Search
Filters
total: 1061
-
Catalog
displaying 1000 best results Help
Search results for: ALTERNATYWNE ŹRÓDŁA ZASILANIA
-
Alternatywne źródła zasilania w trolejbusach - przegląd rozwiązań stosowanych w miastach europejskich
PublicationW artykule przedstawiono obecne tendencje w zakresie autonomicznych źródeł zasilania dla trolejbusów.
-
Alternatywne źródła zasilania w trolejbusach - przegląd rozwiązań stosowanych w miastach europejskich
PublicationW artykule przedstawiono obecne tendencje w zakresie autonomicznych źródeł zasilania dla trolejbusów.
-
Odpady z produkcji alkoholu jako alternatywne źródła węgla dla wspomagania denitryfikacji w komunalnych oczyszczalniach ścieków
PublicationZaprezentowane w artykule wyniki badań potwierdziły, że produkty odpadowe z destylarni mogą stanowić alternatywę dla komercyjnych źródeł węgla zewnętrznego (np. etanol) stosowanych do wspomagania procesu denitryfikacji. Dozowanie syropu lub odcieku powodowało natychmiastowy wzrost SDN (ponad 3 g N/(kg s.m.o.•h)), natomiast SDN z olejem fuzlowym i niezaadaptowanym osadem czynnym były stosunkowo niskie (< 2 g N/(kg s.m.o.•h)). Należy...
-
Alternatywne źródła energii
e-Learning CoursesZasoby i charakterystyka odnawialnych źródeł energiiEnergia wodna (energia przepływu wód, energia różnic poziomów wód, energia fal, energia pływów, energia prądów)Energia słoneczna (niskotemperaturowe i wysokotemperaturowe systemy wykorzystania energii słonecznej, systemy aktywne i pasywne, systemy zdecentralizowane, systemy scentralizowane, kolektory słoneczne, ogniwa fotowoltaiczne)Energia wiatrowa (siła nośna, moc elektrowni...
-
ALTERNATYWNE ŹRÓDŁA ENERGII
e-Learning Courses -
ALTERNATYWNE ŹRÓDŁA ENERGII 2023
e-Learning Courses -
Alternatywne źródła energii 2022/23
e-Learning Courses -
Alternatywne źródła energii 2024 2025
e-Learning Courses -
Katedra Inżynierii Elektrycznej Transportu
Research Teams* Diagnostyka techniczna i monitoring w systemach transportu zelektryfikowanego * Metody diagnostyki technicznej i monitoringu odbieraków prądu oraz górnej sieci trakcyjnej, w szczególności metody wizyjne * Modele matematyczne i symulacyjne odbieraków prądu i górnej sieci trakcyjnej * Modelowanie i analiza elektrotrakcyjnych układów zasilania * Modelowanie i sterowanie napędami elektrycznymi pojazdów * Redukcja zużycia energii...
-
Wewnętrzne i zewnętrzne źródła węgla organicznego dla wspomagania efektywności procesu denitryfikacji
PublicationCelem prezentowanych badań było określenie wpływu dozowania różnych zewnętrznych źródeł węgla organicznego na efektywność usuwania związków biogennych metodą osadu czynnego. W doświadczeniach zastosowano ścieki oczyszczone mechanicznie (bez podczyszczania, podczyszczone w procesie koagulacji/flokulacji) oraz "konwencjonalne" (kwas octowy, etanol) i "alternatywne" (odpady poprodukcyjne z gorzelni) źródła zewnętrznego węgla organicznego.
-
Układy zasilania w systemach biomedycznych (2324)
e-Learning CoursesPodstawy wytwarzania , przesyłania i magazynowania energii. Rodzaje i topologie zasilaczy liniowych i impulsowych. Baterie i akumulatory - zasady eksploatacji. Zasilacze medyczne - specyfika układów zasilania systemów mikro, średniej i b.dużej mocy. Zeroemisyjne źródła energii
-
Chapter 1 : Supply system influence on behaviour of an elektromechanical model - four bar/dc motor
PublicationPraca opisuje zagadnienia wspólnego modelowania układu wieloczłonowego i napędu elektrycznego. Analizowanym układem mechanicznym jest płaski czworobok przegubowy. Analizowany mechanizm zamodelowano jako układ wieloczłonowy z zamkniętymi wielobokami ciał. Do wymuszenia ruchu układu wykorzystano model silnika prądu stałego. Zaproponowano kilka alternatywnych sposobów zasilania silnika. Układem referencyjnym jest źródło prądu stałego....
-
Ogniwa i moduły fotowoltaiczne oraz inne niekonwencjonalne źródła energii
PublicationW książce omówiono zagadnienia, związane z wykorzystaniem ogniw fotowoltaicznych, zarys technologii ich wytwarzania, parametry eksploatacyjne, sprawność konwersji i koszt uzyskania jednostki energii w systemie fotowoltaicznym. Przedstawiono wybrane alternatywne źródła energii i zasady działania urządzeń do przetwarzania energii ze źródeł odnawialnych w energię elektryczną z uwzględnieniem sprawności konwersji, zużycia materiałowego...
-
Wewnętrzne i zewnętrzne źródła węgla organicznego dla wspomagania efektywności procesu denitryfikacji
PublicationEfektywność procesu denitryfikacji i podwyższonego biologicznego usuwania fosforu w oczyszczalniach z biologicznym usuwaniem związków biogennych zależy w znacznym stopniu od dostępności związków węgla organicznego. Celem prezentowanych badań było określenie wpływu dozowania różnych zewnętrznych źródeł węgla organicznego na efektywność usuwania związków biogennych metodą osadu czynnego. W doświadczeniach zastosowano ścieki oczyszczone...
-
Perspektywa wykorzystania napędu alternatywnego w lubelskiej komunikacji trolejbusowej (2)
PublicationTrolejbus stanowi pośrednie rozwiązanie między autobusem a tramwajem. System klasycznej komunikacji trolejbusowej nie wymaga tak znaczących nakładów inwestycyjnych jak w przypadku tramwaju, lecz nie jest porównywalnie elastyczny ruchowo. Komunikacja trolejbusowa uzależniona od zasilania trakcyjnego stała się uciążliwa w eksploatacji. Poszukiwano więc rozwiązań umożliwiających „uelastycznienie” trolejbusów. W wyniku rozwoju technologii...
-
Perspektywa wykorzystania napędu alternatywnego w lubelskiej komunikacji trolejbusowej (1)
PublicationTrolejbus stanowi pośrednie rozwiązanie między autobusem a tramwajem. System klasycznej komunikacji trolejbusowej nie wymaga tak znaczących nakładów inwestycyjnych jak w przypadku tramwaju, lecz nie jest porównywalnie elastyczny ruchowo. Komunikacja trolejbusowa uzależniona od zasilania trakcyjnego stała się uciążliwa w eksploatacji. Poszukiwano więc rozwiązań umożliwiających „uelastycznienie” trolejbusów. W wyniku rozwoju technologii...
-
Wpływ kompensatora SVC na warunki rezonansowe w układzie zasilania
PublicationPodstawą instalowania kompensatorów statycznych bocznikowych w sieciach elektroenergetycznych wysokich napięć (sieci przesyłowe 400 kV i 220 kV, oraz rozdzielcze 110 kV) jest przede wszystkim chęć poprawy warunków napięciowych. Dodatkowe źródła mocy biernej zwiększają stabilność napięciową systemu, a także pozwalają na szybszą odbudowę systemu w przypadku wystąpienia w nim awarii o charakterze napięciowym. W procesie wyboru i oceny...
-
Modernizacja systemu grzewczego dwu osiedli komunalnych z zastoso-waniem bloków elektryczno-ciepłowniczych.
PublicationPrzedstawiono system grzewczy dla dwu osiedli po termomodernizacji. Układ technologiczny źródła zapewnia energię elektryczną do zasilania sprężarkowych pomp grzejnych i grzałek elektrycznych w poszczególnych budynkach jednego z osiedli.
-
Usuwanie azotu z wód poosadowych w procesie nitryfikacji - denitryfikacji w reaktorze typu SBR
PublicationOczyszczanie odcieków w wydzielonych systemach pozwala w znaczący sposób obniżyć ładunek azotu kierowany do reaktorów biologicznych. Celem pracy było określenie czasu adaptacji osadu do wód poosadowych oraz zewnętrznego źródła węgla (etanol, olej fuzlowy). W przeprowadzanych testach obserwowano znaczący wzrost szybkości denitryfikacji z 2 mg N/(gsmo*h) do ponad 10 mg N/(gsmo*h) w ciągu trzech tygodni. Wymagany okres adaptacji osadu...
-
Koncepcja zagospodarowania do celów grzejnych energii dołowych wód kopalnianych.
PublicationPrzedstawiono koncepcję systemu zasilania, który obejmuje zespół pomp grzejnych wykorzystujących energię dołowych wód kopalnianych jako dolnego źródła ciepła. Działanie zespołu pomp grzejnych wspiera układ kogeneracyjny oparty na siłowni spalinowej zasilanej gazem ziemnym.
-
Koncepcja wytwarzania chłodu jako dodatkowej funkcji komunalnych źródeł ciepła.
PublicationPrzedstawiono nowo zrealizowaną lądową elektrociepłownię gazową, zasilaną gazem ziemnym, towarzyszącym wydobywanej z dna morskiego ropie naftowej. Wsakazano na możliwość wykorzystania nadmiarowej mocy grzejnej źródła do zasilania w gorącą wodę jako nośnika napędowego dla absorpcyjnego urządzenia chłodniczego nieodległej chłodni rybnej.
-
Koncepcja wytwarzania chłodu jako dodatkowej funkcji komunalnych źródeł ciepła.
PublicationPrzedstawiono nowo zrealizowaną lądową elektrociepłownię gazową zasilaną gazem ziemnym towarzyszącemu wydobywanej z dna morskiego ropie naftowej.Wskazano na mozliwość wykorzystania nadmiarowej mocy grzejnej tego źródła do zasilania w gorącą wodę, jako nosnika napędowego dla absorpcyjnego urządzenia chłodniczego nieodległej chłodni rybnej.
-
Janusz Cieśliński prof. dr hab. inż.
PeopleHe was born on April 15, 1954 in Slupsk. He graduated from the Faculty of Mechanical Engineering at Gdańsk University of Technology (1978). In 1986 he received the title of Doctor, in 1997 he obtained the title of Ph.D. with habilitation, and in 2006 he received the title of Professor. He worked as head of department and vice-dean for Education at the Faculty of Mechanical Engineering for two terms (2002-2008). His research interests...
-
Resonant Conditions in a Node with an SVC Compensator
PublicationThe primary purpose of installing static shunt compensators in power grids is to improve the voltage conditions. Additional reactive power sources increase the system’s voltage stability and enable faster system recovery after a voltage failure. This paper presents the impact of an SVC device’s structure and settings on impedance change in the supply system, and hence on the frequencies at which resonance phenomena can develop.
-
Gospodarka skojarzona w lokalnym systemie grzewczym.
PublicationKompleksowa modernizacja lokalnego systemu grzewczego objęła budowe nowego źródła energii, w ktorym zastosowano gospodarkę skojarzoną. Przebudowano system przesyłowy ciepła do odbiorców oraz system grzewczy w budynkach. Przeprowadzono pełna konwencjonalną termomodernizację, a także wykorzystano odanawialne źródło energii (słonecznej i geotermicznej) do zasilania systemu grzewczego w budynkach jednego z osiedli.
-
Silniki spalinowe zasilane biogazem jako perspektywa polskiej energetyki rozproszonej = Biogas IC engines as a perspective of Polish decentralized power engineering
PublicationW referacie zamieszczono charakterystykę wykorzystania biogazu, jako źródła energii odnawialnej, do zasilania agregatów kogeneracyjnych z silnikami spalinowymi. Wskazano na podobieństwa tego typu instalacji do konstrukcji stosowanych w okrętownictwie i zaproponowano wykorzystanie doświadczeń projektowych i eksploatacyjnych z obszaru okrętownictwa do rozwoju polskiej energetyki rozproszonej opartej na elektrociepłowniach zasilanych...
-
Celowość zastosowania zewnętrznego źródła węgla dla wspomagania procesu denitryfikacji na przykładzie oczyszczalni w Wielkim Klinczu
PublicationUzyskanie niskich stężeń związków azotu w ściekach oczyszczonych uwarunkowana jest głównie przebiegiem procesów nitryfikacji i denitryfikacji. Decydującym czynnikiem wpływającym na efektywność procesu denitryfikacji w oczyszczalniach komunalnych z biologicznym usuwaniem związków biogennych jest dostępności związków węgla organicznego w komorach/strefach/fazach anoksycznych. Z uwagi na obserwowane na obszarach o rozbudowanej sieci...
-
Modeling and simulation of a demonstration robot fed by a modular hybrid source with the dc brushless motor drive.
PublicationPrzedstawiono model demonstracyjnego robota mobilnego wykonany w środowisku Matlab-Simulink. Robot napędzany jest przez dwa silniki bezszczotkowe prądu stałego. Hybrydowe źródło energii składa się z wodorowego ogniwa paliwowego PEMFC oraz banku superkondensatorów. Wyniki symulacji przedstawiają zapotrzebowanie na moc podczas znormalizowanego cyklu jazdy robota oraz zachowanie układu w zależności od struktury hybrydowego źródła...
-
Bezpieczeństwo elektroenergetyczne dla pokoleń
PublicationW artykule przeanalizowano źródła energii pierwotnej, ich wystarczalnośći dywersyfikację w skali lokalnej i globalnej, problem dekarbonizacji polskiej elektroenergetyki na tle europejskiej polityki klimatycznej, osiągalność źródeł gazu jako efektywnego paliwa dla energetyki, polski program energetyki jądrowej, bezpieczeństwo zasilania elektrycznych systemów trakcyjnych jako strategicznej alternatywy...
-
Radiowe sieci BAN
PublicationPrzedstawiono aktualny stan wiedzy z zakresu radiowych sieci BAN, w tym zagadnienia podstawowe (tj. definicję radiowych sieci BAN, ich klasyfikację i dostępne pasma częstotliwości), właściwości elektryczne ciała człowieka, zagadnienia warstwy fizycznej oraz zagadnienia antenowe. Zaprezentowano również możliwe źródła zasilania, zagadnienia bezpieczeństwa danych i bezpieczeństwa człowieka, a także omówiono zastosowania tych sieci...
-
WARUNKI REZONANSOWE W WĘŹLE Z KOMPENSATOREM SVC
PublicationInstalowanie kompensatorów statycznych w sieciach rozdzielczych i przesyłowych służy poprawie profili napięciowych. Kompensatory jako źródła mocy biernej zwiększają stabilność napięciową systemu. Pozwalają także na szybszą odbudowę systemu w przypadku awarii napięciowej. W artykule zaprezentowano wpływ struktury i wysterowania układu SVC na zmianę impedancji w układzie zasilania. Ma to bezpośredni wpływ na częstotliwości, przy...
-
Porównanie tradycyjnych i alternatywnych źródeł węgla zewnętrznego dla poprawy efektywności procesu denitryfikacji
PublicationW opracowaniu przedstawiono wyniki doświadczeń laboratoryjnych nad zastosowaniem wybranych ścieków przemysłowych jako zewnętrzne źródło węgla organicznego w procesie denitryfikacji w komorach osadu czynnego. Uzyskane wyniki potwierdziły, że badane ścieki przemysłowe z gorzelni, browaru i zakładu przetwórstwa rybnego mogą służyć jako alternatywne źródło węgla dla poprawy efektywności procesu denitryfikacji w komunalnych oczyszczalniach...
-
Concept of Wireless Low-Voltage DC Socket for the Residential House Application
PublicationThe proposed research is devoted to the comprehensive theoretical and experimental study of the concept of the wireless low power dc socket for residential applications. The main goal of this work is to provide safe dc source for residential customers at power level which is enough in order to supply all typical appliances without power factor correctors. Such types of devices can be already connected to the dc grid and decoupled...
-
Wykorzystanie płytkiej geotermiii kolektorów słonecznych przy modernizacji osiedlowego systemu grzewczego.
PublicationPrzedstawiono przypadek systemowej modernizacji lokalnego systemu grzewczego. Została ono poprzedzona termomodernizacją budynków dwu osiedli mieszkaniowych, a poza ociepleniem budynków sprowadziła się do wybudowania nowej elektrociepłowni osiedlowej i wymiany sieci cieplnej, a także wprowadzenia instalacji centralnego ogrzewamnia i ciepłej wody użytkowej jednego z osiedli. Instalacje te oparto na wykorzystaniu tzw. płytkiej geotermii...
-
Marcin Potrykus dr inż.
PeopleA graduate of the Faculty of Management and Economics at the Gdańsk University of Technology. Since 2008, he has been employed as an Assistant at the Department of Finance at the Faculty of Management and Economics of the Gdańsk University of Technology. In 2015, he defended (in the discipline of economics) his doctoral dissertation entitled "Alternative investments - profitability and risk". Since 2016, he has been employed as...
-
XII Krajowe Sympozjum KSUPS'17
EventsKSUPS jest odbywającą się co dwa lata krajową konferencją poświęconą przeglądowi aktualnych osiągnięć naukowych, technologicznych oraz trendów rozwojowych z zakresu badań wykorzystujących promieniowanie synchrotronowe.
-
Metody oczyszczania odcieków z procesów przeróbki osadów w komorach fermentacji
PublicationOdcieki z beztlenowych procesów przeróbki osadu w komorach fermentacji (tzw. wody poosadowe) są istotnym źródłem azotu dopływającego do części biologicznej oczyszczalni ścieków. Odpowiednie oczyszczanie tych wód może więc, w bardzo istotny sposób wpłynąć na warunki eksploatacji oczyszczalni. Konwencjonalny proces usuwania amoniaku za pomocą dwóch faz, tj. nitryfikacji i denitryfikacji, są coraz częściej zastępowane przez jednoetapowy...
-
Alternatywne rozwiązania kanalizacji wód opadowych.
PublicationAlternatywne zagospodarowanie wód opadowych. Urządzenia do infiltracji.
-
Zasilanie pojazdów elektrycznych za pośrednictwem cewek powietrznych sprzężonych magnetycznie
PublicationZasilanie odbiorników ruchomych energią elektryczną odbywa się, w dominującej liczbie przypadków, za pośrednictwem giętkich przewodów łączących, bądź innych zestyko-wych układów pośredniczących typu komutatory, odbieraki prądu, itp. Atrakcyjną alternaty-wą staje się dla rozwiązań klasycznych bezstykowe zasilanie energią elektryczną BSPEE (Bezstykowy System Przesyłu Energii Elektrycznej) z wykorzystaniem cewek magnetycznie sprzężonych...
-
Monitorowanie lotnych związków organicznych w powietrzu atmosferycznym
PublicationObecne w powietrzu atmosferycznym lotne związki organiczne mogą wywoływać niekorzystne efekty zdrowotne u osób narażonych oraz są prekursorami fotochemicznych utleniaczy. Dążenie do uzyskania wiarygodnych informacji na temat zawartości związków z grupy LZO w powietrzu atmosferycznym spowodowało wprowadzenie do praktyki analitycznej nowych rozwiązań metodycznych oraz urządzeń kontrolno pomiarowych. Próbki powietrza mogą być pobierane...
-
High step-up continuous input current LCCT-Z-source inverters for fuel cells
PublicationFalowniki typu Z (ZSI) przeznaczone są do układów wymagających szerokiej zmiany wzmocnienia napięciowego, np. w energetyce odnawialnej. Ostatnio zaproponowano w literaturze zmienione struktury - falowniki typu Trans-Z (TZSI) oraz typu T (TSI) - w których dzięki zastosowaniu dławików sprzężonych uzyskano lepsze wzmocnienie niż w ZSI. W tym artykule przedstawiono ideę rozszerzonej struktury TZSI. Zaproponowano dwie nowe struktury...
-
Rozwój nowej generacji bezzałogowych pojazdów nawodnych i podwodnych z wykorzystaniem zaawansowanych technologii i osiągnięć w zakresie zastosowania systemów sterowania przez sztuczną inteligencję AI
PublicationOstatnia dekada to ciągła praca nad dalszym rozwojem i wdrażaniem bezzałogowych pojazdów morskich. Między nimi są autonomiczne pojazdy podwodne (ang. autonomous underwater vehicle - AUV) i bezzałogowe pojazdy nawodne (ang. unmanned surface vehicle - USV). Niektóre pojazdy USV mogą być typu WIG (ang. wing in ground, 'w ziemi'), co związane jest z wykorzystaniem efektu przypowierzchniowego występującego w czasie ruchu skrzydła w...
-
Robotyka, PG_00057441
e-Learning CoursesCelem przedmiotu jest zapoznanie studentów z podstawowymi zagadnieniami dotyczącymi robotyki. W ramach przedmiotu zostaną przedstawione następujące elementy wiedzy związane z robotyką: - podstawy robotyki - roboty - roboty i manipulatory - roboty i manipulatory - rodzaje rozwiązań mechanicznych i mechatronicznych - roboty i manipulatory - klasyfikacja - manipulatory i chwytaki - klasyfikacja - źródła zasilania robotów - napędy...
-
Wody podziemne Wzgórz Szymbarskich i ich powierzchniowe przejawy
PublicationBadania opisane w artykule zmierzają do określenia warunków zasilania i drenażu lokalnych systemów wód podziemnych formujących się na wysoczyźnie morenowej w centralnej części Pojezierza Kaszubskiego. W latach 2010 - 2011 przeprowadzono w terenie szczegółowe zdjęcie geologiczne i hydrogeologiczne. Polegało ono na ustaleniu charakteru i stopnia przepuszczalności gruntów powierzchniowych oraz inwentaryzacji przejawów obecności płytkich...
-
KONCEPCJE SYSTEMÓW MODUŁOWEGO ZASILANIA NA PRZYKŁADACH UKŁADÓW ZASILANIA LATAREK LED
PublicationW referacie przedstawiono rozwiązania systemów zasilania do zastosowania w modułowych latarkach LED pozwalające na optymalizację zużycia energii, a tym samym wydłużenie czasu ich pracy. Przedstawiono podstawowe wymagania stawiane układom zasilania stosowanym w powyższych rozwiązaniach oraz przedstawiono dwie zrealizowane koncepcje ich wykonania. Na wykonanych prototypach układów przeprowadzono pomiary a uzyskane wyniki zostały...
-
Zasilanie ruchomych odbiorników energii elektrycznej za pośrednictwem cewek powietrznych sprzężonych magnetycznie.
PublicationDla odbiorcy energii najpowszechniej akceptowaną jej formą jest energia elektryczna. Jej przetwarzanie na inne formy odbywa się we współczesnych urządzeniach odbiorczych najczęściej z bardzo dużą sprawnością. Potocznie rozumie się, że dla jej przesyłu konieczne są tory prądowe wykonane z materiałów charakteryzujących się, w normalnych warunkach, dużą przewodnością elektryczną, czyli na drodze bezpośrednich połączeń galwanicznych...
-
Mikro system zasilania bezprzewodowego
PublicationWzrastająca na rynku liczba układów mikrokontrolerów o bardzo niskiej konsumpcji energii elektrycznej umożliwia budowę układów zasilania bezprzewodowego, opartych o układy zbierające energię elektryczną z różnych źródeł występujących w naszym otoczeniu. Obecnie powstające układy wytwarzające energie elektryczną korzystają z jej konwersji m.in. z następujących źródeł: promieniowania słonecznego, energii drgań i wibracji, występujących...
-
implementacja algorytmu stabilizacji obrazu z kamery w układzie FPGA
PublicationW systemach monitorujących ruch uliczny wykorzystywane są algorytmy wstępnego przetwarzania obrazu takie jak: filtracji, kompresji oraz stabilizacji. Algorytmom tym stawiane są następujące wymagania: praca w czasie rzeczywistym, minimalna moc pobierana ze źródła zasilania (systemy zasilane bateryjnie), zajmowanie niewielkich zasobów sprzętowych (układy FPGA czy CPLD) oraz wykonywanie jedynie podstawowych operacji arytmetycznych...
-
Oszczędne źródła światła
PublicationDokonano analizy wydajności świetlnej używanych źródeł światła oraz omówiono najbardziej wydajne źródła światła. Wskazano, że istnieje możliwość znacznej poprawy wydajności świetlnej źródeł światła poprzez użycie nieorganicznych oraz organicznych diod elektroluminescencyjnych.
-
Inwestycje alternatywne i ich korelacja z rynkiem inwestycji tradycyjnych
PublicationW referacie przedstawiono pojęcie oraz atrybuty inwestycji alter-natywnych w kontekście funkcjonowania inwestycji tradycyjnych. Wy-znaczone zostały również współczynniki korelacji liniowej Pearsona po-między stopami zwrotu inwestycji tradycyjnych (reprezentowanymi przez indeksy WIG, WIG20, mWIG40 oraz sWIG80) i alternatywnych (reprezentowanymi przez złoto, srebro, platynę, pallad i ropę naftową). W ten sposób zbadano, czy wybrane...