Filters
total: 2051
-
Catalog
displaying 1000 best results Help
Search results for: WZROST MONOKRYSZTAŁÓW
-
Social Inequalities and Economic Growth
Journals -
Struktura kapitału ludzkiego a wzrost gospodarczy
PublicationW artykule tym skupiono się na weryfikacji zależności pomiędzy poziomem zróżnicowania hierarchii płacowej a stopniem wzrostu gospodarczego. Autor podjął więc próbę znalezienia odpowiedzi na pytanie, czy poza powszechnie znanym związkiem między poziomem zasobu kapitału ludzkiego a wzrostem gospodarczym, istotne znaczenie ma również jego wewnętrzna struktura.Struktura kapitału ludzkiego przedstawiona została za pomocą hierarchii...
-
Zasoby, struktura kapitału ludzkiego a wzrost gospodarczy
PublicationW artykule tym skupiono się na weryfikacji zależności pomiędzy poziomem zróżnicowania hierarchii płacowej i zasobowej a stopniem wzrostu gospodarczego. Autor podjął więc próbę znalezienia odpowiedzi na pytanie, czy poza powszechnie znanym związkiem między poziomem zasobu kapitału ludzkiego a wzrostem gospodarczym, istotne znaczenie ma również jego wewnętrzna struktura. Struktura kapitału ludzkiego przedstawiona została za pomocą...
-
Synthesis and properties of CaFe2As2 single crystals
PublicationOpisana została synteza i podstawowe właściwości fizyczne monokryształów CaFe2As2. CaFe2As2 krystalizuje w strukturze ThCr2Si2, stałe sieciowe wynoszą odpowiednio: a = 3.887(4) A and c = 11.758(23) A.
-
Badanie wzrostu małych przedsiębiorstw
PublicationW oracowaniu omówiono podstawowe problemy metodologiczne związane z prowadzeniem badań na temat wzrostu małych przesiębiorst. Opisano także główne nurty badań nad wzrostem mniejszych przedsiębiorstw: zasobowy, strategiczny, odnoszący się do otoczenia.
-
Wzrost sprawności turbiny gazowej przez zastosowanie idei Szewalskiego
PublicationW artykule przedstawiono wpływ zastosowania upustu na sprawność turbiny gazowej. Upust w turbinie zrealizowano według idei prof. Roberta Szewalskiego, która polega na zastosowaniu upustu międzystopniowego w turbinie gazowej do podgrzewu powietrza zasilającego komorę spalania. Dzięki przeprowadzonej modyfikacji osiąga się wzrost sprawności obiegu oraz spadek zużycia paliwa. Analiza numeryczna obiegu cieplnego przed i po modernizacji...
-
Wpływ poliuretanów z syntetycznym polihydroksymaślanem na wzrost mikroorganizmów
PublicationW pracy przedstawiono wyniki badań oddziaływania nowych alifatycznych poliuretanów, otrzymanych z udziałem polihydroksymaślanu na wzrost Staphylococcus aureus, Escherichia coli i Candida albicans wokół próbek poliuretanowych. Najbardziej wrażliwym na działanie materiału poliuretanowego w warunkach prowadzenia doświadczenia był szczep Staphylococcus aureus.
-
Wybór miernika wzrostu a wyniki badań.
PublicationArtykuł opisuje probemy badawce występujące w trakcie badania wzrostu MSP. Ukazuje na przykładach, różnice w uzyskiwanych wynikach w zależności od wybranych parametrów badawczych
-
Wzrost bakterii redukujących siarczany w obecności różnych akceptorów elektronów.
PublicationPraca jest poświęcona grupie beztlenowych bakterii redukujących siarczany występujących w wodach podziemnych oraz ocena właściwości wyizolowanych z tego środowiska konsorcjów BRS pod kątem ich wpływu na wybrane cechy fizyczno-chemiczne wody, tj. zapach, stężenie azotu amonowego, stężenie siarczanów.
-
Wzrost konkurencyjności zakładów opieki zdrowotnej poprzez orientację na klienta
PublicationW niniejszej publikacji przedstawiono podstawowe aspekty orientacji na klienta w zakładach opieki zdrowotnej jako sposobu na podniesienie ich konkurencyjności. Autor zaprezentował kluczowe różnice pomiędzy placówkami zorientowanymi na pacjenta a placówkami o orientacji administracyjnej. Przedstawiono również procesy związane z tego typu podejsciem, wraz z charakterystyką głównych obszarów orientacji na klienta w zakładach opieki...
-
Wzrost gospodarczy a rola przemysłów niskiej, średniej i wysokiej technologii
PublicationW literaturze można spotkać się ze stwierdzeniem, że produkcja w sektorze wysokich technologii jest motorem wzrostu produkcji, zatrudnienia i wydajności wielu gospodarek. Co więcej, uważa się, że rozwój przemysłu wysokiej technologii oznacza nie tylko wzrost gospodarczy, ale także zmiany w strukturze gospodarki. Stare przemysły tracą na znaczeniu a nowe gałęzie przemysłu, bazujące na wysokiej technologii, stają się krajowymi gazelami...
-
Wzrost temperatury cieczy roboczej jako symptom awarii układu hydraulicznego
PublicationW artykule opisano czynniki wpływające na nagły wzrost temperatury cieczy roboczej w układach hydraulicznych. Przedstawiono na podstawie przykładowego schematu hydraulicznego możliwe przyczyny wzrostu temperatury, oraz tok działań mających doprowadzić do szybkiej identyfikacji uszkodzonego elementu.
-
Motywacje czy plany – czynniki wpływające na długookresowy wzrost przedsiębiorstwa
PublicationPomimo wielu lat badań nad czynnikami wpływającymi na wzrost MSP, do chwili obecnej nie uzyskano jednoznacznej odpowiedzi dlaczego niektóre przedsiębiorstwa wzrastają, a inne nie. Za ten brak odpowiedzi, należy winić przede wszystkim zbyt duże możliwości w wyborze metodyki badawczej, co prowadzi do uzyskiwania różnych wyników badań przez różnych badaczy. Dotyczy to zarówno definiowania i mierzenia wzrostu, jak i wykorzystywanych...
-
Wzrost zatrudnienia w pomorskich firmach – świadome planowanie czy przypadek
Publicationroblematyka poruszająca relację planowania w małych przedsiębiorstwach do wyników przez nie osiąganych doczekała się wielu badań, których wyniki są niejednoznaczne. Niejednoznaczność ta w dużym stopniu jest spowodowana wykorzystywaniem różnych miar tych zależności. Przeprowadzone na Pomorzu badania panelowe wskazały jednoznacznie na brak związków między planowaniem a wynikiem funkcjonowania przedsiębiorstwa mierzonego wzrostem...
-
WZROST ZATRUDNIENIA W PRZEDSIĘBIORSTWACH MSP problemy badawcze i wyniki
PublicationW artykule w pierwszej kolejności przedstawiono główne problemy badawcze związane z zagadnieniem wzrostu i rozwoju przedsiębiorstwa, wskazując na najczęściej stosowane rozwiązania metodyczne w tym zakresie. W dalszej części zaprezentowano wyniki badań empirycznych, dotyczące zmian zatrudnienia oraz planów związanych z rozwojem małych i średnich przedsiębiorstw funkcjonujących na Pomorzu (badania zostały przeprowadzone w 2009 i...
-
Zatrudnienie a wzrost gospodarczy w teorii i w rzeczywistości gospodarki polskiej
PublicationW części teoretycznej artykułu w pierwszej kolejności przedstawiono makroekonomiczne podstawy zapotrzebowania na pracę w warunkach postępu technicznego oraz zmian kapitału rzeczowego. W następnej kolejności sformułowano założenia dla dynamicznego modelu opisującego zależności pomiędzy stopami wzrostu produktu krajowego i zatrudnienia. W części empirycznej artykułu rozważano wybrane wersje oszacowanego modelu opisujące gospodarkę...
-
Wzrost gospodarczy Polski po wstąpieniu do Unii Europejskiej - analiza porównawcza
PublicationW początkowej części artykułu zostały opisane warunki funkcjonowania gospodarki polskiej w okresie poprzedzającym przystąpienie Polski do Unii Europejskiej. W pierwszej części empirycznej artykułu dokonano porównania wzrostu gospodarczego Polski ze wzrostem gospodarczym pozostałych dziewięciu krajów, z którymi Polska 1 maja 2004 roku została przyjęta do Unii Europejskiej. Wstępna analiza pozwoliła stwierdzić, że w okresie 2003-2014...
-
Zatrudnienie i bezrobocie a dynamika wzrostu gospodarczego
PublicationW pierwszej części artykułu przedstawiono koncepcję teoretyczną opisującaą związki pomiędzy dynamiką wzrostu produktu krajowego a stopą wzrostu zatrudnienia i stopą bezrobocia w warunkach zmian nakładów kapitałowych i postępu technicznego. W następnej kolejności przedstawiono model teoretyczny opisujący te związki i sformułowano założenia leżące u jego podstaw. W końcowej części artykułu, na podstawie informacji kwartalnych z lat...
-
Bariery wzrostu małych i średnich przedsiębiorstw.
PublicationRozdział IV pt. "Bariery wzrostu małych i średnich przedsiębiorstw" przedstawia teorię barier wzrostu MSP. Po klasyfikacji istniejących barier wzrostu.
-
Determinanty wzrostu małych i średnich przedsiębiorstw.
PublicationCzynniki wzrostu MSP usystematyzowano w czterech grupach: właściciel-menedżer, przedsiebiorstwo, strategia, otoczenie.Model czynników jest układem dynamicznym, w którym centralnym czynnikiem jest strategia zarządzania firmą a pozostałe determinanty tworzą trzy pary sprzężone ze sobą.
-
Wybór miernika wzrostu firmy a wyniki badań
PublicationPrzedstawiono analizę problemów dotyczących mierzenia wzrostu w małych firmach. Na podstawie wyników badań empirycznych prześledzono różne otrzymywane wyniki przy wykorzystaniu różnych mierników wzrostu.
-
Jarosław Chojnacki prof. dr hab. inż.
PeopleBorn in 1961 in Bydgoszcz, professional education started at the Chemical Technical Highschool (I. Łukasiewicz). He graduated from the Faculty of Chemistry at the Gdańsk University of Technology in 1986, defending the work on ion-selective electrodes. Subsequent studies were related to organic and siliconorganic synthesis and, from 2002 year on, to crystallography. The doctoral thesis concerned the Silanotiolanes of coinage metals...
-
Analiza modelu matematycznego opisującego wzrost temperatury podczas docierania jednostronnego powierzchni płaskich
PublicationPrzedstawiono weryfikację modelu matematycznego opisującego temperaturę elementów układu wykonawczego docierarki jednotarczowej od podstawowych warunków procesu docierania. Analizowano obróbkę na docierarce Abralap 380, określając wpływ nacisku jednostkowego, prędkości i czasu docierania elementów stalowych mikroziarnami węglika krzemu o numerze F600/9. W badaniach wykorzystano kamerę termograficzną z serii V-20 II firmy Vigo System...
-
Równania wzrostu kropel okołokrytycznych w ujęciu fenomenologicznym.
PublicationNa podstawie modelu Hertza-Knudsena dla strumienian molekuł uderzających i emitowanych przez powierzchnię kropli wyprowadzono równania pozwalające opisać zachowanie się kropel krytycznych powstałych w procesie kondensacji homogenicznej. Równania te poddano linearyzacji uzyskując opis zachowania się kropel krytycznych we wczesnym stadium ich wzrostu. Rozpatrzono przypadek wzrostu izotermicznego. Pokazano, iż w przypadku wzrostu...
-
Wpływ wzrostu gospodarczego na europejskie rynki pracy
PublicationProcesy integracyjne i globalizacyjne wystepujące we współczesnych gospodarkach potwierdzaja wystepowanie silnych powiązań pomiedzy poszczególnymi krajami.Rok 2007 zakończył się kryzysem finansowym w gospodarce amerykańskiej i jednoczesnie zdaniem wielu ekspertów, dał początek głebokiej recesji gospodarczej na świecie, której skutki są trudne do oszacowania. Jednym z negatywnych efektów kryzysu jest bez wątpienia jego silne oddziaływanie...
-
Monitoring ramanowski wzrostu cienkich warstw węglowych-studium
PublicationPrzedstawiono wybrane problemy diagnostyki ramanowskiej in-situ wzrostu cienkich warstw węglowych w prózniowym procesie CVD, w szczególności problemy doboru długości fali lasera oraz konstrucji głowic optycznych. Opisano system pomiarowy zrealizowany w Katedrze Optoelektroniki i Systemów Elektronicznych PG. Przedstawiono wyniki wstępnych pomiarów oraz ich interpretację.
-
Monitoring ramanowski wzrostu cienkich warstw węglowych-studium
PublicationPrzedstawiono zagadnienia monitorowania in-situ prózniowego procesu wzrostu cienkich warstw węglowych, a w szczególności diamentowych i diamentopodobnych DLC. Zastosowanie pomiarów ramanowskich umożliwia zbadanie struktury warstwy na poziomie molekularnych (zawartości faz węglowych sp2 i sp3, a także defektów wodorowych). Użycie spektroskopii in-situ podczas procesu syntezy pozwala monotorować poprawność przebiegu procesu i opracować...
-
Determinanty wzrostu innowacji przedsiębiorstw na rynku usług finansowych
PublicationUsługi finansowe będące coraz ważniejszą częścią gospodarki w krajach rozwiniętych stały się w ostatnich latach jednymi z najbardziej innowacyjnych obszarów gospodarki w krajach rozwiniętych. Biorąc pod uwagę perspektywy rozwoju sektora usług finansowych w artykule przedstawiono podstawowe kategorie determinantów sprzyjających rozwojowi innowacji wśród instytucji finansowych. Najważniejsze grupy czynników zostały ogólnie zdefiniowane...
-
DETERMINANTY WZROSTU POLSKIEGO EKSPORTU PRZEMYSŁU PRZETWÓRCZEGO – ANALIZA DŁUGOOKRESOWA
PublicationGłównym celem artykułu było określenie determinant eksportu polskiego przemysłu przetwórczego na podstawie danych pochodzących z 13 podsekcji przetwórstwa przemysłowego wyodrębnionych zgodnie z NACE 1.1. Analiza z wykorzystaniem modelu ECM objęła lata 1995–2011 i została przeprowadzona dwutorowo – dla całej sekcji przemysłu przetwórczego oraz dla poszczególnych jego podsekcji. Autorki zbadały, jak popyt zagraniczny, popyt krajowy,...
-
Czynniki wzrostu małych firm w świetle badań empirycznych.
PublicationTekst prezentuje anlizę wybranych czynników wzrostu związanych z właścicielem-menedżerem i ich wpływ na tenże wzrost. Analiza powyższa została oparta na badaniach empirycznych przeprowadzonych w regionie gdańskim w 1992 i 1999 roku.
-
Wzrost efektywności obiegu narzędzi oparty o wykorzystanie współczynników podobieństwa i metody pojedynczego wiązania
PublicationW literaturze dotyczącej analizy skupień zaproponowanych i zdefiniowanych zostało wiele współczynników podobieństwa, które znalazły zastosowanie w różnych dziedzinach nauki. W niniejszym opracowaniu przedstawiono wykorzystanie analizy skupień w zarządzaniu obiegiem narzędzi obróbkowych w zautomatyzowanej produkcji części maszyn. Grupowaniu poddane będą narzędzia na podstawie podobieństwa wykorzystujących je procesów wytwórczych....
-
Journal of Wrist Surgery
Journals -
Wzrost znaczenia instrumentów inwestycyjnych w polityce regionalnej Unii Europejskiej w perspektywie finansowej 2014-2020
Publication -
Wstępna ocena wpływu niektórych parametrów docierania na wzrost temperatury elementów układu wykonawczego docierarki jednotarczowej
PublicationPrzedstawiono wyniki badań rozpoznawczych procesu docierania w aspekcie wzrostu temperatury elementów układu wykonawczego docierarki jednotarczowej. Temperaturę mierzono zdalnie, wykorzystując kamerę termograficzną serii V-20 II firmy VIGO Sytem SA. Obróbkę prowadzono na docierarce Abralap 380. Analizowano wpływ podstawowych parametrów docierania: czasu, prędkości i nacisków jednostkowych. Docierano stal w stanie miękkim mikroziarnami...
-
Wzrost poziomu satysfakcji klientów jako efekt wykorzystania koncepcji społecznej odpowiedzialności biznesu w instytucjach finansowych.
PublicationW artykule podjęto próbę przedstawienia koncepcji społecznej odpowiedzialności biznesu w działalności instytucji finansowych. Przedstawiono jeden z podstawowych marketingowych efektów stosowania CSR czyli wzrost poziomu satysfakcji klientów. Podmiotem badań w artykule są instytucje finansowe prowadzące działalność w Polsce. Przedstawiono ich działania odpowiedzialne społecznie na tle działań na rynkach światowych.
-
Wzrost gospodarczy a zapotrzebowanie na prace - teoria i rzeczywistość gospodarcza Polski w latach 1995-2014
PublicationW części teoretycznej artykułu w pierwszej kolejności przedstawiono makroekonomiczne podstawy zapotrzebowania na pracę w warunkach postępu technicznego oraz zmian kapitału rzeczowego. W następnej kolejności sformułowano założenia dla modelu opisującego zależności pomiędzy stopami wzrostu produktu krajowego i zatrudnienia. W części empirycznej artykułu rozważano wybrane wersje oszacowanego modelu opisujące gospodarkę Polski. Do...
-
Tomasz Klimczuk prof. dr hab. inż.
PeopleStopnie naukowe i zawodowe dr hab. (2008) Wydz. FTiMS PG dr (2001) Wydz. FTiMS PG inż. (1997) Wydz. ZiE PG mgr inż. (1995 )Wydz. FTiMS PG Zatrudnienie grudzień 2013 – do chwili obcecnejprofesor nadzwyczajny na Wydziale Fizyki Technicznej i Matematyki Stosowanej Politechniki Gdańskiej wrzesień 2012 – grudzień 2013 adiunkt na Wydziale Fizyki Technicznej i Matematyki Stosowanej Politechniki Gdańskiej wrzesień 2009 – sierpień 2012grant-holder...
-
Pakt Stabilności i Wzrostu - strażnik porządku Unii Gospodarczej i Walutowej?
PublicationBlisko 10 lat funkcjonowania Unii Gospodarczej i Walutowej skłania do refleksji nad funkcjonowaniem ważnego dla strefy euro mechanizmu, jakim jest Pakt Stabilności i Wzrostu. Choć pełni on trudne do przecenienia dyscyplinujące funkcje, wywołuje wiele kontrowersji w aspekcie trudności w praktycznym jego zastosowaniu. W opracowaniu Autor wskazuje na te ułomności i podejmuje próbę odpowiedzi na pytanie zawarte w tytule.
-
Tendencje rozwoju żeglugi promowej na Bałtyku w warunkach wzrostu konkurencji.
PublicationW pracy przedstawiono przemiany, które miały miejsce podczas w rozwoju bałtyckiej żeglugi promowej od początków jej istnienia do chwili obecnej. Opracowane one zostały w aspekcie czynników technicznych, organizacyjnych oraz ekonomicznych. W odniesieniu do tych przemian dokonano prognozy przyszłych tendencji rozwoju żeglugi promowej na Bałtyku.
-
Ekoinnowacja i polityka ekoenergetyczna jako determinanty wzrostu dobrobytu w społeczeństwie
PublicationJednym z motorów napędzających rozwój gospodarczy i dobrobyt w społeczeństwie jest dostęp do taniej energii. Ponadto jej pozyskiwanie nie powinno wpływać na degradację środowiska. Stąd potrzeba upowszechniania polityki ekoenergetycznej wśród społeczności lokalnych, regionalnych i krajowych, w tym świata nauki i biznesu. Mogą one popularyzować wiedzę o ekoinnowacji i odnawialnych źródłach energii w ramach społęcznej odpowiedzialności...
-
Giełdowe kontrakty terminowe sposobem na ograniczenie wzrostu cen produktów rolnych
PublicationArtykuł dotyczy znaczenia kontraktów terminowych w kształtowaniu się cen na masowe produkty rolne.
-
Czynniki wzrostu zatrudnienia w mikro przedsiębiorstwach – czy chcieć znaczy móc?
PublicationDotychczasowe badania nad wzrostem małych i średnich przedsiębiorstw, prowadzone od wielu lat zarówno na świecie jak i w Polsce nie przyniosły odpowiedzi na pytanie jakie czynniki na to zjawisko wpływają. W artykule przedstawiono pokrótce podejścia badawcze wykorzystywane w badaniu czynników wzrostu. W oparciu o przeprowadzone w 2009 i 2012 roku badania panelowe w Województwie Pomorskim, przeanalizowano wpływ czynników związanych...
-
Nowe Technologies i wzrosty gospodarczy w Ameryce Łacińskiej. Spatial effects
PublicationCelem artykułu jest identyfikacja statystycznych zależności między poziomem wdrożenia ICT a poziomem PKB per capita w Ameryce Łacińskiej. Analiza obejmuje lata 2000-2013, a do przeprowadzenia badań empirycznych wykorzystano metody ekonometrii przestrzennej.
-
Ośrodki wzrostu na obszarach peryferyjnych regionów. W poszukiwaniu kapitału terytorialnego
PublicationPrzedmiotem badań były gminy miejskie i miejsko-wiejskie na obszarach peryferyjnych województw, czyli poza obszarami funkcjonalnymi miast wojewódzkich i aglomeracji śląskich. Cele badań było: (1) rozpoznanie najbardziej rozwiniętych gospodarczo gmin na badanym obszarze; (2) rozpoznanie, w jaki sposób czynniki rozwojowe i ich kombinacje, które mogą tworzyć kapitał terytorialny, są postrzegane i wykorzystywane w strategiach miejskich....
-
Bariery wzrostu małych i średnich przedsiębiorstw w świetle badań empirycznych.
PublicationRozdział VIII pt. "Bariery wzrostu małych i średnich przedsiębiorstw w świetle badań empirycznych" przedstawia wyniki badań przeprowadzonych dwukrotnie na tej samej próbie MSP w 1992 i 1999 roku. MSP, opisane zostały bariery potencjalne, wynikające z procesów globalizacji, internacjonalizacji i integracji.
-
Conformational analysis of N-isopropylbenzohydroxamic acids:Crystal structure, DFT and NMR studies
PublicationCelem pracy było znalezienie różnic strukturalnych dwóch wybranych kwasów N-izopropylobenzhydroksamowych, które rzutują na ich zaobserwowaną wcześniej zróżnicowaną reaktywność wobec odczynników elektrofilowych i porównanie ich budowy z budową znanych kwasów N-metylobenzhydroksamowych. Na podstawie analizy rentgenostrukturalnej monokryształu, obliczeń kwantowo-mechanicznych metodami ab initio oraz DFT w fazie gazowej oraz wyników...
-
Stały wzrost obciążeń ruchomych na drogach wyzwaniem w projektowaniu i utrzymaniu obiektów mostowych - przykład Niemiec
PublicationOpis zmian w obciążeniach ruchomych na drogach na przykładzie Niemiec. Analiza wzrastającego ruchu drogowego. Obliczenia normowe obciążeń mostów.
-
Wzrost bakterii redukujących siarczany, wyizolowanych z wód podziemnych rejonu Gdańska na różnych źródłach węgla organicznego
PublicationW regionie gdańskim większa część wód przeznaczonych do spożycia, rozprowadzanych w sieci wodociągowej, pochodzi z ujęć wód podziemnych. W surowych wodach podziemnych pochodzących z utworów kredowych oraz czwartorzędowych, eksploatowanych w tym rejonie, stwierdzono występowanie bakterii redukujących siarczany. W pracy zbadano właściwości BRS wyizolowanych z wód podziemnych piętra kredowego regionu gdańskiego. Z wód tych wyodrębniono...
-
Opinia o innowacyjności - Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstwa ZPHU TEMIROL poprzez zakup innowacyjnej maszyny do obróbki plastycznej blach
PublicationWykonano opinię o innowacyjności dotyczącą prasy krawędziowej TOSKAR EASYFAB 2600/120 wyposażonej w sterownik Next dedykowanej do precyzyjnego gięcia blach do grubości 6 mm
-
Metoda wytwarzania mikroczujników i elektrod elektrochemicznych przez selektywny wzrost polikrystalicznych warstw diamentowych maskowany warstwami dwutlenku krzemu
PublicationOpisano wytwarzanie matrycy mikroelektrod wykonanych z diamentu domieszkowanego borem do zastosowań w czujnikach elektrochemicznych. Praca jest podzielona na 8 rozdziałów. W pierwszym rozdziale opisano cele i motywacje do stworzenia diamentowych matryc. Następnie opisano zalety mikroelektrod i przedstawiony aktualny stan wiedzy dotyczący syntezy polikrystalicznych diamentowych elektrod. W trzecim rozdziale przedstawiono krótki...