Filters
total: 1309
-
Catalog
- Publications 591 available results
- Journals 2 available results
- People 23 available results
- Inventions 4 available results
- Projects 1 available results
- Laboratories 1 available results
- Research Teams 1 available results
- e-Learning Courses 52 available results
- Events 1 available results
- Open Research Data 633 available results
displaying 1000 best results Help
Search results for: NAPREŻENIA WEWNETRZNE
-
Electric-field-induced magnetic quadrupole moment in the ground state of the relativistic hydrogenlike atom: Application of the Sturmian expansion of the generalized Dirac-Coulomb Green function
PublicationStosując rozwinięcie sturmowskie uogólnionej funkcji Greena-Diraca-Coulomba, znaleziono wyrażenie analityczne dla magnetycznego momentu kwadrupolowego, indukowanego przez zewnętrzne słabe, stałe, jednorodne pole elektryczne w stanie podstawowym relatywistycznego atomujednoelektronowego.
-
Charakterystyczne zagrożenia w wodociągach i kanalizacji
PublicationPrzedstawiono współczesne zagadnienia bezpieczeństwa działania wodociągów i kanalizacji. Wyszczególniono specyficzne cechy współczesnych systemów. Wykazano wyjątkowość bezpieczeństwa zasilania energetycznego oraz znzczenia infrmcji wewnętrznej. Dwuznaczność kompetencji w zakresie melioracji miejskich.
-
Ocena stanu naprężeń w złączu spawanym ze stali P91 z wykorzystaniem efektu Barkhausena
PublicationW artykule przedstawiono rezultaty badań stanu naprężeń pospawalniczych w obwodowo spawanych rurach grubościennych ze stali P91 ( X10CrMoVNb9-1) o średnicy D=170mm. Zastosowanana metoda do pomiarów sładowych stanu naprężenia bazowała na wykorzystaniu efektu Barkhausena. Poziom naprężeń wyznacza się znając pomierzone w danym punktcie natężenie efektu Barkhausena, przy jednoczesnym wykorzystaniu funkcji kalibracji, wiążącej natężenie...
-
Joanna Raczek dr inż.
PeopleEmployment 2003 -- 2019: Faculty of Applied Physics and Mathematics, Gdańsk University of Technology. 2019 - present: Faculty of Electronic, Informatics and Telecominications, Gdańsk University of Technology. Education May 2007: Doctor of Philosophy in Mathematics, University of Gdańsk. Doctoral dissertation: "Paired domination and doubly domination in graphs". Supervisor: dr hab. Jerzy Topp. 2000 -- 2004 Bachelor of Science...
-
MODEL OCZYSZCZALNI ŚCIEKÓW JAKO NARZĘDZIE DO OPTYMALIZACJI PROCESÓW BIOLOGICZNYCH
PublicationW artykule pokazano przykład zastosowania modelu oczyszczalni ścieków jako narzędzia do optymalizacji pracy oczyszczalni. W tym celu dla przykładowej oczyszczalni ścieków opracowano model komputerowy, który następnie poddano symulacji dynamicznej. W artykule opisano wyniki symulacji dla systemu trójfazowego w procesie Bardenpho, uzupełnionym komorą predenitryfikacji (układ zbli- żony do JHB). Model komputerowy oczyszczalni ścieków...
-
Struktura triacylogliceroli wybranych olejów i tłuszczów.
PublicationZbadano strukturę wybranych triacylogliceroli (TAG) stosując zmodyfikowaną metodę Brockerhoffa. Surowcami tłuszczowymi były oleje roślinne: rzepakowy niskoerukowy (NE), rzepakowy wysokoerukowy (WE) słonecznikowy, sojowy, oliwkowy, oraz tłuszcze zwierzęce - łój i smalec. Stwierdzono, że w przebadanych olejach roślinnych pozycję sn-2 TAG zajmują głównie nienasycone kwasy osiemnastowęglowe: kwas linolowy (C18:2) i linolenowy...
-
Architektura przedsiębiorstw handlowych.
PublicationOpracowanie przedstawia charakterystykę architektury przedsiębiorstw handlowych, tj. opis struktury wewnętrznej oraz rodzaje powiązań z innymi podmiotami rynkowymi. Szczególną uwagę poświęcono przedsiębiorstwom handlu detalicznego oraz ich współpracy z dostawcami (producentami).
-
Calculation of silicon cell temperature of loaded photovoltaic module based on thermal coefficients for different weather conditions of Northern Poland
PublicationWydajność obciążonego modułu fotowoltaicznego zależy silnie od natężenia promieniowania słonecznego, temperatury otoczenia, prędkości wiatru i temperatury wewnętrznej składowych ogniw fotowoltaicznych. Sprawność konwersji fotowoltaicznej spada istotnie wraz z e wzrostem temperatury złącza p-n. Pomiar tej temperatury jest niemożliwy i oblicza się ją w oparciu o mierzoną wartość temperatury przedniej lub tylnej powierzchni modułu...
-
Sztuka autoprezentacji dla dydaktyków i prelegentów (szkolenie zewnętrzne)
e-Learning CoursesCEL Szkolenie jest ukierunkowane na poznanie i opanowanie technik autoprezentacji prowadzących do budowy autorytetu nauczyciela akademickiego i wartościowych relacji ze współpracownikami. OPIS Szkolenie obejmie następujące zagadnienia: kontrakt psychologiczny nauczyciel - student analiza transakcyjna; komunikacja interpersonalna; motywowanie przez komunikowanie interpersonalne; asertywność i poczucie własnej wartości wykładowcy;...
-
NEGOCJACJE I KOMUNIKACJA WEWNĘTRZNA (ONLINE),PG_Aleksandra.Szewczyk-2023-24
e-Learning Courses -
NEGOCJACJE I KOMUNIKACJA WEWNĘTRZNA, Aleksandra_Szewczyk-2023-24 (PG_00037230)
e-Learning Courses -
Problemy stochastycznej mechaniki gruntów : ocena niezawodności
PublicationW książce omówiono szereg zagadnień, zmierzających zarówno do uwzględnienia czynników losowych, w tym przestrzennej zmienności właściwości mechanicznych ośrodka gruntowego w analizie wybranych problemów, jak i udoskonalenia metod takiej analizy. Oprócz rozważań dotyczących losowości i opisu różnych parametrów uwzględnianych w metodach teorii niezawodności czy probabilistycznych, są to problemy oceny stanu naprężenia i przemieszczenia...
-
Przecieki następstwem sposobu eksploatacji oraz błódów projektowych i wykonawczych
PublicationW artykule przedstawiono opis usterek stropu nad podziemna halą garażową, który zaprojektowany oraz wykonany został w technologii stropodachu odwróconego. W pracy przedstawiono analizę wpływu przyjętych rozwiązań projektowych i wykonawczych oraz dotychczasowego sposobu eksploatacji na stan techniczny stropu oraz zaproponowano koncepcje rozwiązania projektowego przebudowy jego fragmnetu użytkowanego jako wewnętrzne patio komunikacyjne
-
Analiza naprężeń własnych w nadtopionej laserowo warstwie wierzchniej stopu SUPERSTON przeznaczonego na śruby okrętowe
PublicationPrzedstawiono wpływ nadtapiania laserowego w warunkach kriogenicznych stopu SUPERSTON, stosowanego do wyrobu śrub okrętowych, na mikrostrukturę, skład fazowy oraz naprężenia własne w uzyskanej tym sposobem warstwie wierzchniej. Ujawniono obecność naprężeń własnych ściskających, które wraz z korzystnymi zmianami mikrostruktury podniosły znacząco odporność kawitacyjną będącą najczęstszą przyczyną niszczenia śrub okrętowych.
-
Podstawowe pojęcia w termodynamice technicznej: energia a praca i ciepło
PublicationPrzypomniano podstawowe pojęcia energii i wielkości z nią związanych. Omówiono takie pojęcia, jak praca i ciepło, ale również energia wewnętrzna, entalpia i egzergia, kładąc nacisk na ich stosowanie w problematyce chłodniczej.
-
Polarization sensitive optical coherence tomography for technical materials investigation
PublicationZaprezentowano system optycznej tomografii koherentnej z analizą stanu polaryzacji światła. System umożliwia nieniszczące i bezkontaktowe badanie wewnętrznej struktury materiałów warstwowych. Przedstawiono zastosowaną metodę analizy stanu polaryzacji promieniowana wstecznie rozproszonego od badanego obiektu.
-
Magnetic field-induced electric quadrupole moment in the ground state of the relativistic hydrogen-like atom: Application of the Sturmian expansion of the generalized Dirac-Coulomb Green function
PublicationStosując rozwinięcie sturmowskie funkcji Greena-Diraca-Coulomba, znaleziono wyrażenie analityczne dla elektrycznego momentu kwadrupolowego, indukowanego przez zewnętrzne pole magnetyczne w relatywistycznym atomie wodoropodobnym w stanie podstawowym. Wykazano, że jest to efekt czysto relatywistyczny.
-
Numerical analysis of pile installation effects in cohesive soils
PublicationIn this thesis the empirical equation for radial effective stress calculation after displacement pile installation and following consolidation phase has been proposed. The equation is based on the numerical studies performed with Updated Lagrangian, Arbitrary Lagrangian-Eulerian and Coupled Eulerian-Lagrangian formulations as well as the calibration procedure with database containing world-wide 30 pile static loading tests in cohesive...
-
Przecieki następstwem sposobu eksploatacji oraz błędów projektowych i wykonawczych
PublicationW artykulke przedstwiono opis usterek stropu nad podziemną halą garażową budynku mieszkalno-usługowego, który został zaprojektowany oraz wykonany w technologii stropodachu odwróconego. W artykule przedstawio analizę wpływu przyjętych rozwiązań projektowych i wykonawczych oraz dotychczasowego sposobu eksploatacji na stan techniczny stropu oraz zaproponowano koncepcje rozwiązania projektowego przebudowy jego fragmentu użytkowanego...
-
Characterization of Small Azocrown Ether Stereoisomers.
PublicationWyizolowano i zbadano metodą X-ray, 1H NMR i UV-Vis trwałe izomery E i Z 10-członowej azokorony. Ich struktura w stanie stałym świadczy o naprężonej konformacji w przypadku izomeru trans i nie naprężonej dla izomeru cis. Jest to efektem sprzężenia p grupy azowej z benzenem i naprężenia sterycznego konformacji cząsteczki.
-
Special model for coated woven fabrics.
PublicationW pracy przedstawiono podstawowe równania konstytutywne modelu sieci gęstej oraz podano parametry materiałowe dla dwu wybranych tkanin technicznych. Opisano specjalny model elementu skończonego w płaskim stanie naprężenia, który opisuje typowe właściwości tkaniny technicznej. Zaproponowano rozszerzony wariant modelu sieci gęstej, tzw. Warstwowy model sieci gęstej, w celu bezpośredniego uwzględnienia wpływu pokrycia.
-
Krótkie wsporniki
PublicationW pracy przedstawiono problemy związane z zarysowaniem, stanem naprężenia i nośnością graniczną krótkich wsporników na tle wyników badań eksperymentalnych i wyników teoretycznych, obliczonych na podstawie modeli teoretycznych. Praca zawiera komentarz i uzasadnienie wprowadzonych, nowych (w porównaniu do poprzednich wytycznych normowych) zasad wymiarowania krótkich wsporników w normie PN-B-03264:2002.
-
Methods of quality characterization of foil-based capacitors
PublicationJakość kondensatorów wykonanych z folii aluminiowej jest zależna od wielu parametrów podczas ich produkcji. Istniejące metody oceny ich jakości nie są doskonałe. Stąd istnieje potrzeba propozycji nowych metod. W pracy przedstawiono wyniki badań zawartości trzeciej harmonicznej oraz emisji akustycznej występującej pod wpływem naprężenia mechanicznego zwijek foliowych z jakością wytworzenia tych zwijek.
-
Gas hold up and time dependent slurry viscosity during the the precipitation of fine grained silicon dioxide particles.
PublicationBadano zmiany stopnia zatrzymania gazu i lepkości zawiesiny podczas precypitacji dwutlenku krzemu z krzemianu sodowego za pomocą dwutlenku w reaktorze airlift z wewnętrzną cyrkulacją. Badano wpływ parametrów procesowych na akumulację mikropęcherzy w zawiesinie.
-
Production of fine droplet emulsions in the agitated draft-tube column reactor
PublicationBadano rozkłady wielkości kropel emulsji woda - olej parafinowy w reaktorze dwukolumnowym z mieszaniem w kolumnie wewnętrznej jako strefie wznoszenia. Stosując model dyspersyjny w układzie zamkniętym z całkowitą recyrkulacją, wyznaczono obwodowe i strefowe współczynniki dyspersji
-
Analityczne metody wyznaczania naprężeń krytycznych niestateczności dystorsyjnej kształtowników giętych na zimno osiowo ściskanych.
PublicationW artykule opisano dystorsyjną postać utraty stateczności. Zwrócono uwagę na możliwość wystąpienia niekorzystnego zjawiska, w którym naprężenia krytyczne niestateczności dystorsyjnej przyjmują wartości mniejsze niż w przypadku wyboczenia miejscowego. Przedstawiono możliwe formy utraty stateczności w przypadku niestateczności dystorsyjnej. Podano analityczne metody wyznaczania naprężeń krytycznych niestateczności dystorsyjnej. Dla...
-
Limit Analysis of a Strip Footing on Stochastic Subsoil.
PublicationW pracy analizowana jest ława fundamentowa posadowiona na losowym podłożu.Poszukiwane są oszacowania nośności podłoża na podstawie twierdzeń o dolnej i górnej ocenie obciążenia granicznego. Dla różnych statycznie dopuszczalnych pól naprężenia i kinematycznie dopuszczalnych pól prędkości, wyznaczono wartości oczekiwane i wariancje obciążenia granicznego. Pozwoliło to na określenie odpowiednich dystrybuant, rozumianych...
-
Investigation of oleophilic nature of straw sorbent conditioned in water.
PublicationPrzedyskutowany został potencjał absorpcyjny słomy jęczmiennej kondycjonowanej w wodzie. W odniesieniu do właściwości powierzchni zewnętrznej oraz wewnętrznej łodygi i liści zostały zmierzone kąty zwilżania dla wody i dekanu zarówno dla słomy suchej, jak i mokrej.
-
Degradacja stali w środowisku reaktorów hydrokrakingu
PublicationW pracy przedstawiono mechanizmy degradacji środowiskowej stali chromowo-molibdenowych 2,25(3)-1Mo(V) stosowanych na zbiorniki reaktorów hydrokrakingu oraz mechanizmy niszczenia materiałów austenitycznych 18Cr-10Ni-Nb, w postaci wykładziny wewnętrznej zbiorników i elementów wyposażenia wewnętrznego.
-
Experimental investigations on condensation in flow of HFE-7100 in small diameter channels
PublicationW pracy przedstawiono wyniki badań eksperymentalnych kondensacji czynnika HFE-7100 w minikanale o średnicy wewnętrznej 2.3 mm. Opisano również oryginalne podejście w prowadzeniu badań nad uzyskaniem lokalnych wartości współczynnika przejmowania ciepła podczas kondensacji w przepływie.
-
Materiały biologiczne pochodzące od ptaków jako źródło informacji o zanieczyszczeniu środowiska Cz. I. Wykorzystanie piór ptaków w celu biomonitoringu środowiska
PublicationPióra ptaków skutecznie mogą być wykorzystywane jako narzędzie biomonitoringu. Ze względu na specyfikę wzrostu pióro ma zapis narażenia danego osobnika na związki toksyczne w dłuższym czasie, zwykle kilku tygodni.
-
Sensitivity analysis of thin-walled members, problems and applications
PublicationPodano przegląd problemów analizy wrażliwości konstrukcji cienkościennych. Przedstawiono metody określania pierwszej wariacji zmiennych stanu takich jak: przemieszczenia, siły wewnętrzne, reakcje, częstości i postaci drgań własnych oraz obciążeń krytycznych ze względu na zmiany parametrów konstrukcji. Rozważania ograniczono do prętów cienkościennych o otwartym bisymetrycznym przekroju poprzecznym w ramach założeń teorii prętów...
-
Trendy rozwoju systemów produkcyjnych
PublicationSystemy produkcyjne podlegają ciągłym zmianom. W artykule przedstawiono cechy warunkujące ten rozwój, które wynikają z oczekiwań i wymagań rynku. Wskazano również główne nurty rozwoju, na które mają również wpływ naciski wewnętrzne na poprawę efektywności funkcjonowania. Dało to podstawę do wyróżnienia czterech etapów rozwoju systemów produkcyjnych i wskazania powiązanych z nimi rozwiązań. Przedstawiono ponadto model systemu produkcyjnego...
-
Wrażliwość sił wewnętrznych i przemieszczeń w ramie płaskiej z prętów cienkościennych na zmiany parametrów stężeń poprzecznych
PublicationPodano sposób wyznaczania linii wpływu wariacji dowolnego przemieszczenia lub siły wewnętrznej ramy z prętów cienkościennych ze względu na zmiany sztywności stężeń poprzecznych. Porównano dwa modele ramy: klasyczny bez uwzględniania skręcania skrępowanego i z uwzględnieniem tych efektów.
-
Oferta przewozowa kolei regionalnych.
PublicationArtykuł omawia integrację zewnętrzną i wewnętrzną kolei, jako podstawowy warunek tworzenia oferty przewozowej, której praktycznym przejawem może być zintegrowany ruch cykliczny. Przedstawia również koncepcję opracowanego w Katedrze Inżynierii Kolejowej Politechniki Gdańskiej wskaźnika skomunikowania na stacjach węzłowych.
-
A study of flow boiling heat transfer in minichannels
PublicationW pracy przedstawiono badania eksperymentalne wrzenia w przepływie w minikanale o średnicy wewnętrznej 2.3mm i długości 38cm. Uzyskano rozłady temperatury wzdłuż ścianki kanału oraz lokalne współczynniki przejmowania ciepła. Dane skorelowano z korelacją półempiryczną uzyskując zadowalającą zgodność.
-
Zastosowanie termowizji jako metody energetycznej w diagnostyce zmęczenia elementów konstrukcyjnych
PublicationW artykule przedstawiono podstawy teoretyczne oceny stanu zmęczenia materiałów konstrukcyjnych z wykorzystaniem metod energetycznych. Przyrost energii wewnętrznej dostarczonej do materiału skutkuje wzrostem temperatury i jest symptomem diagnostycznym. Wyniki badań wstępnych zaprezentowano i omówiono w niniejszym artykule.
-
Stark-induced magnetic anapole moment in the ground state of the relativistic hydrogenlike atom: Application of the Sturmian expansion of the generalized Dirac-Coulomb Green function
PublicationZnaleziono magnetyczny moment anapolowy indukowany w stanie podstawowym relatywistycznego atomu jednoelektronowego przez zewnętrzne stałe, słabe, jednorodne pole elektryczne. Podano wyrażenie analityczne dla polaryzowalności anapolowej takiego atomu. Obliczenia wykonano, stosując rozwinięcie sturmowskie uogólnionej funkcji Greena-Diraca-Coulomba.
-
Ekspertyza połączeń lutowanych rur miedzianych
PublicationCelem pracy było ustalenie rodzaju lutu zastosowanego do spajania rur miedzianych o średnicy 20 mm, ustalenie technologii lutowania oraz wydanie opinii czy połączenia lutowane gwarantują bezpieczeństwo podczas użytkowania rurociągu w wewnętrznej instalacji gazowej w budownictwie mieszkaniowym
-
Interpretacja badań CPT w komorze kalibracyjnej
PublicationAnaliza wyników sondowań statycznych przeprowadzonych w komorze kalibracyjnej w Laboratorium Katedry Geotechniki Politechniki Gdańskiej. Uwzględnienie wpływu warunków brzegowych wokół masywu gruntowego, składowej pionowej i poziomej stanu naprężenia, oraz stopnia zagęszczenia piasku modelowego. Analiza wpływu stosunku średnicy komory do średnicy modelu na opór na stożku sondy CPT. Weryfikacja istniejących korelacji dla piasków...
-
Use of CPTU and DMT in rehabilitation of flood embankments
PublicationZastosowanie badań CPTU i DMT do oceny stanu wałów przeciwpowodziowych Żuław Wiślanych oraz do koncepcji projektowania ich wzmocnienia i uszczelnienia. Wyznaczenie wytrzymałości gruntów słabych pod wałem z oszacowaniem wskaźnika prekonsolidacji. Uwzględnienie kształtu krzywej dyssypacji nadwyżki ciśnienia wody w porach gruntu generowanej podczas wciskania końcówki CPTU do oceny współczynnika filtracji oraz historii naprężenia w...
-
Numeryczne obliczanie odkształceń i naprężeń w karbach spoin laserowych paneli typu Sandwich
PublicationDla analizy zmęczeniowej metodami lokalnymi fundamentalnym elementem jest określenie koncentracji naprężeń w złączu, a do ich oceny niezbędna jest szczegółowa naliza odkształceń i naprężeń w karbach. Do określenia odkształceń w złączu wybrano metodę numeryczną MES. Przedstawione wyniki dotyczą wpływu sposobu modelowania (w płaskim stanie naprężenia, w płaskim stanie odkształcenia, bryłowe) na rozkład odkształceń w karbach.
-
Marketing usług w języku cybernetyki.
PublicationW artykule zaproponowano koncepcję systemu marketingu usług na przykładzie firmy usługowej składającej się z kierownika i personelu świadczącego usługi. W zakresie tego systemu wyróżniono marketing wewnętrzny (mix I), marketing zewnętrzny (mix II) oraz marketing interakcyjny (mix III).
-
Badania wytrzymałościowe nowych laminatów użytych do budowy łodzi ratunkowych
PublicationW artykule przedstawiono rodzaje badań właściwości kompozytów. Mogą to być badania dotyczące pojedynczych włókien oraz żywic. Badania przeprowadza się na półproduktach i gotowych elementów konstrukcyjnych. Chcąc uzyskać dodatkowe informacje o właściwościach nowych laminatów przeprowadza się badania na płytach próbnych. Wykonano badania dla dwóch laminatów poliestrowo-szklanych oraz dziesięciu epoksydowo-węglowych wg Lloyd Register...
-
Pale rurowe otwarte - formowanie się korka gruntowego
PublicationPodstawowe czynniki wpływające na formowanie się korka gruntowego w palach rurowych otwartych wprowadzanych w grunty piaszczyste. Tarcie na wewnętrznej powierzchni rury w części aktywnej korka decyduje o jego nośności. Przedstawiono metodę wyznaczania nośności korka gruntowego pod obciążeniem statycznym.
-
Quality Assurance of Educational Processes as the Foundation of the Quality Management System in Gdansk University of Technology
PublicationW opracowaniu przedstawiono rozwojowy model systemu zarządzania jakością w dużej uczelni technicznej. Punktem wyjścia dla tego projektowania tego modelu jest wewnętrzny system zapewnienia jakości kształcenia oparty na wytycznych ENQA a kluczowym czynnikiem wspierającym systemowo prowadzone zarządzanie wiedzą oraz samoocena.
-
Raport z badań materiałowych rurociągu instalacji wody chłodzącej hydrozespołu HZ-4 z Elektrowni Wodnej Żarnowiec
PublicationWykonano badania materiałowe fragmentów rurociągów instalacji wody chłodzącej hydrozespołu. Zakres pracy obejmował analizę chemiczną stali rurociągu, badania makroskopowych uszkodzeń rurociągu, badania EDX osadów i produktów korozji występujących na powierzchni wewnętrznej rurociągu, badania mikroskopowe uszkodzeń i oceny stanu rurociągu
-
Badania nad identyfikacją produktów korozji w instalacji Platformingu CCR = Studies on identification of corrosion products in Platforming CCR unit
PublicationPrzedstawiono badania dotyczące identyfikacji produktów korozji w instalacji Platformingu CCR. Badano próbki pyłów pobrane z wewnętrznej powierzchni rury pieca, z kolektora pieca i katalizatora przeznaczonego do regeneracji. Badania przeprowadzono posługując się techniką dyfrakcji rentgenowskiej i skaningowej mikroskopii elektronowej.
-
Influence of external walls' thermal capacitance on indoor thermal comfort
PublicationThe doctoral thesis presents the results of numerical investigations on the influence of walls’ thermal capacitance on indoor thermal comfort. A proper set of thermal parameters of a building structure can considerably limit the heating / cooling demand, and passively increase the indoor thermal comfort. However the effect of building thermal capacitance on indoor conditions is complex and not always beneficial. Among a great number...
-
Rewitalizacja spichrza ''Wisłoujście''.
PublicationArtykuł dotyczy prac badawczych i projektowych ziązanych z przystosowaniem do celów wystawienniczych zabytkowego spichrza o wewnętrznej wielopoziomowej drewnianej konstrukcji szkieletowej. Spichrz pochodzi z połowy XVII wieku i jest jednym z nielicznych obiektów na terenie Gdańska ocalałych z pożogi wojennej.