie światowej konstrukcję mostu kolejowego przez Wisłę w Tczewie, której największe przęsłą mają rozpiętości 128,60 m, jak dotąd - rekordowe, jeśli ograniczyć się do dzieł rodzimych konstruktorów w ojczyźnie. Celem pracy jest upamiętnienie tego dokonania.
-
Model dynamiczny i sterowanie manipulatora o dwóch ramionach wiotkich
PublicationPrzedstawiono sposób wyprowadzenia równań dynamiki płaskiego manipulatora 2-ramiennego o ramionach wiotkich z zastosowaniem Metody Elementów Skończonych (MES). Zastosowano sterowanie manipulatora z dynamiką odwrotną oraz z regulacją optymalną LQG. Wykonano symulacje zachowania się rozważanych układów i oceniono skuteczność metod sterowania. Uzyskane wyniki porównano z metodami prezentowanymi w literaturze.
-
Badania wytrzymałościowe zgrzein łączących pręty zbrojeniowe o średnicy Ø30mm
PublicationZakres badań dotyczy oceny wytrzymałościowej zgrzein doczołowych, wykonanych metodą zwarciową. Elementami zgrzewanymi były pręty zbrojeniowe o średnicy Ø30mm. Badania związane są z okresową kontrolą stabilności parametrów zgrzewarki, szczególnie w odniesieniu do górnych, dopuszczalnych przez producenta zakresów parametrów zgrzewania oraz analizą wyników i porównaniu rezultatów prób wytrzymałościowych uzyskanych w 2019 i 2020 w...
-
Przetwarzanie i wnioskowanie z wiedzy o różnym poziomie zaufania
PublicationOntologie i bazy wiedzy wykorzystuje się w wielu zastosowaniach, takŜe takich, w których wnioskowanie ma charakter krytyczny, jak np. w przypadku systemów medycznych. W rozdziale przedstawione zostały kwestie zaufania do danych przechowywanych w bazach wiedzy i pobieranych z zewnętrznych źródeł. Opisane zostały przykłady uwzględnienia aspektów zaufania wykorzystujące kartograficzną reprezentację wiedzy - nowe podejście opracowane...
-
Wstępna typologia obszarów zdegradowanych o funkcjach i potencjale metropolitalnym
PublicationArtykul dotyczy zagadnienia możliwych rodzajów obszarów zdegradowanych w strukturach polskich metropolii. Wymieniono w nim i krótko scharakteryzowano podstawowe kategorie terenów ze szczególnym uwzględnieniem tych o potencjale i funkcjach metropolitalnych.
-
Polityczne, prawne i ekonomiczne aspekty ustawy o języku polskim
PublicationW artykule omówiono proces przyjmowania przez Sejm i Senat RP ustawy o języku polskim z 7 października 1999 r. oraz jej nowelizacji z 4 marca 2004 r. Przestawiono aspekty polityczne, prawne i ekonomiczne tej ustawy oraz wybrane komentarze prasowe.
-
Biuro Młodych Naukowców – z myślą o młodych naukowcach PG
PublicationBiuro Młodych Naukowców to jednostka administracji centralnej powstała w lutym 2024 r. z myślą o szerokim wsparciu młodych naukowców Politechniki Gdańskiej. Do zadań Biura należą m.in.: inicjowanie i prowadzenie szeroko rozumianych działań na rzecz młodych naukowców, wsparcie Zespołu Młodych Naukowców, ale także koordynowanie działań zaplanowanych w Strategii HR4R PG oraz innych związanych z utrzymaniem przez Uczelnię wyróżnienia...
-
Uwagi o probabilistycznym ujęciu trwałości zmęczeniowej elementów urządzeń okrętowych.
PublicationOmówiono w syntetycznym skrócie wybrane zagadnienia z szerokiej problematyki oceny trwałości zmęczeniowej złożonych obiektów w ujęciu probabilistycznym.Do takich obiektów poddanych w warunkach eksploatacji złożonym obciążeniem o charakterze losowym należą konstrukcje oceanotechniczne i okrętowe. Z licznych zagadnień związanych z problematyką trwałości zmęczeniowej złożonych konstrukcji wybrano zagadnienie:złożoności procesów...
-
Wspomnienie o inż. Eugeniuszu Śledziewskim w 100-lecie urodzin
PublicationPrzypomniano drogę życia wybitnego specjalisty z zakresu konstrukcji stalowych inż. Eugeniusza Śledziewskiego. Przedstawiono najistotniejsze jego osiągnięcia zawodowe i najważniejsze publikacje.
-
Badania hałasu emitowanego przez samochodowe silniki o zapłonie samoczynnym.
PublicationZbadano wpływ zastosowanego układu zasilania i umieszczania osłon głuszących na silniku na emitowany przez silnik hałas. Pomiary były prowadzone dla 10 typów samochodów osobowych na postoju. Przeanalizowano widma hałasu i wyprowadzono wnioski co do uciążliwości poszczególnych składowych dźwięku.
-
Analiza obciążeń dynamicznych działających na dzieci w fotelikach samochodowych na podstawie wyników testów zderzeniopwych
PublicationW pracy omówiono najważniejsze funkcje fotelika samochodowego. wykonano analizę wybranych obciążeń dynamicznych działających działających na pasażerów samochodu w trakcie kolizji. Szczególną uwagę zwrócono na dzieci zamocowane w fotelikach.
-
Rozdrobione odpady polimerowe- nowy problem i świadek historii wpływu człowieka na najnowsze dzieje ziemi.
PublicationSyntetyczne polimery są nieodłącznym towarzyszem współczesnego człowieka i dowodem jego działalności obecnym w osadach, szczególnie od połowy XX wieku. Przeciętny konsument wprowadza dziennie do środowiska około 2,4 mg mikroplastiku. Terminem "mikroplastik" określa się odpady z tworzyw sztucznych, ktorych wielkość nie przekracza 5 mm.
-
Ogólnopolski Konkurs Plastyczny dla Dzieci i Młodzieży ‘DOM KASZUBSKI NA ZIEMI ZABORSKIEJ. smaki dziedzictwa’
PublicationCelem konkursu było upowszechnianie dziedzictwa Ziemi Zaborskiej, zarówno kulturowe jak i przyrodniczego ze szczególnym uwzględnieniem uwarunkowań lokalnych. Tematem konkursu było przedstawienie smaków dziedzictwa związanych z domem kaszubskim na Ziemi Zaborskiej.
-
Badania ultradźwiękowe przyczepności warstwy brązu do podłoża stalowego wewnętrznych powierzchni tulei o średnicach Dn70mm, Dn85mm i Dn96mm (z kołnierzem o średnicy Dn107mm)
PublicationW opracowaniu przedstawiono wyniki badań przyczepności brązu do powierzchni wewnętrznych tulei stalowych.
-
Wstęp do optymalizacji konstrukcji fotelika samochodowego do przewozu dzieci z wykorzystaniem oprogramowania CAD i MES
PublicationW artykule opisano najważniejsze funkcje fotelika. Omówiono przebieg prac projektowych fotelik samochodowego do przewozu dziecka w samochodzie na podstawie wdrożonego do produkcji projektu. Przedstawiono konstrukcje zbudowanych prototypów oraz wybrane wyniki optymalizacji MES.
-
Analiza obciążeń działających na dzieci w fotelikach zamocowanych przodem i tyłem w czasie zderzenia czołowego
PublicationW pracy omówiono podstawowe problemy ochrony dzieci w czasie kolizji drogowych. Przedstawiono dwa sposoby mocowania fotelików: przodem i tyłem do kierunku jazdy. Opisano i porównano przebiegi obciążeń głowy dziecka w czasie uderzenia pojazdu w sztywną ścianę betonową.
-
Przyczyny niepowodzeń w tworzeniu wypowiedzi narracyjnych w grupie dzieci z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim
Publication -
Prawda o „ja” dzięki relacji „ja-ty”. Poznanie prawdy o sobie samym jako problem etyczno-społeczny w kontekście zasady dialogicznej – przyczynek do dyskusji
Publication -
Influence of synthesis conditions on glass formation, structure and thermal properties in the Na 2 O-CaO-P 2 O 5 system doped with Si 3 N 4 and Mg
PublicationOxynitride phosphate glasses and glass-ceramics were prepared using new synthesis routes for phosphate glasses. Materials were melted from pre-prepared glass samples in the system Na-Ca-P-O with addition of Mg and/or Si3N4 powders under different preparation conditions. The melting process was conducted at 1000–1500 °C either under air or nitrogen atmosphere to obtain materials with different nitrogen content. Their topography...
-
Goitszyt zasługuje na nazwę...Rzecz o nomenklaturze mineralogicznej żywic naturalnych
Publication -
Łukowanie rozjazdów o nietypowej konstrukcji w metrze w Sao Paulo
PublicationNa PKP stosowanie rozjazdów łukowych obwarowane jest wieloma zastrzeżeniami i ogranicza się do wykorzystywania rozjazdów z krzyżownicą łukową w torach głównych na szlakach i stacjach oraz kilku typów rozjazdów łukowych symetrycznych z krzyżownicą prostą stosowanych przede wszystkim w strefach podziałowych grup kierunkowychna stacjach rozrządowych. Podczas pobytu w Brazylii autor miał okazję przyjrzeć się łukowaniu rozjazdów o odmiennym...
-
Przykłady dokumentacji i procedur związanych z Prawem o zamówieniach publicznych
PublicationZagadnienia funkcjonowania wykonawcy w warunkach prawa zamówień inwestycji. Przygotowanie dokumentacji przetargowej i ofertowej. Procedury
-
Badania mieszanek mineralno-asfaltowych o obniżonej temperaturze otaczania - Etap III
PublicationPROSZE UZUPELNIC DATE WYKONANIA PRACY, ILOSC STRON, RYSUNKOW
-
Zawodność kanalizacji grawitacyjno - ciśnieniowej na obszarze o niskiej intensywności użytkowania
PublicationHydraulika sieci kanalizacyjnej przy niwielkich obciążeniach. Problemy projektowania kanalizacji na terenach o niewielkiej intensywności użytkowania. Konieczność przedefiniowania pojęć. Propozycje rozwiązań.
-
Ocena dynamiczna wybranych sposobów łączenia elementów trasy o zróżnicowanej krzywiźnie
PublicationArtykuł przedstawia porównanie właściwości dynamicznych kubicznych krzywych C-Bezier i PH krzywych Bezier piątego stopnia na tle krzywej typu K0 uzyskanej przy zastosowaniu uniwersalnej metody modelowania krzywizny. Właściwości dynamiczne i możliwości zastosowania wymienionych krzywych w projektowaniu dróg kolejowych omówiono na przykładach łączenia krzywą przejścia dwóch łuków kołowych odwrotnych oraz dwóch łuków zgodnych (bez...
-
Wołanie o zdrową - wysokiej jakości przestrzeń publiczna w mieście Sopocie...
PublicationStyl i indywidualność miasta nadmorskiego kreować powinna wysokiej jakosci przestrzeń parku nadmorskiego,plaży i mola - próba diagnozy obecnego stanu nadmorskiej przestrzeni publicznej nie wypada optymistycznie.
-
Zastosowanie regulatora o logice rozmytej do sterowania trójwymiarowym modelem suwnicy
PublicationW artykule zaprezentowano budowę układu automatycznej regulacji położenia ciężaru dla trójwymiarowego modelu suwnicy. Zaproponowany został układ bazujący na regulatorze opartym o logikę rozmytą. Obiektem sterowania jest trójwymiarowy model matematyczny suwnicy, którego parametry zostały obliczone na podstawie danych o istniejącej suwnicy przemysłowej. Poprawność doboru parametrów została zweryfikowana poprzez szereg eksperymentów....
-
Integracja narzędzi CASE w oparciu o projekt uniwersyteckiego centrum kompetencyjnego
PublicationGłębokie zmiany, jakie zachodzą w informatyce, polegające na przejściu od fundamentalnych aplikacji i ich wsparcia infrastrukturą informatyczną do traktowania oprogramowania jako usługi SaaS (ang.Software-as-a-Service) oraz infrastruktury informatycznej jako usługi IaaS (ang. Infrastructure-as-a-Service), wymuszają gruntowne zmiany również w procesach kształcenia.
-
Uwagi o konserwacji murów obronnych Gdańska po II wojnie światowej
PublicationW tekście omówiono powojenne działania konserwatorskie przy murach obronnych Głównego Miasta Gdańska. Po zniszczeniach II wojny światowej mury obronne były w bardzo złym stanie. Ich konserwacja i odbudowa była prowadzona w kilku etapach i stanowiła wielkie wyzwania dla projektantów i wykonawców.
-
Finansowanie rozwoju klastrów o znaczeniu regionalnym w Regionalnych Programach Operacyjnych
PublicationNiniejszy artykuł stanowi kontynuację przeglądu programów unijnych uruchomionych w nowym okresie programowania, tj w latach 2007-2013, ukierunkowanych na wspieranie klastrów i inicjatyw klastrowych. Autorka skupia się na programach realizowanych na poziomie regionalnym, przewidzianych w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych, za których wdrożenie w każdym województwie odpowiadają władze samorządowe, pełniące funkcję Instytucji...
-
Stan obecny i rozwój metra w São Paulo
PublicationSão Paulo w Brazylii to jedna z największych metropolii świata, w której codziennie przemieszczają się miliony mieszkańców. Wzrastające potrzeby transportowe powodują, że w komunikacji zbiorowej bardzo duży nacisk kładziony jest na transport kolejowy - zarówno naziemny jak podziemny (metro). Istniejąca i ciągle się rozwijająca bardzo gęsta zabudowa oraz bardzo duże różnice poziomów powodują, że priorytetowe znaczenie ma...
-
Mosty obrotowe o dużych rozpiętościach - idea, kształtowanie, wady i zalety
PublicationPierwowzorem tej idei jest most Song Han z obrotowym pylonem w miejscowości Dan Nang w Wietnamie. Autora urzekła prostota jego konstrukcji i funkcjonalność, polegająca na tym, że każdej wielkości statek może przepłynąć po obróceniu przęsła z obrotowym pylonem wokół osi pionowej o 90 stopni. Zastanawiając się nad problemem budowy mostów o dużych rozpiętościach, autor doszedł do wniosku, że obecnie stosowana metoda montażu mostów...
-
Wody spływne z dachów budynków - źródło informacji o poziomie antropopresji
PublicationW pracy przedstawiono podział oraz charakterystykę wód spływnych. Przedstawiono główne grupy zanieczyszczeń, które są oznaczane w wodach spływnych oraz określono rolę pokrycia dachowego w procesach ich transportu. Scharakteryzowano również wyzwania związane z analityką wód spływnych z dachów budynków oraz jej rolę w monitoringu jakości atmosfery.
-
Zastosowanie złóż hydrofitowych do oczyszczania ścieków o wysokim ładunku zanieczyszczeń
PublicationCharakterystyka ilościowa i jakościowa odcieków oraz wymiarowanie obiektów hydrofitowych do ich oczyszczania.Charakterystyka i przydatność gatunków rośin hydrofitowych do oczyszczania odcieków.Ocena ewapotranspiracji i bilans wodny dla pilotowych oczyszczalni odcieków zasiedlonych trzciną. Wyniki wstępnych badań jakości odcieków i skuteczności usuwania zanieczyszczeń w pilotowych systemach hydrofitowych.
-
Uwagi dotyczące projektów kanalizacji na terenach o niskiej intensywności zagospodarowania
PublicationBłędy fazy projektowej inwestycji współfinansowanej ze środków pomocowych. Przykład skrajnie nieodpowiedzialnego postępowania. Niedoszacowanie kosztów (w tym przelicznik euro); ograniczoność zdolności kredytowych, nierealne programy, brak zasadności technicznej i ekonomicznej.
-
Electronic conduction in (Bi,Pb)-Sr-Ca-Cu-O granular superconductors
PublicationMetale i nadprzewodniki granulaste są bardzo ciekawymi materiałami dzięki jednoczesnej obecności oddziaływań kulombowskich, tunelowania elektronów i par Coopera oraz różnych zjawisk związanych z nieuporządkowaniem. W pracy przedstawiono właściwości elektryczne granulastego nadprzewodnika (Bi,Pb)-Sr-Ca-Cu-O otrzymanego wskutek krystalizacji w fazie stałej. Badane materiały mogą być traktowane jako układ granul umieszczonych w matrycy...
-
Wykrywanie obiektów ferromagnetycznych w obszarze o dużych lokalnych anomaliach magnetycznych
PublicationZiemskie pole magnetyczne jest równomierne w ograniczonym obszarze. Istnieją na kuli ziemskiej obszary o dużych lokalnych anomaliach magnetycznych. Wykrywanie obiektów ferromagnetycznych z zastosowaniem czujników magnetycznych zainstalowanych na mobilnych platformach (np. śmigłowcach) w obszarze występowania dużych lokalnych anomalii magnetycznych jest w istotny sposób utrudnione. W pracy przedstawiono model matematyczny pola magnetycznego...
-
Emisyjna spektroskopia optyczna plazmy wzbudzanej mikrofalami o częstotliwości 915 MHz
PublicationW pracy przedstawiono wyniki spektroskopowych badań plazmy wyładowania mikrofalowego (915 MHz) w azocie pod ciśnieniem atmosferycznym. Wyładowanie generowano w mikrofalowym aplikatorze plazmy typu rezonator wnękowy dla natężenia przepływu azotu QN2 = 100 l/min. Absor-bowaną moc mikrofal PA zmieniano w zakresie od 400 do 1200 W. Zmierzone wybrane fragmenty widma porównywane były z widmami uzyskanymi przy użyciu programu symulacyjnego...
-
Wytwarzania energii z wody na obiektach o bardzo niskich spadach
PublicationW referacie przedstawiono sposób pozyskiwania energii z wody oraz wykorzystanie zasobów technicznych w Polsce. Następnie opisano rodzaje turbin wodnych. W dalszej części przedstawiono rurową turbinę wodną z wirnikiem Kaplana oraz ślimaka Archimedesa, jako technologie wytwarzające energię z wody na obiektach o bardzo niskich spadach. Na końcu opisano perspektywy wykorzystania w przyszłości coraz niższych spadów
-
Scalony regulator o małym spadku napięcia i krótkiej odpowiedzi impulsowej
PublicationW artykule zaprezentowano projekt regulatora o małym spadku napięcia. Dzięki zastosowaniu wtórnika napięciowego o małej rezystancji wyjściowej, regulator cechuje się bardzo dobrą odpowiedzią impulsową, a ponadto nie wymaga dodatkowych zewnętrznych kondensatorów kompensujących. W związku z tym, zaproponowany regulator może być całkowicie scalony na podłożu półprzewodnikowym, co jest szczególnie korzystne w systemach realizowanych...
-
Filtr ułamkowoopóźniający o przestrajanej szerokości pasma realizowany w dziedzinie DFT
PublicationW pracy zaproponowano implementację filtrów ułamkowoopóźniających o zmiennym opóźnieniu i szerokości pasma, bazującą na dyskretnych charakterystykach częstotliwościowych. Użycie zaproponowanych charakterystyk i struktury z próbkowaniem w dziedzinie częstotliwości pozwala na wydajną numerycznie implementację takiego filtru. Ponieważ zaproponowane charakterystyki są równoważne projektowaniu filtrów ułamkowoopóźniających za pomocą...
-
ZASTOSOWANIE ZGRZEWANIA WYBUCHOWEGO DO WYTWARZANIA KOMPOZYTÓW METALOWYCH O OSNOWIE ALUMINIOWEJ
PublicationEnergia wybuchu może zostać wykorzystana do realizacji wielu procesów technologicznych, m.in. wytwarzania złączy zgrzewanych, prasowania proszków, tłoczenia, odprężania i utwardzania metali. Bardzo interesującym zastosowaniem technologii zgrzewania wybuchowego jest wytwarzanie kompozytów metalowych. W artykule scharakteryzowano kompozyty metalowe i zgrzewanie wybuchowe jako jedną z metod ich otrzymywania. Przedstawiono autorską...