Search
Filters
total: 311
filtered: 226
-
Catalog
Chosen catalog filters
Search results for: DORSZ BAŁTYCKI
-
VII Bałtycki Festiwal Nauki
PublicationOmówienie atrakcji dla pasjonatów nauk ścisłych i przyrodniczych na Bałtyckim Festiwalu Nauki zorganizowanym na Gdańskich Uczelniach.
-
XIV Bałtycki Festiwal Nauki w Bibliotece PG
Publication...
-
Europa Bałtycka w ładzie międzynarodowym
PublicationObszar Europy Bałtyckiej (określany też jako: Region Morza Bałtyckiego, Region Bałtycki, Region Nadbałtycki) zajmuje szczególne miejsce w ładzie regionalnym współczesnej Europy. Jako przestrzeń kulturowo-cywilizacyjna wyznaczana przez cywilizacyjną rolę Morza Bałtyckiego stanowi obszar rozwoju społecznego, politycznego i gospodarczego. Obejmuje ona kraje położone w obrębie Morza Bałtyckiego o znaczącym zróżnicowaniu pod względem...
-
Enzymatyczna hydroliza białek mięśniowych kręgosłupów dorsza bałtyckiego
PublicationCelem badań było ustalenie optymalnych warunków odzyskiwania białek mięśniowych z kręgosłupów dorsza bałtyckiego. Hydrolizę enzymatyczną białek mięśniowych prowadzono stosując trypsynę lub alkalazę w stężeniu: 2,5; 5; 10; 15; 20; 30 i 40 mg/g surowca. Reakcję prowadzono w środowisku obojętnym, przez 24 i 48 h. Wszystkie procesy i operacje jednostkowe powadzono w temperaturze 4 st.C. Efektywność enzymatycznej hydrolizy białek mięśniowych...
-
Shell deformation in the baltic clam Macoma balthica from southern Baltic Sea (the Gulf of Gdansk): hypotheses on environmental effects
PublicationWysokorozdzielcza fotografia cyfrowa i analiza obrazu graficznego została zastosowana w celu zdefiniowania zewnętrznych cech morfologicznych deformacji muszli w czterech populacjach małży bałtyckiej Macoma balthica z Zatoki Gdańskiej. Proponowane indeksy deformacji małży (shell deformation indices - SDI), które opierały się na obliczeniu stosunku wybranych średnic przednich i tylnich części małży, ukazały przynajmniej trzy morfologiczne...
-
HETEROGENICZNY SYSTEM BEZPRZEWODOWEJ ŁĄCZNOŚCI NA MORZU BAŁTYCKIM
PublicationW artykule przedstawiono podstawowe założenia dotyczące realizacji systemu heterogenicznej samoorganizującej się sieci bezprzewodowej zapewniającej łączność na obszarze morskim, między innymi na potrzeby usług e-nawigacji. Wskazano na ograniczenia istniejących systemów, w tym systemów satelitarnych, pokazując jednocześnie potrzebę opracowania nowego rozwiązania. Autorzy przedstawili dedykowane mechanizmy i systemy o zróżnicowanych...
-
Wartość dodana realizacji Projektu Łuk Południowego Bałtyku - Strefa Rozwojowa Południowego Bałtyku.
PublicationWartość dodana (added value) jest nowym pojęciem w ocenie rozwoju regionalnego i w pracy zostało zdefiniowane. Oceniono efekty projektu w strefie regulacji i efekty metodologiczne. Zrealizowano efekty partnerskie i przywództwa w tworzeniu i realizacji wielkich projektóww przestrzennych.
-
Bałtyckie wyzwania rozwoju metropolii polskich na przykładzie Trójmiasta
Publication...
-
Planowanie zrównoważonego transportu miast bałtyckich
PublicationW artykule omówiono doświadczenia autora w zakresie nowego podejścia do rozwoju transportu jakim są Plany Zrównoważonego Transportu Miejskiego (SUTP). Narzędzia SUTP zostały utworzone na bazie doświadczeń projektu BUSTRIP (Wprowadzenie i Planowanie Zrównoważonego Transportu Miast Bałtyckich) wspierającego 12 północnoeuropejskich miast, które jako pierwsze podjęły się przygotowania do realizacji SUTP.
-
Fale ekstremalne na Południowym Bałtyku
PublicationPrzedmiotem pracy była analiza zbioru danych pomiarowych położenia swobodnej powierzchni wody południowej części Morza Bałtyckiego. Badania miały na celu wyznaczenie statystycznych charakterystyk fal ekstremalnych. Dla wieloletnich sztormowych rekordów, poszukiwano wzajemnych relacji między charakteryzującymi je parametrami, jak wysokość fali maksymalnej i znaczącej, stromość fali a skośność, czy wysokość maksymalna.
-
Wpływ obszarów wiejskich na stężenie związków biogennych w Morzu Bałtyckim
PublicationZe względu na znaczne zanieczyszczenie Bałtyku i jego podatność na eutrofizację, podejmowane są działania mające na celu ochronę jakości wód. Działania te podejmowane są na szczeblu krajowym, jak i międzynarodowym. Jednym z najbardziej istotnych porozumień podpisanych przez jedenaście państw regionu Morza Bałtyckiego jest tzw. Agenda 21 dla Bałtyku.Bardzo duży udział w ładunkach związków biogennych dopływających do Bałtyku ma gospodarka...
-
Transformacja systemów bankowych w wybranych krajach bałtyckich
PublicationCelem monografii jest ocena zmian zachodzących w systemach bankowych wybranych krajów bałtyckich w okresie transformacji systemowej. Scharakteryzowano w niej systemy bankowe na Litwie, Łotwie i w Estonii oraz makro i mikrootoczenie banków od lat 90. XX wieku aż do 2014 roku. Przedstawiono w niej sytuację ekonomiczno-finansową państw bałtyckich na początku okresu transformacji koncentrując się na genezie zachodzącego w tych krajach...
-
Wpływ zmian klimatycznych na dopływ i obieg zanieczyszczeń w Morzu Bałtyckim
Publication -
Akumulacja metali ciężkich w wybranych gatunkach ryb bałtyckich
PublicationJednym z naturalnych składników basenów wodnych są metale ciężkie, jednak działanie czynników antropogenicznych powoduje, iż stężenie tych substancji chemicznych niekiedy wzrasta do poziomów zagrażających bezpośrednio wodnej florze i faunie oraz pośrednio zdrowiu człowieka. Celem badań była ocena skażenia mięsa bałtyckich ryb metalami ciężkimi. W ramach przeprowadzonych badań analizie zostały poddane następujące gatunki ryb: makrela...
-
PROJEKTOWANIE POSADOWIENIA MORSKICH ELEKTROWNI WIATROWYCH NA MORZU BAŁTYCKIM WEDŁUG PRZEPISÓW I ZALECEŃ EUROPEJSKICH
PublicationNiniejszy artykuł prezentuje zagadnienia związane z tematyką projektowania morskich elektrowni wiatrowych. Opisano politykę energetyczną Polski oraz Unii Europejskiej, a także istniejące wytyczne do projektowania turbin morskich. Scharakteryzowano ich konstrukcję, a także sposoby posadowienia. Przedstawiono model obliczeniowy przykładowej elektrowni o mocy 2MW posadowionej na fundamencie palowym - monopalu. W obliczeniach uwzględniono...
-
Obrazy akustyczne dna morskiego w wybranych akwenach Bałtyku
PublicationMetody akustyczne obserwacji obszarów podwodnych mórz i oceanów stosowane są od początku XX wieku. Początkowo były to echosondy nawigacyjne najczęściej składające się z pojedynczych przetworników. Następnie zaczęto stosować sonary do wykrywania obiektów stanowiących przeszkody nawigacyjne pod woda, które miały głównie zastosowanie w marynarce wojennej. W drugiej połowie XX wieku rozpoczęto konstruowanie urządzeń akustycznych, których...
-
Maria Szpyrkówna i jej Powrót nad Bałtyk
Publication.
-
Współpraca transgraniczna organizacji pozarządowych w Euroregionie Bałtyk
PublicationWiększość organizacji pozarządowych funkcjonujących w ramach Euroregionu Bałtyk powstała w dużych miastach tego regionu w końcu lat 90. Współpraca transgraniczna tych organizacji dotyczyła głównie najbliższych sąsiadów. Najwięcej projektów zrealizowano z podmiotami obwodu kaliningradzkiego, a najbardziej aktywne w tym zakresie okazały się organizacje w woj. warmińsko-mazurskiego. Współpraca dotyczyła oświaty, wymiany kulturalnej,...
-
Opracowanie optymalnych parametrów odzyskiwania białek z kręgosłupów dorsza bałtyckiego (Gadus morhua) oraz fizykochemiczna charakterystyka produktów
Publication -
Jakościowe czynniki przewagi konkurencyjnej w żegludze promowej na Bałtyku
PublicationCelem artykułu jest określenie wpływu jakości i zakresu oferty uslugowej na wielkość przewozów promowych na baltyku. Badania wykorzystane w artykule skoncentrowano na działalności armatorów promowych eksploatujących promy na podobnych rynkach do tych, na ktorych dzialaja przedsiębiorstwa promowe w Polsce.
-
Strefa rozwojowa Południowego Bałtyku w kreowaniu spójności Unii Europejskiej
PublicationStrefa Rozwojowa Południowego Bałtyku jest regionem o zasięgu przestrzennym od Szlezwiku-Holsztyna (Niemcy) od Łotwy. Przedstawiono diagnozę i cele działań w strefie oraz efekty projektu: inderdyscyplinarne, ponadregionalne, metodologiczne.
-
Tendencje rozwoju żeglugi promowej na Bałtyku w warunkach wzrostu konkurencji.
PublicationW pracy przedstawiono przemiany, które miały miejsce podczas w rozwoju bałtyckiej żeglugi promowej od początków jej istnienia do chwili obecnej. Opracowane one zostały w aspekcie czynników technicznych, organizacyjnych oraz ekonomicznych. W odniesieniu do tych przemian dokonano prognozy przyszłych tendencji rozwoju żeglugi promowej na Bałtyku.
-
Optimization of condition for demineralization Baltic cod (Gadus morhua) backbone
PublicationKręgosłupy dorsza bałtyckiego (Gadus morhua) są alternatywnym źródłem kolagenu. Aby uzyskać z nich natywny niezanieczyszczony kolagen należy usunąć z nich białka mięśniowe i sole mineralne. Obecność tych związków pogarsza funkcjonalne właściwości preparatu kolagenowego. Dlatego celem pracy było opracowanie optymalnych parametrów demineralizacji kręgosłupów dorsza. Najlepszy efekt demineralizacji, nieomal 100%, przy stratach tylko...
-
Standard TETRA dla potrzeb obsługi służb państwowych w strefie przybrzeżnej Bałtyku
PublicationPrzedstawiono główne obszary potencjalnych zastosowań systemu trankingowego TETRA w tzw. domenie morskiej. Poruszono także zagadnienie współpracy miedzynarodowej w tym zakresie, w basenie Morza Bałtyckiego.
-
The estimation of norwegian cod size distribution from acoustic data
Publication -
Funkcjonalne właściwości preparatu białek mięśniowych z kręgosłupów dorsza bałtyckiego = Functional properties of a muscle protein preparation from Baltic cod spine
Publication -
Modyfikowanie kolagenu skór dorsza bałtyckiego (Gadus morhua) poprzez tworzenie kompleksów z k-karagenem i sieciowanie a funkcjonalne właściwości błon
PublicationW dostępnej literaturze naukowej brak jest doniesień na temat wpływu polisacharydów pochodzenia roślinnego oraz chemicznej modyfikacji przy użyciu EDC na właściwości funkcjonalne kolagenu skór dorsza bałtyckiego. Celem pracy było zbadanie wpływu k-karagenu na właściwości fizykochemiczne dyspersji błon otrzymanych z kolagenu rybiego oraz przeprowadzenie modyfikacji właściwości fizykochemicznych badanych układów sieciując je przy...
-
Współpraca transgraniczna Polski i Federacji Rosyjskiej na przykładzie euroregionu Bałtyk
PublicationWspółpraca Polski i Federacji Rosyjskiej w latach 1999-2006 była realizowana na trzech płaszczyznach: w ramach Funduszu Małych Projektów (2000-2006), Seagull II w ramach programu Interreg III B oraz w programie Kultura i Sztuka. Realizacja projektów zbliżyła obie strony i pozwoliła na wypracowanie strategii rozwoju współpracy w latach 2007-2013.
-
Instrumentation optical fibres for wave transformation, signal processing, sensors, and photonic functional components, manufactured at Białystok University of Technology in Dorosz Fibre Optics Laboratory
Publication -
Analiza symulacyjna wybranych algorytmów dostarczania paczek wiadomości w sieci DTN na Bałtyku
PublicationJedną z dróg zwiększania bezpieczeństwa żeglugi morskiej jest zapewnienie powszechnej dostępności usług e-nawigacji na obszarach morskich pozbawionych dostępu do Internetu. W artykule opisano wyniki symulacji wybranych algorytmów przekazywania wiadomości usług niewrażliwych na opóźnienia w znacznej odległości od lądu, w sieci o nieciągłej i sporadycznej łączności.
-
Skład warstwy pasywnej wytworzonej na stali odpornej na korozję w chlorowanej, bałtyckiej wodzie morskiej.
PublicationStwierdzono, że w warstwie pasywnej wytworzonej w wodzie chlorowanej wzrasta stężenie Cr i Ni, jak również grubośc warstw pasywnych. Wartośc potencjału korozyjnego wzrasta z zawartością crhomu w warstwie pasywnej. Nieznacznie wzrasta potencjał korozji wżerowej.
-
Ekologia i ekoturystyka w projektach polsko-rosyjskich w Euro-regionie Bałtyk
PublicationW ramach Euroregionu Bałtyk utworzonego w 1998 roku udział wzięły m.in. gminy woj. warmińsko-mazurskiego, pomorskiego oraz Obwód Kaliningradzki. Celem działania Euroregionu określono poprawę warunków życia osób zamieszkujących ten obszar. Zadanie to zamierzano realizować min. przez współpracę w zakresie rozwoju turystyki, wspólnego zwalczania klęsk żywiołowych i ekologicznych. Gminy Euroregionu realizowały je w ramach mikroprojektów...
-
Hydrogeochemia strefy kontaktu wód słono-słodkich na wybrzeżu Bałtyku na przykładzie rejonu Ustki
PublicationOpisana strefa kontaktu wód słodkich ze słonymi w rejonie Ustki zachodzi w warunkach wnikania zasolonych wód kanału rzeki Słupi do płytkiej warstwy wodonośnej. Ta sytuacja zachodzi głownie w okresie podpiętrzenia wód kanału przez morze w czasie jesienno-zimowych sztormów. W Ustce stwierdzono wyraźną zmienność czasową i przestrzenną składu chemicznego wód podziemnych płytkiej warstwy wodonośnej. Wzrost stężeń mineralizacji ogólnej...
-
Marka South Coast Baltic jako inicjatywa promocji morskich portów jachtowych południowego wybrzeża Bałtyku
PublicationW regionie Morza Bałtyckiego podejmowane są różne inicjatywy mające na celu promocję wybranych grup morskich portów jachtowych. Realizowane są także projekty zmierzające do tworzenia sieci marin wokół pewnego akwenu, np. South Baltic Four Corner i Baltic Sailing lub lokalnych grup portów i przystani, np. Zalewów Szczecińskiego, Wiślanego, Kurońskiego. Na tym tle południowe wybrzeże Bałtyku stanowiło swoistą „białą plamę”. Oprócz...
-
Mniejszości narodowe i etniczne w polskiej części Euroregionu Bałtyk w okresie transformacji
Publication...
-
Koncepcja zastosowania małego okrętu dwu-zadaniowego do wspomagania akcji ratowniczej na obszarze Bałtyku Południowego
PublicationW artykule przedstawiono koncepcję małego wielozadaniowego okrętu do wspomagania akcji ratowniczych na akwenie Bałtyku Południowego. Koncepcję okrętu opracowano na Politechnice Gdańskiej pod kierunkiem dr hab. inż. Mirosław K. Gerigka. Członkami interdyscyplinarnego zespołu badawczego są pracownicy Politechniki Gdańskiej i innych ośrodków naukowo-badawczych w Polsce, przy współpracy z partnerami przemysłowymi.
-
Ograniczenie zanieczyszczeń odprowadzanych do Bałtyku przez rozwiązania zrównoważonej gospodarki wodno-ściekowej na obszarach wiejskich
PublicationMorze Bałtyckie jest prawie całkowicie zamknięte. W każdym roku tylko 3% objętości wody ulega wymieniane. Dlatego okres całkowitej wymiany wody w morzu jest bardzo długi i wynosi 25-30 lat. Powoduje to nagromadzenie dopływających zanieczyszczeń i przyczynia się do eutrofizacji. Czynnikami odpowiedzialnymi za eutrofizację są związki biogenne, przede wszystkim związki azotu i fosforu. Jeśli chodzi o zasilanie wód Bałtyku związkami...
-
Rola jakości i zakresu oferty usługowej oraz rozwoju produktu w przewozach promowych na Bałtyku.
PublicationW pierwszej części artykułu zostały zidentyfikowane czynniki składające się na jakość usług w przewozach promowych na Bałtyku. Następnie dokonano próby oceny roli jakości usług w rozwoju armatorów promowych w Polsce. Ponadto scharakteryzowano cechy charakterystyczne cyklu życia produktu i istotę rozwoju produktu w odniesieniu do usług promowych.
-
Long chain polyunsaturated fatty acids in smoked Atlantic mackerel and Baltic sprats
PublicationWyniki pracy wykazały, że zmienność w składzie kwasów tłuszczowych w surowcu, (makrela, szprot), pochodzącym z różnych dostaw, była większa niż zmiany wywołane wędzeniem i przechowywaniem wędzonego produktu.
-
Intercorrelation between CPTU-DMT tests for sands on the Baltic coast
PublicationNa podstawie badań terenowych opracowano szereg zależności między parametrami uzyskanymi z badania CPTU i DMT w czystych piaskach kwarcowych na Wybrzeżu Bałtyku. Uwzględniono wpływ historii geologicznej złoża oraz prekonsolidacji. Przedstawiono zależności dla piasków normalnie konsolidowanych i prekonsolidowanych. Prekonsolidacja i historia geologiczna bardziej wpływają na wyniki badania DMT niż CPTU. Zaproponowano oszacowanie...
-
Ocena przydatności systemu AIS w doborze tras rutingowych w sieciach bezprzewodowych o architekturze mesh na obszarze Bałtyku
PublicationCelem artykułu jest przybliżenie wyników jednego z kierunków prac prowadzonych w Katedrze Teleinformatyki Wydziału ETI Politechniki Gdańskiej w ramach projektu NetBaltic. Zaprezentowano w nim wstępne wyniki dotyczące systemu akwizycji danych oraz oceny przydatności systemu AIS do dynamicznego modelowania grafów powiązań między statkami, z uwzględnieniem zasięgów zapewnianych przez wybrane technologie sieciowe, a także określania...
-
The influence of different acids and pepsin on the extractability of collagen from the skin of Baltic cod (Gadus morhua)
PublicationZastosowano 5,0 M roztwory kwasu cytrynowego, mlekowego, octowego oraz 0,115 M roztwór kwasu solnego. Kolagen z całych skór ekstrahowano w 4 st.C odpowiednimi kwasami (1 : 6, w/v) w czasie 24, 48 i 72 h. Stwierdzono, że kwas solny jest najmniej efektywnym rozpuszczalnikiem kolagenu spośród użytych kwasów. W zastosowanych warunkach doświadczeń maksymalnie można wyekstrahować kwasem cytrynowym 60 % kolagenu, kwasem octowym i mlekowym...
-
Badanie jednorodności i trwałości kandydatów na materiały odniesienia (gleba, osad denny, tkanka śledzia, tkanka dorsza, tkanka kormorana) na podstawie wyników oznaczania całkowitej zawartości rtęci i metylortęci
PublicationZe względu na specyficzne właściwości rtęci oraz możliwość utworzenia połączeń, które wykazują zdolność do bioakumulacji w tkankach i narządach organizmów na różnych poziomach łańcucha troficznego, konieczne stało się uzyskanie szczegółowych informacji na temat źródeł emisji do środowiska oraz losu środowiskowego rtęci. W związku z tym, że pomiary analityczne ukierunkowane są na identyfikację oraz ilościowe oznaczanie trucizn środowiskowych...
-
Zmiany funkcjonalne i architektoniczne w obrębie małych portów i przystani w aspekcie rozwoju turystyki wodnej polskiego wybrzeża Bałtyku
PublicationIstniejące porty nie zapewniają w pełni zaplecza technicznego i socjalnego na potrzeby turystyki jachtowej. Wyraźnie odczuwalny jest brak wyspecjalizowanego i kompleksowego zaplecza turystycznego, zwłaszcza iż walory klimatyczne, krajobrazowe i kuturowe terenów Polski Północnej stwarzają możliwości rozszerzenia dotychczasowego wykorzystania istniejących portów i przystani polskiego wybrzeża Bałtyku. Stąd realne staje się określenie...
-
Study of the formation of calcareous deposits on cathodically protected steel in Baltic sea water
PublicationPurpose – The purpose of this paper is to investigate whether the sedimentation of calcareous deposits occurs on cathodically protected steel in Baltic sea water. Design/methodology/approach – Steel electrodes were cathodically polarized in natural Baltic sea water at potential þ0.150 V vs Zn electrode in potentiostatic mode. During exposure chronoamperometric measurements were carried out. After the exposure, the electrode’s surface...
-
Wpływ gospodarki komunalnej obszarów wiejskich na jakość wód Morza Bałtyckiego
PublicationCelem pracy była analiza danych dotyczących zlewni Morza Bałtyckiego oraz wykonanie przeglądu literatury i przedstawienie badań własnych dotyczących gospodarki ściekowej głównie na terenach wiejskich. Morze Bałtyckie jest prawie całkowicie zamknięte. W każdym roku tylko 3% objętości wody ulega wymieniane. Z tego powodu jest bardzo podatne na eutrofizacje. Dodatkowo gospodarka wodno-ściekowa na obszarach niezurbanizowanych jest...
-
PCBs in fish from southern Baltic Sea: Levels, bioaccumulation features and temporal trends during the 1997-2006 period
PublicationW próbkach 5 gatunków ryb bałtyckich pobranych w latach 1997-2006 oznaczono zawartość 7 wskaźnikowych polichlorowanych bifenyli. Zaobserwowano wyraźny trend spadku zawartości cięższych kongenerów w latach 1997-2001 dla różnych gatunków ryb za wyjątkiem dorsza. W próbkach szprota i śledzia stwierdzona statystycznie istotny spadek zawartości PCB 101, 118, 153, 138 i 180. Stwierdzono występowanie gatunkowospecyficznej bioakumulacji...
-
Application of computer assisted modified coupled mode method for the design of polarimetric sensors. Optical Fibres and Their Applications VIII. Białowieża 23-26 stycznia 2002. Ed. J. Dorosz, R.S. Romaniuk. Wykorzystanie zmodyfikowanej metody modów sprzężonych wspomaganej komputerem do projektowania sensorów polarymetrycznych.
PublicationW pracy przedstawiono rozszerzenie zmodyfikowanej metody modów sprzężonych,dzięki, któremu możliwe jest modelowanie szerokiej klasy światłowodów poddanych jednoczesnemu działaniu wielu zaburzeń. W metodzie tej dokonuje się numerycznego rozwiązania równania modów sprzężonych, w wyniku czego możliwa jest analiza przypadków, w których współczynniki sprzężenia modów nie są stałe wzdłuż światłowodu. W wyniku umiejętnej modyfikacji...
-
Organochlorine pesticides in fish from the southern Baltic Sea: levels, bioaccumulation features and temporal trends during the 1995-2006 period
PublicationW próbkach pięciu gatunków ryb bałtyckich pobranych w latach 1995-2006 oznaczono zawartość heksachlorocykloheksanu (HCH), heksachlorobenzenu (HCB) oraz DDT i jego pochodnych. Dzięki zastosowaniu szeregu metod chemometrycznych a w szczególności analizy głównych składowych (PCA) zaobserwowano szereg istotnych zależności. Nie stwierdzono wpływu miejsca połowu na poziom analizowanych pestycydów w ciałach ryb. Zaobserwowano statystycznie...
-
Transformacja gospodarek państw nadbałtyckich z perspektywy członkostwa w Unii Europejskiej
PublicationRezultaty transformacji gospodarczej Litwy, Łotwy i Estonii osiągnięte w okresie przedakcesyjnym stworzyły podstawy dalszych przemian i budowy pozycji w UE. Republiki bałtyckie w pierwszych trzech latach członkostwa w Unii Europejskiej na tle pozostałych państw utrzymały ogólny trend wzrostowy w gospodarce. W wyniku przegrzania gospodarki, pogarszającej się koniunktury światowej i globalnego kryzysu finansowego recesja za pośrednictwem...