Search
Filters
total: 3091
filtered: 2242
-
Catalog
- Publications 2242 available results
- Journals 17 available results
- Conferences 1 available results
- People 75 available results
- Inventions 18 available results
- Projects 19 available results
- Laboratories 3 available results
- Research Teams 7 available results
- Research Equipment 1 available results
- e-Learning Courses 206 available results
- Events 6 available results
- Open Research Data 496 available results
Chosen catalog filters
displaying 1000 best results Help
Search results for: zanieczyczenie wody
-
Określanie wypływu przez wyrwę w zaporach wodnych.
PublicationOmówiono metody określania wypływu wody przez wyrwę w zaporach, spowodowaną awarią. Przedstawiono możliwości stosowania metod parametrycznych oraz różnice w uzyskiwanych wynikach.
-
Cofka po deszczu
PublicationWody opadowe. Obszary zurbanizowane. Konsekwencje kanalizowania. Unikanie zagrożeń. Potrzeba retencji. Znaczenie czynnika lokalnego. Brak zrozumienia znaczenia problemu i wynikające stąd zagrożenia.
-
Obciążenia hydrodynamiczne elementów konstrukcji podwodnych
PublicationW artykule dokonano analizy hydrodynamicznej elementu konstrukcji podwodnej. Konstrukcja posadowiona jest na dnie morza w strefie brzegowej. Dno jest gruntem nieprzepuszczalnym wody. Elementy konstrukcji podwodnej mają kształt „nóg” jak na rys.1. Falowanie wody wywołuje pole ciśnień na elementy podwodne. Obciążenia hydrodynamiczne na powierzchniach zwilżonych wyznaczono przez całkowanie rozkładów ciśnień. Są to siły poziome i pionowe....
-
Deformacje filtracyjne i ich oddziaływanie na osiadanie podłoża na przykładzie zabytkowego obiektu sakralnego
PublicationW artykule omówiono studium przypadku wykorzytując dane dotyczzące pęknięć i deformacji w zabytkowym budynku oraz przecieków wody w jego podłozu. Przedstawiono charakterytykę deformacji filyracyjnych gruntu z uwagi na jego rodzaj i przyczynę. Na podstawie danych z monitoringu poziomu wody gruntowej w okolicach obiketu przeanalizowano przecieki i wyznaczono strefy w których przekroczone zostało kryterium inicjacji procesu deformacji...
-
Numerical simulation of water drainage in double-porosity soils
PublicationArtykuł dotyczy modelowania przepływu wody w warunkach nienasyconych w gruntach o podwójnej porowatości, które są złożone z dwóch materiałów porowatych o bardzo różnych parametrach. przepływ w takich ośrodkach często charakteryzuje się powstawaniem lokalnych gradientów ciśnienia między obszarami dobrze isłaboprzepuszczalnymi.Przedstawiono matematyczny model przepływu wody w gruncie w strefie nienasyconej. Przepływ odbywa się w...
-
Atmospheric precipitation sampling for analysis
PublicationW pracy dokonano przeglądu różnych próbników stosowanych do pobierania próbek opadów atmosferycznych (wody deszczowe, mgła, wody spływne). Zaprezentowano urządzenia o różnym stopniu automatyzacji, od najprostszych konstrukcji do urządzeń kosztownych i wysoce zautomatyzowanych. W wielu publikacjach pomijane są informacje o stosowanej metodyce pobierania próbek oraz o położeniu stanowiska obserwacyjnego. Informacje te są jednak niezbędne,...
-
Influence of Analyte Flow Rate on Signal and Response Time of the Amperometric Gas Sensor with Nafion Membrane
PublicationW publikacji przedstawiono rezultaty badań nad wpływem zmian objętościowego natężenia przepływu gazu na sygnał i czas odpowiedzi prototypowego czujnika ditlenku siarki z membraną nafionową. Porównywano właściwości czujników różniących się materiałem elektrody pracującej oraz składem roztworu elektrolitu wewnętrznego. Zastosowano elektrody pracujące wykonane z napylonych próżniowo na powierzchnię membrany nafionowej złota i platyny....
-
Dwutlenek węgla jako płyn roboczy na tle innych czynników chłodniczych
PublicationW artykule omówiono własności dwutlenku węgla jako czynnika chłodniczego, podając jego charakterystykę ogólną, a następnie wskazując jego zalety i wady w kontekście stosowania jako płynu roboczego w urządzeniach sprężarkowych. Zwrócono uwagę na jego wybrane właściwości, w tym na: rozpuszczalność z wodą, tolerancję olejów smarnych, oddziaływanie na materiały używane do budowy instalacji chłodniczych, a także na bezpieczeństwo użytkowania...
-
Wyznaczanie charakterystyk hydraulicznych dla trójwymiarowych obiektów przepływowych
PublicationZaproponowano systematyczną klasyfikację reaktorów, służących do oczyszczania wody i ścieków, uwzględniającą formalny charakter zmiennych przepływu. Opisano zasady wymiarowania obiektów dla poszczególnych kategorii.
-
Der betonschutz vor der Wirkung der aggressiven Umgebung
PublicationPraca dotyczy zabezpieczenia powierzchni betonowych przed wnikaniem oleju, wody, roztworów soli. W pracy przedstawiono podstawy teoretyczne transportu cieczy, ruch cieczy w kapilarach.
-
Badanie i analiza właściwości kanałów radiowych w sieciach WBAN (część 2)
PublicationW tej części artykułu przeprowadzono analizę zaników wolnozmiennych i szybkozmiennych w sieciach WBAN typu off-body z przestrzennym odbiorem zbiorczym oraz analizę stopnia skorelowania odbieranych sygnałów. Zaprezentowano model kanału radiowego dla wąskopasmowych i szerokopasmowych sieci WBAN typu off-body, pracujących w środowisku promu pasażerskiego. Przeprowadzono analizę porównawczą zaników wolnozmiennych i szybkozmiennych...
-
Rozwój konstrukcji pomp satelitowych
PublicationW artykule opisano budowę i zasadę działania pompy satelitowej. Przedstawiono również podstawowe charakterystyki pompy pracującej z wykorzystaniem wody i oleju jako cieczy roboczych.
-
Przyrząd i wyniki badań wysokociśnieniowych uszczelek ruchu obrotowego wału hydraulicznych maszyn wyporowych
PublicationDuże prędkości poślizgu uszczelki o czop wału (powyżej 2m/s), duże ciśnienie w komorze wału i słabe właściwości smarne cieczy (zwłaszcza wody i stosowanej w górnictwie emulsji HFA-E o stężeniu poniżej 1%) oraz nieodpowiednie wykonanie powierzchni czopa wału powodują duże straty energetyczne w węźle uszczelki, wysoką temperaturę węzła i tym samym przyspieszone zużycie uszczelki. Celem badań było wytypowanie charakteryzującego się...
-
Vibrational spectroscopy of semiheavy water (HDO) as a probe of solute hydration
PublicationSpektroskopia oscylacyjna jest idealną metodą w badaniach zjawisk hydratacyjnych. Przy zastosowaniu techniki rozcieńczenia izotopowego, gdy mała ilość D2O zostaje wprowadzona do H2O lub vice versa i powstaje woda półciężka (HDO), ominąć można wiele problemów technicznych i interpretacyjnych związanych z pomiarem widm w podczerwieni wody ciekłej. Zwłaszcza izotopowe rozprzężenie drgań rozciągających ułatwia interpretację widm. Systematycznie...
-
Efekty płukania przewymiarowanych sieci wodociągowych metodą ukierunkowanego przepływu
Publicationw referacie przedstawiono rezultaty kompleksowego płukania sieci wodociągowej w biłgoraju w 2006 roku metodą ukierunkowanego przepływu. podstawową cechą zastosowanej metody jest realizacja scenariuszy płukania zaplanowanych za pomocą symulacji komputerowej. rozpoznanie symulacyjne parametrów hydraulicznych rurociągów odróżnia tę metodę od tradycyjnego sposobu płukania wodą. oceny skuteczności płukania dokonano na podstawie wyników...
-
Warunki kontaktu i mieszania się wód słono-słodkich w nieckach endoreicznych na przykładzie Salaru Atacama, północne Chile
PublicationOprócz obszarów nadmorskich strefa kontaktu wód słonych ze słodkimi może mieć miejsce również w nieckach endoreicznych w suchych klimatach. W centralnej części niecki formuje się salar, gdzie występują słone wody podziemne, i który jest obszarem drenażu dla wód słodkich spływających z obszaru zasilania. Wody podziemne niecek endoreicznych charakteryzują się wyraźną strefowością hydrogeochemiczną wynikającą z warunków krążenia....
-
Transport of alkali metal cations in poly(3,4-ethylenethiophene) films.
PublicationElektrochemicznie otrzymana warstwa kompozytowa złożona z poli(3,4-etyleno-dioksytiofenu) i poli(styrenosulfonianu) podczas polaryzacji ulega odwracalnemu procesowi sorpcji-desorpcji kationów z elektrolitu zewnętrznego. Transportowi jonowemu towarzyszą cząsteczki wody (rozpuszczalnika). Ilość cząsteczek wody przypadająca na jednostkowy kation metali alkalicznych została wyznaczona za pomocą metody elektrochemicznej mikrowagi...
-
Inaktywacja fosforu za pomocą PAX, PIX i Phoslock - Polskie doświadczenia = The phosphates inactivation using PAX, PIX and Phoslock - Polish experiences
PublicationCelem pracy był przegląd i analiza najnowszych metod rekultywacji jezior. W części doświadczalnej porównano efektywność działania trzech koagulantów wykorzystywanych najczęściej do rekultywacji. Przedstawiono wyniki badań dotyczących efektywności preparatów: PAX - 18, PIX - 123 oraz Phoslock. Pod względem eliminacji fosforanów jak i wpływu na pozostałe wskaźniki jakości wody (ChZT, barwa, zawiesina ogólna i pH). Phoslock jako jedyny...
-
Transmission of digital signals in a nonstationary hydroacoustic channel.
PublicationZ telekomunikacyjnego punktu widzenia właściwości transmisyjne kanału hydroakustyczny są ograniczone przez występowanie wielokrotnych odbić fali dźwiękowej od dna i powierzchni wody oraz niestacjonarność wprowadzaną głównie przez ruch powierzchni wody. Artykuł przedstawia model własności transmisyjnych kanału. Wprowadzono niestacjonarność do odpowiedzi impulsowych kanału przez założenie przypadkowej zmienności czasów przyjścia...
-
Efektywność wymywania oleju syntetycznego z gruntu za pomocą roztworów surfaktantów w warunkach statycznych i dynamicznych
PublicationZbadano efektywność wymywania oleju z podłoża modelowego (piasku) w zależności od rodzaju surfaktantu jak i jego stężenia. Stosowano surfaktanty z grupy Rokanoli (NL6, NL8, L7, L10) oraz biosurfaktant JBR 425, który jest mieszaniną ramnolipidów. Jako zanieczyszczenie hydrofobowe wybrano syntetyczny olej bazowy typu polialfaolefin (PAO6).Stopień wymycia oleju bazowego PAO6 w warunkach statycznych, za pomocą roztworów surfaktantów,...
-
Experimental verification of the theoretical modelof heat transfer between a liquid layer formed by a two-phase impinging jet and a solid surface
PublicationW pracy przedstawiono eksperymentalną weryfikacje modelu teoretycznego wymiany ciepła pomiędzy warstwą wody a stałą powierzchnią. Warstwa cieczy powstała z uderzającej o powierzchnię dwufazowej strugi uderzającej
-
Influence of salinity on the consistency and swelling characteristics of bentonite
PublicationRaport z badań eksperymentalnych odnośnie konsystencji bentonitu (wskaźniki plastyczności, stopień plastyczności) i zjawiska pęcznienia (ciśnienie pęcznienia) przedstawiono w zależności od różnych poziomów zasolenia wody.
-
Wróżenie ze ścieków. Projektowanie kanalizacji.
PublicationZmienione zasady projektowania kanalizacji sanitarnej jako knsekwencja zmian zużycia wody i odpływu ścieków. aktualizacja wskaźników projektowych w konsekwencji aktualnej wytycznej ATV A118 (edycja 1999).
-
Możliwości wykorzystania wysokiego ciśnienia w przemyśle mięsnym i rybnym
PublicationW artykule przegladowym przedstawiono wpływ wysokiego ciśnienia na mikrostrukturę tkanki mięśniowej oraz wybrane własciwości mięsa: rozpuszczalność białek, żelowanie, zdolność do utrzymania wody, teksturę i barwę.
-
Liquid water. Analytical equation of state and acoustic parameters evaluation.
PublicationRównanie stanu dla ciekłej wody zaproponowane przez Jefferya - Austina zastosowano do obliczeń prędkości dźwięku oraz parametru nieliniowości B/A. Parametry akustyczne są porównywane z danymi doświadczalnymi.
-
Fractal analysis and modelling of gas bubble formation.
PublicationPrzedstawiono wyniki badań eksperymentalnych generowania pęcherzyków powietrznych z dysz o różnej średnicy, umieszczonych pod powierzchnią wody. Sygnał rejestrowany przez układ laser-fotodioda poddano analizie fraktalnej.
-
Wavelet analysis of frequency of air bubble departure
PublicationPrzedstawiono wyniki nieliniowej analizy częstotliwośći generowania pęcherzyków powietrza z dysz o średnicy 0.75 mm, 1.61 mm oraz 2.76 mm umieszczonych 15 cm poniżej poziomu wody.
-
Hydraulic Conditions of Flood Wave Propagation in the Valley of the Narew River after the Siemianówka Dam Overtopping Failure
PublicationW pracy przedstawiono prognozę propagacji fali powodziowej w dolinie rzeki Narwi wywołanej potencjalną przelaniem się wody przez koronę zapory Siemianówka. Do modelowania hydrodynamiki przepływu powodziowego wykorzystano model jednowymiarowy w formie równań de Saint-Venanta. Opisano również mechanizm powstawania rozmycia w ziemnej zaporze zbiornika i przedstawiono model tworzenia się wyrwy w korpusie zapory. Wykonane obliczenia...
-
Szacowanie wydatku basenów nawadniających w warunkach sztucznej infiltracji
PublicationZapewnienie odpowiedniej jakości wód powierzchniowych przeznaczonych do zaopatrzenia ludności w świetle restrykcyjnych norm wody zaczyna napotykać coraz większe trudnosci. Jednym z rozwiązań jest wprowadzenie wody powierzchniowej w obszar sztucznej infiltracji, na który składają się stawy infiltracyjne oraz systemy odbioru wód przefiltrowanych (studnie, głębinowe, studnie lewarowe, drenaż podziemny). Obliczenia zdolności filtracyjnych...
-
Optimal boiling temperature for ORC installation
PublicationW pracy przedstawiono oryinalne kryterium wyznaczania optymalnej temperatury odparowania czynnika w obiegu ORC w postaci równań analitycznych. Pokazano przykład obliczeniowy na bazie R134a, wody i etanolu.
-
Modeling and experimental investigation of the hydraulic jump in liquid film formed by an impinging two-phase air-water jet
PublicationPrzedstawiono model analityczny układu hydraulicznego powstałego na skutek uderzenia strugi dwufazowej wody i powietrza. Obliczenia porównano z badaniami eksperymentalnymi przeprowadzonymi na własnym stanowisku badawczym. Uzyskano zadowalającą zgodność.
-
Zagrożenia sanitarne sieci wodociągowej
PublicationProblemy zagrożeń związanych z niskimi przepływani w sieciach. Problematyczność zdolności do zapewnienia jednoczesnego przesyłu wody pożarowej i gospodarczej. Możliwości rozwiązania, zalecenia w zakresie przyjmowania minimalnej prędkości projektowej.
-
Badania wpływu wodoru na własności mechaniczne stali okrętowych o wysokiej wytrzymałości
PublicationOcenę podatności stali spawalnych o wysokiej wytrzymałości na kruchość wodorową przeprowadzono z wykorzystaniem próby rozciągania ze stałą, niską szybkością odkształcenia w środowisku wody morskiej przy polaryzacji katodowej.
-
A modified static equivalency method for roll-on/roll-off vessels
PublicationPrzedstawiono zmodyfikowaną metodę statycznej równoważności dla statków ro-ro, opartą na wypiętrzaniu się wody na pokładzie samochodowym w wypadku wystąpienia otworu w burcie, do oceny bezpieczeństwa statku.
-
Nadzór naukowo-techniczny nad pracą i stanem podłoża gruntowego pod kątem wpływu na konstrukcję budynków z uwzględnieniem funkcjonowania systemu odwodnienia i problematyki kanalizacji głębokiej wraz z niezbędnymi opracowaniami dokumentacyjnymi i badaniami geodezyjnymi w Elektrowni Ostrołęka. Sprawozdanie za pierwsze półrocze 2016 roku
PublicationNiniejsze opracowanie stanowi półroczne sprawozdanie z nadzoru geotechnicznego i geodezyjnego prowadzonego w celu przeciwdziałania zagrożeniom stateczności wybranych obiektów na skutek zmian położenia zwierciadła wody gruntowej pod fundamentami budynków na terenie Elektrowni Ostrołęka, z nawiązaniem do analiz z lat poprzednich pozwalających na określenie trendów długookresowych. W pierwszym półroczu 2016 roku kontynuowano pomiary...
-
[Rozdział] 1. Metale ciężkie w środowisku jako problem ogólnoeuropejski
PublicationMetale ciężkie stanowią poważne zagrożenie środowiska ze względu na ich toksyczne oddziaływanie na poszczególne elementy środowiska i bioakumulację w łańcuchu pokarmowym zwierząt i ludzi. Celem pracy jest przedstawienie zanieczyszczenia środowiska rtęcią, ołowiem i kadmem jako problemu o znaczeniu ogólnoeuropejskim, a nie ważnym tylko w skali lokalnej. Metale ciężkie emitowane do atmosfery w jednej części Europy są transportowane...
-
Wpływ wraków na środowisko na przykładzie s/s ''Stuttgart''
PublicationGłównym celem pracy doktorskiej była próba określenia charakteru i wielkości oddziaływania na środowisko zatopionego podczas II wojny światowej wraku statku s/s Stuttgart. W celu określenia stopnia zagrożenia dla środowiska wykonano analizy chemiczne i badania ekotoksykologiczne próbek wody morskiej, osadów powierzchniowych i rdzeni. Odpowiednio przygotowane próbki wody morskiej i osadów poddane zostały analizom w celu oznaczenia...
-
Wpływ niejednorodności pola prędkości na dyspersję hydrodynamiczną w nienasyconym ośrodku gruntowym: badania eksperymentalne i modelowanie numeryczne
PublicationPraca dotyczy zjawiska makrodpersji, czyli rozprzestrzeniania się substancji rozpuszczonej w wodzie gruntowej w skali makro. Przyczyną makrodyspersji są różnice prędkości w poszczególnych ścieżkach przepływu, które mogą występować nawet w pozornie jednorodnym ośrodku gruntowym. Eksperymenty przeprowadzono na makroskopowo jednorodnych i nienasyconych kolumnach gruntowych o trzech różnych długościach. Zawartość wody w kolumnie mierzono...
-
Jakość wód podziemnych występujących w utworach oligocenu i miocenu w regionie gdańskim.
PublicationCharakterystyczne warunki występowania i krążenia wód podziemnych w regionie gdańskim sprawiają, iż występujące tu piętra wodonośne pozostają ze sobą we wzajemnych zależnościach i stanowią system wodonośny o regionalnym zasięgu. Wody występujące w utworach neogenu i paleogenu odgrywają ważną rolę hydrogeologiczną w tym systemie, pełniąc funkcję tranzytową pomiędzy czwartorzędowym, a kredowym piętrem wodonośnym. Wody podziemne z...
-
Badanie przepuszczalności jelitowej - nowatorskie narzędzie diagnozy wielu chorób
PublicationPrzepuszczalność jelitowa jest przedmiotem badań od ponad dwóch dekad. Zbadano wpływ wielu chorób i schorzeń na działanie układu pokarmowego. Układ pokarmowy jest skomplikowanym systemem połączonych ze sobą narządów i spełnia różnorodne funkcje. Jedną z nich jest wchłanianie substancji odżywczych i wody z jelita cienkiego. Można wyróżnić dwie drogi, którymi są wchłanianie substancje odżywcze i woda: przez błonę komórkową i między...
-
Technologie ochrony środowiska w przemyśle i energetyce
PublicationPublikacja prezentuje metody oczyszczania powietrza, wody i gleby skażonych podczas produkcji energii w zakładach energetycznych, przemysłowych oraz gospodarstwach domowych. Przedstawia technologie ochrony środowiska w ujęciu chemicznym, fizycznym, mechanicznym
-
Alternatywa dla wód opadowych
PublicationWody opadowe. Problemy rozwiązania zagospodarowania w aktualnych warunkach technicznych i ekonomicznych. Potrzeba odstępowania od tradycyjnej kanalizacji również z powodów ekologicznych. Brak fizycznej mozliwości zachowania minimalnej sprawnosci tradycyjnych systemów.
-
Intensyfikacja wymiany ciepła przy pomocy mikrostrug = Heat transfer intensification using microjets.
PublicationW pracy przedstawiono wyniki badań eksperymentalnych nad intensyfikacją strumienia ciepła przy pomocy pojedynczej mikrostrugi wody. W pracy przedstawiono wyniki badań dla dysz o średnicy 180 i 280 mikrometrów.
-
Usuwanie skutków zakłóceń spływu wód gruntowych spowodowanych robotami budowlanymi.
PublicationW niniejszym artykule opisano przyczyny podtopienia przez wody gruntowe posadzek budynku zespołu basenowo-rekreacyjnego, zastosowane rozwiązanie systemu odwadniającego oraz analizę stateczności basenu w warunkach zmiennych stanów wód gruntowych.
-
Modelowanie gwałtownych przepływów powodziowych na terenach zabudowanych.
PublicationPrzedstawiono symulację transformacji gwałtownej fali powodziowej na terenie zabudowanym. Jako model matematyczny wykorzystano równania przepływu wody płytkiej. Do rozwiązania wykorzystano metodę objętości skończonych. Obliczenia porównano z pomiarami laboratoryjnymi.
-
Analiza wezbrania rzeki Kaczej w Gdyni po opadzie z 14 lipca 2016 roku
PublicationW połowie lipca 2016 r. w Trójmieście, zanotowano opad atmosferyczny o sumie przekraczającej 150 mm. Opadom deszczu od godzin popołudniowych dnia 14 lipca do godzin rannych 15 lipca towarzyszył okresami bardzo silny i gwałtowny wiatr początkowo z kierunku północno-wschodniego następnie z kierunku północno-zachodniego. Opisana sytuacja hydro-meteorologiczna spowodowała znaczne wezbrania w rzekach i potokach rejonu Zatoki Gdańskiej,...
-
Innowacyjne zastosowanie betonu jamistego PERVIA, jako warstwy odsączającej w tunelu na węźle MPL Okęcie w Warszawie
PublicationChoć beton jamisty jest stosowany w budownictwie od wielu lat, to mimo swoich wyjątkowych właściwości filtracyjnych jest często niedocenianym elementem budowlanym. Wynika to z jego niewystarczającej wytrzymałości, która spowodowana jest brakiem frakcji piaskowej. Patrząc na problem z drugiej strony, właściwe odwodnienie nawierzchni komunikacyjnych jest podstawowym zadaniem, które musi rozwiązać projektant. Szybkie odprowadzenie...
-
Interval estimator for chlorine monitoring in drinking water distribution systems under uncertain system dynamics, inputs and state measurement errors
PublicationThe design of interval observer for estimation of unmeasured state variables for application to drinking water distribution systems is described in this paper. In particular, it considers the design of such observer for estimation of water quality described by free chlorine concentration. An interval observer is derived to produce robust interval bounds on the estimated water quality state variables. The stability and robustness...
-
Moda jako wartość konsumencka - eksplikacja zagadnienia
PublicationCel: Celem artykułu jest przedstawienie problematyki mody jako propozycji wartości dla klienta. Realizacja niniejszego celu wymagała uszczegółowionej eksplikacji zjawiska mody. W publikacji zdefiniowaniu poddano mechanizm działania mody, istotę trendu mody, jak również omówiono główne perspektywy analizy mody oraz aktualne nurty badań nad modą. Projekt badania/metodyka badawcza/koncepcja: W pracy wykorzystano metodę krytycznej...
-
Jakość popłuczyn z płukania sieci wodociągowej metodą ukierunkowanego przepływu
Publicationprzedmiotem analizy jest jakość popłuczyn z płukania 80 km sieci wodociągowej w biłgoraju metodą ukierunkowanego przepływu w 2008 r. analizie poddano wyniki badań laboratoryjnych około 300 próbek w zakresie suchej pozostałości i zawartości żelaza ogólnego. największe wartości wskaźników odnotowano w trakcie pierwszej wymiany wody wraz z tendencją malejącą w kolejnych cyklach. bilans usuniętych zanieczyszczeń wskazuje, że masa suchej...