Filters
total: 2276
filtered: 1613
-
Catalog
- Publications 1613 available results
- Journals 28 available results
- People 56 available results
- Inventions 3 available results
- Projects 4 available results
- Laboratories 1 available results
- Research Teams 5 available results
- e-Learning Courses 465 available results
- Events 38 available results
- Open Research Data 63 available results
Chosen catalog filters
displaying 1000 best results Help
Search results for: FASADA INTERAKTYWNE
-
Case study of water vapour transmission properties of EPDM façade membranes
PublicationThis research aimed to investigate the water vapour transmission properties of chosen EPDM membranes applied in façade and window systems under laboratory tests. The applied procedure included in national and international standards utilized for the laboratory tests of water vapour transmission properties of EPDM membrane is described. Two main types (outside and inside types) of EPDM membranes are laboratory tested. The authors...
-
ZASADY MONTAŻU INSTALACJI FOTOWOLTAICZNYCH WEDŁUG OBOWIĄZUJĄCYCH PRZEPISÓW I NORM
Publication -
Circular Fashion – Consumers’ Attitudes in Cross-National Study: Poland and Canada
Publication -
Zasady naliczania opłat za odprowadzanie wód opadowych do kanalizacji
PublicationProblemy ustalania opłat za zrzut wód opadowych do kanalizacji, stan prawny, podstawy określenia, taryfy. Podstawowe relacje, oczekiwany poziom cen.
-
Preparatywna chromatografia cieczowa, podstawowe zasady efektywnego stosowania, elementy preparatyki
PublicationPreparatywna chromatografia cieczowa jest techniką używaną do wyodrębniania pojedynczej, lub kilku substancji z mieszaniny kilku, albo bardzo wielu substancji, szczególnie o bardzo zbliżonych strukturach molekularnych, w tym, także do rozdzielania i otrzymywania izomerów optycznych. W pracy zamieszczono ogólne zasady optymalnego stosowania. Szczególną uwagę zwrócono na wybór sorbentu, ekonomię i problem rozpuszczalności próbki....
-
Transformacje krajobrazów wiejskich i zasad ich kształtowania
PublicationNa skutek zmian relacji pomiędzy wsią i rolnictwem dochodzi dziś do transformacji krajobrazu wiejskiego, który jest agresywnie penetrowany przez nowe funkcje. W przyspieszonym tempie znika specyfika krajobrazu kulturowego wsi. Powinniśmy zatem zastanawiać się, w jaki sposób chronić i rozwijać kulturowe dziedzictwo i różnorodność regionalną krajobrazów.
-
Tire/road noise measuring principles according to the Close Proximity Method
PublicationW pracy podano metody badania hałasu opon samochodowych. Omówiono przyczepy pomiarowe zbudowane w Politechnice Gdańskiej oraz systemy pomiarowe stosowane do pomiaru hałasu opon zgodnie z metodą CPX.
-
Badania statyczne i dynamiczne pali, zasady stosowania i metody interpretacji
PublicationBadania terenowe nośności pali wykonywane są od bardzo dawna i stanowią jedyną miarodajną ocenę rzeczywistej możliwości przekazywania obciążeń na podłoże gruntowe. Tradycyjną metodą wykorzystywaną w praktyce inżynierskiej są próbne obciążenia statyczne (SPLT). Uwzględniając czynniki techniczne, ekonomiczne i czas, obecnie coraz częściej, już na skalę codziennej praktyki inżynierskiej, wykorzystuje się badania dynamiczne, np. typu...
-
zastosowanie nasady kominowej jako metoda poprawy sprawności technicznej wentylacji grawitacyjnej
PublicationWentylacja grawitacyjna jest najbardziej popularną metodą wentylowania budynków mieszkalnych. Ten rodzaj wentylacji działa pod wpływem sił natury w związku, z czym trudno jest ją kontrolować. W celu poprawy wydajności wentylacji grawitacyjnej powszechnie stosowanym rozwiązaniem jest montaż nasad kominowych. Mają one głównie za zadanie poprawić efekt kominowy określany bardzo często zamiennie, jako ciąg kominowy. Ciąg kominowy definiowany...
-
Real-Time connection Between Immerse 3D Vizualization Laboratory and Kaskada Platform
PublicationMultimedia stream processing into two cooperative different systems (cluster platform and virtual lab) is considered. The considered selected information about the systems is presented and the idea of its communication when executing the distributed application is proposed. A general schema of the communication architecture is given. Tests of data transmission quality are considered and their results are presented.
-
Zasady określania kosztów sterowania poziomami napięć i rozpływem mocy biernej
PublicationW referacie omawia się proponowane rozwiązania dotyczące wyznaczania kosztów świadczenia usług U i Q, powstających w miejscach generacji/poboru mocy biernej. Odnosi się je do kosztów unikniętych to znaczy tych, które nie zostaną poniesione przez operatorów systemu przesyłkowego lub operatorów systemów rozdzielczych, zamawiających usługi służące do sterowania U i Q (dostawa/pobór mocy biernej w określonych miejscach KSE). Wprowadzono...
-
Cough influence on fascia-mesh system built for a hernia repair - an experimental research
PublicationAn experimental approach to identify stronger and weaker fixation schemes in laparoscopic ventral hernia repair is presented in the paper. Two types of implants, whose mechanical properties are significantly different and five kinds of connectors are considered. Physical models of operated hernia have been built using those materials and porcine abdominal tissue. The models have been subjected to dynamic impulse load, similar to...
-
ANALIZA I OCENA WADLIWOŚCI ŁOŻYSK W ASPEKCIE II ZASADY TERMODYNAMIKI
PublicationW artykule przedstawiono autorską metodę sprawdzania wadliwości łożysk tocznych i ślizgowych podpierających wał napędzany trójfazowym silnikiem elektrycznym. Badania zostały przeprowadzone w aspekcie II zasady termodynamiki na podstawie analizy i oceny wyników badań laboratoryjnych wykonanych na stanowisku badawczym. Badania te wymagały zbudowania stanowiska umożliwiającego porównanie działania łożysk tocznych...
-
Powłoki malarskie w ochronie przeciwkorozyjnej. Zasady stosowania i kontrola jakości
PublicationW książce przedstawiono podstawowe zasady wykonywania i kontroli jakości przeciwkorozyjnych wymalowań malarskich na konstrukcjach stalowych. Opracowanie powstało na bazie wykładów i zajęć praktycznych dla studentów Wydziału Chemicznego Politechniki Gdańskiej prowadzonych przez Katedrę Elektrochemii, Korozji i Inżynierii Materiałowej oraz realizowanych w ramach prac Katedry od około 12 lat kursów dla inspektorów powłok malarskich....
-
Porównanie zasad projektowania oczyszczalni hydrofitowych stosowanych w Europie.
Publicationw artykule przedstawiono ogólna charakterystykę oczyszczalni hydrofitowych , rodzaje i konfiguracje systemów oraz zachodzące w nich procesy. Porównano zasady projektowania tych systemów (z ograniczeniem tylko do systemów podpowierzchniowych) w krajach, które oprocowały normy i wytyczne oraz porownano je do zasad projektowania w Polsce
-
Wykorzystanie teorii ograniczeń do realizacji zasad koncepcji Lean
PublicationZłożone i dynamiczne otoczenie wymaga nieustannych zmian i doskonalenia działalności organizacji oraz rekonfiguracji procesów realizowanych w sieciach organizacji. Przed organizacjami stawiane są liczne wyzwania. Wymagania rynku powodują, że za pożądane metacechy organizacji można uznać elastyczność, jakość oraz innowacyjność. Ponadto wewnętrzne naciski na poprawę efektywności funkcjonowania organizacji wymagają ograniczania kosztów...
-
The laws of thermodynamics: entropy, free energy, information and complexity
PublicationW rozdziale przedstawiono podstawowe Zasady Termodynamiki. Omówiono zagadnienia związane z pojęciem entropii, energii Gibbsa, egzergii oraz systemami złożonymi.
-
Wpływ nowych regulacji prawnych na zasady wykonywania zawodu pielęgniarki (część I)
PublicationWykonywanie zawodu pielęgniarki jest regulowane przez przepisy prawa. Na przełomie 2011 i 2012 roku ustawodawca dokonał wielu zmian regulacyjnych, które wprowadzając nowe uprawnienia i obowiązki, mają wpływ na zasady pracy peielęgniarek. Analiza poszczególnych ustaw pozwoliła na zestawienie nowych czy też zmienionych reguł wykonywania zawodu. W publikacji podjęto próbę usystematyzowania dokonanych modyfikacji prawa, mając na uwadze...
-
Klasyfikacja usług i ich wykorzystanie do wytwarzania aplikacji na platformie Kaskada
PublicationPrzedstawiono metodologię komponentowego wytwarzania aplikacji bazujących na strumieniowym przetwarzaniu danych. Scharakteryzowano proces wytwarzania oparty o nowo utworzoną platformę Kaskada, ulokowaną w środowisku superkomputera Galera. Przedstawiono gotową listę usług dostępnych na tej platformie. Podano przykładowy scenariusz orkiestracji usług z różnych kategorii, pozwalającym na skrócenie czasu wytwarzania gotowej aplikacji.
-
Realizacja zasady wolności gospodarczej u progu wejścia Polski do Unii Europejskiej
PublicationW artykule wyjaśniono pojęcie wolności gospodarczej na płaszczyźnie ekonomicznej, politycznej i prawnej. Przedstawiono zasadę wolności gospodarczej w ustawodawstwie polskim. Omówiono instrumenty służące realizacji zasady swobody gospodarczej w Polsce w przededniu wejścia kraju do Unii Europejskiej.
-
Konwersja elektryczności na światło w materii organicznej: Zasady i perspektywy aplikacyjne.
Publication.
-
Zastosowanie immobilizowanego białka MutS do wychwytywania fragmentów DNA zawierających niesparowane zasady
PublicationBiałko MutS wiąże DNA zawierające błędnie sparowane oraz niesparowane zasady w DNA. Podjęto szereg prób wykorzystania tego białka jako narzędzia do detekcji nieznanych mutacji lub zagęszczania frakcji DNA z niesparowaną zasadą. Dotychczas żadna z metod oparta na użyciu białka MutS nie została wdrożona powszechnie do praktyki laboratoryjnej. Głównym powodem takiego stanu rzeczy jest stosunkowo silne powinowactwo MutS do DNA w pełni...
-
Karuzela z regulacjami. Korekta ustawy Prawo budowlane - nowe zasady uzyskiwania uprawnień
PublicationPrzedstawiono zmiany w prawie budowlanym (lipiec 2005) ze szczególnym uwzględnieniem nowych warunków uzyskiwania uprawnień. Problem inżynierów i techników.
-
Zasady projektowania bezprzewodowego dostępu do Internetu na przykładzie Wireless City Gdańsk
PublicationZapewnienie bezpłatnego, powszechnego dostępu do Internetu poprzez bezprzewodowe medium transmisyjne jest obecnie jednym za wyzwań stawianych projektantom sieci bezprzewodowych. W pracy przedstawiono koncepcje i doświadczenia z realizacji projektu ''Wireless City Gdansk'', którego celem jest umożliwienie bezpłatnego, powszechnego dostępu do Internetu poprzez bezprzewodowe medium transmisyjne.
-
Migotanie przedsionków - kaskada zapalno-genetyczna. Rola procesu zapalnego w migotaniu przedsionków
PublicationRola procesu zapalnego, wskaźniki zapalne, czynniki predysponujące wystąpienie migotania przedsionków po zabiegu operacyjnym, czynniki wyzwalające napad pooperacyjnego migotania przedsionków, działanie interleukiny.
-
Możliwości i zasady stosowania hybrydowych urządzeń energochłonnych na przykładzie urządzenia SafeEnd
PublicationOd kilku lat na świecie stosowane są urządzenia energochłonne spełniające rolę poduszki zderzeniowej oraz terminala energochłonnego. Urządzenia te stosowane są do osłony zakończeń barier drogowych oraz osłony obiektów znaj-dujących się w strefie bezpieczeństwa drogi. Przykładem takiego urządzenia jest urządzenie energochłonne U-15a SafeEnd (SE) stosowane od niedawna w Polsce, jednakże niektórzy zarządcy dróg zgłaszają obawy do...
-
Zasady współpracy sieci IPV4 i IPV6 oraz kierunki migracji do IPV6.
PublicationW artykule przedstawiono metody współpracy sieci IPv4 z sieciami pracującymi z protokołem IPv6. Omówiono możliwe warianty migracji z IPv4 do IPv6, w tym wykorzystanie translacji protokołów. Zwrócono uwagę na niebezpieczeństwo zahamowania europejskiego Internetu spowodowane zbyt wolnymi procesami migracji do IPv6.
-
Zmiany zasad oceny zagrożenia piorunowego budynków w normalizacji krajowej
PublicationW artykule omówiono zmiany zasad oceny zagrożenia piorunowego budynków w normalizacji krajowej. Wskazano wymagane lub zalecane procedury szacowania zagrożenia piorunowego w kolejnych wersjach przepisów lub polskich norm dotyczących zewnętrznej ochrony odgromowej obiektów budowlanych. W analizie wykorzystano dokumenty przyjęte do stosowania w okresie 1917 - 2009.
-
Zmiany zasad oceny zagrożenia piorunowego budynków w normlizacji krajowej
PublicationW artykule omówiono zmiany zasad oceny zagrożenia piorunowego budynków w normalizacji krajowej. Wskazano wymagane lub zalecane procedury szacowania zagrożenia piorunowego w kolejnych wersjach przepisów lub polskich norm dotyczących zewnętrznej ochrony odgromowej obiektów budowlanych. W analizie wykorzystano dokumenty przyjęte do stosowania w okresie 1917 - 2009.
-
Profesor Jerzy Kołodziejski jako prekursor wdrażania zasad zrównoważonego rozwoju
PublicationPostać, twórczość, badania Jerzego Kołodziejskiego są silnie związane z ideą, koncepcją równoważenia rozwoju. Był prekursorem kadu przestrzennego w Polsce, teoretykiem konfliktów przestrzennych, autorem projektów i programów przestrzennych (np.dorzecze Wisły). Stworzył Koncepcję Zagospodarowania Przestrzennego Kraju(2002). Był wybitnym politykiem - architektem Porozumień Sierpniowych 1980 r.
-
Naziemna telewizja cyfrowa z kanałem zwrotnym
PublicationW artykule przedstawiono zasadę funkcjonowania cyfrowej telewizji interaktywnej. Omówiono system transmisji w kanale zwrotnym, skojarzonym z głównym kanałem rozsiewczym naziemnej telewizji cyfrowej DVB-T. Przedstawiono sposób dostępu do kanału zwrotnego, modulację i zabezpieczenie przed błędami sygnału w tym kanale oraz wariantowe możliwości wykorzystania kanału zwrotnego.
-
Analiza i ocena poprawności działania węzła tarcia w aspekcie II zasady termodynamiki
PublicationW artykule przedstawiono autorską metodę sprawdzania poprawności działania węzła tarcia traktowanego jako układ tribologiczny w aspekcie II zasady termo-dynamiki na podstawie analizy i oceny wyników badań laboratoryjnych wykonanych na stanowisku badawczym. Jako stanowisko wykorzystany został zmodyfikowany węzeł tarcia aparatu czterokulowego T-02. Zaprezentowano algorytm, według którego zostały wykonane badania empiryczne. Wykazano,...
-
ANALIZA I OCENA WADLIWOŚCI DZIAŁANIA WĘZŁA TARCIA W ASPEKCIE II ZASADY TERMODYNAMIKI
PublicationW artykule przedstawio no autorską metodę sprawdzania wadliwości działania układ u tribologicznego , którym był węzła tarcia badany w aparacie czterok ulowym T- 02 znajdującym się w Laboratorium Paliw i Smarów. Badania zostały przeprowadzone w aspekcie II zasady termodynamiki na podstawie analizy i oceny wyników badań laboratoryjnych wykonanych na stanowisku badawczym z aparatem T- 02 . Badania...
-
Wpływ nowych regulacji prawnych na zasady wykonywania zawodu przez pielęgniarki. - Cz. II
PublicationPraca stanowi kontynuację podjętej w części pierwszej analizy aktów prawnych pozwalającej na zestawienie nowych lub zmienionych reguł wykonywania zawodu przez pielęgniarki. Artykuł ten zakreśla obszar zmian dotyczący form wykonywania zawodu, a także obowiązki i uprawnienia zawodowe. Aspekt przydatności pracy dla jej praktycznego wykorzystania także w tej jest traktowany jako przewodni.
-
Physical and mathematical modelling of implant-fascia system in order to improve laparoscopic repair of ventral hernia
PublicationThis paper describes an investigation of biomechanical behaviour of hernia repair, which is focused on the selection of safe linking of certain type of implant with fascia in laparoscopic operation. The strength of various fixations of the implant to the fascia is analysed. Methods: The research is based on experimental observations of operated hernia model behaviour during a dynamic impulse load corresponding to post-operative...
-
Warstwa odcinająca z geotekstyliów w nawierzchniach drogowych. Wymagania i zasady doboru właściwości
PublicationW artykule omówiono zagadnienia związane ze stosowaniem geotekstyliów jako warstwy odcinającej w budowie nawierzchni drogowych. Podano wymagania ogólne, jakie stawia się geotekstylion w omawianym zastosowaniu. Przedstawiono klasyfikacje wykorzystywane w wybranych krajach oraz wymagania stosowane w Polsce. Zwrócono uwagę na czynniki wpływające na prawidłowy wybór geotekstyliów do wykonania warstwy odcinającej
-
Zasady projektowania ochrony przeciwporażeniowej w instalacjach niskiego napięcia z fotowoltaicznymi źródłami energii
PublicationW referacie omówiono podstawowe zasady ochrony przeciwporażeniowej, które należy uwzględnić przy projektowaniu instalacji niskiego napięcia zawierających fotowoltaiczne źródła energii. Wymieniono środki ochrony przeciwporażeniowej, które są dopuszczalne w takich instalacjach. Zwrócono uwagę na problemy stosowania w nich wyłączników różnicowoprądowych.
-
Zasady projektowania ochrony przeciwporażeniowej w instalacjach niskiego napięcia z fotowoltaicznymi źródłami energii
PublicationPrzedstawiono podstawowe zasady ochrony przeciwporażeniowej, które należy uwzględnić przy projektowaniu instalacji niskiego napięcia zawierających fotowoltaiczne źródła energii. Wymieniono środki ochrony przeciwporażeniowej, które są dopuszczalne w takich instalacjach. Zwrócono uwagę na problemy stosowania w nich wyłączników różnicowoprądowych.
-
Nowotwory neuroendokrynne jelita grubego — zasady postępowania (rekomendowane przez Polską Sieć Guzów Neuroendokrynnych)
Publication -
Czynniki kształtujące architektoniczny wyraz fasad w budynkach biurowym i hotelowym kompleksu "Gdynia Waterfront"- od konkursu architektonicznego do realizacji.
PublicationKompleks "Gdynia Waterfront" składa się z budynku biurowego i hotelu, wzniesionych w unikalnej lokalizacji Nadbrzeża Prezydenta, w prestiżowej części portu. Głównym problemem projektowym było znalezienie właściwego odniesienia do otaczającego środowiska kulturowego. Szczególnie istotne było zachowanie równowagi kompozycyjnej pejzażu, zdominowanego przez zespół wysokościowców "Sea Towers". W sytuacji silnych ograniczeń gabarytowych,...
-
Systemy hydrofitowe do oczyszczania ścieków bytowych projektowane według zasad francuskich
PublicationW pracy scharakteryzowano i porównano dwie konfiguracje oczyszczalni hydrofitowych stosowane we Francji do oczyszczania ścieków bytowych w lokalnych oczyszczalniach ścieków (od 50 do 2000 RLM). Zastosowanie technologii sekwencyjnie pracujących złóż hydrofitowych z pionowym przepływem ścieków pozwoliła uniknąć powstawania zarówno osadów wstępnych jak i wtórnych co znacznie upraszcza zarządzanie gospodarka komunalna na obszarach...
-
REALIZACJE SPRZĘTOWO-PROGRAMOWE SYMULATORÓW PODSTAWOWYCH ZASAD PRZEBIEGU PROCESÓW REAKTORA JĄDROWEGO
PublicationW artykule przedstawiono możliwości i proces budowy symulatorów podstawowych zasad działania procesów reaktora jądrowego. Proces budowy i badania oparte są na modelach punktowych: kinetyki neutronów, procesów generacji i wymiany ciepła oraz procesów zatruwania i wypalania paliwa. Badano możliwości realizacji symulatorów, wykorzystując różne środowiska programowe i platformy sprzętowe. Referencyjny symulator został opracowany w...
-
REALIZACJE SPRZĘTOWO-PROGRAMOWE SYMULATORÓW PODSTAWOWYCH ZASAD PRZEBIEGU PROCESÓW REAKTORA JĄDROWEGO
PublicationPrzedstawiono możliwości i proces budowy symulatorów podstawowych zasad działania procesów reaktora jądrowego w oparciu o modele punktowe: kinetyki neutronów, procesów generacji i wymiany ciepła oraz procesów zatruwania i wypalania paliwa. Referencyjny symulator został opracowany w środowisku MATLAB/Simulink. Na jego podstawie zbudowano w środowisku xPC drugi symulator pracujący w czasie rzeczywistym. Po dekompozycji funkcjonalnej...
-
A FEM membrane model of human fascia-synthetic implant system in a case of a stiff ventral hernia orifice
PublicationPraca prezdstawia model matematyczny układu tkanka ludzka - implant syntetyczny w postaci tzw. siatki w leczeniu przepuklin brzusznych. Implant jest tu moelowany jako struktura membranowa. Ocena wpływu danych materiałowych oraz wstępnego napięcia na zachowanie pracującej membrany po implantacji została przedstawiona na podstawie analizy wrażliwości. Pracę podsumowują pewne wskazówki dla chirurgów implantujących siatki.
-
Modeling of the fascia-mesh system and sensitivity analysis of a junction force after a laparoscopic ventral hernia repair
PublicationW pracy rozpatrywano prosty model cięgnowy układu powięż-siatka do oszacowania siły połączenia siatki z powięzią po operacji laparoskopowej przepukliny brzusznej. Cięgno obciążone jest ciśnieniem wewnątrz brzusznym, symulującym kaszel, oraz przemieszczeniami jego końców wywołanymi skłonami pacjenta. Wpływ poszczególnych parametrów cięgna na siłę połączenia określono za pomocą analizy wrażliwości. Sformułowano pewne wnioski ważne...
-
Zasady działania i rola biura zarządzania programem w realizacji projektów inwestycyjnych Euro 2012
PublicationProjekty inwestycyjne realizowane w Polsce w ramach przygotowań do Euro 2012 można, w celu lepszego nimi zarządzania, w zestawiać w pewne grupy, tj. programy oraz teczki projektów i zarządzać nimi całosciowo w sposób zintegrowany. W niniejszym opracowaniu przedstawiono propozycję rozwiązań organizacyjnych, polegających na tworzeniu BIUR zarządzania programem EURO 2012 w miastach- gospodarzach, zajmujacych sie zarządzaniem podprogramami...
-
Nowotwory neuroendokrynne trzustki — zasady diagnostyki i leczenia (rekomendowane przez Polską Sieć Guzów Neuroendokrynych)
Publication -
Elemental composition, environment of deposition of the Lower Carboniferous Emma Fiord Formation oil shale in Arctic Canada
PublicationThe sedimentary succession of 51-m consisting of a thin coal seam (1 m) and oil shale with a marlstone and carbonate-mudstone matrix of the Lower Carboniferous (Viséan) Emma Fiord Formation located on the Grinnell Peninsula, Devon Island, Arctic Canada was examined. The techniques used include reflected light microscopy, and instrumental neutron activation analysis (INAA) for elemental concentration, and inductively coupled plasma...
-
Założenia do zasad rozliczeń za świadczenie usług systemowych U i Q
PublicationPrzedstawiono przyjęte założenia do rozliczeń za świadczenie usług w zakresie regulacji napięć i mocy biernej w systemie energetycznym. Uwzględniono złożone wzajemne relacje zachodzące pomiędzy podmiotami gospodarczymi na rynkach energii i rynkach usług, w obecnych uwarunkowaniach organizacyjnych polskiej elektroenergetyki. Zaproponowano rynkowe zasady rozliczeń za świadczone usługi.
-
Fundamenty palowe, obliczenia z zastosowaniem zasad Eurokodu 7 i doświadczeń krajowych
PublicationPrzedstawiono zagadnienia obliczania fundamentów palowych w nawiązaniu do zaleceń Eurokodu 7. Zwrócono uwagę, że zgodnie z założeniami Eurokodu 7, projektant i inżynier ma swobodę w wyborze metod obliczeniowych.Przytoczono i zarekomendowano metody i propozycje miedzy innymi obliczania statycznego układów palowych, określania nośności pali, prognozowania osiadań fundamentów palowych oraz charakterystyk obciążenie-osiadanie pali...