Search
Filters
total: 765
filtered: 625
-
Catalog
Chosen catalog filters
Search results for: IMPLEMENTACJA SPRZETOWA
-
FPGA realization of high-speed multi-stage FIR filter in residue arithmetic
PublicationW pracy przedstawiono implementację szybkiego wielostopniowego, kaskadowego filtru FIR w technologii FPGA. Zastosowanie arytmetyki resztowej pozwala na uzyskanie dużych częstotliwości próbkowania w zwiżaku z użyciem małych mnożników. Zalety wynikające z uzycia arytmetyki resztowej sa w pewnym stopniu ograniczne koniecznością wykonania skalowania przy kaskadowym połaczeniu filtrów FIR, tak aby uniknąć nadmiaru arytmetycznego. W...
-
Zarządzanie terminowością w projektach. Wskaźniki i narzędzia
PublicationCzas jest istotnym elementem tzw. trójkąta projektu, dlatego też terminowość, rozu-miana, jako realizacja przedsięwzięcia w zadanym czasie, to parametr, który powinien podle-gać szczególnemu nadzorowi, a ryzyko nieterminowej realizacji powinno być wykrywane niezwłocznie. Istniejące już metody, takie jak np. wartość wypracowana (j.ang Earned Value - EV) pozwalają zaadresować te wyzwania, jednak ze względu na swoją złożoność mogą...
-
Realizacja definiowanego programowo interfejsu radiowego NB-IoT
PublicationW niniejszym artykule przedstawiono sposób realizacji definiowanego programo-wo, uniwersalnego interfejsu radiowego do inteligentnych urządzeń IoT (Internet of Things) - DUCH IoT, pracującego zgodnie z międzynarodowymi standardami: LTE (Long Term Evolution) kat. NB1 (Narrowband) oraz LTE kat. NB2. Interfejs radiowy został za-implementowany w formie sprzętowo-programowego, frameworka z konfigurowalnym podziałem realizowanych funkcji...
-
Quality negotiation mechanism for e-learning platforms
PublicationZarządzanie jakością w aplikacjach działających w środowiskach sieci WEB opiera się na zadaniach związanych z wykrywaniem jakości połączenia klient - serwer oraz na optymalnym przydziale zasobów wedle jakości takowego połączenia. Optymalne zarządzanie jakością zależy od wypracowanego kompromisu pomiędzy jakością łącza a jakości transportowanego łączem zasobu. Artykuł opisuje możliwy do implementacji mechanizm odpowiedzialny za...
-
Bezpieczeństwo techniki UPnP
PublicationArtykuł przedstawia technikę UPnP wraz z omówieniem architektury urządzeń, a także przykładowymi scenariuszami użycia. Następnie przedstawiana jest analiza bezpieczeństwa rozwiązania, a także przykłady możliwych nadużyć potwierdzone przeprowadzonymi pracami. Wnioskiem, jaki płynie z tej analizy jest fakt braku zabezpieczeń w standardowych implementacjach, kontrastujący z rosnącą popularnością rozwiązania. Tym samym na dzień dzisiejszy...
-
Cyfrowy akcelerator wybranych modułów standardu kompresji wideo H.264
PublicationW komunikacie przedstawiono konfigurowalny cyfrowy akcelerator estymacji ruchu (motion estimation) przeznaczony dla enkodera wideo standardu H.264. Akcelerator został wstępnie zaimplementowany w układzie FPGA VIRTEX6-VLX365T, a następnie w układzie ASIC w technologii UMC 90 nm. Obie implementacje zostały zweryfikowane pozytywnie, a szczegółowe wyniki symulacji i pomiarów akceleratora ASIC zostały porównane z innymi dostępnymi w...
-
Estimation of wastewater treatment plant state for model predictive control of N-P remowal at medium time scale.
PublicationPrzy ograniczonych możliwościach pomiarowych estymaty stanu są potrzebne w sterowaniu optymalizującym, opartym na sterowaniu predykcyjnym, sterującym usuwaniem azotu i fosforu, w biologicznej oczyszczalni ścieków. Optymalizator MPC do implementacji sprzężenia zwrotnego z obiektu potrzebuje tych estymat. Dodatkowo aktualizowane muszą być parametry modelu Gray-Box wykorzystywanego w module MPC. Wtedy estymaty stanu są używane przez...
-
Architecture and implementation of distributed data storage using Web Services, CORBA i PVM. W: Proceedings. PPAM 2003. Parallel Processing and Applied Mathematics. Fifth International Conference. Częstochowa, 7-10 September 2003. Architektura i implementacja rozproszonego zarządzania danymi używając systemów Web Services, CORBA i PVN.
PublicationProponujemy architekturę i jej implementację PVMWeb Cluster I/O przeznaczoną do rozproszonego zarządzania danymi. Dane zapisywane są w systemie Web Services z geograficznie odległych klientów lub przez wywołania CORBA z wewnątrz danego klastra co oferuje lepsze osiągi.
-
Histogram of Gradients with Cell Average Intensity for Human Detection
PublicationThe modification of the descriptor in human detector using Histogram of Oriented Gradients and support vector machine is presented. The proposed modification requires inserting the average cell intensitiesresulting with the increase of the length of the descriptor from 3780 to 4200 values, but it is easy to compute and instantly gives 14-26% of miss rate improvement at 10^-4 False Positives Per Window (FPPW). The modification...
-
Realizacja programowa algorytmów filtracji, estymacji i sterowania w PLC/PAC
PublicationSterowniki programowalne PLC (ang. Programmable Logic Controller) są główną przemysłową platformą implementacji algorytmów sterowania bezpośredniego. Standardowo producenci PLC dostarczają programistom jedynie podstawowe, najprostsze metody sterowania. Wraz z rozwojem sterowników PLC oraz ich następców PAC (ang. Programmable Automation Controller) pojawiły się zwiększone możliwości obliczeniowe i pamięciowe tych urządzeń oraz...
-
Integracja danych przestrzennych z satelitarnych i lotniczych sensorów obrazujących w systemach czasu rzeczywistego
PublicationRozprawa dotyczy multidyscyplinarnego problemu integracji danych przestrzennych z sensorów lotniczych i satelitarnych w nowoczesnych systemach informatycznych zapewniających działanie w czasie niemal rzeczywistym. Zagadnienia poruszone w pracy obejmują m.in. systemy GIS, teledetekcję, fotogrametrię, rozpoznawanie wzorców jak również usługi sieciowe. W rozprawie omówiono oryginalne rozwiązania autora obejmujące opracowanie oraz...
-
Optymalizacja wydajności obliczeniowej metody elementów skończonych w architekturze CUDA
PublicationCelem niniejszej rozprawy oraz stypendium odbytego w ramach projektu było opracowanie numerycznie efektywnego rozwiązania algorytmicznego i sprzętowego, które umożliwia przyspieszenie analizy problemów elektromagnetycznych metodą elementów skończonych (MES) z funkcjami bazowymi wysokiego rzędu. Metoda elementów skończonych w dziedzinie częstotliwości stanowi wydajne i uniwersalne narzędzie analizy układów mikrofalowych (rys....
-
Wykorzystanie portalu ontologicznego w zastosowaniach mikroekonomicznych
PublicationPrzedstawiono problematykę dzidzinowo zorientowanych ontologii w informatycznych zastosowaniach praktycznych. Wprowadzono podstawy podejścia ontologicznego, jako alternatywnego ujęcia dla opisu oraz dynamicznego przechowywania okreslonych reprezentacji wiedzy. Pokazano dziedzinową problematykę zagadnień mikroekonomicznych oraz zwrócono uwagę na potencjalne mozliwości zastosowania podejścia ontologicznego w tym zakresie. Przeanalizowano...
-
Application of data segmentation and segregation in alarm dedicated glass breaks detection method,based on Wavelet Transformatio
PublicationAutor opracowuje nowoczesną, dedykowaną dla systemów alarmowych, metodę bezkontaktowej detekcji zbicia szyby, bazującą na analizie sygnałów akustycznych i transformacji falkowej. Struktura badanego sygnału oraz pierwotne metody mające zastosowanie w fazie badawczej projektu przedstawione zostały we wcześniejszych publikacjach autora [1] i [2]. Ze względu na ich dużą złożoność obliczeniowe i przetwarzanie off-line nie mogły być...
-
BC-MPI: running an mpi application on multiple clusters with beesycluster connectivity
PublicationW artykule zaproponowano nowy pakiet BC-MPI, który umożliwiauruchomienie aplikacji MPI na wielu klastrach z różnymi implementacjami MPI. Wykorzystuje dedykowane implementacje MPIdo komunikacji wewnątrz klastrów oraz tryb MPI THREAD MULTIPLE dokomunikacji pomiędzy klastrami w dodatkowych wątkach aplikacji MPI. Ponadto, aplikacja BC-MPI może być automatycznie skompilowanai uruchomiona przez warstwę pośrednią BeesyCluster. BeesyClusterumożliwia...
-
Odporne na wpływ tolerancji, słownikowe metody diagnostyki uszkodzeń układów elektronicznych ze specjalizowanym klasyfikatorem neuronowym
PublicationW pracy przedstawiono nową klasę słownikowych metod diagnostyki uszkodzeń parametrycznych analogowych układów elektronicznych, ze specjalizowanym klasyfikatorem neuronowym, o zwiększonej odporności na tolerancje elementów układu. Wykorzystano koncepcję polegającą na konstrukcji sygnatur słownika uszkodzeń w postaci krzywych identyfikacyjnych i zastosowaniu klasyfikatorów neuronowych dobrze dopasowanych do tych sygnatur. W pierwszej...
-
FPGA-Based Real-Time Implementation of Detection Algorithm for Automatic Traffic Surveillance Sensor Network
PublicationArtykuł opisuje sprzętową implementację w układzie FPGA algorytmu wykrywającego pojazdy, przeznaczonego do zastosowania w autonomicznej sieci sensorowej. Zadaniem algorytmu jest detekcja poruszających się pojazdów w obrazie z kamery pracującej w czasie rzeczywistym. Algorytm ma na celu oszacowanie parametrów ruchu ulicznego, takich jak liczba pojazdów, ich kierunek ruchu i przybliżona prędkość, przy wykorzystaniu sprzętu sieci...
-
Analiza i badania systemu antyspoofingowego GPS
PublicationArtykuł poświęcono problemowi spoofingu w systemie GPS, polegającego na niepowołanej transmisji sygnałów imitujących sygnały odbierane z satelitów GPS. Takie działanie prowadzi do wyznaczenia przez odbiornik nawigacyjny nieprawidłowego poło- żenia, prędkości i czasu. Wykrywanie tego typu działań i przeciwdziałanie im wymaga implementacji dodatkowych algorytmów po stronie odbiornika. W artykule szczególną uwagę poświęcono metodom...
-
System zarządzania centralami 5ESS - doświadczenia wdrożeniowe i eksploatacyjne
PublicationOpisano system NFM-SE wykorzystywany do zarządzania centralami 5ESS w Regionalnym Centrum Zarządzania w Gdańsku. Proces wdrażania systemu został ujęty zarówno w aspekcie technicznym (konfiguracja sprzętowa, funkcje systemu) jaki zastosowania procedur. W artykule zostały zawarte spostrzeżenia będące wynikiem wiedzy zdobytej podczas eksploatacji systemu.
-
Integracyjna metoda konstrukcji aplikacji obiektowych w środowisku graficznym z uwzględnieniem wymagań jakościowych
PublicationIntegracyjna metoda wytwarzania aplikacji IMAC łączy obiektowe metody analizy i projektowania oprogramowania oparte o UML i RUP z implementacją w wybranym języku programowania obiektowego. Dla opisu projektu informatycznego we wszystkich fazach jego powstawania zaproponowano język modelowania i implementacji IML łączący w spójny sposób zmodyfikowane diagramy UML z elastyczną składnią tekstową opartą o popularne języki obiektowe....
-
Weryfikacja asynchronicznych układów cyfrowych w strukturach FPGA
PublicationW artykule przedstawione zostały podstawowe informacje dotyczące typowych klas układów asynchronicznych. Wymienione klasy zostały następnie przeanalizowane pod kątem możliwości ich implementacji w układach programowalnych FPGA. Klasa "micropipelines" omówiona została dokładniej. W tej klasie został zaimplementowany w układzie FPGA typu Virtex2 przykładowy procesor asynchroniczny realizujący listę rozkazów swojego synchronicznego...
-
Internetowa telediagnostyka układów elektronicznych.
PublicationPrzedstawiono realizację sprzętową i programistyczną prototypowej usługi sieciowej, której zadaniem jest testowanie i lokalizowanie uszkodzeń w mieszanych sygnałowo układach elektronicznych za pośrednictwem Internetu.
-
Rozszerzenia protokołów komunikacyjnych dla celów sterowania siecią ASON/GMPLS
PublicationCiągły rozwój społeczeństwa informacyjnego niesie za sobą konieczność wprowadzenia jednolitej architektury sieci telekomunikacyjnej udostępniającej różnorodne usługi. Jedną z propozycji takiej architektury jest koncepcja sieci następnej generacji (Next Generation Network, NGN), dla realizacji której rozważa się wykorzystanie rozwiązania ASON/GMPLS. Realizacja koncepcji ASON/GMPLS wymaga implementacji protokołów na potrzeby sterowania...
-
Integracyjna metoda konstruowania aplikacji
PublicationZaproponowano metodę wytwarzania oprogramowania IMAC, która może stanowić pewien przełom w inżynierii oprogramowania na miarę jaką stanowiło wprowadzenie języków obiektowych zwłaszcza dla aplikacji rozproszonych do zastosowań biznesowych. W metodzie tej proponuje się ścisłe powiązanie analizy, projektu i implementacji w jednym, spójnym środowisku graficznym i stosowanie wspólnego języka modelowania i implementacji IML. Głównym...
-
Od projektu do programu
PublicationPraca wprowadza w zagadnienia implementacji i testowania, pod kątem proble-mów i metod przekształcania wyników fazy projektowania w oprogramowanie. O-mówienie poprzedza krótkie wprowadzenie w zagadnienia modelowania zachowańprogramu. Treść rozdziału uwzględnia też problem implementacji w postaci o-programowania równoległego, zarówno w zakresie specyfiki jego wytwarzania,jak i testowania.
-
Wyszukiwanie źródła sygnału przy użyciu grupy robotów
PublicationW pracy przedstawiono algorytm wyszukiwania źródła sygnału oparty na zmodyfikowanej metodzie wyszukiwania źródła sygnału RSSI. Fizyczna implementacja tego algorytmu opiera się na wykorzystaniu losowo rozłożonych dwukołowych robotów poruszających się w formacji roju. Uzyskane wyniki z badań doświadczalnych wskazują, że proponowana fizyczna implementacja algorytmu w przeprowadzonych próbach pozwoliła na uzyskanie średniej dokładności...
-
An example of the fuzzy internet mortgage market sub-models implementation
PublicationPrzedstawiono implementacje rozmytego modelu do wspomagania zarządzania internetowym rynkiem kredytów hipotecznych
-
A Method Supporting Monitoring And Repair Processes of Information Systems
PublicationW pracy zaproponowano nową metodę (ARM) zarządzania monitorowaniem i naprawą systemów IT, bez przerywania ciągłości ich funkcjonowania. Metoda ta integruje procesy monitorowania (uwzględniając już istniejące i stosowane rozwiązania) z procesami naprawy. Stworzono formalny model koncepcyjny opisujący dziedzinę monitorowania i naprawy oraz formalne specyfikacje mechanizmu napraw oraz wybranych procedur naprawczych. Do specyfikacji...
-
Struktura Farrowa a filtry opóźniające optymalne w sensie Czebyszewa.
PublicationW pracy przybliżono zagadnienie implementacji filtrów ułamkowo-opóżniających o zmiennym opóźnieniu ułamkowym za pomocą struktury Farrowa. Istotą tej struktury jest to, że współczynniki odpowiedzi impulsowej filtru opóźniającego wyznaczane są na bieżąco za pośrednictwem wielomianów aproksymujących na podstawie zadanego opóźnienia ułamkowego. Podejście takie pozwala na znaczące zmniejszenie złożonosci numerycznej implementacji filtru...
-
Problemy analogowej realizacji sztucznej sieci neuronowej. Prace XX Ogólnopolskiej Konferencji Polioptymalizacja i Komputerowe Wspomaganie Projektowania.
PublicationW pracy przedstawiono problemy związane z realizacją sprzętową, w technice analogowej, sztucznej sieci neuronowej. Cele które sobie stawiano to szybkość działania uzyskanej sieci i niski koszt wytworzenia. Uzyskane rezultaty nie zadowalają autorów.
-
Filtr ułamkowoopóźniający o przestrajanej szerokości pasma realizowany w dziedzinie DFT
PublicationW pracy zaproponowano implementację filtrów ułamkowoopóźniających o zmiennym opóźnieniu i szerokości pasma, bazującą na dyskretnych charakterystykach częstotliwościowych. Użycie zaproponowanych charakterystyk i struktury z próbkowaniem w dziedzinie częstotliwości pozwala na wydajną numerycznie implementację takiego filtru. Ponieważ zaproponowane charakterystyki są równoważne projektowaniu filtrów ułamkowoopóźniających za pomocą...
-
Zmiana szybkości próbkowania z zastosowaniem filtrów I-FIR
PublicationW pracy omówiono zagadnienie projektowania filtrów I-FIR (Interpolated FIR) na potrzeby algorytmu zmiany szybkości próbkowania (SRC - Sampling Rate Conversion). Przeprowadzono analizę skutków zastosowania filtrów I-FIR, ze szczególnym uwzględnieniem analizy wydajności numerycznej implementacji algorytmów SRC realizujących konwersję pomiędzy standardem szybkości próbkowania CD i DAT. Na koniec opracowano i przeanalizowano warianty...
-
Zastosowanie technologii holonowych w środowisku chmurowym przedsiębiorstwa
PublicationCelem artykułu jest wskazanie możliwości stosowania technologii holonowych dla implementacji chmurowego przetwarzania danych (cloud computing, CC) oraz chmurowego wytwarzania (cloud manufacturing, CM) w przedsiębiorstwie wirtualnym. Przyjęto następujący schemat wywodu: wyszczególnienie cech wspólnych oraz wyróżniających, występujących pomiędzy chmurą obliczeniową a wytwarzaniem chmurowym przedsiębiorstwa wirtualnego, a następnie...
-
Zarządzanie uprawnieniami i funkcje administracyjne w systemie SETI-1
PublicationW artykule przedstawiono zadania i cele podsystemu uprawnień i podsystemu administracyjnego systemu SETI-1, przeznaczonego do wspomagania zarządzania Wydziałem Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki Politechniki Gdańskiej. Omówione zostały podstawowe zagadnienia nadawania i kontroli uprawnień użytkowników. Opisano rejestrowanie stanów dokumentów oraz operacji użytkownika. W artykule przedstawiono także sposób wykorzystania...
-
Hybrid model of the evolution of information technology support organisation
PublicationPrzedstawiono etapy budowy, weryfikacji i implementacji hybrydowego rozmytego modelu ewolucji organizacji wspomagania IT (information technology).
-
Adaptacyjny system oświetlania dróg oraz inteligentnych miast
PublicationPrzedmiotem rozprawy jest zbadanie praktycznej możliwości wykrywania w czasie rzeczywistym anomalii w systemie oświetlenia drogowego w oparciu o analizę danych ze inteligentnych liczników energii. Zastosowanie inteligentnych liczników energii elektrycznej (Smart Meter) w systemach oświetlenia drogowego stwarza nowe możliwości w zakresie automatycznej diagnostyki takich niepożądanych zjawisk jak awarie lamp, odstępstwa od harmonogramu...
-
Aplikacja wspomagania badań medycznych
PublicationOpisano przeznaczenie i konstrukcję aplikacji wspomagania badań medycznych WBM. Przedstawiono układ komponentów i modułów składowych w modelu warstwowym. Scharakteryzowano proces wytwarzania aplikacji. Opisano utworzoną architekturę sprzętową niezbędną do prawidłowej realizacji funkcjonalności aplikacji WBM.
-
Business process modelling and simulation using formal experience record
PublicationZaproponowano modelowanie procesow biznesowych w oparciu o formalny zapis doswiadzcen. Przedtswiono softwerowa implementacje zaproponowego modelu.
-
Implementing the Knowledge Supply Chain System
PublicationOmówiono zasady konstrukcji łańcucha zaopatrzenia w wiedzę. Podano zasady implementacji łańcucha w rzeczywistych systemach zarządzania.
-
Ewolucja systemu diagnostyki sieci jezdnej PKP.
PublicationPrzedstawiono opracowany dla PKP zintegrowany system diagnostyczny sieci jezdnej, złożony z wagonów diagnostycznych i stacjonarnych stanowisk przetwarzania danych. Omówiono podstawowe funkcje systemu oraz jego strukturę sprzętową i programową. Podano przykładowe wyniki generowane przez system.
-
A Flexible Provisioning Module Optimizing Utilization of Resources for the Future Internet IIP Initiative
PublicationW artykule zaprezentowano aspekty projektowania i implementacji modułu wymiarowania zasobów sieci zaproponowanego w ramach projektu Inżynieria Internetu Przyszłości. W szczególności, wprowadzone zostały modele programowania liniowego wymiarowania zasobów sieci mające na celu minimalizację poziomu wykorzystania tychże zasobów, jak i maksymalizację nieprzydzielonej przepustowości. W dalszej części artykułu dokonano oceny charakterystyk...
-
Kontrola i ochrona przed hałasem emitowanym przez transport kolejowy - narzędzia prawne
PublicationOmówienie aktów prawnych obowiązujących w Unii Europejskiej w zakresie ograniczania emisji hałasu od środków transportu oraz ich implementacja do prawa polskiego. Programy ochrony środowiska, środki finansowo-prawne, kary za emisję.
-
Instant Messaging als neues kommunikationsinstrumentarium in eLearning systemen
PublicationDokonano analizy mozliwości implementacji komunikatorów w platformach zdalnego nauczania. Przedstawiono możliwe rozwiązania. Przedyskutowano wady i zalety poszczególnych rozwiazań.
-
Institutionalization of knowledge sharing in a software development organization
PublicationZaproponowano podejście modelowe do problemu wymiany wiedzy. Omówiono implementację modelu na przykładzie instytucji zajmującej się produkcja oprogramowania komputerowego.
-
Testing of the Superconducting Magnets Frequency Characteristics
PublicationPrzedstawiono zagadnienia związane z opracowaniem systemu do wyznaczania impedancji uzwojeń magnesów nadprzewodzących w funkcji częstotliwości. Omówiono strukturę sprzętową systemu, oprogramowanie oraz sposób wyznaczania parametrów badanego uzwojenia. Pokazano przykładowe wyniki uzyskane przy użyciu omawianego systemu w GSI w Darmstadt.
-
Pattern matching localization in ZigBee wireless sensor networks.
PublicationLokalizacja typu Pattern matching w sieciach sensorów bezprzewodowych ZigBee.Prezentacja metod implementacji algorytmów lokalizacji. Praktyczne zastosowanie i testowanie lokalizacji sieci ZigBee.
-
Mówiące Mapy
PublicationW referacie zaprezentowana została koncepcja oraz wizja prototypu implementacji dedykowanego systemu informacji przestrzennej (GIS) wspierającego samodzielne poruszanie się i nawigację po terenie miejskim osób niewidomych. Po wprowadzeniu w zagadnienie, omówiono wykorzystanie bazy danych przestrzennych miejskiej sieci tras dostępnych dla osób pieszych, co umożliwia systemowi automatyczne znajdowanie optymalnej trasy z punktu...
-
Wydajność przetwarzania żądań usług uwarunkowanych czasowo realizowanych w sieci IMS/NGN
PublicationW rozprawie dokonano przeglądu stanu implementacji koncepcji IMS/NGN, a także modeli systemów obsługi z oczekiwaniem pod kątem zastosowania dla serwerów i łączy w modelu analitycznym wielodomenowej sieci IMS/NGN. Przedstawiono założenia dla tego modelu oraz metodologię obliczeń i analizy wyników: średnich czasów E(CSD) zestawiania i E(CDD) rozłączenia połączenia dla scenariuszy połączeń zakończonych sukcesem. Opisano założenia,...
-
Realizacja urządzeń automatyki elektroenergetycznej na bazie układów FPGA
PublicationW artykule opisano wykorzystanie układu FPGA do realizacji układu automatycznej synchronizacji prądnic. Zastosowanie układu FPGA zapewnia w pełni sprzętową realizację procesu synchronizacji. Gwarantuje to deterministyczną i niezawodną realizację procesu synchronizacji. Układ FPGA pozwala również na równoległą realizację poszczególnych zadań procesu synchronizacji.
-
Współbieżność w obiektowych językach programowania.
PublicationPraca przedstawia koncepcje współbieżności i ich implementacje w językach programowania. Analizuje się efektywność rozwiązań i zwraca uwagę na problemy dotąd nierozwiązane.