Filtry
wszystkich: 764
-
Katalog
- Publikacje 612 wyników po odfiltrowaniu
- Czasopisma 4 wyników po odfiltrowaniu
- Osoby 21 wyników po odfiltrowaniu
- Wynalazki 3 wyników po odfiltrowaniu
- Projekty 5 wyników po odfiltrowaniu
- Kursy Online 34 wyników po odfiltrowaniu
- Wydarzenia 5 wyników po odfiltrowaniu
- Dane Badawcze 80 wyników po odfiltrowaniu
Wyniki wyszukiwania dla: UTRATA BIORÓŻNORODNOŚCI
-
Energy losses in hydrostatic drive:Drive investigation method compatible with diagram of power increase opposite to the direction of power flow
PublikacjaEnergy losses and efficiency of drive motor must be presented as functions of physical quantities independent of losses in the motor. Such quantities are speed and load required by the driven device, changing in the drive operating field. Speed and load decide of the useful power and, in differentiated way, of kinds and values of losses in the motor. But energy losses and efficiency of drive motors are evaluated as functions of...
-
Graficzne przedstawianie mocy strat energetycznych oraz mocy rowijanych w elementach układu napędu i sterowania hydrostatycznego. Cz. I. Układy ze sterowaniem dławieniowym szeregowym prędkości silnika hydraulicznego obrotowego
PublikacjaPrzedstawiono interpretację graficzną mocy strat energetycznych występujących w elementach układów napędu hydrostatycznego, a także mocy rozwijanych przez te elementy.
-
Graficzne przedstawianie mocy strat energetycznych oraz mocy rozwijanych w elementach układu napędu i sterowania hydrostatycznego. Część II. Układy ze sterowaniem dławieniowym równoległym prędkości silnika hydraulicznego obrotowego
PublikacjaPrzedstawiono interpretację graficzną mocy strat energetycznych występujących w elementach układów napędu hydrostatycznego, a także mocy rozwijanych przez te elementy.
-
Michał Ryms dr hab. inż.
Osobydr hab. inż. Michał Ryms, fizyk, absolwent Politechniki Gdańskiej. Pracę doktorską obronił na Wydziale Chemicznym. Od 2011 roku pracuje w Katedrze Konwersji i Magazynowania Energii Politechniki Gdańskiej, obecnie na stanowisku profesora uczelni. Działalność naukowa obejmuje: zagadnienia związane z poprawą efektywności energetycznej oraz możliwości nowego zastosowania materiałów zmiennofazowych (PCM) głównie w budownictwie energooszczędnym...
-
CERVIX UTERI, Exocervix - Female, 33 - Cell image [7060729599325841]
Dane BadawczeThis is the histopathological image of CERVIX UTERI cell sample obtained in Medical University Gdańsk and deposited in ZMDL-GUMED. The sample image was taken using: Pannoramic 250 3DHistech slide scanner (20x magnification) and saved to DICOM format.
-
O strumieniu mocy w silniku lub w układzie napędowym
PublikacjaW silniku lub w układzie napędowym wielkość strumienia mocy rośnie w kierunku przeciwnym do kierunku przepływu mocy. Straty energetyczne i sprawność energetyczna silnika lub układu napędowego powinny być przedstawiane jako funkcje wielkości fizycznych niezależnych od strat. Takimi wielkościami są prędkość i obciążenie silnika. Jednakże obraz strumienia mocy w silniku lub w układzie napędowym jest przedstawiany w literaturze w formie...
-
O strumieniu mocy w silniku lub w układzie napędowym
PublikacjaW silniku lub w układzie napędowym, wielkość strumienia mocy rośnie w kierunku przeciwnym do kierunku przepływu mocy. Straty energetyczne i sprawność energetyczna silnika lub układu napędowego powinny być przedstawiane jako funkcje wielkości fizycznych niezależnych od strat. Takimi wielkościami są prędkość i obciążenie silnika. Jednakże obraz strumienia mocy w silniku lub w układzie napędowym jest przedstawiany w literaturze w...
-
Opinia geotechniczna dotycząca odkrywki rury wodociągowej i wizji terenowej w sprawie przyczyn osunięcia skarpy w Gdyni - Kamienna Góra przy ulicy Sienkiewicza
PublikacjaAnaliza przyczyn utraty stateczności skarpy
-
CERVIX UTERI, Exocervix - Female, 51 - Cell image [4200730008418931]
Dane BadawczeThis is the histopathological image of CERVIX UTERI cell sample obtained in Medical University Gdańsk and deposited in ZMDL-GUMED. The sample image was taken using: Pannoramic 250 3DHistech slide scanner (20x magnification) and saved to DICOM format.
-
Identyfikacja współczynnika szorstkości kanału derywacyjnego doprowadzającego wodę do EW Bielkowo na podstawie pomiarów hydrometrycznych oraz obliczenie strat hydraulicznych dla różnych warunków hydraulicznych przepływu i przy zmiennym pokryciu dna kanału
PublikacjaW pracy opisano proces identyfikacji aktualnej wartości współczynnika szorstkości Manninga w kanale derywacyjnym w Kolbudach zasilającym Elektrownię Wodną Bielkowo wodą z rzeki Radunia. W celu zbadania szorstkości wykonano w dniu 25.06.2008r. pomiary hydrometryczne w przekroju pomiarowym zlokalizowanym przy moście drogowym w km 1+200 kanału. Wartość współczynnika szorstkości określono jako równą n=0,028.W opracowaniu przedstawiono...
-
Wojciech Litwin dr hab. inż.
Osoby1992÷1996 – Studia na Wydziale Mechanicznym Politechniki Gdańskiej1996 – Zatrudniony na Wydziale Oceanotechniki i Okrętownictwa PG2004 – Obrona pracy doktorskiej2014 – obrona rozprawy habilitacyjnej2012 – obejmuje funkcję prodziekan ds. Nauki na Wydziale Oceanotechniki i OkrętownictwaUczestniczył w wielu projektach badawczych oraz pracach zleconych przez przemysł związanych z łożyskowaniem ślizgowym wałów głównych oraz niekonwencjonalnymi...
-
Pomiar ryzyka bankowego - propozycja typologii
PublikacjaW artykule zaproponowano typologię pomiaru ryzyk bankowych. Wyodrębnione kryteria podziału podejść do pomiaru ryzyka to: (1) pomiar bezpośredni/pośredni, (2) pomiar ex post/ex ante, (3) kryterium oparte o składnik ryzyka – częstotliwość, dotkliwość, ekspozycja, całościowa strata, (4) kryterium oparte o parametr rozkładu: pomiar wartości oczekiwanej/przeciętnej, pomiar rozproszenia, pomiar wartości skrajnych. Wśród motywów pomiaru...
-
Spotkanie autorskie
WydarzeniaSpotkanie z autorami książki pt. „Czy Ziemia przetrwa inwazję człowieka?”: Zygfrydem Witkiewiczem, Waldemarem Wardenckim, Anną Świercz.
-
Czy ziemia przetrwa inwazję ludzi?
WydarzeniaBiblioteka PG, Stowarzyszenie Absolwentów PG i Klub Kwadratowa zapraszają na promocję książki popularnonaukowej pt. ”Czy Ziemia przetrwa inwazję człowieka" - wieczór autorski ze współautorem, prof. Waldemarem Wardenckim
-
Probabilistic prognosis of cliffslide along Baltic Sea coast in Poland.
PublikacjaAnaliza stateczności wybrzeży klifowych metodą probabilistyczną. Określnie stref zagrożonych utratą stateczności.
-
Analityczne metody wyznaczania naprężeń krytycznych niestateczności dystorsyjnej kształtowników giętych na zimno osiowo ściskanych.
PublikacjaW artykule opisano dystorsyjną postać utraty stateczności. Zwrócono uwagę na możliwość wystąpienia niekorzystnego zjawiska, w którym naprężenia krytyczne niestateczności dystorsyjnej przyjmują wartości mniejsze niż w przypadku wyboczenia miejscowego. Przedstawiono możliwe formy utraty stateczności w przypadku niestateczności dystorsyjnej. Podano analityczne metody wyznaczania naprężeń krytycznych niestateczności dystorsyjnej. Dla...
-
Locking entanglement with a single qubit
PublikacjaBadamy utratę plątania dwuczęściowego stanu narażanego na odrzucenie lub pomiar jednego kubitu.
-
Self-defence work of wooden construction
PublikacjaTrwałość konstrukcji drewnianych, prawidłowo zaprojektowanych i wykonanych zależy przede wszystkim od sposobu ich użytkowania. Brak okresowych remontów może doprowadzić do zniszczenia struktury drewna na skutek korozji biologicznej. Konsekwencją tego są nadmierne przemieszczenia konstrukcji lub utrata jej stateczności a więc zagrożenia awaryjne.
-
On power stream in motor or drive system
PublikacjaIn a motor or in a drive system the quantity of power increases in the direction opposite to the direction of power flow. Energy losses and energy efficiency of a motor or a drive system must be presented as functions of physical quantities independent of losses. Such quantities are speed and load. But the picture of power stream in a motor or in a drive system is presented in the literature in the form of traditional Sankey...
-
Stanisław Czapp prof. dr hab. inż.
Osoby -
STABILIZACJA POKRYWY LODOWEJ POPRZEZ REDUKCJĘ ODPŁYWU ZE ZBIORNIKA WŁOCŁAWEK
PublikacjaElektrownie i zbiorniki wodne położone w rejonach, gdzie mamy do czynienia ze zjawiskami lodowymi, wymagają specyficznego działania w celu efektywnego zarządzania nimi w sezonie zimowym. Pokrywa lodowa prowadzi do nieuniknionych strat w produkcji energii elektrycznej, jednak strata ta może być zminimalizowana poprzez utworzenie stosunkowo gładkiej pokrywy. Można to uzyskać poprzez odpowiednią eksploatację budowli piętrzącej. Aby...
-
Kierunek wzrostu strumienia mocy w układzie napędu i sterowania hydrostatycznego. Graficzne przedstawianie mocy strat energetycznych oraz mocy rozwijanych w elementach układu. Część I. Układy ze sterowaniem dławieniowym szeregowym prędkości silnika hydraulicznego obrotowego
PublikacjaZaproponowano i uzasadniono wykres przedstawiający kierunek wzrostu strumienia mocy narastającej od wału lub tłoczyska silnika hydraulicznego do wału pompy, mocy narastającej w wyniku wymuszania przez moce strat energetycznych występujących w elementach układu i sterowania hydrostatycznego. Przedstawiono interpretację graficzną mocy strat energetycznych występujących w elementach układów, a także mocy rozwijanych przez te elementy....
-
Zmiany składu chemicznego wód podziemnych na obszarze Żuław Wielkich w ujęciu historycznym i współcześnie
PublikacjaBadania hydrogeologiczne Żuław Wielkich koncentrują się na zasoleniu wód podziemnych. Od początku XX wieku do chwili obecnej obserwuje się wysokie stężenia chlorków, jonów amonowych i mineralizacji we wszystkich poziomach wodonośnych. Uznaje się, iż na przeważającym obszarze nie występują tu warstwy wodonośne o znaczeniu użytkowym, a zasoby wód podziemnych Żuław Wielkich są ograniczone. Przeprowadzone...
-
The stability of a damaged roll-on roll-off vessel with water on deck
PublikacjaPrzeprowadzono analizę stateczności statku ro-ro w stanie awaryjnym z wodą na pokładzie. Pokazano, że moment przechylający związany jest z wypiętrzeniem wody na pokładzie ponad poziom wody zaburtowej, pochodzącym od fali. Omówiono trzy metody wyznaczania kąta przechyłu, wywołanego wodą na pokładzie. Zidentyfikowano krytyczne wypiętrzenie wody, przy którym następuje utrata stateczności statku.
-
Analysis of the internal shell stability of the cylindrical vertical double-shell tank under the condition of the hydrostatic test
PublikacjaUtrata stateczności płaszcza wewnętrznego w pionowym stalowym zbiorniku może wystąpić jeżeli podczas próby wodnej słup wody w przestrzeni międzypłaszczowej będzie miał większą wysokość niż w zbiorniku wewnętrznym. W artykule przeprowadzono analizę jaka różnica poziomów wody podczas próby wodnej może zagrażać stateczności płaszcza wewnętrznego w zbiorniku o pojemności od 10000 m3 do 100000 m3.
-
Metoda określania stopnia zapowietrzenia cieczy w pompie wyporowej o zmiennej wydajności
PublikacjaAutor stwierdza, że istnieje możliwość określania konkretnej wartości współczynnika zapowietrzenia cieczy roboczej w trakcie pracy pompy poprzez znalezienie takiej wartości, przy której przyrost momentu strat mechanicznych w zespole konstrukcyjnym „komory robocze - wał” pompy jest proporcjonalny do momentu indykowanego w komorach roboczych pompy, określonego przy ustalonej wielkości przyrostu ciśnienia w komorach. Ustalona...
-
Zapotrzebowanie na moc cieplną (cz. 1). Nowa norma PN-EN 12831
PublikacjaW pierwszej części artykułu omówiono zasady obliczania zapotrzebowania mocy cieplnej wg normy PN-B-03406, która obowiązuje od 1995 roku. Podano założenia obliczeniowe wg projektu normy PN-EN 12831, która jest normą europejską. Przedstawiono odpowiednie wzory na projektowe straty ciepła przestrzeni ogrzewanej, straty ciepła przez przestrzen nieogrzewaną, straty ciepła do gruntu oraz straty ciepła pomiędzy przestrzeniami ogrzewanymi...
-
Problemy termomodernizacji tradycyjnego ceglanego budynku mieszkalnego na Kaszubach.
PublikacjaTematem opracowania jest utrata walorów architektonicznych i krajobrazowych tradycyjnej wsi kaszubskiej na skutek przeprowadzanej termomodernizacji. W pracy opisano stan zachowania tradycyjnej, ceglanej zabudowy mieszkaniowej, przedstawiono ocenę wpływu termomodernizacji na stan zachowania dziedzictwa architektonicznego i krajobrazu wsi kaszubskiej oraz opisano stosowane metody termomodernizacji. Analizę przeprowadzono na podstawie...
-
Problemy termomodernizacji tradycyjnego ceglanego budynku mieszkalnego na Kaszubach.
PublikacjaTematem opracowania jest utrata walorów architektonicznych i krajobrazowych tradycyjnej wsi kaszubskiej na skutek przeprowadzanej termomodernizacji. W pracy opisano stan zachowania tradycyjnej, ceglanej zabudowy mieszkaniowej, przedstawiono ocenę wpływu termomodernizacji na stan zachowania dziedzictwa architektonicznego i krajobrazu wsi kaszubskiej oraz opisano stosowane metody termomodernizacji. Analizę przeprowadzono na podstawie...
-
Graphical presentation of the power of energy losses and power developed in the elements hydrostatic drive and control system. Part II. Rotational hydraulic motor speed parallel throtling control and volumetric control systems
PublikacjaPrzedstawiono interpretację graficzną mocy strat energetycznych występujących w elementach układów napędu i sterowania hydrostatycznego, a także mocy rozwijanych przez te elementy. Dokonano analizy układu indywidualnego ze sterowaniem dławieniowym równoległym prędkości silnika hydraulicznego obrotowego, układu indywidualnego ze sterowaniem objętościowym, pompą o zmiennej wydajności, prędkości silnika hydrailicznego obrotowego,...
-
Graphical presentation of the power of energy losses and power developed in the elements of hydrostatic drive and control system. Part I. Rotational hydraulic motor speed series throttling control systems
PublikacjaZaproponowano i uzasadniono wykres przedstawiający kierunek wzrostu strumienia mocy narastającej od wału lub tłoczyska silnika hydraulicznego do wału pomopy, mocy narastającej w wyniku wymuszania przez moce strat energetycznych występujących w elementach układu i sterowania hydrostatycznego. Przedstawiono interpretację graficzną mocy strat energetycznych występujących w elementach układów, a także mocy rozwijanych przez te elementy....
-
Electrochemical approach to evaluate the interlayer adhesion of organic coatings
PublikacjaZastosowano elektrochemiczną spektroskopię impedancyjną do wyznaczania międzywarstwowej adhezji w powłokach organicznych. Zbadano różne zestawy powłok do ochrony samochodów. Zastosowano dwie elektrody wykonane z prądoprzewodzącego tuszu umieszczone pomiędzy warstwami powłokowymi. Stwierdzono, że utrata adhezji międzywarstwowej następuje podobnie jak zmiany energii aktywacji przewodnictwa jonowego w obszarze międzywarstwowym. Uzyskane...
-
Michał Wodtke dr hab. inż.
Osoby -
Najważniejsze fitopatogeny wirusowe, grzybowe i bakteryjne atakujące rośliny rolnicze w klimacie umiarkowanym
PublikacjaZakażenia fitopatogenami stanowią poważne zagrożenie dla rolnictwa oraz przemysłu opartego na produktach roślinnych. Często prowadzą do ogromnych strat na rynku wynikających z przymusowego usuwania zakażonych roślin i plonów, mogą mieć negatywny wpływ na środowisko, a nawet powodować zatrucia wśród ludzi, oraz zwierząt. Kluczowym wydaje się więc dogłębne poznanie fitopatogenów i w dalszej perspektywie opracowanie skutecznej ochrony...
-
Selected problems of high-power sonar sources
PublikacjaSpecyfika pracy współczesnych sonarów aktywnych wymaga cyklicznego wypełnienia energią szerokiego sektora sondowania. W przypadku użycia płaskich anten nadawczych oznacza to zwykle konieczność skupienia energii akustycznego impulsu nadawczego na stosunkowo małej powierzchni czynnej przetwornika elektroakustycznego (kluczowe znaczenie odgrywa tu częstotliwość pracy systemu). Zjawiska towarzyszące dużym poziomom źródła mogą powodować...
-
Zastosowanie gramianów w automatyce APKO
PublikacjaPrzedstawiono zastosowanie gramianów do oceny zapasu stabilności systemu elektroenergetycznego. Zaproponowano układ regulacji turbiny w postaci Automatyki Przeciw-Kołysaniowo Odciążającej (APKO) do ochrony turbozespołu wytwórczego przed utratą stabilności.
-
Wpływ układów SVC na rozwój awarii napięciowej
PublikacjaArtykuł prezentuje badania symulacyjne dotyczące wspłpracy układu SVC z zespołem wytwórczym w czasie, gdy napięcie systemu elektroenergetycznego osiąka niskie wartości mogące prowadzić do utraty synchronizmu przez generator synchroniczny.
-
LINEAR CHARACTERISTICS OF THE SLOSHING PHENOMENON FOR THE PURPOSE OF ON-BOARD SHIP'S STABILITY ASSESSMENT
PublikacjaThe paper presents results of experimental research and numerical simulations of the sloshing phenomenon. The research was focused on computation of the heeling moment affecting stability of a vessel. The proposed linearisation enables application of the results to the assessment of the ship's stability. The dependence of the heeling moment upon localisation of a tank in the ship's hull is analysed. The heeling moment obtained...
-
The Impact of Sloshing Liquids on Ship Stability for Various Dimensions of Partly Filled Tanks
PublikacjaLiquid sloshing phenomenon taking place in partly filled ships' tanks directly affects the stability of a vessel. However, only static calculations are carried out onboard ships nowadays and static transfer of liquid weight is taken into account in the course of routine stability calculation. The paper is focused on a dynamic heeling moment due to liquid sloshing in tanks onboard ships. A number of numerical simulations of liquid...
-
A Method of Assessment of the Liquid Sloshing Impact on Ship Transverse Stability
PublikacjaLiquid sloshing phenomenon taking place in partly filled ships? tanks directly affects the stability of a vessel. However, only static calculations are carried out onboard ships nowadays and static transfer of liquid weight is taken into account in the course of routine stability calculation. The paper is focused on a dynamic heeling moment due to liquid sloshing in tanks onboard ships. The set of numerical simulations of liquid...
-
Variations of Ship’s Deck Elevation Due to Stochastic Process of Containers Loading
PublikacjaThe stochastic process of container loading is described in the paper with special emphasis to ship motion when she is lying at a quay. The 3 DOF system was applied to describe rolling, pitching and heaving of a vessel which may cause a significant variations of momentary deck elevation. The realistic range of such variations are assessed for a variety of cargo locations on-board and a phase shift between two independent gantries...
-
Swoboda przepływu osób w krajach Unii Europejskiej - szanse i zagrożenia
PublikacjaCelem niniejszego opracowania jest zbadanie, w jaki sposób swoboda przepływu osób wpłynęła na kształtowanie się salda populacji ludności i migracji w poszczególnych krajach UE. Autorzy mając na uwadze zachodzące przeobrażenia demograficzne zadali sobie pytanie w jaki sposób będą te zmiany wpływały na funkcjonowanie gospodarek oraz czy swoboda przepływu osób i migracje mogą rekompensować niedobory zasobów pracy wynikające ze zmian...
-
Gospodarka Wodna na skarpach i obiektach drogowych
PublikacjaPrzedstawiono przypadki utraty stateczności skarp na skutek niewłaściwej gospodarki wodnej, wymagania dotyczące odprowadzenia wód opadowych oraz typowe urządzenia i obiekty hydrotechniczne infrastruktury drogowej do odprowadzania wód opadowych oraz obiekty ekologiczne.
-
Kierunek wzrostu strumienia mocy w układzie napędu i sterowania hydrostatycznego. Graficzne przedstawianie mocy strat energetycznych oraz mocy rozwijanych w elementach układu. Część II. Układy ze sterowaniem dławieniowym równoległym i ze sterowaniem objętościowym prędkości silnika hydraulicznego obrotowego
PublikacjaPrzedstawiono interpretację graficzną mocy strat energetycznych występujących w elementach układów napędu i sterowania hydrostatycznego, a także mocy rozwijanych przez te elementy. Dokonano analizy układu indywidualnego ze sterowaniem dławieniowym równoległym prędkości silnika hydraulicznego obrotowego, układu indywidualnego ze sterowaniem objętościowym, pompą o zmiennej wydajności, prędkości silnika hydraulicznego obrotowego,...
-
Electric field effect on luminescence, and photoconduction in electron donor - electron acceptor organic solid films
PublikacjaZaobserwowano silne wygaszenie fotoluminescencji (80%) i duże fotoprądy (1mA/cm2) w układzie dendrymer aminowy m-MTDATA (donor elektronu) : pochodna fenantroliny BPT (akceptor elektronu) niedomieszkowanym oraz zawierającym domieszkę w postaci organicznego kompleksu platyny PtL2Cl. W interpretacji wyników uwzględniono elektrycznopolową dysocjację singletowych ekscypleksów m-MTDATA:BPT i trypletowych ekscypleksów m-MTDATA : PtL2Cl...
-
Niekonwencjonalne koła pojazdów
PublikacjaPrzedstawiono sposoby zapobiegania skutkom utraty ciśnienia w oponach pneumatycznych. Zaprezentowano koła niepneumatyczne, zastosowane w pojeździe księżycowym. Omówiono wyniki badań kół kompozytowych. Przedstawiono najnowsze rozwiązania konstrukcyjne koł niepneumatycznych przeznaczonych do pojazdów mechanicznych.
-
Autocovariance based weighting strategy for time series prediction with weighted LS-SVM
PublikacjaPrzedstawiono metodę konstrukcji algorytmów z funkcją jądra, a także dwa algorytmy uzyskane poprzez użycie różnych funkcji straty. Zaproponowano kowariacyjną strategię ważenia algorytmów z kwadratową funkcją straty do problemu predykcji chaotycznych przebiegów czasowych.
-
Wybrane narzędzia marketingu elektronicznego a idea marketingu "za przyzwoleniem''.
PublikacjaW artykule omówiono możliwości wybranych narzędzi marketingu elektronicznego - poczty elektronicznej oraz krótkich wiadomości tekstowych SMS. Szczególną uwagę zwrócono na konieczność stosowania marketingu "za przyzwoleniem" będącego skutecznym sposobem uniknięcia sytuacji utraty dobrego imienia przez firmę.
-
On some accuracy limiting factors in wood sawing
PublikacjaPrzedstawiono szczegółową klasyfikację czynników determinujących dokładność przecinania drewna piłami. Uwzględniono w niej również pozorną utratę dokładności wynikającą z anatomicznej budowy drewna i metody pomiaru (wykorzystywanie lasera). Występujące błędy przecinania zobrazowano szeregiem przykładów z badań doświadczalnych.
-
Changes in bacterial cells induced by high pressure at subzero temperature
PublikacjaW publikacji przedstawiono wyniki badań dotyczące zmian jakie zachodzą w komórkach bakterii Escherichia coli po działaniu wysokiego ciśnienia w ujemnej temperaturze. Stwierdzono, że w wyniku działania ciśnienia 193 MPa zachodzącą zmiany w błonie cytoplazmatycznej i ścianie komórkowej bakterii. W tych warunkach następowała prawie całkowita utrata wewnątrzkomórkowego ATP z komórek badanych szczepów znajdujących się w fazie logarytmicznej....