Filters
total: 7448
-
Catalog
- Publications 3559 available results
- Journals 1 available results
- Publishing Houses 1 available results
- People 172 available results
- Inventions 132 available results
- Projects 29 available results
- Laboratories 10 available results
- Research Teams 9 available results
- Research Equipment 22 available results
- e-Learning Courses 400 available results
- Events 16 available results
- Open Research Data 3097 available results
displaying 1000 best results Help
Search results for: KODEKS SIECI NC RFG, FARMY FOTOWOLTAICZNE, UKŁAD REGULACJI MOCY CZYNNEJ I BIERNEJ
-
[Rozdział] 3.9 Zjawisko fotowoltaiczne w materiałach organicznych
PublicationW pracy przedstawiono podstawowe pojęcia i zagadnienia związane z efektem fotowoltaicznym zachodzącym w materiałach organicznych. Opisano proces powstania zjawiska zarówno w komórkach jednowarstwowych jak i dwuwarstwowych. Wyszczególniono kilka aspektów odpowiedzialnych za wydajność układów fotowoltaicznych oraz przedstawiono porównanie współczesnych komórek. Praca ma charakter przeglądowy.
-
POZIOM STRAT MOCY W SIECI ELEKTROENERGETYCZNEJ JAKO JEDEN Z ELEMENTÓW OCENY LOKALIZACJI KOMPENSATORÓW
Publication.
-
Technika MPPT sposobem maksymalizacji wykorzystania energii elektrycznej generowanej przez moduły fotowoltaiczne
PublicationWprowadzenie techniki MPPT (Maximum Power Point Tracking). w systemach fotowoltaicznych umożliwia zwiększenie efektywności przetwarzania energii słonecznej w elektryczną. Technika ta polega na wprowadzeniu do instalacji fotowoltaicznej stosownej, sterowalnej przetwornicy DC/DC, która w połączeniu z odpowiednim algorytmem bądź algorytmami wyszukiwania punktu mocy maksymalnej zapewnia odpowiednie dopasowanie energetyczne modułów...
-
Ocena efektów regulacji osi toru na wybranej linii kolejowej
PublicationW pracy przedstawiono przebieg dwóch kampanii pomiarów satelitarnych, zrealizowanych w celu oceny efektów regulacji osi toru kolejowego. Pierwsza kampania pomiarowa miała na celu identyfikację stanu istniejącego, druga zaś − określenie ukształtowania toru po przeprowadzonej regulacji jego osi. Ponieważ projekt regulacji został wykonany za pomocą tradycyjnych metod geodezyjnych, stworzyło to możliwość oceny poprawności tychże metod...
-
Ocena efektów regulacji osi toru na wybranej linii kolejowej
PublicationW pracy przedstawiono przebieg dwóch kampanii pomiarów satelitarnych, zrealizowanych w celu oceny efektów regulacji osi toru kolejowego. Pierwsza kampania pomiarowa miała na celu identyfikację stanu istniejącego, druga zaś − określenie ukształtowania toru po przeprowadzonej regulacji jego osi. Ponieważ projekt regulacji został wykonany za pomocą tradycyjnych metod geodezyjnych, stworzyło to możliwość oceny poprawności tychże metod...
-
Farmy wiatrowe w systemie elektroenergetycznym / Z. Lubośny.
PublicationKsiążka porusza zagadnienia współpracy elektrowni i farm wiatrowych z systemem elektroenergetycznym.
-
Koreferat dotyczący możliwości realizacji w gminie Malbork Farmy Wiatrowej „MALBORK” składającej się maksymalnie z 10 elektrowni wiatrowych o mocy nominalnej do 3,3 MW każda wraz budową dwóch GPZ-ów wewnętrznych, infrastruktury przyłączeniowej oraz dróg dojazdowych, w kontekście uwarunkowań krajobrazowo-kulturowych.
PublicationPrzedmiotem koreferatu jest ekspercka ocena możliwości realizacji Farmy Wiatrowej „MALBORK” składającej się maksymalnie z 10 elektrowni wiatrowych o mocy nominalnej do 3,3 MW każda wraz budową dwóch GPZ-ów wewnętrznych, infrastruktury przyłączeniowej oraz dróg dojazdowych, w kontekście uwarunkowań krajobrazowo-kulturowych. Ocena ta zastała oparta zarówno na analizie wniosków dotyczących uwarunkowań krajobrazowo-kulturowych, zawartych...
-
Algorytm regulacji DMC z pomiarem wartości wielkości sterującej
PublicationZaprezentowano prostą modyfikację algorytmu regulacji DMC. Polega ona na uwzględnieniu w regulatorze rzeczywistej wartości sygnału sterującego bezpośrednio oddziaływującego na obiekt. Przedstawiono specyficzne właściwości zmodyfikowanego algorytmu oraz obszar jego potencjalnych zastosowań.
-
Spalinowo-hydrauliczny układ napędowy na małym statku rybackim
Publicationw artykule przedstawiono analizę możliwych wariantów układu napędowego małego statku rybackiego w kontekście bezpieczeństwa, niezawodności oraz wykorzystania przestrzeni, a także zapewnienia dużej dzielności morskiej warunkującej efektywność połowów. W wyniku tej analizy zaproponowano spalinowo-hydrauliczny układ napędowy z podowym pędnikiem azymutalnym. W układzie tym ten jeden silnik spalinowy napędzałby zespół pomp zasilających...
-
Tor kolejowy w procesie regulacji geometrycznej
PublicationKoncepcja badań nad stanem naprężeń w szynach toru kolejowego, przeprowadzonych dotychczas w Politechnice Gdańskiej, polega na wymuszaniu przemieszczeń poziomych całego rusztu torowego za pomocą podbijarki. Podjęto próbę weryfikacji wcześniejszych ustaleń na drodze eksperymentów o bardziej szczegółowym charakterze. Stworzono odpowiednie stanowisko badawcze, usytuowane w eksploatowanym torze. Przyjęto sposób szacowania wielkości...
-
Zygfryd Domachowski prof. dr hab. inż.
People -
Regulacja transformatorów zasilajacych sieci 110kV w Polsce.
PublicationDo regulacji transformatorów zasilających sieci 110kV w polskim systemie elektroenergetycznym coraz powszechniejsze są tzw. regulatory grupowe ARST. Nie ma różnic w ocenie struktury, wykonania, ani sposobu powiązania ze sterowanym obiektem. Jest spór o algorytm. Przedstawiona w referacie koncepcja algorytmu regulacji ma, zdaniem autora, przewagę nad algorytmami stosowanymi obecnie. Wymiana algorytmów sterowania w istniejących,...
-
Wpływ ograniczników: kąta mocy, prądu stojana i wzbudzenia na rozwój awarii napięciowej
PublicationArtykuł prezentuje badania symulacyjne dotyczące wpływu ograniczników: kąta mocy, prądu stojana i prądu wzbudzenia na pracę i rozwój awarii napięciowej w systemie elektroenergetycznym. W badaniach brano pod uwagę rozwiązania analogowe oraz obecnie montowane cyfrowe układy automatycznej regulacji napięcia.
-
Układy regulacji turbin parowych w procesie odbudowy systemu elektroenergetycznego
PublicationW artykule przedstawiono analizę udziału układu regulacji turbiny parowej w procesie odbudowy systemu elektroenergetycznego po black-oucie.
-
Diagnostyka sieci trakcyjnej i monitoring odbieraków prądu
PublicationW systemie kolejowej trakcji elektrycznej zasadnicze znaczenie ma układ odbioru prądu z sieci jezdnej przez poruszające się pojazdy, co prowadzi do rozwoju systemów diagnostyki sieci trakcyjnej i odbieraków prądu. Przedstawiono eksploatowane i rozwojowe urządzenia do diagnostyki i monitoringu kolejowej sieci jezdnej i odbieraków.
-
Obciążenia długiego, wiotkiego pręta przenoszonego przez układ robotów
PublicationPraca prezentuje badania nad układami nad mobilnymi dynamicznie. Opisano współpracę układu dwóch robotów przenoszących wspólny, długi i wiotki ładunek. Za modelowane roboty to urządzenia pracujące autonomicznie (o niewielkich możliwościach wymiany informacji). Po uchwyceniu wspólnego ładunku, w układzie pojawiają się więzy. Pomimo pojawiających się powiązań mechanicznych, układy sterowania robotów pozostają niepowiązane. Powstały...
-
Układ sterowania 5-fazową maszyną synchroniczną z magnesami trwałymi (PMSM)
PublicationW pracy przedstawiono nowy układ sterowania bezczujnikowego 5-fazową maszyną synchroniczną z magnesami trwałymi zagłębionymi (IPMSM) . Zaproponowany układ wykorzystuje obserwator stanu dla zmiennych w pierwszym układzie współrzędnych (1 harmoniczna), jak i drugim (3 harmoniczna), w celu zwiększenia gęstości momentu elektromagnetycznego. Zaprezentowano schemat kompletnego układu sterowania, przebiegi zmiennych w stanie ustalonym,...
-
Układy grupowej regulacji napięcia w węzłach wytwórczych krajowego systemu elektroenergetcznego
PublicationArtykuł wskazuje kierunek i zakres niezbędnych modyfikacji układów regulacji grupowej ARNE w celu zwiększenia bezpieczeństwa pracy systemu elektroenergetycznego. Stosowane obecnie rozwiązania są przestarzałe, a istniejące zapisy w IRiESP legalizują nieprawidłowości aktualnych algorytmów działania układów regulacji grupowej ARNE.
-
Układy grupowej regulacji napięcia w węzłach wytwórczych krajowego systemu elektroenergetycznego
PublicationArtykuł wskazuje kierunek i zakres niezbędnych modyfikacji układów regulacji grupowej ARNE w celu zwiększenia bezpieczeństwa pracy systemu elektroenergetycznego. Stosowane obecnie rozwiązania są przestarzałe, a istniejące zapisy w IRiESP legalizują nieprawidłowości aktualnych algorytmów działania układów regulacji grupowej ARNE.
-
Analiza energetyczna autonomicznego pojazdu małej mocy z silnikiem synchronicznym z magnesami trwałymi.
PublicationW rozprawie zaproponowano metodę analizy energetycznej autonomicznego pojazdu elektrycznego małej mocy. W badaniach uwzględniono wszystkie elementy składowe elektrycznego obwodu głównego tj.: źródła energii, falownika napięcia oraz silnika z magnesami trwałymi umieszczonymi wewnątrz wirnika. Rozważono rozwiązanie układu mechanicznego z bezpośrednim przekazaniem momentu z silników trakcyjnych na koła napędne. Zamodelowano w progranmie...
-
Uderzenia hydrauliczne w sieci wodociągowej pierścieniowej
PublicationW pracy zastosowano metodę charakterystyk do analizy zjawiska uderzenia hydraulicznego w sieci wodociągowej pierścieniowej. Model natematyczny stanowi układ dwóch równań różniczkowych cząstkowych typu hiperbolicznego, które przekształcono do postaci równań różniczkowych zwyczajnych. Zamieszczono przykład obliczeniowy, dotyczący analizy uderzenia hydraulicznego w sieci pierścieniowej, składającej się z 17 pierścieni, 48 przewodow...
-
Realizacja układu sterowania blokiem wymienników ciepła w postaci programu komputerowego wykorzystującego zmodyfikowany algorytm regulacji predykcyjnej DMC
PublicationW artykule przedstawiono eksperymentalny układ sterowania blokiem wymienników ciepła elektrociepłowni wykorzystujący zmodyfikowany algorytm regulacji predykcyjnej DMC. Na początku krótko opisano obiekt sterowania, zadania stawiane przed układem regulacji i wybrany algorytm sterowania. Następnie omówiono sposób realizacji regulatora opartego na idei programu komputerowego uruchamianego na stacji operatorskiej i komunikującego się...
-
Model fizykalny czy neuronowy? - Narzędzia do predykcji mocy wytwarzanej przez elektrownie wiatrowe
PublicationUstawowy obowiązek prognozowania mocy dotyczy właścicieli elektrowni wiatrowych o mocy znamionowej powyżej 50 MW. Ze względu na coraz większą ilość przyłączonych elektrowni wiatrowych do krajowej sieci elektroenergetycznej, zapis ten może ulec zmianie, obejmując źródła wiatrowe mniejszej mocy. Obecnie największa pojedyncza turbina wiatrowa w Polsce ma generator o mocy 3MW, natomiast największy zespół elektrowni wiatrowych (farma...
-
Podowy, spalinowo-hydrauliczny układ napędowy na małą jednostkę rybacką
PublicationW pracy przedstawiono analizę współczesnych systemów napedu głównego małych statków rybackich oraz tendencje zmian w zapotrzebowaniu na określone rodzaje napędu. Następnie dokonano wyboru typu i wielkości optymalnej jednostki rybackiej i zaproponowano spalinowo-hydrauliczny układ napędowy z pędnikami azymutalnymi, a także opracowano odpowiedni schemat napędu i sterowania hydraulicznego.
-
Wykorzystanie logiki rozmytej do regulacji napięcia w systemie elektroenergetycznym z wybranymi odnawialnymi źródłami energii
PublicationW ostatnich latach w krajowym systemie elektroenergetycznym liczba i moc odnawialnych źródeł energii znacząco wzrosły. Źródła te można wykorzystać nie tylko do produkcji tzw. czystej energii elektrycznej, ale również do poprawy warunków napięciowych w tym systemie. W artykule przedstawiono koncepcję układu regulacji napięcia w systemie elektroenergetycznym z przyłączonymi w pewnym obszarze: farmą wiatrową, farmą fotowoltaiczną,...
-
Analiza silnika piezoelektrycznego małej mocy
PublicationZaprezentowano główne metody modelowania dwóch podstawowych typów silników piezoelektrycznych małej mocy: silników tarciowych oraz beztarciowych. Zostały zaprezentowane przykładowe elektrochemiczne schematy zastępcze tych typów silników. Przeprowadzono również analizę i dyskusję zasad modelowania i własności nowego typu silnika.
-
Badanie układu regulacji temperatury powietrza ogrzewanego w próżnio-wym kolektorze słonecznym
PublicationW pracy przedstawiono badanie układu regulacji temperatury powietrza na zmodernizowanym stanowisku badawczym kolektora słonecznego. Zaprezentowano metody regulacji temperatury wyjściowej kolektora oraz wyniki z przeprowadzonych pomiarów. Na ich podstawie stwierdzono, że najbardziej efektywną metodą regulacji temperatury wyjściowej jest mieszanie powietrza z wykorzystaniem regulatora proporcjonalno-całkującego (PI).
-
Ogniwa fotowoltaiczne jako generatory energii i elementy architektury
PublicationReferat zawiera opis podstawowych typów ogniw zbudowanych zarówno z materiałów organicznych, jak i nieorganicznych oraz przykłady zastosowania ich w budownictwie. Ze szczególnym uwzględnieniem zostały przedstawione zalety organicznych ogniw fotowoltaicznych, których właściwości znacznie ułatwiają ich integrację z architekturą budynków poprzez możliwość dobrania odpowiedniego kształtu i koloru.
-
Badania rozkładu mocy sygnału radiowego w sieciach WLAN
PublicationW pracy poruszono problem uwarunkowań propagacyjnych w sieciach WLAN. Na wstępie scharakteryzowano modele propagacyjne służące do wyznaczania tłumienia sygnału radiowego w środowisku wnętrza budynku. Następnie przedstawiono wyniki badań symulacyjnych poziomu mocy sygnału wykonanych przy użyciu opisanych modeli w warunkach rzeczywistych. Na tej podstawie przeprowadzono analizę porównawczą wyników teoretycznych z wynikami pomiarowymi...
-
Analiza warunków pracy obciążenia wzorcowego dużej mocy.
PublicationOmówiono krótko rozwój reflektrometrów mikrofalowych oraz zasadę pracy i konstrukcję reflektrometrów pracujących z dużymi poziomami mocy. Przeanalizowano wpływ wartości modułu współczynnika odbicia obciążenia wzorcowego,które jest stosowane w procedurze kalibracyjnej reflektometrów, na dokładność reflektometrycznych pomiarów niedopasowania impedancyjnego oraz istotnych w badaniach procesów grzania mikrofalowego pomiarów...
-
Piotr Rajchowski dr inż.
PeoplePiotr Rajchowski (Member, IEEE) was born in Poland, in 1989. He received the E.Eng., M.Sc., and Ph.D. degrees in radio communication from the Gdańsk University of Technology (Gdańsk Tech), Poland, in 2012, 2013, and 2017, respectively. Since 2013, he has been working at the Department of Radiocommunication Systems and Networks, Faculty of Electronics, Telecommunications and Informatics, Gdańsk University of Technology, as a IT...
-
Projekt stanowiska badawczego do wyznaczania charakterystyki ogólnej silnika spalinowego ZS przy wykorzystaniu hydraulicznego układu odbioru mocy
PublicationPrzedstawiono projekt stanowiska badawczego służącego do wyznaczania charakterystyki ogólnej silnika pojazdu ciężarowego, wykorzystując przystawkę odbioru mocy do napędu układu hydraulicznego generującego obciążenie silnika w różnych punktach jego pracy. Przedstawiono założenia projektowe oraz ograniczenia konstrukcyjne. Omówiono zasadę działania stanowiska i metodę wyznaczania charakterystyki. Opisano układ hydrauliczny oraz układ...
-
Wirtualne sieci lokalne w środowisku sieci IPv6.
PublicationZaprezentowane jest nowe spojrzenie na wirtualne sieci prywatne z perspekty-wy rozwiązań standardowo oferowanych przez rozinę protokołów IPv6. Omówionyjest przegląd rozwiązań VPN w środowisku sieci IPv6 ze szczególnym uwzględ-nieniem standardowo oferowanych z nową wersją stosu sieciowego IP.
-
The Impact of Wind Generation on the Transmission System
PublicationThis article has been published to investigate the im-pact of the wind power on the power system- this is a system dependent issue that requires to perform sys-tem specific impact study. This paper discusses the impact of power flow, short circuit current, power quali-ty, voltage stability and the power system during the connection of a wind farm into transmission system. W referacie omówiono wpływ farm wiatrowych na pracę systemu...
-
Model fizykalny czy neuronowy? - Narzędzia do predykcji mocy wytwarzanej przez elektrownie wiatrowe
PublicationUstawowy obowiązek prognozowania mocyXVI Międzynarodowa Szkoła Komputerowego Wspomagania Projektowania, Wytwarzania i Eksploatacji, Jurata, 14-18 maja 2012 r. dotyczy właścicieli elektrowni wiatrowych o mocy znamionowej powyżej 50MW. Ze względu na coraz większą ilość przyłączonych elektrowni wiatrowych do krajowej sieci elektroenergetycznej, zapis ten może ulec zmianie, obejmując źródła wiatrowe mniejszej mocy. Obecnie największa...
-
Ocena charakterystyki mocy parku wiatrowego
PublicationPrognozowanie mocy parków wiatrowych nie należy do łatwych przedsięwzięć, nie tylko ze względu na stochastyczny charakter wymuszenia jakim jest wiatr, ale wiele innych czynników mających wpływ na wartość prognozy. W artykule przedstawiono główne czynniki wpływające na moc parku wiatrowego: prędkość wiatru, kierunek wiatru, pionowy profil wiatru, przesłonięcie oraz dynamika zmian wiatru. Rozważania poparto na wynikach pomiarów.
-
Podstawowe parametry opisujące układ chromatograficzny.
PublicationPodano zasadę procesu chromatograficznego, definicję parametrów opisujących kolumnę tj. selektywność i sprawność, oraz sposoby ich obliczania na podstawie chromatogramu. Podano również podstawowe kryteria doboru fazy stacjonarnej tj. wielkość, kształt ziaren, porowatość, powierzchnia właściwa i inne. Scharakteryzowano rozpuszczalniki które mogą być fazami ruchomymi.
-
Układ przesyłowy ścieków w Warszawie
PublicationKanalizacja Warszawy. Modernizacja systemu. Możliwości realizacji technicznej. Realizacje bezwykopowe - mikrotunelowanie i tunelowanie. Nowatorskie rozwiązania techniczne.
-
UKŁAD PRZENIESIENIA NAPĘDU TURBINY WIATROWEJ
PublicationIn a most commonly met design of a wind turbine the power is transmitted from the rotor to the generator through the system composed of the main shaft, friction connection, multiplicating gearbox and a flexible coupling. The driving system comprises almost a complete set of the machine elements being described during machine design lectures and can serve as an interesting illustration of the lectures.
-
Układy sterowania silnika piezoelektrycznego małej mocy.
PublicationW artykule zaprezentowano główne metody zasilania, sterowania i kontroli silników piezoelektrycznych małej mocy. Zaprezentowano nowy system zasilania i sterowania. Przeanalizowano również schemat badań laboratoryjnych.
-
Ekonomiczne aspekty zastosowania techniki Mobilnych Pomiarów Satelitarnych przy regulacji osi toru
PublicationOd 2009 roku interdyscyplinarny zespół naukowy Politechniki Gdańskiej i Akademii Marynarki Wojennej (a obecnie Akademii Morskiej w Gdyni) rozwija technikę Mobilnych Pomiarów Satelitarnych toru kolejowego. Technika ta polega na objeździe trasy ciągnikiem szynowym z przyczepą (wagonem-platformą) lub wózkami, z zainstalowanymi na tych pojazdach odbiornikami sygnałów satelitarnych. Umożliwia ona precyzyjne określenie współrzędnych...
-
Wietrzenie sieci
PublicationZagadnienia ochrony sieci przed odorami. Problem odpowietrzania w aspekcie hydrauliki
-
Analiza mocy chwilowej do celów diagnostyki łożysk.
PublicationW artykule przedstawiono tematykę dotyczącą diagnostyki łożysk przy wykorzystaniu metody badawczej, opartej na pomiarze i analizie sygnału mocy chwilowej pobieranej przez silnik indukcyjny. Zaprezentowano przykładowe wyniki wykonanych pomiarów w oparciu o zaproponowaną metodę. Na podstawie przeprowadzonej analizy sformułowano wnioski dotyczące możliwości wykorzystania sygnału mocy chwilowej jako symptomu diagnostycznego, przeznaczonego...
-
Stanowisko do badań bezczujnikowych układów sterowania maszyną asynchroniczną o mocy 22kw z filtrem silnikowym
PublicationW referacie przedstawiono układ stanowiska badawczego przeznaczonego do eksperymentalnego sprawdzenia koncepcji bezczujnikowego sterowania silnikami indukcyjnymi o mocy 22kW. Stanowisko składa się z dwóch sprzęgniętych napędów z silnikami indukcyjnymi pracujących na wspólny obwód pośredniczący. Pierwszy układ pracuje bezczujnikowo z filtrem silnikowym, zaś drugi w zamkniętej pętli z czujnikiem prędkości. W referacie zaprezentowano...
-
Ogniwa fotowoltaiczne 2023/2024 sem. 2
e-Learning Courses -
Ogniwa fotowoltaiczne 2022/2023 sem. 2
e-Learning CoursesCelem przedmiotu jest zapoznanie studentów z fizycznymi podstawami funkcjonowania półprzewodnikowych ogniw fotowoltaicznych
-
Kogeneracja gazowa vs rynek mocy w Polsce
Publicationprzedstawiono prolemy rozwoju kogenerfacji gazowej w Polsce w aspekcie tworzonego rynku mocy.
-
Przegląd metod monitorowania stanu technicznego tranzystorów mocy
PublicationW artykule przedstawiono kilka metod monitorowania stanu technicznego tranzystorów mocy, które są lub mogą być wbudowane w układy przekształtnikowe. Celem artykułu jest określenie aktualnego stanu badań na ten temat. Prezentowane metody przeznaczone są do monitorowania istotnych objawów starzenia modułów mocy: rozwarstwiania struktury modułu na skutek termomechanicznego zmęczenia stopu lutowniczego, uszkodzeń połączeń drutowych...
-
Przegląd metod monitorowania stanu technicznego tranzystorów mocy
PublicationW artykule przedstawiono kilka metod monitorowania stanu technicznego tranzystorów mocy, które są lub mogą być wbudowane w układy przekształtnikowe. Celem artykułu jest określenie aktualnego stanu badań na ten temat. Prezentowane metody przeznaczone są do monitorowania istotnych objawów starzenia modułów mocy: rozwarstwiania struktury modułu na skutek termomechanicznego zmęczenia stopu lutowniczego, uszkodzeń połączeń drutowych...
-
Optymalizacja treningu i wnioskowania sieci neuronowych
PublicationSieci neuronowe są jedną z najpopularniejszych i najszybciej rozwijających się dziedzin sztucznej inteligencji. Ich praktyczne wykorzystanie umożliwiło szersze użycie komputerów w wielu obszarach komunikacji, przemysłu i transportu. Dowody tego są widoczne w elektronice użytkowej, medycynie, a nawet w zastosowaniach militarnych. Wykorzystanie sztucznej inteligencji w wielu przypadkach wymaga jednak znacznej mocy obliczeniowej,...