Search
Filters
total: 2366
filtered: 1870
-
Catalog
- Publications 1870 available results
- Journals 1 available results
- Conferences 1 available results
- Publishing Houses 1 available results
- People 114 available results
- Inventions 8 available results
- Projects 21 available results
- Laboratories 3 available results
- Research Teams 6 available results
- Research Equipment 5 available results
- e-Learning Courses 250 available results
- Events 11 available results
- Open Research Data 75 available results
Chosen catalog filters
displaying 1000 best results Help
Search results for: BEZPRZEWODOWE SIECI LAN
-
Opóźnienie efektywne i jego zastosowanie do sterowania ruchem w sieciach pakietowych
PublicationW rozprawie doktorskiej przeanalizowano problem zapewnienia gwarancji jakości usług (Quality of Service, QoS) w sieciach pakietowych, ze szczególnym uwzględnieniem usług o ściśle określonych wymaganiach opisujących opóźnienie pakietów i jego zmienność w sieciach z agregacją strumieni, takich jak np. sieć IP QoS z Differentiated Services (DiffServ) realizująca schemat obsługi Expedited Forwarding Per Hop Behavior (EF PHB) lub sieć...
-
Drogowskazem - style życia
PublicationW artykule przedstawiono współczesne uwarunkowania kształtowania sieci transportowej, w tym ze szczególnym uwzględnieniem kwestii przemian społecznych i gospodarczych warunkujących zmianę zachowań transportowych globalizującego się społeczeństwa
-
Redukcja spływu wód opadowych
PublicationOmówiono problemy wymiarowania urządzeń do podczyszczania wód opadowych. Przedstawiono zagadnienie umowności granicy "instalacji" i "sieci". Wykazano konsekwencje rezygnacji z uwzględnienia wielkości i kształtu zlewni obszarowej
-
EKSPERTYZA GŁOWICY NAPOWIETRZNEJ ESS 123 C.31 PO ZWARCIU WEWNĘTRZNYM
PublicationW pracy określono poprawność wykonania i podłączenia głowic kablowych 110 kV oraz analizowano przebieg zdarzeń w sieci elektroenergetycznej w chwili wystąpienia zwarcia w układzie izolacyjnym.
-
Praktyczne aspekty zagadnienia doboru urządzeń nowoczesnej technologii przeładunku towarów w transporcie samochodowym.
PublicationPrzedstawiono podział logistyki na dwie sfery kompetencyjne: SL i HL. Omówiono wpływ rozwiązań technicznych na efektywność operatoró logistycznej sieci dystrybucji. Przedstawiono konstrukcję mierników jakości dźwignic.
-
Ordered multicast protocol based on credited virtual acknowledgment
PublicationPrzedstawiono protokół rozgłaszania dla sieci pakietowych oparty na statystycznym przewidywaniu ruchu aplikacji. Pokazano, że wydajność protokołu zbliżona jest do optymalnej w klasie wykorzystującej potwierdzenia wirtualne.
-
Estimation the rhythmic salience of sound with association rules and neural networks
PublicationW referacie przedstawiono eksperymenty mające na celu automatyczne wyszukiwanie wartości rytmicznych we frazie muzycznej. W tym celu wykorzystano metody data mining i sztuczne sieci neuronowe.
-
Stany przejściowe przy sterowaniu maszyną dwustronnie zasilaną pracującą jako generator w farmie wiatrowej
PublicationW artykule przedstawiono analizę stanów przejściowych farmy wiatrowej z generatorami asynchronicznymi dwustronnie zasilanymi z uwzględnieniem linii kablowej SN. Przyjęto układ sterowania generatorem oparty na multiskalarnym modelu maszyny. Przedstawiono rozpływy mocy czynnej i biernej w stanach przejściowych na zaciskach generatora oraz w punkcie przyłączenia farmy wiatrowej do sieci elektroenergetycznej.Pokazano wpływ parametrów...
-
Prognozy ruchu w tunelu pod Martwą Wisłą w ciągu Trasy Słowackiego w Gdańsku
PublicationPrzeprawa tunelowa bądź mostowa przez Martwą Wisłę w planowaniu rozwoju sieci ulicznej Gdańska była od wielu lat traktowana jako element warunkujący jakościową zmianę funkcjonowania tej sieci. Obecnie, budowa tunelu pod Martwą Wisłą, stwarza nowe perspektywy nie tylko dla obsługi transportowej terenów przemysłowo-portowych, ale także dla przejęcia części ogólnomiejskiego ruchu z przeciążonych tras obszarów śródmiejskich. Świadczą...
-
Bezpieczeństwo w IP Multimedia Subsystem
PublicationAbstrakt Artykuł jest trzecim w cyklu prac poświęconych IP Multimedia Subsystem (IMS) - po przedstawieniu architektury i usług IMS, odpowiednio w zeszytach 12/2009 oraz 2-3/2011 Przeglądu Telekomunikacyjnego i Wiadomości Telekomunikacyjnych. W obecnym artykule przedstawiono sposoby zapewnienia bezpieczeństwa przy realizacji tych usług.Artykuł został podzielony został na trzy części w których omówiono ogólne wyzwania bezpieczeństwa...
-
Struktura zabezpieczeń oraz wydajność protokołów warstwy sieciowej systemu RSMAD
PublicationW pracy omówiono w ujęciu systemowym architekturę zabezpieczeń warstwy sieciowej Radiowego Systemu Monitorowania i Akwizycji Danych z Urządzeń Fotoradarowych (w skrócie RSMAD). Bezpieczeństwo tej warstwy systemu jest zapewniane głównie w oparciu o wirtualne sieci prywatne VPN. Do ich implementacji wykorzystano protokoły: IPsec ESP (w trybie tunelowym) oraz L2TP. Zastosowane mechanizmy kryptograficznej ochrony danych, w tym rodzaj...
-
Architektury klasyfikatorów obrazów
PublicationKlasyfikacja obrazów jest zagadnieniem z dziedziny widzenia komputerowego. Polega na całościowej analizie obrazu i przypisaniu go do jednej lub wielu kategorii (klas). Współczesne rozwiązania tego problemu są w znacznej części realizowane z wykorzystaniem konwolucyjnych głębokich sieci neuronowych (convolutional neural network, CNN). W tym rozdziale opisano przełomowe architektury CNN oraz ewolucję state-of-the-art w klasyfikacji...
-
Sieć neuronowa z dwucentrowymi radialnymi funkcjami bazowymi do klasyfikacji uszkodzeń parametrycznych
PublicationW niniejszej pracy zaproponowano nową architekturę sieci neuronowej wykorzystującej dwucentrowe radialne funkcje bazowe w warstwie ukrytej (funkcje DRB). Kształt funkcji DRB opracowany został pod kątem klasyfikacji pojedynczych uszkodzeń parametrycznych układów elektronicznych analogowych. Zastosowanie funkcji DRB pozwala na kilkukrotne zmniejszenie liczby neuronów w warstwie ukrytej w porównaniu do sieci neuronowej z radialnymi...
-
Wielofunkcyjne izolowane sprzęgi energoelektroniczne – nowe możliwości poprawy niezawodności zasilania w sieciach przemysłowych SN
PublicationW artykule przedstawiono propozycję kompleksowego rozwiązania problemu poprawy niezawodności zasilania w sieciach przemysłowych SN o regularnie występujących zakłóceniach. Istota rozwiązania zawiera się w zastosowaniu przekształtników energoelektronicznych o izolowanych wejściach i wyjściach, które będą pełnić rolę sprzęgów pomiędzy siecią przemysłową a odbiorami dużej mocy, a także pomiędzy siecią a wspomagającymi zasobnikami...
-
Neuronowa implementacja markowskiego modelu niezawodnościowego siłowni okrętowej.
PublicationW artykule przedstawiono wyniki badań dotyczących weryfikacji hipotezy zakładającej celowość implementacji markowskiego modelu niezawodnościowego siłowni okrętowej z wykorzystaniem sztucznych sieci neuronowych.Badania przeprowadzono z wykorzystaniem metod symulacyjnych.
-
Inteligencja zespołowa
PublicationPrzedstawiono przegląd zespołowego przetwarzania informacji, uczenia się i podejmowania decyzji. Omówiono algorytmy ewolucyjne, roju, mrówkowe, immunologiczne, sieci neuronowe, współpracę agentów, modelowanie indywiduowe oraz przykładowe środowisko modelowania zespołowego.
-
Wykorzystanie potencjału informacyjno-usługowego internetowych witryn kin.
PublicationW artykule opisano możliwości zwiększenia efektywności wykorzystania sieci internetowej dla potrzeb kontaktu z klientami. Przedstawiono wyniki badań klientów - internautów i porównano z aktualną ofertą stron www kin.
-
Ocena możliwości realizacji przez uczelnie techniczne warsztatów teleinformatycznych dla nauczycieli.
PublicationZaproponowano zestaw warsztatów teleinformatycznych dla nauczycieli pozwalających zapoznać się z podstawami sieci komputerowych. Przedstawiono cel warsztatów, opisano ich program, przedyskutowano możliwości ich prowadzenia przez wyższe szkoły techniczne.
-
Ekspertyza głowicy napowietrznej EHFVC 145 po skutkach zwarć w układzie elektroenergetycznym linii 110 kV zasilających stację R110 kV Rafineria
PublicationW ekspertyzie oceniono poprawność wykonania i podłączenia głowic 110 kV oraz analizowano przebieg zdarzeń w sieci elektroenergetycznej. Ustalono przyczynę uszkodzenia oraz przebieg zjawisk starzeniowych w układzie izolacyjnym.
-
A model of combined heat and power generating plant with urban heat distribution network for production scheduling
PublicationPoruszono zagadnienie związane z pracowaniem harmonogramu produkcji elektrociepłowni. Uwzględniony został wpływ zachowania się miejskiej sieci ciepłowniczej na pracę elektrociepłowni. Możliwe jest również modelowanie współpracy ze zbiornikiem ciepła.
-
Review of Research and Development on the Technical Diagnostics in the Field of Electric Traction
PublicationPrzedstawiono funkcje i oprzyrządowanie stanowiska diagnostycznego do badania lokomotyw elektrycznych serii EU07. Zaproponowano nową metodę kontroli charakterystyki statycznej odbieraka prądu. Przedstawiono kompleksowy system diagnostyki sieci jezdnej DST.
-
Intelligent processing of stuttered speech.
PublicationW artykule zaprezentowano kilka metod analizy i automatycznego zliczania potknięć artykulacyjnych, związanych z jąkaniem się, opartych na wykorzystaniu algorytmów uczących się sztucznych sieci neuronowych i zbiorów przybliżonych.
-
On bounded load routings for modeling k-regular connection topologies
PublicationW pracy analizowane są problemy modelowania k-regularnych topologii sieci komputerowych z punktu widzenia routingu typu point-to-point. Zaprezentowane są algorytmy oraz przeprowadzona jest analiza złożoności obliczeniowej.
-
Reguły efektywnego projektowania semantycznych usług WWW
PublicationW pracy omówiono kluczowe zasady projektowania usług semantycznych w Internecie. Nawiązano do reguł formalizacji wiedzy za pomocą systemów ontologicznych, dla których implementacji opracowano języki programowania OWL i KIF. Odniesiono się także do sieci semantycznych jako metody sztucznej inteligencji w kontekście założeń projektu Web 3.0. Omówiono zasady stosowania języków XML, XML Schema, RDF, RDF Schema, OWL, SPARQL, a także...
-
Mechanizmy bezpieczeństwa w strefie C systemu netBaltic
PublicationW artykule zaprezentowano rozwiązania zaimplementowane do zabezpieczania komunikacji w warunkach sporadycznej i nieciągłej łączności (Delay Tolerant Networking – DTN) w systemie netBaltic - charakterystycznej dla strefy C tego systemu. Ze względu na dużą różnorodność rozważanych mechanizmów komunikacyjnych, architektura bezpieczeństwa całego systemu została podzielona na kilka elementów – infrastrukturę klucza publicznego (PKI),...
-
Implementacja warstwy danych i sterowania dla Równoległego Internetu IPv6 QoS
PublicationW artykule przedstawiono aspekty związane z implementacją węzłów Równoległego Internetu (RI) IPv6 QoS na platformach umożliwiających wirtualizację. RI IPv6 QoS jest oparty na architekturze DiffServ i NGN. W sieci IP wyróżniamy węzły brzegowe oraz szkieletowe, które wyposażone są w mechanizmy Quality of Service (QoS) wspierające gwarancje QoS dla przekazu pakietów w sieci. Implementacja węzłów IPv6 QoS w środowisku umożliwiającym...
-
System budżetowania parametrów jakościowych dla połączeń wielodomenowych
PublicationRozwiązanie problemu gwarancji jakości usług dla wielodomenowych sieci NGN przy jednoczesnej optymalizacji wykorzystania zasobów jest nadal otwarte. Zaproponowano modyfikację dotychczasowego podejścia, które sprowadza się do budżetowania bilansowania) dwóch, a nie trzech parametrów jakościowych (średniego opóźnienia i prawdopodobieństwa straty) przy jednoczesnej kontroli parametru zmienności opóźnienia w powiązaniu z prawdopodobieństwem...
-
Metody predykcji produkcji mocy parku wiatrowego
PublicationW związku z coraz to większą ilością zainstalowanych siłowni wiatrowych do Krajowej Sieci Elektroenergetycznej, brakiem stabilnej pracy generatorów wiatrowych zależnych od zmiennej prędkości wiatru, zakłady energetyczne wraz z Operatorem Sieci Przesyłowej PolskimiSieciami Elektroenergetycznymi S.A., nałożyły na właścicieli farmwiatrowych obowiązek prognozowania produkcji energii elektrycznej. Celem tego artykułu jest sprawdzenie...
-
Rozszerzenia protokołów komunikacyjnych dla celów sterowania siecią ASON/GMPLS
PublicationCiągły rozwój społeczeństwa informacyjnego niesie za sobą konieczność wprowadzenia jednolitej architektury sieci telekomunikacyjnej udostępniającej różnorodne usługi. Jedną z propozycji takiej architektury jest koncepcja sieci następnej generacji (Next Generation Network, NGN), dla realizacji której rozważa się wykorzystanie rozwiązania ASON/GMPLS. Realizacja koncepcji ASON/GMPLS wymaga implementacji protokołów na potrzeby sterowania...
-
Sztuczna inteligencja i elementy hybrydowych systemów ekspertowych
PublicationTematyka monografii dotyczy problematyki wchodzacej w skład szeroko pojetej sztucznej inteligencji i obejmuje: - klasyczną sztuczną inteligencję zawierającą zagadnienia reprezentacji i przetwarzania wiedzy symbolicznej, łącznie z realizacją symbolicznych systemów ekspertowych, - zbiory rozmyte i logikę rozmytą, wraz z rozmytymi systemami przetwarzającymi wiedzę nieprecyzyjną, - sztuczne sieci neuronowe łącznie z neuronowymi systemami...
-
Analiza zagrożeń bezpieczeństwa i rodzajów ataków w bezprzewodowych sieciach Ad hoc
PublicationW referacie przedstawiono opis zagrożeń i słabych punktów pod względem bezpieczeństwa transmisji w sieciach Ad hoc. Opisano również rodzaje ataków w metody wykrywania włamań do tego rodzaju sieci.
-
Jak smart region wpisuje się w koncepcję Pomorza?
PublicationW artykule zaprezentowano koncepcję ''inteligentnego'' (ang. smart) regionu w oparciu o ewolucję pojęć: inteligentnego budynku,inteligentnych sieci elektrycznych. Opisano cechy inteligentnego miasta i regionu na przykładzie województwa pomorskiego.
-
Infrastruktura kanalizacyjna w gospodarce komunalnej.
PublicationOmówiono współczesne rozwiązania kanalizacji, warunki projektowania oraz eksploatacji. Przedstawiono szczególne warunki funkcjonowania sieci przy zmniejszeniu się przepływu i równoczesnym wzroście gęstości ścieków oraz wód opadowych. Wykazano istniejące paradoksy.
-
Analiza algorytmów rutingu wspierających QoS w DiffServ.
PublicationW artykule podjęto tematykę związaną z opisem oraz analizą dostępnych algorytmów rutingu wspierających QoS dla specyficznej architektury sieci IP - DiffServ. Główną przyczyną jaka skłania do badania procedur rutingu QoS o wielu ograniczeniach (multi constrained routing) jest brak jak dotąd jednoznacznie sprecyzowanych, dokładnych metod pozwalających wyznaczyć drogi połączeniowe dla usług, dla których ma być gwarantowana jakość...
-
Analiza algorytmów rutingu wspierających QoS w DiffServ
PublicationW pracy podjęto tematykę związaną z opisem oraz analizą dostępnych algorytmów rutingu wspierających QoS dla specyficznej architektury sieci IP - DiffServ. Główną przyczyną jaka skłania do badania procedur rutingu QoS o wielu ograniczeniach (multi constrained routing) jest brak jak dotąd jednoznacznie sprecyzowanych, dokładnych metod pozwalających wyznaczyć drogi połączeniowe dla usług, dla których ma być gwarantowana jakość (QoS...
-
Developments in the Polish Motorway System and the Impact on Baltic Ferry Services.
PublicationArtykuł obejmuje charakterystykę rynku żeglugi promowej w Polsce, analizę stanu dróg i autostrad, a także przedstawia kierunki i możliwości rozwoju sektora polskiej żeglugi promowej oraz budowy sieci autostrad w kraju.
-
Perspektywy obliczeń neuronowych w inżynierii łożyskowania
PublicationPrzedyskutowano zastosowanie sztucznych sieci neuronowych do przewidywania zużycia oraz skomentowano rezultaty takich prób poczynionych przez innych badaczy. Stwierdzono potrzebę i możliwość takiego zastosowania. Ukazano błędy popełnione przez innych badaczy.
-
Gospodarka oparta na wiedzy wyzwaniem strategicznym Pomorza.
PublicationAnaliza struktury zasobów i instytucji tworzenia wiedzy i innowacji w województwie pomorskim. Opis podstaw tworzenia gospodarki opartej na wiedzy. Programy badawcze służące GOW. Warunki uczestnictwa w sieci globalnej GOW
-
Neural reliability model of diesel engines
PublicationW artykule przedstawiono wyniki weryfikacji hipotezy zakładającej celowość zastosowania modelu niezawodnościowego silnika tłokowego z zapłonem samoczynnym w postaci sztucznej sieci neuronowej. Weryfikację przeprowadzono w oparciu o wyniki badań eksploatacyjnych.
-
Wartość marki jako wskaźnik. Metody pomiaru
PublicationCelem artykułu jest przedstawienie znaczenia wskaźnika „wartość marki”1 dla celów optymalizacji strategii marketingowych w oparciu o przegląd metod pomiaru zarówno pod kątem zarządczym, jak i raportowania. Wartość marki stanowi najbardziej obiektywny wskaźnik oceny przyjętej strategii marketingowej oraz sprawności skonfigurowanej sieci wartości marki z powodu możliwości jednoznacznej oceny, czy przyjęty „marketing mix” zapewnił...
-
Próba oceny dokładności pomiarów satelitarnych toru kolejowego
PublicationW pracy przedstawiono rozwój technik pomiarów satelitarnych GPS, na tle zmieniających się rozwiązań wyznaczania fazowej poprawki pseudoodległościowej. Wskazano na występujące różnice w wykorzystaniu pomiarów RTK z pojedynczej stacji oraz aktywnych sieci geodezyjnych. Na podstawie uzyskanych danych z ok. 40-kilometrowego odcinka linii kolejowej dokonano analizy błędu wyznaczeń współrzędnych sieci ASG-EUPOS, w porównaniu do badań...
-
Efektywność zarządzania energią w sieciach elektroenergetycznych typu Smart Grid - możliwości badawcze laboratorium LINTE^2
PublicationJednym z kierunków mającym na celu poprawę bezpieczeństwa elektroenergetycznego kraju może stać się między innymi rozwój technologii sieci elektroenergetycznych typu Smart Grid i efektywne zarządzanie energią elektryczną w takich sieciach. Wyzwania stojące przed polską elektroenergetyką w związku z wdrażaniem całkowicie nowych rozwiązań technicznych i organizacyjnych będą wymagały wsparcia ze strony uczelni i jednostek naukowych....
-
Zdalne modelowanie i walidacja projektów hybrydowych instalacji fotowoltaicznych wspomaganych ogniwami paliwowymi
PublicationW artykule zaprezentowano opracowany i wykonany demonstrator systemu, który umożliwia modelowanie, monitorowanie i walidację projektów hybrydowych instalacji fotowoltaicznych wspomaganych ogniwami paliwowymi, a także prowadzenie eksperymentów i badań naukowych. Dostępność systemu za pośrednictwem sieci Ethernet lub GSM pozwala na zdalne prowadzenie prac wszędzie tam, gdzie zapewniony jest dostęp do sieci internetowej. Zastosowanie...
-
Stanowisko do skanowania 3D nakładek odbieraków prądu lokomotyw
PublicationPrawidłowy odbiór prądu z sieci jezdnej trakcji elektrycznej jest jednym z podstawowych elementów niezawodnego funkcjonowania zelektryfikowanego transportu szynowego, zwłaszcza przy dużych prędkościach jazdy. Na jakość odbioru prądu wpływa konstrukcja sieci jezdnej i odbieraków prądu oraz stan techniczny i regulacja tych dwóch elementów. O jakości współpracy odbieraka prądu z siecią jezdną zasadniczo decydują: nacisk odbieraka...
-
Cartometric: semantic ontology evaluation with cartographic methods
PublicationW ostatnich latach, głównie dzięki rozwojowi inicjatywy Sieci Semantycznej (ang. Semantic Web), staliśmy się świadkami powstawania coraz większej liczby gwałtownie ewoluujących ontologii. W takiej sytuacji zarówno użytkownicy Sieci, jak i komputerowe agenty potrzebują metody oceny właściwości ontologii, w szczególności takiej, która uwzględni jej cechy semantyczne, czyli kształt przestrzeni dozwolonych modeli. Niniejsza praca prezentuje...
-
CartoMetric: Ocena semantycznych właściwości ontologii za pomocą metody kartograficznej
PublicationW ostatnich latach, głównie dzięki rozwojowi inicjatywy Sieci Semantycznej (ang. Semantic Web), staliśmy się świadkami powstawania coraz większej liczby gwałtownie ewoluujących ontologii. W takiej sytuacji zarówno użytkownicy Sieci, jak i komputerowe agenty potrzebują metody oceny właściwości ontologii, w szczególności takiej, która uwzględni jej cechy semantyczne, czyli kształt przestrzeni dozwolonych modeli. Niniejsza praca prezentuje...
-
Neural Network - Based Parameters Estimations Of Induction Motors
PublicationW artykule przedstwaiono algorytmy estymacji rezystancji wirnika i indukcyjności wzajemnej w zamkniętym układzie sterowania prędkości silnika indukcyjnego klatkowego. Do wyznaczenia rezystancji wykorzystano algorytm oparty na porównaniu modelu napięciowego i prądowego silnika. Do wyznaczania indukcyjności wykorzystano, znaną z literatury, zależność modelu multiskalarnego. Wyznaczane w stanie ustalonym parametry zapisywane są w...
-
Efekty hydrauliczne i ekonomiczne zastąpienia zespołu hydroforni klasycznych przez pompownię
PublicationW referacie przedstawiono pozytywne efekty hydrauliczne i ekonomiczne zastąpienia siedmiu hydroforni ze zbiornikami wodno-powietrznymi przez pompownię sieciową z pompami o regulowanej wydajności przez przemiennik częstotliwości. Porównanie ciągłych pomiarów ciśnienia dowiodło o stabilizacji jego wartości w sieci po modernizacji podczas, gdy wskutek eksploatacji hydroforni amplituda pulsacji ciśnienia dochodziła do 0,3 MPa w odstępach...
-
Priority-enabled optimization of resource utilization in fault-tolerant optical transport networks.
PublicationW artykule zaproponowano nowe podejście do optymalizacji rozdziału zasobów przeżywalnych sieci rozległych, które uzależnia szybkość przywracania ciągłości połączenia od klasy usługi. Wykazano, iż proponowana metoda nie powoduje wydłużania ścieżek zabezpieczających (w przypadku usług w wymaganej wysokiej jakości obsługi) lub czyni to w sposób minimalny (dla pozostały usług). Ze względu na fakt, że zadanie znalezienia ścieżek aktywnych...
-
Wykorzystanie technik sztucznej inteligencji w opracowaniu danych oraz wspomaganiu analiz środowiskowych
PublicationW niniejszej pracy przedstawiono zastosowanie jednej z metod sztucznej inteligencji - rozmytych sieci neuronowych - do wspomagania analizy danych z monitoringu środowiska. Skupiono się na przypadku monitoringu jakości wód powierzchniowych oraz ścieków. W pierwszej części pracy dokonano krótkiego przeglądu najbardziej znanych metod sztuczej inteligencji, omówiono genezę i podstawy teoretyczne narzędzia wykorzystywanego w pracy czyli...