Filters
total: 1136
-
Catalog
displaying 1000 best results Help
Search results for: WODY
-
Żródło. Wody i napoje butelkowane
Journals -
Entropy of water calculated from harmonic approximation: estimation of the accuracy of method
PublicationSome molecular dynamics simulations were performed for liquid TIP4P and SPC water at a constant density (1.00 g/cm(3)) and within the temperature range of 5-90 degrees C. By using harmonic approximation, both the entropy of water S-H and the specific heat c(v) were calculated, and the results were compared to literature data. It was found that harmonic approximation overestimates absolute entropy of TIP4P water by 5.6 J/mol K (similar...
-
Rola i znaczenie zbiornika sieciowego w kształtowaniu hydrauliki i jakości wody w systemie wodociągowym
PublicationEksploatacja zbiornika sieciowego powinna zapewniać cykliczną wymianę wody w jego komorach. Koniecznym warunkiem prawidłowej eksploatacji zbiornika jest zgodność założeń projektowych ze stanem faktycznym. Praktyka eksploatacyjna wskazuje na szereg nieprawidłowości w tym względzie. Z powodu lokalizacji zbiornika sieciowego za nisko lub za wysoko albo wskutek błędów popełnionych w ustaleniu jego parametrów obserwuje się niestabilność...
-
Ocena zmienności wskaźników dynamiki produkcji wody wodociągowej w aglomeracjach miejskich w latach 1996-2009
PublicationDynamika procesu poboru wody wodociągowej w wieloleciu na przykładzie wybranych aglomeracji miejskich. Analiza trendów rozwoju zjawiska.
-
Zawartość wapnia i magnezu oraz twardość wody w małych wiejskich wodociągach w województwie pomorskim
PublicationCelem pracy było określenie zawartości wapnia i magnezu oraz twardości wody w wodociągach wiejskich województwa pomorskiego. Analizie poddano 82 losowo wybranych wodociągów wiejskich z ok. 750 tego typu obiektów w województwie. Dane dotyczące jakości wody uzyskano z Powiatowych Stacji Sanitarno Epidemiologicznych oraz gminnych przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych. We wszystkich wodociągach twardość wody mieściła się w granicach...
-
Struktury i algorytmy wspomagania decyzji i sterowania w systemach produkcji i dystrybucji wody (spidwo).
PublicationAnalizowany w pracy problem to sterowanie optymalizujące systemem produkcji i dystrybucji wody. Zaproponowane w rozprawie rozwiązanie jest realizowane w dwu-warstwowej strukturze hierarchicznej. Zadaniem warstwy górnej jest wyznaczenie optymalnych harmonogramów pracy urządzeń sterujących systemem na okres przyjętego horyzontu sterowania. Proponowane decyzje i sterowania powinny zapewniać optymalizację przyjętego kryterium o charakterze...
-
Monitorowanie szybkości korozji oraz dobór materiałów konstrukcyjnych w instalacji wody morskiej platformy Baltic Beta
PublicationWykonano analizę szybkości korozji systemu monitorowania korozji z okresu od 25.11.2016 do 12.07.2017. Zdemontowano czujnik korozyjny w instalacji wody morskiej, Zainstalowani nowy czujnik z opcją pomiaru szybkości korozji metodą kuponową. Monitoringiem poddano następujące materiały: 1.7362, 1.5415, 1.0038
-
Wpływ biocydu na właściwości przeciwkorozyjne preparatu stosowanego do korekcji wody w przemysłowych układach chłodzenia
PublicationStosowanie biocydów w układach chłodzenia jest konieczne ze względu na zapobieganie powstawaniu biofilmu i zarazem występowania niepożądanego zjawiska biokorozji.Praca obejmuje wyniki badań korozyjnych, grawimetrycznych, potencjodynanicznych oraz polaryzacji cyklicznej roztworu preparatów BIOFOSFOMAR, bedacego wielofunkcyjnym środkiem przeznaczonym do uzdatniania wody w układach chłodzenia
-
Korozja naprężeniowa stali 14hnmbcu w środowisku wody morskiej.Stress corrosion cracking of 14hnmbcu steel in sea-water.
PublicationW pracy przedstawiono zagadnienia niszczenia środowiskowego stali o wysokiej wytrzymałości na konstrukcje morskie. Podatność stali 14HNMBCu i jej złącza spawanego na naprężeniowe pękanie korozyjne badano w oparciu o próbę powolnego rozciągania. Próby wykonano w środowisku powietrza oraz wody morskiej przy polaryzacji katodowej.
-
Modelowanie ruchu obiektów poruszających się na granicy wody i powietrza. Modelowanie bezpieczeństwa tych obiektów
PublicationW artykule przedstawiono główne problemy związane z opracowaniem koncepcji nowej generacji szybkichbezzałogowych obiektów wodnych poruszających się na granicy wody i powietrza w różnych warunkachoperacyjnych, w tym stanów załadowania. Przedstawiono problemy związane z modelowaniem ruchu tychobiektów oraz oceną ich zachowania się w różnych fazach ruchu. W artykule opisano koncepcję wybranegoobiektu, w tym jego kształt i podział...
-
Analiza słonecznego ogrzewania wody. Instalacje Sanitarne**2002 nr 3 s. 30-32, 6 rys.
PublicationPrzedstawiono studium parametryczne oceny ekonomicznej efektywności insta-lacji slonecznego ogrzewania wody, wykorzystującej zmodyfikowaną do potrzebenergetyki słonecznej metodę ''Zaktualizowanej Wartości Netto'' -NPVW. Stwier-dzono istnienie znacznych obszarów opłacalności słonecznego ogrzewania wodyw okresie 25-letniego horyzontu czasowego. Jest jednak konieczna pomoc rządowa w zakresie inwestowania na instalację słoneczną.
-
Wpływ środowiska wody na dynamiczne charakterystyki absorpcji energii udaru w wybranych warstwowych kompozytach polimerowych
PublicationPróbki kompozytów warstwowych winyloestroych zbrojonych włóknami aramidowymi i szklanymi w stanie suchym i po nasyceniu wodą poddano obciążeniom udarowym spadającym ciężarem. Porównano dynamiczne charakterystyki siły oddziaływania bijaka i odkształcenia próbek w funkcji czasu jak też wykresy pochłoniętej energii dla dwóch form zbrojenia: z 10 warstw tkaniny hybrydowej aramidowo-szklanej oraz z 10 warstw na przemian ułożonych tkanin...
-
Analiza ilościowo-jakościowa wody pobieranej do uzdatniania ze zbiornika Goczałkowice w latach 1990–2013
Publication -
Hydroliza materiału lignocelulozowego w warunkach podwyższonego ciśnienia i temperatury połączona z gwałtownym rozprężaniem wody
PublicationWykorzystanie biomasy na cele energetyczne jako alternatywy dla paliw kopalnych jest atrakcyjne zarówno z powodów ekonomicznych jak i ekologicznych. Jedną z metod umożliwiających przygotowanie materiału lignocelulozowego do produkcji paliw takich jak etanol bądź metan, w procesie fermentacji, jest hydroliza.
-
Ujęcia wody
e-Learning CoursesUjęcia wód podziemnych, rodzaje ujęć, strefy ochronne,projektowanie. Studenci wykonują projekt małego ujęcia wód podziemnych, korzystają z geologicznych baz danych. Zapoznanie studentów z pracą ujęć wód podziemnych poprzez wizyty na ujęciach okolic Gdańska.
-
Raport z badań materiałowych rurociągu instalacji wody chłodzącej hydrozespołu HZ-4 z Elektrowni Wodnej Żarnowiec
PublicationWykonano badania materiałowe fragmentów rurociągów instalacji wody chłodzącej hydrozespołu. Zakres pracy obejmował analizę chemiczną stali rurociągu, badania makroskopowych uszkodzeń rurociągu, badania EDX osadów i produktów korozji występujących na powierzchni wewnętrznej rurociągu, badania mikroskopowe uszkodzeń i oceny stanu rurociągu
-
Wpływ temperatury wody chłodzącej w skraplaczu na ilość produkowanej mocy elektrycznej w obiegu parowym 200MW
PublicationReferat przedstawia analizę techniczną wpływu zmian temperatury wody chłodzącej skraplacz na ilość produkowanej energii elektrycznej, jak również zmiany jednostkowego zużycia ciepła dla obiegu elektrowni Turów z turbiną 200MW. Analiza została przeprowadzona przy pomocy programu DIAGAR oraz jego preprocesora Projdiag w którym został stworzony wstępny graf obliczeniowy a także wygenerowane dane, dzięki którym możliwe było przeprowadzenie...
-
Modelowanie numeryczne hydrodynamiki jako narzędzie wspomagania oceny odziaływania filarów mostowych na przepływ wody w rzekach
PublicationW artykule przedstawiono obliczenia hydrauliczne mostów polegające na wykonaniu numerycznych symulacji przepływu dwuwymiarowego, co pozwala na uzyskanie płaskiego poziomego rozkładu prędkości w rejonie przekroju mostowego. Takie podejście zdecydowanie poprawia jakość odwzorowania hydrodynamiki przepływu w stosunku do tradycyjnych obliczeń hydraulicznych, a jednocześnie jest rozwiązaniem efektywnym. Jako przykłady zastosowania zaproponowanej...
-
Badania połączeń spawanych rurociągu wody pitnej we Włocławku, ang. Welding joints tests in drinking water pipeline.
PublicationCelem badań opisanych w pracy było określenie przyczyn korozji powstałej w strefie wpływu ciepła (SWC) w obwodowych połączeniach spawanych w rurociągu wody pitnej. Materiałem, z którego wykonano rurociąg to stal 304/304L. W obszarze złącza spawanego stwierdzono wżery inicjowane od niezgodności geometrycznych, gdzie mogły gromadzić się osady zwiększające udział chlorków bezpośrednio przy powierzchni rury, promujące tym procesy korozyjne....
-
Wskaźnik napełnienia końcowego i miejsce występowania głębokości krytycznej podczas swobodnego wypływu wody z kanałów otwartych
PublicationProblem swobodnego wypływu z kanału otwartego. Wskaźnik napełnienia końcowego i miejsce występowania głębokości krytycznej. Wyniki badań doświadczalnych i rozważań teoretycznych.
-
Clasification of drinking water samples using the Chernoff's faces visualization approach
PublicationOpracowanie przedstawia wyniki zastosowania wizualizacji metodą twarzy Chernoffa w klasyfikacji obszarowych zmian jakości wody pitnej, na podstawie wyników oznaczeń chloro- i bromopochodnych produktów dezynfekcji wody w 12 dzielnicach Gdańska w okresie 1993-2000.
-
Influence of sulphate reducing bacteria on water quality in water network
PublicationW pracy zbadano wody podziemne oraz wody rozprowadzane w sieci wodociągowej pod kątem obecności bakterii redukujących siarczany (BRS). Stwierdzono, że BRS były obecne zarówno w wodzie surowej, a także w wodzie uzdatnionej oraz w przewodach sieci wodociągowej.
-
Zastosowanie modelu Singha i Quiroga do prognozowania hydrogramu wypływu wody przez prostokątną wyrwę w zaporze ziemnej
PublicationPrzedstawiono zastosowanie modelu Singha i Quiroga do określenia hydrogramu wypływu wody przez prostokątną wyrwę w zaporze ziemnej. Rozwiązanie zostało porównane z danymi historycznymi dotyczącymi awarii zapory Teton.
-
Metody genetycznej identyfikacji i numerycznej oceny skutków oddziaływań antropogenicznych, na wody podziemne obszarów o rozproszonej zabudowie
PublicationWody podziemne narażone są na różnego typu zanieczyszczenia, stając się zagrożeniem dla życia i zdrowia ludzi z nich korzystających. W ostatnich latach wzrosło zainteresowanie próbami zatrzymania lub odwrócenia stale postępującej degradacji środowiska przyrodniczego, wywołanej czynnikami pochodzenia antropogenicznego. Skuteczność podjętych działań w ramach rekultywacji, zabezpieczenia i ochrony gruntów oraz zasobów naturalnych...
-
Bounding approach to parameter estimation without prior knowledge on modeling error and application to quality modeling in drinking water distribution systems
PublicationW artykule rozważana jest estymacja parametrów modelu autoregresji z ruchoma średnią i sygnałem wejściowym (ARMAX) z wykorzystaniem przedziałowego modelu błędu. Zakłada się, że granice błędu struktury modelu są nieznane, bądź znane, ale bardzo konserwatywne. Dla zmniejszenia tego konserwatyzmu proponowane jest idea modeli punktowo-parametrycznych, w której występują zbiory parametrów i błędu modelu odpowiadające wszystkim wejściom....
-
Dokumentacja z technicznych badań zagęszczenia zasypki kolektora nr VI posadowionego na terenie ujęcia wody w Straszynie.
Publication -
Chemometrics in monitoring spatial and temporal variations in drinking water quality
PublicationOpracowanie przedstawia wyniki zastosowania wybranych technik chemometrycznych w monitoringu okresowych i powierzchniowych zmian jakości wody pitnej na podstawie wyników oznaczeń chloro i bromopochodnych produktów dezynfekcji wody w 12 dzielnicach w Gdańsku w okresie 1993-2000. Na podstawie wyników analizy podobieństwa lokalizacje podzielono na dwie grupy dzielnic różniących się jakością wody pitnej spowodowanej różnicami wynikającymi...
-
Changes in mussel Mytilus galloprovincialis protein profile as a reaction of water pollution
PublicationW pracy przedstawiono zmiany w profilu białkowym małża Mytilus galloprovincialis jako odpowiedź na zanieczyszczenia wody. Określono pojemność przeciwutleniającą z wykorzystaniem testu TEAC. Stwierdzono różnice w poziomie inhibicji w białku pochodzącym od małży zebranych z regionów zanieczyszczonych w stosunku do małży pochodzących z regionów czystych.Zawartość cynku i kadmu w białkach małży pochodzących z regionów zanieczyszczonych...
-
Verification of the criteria for evaluation of water and frost resistance of asphalt concrete
PublicationThe paper presents the results of field investigation - condition survey of existing pavements and the results of laboratory tests on water and frost resistance of samples cored from the these pavements. The purpose of testing was to verify the criteria for evaluation of the resistance of asphalt concrete to the action of water and frost by way of comparing the results of field and laboratory tests, followed by evaluation of their...
-
Technologia wody - laboratorium
e-Learning CoursesZajęcia laboratoryjne z technologii wody
-
STACJE UZDATNIANIA WODY
e-Learning CoursesKurs przeznaczony jest dla studentów II stopnia studiów stacjonarnych, w semestrze 1, specjalności: Technologie w inżynierii środowiska (WILiŚ), Na kursie omówione zostaną zagadnienia związane z przeznaczeniem, budową oraz zasadą działania urządzeń na stacjach uzdatniania wody.
-
Technologia Wody - Nowy
e-Learning Courses -
Technologia Wody - wykłady
e-Learning Courses -
Modelowanie wymiany wody w zbiornikach hodowlanych przy użyciu zmodyfikowanego modelu tłokowego na przykładzie basenów hodowlanych dla fok
PublicationNiniejszy artykuł opisuje sposób prostego modelowania wymiany wody w basenach hodowlanych fokarium Stacji Morskiej Instytutu Oceanografii Uniwersytetu Gdańskiego. W celu rozpoznania warunków wymiany wody oraz udziału stref zastoiskowych w basenach posłużono się dwiema uzupełniającymi się metodami. Były to badania traserowe z wykorzystaniem znacznika fluororescencyjnego oraz komputerowe obliczenia rozkładu linii prądu z użyciem...
-
Wpływ mieszania wody podziemnej z różnych pięter wodonośnych na jej stabilność chemiczną i biologiczną w sieci wodociągowej
PublicationW pracy przedstawiono wyniki badań nad wpływem mieszania wód pochodzących z dwóch różnych pięter wodonośnych (wód czwartorzędowych, uzdatnionych oraz wód kredowych, nieuzdatnionych) na ich fizykochemiczną i biologiczną stabilność. Oznaczenie ogólnej liczby bakterii żywych i martwych w próbkach wody wykonano w preparatach mikroskopowych wybarwionych fluorochromem DAPI. Badania fizykochemicznej stabilności wody na podstawie potencjalnej...
-
Zmiany temperatury wody powierzchniowej na morzach Arktyki Rosyjskiej i ich konsekwencje dla żeglugi na Północnej Drodze Morskiej
PublicationPraca omawia zmiany średniej miesięcznej temperatury wody powierzchniowej na morzach Arktyki Rosyjskiej w latach 1979-2016. Stwierdzono, że w badanym okresie następował powolny wzrost SST. Jednakże tylko na Morzu Barentsa był on istotny statystycznie we wszystkich miesiącach roku (poza marcem w SE części tego morza), a w zachodniej części Morza Czukockiego w okresie od czerwca do grudnia. W dalszym ciągu na wszystkich morzach,...
-
Usuwanie arsenu z wody podziemnej z wykorzystaniem koagulantów żelazowych i filtracji - badania pilotażowe i doświadczenia z eksploatacji
PublicationAutorzy publikacji przedstawili doświadczenia ze stosowania koagulantów żelazowych w uzdatnianiu wód podziemnych charakteryzujących się podwyższonym stężeniem arsenu. Szczególny przykład stanowią badania nad optymalizacją warunków prowadzenia procesu (dawka koagulantu, prędkość filtracji) pracującej małej stacji uzdatniania wody w Nowym Klinczu, które doprowadziły do uzyskania ponad 90% skuteczności usuwania arsenu.
-
Programowo-sprzętowa platforma symulacyjna - Hardware In the Loop - zaawansowanego układu sterowania poziomem wody w pionowej wytwornicy pary elektrowni jądrowej
PublicationW artykule przedstawiono koncepcję programowo-sprzętowej platformy symulacyjnej wykorzystującej technikę symulacji w pętli sprzętowej HIL (ang. Hardware In The Loop simulation), wykorzystanej dla potrzeb projektowania i weryfikacji w czasie rzeczywistym (ang. Real Time) zaawansowanych algorytmów sterowania poziomem wody w pionowej wytwornicy pary elektrowni jądrowej. Jej głównymi elementami są: środowisko czasu rzeczywistego Matlab/Simulink...
-
Programowo-sprzętowa platforma symulacyjna - Hardware In the Loop - zaawansowanego układu sterowania poziomem wody w pionowej wytwornicy pary elektrowni jądrowej
PublicationW artykule przedstawiono koncepcję programowo-sprzętowej platformy symulacyjnej wykorzystującej technikę symulacji w pętli sprzętowej HIL (ang. Hardware In The Loop simulation), wykorzystanej dla potrzeb projektowania i weryfikacji w czasie rzeczywistym (ang. Real Time) zaawansowanych algorytmów sterowania poziomem wody w pionowej wytwornicy pary elektrowni jądrowej. Jej głównymi elementami sa: środowisko czasu rzeczywistego Matlab/Simulink...
-
Zastosowanie chromatografii gazowej do rozdzielania i oznaczania lotnych związków azoto – organicznych (LZN) w próbkach wody i ścieków.
PublicationW pracy dokonano przeglądu i porównania metod opartych na chromatografii gazowej do oznaczania lotnych związków azoto-organicznych (LZN) w próbkach wody i ścieków. Przedstawione zostały metodyki analityczne wykorzystujące zarówno detektory selektywne tj. detektor azotowo-fosforowy (NPD), detektor powierzchniowej jonizacji (SID), detektor chemiluminescencyjny azotu (CLND), detektor wychwytu elektronów (ECD) jak i detektorów uniwersalnych...
-
Oznaczanie analitów z grupy WWA i PCB w próbkach wody. Źródła błędów, identyfikacja i oszacowanie ich wielkości.
Publication -
Microanalysis of volatile organic compounds (VOCs) in water samples - methods and instruments
PublicationW pracy przedstawiono stan wiedzy nt. metodyk analitycznych oraz urządzeń kontrolno-pomiarowych, wykorzystywanych w badaniach próbek wody na zawartość lotnych związków organicznych. Szczególną uwagę zwrócono na techniki izolacji i wzbogacania analitów przed etapem oznaczeń końcowych.
-
Analytical procedures for PAH and PCB determination in water samples - error sources
PublicationW pracy przedstawiono poszczególne etapy procedury analitycznej wykorzystywanej do oznaczania analitów z grupy WWA i PCB w próbkach wody. Pokazano jakie problemy występują podczas oznaczania wyżej wymienionych analitów i jaki mogą mieć wpływ na końcowy wynik analizy.
-
Temperatura wody chłodzącej w skraplaczu jako czynnik wpływający na ilość produkowanej mocy elektrycznej w bloku parowym 360 MW.
PublicationArtykuł przedstawia analizę techniczną wpływu zmian temperatury wody chłodzącej skraplacz na ilość produkowanej energii elektrycznej, jak również zmiany jednostkowego zużycia ciepła dla obiegu elektrowni Opole z turbiną 360MW. Analiza została przeprowadzona przy pomocy programu DIAGAR oraz jego preprocesora Projdiag w którym został stworzony wstępny graf obliczeniowy a także wygenerowane dane, dzięki którym możliwe było przeprowadzenie...
-
Temperatura wody chłodzącej w skraplaczu jako czynnik wpływający na ilość produkowanej mocy elektrycznej w bloku parowym 360 MW.
PublicationArtykuł przedstawia analizę techniczną wpływu zmian temperatury wody chłodzącej skraplacz na ilość produkowanej energii elektrycznej, jak również zmiany jednostkowego zużycia ciepła dla obiegu elektrowni Opole z turbiną 360MW. Analiza została przeprowadzona przy pomocy programu DIAGAR oraz jego preprocesora Projdiag w którym został stworzony wstępny graf obliczeniowy a także wygenerowane dane, dzięki którym możliwe było przeprowadzenie...
-
Modelowanie przepływu wody i powietrza w ośrodkach porowatych o zmiennym nasyceniu za pomocą równania Richardsa i modelu dwufazowego
PublicationW pracy zostały przedstawione symulacje numeryczne przepływu w gruntach nasyconych i nienasyconych bazujące na dwóch najbardziej rozpowszechnionych modelach matematycznych: równaniu Richardsa, gdzie przepływ powietrza jest pomijany i rozważa się tylko przepływ wody oraz modelu dwufazowym, w którym pod uwagę bierze się oba płyny. Rozwiązanie Richardsa jest bardziej uproszczone oraz zdecydowanie częściej stosowane w najpopularniejszych...
-
Adaptacyjne metody sterowania układami ze zmiennymi opóźnieniami z zastosowaniem do sterowania jakością w sieciach dystrybucji wody. - J. Tarnawski.
PublicationZaprezentowano zintegrowaną hierarchiczną metodę sterowania ilością i jakością w sieciach dystrybucji wody pitnej. W obrębie tej struktury można wydzielić dwie warstwy sterowania - optymalizującą i korekcyjną. Warstwa optymalizująca pracuje repetycyjnie wyznaczając sterowania pompami i zaworami, realizując w ten sposób sterowanie hydrauliką (sterowanie ilością) oraz propozycje sterowania dozowaniem dezynfektanta (sterowanie jakością)...
-
Ocena wpływu stanu wody na Świnie na bezpieczeństwo żeglugi w porcie Świnoujście z wykorzystaniem formalnej oceny bezpieczeństwa żeglugi
PublicationFormalna ocena bezpieczeństwa jest procesem stworzonym na podstawie zaleceń Międzynarodowej Organizacji Morskiej (ang. International Maritime Organization (IMO)) w celu rozwinięcia lub wprowadzenia nowych rozwiązań, które przyczynią się do podniesienia poziomu bezpieczeństwa. FSA jest adresowana dla konkretnej kategorii statków lub obszarów nawigacyjnych, jak również może być zastosowana do konkretnej morskiej kwestii bezpieczeństwa...
-
Od odpadów rolniczych do wysokowydajnego sorbentu. Węgiel aktywny pochodzący z łupin orzechów laskowych do oczyszczania wody i ścieków
PublicationŁupiny orzechów laskowych, produkt uboczny przemysłu spożywczego, mają znaczny potencjał jako prekursor do produkcji węgla aktywnego ze względu na ich dużą dostępność i dużą zawartość węgla. Przedstawiono badania możliwości przekształcenia łupin orzechów laskowych w węgiel aktywny, wykorzystany do oczyszczania ścieków z zanieczyszczeń organicznych. Porównano procesy aktywacji fizycznej i chemicznej otrzymanego węgla. Otrzymano...
-
Fog water chemical composition in different geographic regions of Poland
PublicationPróbki wody z mgły pobierane były w latach 2005-2006 na terenie Szrenicy, Zakopanego i Borucina. Analiza statystyczna ujawniła znaczące różnice w składzie chemicznym próbek wody z mgły w zależności od regionu geograficznego, wysokości pobierania próbek, ale także od momentu pobierania próbki. Stwierdzono również różnice składu chemicznego pomiędzy mgłą radiacyjna a orograficzną.